PROVINCIALE ZEEUWSE COURANT Minder mensen zonder werk KOMENDE WEEK EERSTE CONTACTEN IN MOSKOU Minister opende in Breskens ,Goedertiit' Amerikanen melden: Hanoi: Minister is bereid te praten over kwartier korter werken LUTHER KING OVERLEDEN NA AANSLAG serieus praten Apollo weer geland Amerikaanse huis van afgevaardigden gaat akkoord met reisbelasting VS ONDERZOEKEN BESCHULDIGING N.-VIETNAM Verzet Symbolische afsluiting van ujederaribouw door 211e jaargang - no. 82 WAARIN OPGENOMEN DE MIDDELBURGSE, VLISSINGSE, GOESE, BRESKENSE COURANT EN VRIJE STEMMEN Vrijdag 5 april 1968 EIND MAART: Daling van 113.100 tol 96.200 DEN HAAG (ANP) In maart is de geregistreerde arbeidsreser ve van 113.100 tot 96.200 perso nen gedaald. Een jaar geleden be stond de arbeidsreserve uit 91.400 personen, zodat de omvang van de arbeidsreserve thans 4800 perso nen groter is. De geregistreerde arbeidsreserve omvat in hoofdzaak werklozen. Daarnaast zijn daarin echter ook personen opgenomen, die niet werkloos zijn, namelyk perso nen die werkzaam zijn op aanvullende werken of sociale werkvoorzieningsob jecten, voorzover zij in aanmerking: ko men voor bemiddeling naar het vrye be drijf. Van de geregistreerde arbeidsreserve waren per eind maait 2200 mannen op aanvullende werken en 9200 op sociale werkvoorzieningsobjecten werkzaam. Bij de vrouwen waren 800 personen eveneens op sociale werkvoorzienings objecten werkzaam. Derhalve bedroeg het aantal werklozen bij de mannen 76.900 personen dit is 2,7 procent van de afhankelijke beroepsbevolking en bij de vrouwen 7100 personen. Een maand geleden bedroeg het aan tal werkloze mannen 93.600. Vergeleken bij het cijfer van 76.900 werkloze man nen per eind maart betekent dit een daling met 16.700 man. (Zie slot pag. 13 kol. 3) GROTE STERFTE AAN POKKEN IN BOEROENDI (BOEROEN'DI) (RTR) Volgens in Boejoemboera ontvangen berichten zijn driehonderd mensen In het district N.vanza Lac aan het Tanganjikameer, bij de grens tussen Boeroenal en Tanza nia, aan pokken gestorven. De slacht offers zouden merendeels kinderen zijn. WASHINGTON (RTR) Het Ameri kaanse huis van afgevaardigden heeft donderdag zijn goedkeuring gehecht aan een belasting van vijf procent op de prjjs van internationale luchtreizen. Het voorstel gaat nu naar de senaat. Het huis ging eveneens akkoord met vermindering van het bedrag aan goede ren dat Amerikanen na een buitenland se reis rechtenvrij mogen invoeren van honderd tot tien dollar. Deze maatregel geldt tot 16 oktober 1969. Het wordt da vHftlg dollar. Reizigers die terugkere uit Canada en Mexico mogen nog steeds voor honderd dollar vrij invoeren. Op de prijs van binnenlandse luchtreizen in de Verenigde Staten drukt reeds een belas ting van vijf procent. De belasting op Internationale luchtreizen gaat in tien dagen na ondertekening van de wet. BOMMEN NOORDWEST VAN HANOI WASHINGTON, HANOI (RTR, AFP) Het ministerie van de fensie in Washington heeft don derdag een onmiddellijk onderzoek gelast na een Noordvietnamees be richt dat Amerikaanse vliegtuigen bommen hebben geworpen op Lai Tsjaoe in het uiterste noordwes ten van Noord-Vietnam ver boven de twintigste breedtegraad. Het .Pentagon' zei niets van een dergelijke aanval te weten. In een te Hongkong opgevangen bericht van het Noordvietnamese persbureau is gezegd dat de Amerikaanse lucht macht donderdagochtend tussen 8.40 en 10.40 plaatselijke tijd drie anvallen op een bevolkt gebied 50 kilometer ten westen van de hoofdstad van de provin cie La.i Tsjaoe heeft uitgevoerd tijdens welke 50 bommen werden uitgeworpen. Het door Hanoi vermoedelijk bedoelde gebied ligt vlak bij de Laotiaanse grens. Het is bekend dat Amerikaanse vlieg tuigen met toestemming van de rege ring In Vientiane in Laos missies uit- Vandaag in de krant... Werkloosheid DE WERKLOOSHEID in Zee land is verder gedaald en ver toont een dalende tendens, aldus het districtsbureau voor de ar beidsvoorziening in Middelburg (pagina 2). Centrum IN AXEL werd de hoeksteen van het culturele centrum door bur gemeester Ingemetseld (pagina 2 Vietnam AMERIKAANSE radiostations hebben donderdag uit Moskou ge meld, dat daar in de komende week de eerste contacten zullen Slaatshebhen tussen de VS en 'oord-Vietnam f pagina 1). Uranium BINNENKORT valt de beslissing over de bouw van een proeffa briek voor de oroduktie van ver rijkt uranium volgens de ultra- centrifugemethode pagina 3). Binnen- en buitenlands nieuws: pagina's: 1, 3 en 13 Zeeuws nieuws: pagina's 2, 5, 9 en 15 Sport: pagina 9 Radio- en tv: pagina 7 Financieel nieuws: pagina 19 DEN HAAG: in de tweede ka mer is donderdag de bouw-cao behandeld. Hier op de publieke tribune tijdens de behandeling vlnr A. Buys, voorzitter Alge mene Bond voor de Bouwnijver heid, L. J. Th. Pas, voorzitter raad van bestuur bouwbedrijf, D. van Egmond, algemeen secretaris raad van bestuur bouwbedrijf, A J. van Hagen, vice-voorzitter ANB en P. v. d. Ven. secretaris NKBB ,St-Joseph'. ALS CONTRACTSDUUR BOUW-CAO LANGER WORDT: •(Van onze parlementaire redactie) DEN HAAG De tweede kamer heeft donderdagavond de ingreep van minister Roolvink (sociale zaken) in de bouw-cao goedgekeurd door een motie van de oppositie te verwerpen, waarin de regering werd uitgenodigd alsnog akkoord te gaan met een werktijdverkorting van een half uur per dag. MOTIES VAN OPPOSITIE VERWORPEN De minister werd om zijn Ingreep in de bouw-cao scherp aangevallen door de oppositie. .Onrechtvaardig en onbegrijpe- li.lk'. zei de socialist Wieldraaijer. .Men is in de strafklasse geplaatst, hoewel de bouw door de gestegen produktivi- teit en hogere werkloosheid duidelijk op een aparte behandeling aanspraak kan maken'. De overheid heeft volgens de socialist met allerlei beloften het aantal bouwvakkers drastisch opgevoerd, maar nu er werkloosheid optreedt worden de gewekte verwachtingen volgens hem niet gehonoreerd. De. heer Wieldraaijer verweet de re gering een afwachtende houding aan te nemen als het gaat om de bestrij ding van de werkloosheid, maar dras tisch in te grijpen als het gaat om de werktijdverkorting. Hij diende (Zie slot pag. 6 kol. 3) Dat gebeurde nadat de minister bereid bleek een eventueel nieuw voorstel \~an partyen to' verkorting van de arbeids tijd met een kwartier in overweging te nemen, mits de looptyd tan het contract, dat thans een jaar bedraagt, zal worden verlengd. ,Ik misgun de bouwvakarbei ders de verbetering niet, maar de over heid mocht de olievlekwerking, die de cao dreigde te krygen, niet uit de weg gaan', zei de minister ter verdediging van zijn beleid. .Daarvoor is dit contract te zwaar.' De motie, die was ingediend door de socialist Wieldraayer, werd met 79 te gen 48 stemmen verworpen. Voor stem den de PvdA, de PSP, D '66, de CPN en de radicalen. De boeren, die weiger den de socialistische motie te steunen, maar ook de stap van minister Roolvink niet konden goedkeuren, verlieten voor de stemming demonstratief de zaal. De kame»- verwierp in dezelfde stemverhou dingen een tweede socialistische motie, waarin dc regering werd gevraagd ook de gevraagde verbetering in de pensioe nen in de bouw alsnog goed te keuren. Ook op dit punt bleek de minister mo gelijkheden voor een oplossing te zien. MEMPHIS (RTR) Dr Martin Luther King, een van de voorman nen van de Amerikaanse negers in hun strijd voor gelijke burger rechten, is vannacht overleden nadat er in Memphis (Tennessee) een aanslag op hem was gepleegd. Vanuit een voorbij rijdende auto werd op hem geschoten, terwijl hij op het bal- con van een motel stond. Dr King werd in hel hoofd getroffen cn in kritieke toestand in een ziekenhuis opgenomen, waar hjj korte tijd later overleed. De politie verklaarde twee blanken te hebben gearresteerd op verdenking de aanslag te hebben gepleegd. DEN HAAG (DPA, RTR, AFP) De eerste contacten tussen Washington en Hanoi zul len komende week in Moskou worden opgenomen, zo meldden donderdag Amerikaanse radio stations uit Moskou. Volgens de ze berichten zou Noord-Vietnam Amerika langs particuliere ka nalen al te kennen hebben ge geven dat men in Hanoi met eerste voorbereidende gesprek ken akkoord gaat. Hanoi zou ook een vermindering van de ge vechtsinspanningen in Zuid- Vietnam willen gelasten mits de luchtaanvallen tegen Noord- Vietnam volledig worden ge staakt. Als bron van deze be richten worden ingelichte poli tieke kringen in de Russische hoofdstad' genoemd. President Johnson overlegde donderdag met oud-president Eisenhower en secre taris-generaal Thant voor hij naar Ho- noloeloe vertrok. Serieus ,Wij zullen ln gesprekken met de Ame rikanen even ernstig zijn als wij dat op het slagveld zyn. Iedereen kent onze standpunten, onze houdingen, die van de Noordvietnamese democratische re publiek en die van het Zuidvietnamese nationale bevrijdingsfront. Het Witte Huis, beter dan wie ook'. Dit heeft pre mier Pham Van Dong gezegd Ln een vraaggesprek met het Franse blad ,Le In Londen zei premier Wilson dat het Verenigd Koninkrijk en de Sowjet-Unie medevoorzitter van de Geneefse con ferentie zich gereedhouden om de partijen met alle hun ter beschikking staande middelen te helpen bij het zoe ken naar een oplossing van het Viet namese vraagstuk door middel van on derhandelingen Aanbod Het Tsjechische ministerie van bui tenlandse zaken heeft officieel aan geboden de ónderhandelingen tussen ae Verenigde Staten en Noord-Viet nam in Tsjecho-Slowakije te houden. (Zie slot pag. 13 kol. 4) LEYLAND: ONTSLAG VOOR 30.000 MAN? (Van onze correspondent) LONDEN The British Leyland Mo tor Corporation, die het produkt ls van een in januari tot stand gekomen fusie tussen de British Motor Corporation en Leyland Motors eiv de enige Britse auto- fabriek die nog zuiver Brits bezit ls, zal naar verwacht wordt in de komende jaren als gevolg van een algemene con centratie, inclusief het afkappen van allerlei nevenbedryven, het personeel met 15 procent dat is 80.000 man gaan inkrimpen, ten dele door na tuurlijke afvloeiing. Een groot deel van de over het gehele land verspreide ruim 60 fabrieken zal worden gesloten. Het doel is de techni sche efficiency en de produktiviteit maximaal op te voeren, zodat die van Ley lands naaste buitenlands concurren ten, speciaal de Amerikaanse en Ja panse. zuilen worden geëvenaard, Na teleurstellend verlopen reis KAAP KENNEDY (AFP, RTR) Het onbemande Amerikaanse ruimtevaar tuig ,Apollo-6' dat donder dag voor een proefvlucht was gelanceerd, is donder dagavond in de Stille Oce aan tot landen gebracht, na dat het eerder op de avond een afstand van 22.240 km van de aarde had bereikt. De Apollo-6 kwam ongeveer 600 km van het voorgenomen lan dingsgebied terecht. Het vlieg- dekschip voor hefschroefvliegtui- gen Okinawa ging naar de lan dingsplaats op weg. Ten tijde van de landing was het schip 120 km van de landingsplaats verwijderd. De vlucht is teleurstellend verlo pen. doordat twee motoren van de tweede trap van de reusachtige Saturnus-5-raket kort na de lan cering uitvielen. De derde trap van de raket moest daarom lan ger branden om de Saturnus- Apollocombi natie in een baan om de aarde te brengen. Volgens technici kwam de Apollo in een abnormaal elliptische baan die in hoogte van 176 tot 355 km vari eerde, inplaats van de beoogde baan van tussen 64 km en 137 km. Een tijd later deed zich op nieuw tegenslag voor toen de der de trap van de raket weigerde te ontbranden orn de combinatie naar een bepaald punt in de ruim te te sturen. Ondanks deze te leurstellingen besloten de deskun digen van de NASA de proef tot hot einde toe te laten verlopen. Het ziet er naar uit dat deze te genslagen zullen leiden tot een vertraging in het ruimtevaartpro gramma, dat een mens op de maan moet brengen. KAAP KENNEDYlancering van de maanraket Saturnus V met Apollocabine. D' ftantltjx ÉÉN VAN DE 18 DIENSTENCENTRA IN NEDERLAND nrn( ^'•hprmerhoM BRESKENS De minister van volkshuisvesting en ruimtelijke ordening, ir W. F. Schut, heeft gisteren het dienstencentrum voor bejaarden .Goedertijt' met de bijbehorende bejaardenwo ningen officieel geopend. De minister maakte de reis naar Breskens met een helikopter, die landde op een geïmprovi seerde strip tegenover het nieu we gebouwencomplex. De ingebruikname van goeder tijt' was gisteren voor Breskens overigens niet de enige belang rijke gebeurtenis. Onmiddellijk na de aankomst van minister Schut verwijderde professor dr ir W, Schcrmerhorn een ge denksteen uit één van de laat ste noodwoningen die in Bres kens nog overeind staan. Als minister-president van het eer ste naoorlogse kabinet had pro fessor Schermerhorn dezelfde gedenksteen bi 1946 ingemet seld. Dat gebeurde toen ter ge legenheid van de bonw van een complex van 275 noodwoningen ter vervanging van de honder den huizen die door oorlogshan delingen waren vernield. Het gemeentebestuur vroeg professoi Schermerhorn nu de steen weer t< verwyderen, omdat de wederopbouw van de gemeente thuns als voltooid kan worden beschouwd. De bewoners van de laatste noodwoningen verhui zen deze week nanr nieuwbouw. M at er nog overeind staat wordt, volledig gesloopt. Bij het verrichten van de gevraagde handeling herinnerde de oud-minis- ter-presiaent er aan, dat hij indertijd had gezegd dat de door de oorlog ver oorzaakte achterstand in de woning bouw in tien jaar zou worden Inge haald. ,Die uitspraak is wel wat te optimistisch gebleken', constateerde hij nu. Stedebouwkundige ,Ik voel me hier niet alleen staan als minister, maar ook als oud stede bouwkundig adviseur van Breskens'. zei minister Schut by de opening van het dienstencentrum. Hij benadrukte dat er in de periode van ruim 20 jaar die sinds de oorlog is verlopen, in Breskens enorm veel is gebeurd. .Dat er op het gebied van ae volkshuis vesting heel wat gepresteerd is. blijkt wel uit het feit', aldus minister Schut .dat meer dan de helft van de ruim 1300 woningen die Breskens thans telt uit naoorlogse woningen bestaan' De minister attendeerde er in zijn openingstoespraak verder op, dat het dienstencentrum in Breskens één van de 18 is in Nederland. De totale be hoefte daarentegen wordt op 250 ge schat. .Zolang daarin niet is voorzien mag de aandacht niet verflauwen', zo zei minister Schut. ,Het gaat pier om de zelfstandigheid van een bevol kingsgroep die in vele opzichten kwetsbaar is geworden en dit steeds meer zal zijn naarmate met het ouder worden de krachten afnemen. Het is voor hen dan een grote geruststelling te weten, dal hulp in de naoyheid is als daaraan behoefte bestaat. Deze hulp kan vanuit een dienstencentrum in velerlei vorm snel worden eebo- den'. Ontwikkeling Er is in dc huisvesting van bejaarden sedert het einde van de oorlog een verrassende ontwikkeling waar te ne men in de richting van toenemende zelfstandigheid van woonvormen, zo constateerde minister Schut in zijn openingsrede. Aanvankelijk bouwde men vooral tehuizen, maar nu komt het zwaartepunt steeds meer te lig gen op zelfstandige woningen, soms in zogenaamde serviceflats bijeenge bracht. Het complement in de verzor gingssfeer wordt dan geleverd door een dienstencentrum, zoals aldus de minister wij ook hier in Bres kens met genoegen zien gebeuren. H(j onderstreepte ten aanzien hiervan nog, dat met een betere woningvoor ziening voor bejaarden ook nog ande- (Zie slot pag. 2 kol. 5) veranderingen zoals die I zich thans In Tajecho- Slowakije voltrekken, vestigen YjL&t\ de aandacht op het merkwaar - dige en in dit verband zo hoopgevende verschijnsel mens. De mens die met zijn drang naar vrijheid namelijk sterker blijkt dan een totalitair stelsel. Ster ker ook dan terreur Het totalitaire com munisme Is met terreur nooit zuinig geweest, het paste een schrikbewind meedogenloos en zonder de minste efficiency toe. De slavist Karei van het Reve heeft daarop eens gewezen ln zijn boeiende boekje .Rusland voor be ginners'. Zelfs de loyale onderdaan van Stalln verkeerde in de jaren dertig ln Rusland voortdurend in levensgevaar: de geheime politie hao eenvoudig de opdracht een bepaald kwantum .vijan den van het volk' te leveren. Of de ge arresteerden nu werkelijk vijanden waren, deed er helemaal niet toe. Om een eventuele oppositie er bij voorbaat al onder te houden, arresteerde de ge heime politie domweg links en rechts allerlei mensen op grote schaal, zeven tien Jaar lanjj. .Het gewenst? effect niemand durfde een mond opendoen werd bereikt', zei Van het Reve. .maar tot welk een prijs'. Men kan boven dien nog wyzen op de .bekentenissen- methoden': gearresteerden in topfuncties werden onder zo'n grote druk gezet, dat zij tenslotte in het openbaar beken den tegen de partijlijn te hebben ge zondigd. Een methodiek, die na de oor log in de satelietlanden van Rusland veelvuldig werd toegepast. Een typerend voorbeeld daarvan was destijds de Tsjech Slansky, aan wiens rehabilitatie nu plotseling wordt gewerkt. Men zou geneigd zijn aan te nemen, dat de mens in zulk een terreur- staat alle moed verliest en op den duur afziet van elke poging om enige gees telijke vrijheid te verwerven. De terreur is Immers bloedig en weinig efficiënt: de angst om slachtoffer te worden moet in dergelijke situaties onvermijdelijk groter zijn dan de moed om revolts te plegen, temeer om dat er geen enkel uit zicht op enig resul taat ls. Het regime heeft Immers een lan- f ere adem dan het in- Ividu. Maar het opvallende ls nu. dat ondanks zware druk en ondanks terreur de mens tóch de moed blijkt te hebben tot verzet. De geschiedenis van het na oorlogse communisme is tekenend ln dit verband. Het in dit opzicht zo belang rijke Jaar 1953 is bijna vergeten, de datum 17 juni eveneens. Toen was het een verassende datum: opstanden laai den hoog op ln het strengste der com munistische satelietlanden, Oost-Duits land. Enkele jaren later deed zich een zelfde verschijnsel voor in Hongarije, waar een poging werd ondernomen het knellende regime te verdrijven. In beide gevallen werden de opstanden bloedig onderdrukt. Niettemin, de mens waagde in deze gevallen meer dan de omstan digheden hem toelieten. Hij rebelleerde tegen de terreur. Sindsdien ls de revolte verder gegaan in de landen van het communisme, anders en niet met de wapens, maar niettemin van de bedrijvers grote moed vergend. Wij denken in dit verband aan de schrijversprocessen in Moskou, we denken aan de voorhoede van studenten en kunstenaars, die recentelijk in War schau van zich deden spreken. We den ken aan diegenen, die in Praag behoed zaam en voorzichtig de veranderingen van de laatste weken hebben voorbereid en uitgevoerd. Zo worstelt het na-oorlog- se communisme ln Oost-Europa de laat ste jaren voortdurend met Interne moei lijkheden: het begint langzamerhand te leren, dat het verschijnsel mens ondanks alle bloedige terreur niet in boeien vast geklonken kén blijven. De oude garde van rode revolutionairen en partizanen sterft uit. een nieuwe generatie is aan getreden en stelt haar eisen. Zij vraagt in de eerste plaats vrijheid, geen bevoog ding door staat en partij. De auteurs, eens door Stalin aangeduid als de inge nieurs van de ziel, die een realistisch beeld moesten geven van het Ideale leven in de Sovjetstaat, zijn niet langer de volgzamen uit de jaren dertig: zij vra gen discussie en polemiek. De gebeurtenissen in Tsjecho-Slowa kije vestigen de laatste weken op nieuw de aandacht op dit alles, in het bijzonder op het verschijnsel mens: hij rukt aan zijn ketenen. Daarmee ls tege lijkertijd een eigenaardig kenmerk van het communisme in deze tijd aangeduid: de machthebbers in dit systeem worden iedere keer weer geconfronteerd met opstandigen, die tenminste culturele vrij heid willen hebben. Maar de machtheb bers weten maar al te goed, dat toe geven onvermijdelijk óók politieke vrij heid tot gevolg zal hebben. Met andere woorden: culturele (en de daarop vol gende politieke) vrijheid tast de wortels van een totalitaire staat aan. Vandaar ook dat elke versterking van het dicta toriale systeem het eerst merkbaar ls m de culturele sector: déar worden altijd weer het eerst de teugels aangehaald- Deze voor het na-oorlogse communisme zo karakteristieke spanning tussen cul turele vrijheid en totalitaire politiek is nu al zo'n vijftien jaar aan de gang. Af en toe komt er iets van naar bulten, soms op een heel spectaculaire manier, zoals nu in Tsjecho-Slowakije. Die span ning wijst tevens op een langdurig en moeizaam proces, dat misschien op den duur leidt tot een vorm van democrati sering. Een proces, waarin het verschijn sel mens het centrale punt ls. de men» namelijk, die zich niet laat ketenen. RUSSISCH DOODVONNIS VOOR EX-NAZI MOSKOL (AP) Een Russische ge- rechtshof in de Oekranie heeft de ex- nazi N. M. Bambayef tot de dood ver oordeeld wegens oorlogsmisdaden, waar onder het doodschieten van Russische gevangenen. Onbekend jongetje redde kleuter Van onze correspondent.) SITTARD. Voorby gangers bleven stijf van schrik staan toen het 3-jarig dochtertje van de familie K. uit Sïttard woensdagmiddag plotseling de rijksweg overstak. Een vrachtwagen naderde met grote snelheid. Het kind werd gered door een onbekend jongetje van een jaar of vtyf. Het kereltje rende onverschrok ken de rjjksweg op en wist hert meisje nog net voor de wielen van de remmen de vrachtauto weg te trekken. De kleine held ls na zijn daad zonder meer ver trokken en het S-jarig meisje Hep hal len d naar hni=-

Krantenbank Zeeland

Provinciale Zeeuwse Courant | 1968 | | pagina 1