Gereformeerde
Verontrusten
zaterdagnummer
KAPELAAN GIELLIET:
Verandering hoopvol
IZ. VAN DE REPE:
Leven vanuit isolement
Kortgezegd
Niet alleen preken aan
leiband eenvoudig volk'
DE KATHOLICITEIT
VAN DE KERK
OVERSCHATTING
Zaterdag 30 maart 1968
Zeker zeshonderd gereformeerden in ons
land willen worden gerekend tot de ver
ontrusten in hun kerk. Ze hebben zich
aaneengesloten in de vereniging van ver
ontrusten in de Gereformeerde Kerken in
Nederland, die zich december vorig jaar
aan gereformeerde broeders en zusters
presenteerde en die intussen bezig is zich
officieel te formeren met statuten en huis
houdelijk reglement. In deze vereniging
hebben zich dus momenteel zo'n zeshon
derd verontrusten gevonden.
De verontrusten kan men deze dagen horen
op de forumbijeenkomsten, die in diverse
provincies worden belegd door de vrije uni
versiteit en de provinciale comités, gevormd
uit het gereformeerde achterland van de
vu. Want juist de theologische visies, zoals
die door de vu (en ook door de theologi
sche hogeschool in Kampen, vinden de ver
ontrusten.) worden gepresenteerd hebben
de gemoederen geschokt. Juist de vrije
universiteit moet het ontgelden, een univer
siteit waarvan thans een toekomstige oecu
menische opzet in discussie is. De gere
formeerde synode krijgt bovendien meer
malen brieven, waarin de vereniging of an
dere verontrusten bepaalde zaken aan de
orde stellen, waarover men zeker verwon
derd en meer dan eens verontwaardigd is
Wat de theologische opleiding betreft heeft
de vereniging van verontrusten aan de ge
reformeerde synode gevraagd of het moge
lijk is, dat gereformeerde jongens hun
theologische studies doen aan de theologi
sche hogeschool van de Christelijk Gerefor
meerde Kerken in Apeldoorn en of ze daar
na worden toegelaten als predikant in de
Gereformeerde Kerken. Er komt hierover
een bespreking tussen het synode mode-
ramen en het verenigingsbestuur. Die zaak
is aanhangig gemaakt naar aanleiding van
vragen, die de vereniging kreeg van gere
formeerde ouders: .waar moet mijn zoon
studeren'. Kampen ligt niet in de lijn, de
vu ook niet. Mogen ze ook naar .Apel
doorn
De grootste schrik is. dat volgens de ver
ontrusten het goddelijk gezag en de onfeil
baarheid van de Schrift door gereformeerde
theologen worden aangevallen. Daarom wil
de vereniging (en dit in samenwerking met
het blad .Waarheid en eenheid') binnen het
kader van de Gereformeerde Kerken op-
komen voor de .onverzwakte erkenning van
de Heilige Schrift en voor handhaving van
de Drie Formulieren van Enigheid, als uit
drukking van het gereformeerd belijden".
De verontrusten vrezen een .steeds voort
gaande verschuiving en afglijdingL
Dr AL J. Arntzen, predikant in 's-Graven-
deel, vroeg in 1965 met een felle brochure
aandacht voor de .Crisis in de Gerefor
meerde Kerken'. Hij viel vooral de profes
soren Berkouwer en Kuitert aan.
De verontrusten vinden, dat deze theologen
te ver gaan. De onfeilbaarheid en de be
trouwbaarheid van de bijbel en het gezag
van de belijdenisgeschriften worden volgens
hen aangetast Via de bijbelkritiek wordt
de wetenschap gesteld boven de geïnspi
reerde godsopenbaring.
In het bijzonder zijn de laatste jaren de
eerste drie hoofstukken van Genesis in het
geding geweest. En dat Assen-1926 (de
.zaak van de sprekende slang") door de
gereformeerde synode is herroepen, is de
verontrusten eveneens een doorn in het oog
De vereniging voert verder onder andere
aan: ,De leer der algemene verzoening
wordt meer en meer onze kerken ingedra
gen. Daardoor breekt een algemene gods
dienstigheid zich baan". En: ,de prediking
beweegt zich niet zelden naar de grens van
ie vrijzinnigheid. De noodzaak van weder
geboorte en bekering blijkt een verouderd
legrip te zijn geworden".
Er zijn nog meer vrezen: de vereniging
■vijst af: ,alle valse oecumene, waartoe ook
oehoort het beleggen van gemeenschappe-
ijke kerkdiensten met hen, die de gerefor
meerde waarheid niet ten volle erkennen,
ilsmede het valse eenheidsstreven van een
eventuele aansluiting bij de Wereldraad van
Kerken'. Het kerkbesef wordt verzwakt
door de toenadering. De verontrusten zijn
overigens niet gekant tegen grotere één
wording, maai zij vinden, dat de Wereld
raad van Kerken niet de juiste plaats is
voor de Gereformeerde Kerken. Men acht
de basisformule vrijblijvend: er is geen ge
meenschappelijke schriftuurlijke basis, die
ook schriftuurlijk wordt uitgelegd, zo vin
den zij. Uit den boze zijn verder gemeen
schappelijke kerkdiensten ,met hen, die de
gereformeerde waarheid niet willen er
kennen'. Voor kanselruil tussen een her
vormde en een gereformeerde dominee is
de tijd nog niet rijp. om nog maar te zwij
gen over een huwelijksinzegening, waarbij
én een gereformeerde predikant én een
r-k priester actief betrokken zijn. Het is
dus begrijpelijk dat het besluit van de ge
reformeerde synode (met maar drie stem
men tegen) om volledig mee te werken
aan de oprichting van een raad van kerken
in Nederland (waaraan ook de R-K Kerk
volledig deelneemt en die voorts ls te be
schouwen als een opvolger van de huidige
oecumenische raad) bepaald niet hun In
stemming heeft. De gereformeerde synode
intussen heeft de basisformule van de
wereldraad aanvaard als grondslag voor de
nieuwe landelijke raad.
Elders op deze pagina een gesprek met een
verontruste Zeeuw en een r-k visie op de
genoemde verontrusting.
Kapelaan O nier Oielliet: houtsculpturen en ontwik'
kelingshulp.
Een rooms-katholiek over de verontruste gereformeerden: ka
pelaan Omer G-ielliet (Ifi) in Breskens. Hij heeft de veront
rusten gehoord op de vrije universiteitsavond in Middelburg.
Zijn bevriende gereformeerde collega m Breskensds W. J.
Musch had hem op de vu-avond geattendeerd.
,Ik geloof niet, dat ze reden tot verontrusting hebben. Het is
alleen hoopvol als 't verandert. Het zou pas echt verontrus
tend zijn als het kerkbeeld niet verandert. De kerk wordt dan
een kerker
Omer Gielhet, maker van f ijne houtsculpturen, streekkapelaan
in West-Zeeuwsch-Vlaanderen oecumene, mensen tijdsbewust
maken, Inspireren en animeren') liet zich op de vu-avond
horen. Hij wees op de noodzaak van de ontwikkelingshulp.
Het was een opvallend geluid tussen de nogal strak theolo
gische discussies. Glelliet: fiie avond werd nogal intellec
tueel, ik geloof dat het eigenlijk heel wat mensen ontging.
Het bleef echt binnen het cirkeltje van de gereformeerden.
Als ze meer waren ingegaan op de wereld
zélf zitten, dan had de avond waarschijnlijk meer aange
sproken. Het icas nu te theoretisch, te abstract'. Hij heeft be
wondering voor de sprekers Berkouwer en Kuitert.
De Breskense kapelaan vindt, dat er andere feiten zijn, waar
over moet worden gepraat: ,het gaat om één wereld of geen.
Ik dacht, dat we daar nu wel aan toe zijn. Daarom heb ik>
aandacht gevraagd voor ontwikkelingshulp. Nederland bij
voorbeeld heeft vorig jaar een miljard gulden te weinig in
gebracht op de hulp voor de ontwikkelingslanden. Totaal had
er 1600 miljoen moeten zijn, het werd maar 600 miljoen.
Je komt er niet e» je bent er niet vanaf met, overigens uit
stekende, acties als fKom over de brug'. Het zit dieper, in de
leiding in het algemeen, In de leiding van de kerken ook.
Moet men niet meer naar de economen luisteren. Zijn dat niet
de profeten van deze tijd?'.
,Op die vu-avond had men het verhaal van Abraham moeten
vertellen: trek xoeg uit je land. Dat moeten rille gelovigen
hebben: wegtrekken uit je eigen land. Maar voor wegtrekken
>s moed nodig'.
gereformeerde verontruste.
(Foto's PZC
.Onze leiders zijn vérleiders geworden', schreef deze week
in een ingezonden brief in onze krant de heer Izaak van de
Repe uit Baarland.
De heer Van de Repe (1/6), werkzaam op de secretarie in Hoe-
dekenskerke, is een verontruste gereformeerde. Hij zit in hel
landelijkbestuur van de vereniging, voor de provincie Zeeland.
Zijn er veel verontrusten In Zeeland?
.Ik weet het niet, maar als je zo hoorde op de bijeenkomst
van de vu in Middelburg, leeft er heel ivat.
Dat vérleiders. Kan dat wel
,Het stond er nogal scherp itt, maar ik ben er niet bang voor.
Als je de professoren Berkouwer en Kuitert hoort in Mid
delburg gun ik ze geen professorenzetel. Laten we zeggen,
.gaat heen'. De vu is uit eigen armoede naar Zeeland geko
men om de impasse tussen de vu en het volk te doorbreken',
vindt de heer Van de Repe.
Voelt hij zich nog wel thuis in de Gerefonneerde Kerken?
.Ik heb geen drang om mij los te maken. Al zijn etr gevaar
lijke verschuivingen, toch moeten we binnen de gelederen
komen tot opheldering en verbetering. Maar die wordt (nog?)
niet gegeven. De grote stroom heeft rustig zijn bedding en wij
zijn maar hele kleine opponenten. Ja, wat, als we na ver
loop van jaren geen concrete dingen mogen bereiken?'.
En de christelijke gereformeerden
Nee, ik voel mij niet aangetrokken tot de Chr. Gereformeerde
Kerken. Ik heb mij in het bestuur wél neergelegd bij het punt
van studie eventueel aan hun hogeschool, maar ik had die
zaak liever binnen de eigen kerkelijke muren opgelost gezien'.
De vrije universiteit noemt de heer Van de Repe ,een kool
voor vreemde vogels'. Hij is het er helemaal niet mee eens, dat
er ook niet-christenen, gelovigen van andere wereldgods
diensten zoals de islam, studeren: ,we willen toch leven van
het isolement, vanuit het isolement branden als kaarsen in
de nachf. (Een boek dat de heer Van de Repe schreef over
figuren uit de zending heet niet voor niets lichtdragers in een
ionkere wereld').
Hij is geen lid meer van de vu heeft jarenlang gecollec
teerd voor de vu, zoals velen, fie vu is niet meer in één
lijil met de kerk, daarom ben ik weg als lid. Er gebeuren
te onrustbarende dingen, te progessief.
Voor de oecumenische raad van kerken in Neder
land werd in 1967 in Zeeland 3296.84 bijeen
gebracht door 36 gemeenten: 34 hervormde, 1
evangelisch-lutherse en één doopsgeiinde. Totaal
kwam landelijk binnen 60.000. Ook van ge
reformeerde kerken Haren (Gr.), Bussum, Zoe-
termeer. Den Bosch en Sprang.
I Het leven van paus Johannes wordt onderwerp van
een kleurenfilm, te maken door twee r-k Ameri
kaanse film- en tv-bureaus. Er is een miljoen dollar
voor uitgotrokken.
In Beiroet zal de economische ontwikkeling en de
rechtvaardigheid in de wereld door de r-k en we
reldraad-deskundigen worden besproken van 21 tot
27 opril. Ook van de VN zijn ei afgevaardigden-
Men hoopl op de conferentie een wereldomvattend
program te kunnen opstellen, op grond waarvan de
openbare mening zal kunnen worden gemobiliseerd
Er komen vooraanstaande, ook Nederlandse, eco
nomen, zoals professor Tinbergen.
I Een gezamenlijks kerkdienst of een reeks door*
van, vormde hel voorstel, dal de hervormde ker-
keraad van St -Laurens heeft gedaan aan de ge
reformeerde ter plaatse Er is samen «n officieel
onder andere daarover vergaderd. De hervormden
wachten nu op het antwoord van de gereformeer-
Het IKOR komt weer naar Zeeland: morgen, zondag
is er een radiokerkdienst vio Hilversum II uit de
Middelburgse Onlmoetingskerk, ds. E. J. N. Kro
nenburg. zaterdagavond 20 april wordt in de her
vormde kerk te Kapelle een zangdienst opgenomen
voor 5 mei op IKOR-TV in .Zingend geloven'. Zon
dag 21 april de avonddienst vanuit dezelfde kerk
op de IKOR-beeldbuis. Leiding 21 april (5 uur):
ds- E. P. J. Jebbink en ds H. M. Slrating.
in een ,Open Brief" In de Zeeuwse Kerk
bode van deze week gaat ds Bosman,
gereformeerde. Vrouwenpolder, op uit-
atuigen in, die zijn collega Hartholt uit
Dostkapelle deed op de informatieavond
van de vrije universiteit in Middelburg
Zoals men neefi kunnen lezen wordt in
het kader van de vu-voorllchtingscam-
pagne vanwege de enorme Zeeuwse be
langstelling een tweede avond gehouden
in de Middelburgse Schouwburg, op dins-
lagavond 23 april. Onderwerp is dan
Nieuwe Inzichten In de theologie', een
onderwerp, dat feitelijk op de eerste vu-
avond niet geheel uit de verf is geko-
nen.
Ds Bosman meent, dat .de sfeer van ck
avond in hoge mate ls gestempeld" door
dat ds Hartholt .erg fel de twee aanwe
zige hoogleraren (Berkouwer en Kui-
:ert) attaqueerde' ,U legde verband tus
sen het werk van de theologische fa
culteit en de achteruitgang in liet kerk
bezoek in vele van onze gemeenten, U
riep in de Naam des Heren de hoogle
raren op hun professoraat neer te leg
gen, als zij twijfelen aan het gezag van
ie Schrift en uw woorden gaven ovei
net geheel genomen blijk van grote ver
intrusting en van wantrouwen inzakt
iet onderwijs aan de theologische facul
eit'. Ds Bosman constateert een dooi
deze aanval ontstane communicatïe-
5 toorn is, die de verdere avond zijns in
ziens merkbaar bleef.
Ds Bosman vindt het jammer, dat de
gereformeerde predikanten op de be-
vuste bijeenkomst niets van zich hebbeD
aten horen ten aanzien van Berkouwet
?n Kuiterts belangrijke werk voor de ge-
eformeerde kerken. Over dr Kuitert
:egt hij onder andere: ,Ik geloof, dat we
inder andere Kuitert eens zijn gang
moeten laten gaan, niet int een stem
ming van ongeïnteresseerdheid of zorge
loosheid over de theologische ontwikke-
ing in onze kerken, maar met een kri
tische begeleiding, die voor hem en an
deren stimulerend kan werken. Er ls
altijd nog tijd om ,ho' te roepen, wat
blijkens een uitlating van Kuitert mo
menteel overigens al overvloedig ge-
oeurt. We moeten misschien wel juist
Kuiten die kritiek niet onthouden, om
dat hij een verantwoordelijke plaats in
jns midden inneemt doordat hij voor
velen de image vormt van de huidige
gereformeerde wereld'.
Ds Bosman vindt voorts onder andere,
dat men móet bezig blijven met de hul-
iige theologische ontwikkelingen. De
lévende gemeente zou men een stuk
verkondiging onthouden als ,we alleen
naar zouden spreken en preken aan de
eiband van het .eenvoudige volk'.
De Vlissingse hervormde predikant Van
der Schoot schreef - tot slot - in Her
vormd Vlissingen, dat de sfeer van de
.Middelburgse avond hem .sterk vooroor
logs aandeed". Ds. v. d. Schoot wenst pro-
lessor Kuitert met name ,veel sterkte bij
al zijn pogingen om de .kinderlijk gelo
vigen' (zie I Cor. 13:9-13) ervan te
overtuigen dat zij niet moeten afrem
men, maar juist vol heilige geestdrift
moeten stimuleren om verder te komen'.
Het moet er eindelijk eens van komen dat de Wereldraad van Kerken
zich bezint op de katholiciteit van de kerk. Bij het horen van het woord
.katholiek' zullen de meeste protestanten dit wel verbinden met rooms-
katholiek en de rooms-katholieken zuilen het evenzeer doen. Soms to
nen deze laatsten zich enigszins geprikkeld wanneer zij alleen met .room
sen' worden aangeduid. Woorden krijgen hun betekenis door het ge
bruik en zo is het ook met de kerkelijke aanduidingen. Wanneer wij het
over .gereformeerden' hebben, denken we aan hen die behoren tot de
Gereformeerde Kerken en er zijn er een heel aantal die vallen onder de
ze naam en daarom onderling weer onderscheiden moeten worden.
Niettemin behoren ook de hervormden tot het gereformeerd prote
stantisme. Zij stellen er prijs op dat zij hiertoe worden gerekend.
Trouwens, de woorden gereformeerd en hervormd hebben dezelfde
betekenis. Het eerste woord is uit het Frans overgenomen en het twee
de is er een vertaling van. Zelfs de remonstranten stellen prijs op de
naam .gereformeerd', zoals uit de officiële naam van hun kerkgenoot
schap blijkt. Ook zij willen zich niet losmaken van de reformatorische
werkzaamheid van Calvjjn.
Zo jets doet zich nu ook voor met het
woord .kathollek'.Men mag, dit woord
horende, nog zoveel denken aan rooms-
katholiek. dat wil niet zeggen dat pro
testanten afstand hebben gedaan van
deze naam, ook al mag ze voor hen in
het spraakgebruik dan niet zo dikwijls
worden gebruikt. Zij weten zich prote
stant-katholieken. Ook zij belijden met
de woorden van de apostoliscne ge
loofsbelijdenis: Ik geloof een heilige
katholieke i algemenchristelijke
kerk, welke nader wordt aangeduid als
,de gemeenschap der heiligen'. Deze is
dan zo wijd mogelijk gedacht. Dit zit
alleen reeds in het woord .Katholiek'.
Volgens het woordenboek Is de bete
kenis: .geheel, ongedeeld, universeel,
over heel de bewoonde wereld ver
spreid'. Katholicisme is: ,de leer, dat
de enig ware godsdienst uit Rome (van
de paus) komt' Mijn woordenboek ls
al van oudere datum. De Rooms-Ka-
tholleke Kerk kan ln de meest letter
lijke zin zeggen dat zij versprid is
over heel de aarde De protestantse en
Oosters Orthodoxe Kerken kunnen dit
haar zo niet nazeggen, want deze zijn
alle nationale kerken, beperkt tot het
land waar zij zijn ontstaan. Toch heb
ben ook deze kerken vastgehouden aan
het woord .katholiek' of een vertaling
daarvan. Zij hebben over de landsgrem
zen heengekeken en hebben geweten
dat zij te maken hadden met een bre
dere en ruimere gemeenschap, met
die gemeenschap der heiligen. Toen in
de twintiger jaren de moeilijkste tijd
van de Russische Orthodoxe Kerk aan
brak, met welke kerk wij hier in ons
land geen of nagenoeg geen contacten
hadden, werd er In de kerken van ons
land toch voor haar gebeden. Men deed
dit uit een katholiek bewustzijn Hoe
weinig wij ook van elkaar mochten we
ten, toch wisten we ons met de gelo
vigen aldaar verbonden. Het woord
.katholiek' mag letterlijk vertaald dan
betekenen: over heel de bewoonde we
reld verspreid, het heeft naast deze
betrekkelijk nuachtere uitwendige bete
kenis ook nog een andere, die betrek
king heeft op het éne geloof waarin
christenen van de gehele aarde zich
aan elkaar verbonden weten. Hun geza
menlijke naam is een familienaam.
Sommige kerken mogen we dan be
schouwen als zusters en andere als
verre achternichten, die familieband
blijft er toch ergens.
Op de komende assemblee van de We
reldraad van Kerken, die over enkele
maanden te Uppsala ln Zweden wordt
gehouden, zal men zich, naast andere
dingen ook bezinnen op de katholiciteit
van de kerk. Een speciale sectie zal
zich daarmee bezighouden. Uit het voor
bereidingsmateriaal kunnen we enigs
zins opmaken in welke richting de ge
dachten hier zullen gaan. Ook al wor
den er ln juli gans andere zaken te ber
de gebracht, zo is het toch nuttig ken-
daar zij de oosterse kerken beschouw
den ais de enige ware.
In 1968 liggen de verhoudingen geheel
anders dan twintig jaar geleden. Wie
had er toen aan kunnen denken dat de
afgevaardigden van de R-K Kerk, de
Oosters Orthodoxe Kerken en van de
wereldraad gezamenlijk zoals deze
week werd bekendgemaakt in Bei
roet een bespreking zullen houden over
de ontwikkelingshulp aan arme lan
den? Maar juist omdat de verhoudin
gen nu geheel anders liggen, wordt het
des te nodiger dat men zich nader gaat
bezinnen op de inhoud van het woord
katholiek. Alle kerken belijden deze,
maar welke ls de inhoud van het be
grip ,de katholiciteit van de kerk'? Wa
zitten toch nog altijd met een kerkelij
ke gebrokenheid en gescheidenheid.
Maakt deze de katholiciteit niet tot
een loze kreet? In New Delhi op de
laatste assemblee van de wereldraad.
is uitgesproken dat de eenheid van de
c zichtbaar wordt wanneer Jn el-
kerk
ke plaats allen die gedoopt rijn in Je
zus Christus en Hem als Heer en Hei
land belijden, door de H. Geest wor
den samengebracht in één volkomen
toegewijde gemeenschap'. Zover rijn wa
nog niet dat deze gemeenschap er is.
Nochtans mogen we dankbaar rijn wan
neer er ergens het besef doorbreekt
dat de gescheidenheid er niet zou moe
ten zijn. In Uppsala gaat men verder
en wanneer men met de katholiciteit
van de kerk bezig is, zal men zich moe
ten afvragen ,hoe de gemeente in elke
plaats de eenheid met het geheel van
de kerk beleeft'. Daarmee staan de ker
ken, bij al hun gedeeldheid, voor de
vraag van de ware katholiciteit van de
kerk. Dit is een dringende vraag. We
zien dat Tiet gebouw van de menselij
ke samenleving op aarde overal scheu
ren vertoont tengevolge van de onder
linge conflicten'. Nochtans weten we
dat de wereld één is geworden. Is her
STEMMEN UIT
DE KERKEN
nu juist niet noodzakelijk om tan de
katholiciteit van de kerk gestalte te
feven?
ij die in Uppsala bijeenkomen .ver
tegenwoordigen zeer uiteenlopende rich
tingen'. Wanneer we de waarnemers
er bij rekenen, wordt het verschil nog
al groter. De ene kerk zal de katholici
teit in de .continuïteit (voortzetting) in
fundamentele leerstellingen, in sacra
menteel leven en in een ononderbro
ken opvolging van de ambten' blijven
zoeken. Andere zullen hieraan niet zo
zwaar tillen of zien ze zelfs als hin
derpalen. Zij zullen pleiten voor .radi
cale veranderingen op het gebied van
taal, van geloofsuitspraken, van amb
telijke diensten en van eredienst'. Kan
men dan samen nog spreken over de
katholiciteit van de kerk Dat zal moe
ten blijken, maar uit het verleden we
ten we reeds dat zulk een gesprek niet
gemakkelijk zal wezen. Sommige wil
len .eenheid ter wille van de eenheid'.
Anderen daartegenover .beroepen
zich op de verscheidenheid der gaven
ter rechtvaardiging van hun onafhan
kelijk leven'. Zij wijzen alle gelijkscha/-
keling af. In Uppsala zal men het hier
over moeten hebben en het is nog niet
te zien hoe zij het eens kunnen worden
over die katholiciteit van de kerk. Het
avondmaal, de eucharistie, zou de
olaats van hereniging moeten rijn. Een
missie is gepubliceerd. Toen,
laatste wereldoorlog de Werelraad van
Kerken officieel zou worden opgericht,
heeft men uitnodigingen gezonden aan
praktisch alle kerken, ook aan de
Rooms-Katholieke. Deze ls er niet op
in gegaan. Allerlei gedachten hebben
daarin meegespeeld. In Rome getuigde
men toen nog openlijk dat er maar
één kerk was en dat alle andere niet
beter konden doen dan zich te scha
ren In de schaapskooi van de éne op
perherder, die als opvolger van Pe
trus met de hoede van heel de kudde
was belast. Br is maar één kerk die
waarlijk katholiek is. In deze afwijzing
zal misschien ook hebben meegespeeld
de menigmaal uitgesproken gedachte
dat heel deze Wereldraad van Kerken
niet anders was dan de bundeling van
kerken anti-Rome Toch is het perspec
tief van begin iets anders geweest dan
zulk een negatieve doelstelling. Al kon
men in Genève van tevoren vermoeden
op de uitnodiging aan Rome een afwij
zend antwoord te zullen krijgen en ai
heeft men beseft dat de moeilijkheden
bij een toestemmen antwoord onein
dig vergroot zouden worden, toch kun
nen we ons niet indenken dat de ge
zonden uitnodiging toen alleen voor de
vorm Js geweest. Wie heeft meegeleefd
met het voorbereidende werk en hel
ontstaan ran dr wereldraad weet. dat
de gedachten 2tjn uitgegaan naar heel
de christenheid. Zij die de voortrekkers
waren hebben gedacht in een katholi
citeit die over alle grenzen, ook kerke
lijke grenzen, heenging. Van begin af
rijn enige orthodoxe kerken lid ge
weest van de wereldraa den met deze,
al waren ze dan van kleiner formaat
had men enigszins dezelfde problemen
m hot lijdensevangelie von Ml. 27 20-32 spitst zich voor het gouverneurshuis van Piletvs tn
Jeruzalem hel hele conflict toe rondom de persoon van Jezus. Daarbij zijn allerlei personen en
krochten op de achtergrond werkzaam. En het heeft er alle schijn van. dat deze Jezus, .mcchtelooi
gebonden aan de machten ten prooi valt. Overpriesters c.s. strijden voor het recht, de wel en de
tempel van hun god) Is dat geen schijn? Pilatus wordt bevreesd voor oproer. Hij wast zijn handen
in onschuld! Zou dot waar zijn? De geweldenaar Barabbas krijgl de sympathie van de volksmenig
te! Is een mensenleven daarvon afhankelijk? Het heef in dr wereld: ,De stem van het volk is de
stom der goden!', moor de heilsgeschiedenis, ons in de bijbel bewaord, zegt dat dat de tegen
spelers zijn van de levende God. Waardoor worden in onze tijd de massa's geleid?
Door de schreeuw en de toejuichingen van het volk
vóór Pilatus' rechtsgebouw klinkt het hoongelach von
de duivel en het applaus uit de hel. Een kreet, vol
ontzettende gevolgen, klinkt op uit de volksmond:
'Zijn bloed kome over ons en over onze kinderen!'
De vloek, die deze weerbarstige mensenwereld over
zichzelf en haar nageslacht uitroept, getuigt van verblinding, verwildering, negativisme! Zo iets
v-n: .laat maar komen, mij 'n zorg!' Voorwaar een kwalijke overschatting, van misleide mensen.
Jezus is gekomen om de werken von de duivel Ie verbreken. Is Gods werk mislukt? Rondom
Gabbatho, waor Jezus terecht staal voor het forum dezer wereld, wordt het duidelijk dat heel
die mensheid. In al zijn verhoudingen (godsdienstleiders, rechtsgeleerden, overheden, gewapende
macht, gevangenen en vrijen» één zijn in hun schuld. Allen verwerpen Hem! Maar Gods barm
hartigheid Is groter don onze vertwijfeling. Ons loten verenigen in het wereldomvattende lijden
van dit .Paaslam' wil God ons leren, dat Hij deze vléefa in een zégen heeft veranderd, en leerl
Hij ons bidden: Kome Zijn bloed, het bloed van deze Rechtvaardige, over ons en over onze
kinderen. We worden geroepen om. als een nieuw volk, deel te hebben aan het Nieuwe Verbond
in Zijn bloed tot vergeving van zonden. Want, het is van hel kruis dot God regeert. Alleen de
doed von deze verwarpene redt van de deed.
'5-HEER-ARENDSKERKE, D. J. BAARS.
plaats van hereniging moeten rijn. Een
feit ls in de geschiedenis van de kerk
dat juist dit sacrament een punt van
scheiding is geweest en zo zullen er
ook nu nog kerken rijn die de stao van
het gezamenlijk avondmaal vieren ais
onmogelijk en gevaarlijk zullen be
schouwen. En spreek dan maar eens
met elkaar over de katholiciteit van
de kerk. Toch zal men tezamen moe
ten voortgaan en men wü dit doen in
geloof .dat de Heilige Geest alle po
gingen om een veilige gemeenschap te
vinden in door mensen gemaakte in
stituten en op zichzelf gerichte gemeen
schappen in het vuur van Gods oor
deel doet komen'. Alle kerken staan te
genover elkaar in schuld en met deze
erkenning hoopt en eelooft men dat er
een mogelijkheid moét rijn om gestal
te te geven aan de katholiciteit van de
kerk.
