NLM voorziet
in behoefte
Internationaal slaan grote
concerns een goed figuur
PILOOT STORM
EL HÖKIM
„I
15
Bank voor Zeeland:
17 pet dividend
Algemeen Fondsenbezit
Veel geld nodig
voor bedrijfsvoering
fflws t^vsvr* is moeizaam groeitempo arjtórar»
Waar zijn onze schepen
HOENSONS
202en404
Tot nu toe is
men tevreden
I phTlTpsbatterï Jen l
Dochter NDSM
naar Wier den
ZATERDAG 12 APRIL 1968
PROVINCIALE ZEEUWSE COURANT
PAASPARADE NEDERLANDSE INDUSTRIEËN
FRIENDSHIP
VOOR SABENA
{ADVERTENTIE)
SCHIPHOL (ANP) In de Fokkerfa
briek is vrijdagmiddag een contract af-'(jo£S jj,. Bank voor Zeeland NV
gesloten voor de levering van een Fok- Mj vergadering van aandeel-
ker F-27 Friendship aan de Belgischehouder» voorstellen het dividend over
luchtvaart maatschappij .Sobelair, een het boekjaar 1987 voor de gewone aan-
ZET NIET ALLES OP ÉÉN KAART
DEN HAAG De afgelopen
week zijn verschillende grote on
dernemingen met een jaarverslag!te* ?oed du ce nominale
fintip is dip pptvc al* nlpï
dochteronderneming van de Sabena.
Sobelair zal voor Sabena tweemaal per
dag de lijndienst Brussel-Keulen-Bonn
gaan onderhouden en eenmaal per dag
Brusael-Stuttgart vv vliegen. Des nachts
zal bovendien een dagelijkse vrachtdienst
overgrote deel uit ingehouden winsteniverslagen tentoon wordt gesteld.
bijeen .s gebracht. zeer rustig vaarwater blijft bewegen.jSchipho" worden uitgevoerd'
Ook over 1967 wordt weer 54,4 procent Het meest tot de verbeelding
van de winst ingehouden. Daardoor ont
vangen aandeelhouders eigenlijk maar
een schamele beloning over het hun
toekomende kapitaal, ook al krijgen zij
een dividend rat 6.85 op een aaudeel
waarop met gtote letters gedrukt staat
dat dc nominale waarde 20 bedraagt.
n maar tl gemaakt
■aarde ee:i De andere internationale concerns had-
delen vast te stellen op 17 prorent (5
procent dividend en l'i pet extra divi
dend). Ditzelfde percentage werd ook
over i960 uitgekeerd. In het jajirvt-rxlag
wordt er melding van gemankt, «Int de
resultaten over 1967 niet teleurstellend
beleg
Breedgespreide, gemeenschappelijke belegging tn gesi
teerde nederlandse en amerikaanse aandelen.
-■■■-- oa-'iclsstlsbswlizsn A-f. bl| tiwcowmlMtenir
i'oft- *is b*h«#rd«r».PO«»bui 3700-AmsMTOl
Op de effectenbeurs i
- fictie is. die eens als plechtanker vani den meer moeite om de koei
gekomen. Er is aaarDIJ recien ge- rjc. naamloze vennootschap werd be-!omhoog te krijgen na de publikat
k, „v .1 IDaarbij wordt er op gewezen, dat be-
werd door een misverstand door de jkanl waren m<--ar dat een -m ander
beurs begroet met een grote koersver-, Dpi CKfHF FfONOMIF 'beter is verlopen dan aanvankelijk werd
betering. De affaire werd ongedaan ge- DLLUIJUIIL bbUnUIUlL gedacht In dit verband wordt geatt-n-
riiaakt, maar donderdag ble«>k dat Hoog-j (ANl'l De economischeideerd op di- hogere arbeklsprodukti vi
ttel, wei een goede beurt had hedryvighcid in België hanhaaft zich opjteit. de verbetering van d.- betalingsba-
lioog niveau, maar de versnelling van lans en op anderzijds de
eden
nm trnt«5 te riin nn Hp nrps_ I schouwd, doch die zich evenals zoveel'het jaarverslag
noeg om trots te zijn op ae pies andere msteinngen heeft overleefd.
taties welke onze grote concerns Alleen al op basis van het op de balans
i„ het internationale 'TS
beuren opbrengen. Het werd een SSÜt^SSSU
ware paasparade.
De bestuurders van de grote con
cerns zijn uiteraard niet te verge-
het"groeitempo blijft moeizaam, om als moeilijkheden in met nart
gevolg vu» de gebeurtenissen rond het dustric
internationale monetaire stelsel, zo ver-IWat Zeeland betreft wordt
klaart het jongste maandoverzicht van!dat tij enkc - bedrijven
n het Belgische ministerie van economï-'.kortingen
Donkere schaduw
;rkt.: ben
lijken met paashazen, die kinderen
verblijden met fraai gekleurde ei
eren, maar zij kunnen tonen dat
zij heel veel goede resultaten
over het afgelopen boekjaar in
hun mandje hadden verborgen. De
jaarverslagen zijn dan ook alle op
hun paasbest uitgedost, verlucht
met fraaie foto's en met een schat
van bedrijfsgegevens.
allerlei reserveringen die in de balansen
der werkmaatschappijen verscholen zijn.
Op die waarde berekend komt het divi
dend eigenlijk uit op een rendement
■an 4 procent.
De jongste maandnotitie van ce Belgi-
sche centrale raad voor het bedrijfsleven
Er kwam in de afgelopen week «.chter*. vprf«iiifiolïlkt dat de vooruitzichten voor
Laag rendement
Ook bij de andere grote concerns valt
een dergelijk laag rendement te becij
feren op het werkelijk vermogen dat
in de vennootschap aanwezig is. Van
daar dat de beleggers niet bereid zijn
om de werkelijke waarde van een aan
deel te betalen, want dan zou hun in
komen ten achter blijven bij dat wat
met een belegging in staatsobligaties,
in obligaties van de gemeentenbark of
in pandbrieven is te maken. Dit is één
van de reden waarom de effectenbeurs
ds Martin Luther King door moorde
naarshand viel. De uitbarsting van ge
weld in de Amerikaanse steden, welke
daarop volgde overschaduwde het gun
stige nieuws dat er was over de mogelij
ke onderhandelingen om een einde te
maken aan de nutteloze strijd in Viet
nam. Voor het eerst in de geschiede
nis van Wall Street werd de New York-
se effectenbeurs gesloten omdat een
particulier ten grave werd gedragen.
Ook in dc komende tijd moet er reke-
mee worden gehouden dat de ras-
tegenstellingen in de Verenigde Sta
ten. die eigenlijk een opstand van het
pauperdom zijn, van invloed zullen zij
op de koersontwikkeling van de enige
beurs ter J'
in staat
eigen laml
dan een half jaar geleden.
De opleving van de buitenlandse vraag
begint tot uiting te komen in een aan
zienlijke toeneming van de Belgische uit
voer. Wel drukt een zekere afwachtende
houding van de bevolking ingegeven
door vrees voor inkomensverlies of
werkloosheid nog steeds op het parti
culiere verbruik en in het bijzonder op
de vraag naar duurzame verbruiksgoe-
deren.
Andere tekenen wijzen op een opleving
van de bedrijfsinvesteringen. De over
heidsinvesteringen zijn nog steeds een
steun voor de economische bedrijvigheid.
Een aanzienlijke stijging van de invoer
schijnt te wijzen op een herbevoorrading
van de industrie,
ereld. die (voorlopig?) nog De verhoging van de economische acti-
om het bedrijfsleven van j viteit leidde "nog niet tot een verminde-
kleine «vloelin^n voor- gggfl
dat de werkgelegenheid born
r het algemeen vrij constant bleef. Het cal a
■erslag staat voorts 3ll! bij de niet| S-x
rg gunstige financiële resultaten in dej C*,LT;
landbouw, net matige tot slechte hard-
fruitteeltjaar. de ionender zachtfruit-
oogst en de bevredigende prijzen in dei camitia
visserij (mossel)-sector.
De verlies- en winstrekening van de
Bank voor Zeeland gaf in 1967 een
saldowinst te zien van ruim 87.600,-
zich ondanks het fraais dat in de jaar-j ringsmlddelen te helpen.
voldoende
De tijd is voorbij waarin de verslagen
van Amerikaanse maatschappijen aan
onze werknemers ten voorbeeld moesten
worden gesteld om aan te tonen welke'
informaties aandeelhouders redelijker
wijs zouden mogen verwachten. Tegen
woordig zijn de bestuurders, zeker die
van de grote en grotere bedrijven, er op
gespitst om niet alleen de aandeelhou
ders van de gang van zaken op de
hoogte te stellen, maar ook om voldoen
de informatie te verstrekken aan af
nemers, leveranciers en niet te verge
ten het personeel. Heel grote bedrijven
lillen zelfs voor liet omvangrijke per
soneel afzonderlijke jaarverslagen ver
schijnen die in populaire stijl rijn ge
schreven.
Voor buitenstaanders is het goed om
uit de dagbladen kennis te nemen van
hetgeen zich bij de grote ondernemin
gen afspeelt. Niet alleen omdat het
algemene welvaartspeil afhankelijk is
van het feit of de zaken goed of slecht
gaan, maar ook omdat men zich een
denkbeeld kan vormen van de inspan
ningen die van hoog tot laag worden!
opgebracht om de economie van het
land te ontplooien.
De toekomstige ontwikkeling van ons
bedrijfsleven, dat nog in velerlei opzicht
naar de nieuwe tijd van computers en
elektronisch bestuurde machines en
werktuigen moet toegroeien, vereist dat
er bij de werknemers in de fabrieken
begrip bestaat voor hetgeen zich in de
top afspeelt. Ook daar bestaan financi
ële zorgen, zoals de huisvrouw ze kent,
die aan het einde van de week of van
de maand het geld natelt om te zien of
er nog genoeg is om de melkboer, bak
ker of slager te betalen.
Hoe groter de ondernemingen wor
den. des te meer geld Is er nodig
om de bedrijfsvoering te financieren
en vooral ook om de investeringen
te betalen, die noodzakelijk zijn om
het productieapparaat up to date te
houden. Uit de jaarverslagen is ge
bleken dat bij de grote concerns de
liquïcliteltspositie niets te wensen
laat, want door hoge afschrijvingen
en winstinhouding zijn zij doorgaans
in staat om voldoende middelen bij
een te brengen waarmede de inves
teringen worden betaald.
Het is maar goed dat de bedrijven zo
groot zijn geworden, dat die mogelijk
heid er is. anders zou een expansie als
Koninklijke Shellgroep. Philips. Hoog
ovens en Koninklijke Zout-Organon on
der handen hebben niet mogelijk zijn.
financie- ring van de conjuncturele werkloosheid
groothandelsprijzen van sommige in-
itriële produktei
BINNENLANDS LUCHTNET
Kapitaalvorming
ders in staat te stellen het geld op ta
fel te leggen dat voor de aanschaffing
van de moderne apparatuur nodig is.
Voor zover de bedrijven zichzelf niet
kunnen bedruipen, moeten zij middelen
zien te krijgen door leningen in hinne.n-
en buitenland op te nemen.
De laatste grote industriële lening,
welke in ons land werd uitgegeven bui
ten die van Gasunie, Staatsmijnen en
KLM, was de lening van Unilever van
enul 1965. Sedertdien is het voorname
lijk de overheid - rijk zowel als gemeen-
tebank - geweest, die het leeuwedeel
der bij verzekeringmaatschappijen. pen
sioenfondsen en spaarbanken beschik
baar komende spaargelden tot zich
trok. Voor het particuliere bedrijfsleven
staan slechts op beperkte schaal risico
mijdende middelen ter beschikking.
Grote concerns hebben professor Kls-
temaker niet nodig om centrifuges te
ontwerpen waarin het geld zich spon
taan vermenigvuldigd als uraniumato
men. In een concern als de Koninklijke
Shellgroep is een vermogen van bijna
40 miljard werkzaam dat voor
ADVERTENTIE
Dit behoort tot een van de 20 be
langrijke technische voordelen
van de gaskonvektor met de grote
PANORAMISCHE RUIT.
Géén ander fabrikaat garandeert dit
Nu ziet u dat er inderdaad een groot
technisch verschil bestaat tussen een
gewone gaskonvektor en de Hoenson
met de grote PANORAMISCHE RUIT.
Wacht daarom met kopen tot u weet
welke de 19 andere belangrijke tech
nische voordelen van de 202 en 404
AAN HOENSON AMSTERDAM
I °ï82m 9,a,ls ,oezending van uit-
georeid documentatiemateriaal overl
'l8. j8nSOn 202 en 404 gaskonvetorl
I ?n i?9r0,e Panora'9'sche ruit en hun i
I belangrijke technische voordelen.
jNaam
Adres:
IPlaats: 1
Van onze correspondent)
DEN HAAG De Nederlandse
luchtvaartmaatschappij, de doch
teronderneming van de KLM, die
ruim anderhalf jaar geleden een
begin maakte met de exploitatie
van een binnenlands luchtnet in
Nederland, is over de tot nu toe
opgedane ervaringen niet onte
vreden. Per 1 april van dit jaar
achtte men het zelfs verantwoord
over te gaan tot een bescheiden
uitbreiding van-de dienstregeling
door aan de twee dagelijkse vluch
ten Schiphol - Eindhoven - Maas
tricht v.v. een derde toe te voegen.
Daardoor is het nu mogeljjk vanaf
Schiphol drie maal per dag naar
het zuiden des lands en naar het
oosten en noorden (Enschede en
Groningen) te vliegen. Voorlopig
ziet het er wel naar uit dat het bij
deze NLM-verbindingen zal bly-
ven. Verdere uitbreiding van het
binnenlandse luchtnet valt voor
alsnog niet te verwachten. Hoog
stens zou de frequentie van de be
staande diensten kunnen worden
opgevoerd, wat in de toekomst in
derdaad wel noodzakelijk zal blij
ken.
Het is met de NLM op het ogenblik een
wat moeilijke zaak. In 1966 werd het
bedrijf door de KLM in het leven ge
roepen om bij wijze van proef geduren
de twee jaar enkele luchtlijnen te ex-
politeren. Die 2 jaar zijn nu bijna om.
In augustus 1966 ging de NLM van
start. In augustus van dit jaar zal de
beslissing vallen: doorgaan of stoppen!
Hoe die beslissing uitvalt, kan op het
ogenblik zelfs de directeur van de
NLM, de heer J. J. Abspoel niet met
zekerheid zeggen. ,De beslissing ligt
bij de directie van de KLM en is af
hankelijk van vele factoren. Onze er
varingen zijn gunstig. Wij menen te
mogen constateren dat de diensten van
de NLM in een behoefte voorzien. Een
merkbaar toenemende behoefte zelfs.
WIJ zullen dus zeker adviseren na de
proefperiode door te gaan. Maar nog
maals: de beslissing ligt bij de KLM en
niet bij ons!.
De NLM onderscheidt zich in één op-1
i zicht niet met de overige bedrijven die 1
i zich in Nederland bezighouden met het;
openbaar vervoer b'nnen de landsgren-
1 zen: er wordt gedraaid met verlies.
Ooenbaar vervoer is in ons land geen,
winstgevende zaak. Er moet geld bij.
en dat heeft men bij de KLM geweten j
toen men met het NLM-experiment be-
i gon. Niemand heeft verwacht dat het
binnenlands luchtnet geld zou opbren-
1 gen. Daarvoor zijn de afstanden te
kort. Het ging er slechts om of de
diensten van de NLM in een werkelij
ke behoefte zouden blijken te voorzien
en of de bezettingsgraad van de vlieg
tuigen zodanig zou zijn, dat geregelde
diensten verantwoord konden worden
geacht. Dat laatste Week al spoedig
het geval te zijn.
werkzaamheden op het
Beek (Zuid-Limburg).
Wanneer de gemiddelde bezettings
graad de 70 procent benadert, is het
tijd te denken aan uitbreiding van
het aantal vluchten. Op het ogen
blik is dat nog niet het geval hoe
wel de toestellen steeds beter wor
den bezet.
Vijftig procent van de NLM-passagiers
bestaat uit doorgaande luchtreizigers.
De aankomst- en vertrektijden op
Schiphol zijn zodanig gesteld, dat goe
de aansluitingen bestaan op de vliegtui
gen van en naar alle delen van de
wereld. Voor het ovenge behoren za
kenlieden tot de vaste klantenkring
van de NLM. Door het toenemend aan
tal industrieën in het zuiden en het
noorden des lands stijgt ook het aantal
I zakelijke bezoeken vanuit het westen
aan deze gebieden. Tegelijkertijd be
ginnen tijdens de zomermaanden ook de
toeristen de vliegmogelijkheden te ont
dekken. Belangrijk zijn in dit verband
de goede verbindingen met de vliegvel
den van waaruit de NLM opereert.
Schiphol geeft in dit opzicht uiteraard
geen problemen, maar met de overige
luchthavens ligt het iets moeilijker.
De NLM heeft tot de betreffende ver
voerbedrijven verzoeken gericht het
vervoers- en aansluitingspatroon zoveel
mogelijk te willen aanpassen aan de
aankomst-"en vertrektijden van de
NLM-toestellen, zodat op de vliegvel
den goede aansluitingen op en van de
openbare vervoermiddelen ontstaan
du8triële produkten vertonen een op
waartse neiging, maar de landbouwprij
zen zijn gedaald, waardoor de stijgende
tendens van het indexcijfer der r
sumptierpijzen trager is geworden.
Veenendaalsche
en Candlewick
uit elkaar
DEN HAAG (ANP) Tussen de
ninklijke Veenendaalsche Stoomspinnerij
en weverij NV en Everwear Candlewick
Ltd, de partners in de gezamenlijke
dochter onderneming Everwear Veenen-
daal NV. is overeenstemming bereikt
over beëindiging van de samenwerking,
■liegveld Everwear Veenendaal NV zal geliqui
deerd worden en elk van de partners zal
zelfstandig de produktie van Chenille
artikelen in Nederland voortzetten.
I CALTE LEIDE
Radio's voor
Indonesië
CERES 1
DAHOMEYKUST n -.
Luanda n Cape Pair
FOREST LAKE 11 v
Hamburg n Cristob?!
GAASTERDIJK 11 tt
i R'dam
i GAASTERKERK IJ v
Colombo n Karachi
DJAKARTA (ANP) De begin vorig GAASTERL.ANT) '<i
jaar opgerichte Philips-Ralin maat-
schappij heeft de eerste radiotoestellen
met één golfbereik aan de Indonesische gulf holla:-DER
overheid afgeleverd. De regering heeft :2 t«* r.tera a! a
*"0.000 besteld, die over het land zul- hilversum
lorden verdeeld om de bevolking Savannah
Ie bereiden op de algemene verkle-
zingen van 1971.
De dood op de weg
UTRECHT (ANP) De 57-jarige stu- 1* aPri'
cadoor A. C. A. La Hije uit Utrecht is
vrijdagochtend in het academisch zie
kenhuis overleden aan de ernstige ver
wondingen ilie hij in de vroege morgen
uren opliep bij een verkeersongeluk op
de hoek van de Sonooijstraat-Van der
Marckstraat in de domstad.
De man reed op zijn brom
fiets en verleende geen voorrang
aan een personenauto. Via de motorkap
van de auto kwam hij met zijn hoofd te
recht tegen de hoek van een huis.
TILBURG (ANP) In een ziekenhuis!
te Tilburg overleed vrijdag de 15-jange
J. Brone uit die gemeente. De jongen
had 10 dagen geleden een bromfiets
van thuis meegenomen en botste kort
daarna tegen een auto. De knaap werd
daarbij toen zeer ernstig aan het hoofd;
verwond
de aap HOORN 11 te R
K \BYLIA lï \r Darw:.-
KARIMCN II v Slnfapo:
KATENDRECHT II v
!/>:«S«-!i n Kaapstad
KEIZERS WAARD 12
KOUDEKERK 10 v
Kaapstad n Singapore
LANOKOEAS 12 te
LADON 12 HouatQO
LEU V ELLOYD 13
Papeete
UBEKI AKUST paf
11 Cape Palmas ri
Freetown
LIMBURG tl v Bombay
n Bandar Shapur
ME DON 11 v Bridgetown
n Georgetown
MENTOR 11 v FamaguaU
ri Latakkla
N EDER EEMS 12 te
NEDER WESER 10 v
Shualbo n Ra.» al Kafjl
OMMENKERK 12 v
Bremerhaven n Antw.
OVERIJSEL 11 v
Dar es Salaam n Tanga
PARKHAVEN 13 te Sa.v
STRAAT HOLLAND
11 v Rlo Grande n Fantoa
STRAAT MAGELHAEN
11 v Cotonou n
Port Gentll
TJJUWONG 11 v Mombaaa
n Singapore
VtTREA 12 te Ras Tar.uara
VÏTREA 12 te Ra» Tariura
WITMARSUM 12 ta
L/o» Angeiee
ZriDERKERK 12 te
HOOG EN LAAG WATER
NAP
NAP
14 april
uur meter
uur meter
uur meter
uur meter
Vlissingen
Terneuzen
2.27
243
1449
248
9 02
232
21.08
219
2.59
258
15.22
263
9.39
242
21.42
228
Zierikzee
3.59
153
16.28
169
9.32
183
21.38
158
Hanswee rt
3.37
268
16.00
273
10.08
258
22.15
246
Wemeldinge
4 20
183
16.46
201
9.58
211
22.14
184
15 april
Vlissingen
3.02
251
15.25
248
9.40
233
21.48
219
Terneuzen
3.34
265
15.58
262
10.16
243
22.22
228
Zierikzee
4.39
162
17.07
171
10.12
176
22.21
155
Hans weert
4.14
275
16.37
273
10.47
259
22.55
245
Wemeldinge
5.00
194
17.26
202
10.35
204
22.51
182
16 april
Vlissingen
Terneuzen
3.41
249
16.07
237
10.15
228
2282
215
4.13
167
17.51
166
10.55
169
23.06
154
Zierikzee
5.21
167
17.51
166
10.55
169
23.06
154
Hansweert
4.54
274
17.17
262
11.22
254
23.37
241
Wemeldinge
5.42
197
18.13
196
11.11
196
2385
179
Geen helikopters
3909 Het was niet alleen Ramad,
die de twee verdwijnende gestalten
met verontrusting nastaarde. Ook
Sandra en Dubois vonden het een
ongewenste ontwikkeling, z(J het dat
de eerste echt vrouwelijke gevoelens
had te verwerken en de professor
zich meer zorgen maakte over de
moeilijkheden die uit de situatie voort
konden vloeien. Mejuffrouw Nala zag
er wei naar uit. dat zij gewend was
haar wil door te zetten, als zij iets
in het mooie hoofdje had gezet. Du
bois benijdde zijn jongere vriend op
dit moment geenszins en zeker niet
als hrj Ramad gadesloeg. Deze was
duidelijk ten prooi aan wilde ge-
moedsstormen. Het ene moment keek
hij spottend onverschillig alsof de
hele zaak hem koud liet, dan weer
balde hij de vuisten en staarde met
bliksemende ogen naar de gang.
waardoor Nala en de aardling ver
dwenen waren, om daarop met een
van smart verwrongen gelaat op een
bank neer te zijgen. Hij leek ieder
moment in snikken uit te kunnen
barsten. Deze pantomime droeg er
niet toe bij om de twee andes-en
op hun gemak te stellen, maar zij
wisten nu wei precies hoe hier de
kaarten lagen! Nala voerde haar
.bult' intussen vrolijk babbelend door
de paleistuin.
Men kan zich afvragen of vooi
plaatsen met kleinere vliegvelden in de
toekomst de luchtverbindmg per heli
kopter perspectieven biedt. NLM-direc-
teur Abspoel verklaart onomwonden
dat hier geen sprake van kan zijn.
Voor het redelijk tarief is de exploita
tie van helikopters veel te duur De
exploitatiekosten van hefsehroefvlieg-
tuigen liggen twee tot drie maal zo
hoog als die van vaste vleugelsv! eg-
tuigen. Het vliegen met een helikopter,
die plaats biedt aan 26 passagiers, kost
per uur 3.000. Een verlengde Fokker
Friendship, plaats biedende aan 52 pas
sagiers, is een uur in de lucht voor
1600 dat zegt dus al genoeg over
de toekomst die de helikopter in ons
binnenlands luchtnet heeft.
nst geven
elijk vas
be'zettingsgraad, voldoet het bedrijf aan
de eisen waaraan een openbaar ver
voerbedrijf moet voldoen: dienstverle
ning aan het reizend publiek door het
bieden van vervoersmogelijkheden.
Over enkele maanden valt de beslissing
over het ai of niet voorthestaan van
de NLM. Wij menen dat genoeg aan
wijsbare redenen aanwezig zijn om
door te gaan.
ADVERTENTIE
die móéten well
Pffcgoedzijn\
Teruofr
In het kalenderjaar 1967 werden op
de zuidlijn SchJphol-Bindhoven-
Maastricht24 221 passagiers ver
voerd met een gemiddelde bezet-
f.ngsgraad van 45.3 procent, terwijl
het aantal passagiers op de noordlijn
(Schiphol - Enschede - Groningen)
35.425 bedroeg met een gemiddel
de bezettingsgraad van 52 8 pro
cent.
Hierbij moet in aanmei k :ig wor
den genomen dat in 1967 op de
zuidlijn twee retourvluchten per dag
werden gemaakt en op de noordlijn
drie, terwijl op de zuidlijn de ver
binding Eindhoven-Maastricht twee
maanden uitviel in verband met
AMSTERDAM (ANP) De Neder-
landsclie l)ok en Scheepsbouw Maat-
chappij VOF deelt mede dal zij ter be-
■orilering van de rationalisatie van de
produktie van radiatoren voor verwar
mingsdoeleinden, baar doclileronderne-
g de NV Veha-Nedo, toestemming
heeft verleend om haar te Amsterdam
aanwezige produktiemiddelen op korte
termijn naar de Veha-Nedo fabriek te
Wierden over te brengen en de fabriek
te Amsterdam te sluiten.
De thans te Amsterdam in de radiato-
renfabriek werkzaam zijnde medewer
kers kunnen voor het merendeel naar
andere afdelingen van de NDSM wor
den overgeplaatst, Slechts een klein
aantal komt voor overplaatsing naar
Wierden in aanmerking.
In mijn kamer in het ziekenhuis
kreeg ik bezoek van een van mijn su
perieuren, die algemeen Willy werd
genoemd: hjj kwam evenals ik uit
Assiuten' hij stond toentertijd reeds
als een buitengewoon begaafd dok
ter bekend.
Tussen ons bestonden zowel banden
van collegiale achting als van per
soonlijke sympathie, een sympath e.
d:e tot nu toe heeft geduurd. Dokter
Willy vertelde mij. dat h(j twee ern
stige gevallen had geopereerd, die
hein zeer verontrustten, en dat bij de
hele nacht bij de hand wilde blijven.
Daar hij zag. dat ik bijna omviel
van moeheid, bood hij aan mij voor de
nacht te vervangen. Ik weigerde
eerst zijn vriendelijkheid te accepte
ren. maar hij bleef zo hardnekkig
bij zijn aanbod, dat ik het eindelijk
aannam. Ik ging vrolijk naar huis,
hoewel niiet zonder een lichte arg
waan, dat Willy slechts een voor
wendsel had verzonnen om mij rust
te geven, een vermoeden, dat later
bleek juist te zijn geweest. Ik nam
een wagen.
Toen ik voor onze grote sombere deur
uitstapte, zag ik licht in Aboubakrs
kamer. De huisbediende ontsloot de
deur voor mij. Ik ging naar boven. Ik
trachtte met mijn sleutel de deur te
openen, maar ze was van binnen ge
grendeld. Ik was gedwongen mij ken
baar te maken en klopte heftig. Een
tijdlang scheen niemand mij te noren.
Toen hoorde ik echter de binnendeur
gaan. Zo stil was het in huis, dat ik
Aziza's stem daarbinnen wel moest
horen. Ik riep door de deur. Toen
hoorde ik voetstappen en na een pau
ze, die mij een eeuwigheid toescheen,
deed Aboubakr de deur open. Een
blik op zijn gezicht was genoeg. Ik
ging naar mijn kamer. Aziza
was juist bezig het gordijn te sluiten.
Ze keek mij peinzend aan. Ik hoorde
Aboubakr zijn deur sluiten. Ik keek
Aziza in de ogen. Ik wist alles.
Mijn eerste aandrang was: moord.
Maar met een geweldige inspanning
beheerste ik me. Ik wist, dat ik mij
zelf nu of nooit moest bewijzen, dat
ik een man was. .Ik ben erg moe.'
zei ik
.Ik moet slapen. Ik bid God. dat je
eens zult begrijpen, dat ik niet om
mijzelf getracht heb je vriend te
zijn.' Het gordijn sidieidde ons. Ik
kon haar snelle adem horen. Ze leed
op haar eigen wijze. Bt mocht haar
deemoediging niet groter maken.
Ibrahim.' fluisterde ze. .jij wilde me
niet liefhebben!'
.Nee. dat wilde tk niet. Ik heb me
delijden met je. tk heb medelijden
met je!'
Ik hoorde Aboubakrs deur knarsen.
Hjj kwam aan mijn deur en bleef in
een uitdagende houding staan.
.En?' zei hij. .Wat is er aan de hand?
Vrouwen zijn als katten Ze lopen om
ie benen en willen, dat je ze streelt.'
Ik roeide zo'n herige pijn, dat ik het
nauwelijks kon uithouden. Arme
Aboubakr! Wat kende hy mij weinig
Het was mij, als leefden wfl in twee
verschillende werelden.
,In ieder geval ben jij nu voor haar
verantwoordelijk.'
Ma'alesh! Wat is er gebeurd? Een
beetje liefde is onschuldig. Dat kan
jou toch geen pijn doen. Je wilde
haar toch niet hebben. Als j'ij een
man was geweest, was het niet ge
beurd. Ik had je graag gelukkig met
haar gezien; maar je hebt alleen
haar natuur proberen te bederven. Je
wilde iets van haar maken, waar de
natuur haar niet toe bestemd heeft.'
,Je hebt haar niet eens lief,' zei ik.
.Toch wel, maar ik heb er natuur
lijk niets tegen, als je haar ook liei
wilt hebben.'
Ik wendde mij tot Aziza.
.Wat zeg jij?'
Ze liep heupwiegend heij en weer
met een rust, die mij geheel uit mijn
evenwicht bracht. Eindelek ging z*
voor mij staan en keek mij uit naar
ooghoeken aan.
.Aboubakr is een man. zei ze, keer
de zich af en barstte in een luid ge
lach uit.
Niettemin.' zei ik tegen naar, ik
heb je lief gehad. Ik heb je meer lief
gehad dan Aboubakr je ooit kan lief
hebben. Als je meent, dat het man
nelijk is, wat hij heeft gedaan, laat
ik je dan zeggen, dat jou iedere man
zou voldoen.'
Het is mijn schuld niet. dat er niet
genoeg vrouwen zijn, die mij beval
len.' protesteerde Aboubakr. .Wij ont
wikkelen ons en hoe meer kennis wij
nns verwerven, des te vreemder wor
den onze vrouwen ons. Wat hebben
we tenslotte met ze gemeen? Ik heb
zelfs jouw sltruisme, jouw matig
heid. jouw filosofische koelte niét
.Nee. jy bent een koudbloedig ge
leerde. dat weet ik!'
.Je hebt haar in mijn armen gedre
ven! Ais je waarlijk een vriend was,
dan zou je nu blij zijn en er niet zo'n
lawaai over maken.'
Mijn ogen dwaalden naar Aziza. Ze
zat op het bed, de knieën opgetrok
ken. een raadselachtige uitdrukking
op haar gezicht: het lange zwarte
haar viel in golven over haar schou
ders. Nee. ik mocht niet bekennen
hoe lief ik haar had. Ik mocht niet
tonen, wat ze voor mij betekende
dat ze nu met één ademtocht mijn
innerlijk geluk vernietigd had. Het
was mij te moede, alsof niet alleen
zij. maar mijn land mij ook had ver
raden.
.Ik laat haar aan jou over!' riep tk
e:ndelijk. .Ik wil weg van nier'"
Met tranen van woede .n mhn ogen
holde ik de donkere trap af en "de
straat op.
.Hij zal haar te gronde richten!'
mompelde ik. Jïij zal je hele werk
te gronde richten.'
Toen ik over straat ging, hoorde ik
een vrouwenstem jammeren. Het was
die verschrikkelijke vrouw, die kort
geleden in onze wflk was gekomen
om onze nachtrust te verstoren. Ze
zat daar als een hoop vodden, onder
de flikkerende straatlantaarn tegen
de muur van ons hihfl, een kind op
schoot, de lange magere arm uitge
strekt. de hand gekromd, daar zs
zelfs geen bedelnap bezat. Met een
diepe smartelijke stem zong zij ko
ranverzen.
.Blijf staan, vriendelijke reiziger! In
de naam van God, de albarmhartlge
en wijze, heb medelijden met de blin
den en de armen! Wie geeft, zal in
alle eeuwigheid beloond worden. In
de naam van God!'
Ze was blind. Dikwijls had haar stem
mij belet te slapen en ik had haar
verwenst, zoals men een zwervende
kat verwenst, die midden in de nacht
voor het raam zit te kennen. Maar
nu greep die stem mij met onweer
staanbare kracht aan. Ze klonk als
het kermen van miljoenen onterfden,
van die levende lijken, die men niet
kan en mag aanraken, <üe hun li
chaam meeslepen en zich maar heel
vaak van de onrechtvaardigheden be
wust zijn. Toen de vrouw mjj hoorde
naderen, begon ze nog harder te Jam
meren. Honger en wanhoop gaven
haar jammerkracht een angstig
vreemde waardigheid. Dc gaf haar
wat. Ik ging verder en wist, dat ik
de strijd voor Aziza's geluk had ver
loren. Voor de tweede keer had het
noodlot mij ingehaald.
.Ibrahim! Wil je me liefhebben? Dan
zal ik van jou een kind krijgen:'
Dc wist alles.
Dc werd naar het ziekenhuis gedre
ven. Langzamerhand werd ik rusti
ger. ik bracht de nacht door ln mijn
particuliere kamer In de vroege
morgen begon ik mijn werk weer
Miss Wilcox vroeg mij. wat er met
.Aziza geoeurd was, want het meisjj
was niet gekomen
.Is het u niet opgevallen, dat zc in
de laatste tijd erg veranderd is?'
.Dc heb geen invloed meer op haar,"
zei ik eerlijk. .Ze houdt zich met an
dere dingen bezig. De discipline is
haar gaan vervelen. Het zou mij niet
verwonderen als ze niet meer hier
kwam.'
,Dat heb -Je wel verwacht.' zei miss
Wilcox. rAls de fellah-meisjes eerst
eenmaal achttien of negentien jaar
zijn. heeft het geen nut meer haar
discipline bij te willen brengen. Ze
moeten van hun wieg af onder onze
invloed staan, tril men iets bereiken.
Ik heb heel wat meisjes als Az-.za
meegemaakt. Waarschijnlijk is ze er
met een jongeman vandoor gegaan
om te trouwen
(wordt vervolgd!
