Omroepen willen de samenleving peilen' QaacI frtendchiPs MIJ Voor u tot 6°/o rente en voor u keuze uit 5 spaarvormen en voor u >v 7 B. P. HOFSTEDE, TELEVISIE-SOCIOLOOG: Slepende Vietnamkwestie drukt de kijkcijfers niet onaanzienlijk Wat doe je met honger uit school? Dan pakje zo'n lekker blikje vlees! televisie radio Geteld op een receptie de bank waar ook zich thuis voelt PILOOT STURM DINSDAG 5 MAART 1968 PROVINCIALE ZEEUWSE COURANT (Van onze rtv-redactie) Veranderend normbesef is 'n aangelegenheid waarmee kijkend Ne derland en de televisiemakers aanhoudend geconfronteerd worden. Extreme voorbeelden zijn de affaires rondom ,Zo is het' en .Hoepla' Vaak wordt beweerd dat het normbesef vooral veranderd aan de kant van de tv-makers en dat het bij het publiek constant zou zijn. Dr B. P. Hofstede, televisiesocioloog, is een andere mening toe gedaan. ,Het kijkerspubliek is veel dynamischer en geschakeerder dan wij geneigd zijn aan te nemen, zodat zij die verantwoordelijk zijn, bang worden bepaalde dingen toe te laten terwijl er in feite niet zoveel reden voor die angst is. De .gekwetsten' reageren altijd het snelst en het hevigst. Ze hebben een duizend, zeg eigenlijk lie ver 500.000 maal versterkte spreekbuis, maar toch is het onjuist om alle Telegraaflezers over een kam te scheren. Bij ,Zo is het' bleek dat eenderde van de Telegraaflezers het een prachtig pro gramma vond, eenderde bleef neutraal en eenderde veroordeelde het. Ik vind het een onjuiste generalisatie te spreken van ,het Te- legraafpubliek'. Uit dat gegeneraliseer dreigt een collectiviteit te ontstaan, waarvan de betekenis een aantal individuele dagbladle zers te boven gaat'. Hoe komt eei visie terecht daar? .Sociologen zitten overal. Het is ei genlijk verwonderlijk dat ze niet eerder in de omroepwereld terecht zijn gekomen. Daar waar de dyna miek van de samenleving verande ring teweegbrengt, ziet rnen socio logen optreden. Zij zijn er om na te gaan wat de verandering inhoudt, ze proberen daardoor tijd te winnen in een ontwikkeling. Een andere vorm van toekomstvoorspelling zou je het kunnen noemen. Geen gok uiteraard. Als de omroep een spiegel wil zijn en een levende functie wil hebben in de samenleving, moet hij loskomen uit het isolement van een groep men sen. die er maar eventjes voorstaan om met behulp van dure en inge wikkelde communicta.ietechnieken die samenleving te bedienen. Dat die omroep wil weten wat er gaan de is in die samenleving is duide lijk: het geeft namelijk consequen ties voor het bedrijf van die omroe pen. Nu word je wel iets gewaar uit kranten, brieven, contacten en via pressie lecteer blijft ongrijpbaar een anonieme menigte.' ,Je kunt niet met al die mensen in verbinding staan. Het telefonisch gedoe van de VARA ls op een mis lukking uitgelopen. Het was in ieder geval een dappere poging om het eenrichtingsverkeer te doorbreken. Maar zoiets werkt niet. Als .commu nicator' weet je niet hoe je produkt overkomt. Op een gegeven moment (ADVERTENTIE) «a J grote trekken reageert, bepaalde ten- tlenzen wil je kunnen opvangen. Dat is de reden waarom de sociolo gen in de omroepen werden binnen gehaald. Ais liet kijkonderzoek goed functioneert, knn je mof behulp van de techniek een lijn vinden.' aldus dr Hofstede. Heeft hjj al zo'n lijn gevonden, kan hij Iels zeggen ovor zijn bevindingen, de kijkdichtheid hv? .Er wordt gemiddeld wat minder ge keken. Sinds Nederland 2 erbij geko men is en geleidelijk volwaardig wordt, is de dwingende kracht van het ene programma verminderd. Het kijken wordt in discussie gesteld. Het brengt soms een conflict in de huiskamer. Het hebberl van een tweede net werkt selectie in de hand, werkt dus activerend en positive rend. Dan is er nog een andere re den: door de normalisering van het tv-bezit (thans 85 procent van de be- andere woorden: tv is geen luxe meer, maar een gebruiksvoorwerp. Vooral jonge mensen zijn selectie ver. Zij drukken de gemiddelde kijk dichtheid wat omlaag. De zgn oude stijl-kijkers vormen nog maar 30 procent van het geheel. En er is nog een punt. Naar verhouding blijkt de kijkdichtheid van het journaal van 8 uur 's avonds, dat altijd een zeer ho ge gemiddelde kijkdichtheid heeft gehad, iets meer gedaald te zijn dan de gemiddelde kijkdichtheid in het totaal.' Mjjn persoonlijke stelling is deze: het afnemen van de kijkdichtheid is beïnvloed door de dagelijks herbaal de beelden uit Vietnam. Vietnam is een punt van onbehagen in ons leven. Om er iedere dag mee geconfron teerd te wrden zonder dat er echt nieuws in zit, wekt onbewust wre vel op. Het is als met die gestadige druppel die zelfs de hardste steer, op den duur uitholt. De jarenlange Viet nam-items hebben afbreuk gedaan aan het journaal. Ze werden inmid dels (althans voor de huidige perio de. van offensieven) al wei bekort on minder bloederig. Maar toch. Wordt er geen journaal gekeken en liet journaal is nu eenmaal het opstapje dan wordt er vaak hele maal niet meer gekeken. .Bovendien raadpleegt het grootste deel van het publiek zijn gids niet. Men wacht wel tot er iets komt En in afwachting daarvan zet men bij dat wat men niet wil zien, intussen het geluid af. De ondersteunende pu bliciteit in de dagbladen is niet te onderschatten, voorpublicl'teit is on ontbeerlijk. Is er werkelijk een ten dens tot selectiever kijken, dan kan er op den duur ook meer. Nu wordt er nog te vaalt gekeken door men sen die wel eens willen zien wat vol gens hun opvattingen r.iet gezien mag worden. Maar dat niet argus ogen kijken gaat er wel af. De tv moet groeien naar een functionele identiteit. Je zult meer dingen moe ten testen op het publiek, je moet kwaliteit verbeteren, want we zul len het echt niet alleen moeten heb ben van de techniek. Tv vangt ac tualiteit. creativiteit, onthult die en geeft die door Wordt er altijd een integer gebruik van liet medium televisie gemaakt? .Kijk, de intentie van de maker is natuurlijk erg belangrijk. Er is ui teraard wel eens een verschil tussen de intentie van de maker enerzijds en het resultaat van het programma plus het effect daarvan anderzijds. Zoiets kun je niet' aan banden leg gen. Het is nooit mogelijk van ie der idee van tevoren te weten wat de gevolgen zijn. Zoiets zou boven dien leiden tot angst: men zou geen enkel risico meer durven nemen. Hot komt aan op wetenschappelijke be geleiding en een dosis gezond ver stand. De intentie moet altijd duide lijk gesteld worden. ,Dit onderwerp zal in de toekomst meer aandacht krijgen. Men neemt dat hier in Nederland zeer serieus. Maar dan nog moet men altijd dit blijven bedenken: het publiek is niet zo onmondig. Het is in zijn geseha- keerdheïd beter tegen een stootje bestand dan wjj in paniek geneigd zjjn te geloven.' NEDERLAND-1 10.20 uur: (NTS) VAN WILSON TOT JOHNSON 10.45 uur: WALTER EN CONNIE 11.10 uur: IK EN JIJ 11.35 uur: PARABET EN IN MODERNE VORM 18.50 uur: (NTS) PIPO DE CLOW N 19.00 uur: JOURNAAL 19.06 uur: (KRO) SPITSUUR 20.00 uur: (NTS) JOURNAAL 20.20 uur: (KRO) HET INCIDENT IN DE GOLF VAN TONKIN 21.10 uur: DE W REKERS (KLEUR) 22.00 uur: VANAVOND IN NIEUWSPOORT 22.30 uur: ZENDTIJD ORDE VAN VRIJMETSELAREN (KLEUR) onder het Grootoostcn der Nedrelanden. 23.00 uur: (NTS) JOURNAAL 20 00 uur: (NTS) JOURNAAL 20.20 uur: DUBBELSPION (KLEUR) 21.10 uur: DENK-BEELD 21.55 uur: TWEEDUUSTER 22.20 uur: (NTS) JOURNAAL BELGIË-NED. 18.00 uur: SCHOOLTELEVISIE 18.55 uur: Z A NDM ANXETJE 19.00 uur: TIENERKLANKEN 19.30 uur: KWART-EEFJE 20.00 uur: JOURNAAL 20.25 uur: DE MUUR 21.05 uur: HET GELUKKIGE GEZIN 21.50 uur: ERGEET NIET TE LEZEN 22.25 uur: NIEUWS FRANSTALIGE PROGRAMMA'S NEDERLAND-2 KANAAL 32 18.50 uur: (NTS) JOURNAAL 19.03 uur: DE VERREKIJKER 19.15 uur: VAN GEW EST TOT GEWEST 19.35 uur: DE 21STE EEUW (KLEUR) BELGIë-FRANS KANAAL 3 EN 8 18.50 Berichten: 18.55 Katholieke godsdienstige uitzen ding: 19.25 Bonhommet et Tilapin; 19.30 Malican. père el fils; 20.00 Journaal; 20.30 La camera <J'argent; 21.45 Septlème Art: 23.20 Journaal. FRANKRIJK-RIJSSEL (LILLE) KANAAL 12 9.00 Schooltv; 12.30 Magazine; 13.00 Tele-midi, jour naal: 18.25 Schooltv: 18.55 Jeugdmagazine; 19.25 Regio naal journaal: 19 40 Les atomistes; 20.00 Tele-soir, jour naal; 20.50 De rode draad, film; 23.00 Muziek; 23.30 Te- Ie-nuit, journaal. fADVERTENTIE DINSDAG 5 MAART HILVERSUM-1 TROS: 8.10 Lichte grammofoon mu ziek, 9-10 Muziek uit Mexico en Mid- den-Amerika. 9.35 Waterstanden. 9.401 Voor de kleuters. 9.55 Klassieke grammofoonmuziek. 10.30 Sphinx programma voor de vrouw. 11.00 Nieuws. 11.02 Piek-Uur: amuse mentsprogramma. 11.50 Actua'.itei- ten. (ADVERTENTIE) Middag: KRO: 12.00 Van twaalf tot twee: gevarieerd programma, (ca 12.22 Wij van het land: 12.26 Mededelin gen voor land- en tuinbouw; 12.30 Nieuws; 12.41 Actualiteiten). 14.05 Schoolradio. 14.30 Pizzicato: muzi- Middag. 12.00 Stereo. Alt-mezzo en piano: oude liederen en Spaanse en Engel- rolksl'.ederen. 12.26 Mededelingen Nieuws! 7.00 Overheidsvoorlich- lal. Spreker: Henk Dennert. Avond: 18.00 In de volksmond: volksliedjes, 18.20 Uitzending van de Communis tische Partij van Nederland. 18.30 Nieuws. 18.'16 Actualiteiten. 19.05 Licht ensemble en solisten. 19.40 Conciliepostbus. 19.45 Zoekend gelo ven: godsdienstige vorming in deze tijd. 20.00 Radio-kamerorkest en so listen: moderne muziek. 20.45 Mi serere. hoorspel. 21 15 Brabants or kest met soliste: klassiek planocon cert. 22.00 Kunst: cultureel program ma. 22.30 Nieuws. 22.40 Overweging. 22.45 De zingende kerk, muzikale le zing. 23.00 Contekst: magazine waar in op de dingen wordt doorgepraat. WOENSDAG Morgen: NCRV: 7.00 Nieuws. 7-10 Het leven de woord. 7.15 Stereo: Semi-klassie- ke en klassieke grammofoonmuziek. 7 30 Nieuws. 7.32 Actualiteiten. 7 45 Klassieke dansen (gr.). 8.00 Nieuws. ADVERTENTIE 2 Freules, 3 generaals, 4 BVD'ers, 16 parelcolliers (2 echte) en 24 pakken Friendchips (24 echte). U weet wel: die nieuwe onweerstaan baar lekkere tasttoe-traktatie van snack-expert Smiths. Nieuw! Met vcél kraak en smaak! ten behoeve van land- en tuinbouw 12.29 Overheidsvoorlichting Uitzen ding voor de landbouw. 12.39 Sport- revue. 13.00 Nieuws. 13.11 Radiojour- naai. NRU: 13.30 De lichte muze be- j licht: muziek van Nederlandse com ponisten. 14.25 Rostrum of compo sers: internationaal forum met mo derne muziek. AVRO: 15.00 Oog om oog, hoorspel. 15.35 Stereo: Religieu- ze koorwerken van Spaanse compo nisten (gr). 16.00 Nieuws. 16.02 Ste reo: Kerkorgelconcert; klassieke en moderne muziek. 16.25 Voor de jeugd. 17.15 Dtxlelandmuztek (gr). 17.30 i Tussen 10-t" en 20lichte grammo foonmuziek voor de tieners. Avond 18.00 Nieuws. 18.16 Radiojournaal. 18.25 Zingen geblazen: liedjespro gramma. 18.50 Pianospel: lichte mu ziek, 19.00 Trefpunt: discussie- rubriek voor actuele zaken. 19.30 Nieuws. 19.35 Hersengymnastiek 20.00 Wie waagt, die zingt: interna tionale volksliederen. 20.30 Stereo: Londonderry Air: muzikale rondwan deling door Londen. 21.00 Si j'étais roi. opera van Adolphe Adam. door het Promenade orkest, klein radio koor en solisten. 22.00 Gonk: sati risch programma. 22.30 Nieuws. 22.40 Radiojournaal. NRU: 22.55 Signaal muziek van eigen tijd. WOENSDAG Morgen 7.00 Nieuws en ochtendgymnastiek 7.20 Socialistisch strijdlied. 7.23 Och tendpost: lichte grammofoonmuziek en reportages. 7.30-7.35 Van de voor pagina: persoverzicht). VPRO: 7 54 Deze dag. VARA 8 00 Nieuws. 8.11 Actualiteiten. 8.20 Lichte grammo- praatje voor de huisvrouw). 9.00 Ste reo: Klassieke grammofoonmuziek. 9.40 Schoolradio. 10.00 Lichte gram mofoonmuziek. 10.50 Voor de kleu ters. 11.00 Nieuws. 11.02 Voor de vrouw. 11.40 Stereo: Ltne éducation manquée. opera v. Chabrier gr. 240 m en FM-KAN AAL 43, «9.8 MHZ Middag: 12.00 Nieuws. 12.02 Zorro: program ma voor tieners. 13.00 Nieuws. 13.02 Ekspres: gevarieerd platenprogram- raa. (14.00 Nieuws). 15.00 Nieuws. 15.02 Er-jee-Em-Dne. 16.00 Nieuws 16.02-18.00 Mix: licht platenprogram I ma. (17.00 Nieuws) WOENSDAG Morgen: NCRV; 9.00 Nieuws. 9.02 Zing, zing, j zing!: lichte vocale muziekjes. 10.00 I Nieuws. 10.03 Mengelmuze: nieuwe' langspeelplaten. 10.30 Ramblers Ra- dio Reprises. NRU" 11 00 Nws. 11.03 Operetteklanken. 11.30 Grenzenloos. NEDERLANDSCHE MIDDENSTANDSBANK Goes: Wijngaardstraat 19. Middelburg: Markt 43a. Oostburg: Nieuwstraat 24.,' Terneuzen: Nieuwstraat 10. Voorts bijkantoren te Brcskens, Hulst, Yerseke,1, Sas van Gent, Vlissingen, Zaamslag en Zierikzee. 3875 Professor Dubois was er altijd trots op, dat een van zijn voorouders een Canadese indiaan was geweest, waaraan hij te danken zou hebben, dat hij onder de moeilijkste omstan digheden een stoïcijnse kalmte kon bewaren. Maar dan moest Arend wel een paar stijfkoppige, Friese boeren in de familie hebben, want ook hij kon met een onbewogen ge zicht de hardste klappen incasseren en wat Sandra betreft, zullen we het aan haar vrouwelijke intuïtie toe schrijven. Hoe dan ook, toen zij op eens met dat reusachtige ruimte vaartuig geconfronteerd werden, wis ten zij alle drie meteen waar zij aan toe waren. Daar stond namelijk de Shastarschotel van hun vermiste vriend, kapitein Marc' Met een ze kere argwaan sloeg Ramad hun reac tie gade, doch geen van drieën ver trok een spier of gaf anderszins blijk van herkenn.ng. Dit stelde hem ge rust en zonder blikken of blozen be weerde hij. dat deze machine een produkt van eigen vernuft en tech niek was. Ja. de Ndola waren een volk om rekening mee te houden. Helaas was de maker van het schip overleden en nu zat men in moei lijkheden, wat de bediening betrof. Hadden zij er misschien verstand van? Arend haalde de schouders op en ook toen Ramad hem meenam naar de stuurcabine, schudde hij ont kennend het hoofd ten teken dat 't hem allemaal een raadsel was. Met Velpon zie je er geen barstvan. CEtaSaHMSir Velpon Hij beeft een gamous, een ezel, een hond en kippen'. ,Zo! Dan is hij een rijk man! Maar .Gelukkig meisje.' Kijk eens naar mij! Ik ben er middenin geweest en heb geprobeerd de zieken te gene zen. maar ik werd zelf door de ziek te aangegrepen en werd bijna levend begraven. Je ziet mij hier in een armoedig hemd gekleed. Mijn kleren en mijn geld heeft men mij ontstolen. Ach, Allah moet mij wel hierheen hebben gebracht, opdat zulke vrien delijke handen als de jouwe mij spijs en drank zouden reiken. Maar ik zit hier in het huls van een vreem de. Hij zal mij misschien wegstu ren. als hij terugkomt'. .La', zei ze, .Abderrahman zal als een vader voor je zijn'. Zij ging heen. Spoedig daarop verscheen een rijzige man. .Salaam alelkum'. i Alelkum es-sal aam', i Zijn tulband was helder en zijn in digokleurige galabieh eveneens. Hij begroette mij met eerr koninklijke waardigheid en zei, dat zijn dochter hem meegedeeld had, dat ik in gro te nood was. Ik vertelde hem mijn ongelukkige lotgevallen, terwijl hij met een ernstig gezicht luisterde. Ik verzocht hem zo vriendelijk te willen zijn mij papier en potlood te be zorgen; Ik wilde aan mijn ou ders in Assiut schrijven. Hij ging weg en kwam na enige tijd terug met schrijfpapier, enveloppe en pot lood. Hij sloeg mij met eerbiedige blikken gade. terwijl Ik snel regel na regel schreef. Toen ik tenslotte de enveloppe dichtmaakte en enige plaatsen uit de Koran reciteerde, die toepasselijk waren op mijn omstan digheden, sprak hij mij toe, alsof ik een sheik was. - en beloofde bij het licht van zijn ogen de brief zelf op de post te zullen brengen. In het dorp was een kleine moskee en vlak daarnaast woonde een heilig man. Vijf keer per dag ging hij bid den en hij beschouwde het godshuis als het ware als zijn particuliere wo ning en vijf maal voerde hij het waaoo (rituele wassingen) uit, stroopte zijn mouwen tot aan zijn ellebogen op waste drie maal zijn handen en onderarmen en sprak met luide stem: .Ik was mij voor het gebed'. Daarna zong hij met een neusklank. .In naam van Allah, de medelijden de, de barmhartige! Geloofd zij Al lah, die ons het water ter reiniging heeft gezonden'. En hij zong door zijn neus verder van de tuinen der vreugde en de wo ningen van de vrede, waarin alle rechtgelovigen zullen leven, zelfs de geringste onder hen. met duizenden schone jonge mannen en bekoorlijke zwartogige huriyahs. Daarna snoof hij een handvol water op en snoot zijn neus. de ene neusvleugel na de andere met de vingers dichtdrukkend, zo luidruchtig, dat men het buiten de moskee kon horen. En hij zong verder: .Allah! Laat mij de geuren van het paradijs ruiken en zegen mij met zijn vreugden! Verdonker n:et mijn gezicht op de dag. dat gij de gezich ten van uw vijanden zult verdonke ren'. Daarna streek hij met zijn bevoch tigde hand over zijn schedel en bad deemoedig: .O mijn God, schenk mij uw gena de. Stort uw zegen over mij neer!' Tenslotte streelde hij zijn witte baard met zijn vochtig gemaakte rechter hand, stak zijn vingertoppen in zijn oren, draaide ze om en streek met z-.jn duimen over de achterkant van zijn oorschelpen. Allah! Maak mij een van hen. die iuisteren naar wat gezegd wordt en dat doen, wat het beste is!' Als hij dit allemaa! gedaan had. rustte hij wat uit, daarna begon hij zijn voeten en enkels te wassen. En terwijl hij zijn huid stevig masseer de en het vuil tussen zijn tenen ver wijderde, galmde hij: .O God, o God! O machtige God! O vergevende God! Gtj zijt onver gelijkbaar. Ik verklaar, dat Moham med uw dienaar en uw profeet is'. Met een zucht richtte hij zich ten slotte op, maar alleen om enkele ogenblikken later weer neer te val- te bidden len en op innige fluistertoon opnieuw .Ya salaam! (Ja waarachtig, grote hemel). Deze heilige man bezocht mij en stelde zich op de hoogte van mijn omstandigheden. Hij was de reder van het dorp. Y'a salaam! Wat zou er van mij geworden zijn. ais ;k in de tijd van de Osmanli had geleefd, toen wij Kopten in verstrekte hui zen woorden en nooit zeker waren van ons leven en ons bezit. Christen honden! Ja. die tijd was gelukkig voorbij. Egypte kende nu nog slechts één volk. Mohammedanen en Kop ten hebben geleerd als broeders met elkaar te leven. Op de sheik volgden vee! andere mensen. Ik ontving talrijke bezoe ken. Ze verwonderden zich allemaal over mijn ontwikkeling en mijn ken nis. Ze stelden mij boven de pasha, aans wie het dorp en al het omrin gende land behoorde. Ik reciteerde voor hen uit de Koran met diepe gor geltonen en een tremolo in mijn stem, beter dan de sheik dat kon. Een sheik. die van de grote alhazar kwam, had mij dat op de lagere school geleerd. De mensen uit het dorp bexlaagden zich bitter, dat de hauwa el asfar hen van de andere districten had afgesneden. Al langer dan een maand waren zij niet op de markt geweest. .Aiwah, zei :k. .Maar het ïs niet de hauwa el asfar. het is een on zichtbare microbe, spirillus genoemd, die jullie hier heeft geïsoleerd'. (wordt vervolgd) tie heer H. Maas kamer ter, toer hsotütiorpries 2 A'dam Sparen is aantrekkelijk, vooral als u de aantrekkelijke mogelijkheden bij onze bank, de NMB, ziet. En in elke spaar- vorm die wij u voor kunnen leggen zit altijd een heel steric, punt. Meer van weten? Dat is verstandig! Vraag het gratis NMB'PS Pakket! De NMB biedt u alles wat een moderne bank u kan bieden en daarenboven nog de Persoonlijke Service. De NMB is groot genoeg om die Service groot te zien. En de NMB is nog juist klein genoeg om de service Persoonlijk te houden. De NMB zendt u het PS Pakket graag en gratis toe. Telefoontje of briefkaart is voldoende, d y KENNETH INNS EJFLORE k"irrrrTTÉB l I WT KJ ONS HESTZJENVEK-""^ TEEKKOL G4 J'J TE^Uö NAA£ HET HOTEL. IK BL'JFHIER WJ WILT GAAN DOEN? CA ALSJEBLIEFT 6EES RUZIE ,'AA- YBimJNX. DIE 15 ALK- NOES VAN DE WJS, MA2 HOErTK'ETSMES^^^H IK GA I HEM ACHTER- m NA, PAT 15 ALLES.

Krantenbank Zeeland

Provinciale Zeeuwse Courant | 1968 | | pagina 7