Nu witten,
straks vliegen
EEN HOOFD
VOL IDEEËN
OVER
KINDERMODE
VAN
EN
VOOR
HAAR
Moderne keukens
,Voor twee Zeeuwse Mariannes':
San balm
MARJOLEIN DE JONG:
Zaterdag 24 februari 1968
HAAMSTEDE Elk weekend, nou ja, bijna elk weekend) is ze te vinden op het
vliegveld Haamstede, de blonde Marian van Damme uit Ouwerkerk. In het seizoen
bij of in de kisten buiten het seizoen aan het onderhoudswerk van het vliegveldje
en toebehoren. Nu liggen de dierbare en tere zweefvliegtuigjes uit elkaar in de han
gar, en elk weekend zijn er handen nodig om de machines na te kijken, op te knap
pen, de hangar en het clubhuis schoon te maken of te witten, en dergelijke werkjes.
En tussen de bedrijven door is er koffie nodig of soep. En dus zijn er elk weekend
op het Haamsteedse vliegveld enthousiaste leden van de Verenigde Zeeuwse Aereo
Club te vinden.
Marian van Damme is er zo één. Ze gaat haar derde vliegseizoen ln.
Als in april de kisten de lucht weer in mogen zal ze er als de kippen
bij zijn. Na ruim drie maanden haar plezier op de vaste grond te
moeten zoeken is het dan weer zover: zweven boven Schouwen.
De negentienjarige Schouwse schone heeft het voorbeeld van haar zo
mogelijk nóg enthousiastere broer Hubert, die al bijna acht jaar lid is
van de .zweefclub', gevolgd. Ze zocht een hobby. .Hier is zo goed als
niks te doen, dat rondsjouwen op zondag reken ik niet mee. dus
ben ik maar gaan zweefvliegen,1 Het klinkt vanzelfsprekend. Even
later zegt ze over het bezwaar dat de meeste mensen aanvoeren tégen
het zweefvliegen: .Duur? Het is eigenlijk helemaal niet duur! Broerlief
valt bij: .Vergeleken met andere ontspanning is het Inderdaad niet duur.'
De papieren worden erbij gehaald: een jaarabonnement Is 200
en daarvoor kan men het hele seizoen zweefvliegen. Aan contributie
voor de club en voor de koninklijke Nederlandse vereniging voor lucht
vaart komt er nog eens 70 bij. .Maar dat is dan ook elk weekeind
vliegen geblazen, en 's zomers in de vakantie natuurlijk. Soms
worden er kampen gehouden, wel van anderhalve maand lang. Ik zou
nergens anders naar toe willen in de vakantie, echt niet', verzekert Ma
rian.
vijf dames komen uit Zuid-Holland en Noord-Brabant. Marianne van der
Weel vindt het erg jammer dat er niet meer meisjes bij de club zijn.
.Toen ik eenmaal voor het eerst had gevlogen (als passagiere)
wilde ik meteen doorgaan. Het was fantastisch, o zo mooi. Toen
ik het thuis vertelde mocht ik van mijn ouders wel zelf leren zweef
vliegen. En zo gezegd, zo gedaan. Ze heeft er 51 starts opzitten, maar
mocht verleden jaar nog niet alleen de lucht in. .Dit jaar dus wel, dat
lijkt me helemaal fantastisch; nog veel leuker dan met een
Instructeur.'
In de .startboekjes' houden de instructeurs de ups en downs van de
vliegkunst van hun pupillen bq. Interessante lectuur met op de
eerste bladzijden vooral de downs, met opmerkingen als: .puinhoop' en
.knudde'. Dat betreft meestal de landingen, het grootste probleem voor
beginnende zweefvliegenthousiasten. .Later is er niks meer aan hoor",
zegt Marian van Damme, die er nu zo'n driehonderd vlieguren op heeft
zitten.
De eersten
vrees. .Maar ik heb er met het vliegen helemaal geen last van. Hel
is geweldig, zo hoog in de lucht te zweven'. Ze heeft twee prestatie-
brevetten, B en C. ,Het heeft niet zoveel om het lijf. maar ik wil nu
mijn zweefvliegbewijs halen, een vijf uur durend examen, waar
voor ze zich eerst nog door de theorie moet worstelen. Een groter
bezwaar dan het praktisch gedeelte met vijf klepdoellandingen en
drie slipdoellandingen.
Het termiekvliegen waar de andere Marian nog aan toe is, kan aan de
kust niet zo vaak. daar moet je verder voor het land in. Het is de
techniek van het zich in de opwaartse luchtstromingen laten optillen.
Marian heeft eens een hoogte van ongeveer duizend meter bereikt, maar
het gemiddelde ligt zo tussen de vier- en vijfhonderd meter.
De snelheid van het vliegtuigje hangt af van de luchtsnelheid. Hubert
van Damme legt uit: .Soms vlieg je zestig kilometer en sta je toch
stil in de lucht, dan heeft de wind dezelfde snelheid. Het is zelfs moge
lijk dat je achteruit gaat op die manier.' Het zweefvliegen is dus
niet afhankelijk van de wind, maar van de luchtsnelheid'.
Scholierencursus
Voor scholieren die het op school niet té bont maken is er een zoge
naamde scholierencursus met rijkssubsidie. De voorzitter van
de VZAC, de heer L. Klompe, licht dat nader toe: .Voor middelbare
scholieren, alleen jongens, van 15 tot 18 jaar, die een goed rapport
hebben met vooral goede cijfers voor Engels en de exacte vakken geeft
de KNVL gratis opleidingen en een eerste deel van vijftig starts.
Dan zijn de kosten voor een jaar met 50 starts beperkt tot 70
contributie. Na een nieuw goed schoolrapport en een rapport van
de zweefvlieginstructeur kan er een voortgezette opleiding
van 40 starts volgen. Daarna tot de leeftijd van 19 jaar is bereikt per
kalenderjaar 40 gratis starts. .Allemaal heel aantrekkelijk, maar", zo
voegt hij eraan toe: ,men moet wel enthousiast zijn, want het is 90
procent werk en 10 procent vliegen.'
Twee Zeeuwsen
Dat enthousiasme is er in ieder geval bij Marian van Damme, zo goed
als bij een andere Marian, de zestienjarige dochter van de vuurtoren
wachter in Haamstede, Marianne van der Weel. Zij is weliswaar nog
niet zo erg lang lid van de VZAC, maar dat doet aan haar enthousiasme
niets af.
De Mariannes zijn de enige twee vrouwelijke leden uit Zeeland. De andere
De eerste vlucht, voor de één een fantastische ervaring: ,We vlogen
een paar keer over de vuurtoren, waar mijn vader stond te kijken,
dat vond ik zo leuk', Voor de ander een .echte vuurdoop': gewoonweg
eng. Toen Marian van Damme voor het eerst alleen had gevlogen
kwam ze rood en blauw uit het toestel: ,die eerste keer heb je het
niet breed', beaamt broer Hubert. Hij maakte zijn eerste solovlucht al
veel langer geleden, toen de VZAC nog maar twee toestellen had,
er minder werd gevlogen en het vliegen werd geleerd in een
ruime twositter en de eerste solovlucht in een heel klein kistje
(.baby1) gebeurde. Vertelt mevrouw Van Damme: .Toen Hubert
voor het eerst alleen vloog, zat ik 'm echt te knijpen. Toen hij eenmaal
weer veilig aan de grond was, stuurde de instructeur hem gelijk
voor een tweede vlucht terug. Later bekende hij dat zijn knieën
toen wel knikten.' Maar het was een goede doop, het zweefvliegen heeft
hem in de ban, dit seizoen gaat hij zijn duizend vlieguren vol maken.
Tot nu toe ging hem alles zonder .kraken', zoals dat in zweefvlieg-
termen heet, ,niaar het is mij weieens overkomen dat je dacht ,als dat
maar goed gaat'. En over de ontmoetingen met andere luchtvaarderS:
,De straaljagers van Woensdrecht mijden ons veld, en we melden Schip
hol altijd waar we zitten. Wij hebben alleen weieens last van de lijn-
toestellen naar Engeland, en zij ook van ons waarschijnlijk. Het
is me weieens overkomen dat ik de klinknagels kon tellen, bij wijze
van spreken dan.'
Marian van Damme, van plan na haar eindexamen mulo straks in Rot
terdam een opleiding voor schoonheidsspecialiste te volgen, heeft hoogte-
Kraken
Geen .kraken' nog voor de twee Zeeuwse meisjes, maar ze komen wei-
eens voor. Een fout en het nietig vliegtuigje verdwaalt in de
boomtoppen illustreert het avontuurlijke. ,Wel avontuurlijk, niet gevaar
lijk' zeggen de Mariannes. De kisten worden dagelijks gecontroleerd door
iemand met een zweefvliegbewijs, maandelijks door een technicus en
jaarlijks is er een bijzonder zware keuring. ,Maar als je in de lucht zit,
denk je daar niet aan.'
De teleurstellingen bij de zweefvliegsport worden meestal door het weer
veroorzaakt. Meestal vlieg je een minuut of zeven, maar het lukt ook
weieens urenlang. Mist, laaghangende bewolking en harde wind en storm
spreken een woordje mee bij de beslissing al dan niet de lucht in.
Nog ruim een maandje alleen maar poetsen, witten en koffie zetten
voor de Mariannes, daarna weer .liever de lucht in'.
IADVERTENTIE
RUWE HANDED,
HANDCREME
uw handen vragen erom
In de kleine winkel Bibelot' op de hoek van Egelantiers
gracht en Tweede Leliedwarsstraat te Amsterdam hangen,
tussen rekken vol kinderkleertjes, ook wat kleurige primitie
ve kindertekeningen. ,Die krijg ik van mijn klantjes', zegt
Marjolein de Jong die sinds een jaar dit boetiekje in het hart
van de Jordaan drijft. Verderop is een schooltje; als dat uit
gaat komen de kindertjes vaak even binnenlopen'.
.Haar .klantjes" zijn de kleine jongetjes en
meisjes van modebewuste moeders, die. het
leuk vinden dat hun kinderen grappig,
kleurig en individueel gekleed gaan. Eind
vorige zomer heeft Marjolein van haar win
keltje. waar zij tot dan zelfgemaakte hoe
den en sieraden verkocht, een gespeciali-
jeerde boetique voor kinderkleding gemaakt.
Jongetjes en meisjes tussen twee en twaalf
jaar kunnen in de kleren worden gezet
in deze boutique voor kleine klantjes":
de enige van Amsterdam, en waarschijn
lijk ook wel de enige in neel Nederland.
Voor zij zich in Amsterdam vestigde had
Marjolein een sieraden boutique aan de
Oude Markt in Vlissingen.
Marjolein de Jong, de twintig nog maar
net gepasseerd, moet onder de getoupeerde
blonde haren wel een hoofd vol ideeën
over kindermode hebben Ze loopt rap heen
en weer door haar winkeltje, trekt kleer
hangers met kinderkleding te voorschijn
uil een paar rekken, wijst op speelse de
tails die op vrijwel elk kledingstuk anders
zijn: veelkleurige biezen, asymmetrische
knoopslultingen. kettinkjes, kralen.
.Een paar van die metalen kettinkjes op
een jasje of jurk; daar zijn kinderen sta
pelgek op', zegt Marjolein. .Meisjes zijn
lol op zo'n pochetje of een ja ooi Kleuren
zijn natuurlijk heel belangrijk. Kinderen
aouden van felle kleuren.'
Haar winkeltje, een voormalige drogisterij,
heeft zij nu bijna een jaar. Na lang en
op den duur ontmoedigend zoeken naar .een
pandje' kwam liet als het ware uit de
lucht vallen. Hel werd aanvankelijk ver
koopruimte voor de hoeden en sieraden die
Marjolein zelt ontwierp en verkocht. Hoe
den en sieraden die nog altijd een hobb.v
voor haar zijn, doch haar op zeker ogen
blik niet méér voor honderd proeent boei
den.
Er zijn zoveel jonge mensen die dat werk
doen. Ik wilde iets anders waar ik ereatiel
mee bezig kon zijn. Dat ik op zeker ogen
blik aan kinderkleding dacht kwam ook
door het werken en wonen in deze buurt.
Want in de Jordaan. zo ontdekte Marjolein
de Jong, is men dol op kinderen. .De moe
ders kwamen bij me omdat ze voor hun
dochtertjes hoedjes wilden kopen. Die hoe
den waren natuurlijk veel te ouwelijk voor
die kinderen. Toen is dat idee voor het
maken van kinderkleding gekomen.'
Samen met een broer die de zakelijke be
langen van .Bibelot' behartigt en een vrien
din die assisteert bij het maken van de
kleding, is Marjolein begonnen met het ont-
■verpen en niaken van kinderkleding. Tot nu
toe met succes: niet alleen uit de Jordaan.
maar uit heel Amsterdam en uit andere
plaatsen in Nederland komen moeders met
uin kroost naar .Bibelot". Daar hangen de
ribfluwelen broekpakjes te wachten: met
heupbroekjes die toch hoog genoeg zrju
om niet te kunnen afzakken, met battle-
dressjasjes voor de jongetjes en iets lan
gere jasjes voor de meisjes. De heupbroeken
hebben iets uitlopende pijpen: niet alleen
omdat het .mode' is, maar omdat er dan
laarsjes onder kunnen worden gedragen.
Kinderkleding moet vooral praktisch zijn',
vindt Marjolein de Jong. Daarom hebben
haar winterjasjes vaak een kol: niet alleen
omdat dat een actueel modedetai! is, maar
ook omdat het lékker warm is. Voor de
meisjes veel jurkjes die iets uitlopen
(,wat ruimte valt altijd leuker bij een
meisje'), voor de jongens kleine cowboy-
ncsjes met franjes. .Als je eenmaal bezig
bent komen er steeds nieuwe ideeën', zegt
Marjolein. Door haar handen gaan kleurige
omkeerbare hesjes met warme bontvoe
ringen, een jurk van mooie Franse tweed in
robe-manteaumodel (.iets duurder, helemaal
gevoerd'), jasjes met passen en inzetten
van meubelstof, kleine effen en geruite
-apes, een vuurrood overgooiertje, kleren
met bijpassende petjes, gehaakte wollen
meisjesjurken in twee kleuren, driedelige
jongenspakjes in warm gestreepte vis-
graatstoffen, jurkjes uit composéstoffen.
Ook af en toe een jurk uit een heel con
ventioneel stofje, om te laten zien dat
zo'n weinig zeggende stof toch heel modern
n worden verwerkt.
stoffen zijn wei een groot probleem',
verte Marjolein de Jong. .Goede speciale
kindersloffen bestaan eigenlijk niet. Ik loop
winkel in. winkel uit en koop alleen wat
ik leuk vind. Alles moet sterk, wasbaar,
praktisch en toch niet kostbaar zijn. Bo
vendien moet het kind er zich lekker in
voelen. Ik werk graag met alle soorten
ribfluweel.'
De moeders van haar klantjes zijn vaak
leuke moeders'. Marjolein zegt: .Het liefst
verkoop ik aan moeders die met het kind
aankomen en zeggen: hier staat het kind.
en het moet worden aangekleed.'
In Bibelot' is men nu druk bezig met
het maken van een zomercollectie waarin
ook speciale bad- en strandmode voor -kin
deren te vinden is. De kleuters krijgen,
net als de volwassenen, him speciale zo
mer- en wintercollecties. Druk, dit leven
tje van kinderkleding ontwerpen, niaken en
verkopen? JHeel erg druk', zegt Marjolein
de Jong. ,VVe kunnen het werk met ons
tweeën bijna niet meer aan. 's-Avonds wer
ken we vaak lang door. Daarom gaat de
winkel 's ochtends pas om elf uur open.'
Buiten, op een van de bruggetjes over de
Egelantiersgraeht, rolt een huisvrouw uit
de buurt haar traploper over de brugleu
ning en begint er energiek met een matte-
klopper op te slaan. .Zulke dingen zie
je hier nog", zegt Marjolein de Jong ge
nietend. .Het is hier nog het echte Amster
dam. De buren leven met je mee en zijn
altijd bereid on» je me; d.ies te neipe::
Om ,op verhaal te komen maakt Mar
jolein af en toe nog -ieraden, haalt grajppe
rit met ballpoints die ze met pailletten en
spijkertjes versier; en maakt soms. op
bestelling, nog weieens een hoed omdat
het ontwerpen van hoeden haar nu eenmaal
onwrikbaar in de vingers zit. Maar de kin
derkleertjes zijn op het ogenblik hoofd
zaak.
Het is een heel nieuw- terrein, er is nog
weinig op geëxperimenteerd. Je kunt dus
helemaal je eigen weg gaan. Echte kinder
mode bestaat eigenlijk nog niet. Het zijn
altijd weer de klassieke modelletjes die
elke generatie opnieuw draagt. Maar wat
voor het ene kind leuk is, staat 't andere
kind absoluut niet.' Een van haar opvat
tingen over kindermode: .Kinderkleertjes
mogen gerust eigenwijs zijn, maar ze moe
ten kinderlijk blijven.'
ln Zwitserland is voor het eerst
een vrouw tot president run een
rechtbank benoemd. Het is de 52-jari-
ge mevrouw Ruth Schaer-Robert, ad
vocate en docente aan de hogere han
delsschool van Neuchatel. Zij komt
aart het hoofd van de districtsrecht
bank van Val-de-Ruz.
Haastig op reis gegaan en pyjama
vergetenr ln de Hilton hotels van Pa
rijs hoeft dat. volgens het tijdschrift
Jlotel Revue', geen ramp te betekenen.
Gasten die er zonder nachtkleding arri-
zelfs een paar maal worden gewassen.
Schoonheid per computer" roept
men sinds kort bi) Max Factor, het
Amerikaanse coxmetica-roncern dat
ook in Europa lang niet onbekend is.
Met zijn .schoonheidscomputer' ts Max
F. nu op tournee langs de vestigin
gen van een groot Nederlands waren
huis. Die computer waarvan iedereen
mag weten dat hij een kwart miljoen
gulden heeft gekost) levert binnen de
minuut een .feilloos persoonlijk beauty
advies' aan elke vrouw die, strevend
naar verfraaiing van het uiterlijk
schoon, per kaart een aantal persoon-
li ike gegevens aan de machine toever
trouwt: kleur i-an hmaar, open en
huid, en het type van de huid. De com
puter antwoordt met een hele waslijst
adviezen omtrent reinigen, stimuleren,
beschermen, voeden en opmaken van
het gelaat.
Volgens de Amerikaansfilosoof
Buck minis ter Fuller zullen de vrouwen
de onbetwiste heerseressen van de 21ste
eeuw zijn. De mannen zullen zich met.
wetenschappelijk en literair onderzoek
bezighouden, waarvan de resultaten door
de vrouwen in de produktie zullen wor
den verwerkt.
In een artikel in het tijdschrift
.McCalls' schrijft Fuller voorts dat
de vrouwen zich steeds minder in kle
ren zullen hullen, totdat tenslotte de
vrijheid en de gratie van de hof van
Eden bereikt is. De filosoof is ervan
overtuigd dat .vooruitstrevende naakt
heid de nieuwsgierigheid van de man
doet verminderen en de kinderproduk-
t ie beperkt'. Die naaktheid zal dan
echter alleen in de vrije tijd vertoond
wordenwant het is waarschijnlijk dat
de vrouwen tijdens hef werk in de
volledig geautomatiseerde fabrieken een
uniform dragen.
.Zuurkool uit een zakje" is de titel
van een bijdrage in de jongste consu
mentengids. gewijd aan de gezonde en
licht-verteerbare wintergroente die
men vroeger uit de huishoudelijke in
maak at. doch nu meestal los uit het
rat. in blik. in glas of (vooral) in
plastic koopt. Bij een vergelijkend on
derzoek van losse en verpakte zuur
kool constateerde de consumentenbond
geen duidelijk prijsverschil tussen los
en verpakt, maar wel tussen zakjes
zuurkool onderling: de prijs varieerde
tussen dertig en zeventig cent. Advies
van de bond: koop geen voorverpakte
zuurkool die niet uit een koelruimte
komt, let op de kleur van de zuurkool
(geelachtig crème), op een stevige ver
pakking en op eventuele datumstem
peling. Zo'n datum-stempeling kwam
maar op één der twaalf onderzochte
merken voor en dat vindt de consu
mentenbond. bijzonder spijtig. Temeer
daar zo'n datum stem peling het gebruik
van conserveermiddel overbodig zou ma
ken.
De schoonmaaktijd is nu wel angst
wekkend dicht genaderd en daarom
snel nog een tip voor vrouwen die wel
brandschoon maar niet versleten' uit
de strijd willen komen: er bestaan te
genwoordig elektrische shamponeerap-
pnraten. Speciaal ontworpen voor het
intensief met shampoo reinigen van
het tapijt dat nu eenmaal steeds vuiler
wordt, al gaat men het elke dag met
een stofzuiger fe lijf. Het mooie van
zo'n sha.mponeerapparaat: men hoeft niet
te diep in de portemonnee te tasten
om een exemplaar fe kopen, want er
zijn verscheidene drogisten die zo'n ap
paraat verhuren.
Vier grote ziekenhuizen in Carolina
(VS) hebben zich computers aange
schaft. Het apparaat verschaft de me
dische staf op ieder moment de diagno
se van ziektebeelden zoals deze zich bij
een patiënt voordoen. Bovendien re
produceert de computer het ziektever
loop van de patiënten, de nodige medi
cijnen en de reactie van de patiënt
hierop. De computer bedrijft dus geen
geneeskunde, maar is een gigantisch
geheugen voor de medici. Nevenfuncties
van het computersysteem zijn: de ad
ministratie. planning van werkzaamhe
den. tijdsindeling van personeel, be
schikbaarheid van operatiekamers en
laboratoria.
Mensen die erin slagen, zich streng
aan een v.ermagenngsdieet fe houden
kunnen altijd rekenen ap warme be
wondering can de niet-zo-stertcen. Die
laatste groep zóu zich eens kunnen
spiegelen aan lotgenoten in Amerika en
Engeland die waarschijnlijk onder het
motto .samen sterk') clubs hebben op
gericht om gezamenlijk het teveel aan
gewicht te bestrijden. Men kan er pro
blemen uitwisselen en leren hoe een
goed en verantwoord dieet kan worden
samengesteld. De resultaten worden
verbluffend genoemd: de leden die per
dag drie zorgvuldig uitgebalanceerde
maaltijden mogen eten rallen ponden
af. Ondanks het feit dat velen van hen
(naar zij zeggen) in clubverband meer
eten dan ooit tevoren
'ADVERTENTIE)
bezoekt onze showroom
LOUWERSE&
DE PRIESTER N.V.
MiddeOxsg: VEssnoï» SmraJ 16-1 Et
Telefoon (01180) - 5055
Br£da:Crcs:ijiiEB,Tci (01600j-2374f
L&P
