extw
DE VIJFTIG EHBO-BORDJES
VAN WESTDORPE
HET HAVENTJE
VAN CADZAND (1)
VAN AARDAPPELEN TOT
BANDRECORDERS
WACHTMEESTER STROBBE VINDT DAT
IEDEREEN T MOET LEREN
-Vlaanderen
.Parlevinker is een rendabel beroep'
ZEEUWSCH-VLAANDEREN
linofiu*T-
Foor een oefening gaan ze zich deskundig vertoonden....
WESTDORPE De weg naar het huis van wachtmeester J.
J. Strobbe van de rijkspolitie in Westdorpe is behalve met goede
Voornemens geplaveid met bordjes ,EHBO'. In het blokje
Graaf Jansdijk-Bernhardstraat kom je er op ettelijke huisdeu
ren eentje tegen, een tendens die zich voortzet in de rest van
het dorp. Want de Westdorpenaren leggen een opvallende be
langstelling aan de dag voor het eerste hulpwerk: in rond de
veertig huizen kan men een hulpverbandttas vinden (vandaar
de bordjes op de deur), in 7 een grote verbandkoffer en in 2
een zuurstofapparaat
En nog gaat het Strobbe niet ver
genoeg: .Welnee, ik vind dat er van
overheidswege van veel meer mensen
een EHBO-diploma moet worden ge-
eist. Neem nu een onderwijzer: die
man gaat hele dagen met kinderen
om. geeft ze gym. Er kunnen onge
lukken gebeuren en dan weet dit
soort mensen geen raad. Neem een
jeugdleidster me in de zomer met
jongelui kampeert. Waar blijft ze
als er iets gebeurt? Hoeveel brand
weerlieden weten iets van EHBO af?
t Kan toch maar van pas komen. Ons
werk valt niet op, dat is het hem.
Als zo'n EHBO-er rustig zijn maat
regelen treft middenin de paniek
van een aanrijding, ziet niemand hem.
Ik geloof dat je pas het nut van eer
ste hulp gaat Inzien wanneer je le
ven in net geding is. Datzelfde geldt
trouwens voor de EHBO-era zelf. Ik
heb door mijn kennis een paar le
vens gered en dat heeft me er meer
dan ooit van overtuigd, dat ons werk
geen zinloze zaak is.
Een somber geluld, maar gelukkig
handelt hij er niet naar. de wacht
meester. In de negen jaar dat hij
voorzitter is van de plaatselijke af
deling van de r-k EHBO (de r-k
laat men bij voorkeur vallen) bouw
de hij in samenwerking met de an
dere bestuursleden een paraat korps
op: vijftig actieve leden die weten
wat er gedaan moet worden in ge
val van nood. .Wanneer er een aan
rijding is hoef je maar even te kik
ken of er staan drie leden bij. En
dat. terwijl het toch allemaal op vrij
willige basis gebeurt', zegt Strobbe,
die zelf al dertig jaar gelden het
EHBO-jeugddiploma haalde. Hij weet
nog dat de organisatie in Westdorpe
zo'n 25 leden telde. Dankzij actieve
propaganda de EHBO houdt, in
samenwerking: met de duivensport
vereniging bijvoorbeeld elk jaar een
speciale vlucht ter versteviging van
de kas en het enthousiasme van
leiding en medewerkers, verdubbelde
dat aantal. De mensen die, na 26
cursusavonden, het .eenheidsdiploma'
op zak hebben zijn met het berei
ken ran deze mijlpaal overigens nog
niet van de vereniging af: elk jaar
moeten ze meedoen aan 8 herhalings-
lessen, wil het diploma verlengd wor
den. Daar houdt de EHBO streng
de hand aan, vooral omdat het, zo
vertelt de wachtmeester, gaat cm een
semi-medische aangelegenheid .Het
papiertje wordt getekend door een
arts. De leden mogen de vaardighe
den die ze zich eigen hebben ge
maakt niet kwijtraken. Vandaar die
herhalingslessen. Wanneer men ze
niet volgt, verloopt het diploma'.
EERSTE
De vrijwilligers uit Westdorpe heb
ben al verschillende keren meege
daan aan landelijke kampioenschap
pen, waaruit dan weer volgt dat ze
tevens eerste werden van het dis
trict Zeeland. Tijdens recente dis
trictswedstrijden in Sint-Jansteen be
landde de pleog opnieuw in de boven
ste regionen. .Op 1 Juni gaan we
naar utrecht, naar de landelijke
wedstrijden. Dat kost een boel geld:
we zijn alleen al 400 kwijt aan
een bus. De financiën vormen toch
weieens een probleem hoor.'
En dan zijn we toe aan sombere
noot nummer twee: berekening van
onkosten en inkomsten, een aangele
genheid waar de heer Strobbe (hoe
kan het anders) uitstekend in thuis
is De begroting vermeldt jaarlijks
een bedrag van 1700 tot 1800.
Dat wordt gedeeltelijk bij elkaar ge
bracht door'plusminus 400 donateurs,
gedeeltelijk door de duivenvlucht en
voor 300 door de gemeente, die
aanvankelijk 400 betaalde.
.We komen er maar net. Een feestje
schiet er niet op over. Jammer ei
genlijk, want op die manier kun Je
nooit Je medewerkers eens belonen
voor hun prestaties. Maar ik sta nu
eenmaal op het standpunt dat het
geld dat ae mensen voor ons over
nebben dan ook inderdaad voor ons
werk gebruikt moet worden.'
OEFENMATERIAAL
Een kleine 3 mille Investeerde de
EHBO in het oefenmateriaal, dat
allerlei Ingewikkelde apparaten om
vat. Ooit al eens gehoord van een
lichtkast, een bloedtransfusiekoffer
en een torso? Voor de mond-op-
mondbeademing schaften de West-
dorpenaars zich al een pop aan toen
die nog maar pas in de mode kwa
men. Vanzelfsprekend werd de intro
ductie begeleid met de nodige hila
riteit.
Overigens, wist u dat de afdeling
werkt met twee lotuamensen? We
zijn er nu achter wat deze vakterm
te betekenen heeft. Dankzij een ge
duldige wachtmeester, die bereid is
Ingewikkelde zaken elke minuut van
de dag even opgewekt uit te leggen.
.Lotus' betekent .Landelijke Oplei
ding tot Uitbeelding van Slachtof
fers'. Heel belangrijk trouwens Vroe
ger legden we dan zo'n vrijwilliger
neer met de mededeling: hij heeft
een armbreuk, zie daar eens wat
aan te doen. Dankzij allerlei moderne
schmink- en simulatiewondmateria-
len kunnen we nu symptomen zelf
uitbeelden. De cursisten moeten dan
maar uitvissen waar het in zo'n
geval om gaat. De lotusmensen zijn
getraind in het uitbeelden van zulk
3oort zaken. Voor een oefening gaan
ze zich deskundig .verwonden' met
behulp van schmink en plastic plak
kers, die wondvormen voorstéllen.
Ze worden op de huid aangebracht,
wat een zeer realistisch beeld geeft.'
En dan slaat de klok half een. De
wachtmeester moet eten, de blauwe
politieauto wacht weer. Een veilige
wagen, er is een EHBO-er aan
boord!...
VAN D'EE
TOT H0NTENISSE
Haventje met tweemast-aak Jan de Leger bij Jaag water.
Haventje gezien in zuidelijke richting.
Komt men op Cadzand. dun spreekt men nog steeds van ,'t Haventje'.
Dat is wel een teken dat het een begrip is geworden in de tijd van
haar bestaan. Jammer dat het verdwenen is. Het had als jacht
haventje helemaal geen slecht figuur geslagen. Het had een goede
dienst kunnen bewijzen aan het toerisme. Het werd in 1901 gegra
ven daar de aannemers Gebroeders Sioerts. Groot was het niet,
maar het voldeed aan de belangen van de gehele streek rond Cad
zand en Retranchement. Ruim vijftig jaar later, na de ramp in
195S, achtte rijkswaterstaat het wenselijk dat het in verband met
de veiligheid van de bevolking verdween. En werd het dus gedempt.
Waar eens water was en boten werden gemeerd, worden nu auto's
geparkeerd. Waar eens aardappelen in de schepen rolden, rollen nu
tennisballen over de daar aangelegde banen. De grond welke bij
het graven van het haventje vrij kwam werd weggevoerd met kip-
karretjes en gestort, acher de twee gebouwen welke u op de éne
foto ziet afgebeeld. Het is het o-pgevoerde terrein dat achter het nu
aa.mvezige Hotel Noordzee ligt, en waar een bosje hakhout is aan
geplant. Het rechter gebouwtje is het eertse café-restaurant van de
familie Faas. Later werd op dezelfde plaats een nieuw gebouw ge
zet, dat tevens als hotel was ingericht, 't Linker gebouw is de graan
loods van de graanhandelaar!molenaar Risseeuw, wélke tn die
tijd op Terhofstede, gemeente Rertaiwhement woonde (1900).
Het haventje stond rechtstreeks in verbinding met de zee, het was
dus een zuiver getijhaventje. Bij eb lag het haventje droog en de
schepen konden dus alleen met hoog water m- en uitvaren. Ook
gebeurde 't wél dat schepen met 'n paard de haven moesten worden
uitgesleept. Aan één der dammen was daarvoor een katrol bevestigd
waardoor de sleepkabel liep. Alle goederen wélke voor de bevolking
jan Cadzand en Retranchement, en ook wel verder, nodig waren,
werden hier aan- en afgevoerd, als stenen, grind, aardappelen, bieten,
rattenkalen, kunstmest enz.... Vandaar dat. onmiddellijk na de
ipening van het haventje een beurtdienst werd geopend door schip
ier Piet Koelewijn uit Breskens. Lang heeft deze het niet kunnen
•oiwerken want reeds enkele jaren later werd de beurtdienst
it geoefend door Willem van de Heuvel. Het werd zelfs zo druk
i het haventje dat een tramverbinding werd aangelegd vanaf Cad-
and-dorp. Het afgebeelde vaartuig is de tweemast-aak de Jan de
egeé, één van de schepen die het haventje bezochten. Dat de in-
ang van het haventje niet altijd even gemakkelijk binnen te varen
aas ondervond een nagenoeg nieuw schip ,de RISICO, lang 44 m.,
n 1906, eigendom van de Zwolse scheepvaartmaatschappij. Het
itrandde op de oostelijke havendam. De volgende dag was er een
vliegende storm, het schip brak in tweeën en moest als wrak ver
kocht worden. (wordt vervolgd)
TERNEUZEN .Jullie hebben
zeker nooit last van vuile handen',
zegt de ene helft van de gebroe
ders Van de Boogaart, terwijl hij
in het kleine kajuitje hardnekkig
tracht zijn enigszins besmeurde
handen te reinigen.
In beide bevoorradingsschepen van
het duo Van de Boogaart, de eni
ge parlevinkers die Temeuzer.
rijk is, liggen onopvallend gemeerd
aan de kade langs het kanaa!
Terneuzen-Gent, vfak achter het
station. Een bordje ,Pas op voor
de hond' waarschuwt ongenode-
bezoekers niet onverhoeds aar
boord te treden.
,We parlevinken hier nu al twee
jaar", zegt de heer Van de Boo
gaart, ,en het bevalt ons uitste
kend. Parlevinker is een rendabe
beroep. Ik kan uiteraard geen cjj
fers noemen want dat zóu mis
schien ongewenste concurrent!.
.Parlevinker' is geen beroep waar
voor speciale diploma's vereist
zijn. .Eén vergunning van rijks
waterstaat en een middenstands
diploma is voldoende. Je moet na
tuurlijk wel kunnen varen, dat
spreekt vanzelf.'
De heer Van de Boogaart kijkt
op zijn horloge, zijn handen zijn
eindelijk schoon en het wordt weer
tijd voor hem om z'n klanten op
te zoeken. Nog één kopje thee
en dan moet er weer gewerkt
worden. De hond gromt onrustig
op het voordek.
VREEMDE
BEROEPEN
aantrekken. We leveren goedko
per dan de winkels aan de wal dn
aan schepen leveren'.
De gebroeders Van de Boogaai
opereren met speciaa. voor hei
gebouwde schepen, die - 1 assoi
timent bevatten van a wat d«
schippersvrouw zich.c ka-
wensen. ,We hebben ai.es; va:
aardappelen tot bandrecorders.'
Palrevinker is ook een beroe
met ongeregelde werktijden. ,E
zijn werkdagen dat we om vi,
uur de vertil uit moeten en da
werken tot 's nachts één uui
We zitten altijd met een scm
buiten en een schip binnen ri>
sluis aKn er van een vaste kian
tenkring gesproken worden W.
hebben vioege: zelf gevaren, du.
we kennen natuurlijk een hele
boel schippers. Dat bevordert de
klandizie."'
Gebroeders Van de Boogaart: Goedkoper dan de winkels op de wal'..
Wachtmeester Strobbe: de overhead moet meedoen.
