LANDBOUWONDERWIJS IN SCHOONDIJKE Wielervaria WIM DU BOIS: UPS EN DOWNS DE AXELSESTRAAT VAN ZAAMSLAG VRIJDAG 8 MAART 1968 ZEEUWSCH-VLAANDEREN VAN D'EE TOT HONTENISSE opgegeven als lid van VelosporfDe auto werd overigens mijn eigen dom*..' Intussen had Du Bois de status van nieuweling bereikt en na tioee jaar werd hij amateur. De afgelopen pe riode deed hij twee keer mee aan de wereldkampioenschappen: die van Stan Sebastian ('661 en die van Ne"- MENSEN IN DE SPORT renberg, het jaar daarop. De milt ,'aire dienst met zeer ruime trat ningsmogelijkheden was er oor zaak van dat het vorig jaar allemaa niet zo best wilde vlotten. Wim wo: de ronde van Noord-Hollandmaat hij maakte kort daarop een flink' schuiver tijdens de ronde van Fries land. Een weekje ziekenhuis Leeu warden. Mijn benen waren tijdelijk verlamd. Ik was namelijk op mijn rug gevallenNog nauwelijks opge knapt deed hij alweer mee aan df Ronde van België, de Ronde van van Fedor den Hertog. De vijfde dag: opnieuw een valpartij.Jk ben er toen mee opgehouden. Vier weken lang geen fiets meer aangeraakt. Tot overmaat van ramp kreeg ik last van mijn knie. een soort kraakbeenwoe kering. Maar ja, op dat moment stond Olympia's Tour voor de deur. Iedereen had hoge verioachtingen van me: ik had tenslotte ook de Ronde ran Noord-Holland gewonnen. Nou het werd niets. Ik kreeg ook last van mijn andere knie. Ik heb zelfs nog in verband gereden'. Tijdens de Ronde ran Midden-Zeeland herstelde hi) zich: een tweede plaats. De Ronde van Brabant leverde een je op en die van Limburg een zevende. De KNWU besloot Wim uit te zenden naar het buitenland, wat hem dan 'evens de gelegenheid gaf om 's ko- lings wapenrok wat minder vaak te iragen. De Ronde van Rijnland Pfaltz leverde een .fatsoenlijk' prij- ■enpakketje op, maar tijdens de Rou te van Schotland en die van Zust erland daalden de prestaties ziender- )gen. Du Bois ging naar dokter Pis ser van de KNWU. Diagnose: bloed armoede. Vandaar de biefstukjes én ik de levenslust. TPanf Wim is bij zonder optimistisch: ,Ik ga er als be roepsrenner het beste van maken. Ik heb al met al toch nog een goed con tract aangeboden gekregen. Je komt nog eens hier en daar. Nee. dat gaat best'. N1EUWVLIET Wim du Bois. sinds januari verbonden aan de ploeg van knapperig bruine Smith's, is eens een tijdje thuis. En het gaat hem al leszins naar den vleze: elke dag een mals biefstukje, flink wat rauwkost en yoghurt toe. Hét menu- om in con ditie te blijven, want aan dat laat ste ontbrak het het laatste seizoen eerlijk gezegd een beetje. Maar om opgewekt te beginnen: vorige week won Du Bois zijn eerste profkoers Hij werd clubkampioen van de ver eniging .Gentse Velosporf, waarvooi hij in de eindsprint ondermeer een man als Staf Desmet moest verslaan Aan de race namen verder Graham Webb en Marcel Maes deel. Aanzien lijk minder fortuinlijk was de Zeeuws- Vlaamse renner in de daaropvolgende Omloop van Het Volk': hij kreeg twee lekke banden, waarbij in het laatste geval hulp te laat arriveerde. Wim staakte de strijd. De ronde van Limburg leverde hem dankzij zijn voortreffelijk werk echter een toe zegging op om mee te doen met Pa- rijs-Nice, maar dat was begin deze week nog niet helemaal zeker. Ups en downs: kampioen en lekke banden tegenstellingen die de loielerloopbaan van Du Bois tot nu toe altijd in iirii hevige mate hebben gekenmerkt In '61 'stapte hij voor het eerst op de racefiets. Jk heb er altijd al Interes se voor gehad, dat begon al op de hbs. Tijdens die lange vakantie ben ik met nog wat jongelui aan wielren nen gaan doen en zo kwam er bil stukjes en beetjes ook een fiets". De renner uit Nieuwvliet reed twee sei zoenen bij de aspiranten: het eerste jaar nam hij aan twintig koersen deel en hij won er zes. Later ging het beter. Hoe hij 5 jaar geleden bi' de Gentse vereniging .Velosporf be landde T .Je had een regelmatigheids- criterium van een Belgische krant Daar was ook een klassement aan verbonden. Als voorwaarde gold dat je in België woonde en lid was van een Belgische club. De hoofdprijs was een auto. Nou die condities leverden niet zoveel moeilijkheden op: een kennis van ons zat in het gemeente bestuur van Waarschooteen dorpje bij Sint-Niklaas. Via die relatie kon ik me in laten schrijven in het bevol kingsregister. En verder heb ik me Vanaf het vierkante Hein, dat het hart van het dorp Zaamslag vormt, gaat zuidwaarts de Axelsestraat. Het lijkt of de aanleg van deze straat gericht zou kunnen zyn op de watertoren in Axel, die tui helder weer heel goed in het verlengde van deze straat is te zien. De Axelsestraat Is nu een erg lange straat. Hier is vroeger lintbebouwing toegepast, wat op een plattegrond van Zaamslag duidelijk uitkomt. Na de oorlog is door de hulzen aan de Puntstraat en daarachter straks het complex bejaardenwoningen een wat bredere bebouwing ontstaan, maar toeb is de lengte onevenredig met de an dere uitgaande wegen van liet dorp. Op bijgaande afbeelding uit de eer ste jaren van de twintigste eeuw Rij ken we van het Plein zuidwaarts de Axelsestraat in. Een van de oud ste huizen naar men wel beweert het oudste van Zaamslag staat op de hoek Plein-Axelsestraat. Het was rond 1900 een slagerij, die gedreven werd door S. Laurens In de tuin. behorend bij deze slage rij, werd toen de woning gebouwd waarvoor die kinderen staan, door Kees de Visser. Daarachter liep eer uitweg voor de huizen aan het P'.eir die men tegenwoordig wel als Dok tersstraatje aanduidt. Voorbij dezi dreef woonde timmerman P. Wisse (gedeeltelijk zichtbaar) en dan was er de winkel van Maris de Vos, die toen ook een drukkerij had. Vele van de oude ansichten vanuit Zaam slag draden die naam. Later is de ze winked overgenomen door de heet J. Wisse, die deze zaak heeft ver plaatst en geheel vernieuwd en uit gebreid waar vroeger de timmer manszaak was. Het" kleine gebouw tje tussen de zaak van De Vos en de kerk was de consistorie. Daar voor is de plaats winkel De Vos en consistorie is nu een siertuin aangelegd, die het kerkgebouw veel beter doet uitkomen. Voorbij de kerk zien we drie huisjes staan van de brouwerij. Aan smalle paadjes naar achter stonden nog verschillende huisjes, die vroeger soms een heel groot gezin onderdak moesten ver schaffen. Het laatste van de drie staat er nog, maar de andere zijn successievelijk afgebroken of onbe voonbaar verklaard en daarvoor in 1e plaats is een ruime modemi voning neergezet. Door rlpzp sane ring ook het laatste huisje zal nettertijd verdwijnen zal het ge meentebestuur er tenslotte in slagen Ie vernauwing van de Axelsestraat laar ongedaan te maken door de ■rooilijn naar achteren te leggen Verderop stonden al verschillende luizen tot aan de Molen, waaron- 1er ook een café van Kees 't Gilde, .vaar ,je kon leren dansen voor een Uve stuuver'. De houten molen was van .las Haak, de grootvader van de huidige ge meentesecretaris. Hij stond aan de rand van het dorp op een molen berg. Naar men aanneemt was de ze molen de eerste, die gebouwd werd na de tijd van inundatie in de SO-jarige oorlog. Zaamslag had plusminus 1900 vier korenmolens op het dorp staan. Te genover deze. die hier te zien is, stond op het terrein, waar nu de kleuterschool staat, de molen van Bram Dees. Aan de Temeuzense- straat. ongeveer tegenover de dreef naar de Hoogte, was de molen van Meijer en in de Polderstraat niet ver van de Molenweg, stond de mo len van Geclhoedt.Alle vier zijn verdwenen. Op de plaats van de eerste bestaat nog wel de molenaars- zaak, meer omgeschakeld tot graan handel. van de heer J. Cappon On getwijfeld zullen in vroeger jaren de ze molens aan de buitenrand van Zaamslag een markant silhouet heb ben gevormd. Tenslotte willen' we nog enige aan dacht schenken aan de"kerk die we midden op de foto zien staan. De gevelsteen vermeldt, dat deze chr i;eref- kerk in 1SS4 Is gebouwd De vrstp steen werd gelegd op 28 mei van dat jaar door twee kinderen, namelijk Francois de Ruijter en Petrus Dieleman. Deze laatste is niet alleen In het land van Axel. maar ook in de hele provincie Zee land erg bekend geworden door zijn invloedrijke positie op maatschap pelijk en politiek terrein als mr. P. Dieleman. Het bijzondere van deze chr. geref. kerk is voorts, dat dit de enige prêdikantsplaats van dit kerkgenootschap in Zeeuwsch-Vlaan- deren vormt, waarvan ook vele le den buiten Zaamslag wonen. Er was nog een Zeeuws-Vlaamse Jongen die zich al vroeg in het sei zoen in de kijker reed. Namelyk Wim Dubois uit Zuidzande/Nieuwvliet die in zyn eerste profkoers maar meteen de bloemen voor zich opeiste. Overi gens, zie elders in dit blad. De Nederlander, die In het eerste wielerweekeinde van dit jaar de meeste eer verwierf, was overigens Leo Duyndam. Zyn verblijf in Zuid- Frankrijk en zijn (uitstekend) op treden in de Antwerpse zesdaagse, hehhen die knaap heel goed gedaan. Voor degenen die het wellicht ont gaan is, Leo won de Ronde van het Belgische Limburg met 32 seconden voorsprong op nummer 2, Patrick Sercu. Peter Post deed dat in 1962 ook. Enkele dagen na de zesdaagse van Antwerpen, de Ronde ran Lim burg 11 winnen. In de .Omloop van het Volk' vie len de Nederlandse prestaties een beetje tegen. Jan Jansen 11, Jo de Roo 12, Cees oontjes 14 en Harry Stevens 17. In Kuurne Brussel Kuurne trouwens ook. Kees Haast 10 en dan pas Beugels op de 21e Slaats. Steevens werd 5e in de Ron- e van Limburg. Vandaag (vrydag) gaat Parjjs- Nlce (De koers naar de zon) van start. In de ploeg van Ton Visser (Willem II) starten van Nederland se zijde De Roo. Steevens, Wagt- mans en Ottenbros. In Nederland loopt het nog niet erg hard met de koersen. Wij zyn wat dat betreft kat-uit-de-boom-kij- kers. Na de Middelkamp-kampioen schappen, waar\an onze sportkrant uitvoerig verslag heeft gedaan, moe ten we in Zeeland wachten tot 15 april in Axel (N. en Adsp.) en 16 april in Groede (N.) Maar even bui ten de provincie is er wel wat te doen. namelijk zondag 10 maart te St-Willibrord (A., N. en Adsp.), idem te St-Michielsgestel (A. en N.) en nog enkele koersen in Limburg. Die jongen van Verschueren uit Sint-Jansteen (overigens Is Theo van Belgische nationaliteit) is nu toch wel een heel grote geworden. En dat in één winter: Wie had dat (nog) verwacht? Zeker niet degenen die hem ter plaatse uitfloten toen hij de del uit zijn lichaam reed om het pe>- loton te kunnen bijhouden Maar nu is hij terug. En hoe? Maar nu staat hij weer voor een moeilyke be slissing. Wat moet hij doen Zich sparen voor het volgend wintersei zoen of ook deelnemen aan wegwed strijden? We zyn benieuwd of hjj zich zal wagen aan de monsterrit van Bordeaux naar Parijs. Hy moet in elk geval in staat zijn om op het 300 kilometer lange stuk van Chateüe- rault naar Parijs achter de deroey, een uitstekende beurt te maken! lands en maatschappijleer gegeven. Ook de landbouwhuishoudschool on dergaat veranderingen als gevolg van de mammoetwet. Met ingang van het nieuwe school jaar zal het woordje .landbouw' uit de naam verdwijnen. De opleiding duurt dan 3 jaar. De le en 2e klas primaire opleiding worden vervangen door een ,brug- Jaar", waarna ae leerlingen kunnen kiezen uit een theorie- or een prak tijkopleiding. LAGER De lagere land- en tuinbouwschool betrekt de rond 55 leerlingen uit zo wel Oost- als West-Zeeuwsch-Vlaan- deren. De totale opleiding duurt 4 jaar. Een belangrijk deel van de cursisten gaat door op de middelbare landbouwschool of de middelbare tuinbouwschool. De eerste twee leer jaren vervult de landbouw in het les- Ïirogramma een secundaire roL Wél egt men de nadruk op plant- en dier kunde en handvaardigheid. Het verdere lesprogramma: Engels, rekenen, algebra en meetkunde. Tijdens het tweede leerjaar krijgen de cursisten melk- en grondkunde. Het algemeen vormend onderwijs blijft daarnaast vanzelfsprekend een belangrijke plaats innemen. Pas de klassen 3 en 4 worden ver trouwd gemaakt met theorie en prak tijk van de landbouw: hand- en machinaal melken, het omgaan met machines (waarbij ook op de be drijven gewerkt wordt) en dieren, zo als het toiletteren van koeien voor een tentoonstelling. De mogelijkheid bestaat om na het derde leerjaar te kiezen voor land- of tuinbouw. Het gebeurt ook wel dat scholieren beide vakken nemen, maar dat zal In de nieuwe conceptie niet meer mogelijk zijn. PRAKTIJK Op nauwelijks een steenworp af stand van de middelbare landbouw school staat de landbouwpraktijk- school .Prins Willem', een unieke on derwijsinstelling, gestart in 1958 als onderdeel van de rmls, die toen zelf het werktuigenonderwijs verzorgde. Er zijn nog twee van dergelijke scho len in Nederland: één in Emmeloord, gericht op het gemengd bedrijf en één in Slootdorp. waar met name het onderhoud en de reparatie van landbouwwerktuigen wordt onderwe zen. De landbouwpraktykschool in Schoondijke zit daar net tussenin: men instrueert er in cursusverband (cursussen van een week) (adspi- rant)landbouwers uit alle delen van het land hoe ze hun kunstmest strooier, maaidorser of ploeg moeten gebruiken. Voor een belangrijk deel geldt dat leerlingen van landbouw scholen, die een week praktijkonder wijs in de cursus opnemen. Een kleiner percentage cursisten wordt gerekruteerd uit de landarbeiders. De school beschikt over een machine park ter waarde van 50.000. Alle machines worden op 10-procentsbasis van de werktuigenindustrie gehuurd. Het cursusprogramma aat nog gedifferentieerd is omvat in grote fijnen instructie in trekkergebruik, ploegen, kunstmeststrooien, aardap pelen poten etc. etc. De leergangen worden aangepast aan de behoeften van de streek, waarbij men bepaalde programma-onderdelen meer of min der accentueert. Enige verschil met stadhuishoudschool: de broeikasSchoondijke: centrum van landbouwonderwijs Leren hoe je met machines moet omgaan bij de landbouwpraktijkschool. SCHOONDIJKE Wie landbouwonderwijs zegt, denkt aan Schoondijke. Een gemeente met volgens de laatste provin ciale almanak) zo'n 2000 inwoners en niet minder dan vier landbouwscholen. Ze hebben in de afgelopen jaren een belang rijke bijdrage geleverd tot verbetering van het peil van de land bouw in de streek en, in vele gevallen, erbuiten. De onderwijsinstellingen waarom het gaat: de rijksmiddelbare landbouwschool de landbouwpraktijkschool de lagere land- en tuinbouwschool de landbouwhuishoudschool Hun gebouwen staan op verschillen de punten in het dorp. De rijksmid delbare landbouwschool bijvoorbeeld is gehuisvest aan de Dr Hulzlngastr. Nog niet zo heel lang geleden vierde landbouwend Zeeuwsch-Vlaanderen mét de commissaris van de koningin het 25-jarig bestaan, waarbij duide lijk het Zeeuwse belang van de school werd onderstreept. De rmls heeft meer dan 500 leerlingen, het gemid deld aantal gediplomeerden dat men aan het eind van het schooljaar af levert bedraagt 19. De aanmelding van scholieren verloopt vrijwel steeds constant: zo'n 20 per jaar. Oud mi nister Cals' radicale onderwijsplan nen drongen al vrij vroeg door in Schoondijke: in 1964 begon de rlms met het instellen van twee cursus- richtingen: de E-richting, met nog tal van elementen uit de voormalige .landbouwwintercursus' en de 6- richting: sterk gericht op het moder ne ondernemersschap met vakken als bedrijfseconomie en moderne talen. De rmls kreeg m 1950 de beschikking over het schoolgebouw aan de Hui- zingastraat. In 1958 werd het uitge breid. NOODBEHUIZING Mej. N. A. E. de Zwart van de land bouwhuishoudschool zit met haar leerlingen (het aantal schommelt rond de 110 en de 130 per cursus jaar) in een noodbehuizing aan d.e Lange Herenstraat. In 1951 zette men daar de school neer. .Er is een bepa ling dat je hem daarna hoogstens vijftien jaar mag gebruiken', aldus mej. De Zwart, ,maar ik denk toch niet dat er al een nieuwe school in zit. Een kwestie van geldgebrek'. De meisjes die de landbouwhuishoud school bezoeken komen uit heel VV est-Zeeuwsch-Vlaanderen De school heeft een le en een 2e klas primaire opleiding, daarna be staat de mogelijkheid om te kiezen voor de assistentenopleiding: huis houden, algemeen vormende vakken of naaldvakken. Sedert kort is er aan de huishoud school ook een vooropleiding verzor gende beroepen verbonden. Die is be stemd voor meisjes die bijvoorbeeld ziekenverzorgster willen worden, maar door hun leeftijd nog niet de kans hebben ook werkelijk dat be roep in te gaan. Ze worden tijdens het VOB-jaar grondig voorbereid. Duidelijk verschil met een stadshuis- houdschool: de plantenkas, waarin de leerlingen een gedeelte van de 2 x 50 minuten tuibouwles die ze per week krijgen doorbrengen. De les omvat ondermeer plantenverzorging (tuin- en kamerplanten) en bloem schikken. De meisjes die de assisten tenopleiding volgen hebben 1 lesuur. Aan de landbouwhuishoudschool is voorts een vormingsklas voor meis jes met ulo en 3 jaar mms verbon den. Ze krijgen er een zg .huishoud- jaar* met om ziekenverzorging en naaien. Daarnaast worden er Neder-

Krantenbank Zeeland

Provinciale Zeeuwse Courant | 1968 | | pagina 27