Reclametijd Hilv-3
niet uitverkocht
Morgen begint Hilversum
met de radio-reclame
7
GEEN ZEVEN
MAAR VIER
MILJOEN VOOR
DE KASSA
radio
televisie
BELGIË-NED.
Ster is niet
ontevreden
RTV-tjes
KOOPMANS
PANNEKOEK
MEEL speciaal
KOOP
MANS
Raad Ovezande
vanavond bijeen
PILOOT STORM ontvoerd in de stratosfeer
donderdag 29 februari 1968 Wissel Zeeuws-V laanderen
PROVINCIALE ZEEUWSE COURANT
Arydttg doet dan eindelijk dc wette-
ljk toegestane reclame via de ra-
do, dus via de drie Hilversum-zen-
dirs 7.yn entree. Het zjjn, uitgezon
derd zondags, in totaal 26 minuten
per dag, gegroepeerd in blokken van
een minuut rond IS nieuwsuitzendin-
gsn. De uitzendingen zijn op Hilver-
sim 1 en 2 voor en na bet nieuws
vin 8 uur (Hilversum 1 en 2), 12.30
uir (Hilversum 2), 13.00 uur (Hil
versum 1), 18.00 uur (Hilversum 1)
ei 18.30 uur (Hilversum 2). Op Hil-
VTStim 3 is reclame te beluisteren
nnd de nieuwsuitzendingen van 10,
11,12, 13, 14 en 15 uur.
be zendtijd op Hilversum 1 en 2 is
voor de komende drie tot vier maan-
cfen zo goed als uitverkocht Van de
beschikbare zendtijd op Hilversum 3
ii meer dan de helft nog beschik
baar. Sommige van de reciameblok-
len z(jn niet helemaal gevuld, ande-
le zijn totaal leeg. Volgens de uit
zendende omroepgemaentigde. de
Iter, zit er geen patroon in de wel
•n niet verkochte zendtijd. Van een
ipeciale voorkeur bij de adverteer
ders voor zendtijd op de uitzendda
gen van bepaalde omroepen, of in de
ouurt van bepaalde programma's, is
niets gebleken.
Verwacht wordt dat dc radiore
clame dit jaar 4 miljoen zal
opbrengen. Wordt alle zendtijd
alsnog verkocht, dan stijgt dit
bedrag tot 7 miljoen. Zestig
procent van de opbrengst van de
radioreclame komt ten goede aa.n
de pot van het luistergeld. Veer
tig procent blijft vooralsnog ge
reserveerd ter eventuele uitke
ring aan de dag- en weekblad
pers voor geval deze kan aanto
nen door de invoering van de ra
dioreclame derving van inkom
sten uit advertenties te hebben
geleden. Eenzelfde regeling geldt
voor de opbrengst van de tv-re-
clame.
Tweeduaster
Bevel is bevel en de oorlog is
er om de vijand te doden. Dat is het
credo van een jonge eerzuchtige
luitenant, die zich In de laatste da
gen van de Tweede Wereldoorlog ge
plaatst ziet tegenover een Japanse
verzetshaard.
De aflevering van .Tweeduuster' (die
wel lang op zich heeft laten wach
ten) waarin de lotgevallen van de
officier te zien zijn, wordt dinsdag
5 maart van 21.55 tot 22.20 uur In
het NTS-programma op Nederland
2 uitgezonden. Titel: ,Het visioen
van de genadeloze luitenant'.
JAN DE TROYE
DONDERDAG 2!) FEBRUARI
402 M. 746 KHZ. 87.85 MHZ, KA
NAAL 3.
Middag:
NCRV: 12.00 Lichte grammofoon-
muziek. 12.27 Mededelingen voor
land- en tuinbouw 12.30 Nieuws.
12.40 Actualiteiten. 12.50 Kerkdienst
1310 Variant: radio-snelbuffet. 1345
Stereolichte grammofoonmuzlek.
14.30 Stereo: Radio Filharmonisch
sextet: klassieke en moderne mu
ziek. 15.00 Gereformeerd godsdien
stige uitzending. NRU: 15.30 Banden
met het verleden, klankbeeld. 15.45
Spel: kroniek voor creatieve vrije
tijdsbesteding. 16.00 Nieuws, 16.20
Burengerucht. quLzcompetitie tussen
Vlaamse en Nederlandse steden. 16.25
Stereolichte grammofoonmuziek.
16.50 Spelen met taal. 1700 Stereo:
Voor kleine bezetting: klassieke en
moderne kamermuziek NCRV: 17.45
Sportactualiteiten.
Svond
18.00 Tijd vrij voor muziek in vrije
tijd: koorzang en moderne orkest
muziek. 18.30 Nieuws en weerpraat-
je: 18.45 Actualiteiten. 19.00 Muziek
van het Leger des Heils. 19.15 Spek-
trum: Nieuws uit de protestants
ohrlstelijke organisaties. 19.30
Kerkorgelconcert: klassieke en semt-
klassieke muziek. 20.00 Wijd als
de wereld: wekelijkse internationa
le oriëntatie in kerk, zending en
oecumene. 20.10 Stereo: Pianoreci
tal: klassieke muziek. 20.30 Stekker:
Steravondprogramma. 22.25 Boekbe
spreking. 22.30 Nws. 22.40 Avond-
VRIJDAG
Morgen:
KRO: 7.00 Nieuws. 7.10 Het levende
woord. 7.15 Badinerle: klassiek en
modern platenprogramma. (7.90
Nieuws; 7.32 Actualiteiten; 7.50 Over
weging; 8.00 Nieuws). 8.30 Nieuws.
S.32 Voor de huisvrouw. 9.35 Water
standen. 9.40 Schoolradio. 1000 Mo
derne grammofoonmuziek. 11.00 Nws.
11.02 Voor de zieken
DONDERDAG
298 M. 1007 KHZ. 95.00 MHZ, KA
NAAL 27.
Middag:
12.00 De kapel van de koninklijke
luohtmacht. 12.27 Mededelingen tb v
land- en tuinbouw. 12.30 Toppers van
toen: lichte grammofoonmuziek voor
oudere luisteraars. 13.00 Nws. 13.10
Radiojournaal. 13.30 Cor Backers 40
jaar musicus: jubileumconcert met
klassieke muziek. 14.20 Schrikkel
dag: klankbeeld. 14.40 Twee violen:
klassieke muziek. 15.00 Voor de zie
ken. 16.00 Nieuws. 16.20 Van vier tot
vijf: radioprogramma ln een Note-
dop. 17.00 Muziek uit Suriname, de
Nederlandse Antille en omringende
landen. 17.30 Voor de jeugd.
Avond
18.00 Nieuws. 18.15 Radiojournaal.
18.20 Uitzending van de Christelijk
Historische Unie. 18.30 De tafel van
(half) zeven: gevarieerd program
ma. 19.30 Nieuws. IKOR: 19.35 Kerk
veraf en dichtbij: kerkelijke rubriek.
19.40 Avondgebed. AVRO: 20.05
Kunstkroniek. 20.30 Radiophilharmo-
nisch orkest: moderne en klassieke
NEDERLAND-1
18.50 uur:
(NTS) PIPO DE CLOWN
19.00 uur:
NIEUWS EN HET KORT
19.06 uur:
(AVRO) DE VLIEGENDE NON (KLEUR)
Zuster Bertrille verzorgt een pelikaan met een gebro
ken poot. Het dier wordt heftig verliefd op haar. Zelfs
een dierenarts kan er niets tegen doen.
19,31 uur:
BALI (KLEUR)
De driedelige documentaire serie over Indonesië, die
de AVRO de afgelopen maanden op het scherm heeft
gebracht, werd besloten met een reisreportage over Ba-
li. Dezelfde onderwerpen onder andere een lijkver
branding en een hanengevecht ziet men (zo men wil)
nog eens terug, maar nu in kleur.
20.00 uur:
(NTS) JOURNAAL
20.20 uur:
(AVRO) AVRO'S TELEVIZIER
20.45 uur:
EEN SCÈNE IN DE NACHT
Een tv-spel van Walter van der Kamp naar een gege
ven van Franz Molnar, getiteld .Een scène tn de nacht'.
Een typisch Van der Kamp-stuk, hetgeen betekent dat
het handig is geconstrueerd met de nodige kluchteffec
ten en voorzien van talloze verwarrende momenten.
Wanneer er in een toneelstuk een toneelstuk wordt op
gevoerd, betekent dit meestal een verrassend effect, dat
allerlei verborgen bedoelingen en dubbele bodems aan
de oppervlakte brengt. In .Hamlet' houdt deze scène een
soort oorlogsverklaring van de prins aan zijn oom ln.
In .Een scène in dc nacht' zijn de gevolgen gelukkig
wat minder rampzalig.
Na de laatste voorstelling van een der succesrijke mu
sical nodigt een van de financiers ervan de hele be
zetting uit een weekje vakantie te houden op zijn land
huis in Zuid-Frankrijk. Onder de gasten zijn de hoofd
rolspeelster Vanessa Graves en Albert Adams, de com
ponist en Vanessa's verloofde. Het toeval wil dat Va
nessa een dagje eerder naar het zuiden vertrekt dan
Albert en daar koint een heleboel narigheid uit voort,
want in het huls van haar gastheer ontmoet ze een
vroegere minnaar, een acteur.
In de diverse rollen hoort en ziet men Anna Wil Blan-
kers als Vanessa Graves, Manfred de Graaf als Al
bert-Adams en voorts Henk Rigters, Mieke Verstrae-
tc, Richard van Helvolrt Pel, Will van Seist, John
Leddy en Leo de Hartogh (de acteur).
22.01 uur:
MUZIEKMOZAÏKK
Willem Duys vraagt aandacht voor filmmuziek. Hij ont
moet componisten cn cineasten.
14.05-15.10 uur:
SCHOOLTELEVISIE
Natuurwetenschappen en natuurkunde.
18.25 uur:
FRANSE LES
18.55 uur:
KLAAS VAAK
19.00 uur:
ZO K RO
19.25 uur:
TIENERK LANKEN
Beatgroep The Equals
20.00 uur:
JOURNAAL
20.25 uur:
MEISJE IN ZWARTE BIKINI
21.15 uur:
OF DE MAN AF
Kennismaking met een Belg. die géén algemene bekend
heid geniet.
'22.05 uur:
PREMIÈRE
Fragmenten uit de nieuwste films.
22.40 uur:
KUNSTRIJDEN OP DE SCHAATS
23.05 uur:
LAATSTE NIEUWS
18.30 uur:
(NTS) SCHAATSEN
Samenvattende reportage van de wedstrijden om de
wereldkampioenschappen kunstrijden op de schaats te
Genève (dansen).
13.50 uur:
PIPO DE CLOWN
19.00 uur:
NIEUWS IN HET KORT
19.03 uur:
VAN GEWEST TOT GEWEST
19.25 uur:
INTERNATIONAAL AGRARISCH NIEUWS
Italiaanse onderscheiding
voor De Troye-DeHeus
(Van onze radio- en tv-redactle)
Henk do Heus, chef van de afdeling
programmaopbouw van de VAR A-ra
dio, on Jan de Troye, radiosecre-
taris van de VARA en bestuurslid
van de NRU, hebben uit handen van
do consul-generaal van Italië de ver
sierselen ontvangen behorende l>U de
orde van verdienste der Italiaanse
republiek. De onderscheiding werd
verleend omdat de heren het initia
tief hebben genomen voor de radio-
uitzendingen op zondagmiddag voor
buitenlandse arbeiders in Nederland. j
Eon van doze uitzendingen is speciaal
gericht op de Italiaanse gastarbei
ders. Er wordt, door de betrokkenen
veel naar geluisterd.
De programma's voor buitenlanders
zijn overigens dit jaar overgegaan
van de VARA naar de NRU, omdat
de VARA, evenals de andere om
roepen, zendtijd aan de NRU en de
TROS heeft moeten afstaan en om
dat de uitzendingen typische ont
moetingsprogramma's genoemd kun
nen worden in de zin van de om-
roepwetgeving. De uitzendingen wor
den ten behoeve van de NRU nog
wel door Henk de Heus geproduceerd.
muziek. In de pauze: plusminus
21.15-21.40 Zelfportret. geschetst
door een kastelein. 22.30 Nieuws.
22.40 Radiojournaal. 22.55 Venster
op de hedendaagse muziek: muzikale
lezing. 23.35 Cello-recital: klassieke
muziek. 23.55-24.00 Nieuws.
VRIJDAG
Morgen:
AVRO: 7.00 Nieuws. 7.10 Ochtend
gymnastiek. 7.20 Lichte grammo
foonmuziek. VPRO: 7.55 Deze dag.
AVRO: 8.00 Nieuws. 8.11 Radiojour
naal. 8.20 Lichte grammofoonmuziek.
(8.30-8.35 De groenteman). 8.50
Woordelijk... vandaag de dag. NRU:
9.00 Operafragmenten (gr.). AVRO:
10.00 Voor de kleuters. 10.10 Arbeids
vitaminen: populair verzoekplaten-
programma. (11.00-11.02 Nieuws).
11,55'Beursberichten.
DONDERDAG
240 M en FM-kanaal 43. 99.8 MHZ.
Middag:
NRU: 12.00 Nieuws. 12.02 Platen-
keus: bekende Nederlanders op het
gebied van de ernstige muziek kie
zen lichte grammofoonplaten. KRO:
13.00 Nieuws. 13.02 Actualiteiten.
13.07 TNT: Knalmuziek. 14.00
Nieuws. 14.02 Netty Rosenfeld. 15.00
Nieuws. 15.02 Where the action is.
16.00 Nieuws. 16.02 lORRRrrr: pla-
tenshow 17.00 Nieuws. 17.02 Actua
liteiten. 17.07-18.00 Verzoekplaten-
programma.
VRIJDAG
Morgen
240 m en FM-kanaal 43, 99.8 MHZ.
VARA: 9.00 Nieuws. 9.02 Plaatjes
voor de pep. (10.00 Nieuws). NRU:
11.00 Nieuws. 11.03 Licht gevarieerd
platenprogramma.
20.00 uur:
JOURNAAL
20.20 uur:
(TROS) EN DE VROUW I)IE KIEST EEN HEER
Een amusementsprogramma in het teken van de schrik
keldag. De cabaretière Adèle Bloemendaal, de jazz
zangeres Ann Burton, de toneelspeelster Caro van Eljck,
de tv-omroepster Mary Schuurman, de politica Haya
van Someren-Downer en de operazangeres Jenny Vee-
ninga kiezen een heer. Dat gebeurt in hotel Hamdorff
in Laren waar Frans Vrolijk gastheer is.
21.10 uur:
VOYAGE TO THE BOTTOM OF THE SEA
Admiraal Nelson van de Seaview krijgt de opdracht
Brynov te onderscheppen, een vroegere premier van
een Amerika vijandig land, die op de vlucht is gesla
gen en die een plan met zich meevoert waarin beschre
ven staat hoe de vrije wereld verwoest moet worden.
Als admiraal Nelson het schip van de gevaarlijke ban
neling entert, vliegt dit de lucht in.
22.00 uur:
(KRO-RKK) BISSCHOP ZO A
Een van de Waalse televisie overgenomen gesprek met
Jean Zoa, bisschop van Kameroen, over aspecten van
kerk en samenleving in zijn land. Het gesprek met de
bisschop is gevoerd toen deze vorig jaar te Rome de
bisschoppensynode bijwoonde.
22.30 uur:
(NTS) JOURNAAL
BELGIë-FRANS KANAAL 3 EN H
14.00 Schooltelevisie; 18.25 Nws; 18,30 Schooltelevisie;
18.55 Kunstrijden; 19.25 Klaas Vaak; 19.30 Malican;
'20.00 Journaal; 20.30 Speelfilm; 22.10 Nieuwe platen;
22.55 Journaal.
FRANKRIJK-RIJSSEL (LILLE)
KANAAL 12
12.30 Filmfragmenten; 13.00 Actualiteiten; 14.00 School
televisie; 16.30 Jeugduitzending; 18.50 De wegen van
het leven; 19.20 De kleine leeuw: 19.25 Regionaal nws;
19.40 Les atomistes; 20.00 Journaal; 20.35 Liedjeswed-
strijd; 22.00 Fiimmagazine; 23.00 Kunstrijden; 23.35
Journaal.
(ADVERTENTIE)
Het heeft, lang geduurd eer de offi
ciële reclame In de radio zijn beslag
heeft gekregen. De wet zegt dat per
zender maximaal 24 minuten per dag
aan reclame besteed mag worden,
dus 72 minuten totaal. Vorig jaar
augustus bepaalde minister Klompé,
dat met 48 minuten per dag begon
nen kon worden: 40 minuten rond 20
nieuwsuitzendingen en 8 minuten
rond vier populaire radioprogram
ma's. Zij hield hierbij rekening met
de belangan van de dag- en week
bladpers. De Ster achtte het totaal
als start te veel, vooral omdat het
toelaten van reclame op de radio
door ministerieel Den Haag niet ge
koppeld was aan een gelijktijdig on
mondig maken van radio-Veronica.
Eerder was een voorstel van de re
clameraad om te beginnen met 52
minuten per dag, waaronder een
shopwindow-programmaatje van 4
minuten, afgewezen. Anderzijds wei
gerden de omroepen reclamespots toe
te laten in daartoe speciaal uit te
zenden grammofoonplatenprogram-
ma's. In augustus, toen de omroepen
en de Ster het met elkaar eens wa
ren geworden en minister Klompé
haar fiat gaf, was er nog sprake van
dat de reclame via de Hilversu in
zenders per 1 januari ingevoerd zou
kunnen worden. Maar de Ster was
sceptisch. De reclamewereld begon
te morren toen de tarieven bekend
worden gemaakt.
Op Hilversum 1 en 2 kan alleen
zendtijd over de twee zenders te
gelijk worden gekocht. Rond het
nieuws van 8 uur over beide zen
ders is de secondeprijs 45. rond
de overige nieuwsuitzendingen
per twee uitzendingen op Hilver
sum 3 kost een seconde 15. Ve
ronica berekent van maandag tot
en met vrijdag 12 per seconde,
zaterdags en zondags 15.
Voor de adverteerders is hef een
voorstel dat de reclame bij Veronica
dwars door de programma's heen
wordt uitgezonden en dat elke spot
afzonderlijk wordt uitgezonden. In
de reclameblokjes van 1 minuut via
de Hilversum-zenders zitten per keer
een, twee of drie adverteerders. Drie
is het maximum. De Ster kon er bij
de verdediging van haar tarieven op
w(jzen dat naar Hilversum 3 door een
koopkrachtiger publiek wordt geluis
terd dan naar radio Veronica, dit bij
een doordeweeks ongeveer gelijke of
iets hogere gemiddelde luisterdicht
heid (5 tot 6 procent. Tien procent
is 85.000 luisteraars). Hilversum 3
heeft nog een ander voordeel: het
kan ln heel Nederland goed worden
ontvangen.
De luisterdiclithedeo naar de nieuws
uitzendingen np Hilversum I en 2
zijn toppen. Een cijfer uit de eerste
helft van 1966: naar het nieuws van
8 uur 's ochtends luistert 26 procent
i de bevolking van 15 jaar cn ou
der.
Code
De code voor de tv. en de radio-re
clame ls ongeveer gelijk. Voor rook
waren mag geen reclame worden ge
maakt. Er zijn restricties voor ge
neesmiddelen. Reclame voor alcohol
is toegestaan. De adverteerders op
de radio zijn grotendeels dezelfde als
op de televisie, voor modische arti
kelen. die gezien moeten worden, ls
minder reclamezendtijd gekocht. De
grote bulk bestaat uit reclame voor
voedingsmiddelen, reinigingsartike
len, enz. Wel valt op dat niet uit
sluitend aan de luisterende huisvrou
wen en de luisterende Lienermarkt
wordt gedacht, maar eveneens aan
mannen. Er Is bijvoorbeeld zendtijd
gekocht voor herenlotiona.
Voor het meten van de belangstel
ling van de tv-reclame heeft de Ster.
samen met het. bureau Intomart te
Hilversum, een apart controlesys
teem opgebouwd. Het werkt met co
designalen, die met het tv-beeld wor
den uitgezonden, en die bjj een paar
honderd trv-toestellen in |iet land
worden geregistreerd op een bandje,
nis de betreffende toestellen tenmin
ste aanstaan. Voor de radioreclame
is niet een dergelijke controle-appa
raat ongebouwd. Het zou te veel kos
ten. Het luisteronderzoek is gekop
peld aan de schriftelijke enquête, die
Intomart ten behoeve van de NRU:
rn de omroepverenigingen wekelijks
uitvoert onder J500 Nederlanders. j
De directie van dc Ster is over de
thans verkochte zendtijd niet onte
vreden. Wel ontevreden is ze over de
slechte technische kwaliteit van de,
meerderheid van de reclamespots. Erl
zijn heel veel bandjes teruggestuurd,
bijvoorbeeld die 23 seconden duurden
als 20 seconden zendtijd was ge-]
kocht. Veel bandjes zijn op verkeer
de snelheid opgenomen. Afgekeurd
zijn ook spots waarin te hard op de
woorden werd geduwd. De geluids
meters kwamen in de rode zone. Bij
Veronica hebben de adverteerders
daarover geen klachten gehad, maar
de technici van de NRU waken over
het goluid dat uit de Hilversumse
zenders komt als over hun kind. De
adverteerderswereld en de geluids
studio's, die de bandjes met reclame
maken, zjjn blijkbaar nog niet alle
ingesteld op de hoge kwaliteitseisen,
die ln Hilversum worden gesteld.
Dubbelspion
Kelly en Scott, de hoofdperso
nen uit de serie .Dubbelspion', vin
den het helemaal niet prettig dat
de charmante Vicky Richards hen
wil helpen bij het spioneren. Zeker
niet bij zo'n moeilijke zaak als die
medische conferentie in Tokio, waar
de Chinese delegatie iets geheim
zinnigs aan het doen is met een on-
i soort virus.
Maar Vicky is even eigenwijs als
charmant. Ze blijft Kelly en Scott
voor de voeten lopen: ze vraagt
letterlijk om moeilijkheden en die
krijgt ze dan ook. Welke, kan men
zien in de aflevering van Dubbel
spion, die de NTS dinsdag 5 maart
van 20.20 tot 21.10 uur op Neder
land 2 onder de titel .Gevaarlijk
virus' uitzendt.
I)e ruim zevenhonderd Spaanse
arbeiders van Philips in Eindhoven
krijgen voortaan drie maal per
week een Spaans televisieprogram
ma te zien in hun woonoorden in
Eindhoven en Moarheeze. De pro
gramma's, die via een video-recor
der op de beeldbuis, komen, zullen
hoogstens zes dagen oud zijn. De
Spanjaarden in de ploegendienst
kunnen 's middag» kijken, de ande
ren 's avonds.
De Spaanse televisie stuurt regel
matig haar programma's ingeblikt
naar Eindhoven, waar ze worden ge
selecteerd. De Spanjaarden mogen
zelf bepalen wat zij graag willen
zien. Het initiatief is van Philips
uitgegaan en ls vla de Spaanse am
bassade ln Den Haag gerealiseerd.
4 dagen werken
De aflevering van J)e 21ste
eeuw', die de NTS dinsdag 5 maart
van 19.35 tot 20.00 uur 'ap Neder
land II uitzendt, omvat een beschou
wing over de manier waarop de
mens in de 21ste eeuw zijn steeds
groter wordende vrije tijd moet vul
len. Na eeuwenlang de arbeid als
heilig te hebben beschouwd zal de
westerse mens op dit punt tot een
herwaardering moeten komen. Wel
licht zal verkorting van de werktijd
en vroegere pensionering de mens
pas goed in staat, stellen een volle
dig gebruik te maken van zijn mo
gelijkheden.
Door de speciale combinatie
van tarwebloem en boekweit
bloem maakt u hiermee heer
lijke goudgele pannekoeken.
Echte amulpannekoeken I
Koopmans
Pannekoekmeef Speciaal
speciaal voor
Pannekoeken
Ter kennismaking
nu van 78 v
OVEZANDE De raad van Ovezande
Ls tegen vanavond donderdag bij
eengeroepen. Op de agenda staat onder
meer een voorstel 4000 te voteren
voor de aanschaf van een elektrische
luid- en uurwerkinstallatie in de ge
meentetoren. Verder komt aan de orde
een voorstel de Burgemeester Andriea-
aenstraat met één meter te verbreden
om parkeerhavens te kunnen maken.
Met de verbreding van het trottoir vra
gen b en w een krediet van 8500. De
vergadering begint om half acht
3871. De woordvoerder van het co
mité van ontvangst gebaarde dat
Ferdydik verdwijnen moest. Eerst
begrepen de astronauten helemaal
niet, waarom juist h(j de gebeten
hond was. Kwam het misschien door
zijn zwaarlijvigheid, of was het zijn
uitdagende snor met handvaten
Maar toen de zwarte man langs zijn
eigen gezicht streek en daarna af
keurend naar de blanke huid en ro
ze wangen van Ferdydik wees, werd
de zaak eensklaps duidelijk. Deze
zwarte mensen hadden een afkeer
van blanken! In deze negatieve we
reld waren de rollen omgedraaid en
hadden de negers het eens voor het
zeggen. Nu was de arme Ferdydik
het enige bleekgeztcht in het ge
zelschap, omdat hil bij het doorgaan
van de zwarte vlek in het positieve
heelal zijn drulchelm had opgezet.
Arend, Sandra en de professor von-
Hij ging bij de Ingang van de tent
staan en overzag de rijen met zieke
en stervende Egyptenaren volgeprop
te tenten.
,11c zou hen allen willen genezen'!
zei ik.
.Genezen!' riep hij uit. .Genezen!
Het gaat niet om het genezen, het
gaat erom het te voorkomen'.
Hij wendde zich tot mij.
.Als ik hier levend uit kom, zal ik
een hels alarm slaan!'
Op dit hete middaguur verscheen
Miss Howard in gezelschap van de
inspecteur van gezondheid. Ze scheen
te voelen, dat Dr. Ahmad de enige
was, die een zekere autoriteit bezat.
,U bent toch niet helemaal zonder
hulp!' zei zij en wendde zich met een
glimlach, die een diepe indruk op
mij maakte, tot mij.
,Hij is mijn assistent', zei Ahmad.
.Weet hij welke voorzorgsmaatrege
len hij moet nemen?'
.Hij had zelf dokter kunnen zijn'.
Zij krek door de opening van de
hospitaaltenten met zo'n smartelijke
gelaatsuitdrukking, dat ik bijna tot
tranen geroerd was. Ik beheerste mij
echter en toonde mij een man. Ze
ging alleen naar bulten en ik zag,
hoe" zij de ene tent na de andere be
zocht. Bleek, maar heel rustig keer
de zij terug.
.Ik zal teruggaan om hulp te halen',
zei zij. .De doden moeten direct be
graven worden'.
Vertwijfeld zagen wij naar buiten.
De ezelwagen wam aanhobbelen. De
voerman hield stil. Hij spande de
ezel uit en kantelde de wagen om.
Een lading menselijke wezens rolde
op de grond. Kalm zette hij de kar
weer overeind spande zijn ezel in en
reed weg. Wij keken elkaar aan en
durfden een ogenblik niet te spreken.
.Ibrahim', zei dokter Ahmad, ,kom
mee!'
Ik volgde hem.
.Bindt uw zakdoek voor uw gezicht',
zei 1-uj. Ik gehoorzaamde. Ook hij be
dekte zijn gezicht en neus. Daarna
gingen we naar buiten op de men-
sehoop toe. We trokken de lichamen
uit elkaar. Ze leefden nog allemaal.
.Vooruit, laten we de doden uit de
tenten halen en deze patiënten op hun
plaats leggen', zei Ahmad.
We gingen nu de tenten binnen. Ve
len waren gestorven; we sleepten
hen naar buiten en legde ze op
enige afstand op de grond. Daarna
haalden we de patiënten, de een
na de ander, en brachten ze op de
leeggekomen plaatsen in de tenten.
De zon brandde. Ik was misselijk
,U bent een flinke kerel', zei Ahmed.
.Probeert u zich voor te stellen,
dat u houtblokken sleept, verder
niets. Laat uw fantasie bij dit werk
de vrije loop. Laat uw onderbewust
zijn u vertrouwen inboezemen. Praat
u zelf voor, dat dit een werkelijk
heid is, die u niets aangaat. In ieder
geval denk! Denk aan de dag, dat
wij beroemde dokters zullen zijn. Dan
zullen wii ons dit wonderbaarlijk
avontuur herinneren'.
Met zulke en soortgelijke opmer
kingen vrolijkte Ahmad mij op en
ik voelde een grote kracht in mij
ontwaken, een' diepe doodsverach
ting.
,Ik draag houtblokken!' zei ik hard
op tegen mezelf.
,Zo is het goed', glimlachte Ahmad.
.Houtblokken, zakken gerst, geitelo
ren zakken! Wat u maar wilt!'
Nadat we ons werk hadden beëin
digd en de patiënten in de tenten
gedragen hadden, weigerden mijn
benen mij een ogenblik lang de
dienst. Ahmad nam mijn arm en
wij gingen naar de grote tent. Toen
zagen wij plotseling weer de tamar-
gies.
,Waar zijn jullie geweest?' schreeuw
de hij hun toe. .Jullie hebt je ver
stopt. Ik heb jullie overal gezocht!'
Hij gaf hun uit alle macht een slag
In de nek, zodat zij neervielen.
.Jullie uitvaagsel!' schreeuwde hij.
.Sta direct op! Vooruit aan je werk
en een van jullie moet de inspec
teur halen. Stuur zoveel mogelijk
mensen hierheen. Ik zal ook met de
politie-ambtenaar spreken, die de
leiding heeft!'
Ze stonden op en renden zo snel ze
konden de tent uit Ahmad nam een
handvol permanganaatpoeder en
wreef zich daarmee in. Ik volgde
zijn voorbeeld. Wij zagen er allebei
uit als rode duivels, maar geen van
ons beiden lachte om de ander.
,Ik heb die kerels niet op hun mond
geslagen', merkte Ahmad op. .daar
aan hadden ze kunnen sterven'.
Miss Howard had het hele district
op de been gebracht. Hoe ze dat ge
daan had gekregen weet ik niet.
Maai- de bereden politie verscheen.
Deze dreef met schoppen gewapende
arme drommels voor zich uit en
zwaaide met nonchalante wreedheid
de kurbags. Onverwijld werden er
vierhoekige graven gedolven, waar
van ieder een dertig tot veertig tot
veertig lijken kon bevatten. Tegen
de avond kwamen twee wagens met
water en een veldkeuken aan. waar
van de laatste zeker een deel had uit
gemaakt van het leger van Napoleon,
zo ouderwets zag nij er uit, De in
specteur van gezondheid verscheen
op zijn witte ezel, katoenen hand
schoenen aan de handen en oen stuk-
mousseline op zijn hoofd. Ook onze
tamargies kwamen terug in nieuwe
witte jassen, beladen met verband
middelen.
.Kijk eens aan!' zei dokter Ahmed
en greep mijn arm. ,Zij brengen ver
bandmiddelen. In Kaïro schijnt
men te denken, dat hier een epide
mie van beenbreuken heerst!'
Voor de eerste maal hoorde ik hem
verschrikkelijk vloeken. Het was de
enige keer. Zodra het water kwam,
wasten en desinfecteerden wij ons
en Ahmad vulde de Pasteurfilter.
,Dlt water is voor u en voor mij',
fluisterde hij.
Maar onmiddellijk daarop verander
de zijn gezicht. Hij nam een em
mer en desinfecteerde hem.
.Ibrahim', zed hij, .bedient u nu de
filter. Doet u niets anders. Dat ls
uw taak, tot de emmer vol ls. Maar
drink er niet van. Wacht op het ge
kookte water. Ik vertrouw die fil
ter niet'.
Langzaam vulde de emmer zich met
gefriltreerd water. Het scheen een
eeuwigheid te duren. Daarna keerde
Ahmad met een blikken beker terug.
.Laten we nu het water naar de zie
ken brengen', zei hij. ,2e zullen den
ken, dat Mohammed persoonlijk ver
schenen is om hen te verfrissen'.
We gingen van tent tot tent om de
stervenden water te geven en ik zie
nog vandaag die van koorts branden
de ogen voor mij met die uitdrukking
van stomme dankbaarheid voor de
verlichting die wij brachten. Direct
daarop werd Ahmad weggeroepen.
Toen zocht ik op eigen Initiatief twee
tamargies uit en organiseerde een
waterverzorging voor de zieken. De
ze twee mannen hadden verder niets
te doen dan de stervenden met ge
filtreerd water te verfrissen.
Karren en karren vol stervenden en
doden kwamen aan, mannen en vrou
wen en kinderen. Het was een einde
loze processie. Ahmad telde de do
den.
Eerst werden ze zorgvuldig in de
graven gelegd, alsof net een soort
begrafenisplechtigheid was. Langza
merhand werden de doodgravers het
echter moe de lijken voorzichtig neer
te leggen; tenslotte wierpen zij ze
eenvoudig in de groeve, de een na de
ander, zo snel als het maar ging.
De groeve werd haastig dichtge
gooid, alsof het einde van de ver
schrikkelijke cholera-epidemie afhing
van de snelheid, waarmee men de
doden begroef.
Ahmad vertelde mij naderhand, dat
hij het zelf zo bevolen had, omdat de
lucht overal in de omgeving reeds
door de uitwasemingen besmet was.
Twee dagen lang gïng het zo door.
Graven, graven, graven! Steeds gro
tere ladingen kwamen aan, gedeel
telijk op ezels, gedeeltelijk door sol
daten gebracht.
(wordt vervolgd)
Ferdydik werd tussen twee solda
ten weggevoerd!
den daarentegen wel genade in de kleur aan de gestelde eisen voldeed,
ogen der gastheren omdat hun hulds- Al hun protesten hielpen geen zier.
AtOOIHÊ?NET
KAUUN
