WEESVUEHIQN
HET 4711
Kunstnierbehandeling
een kostbare zaak
W. Koster trad af
als voorzitter van
ZLM afdeling Axel
Kerknieuws
GRATIS
STERCOCOS CATALOGUS
Gebrek aan
gekwalificeerd
personeel
DRONKEN AXELSE SOLDAAT VOOR
SOEPELE ARNHEMSE KRIJGSRAAD
Als zo'n sleep karwei
geklaard is: 'n praatje,
koffie en... Drum!
U weet wel:
Drum van Douwe Egberts.
Half zwaar - heel lekker!
LANG KAN DE
WINTER NIET
MEER DUREN
nnnirun worclt u °P tv. gepresenteerd.
uUllU UU Stuur een briefkaart aan:
r4
PROVINCIALE ZcEUWSE COURANT
MAANDAG 12 FEBRUARI 19ÓS
(Van een onzer redacteuren)
ENSCHEDE Een kleine
veertig mille per jaar. Voor dit
bedrag kan een ernstige zieke
zijn leven verlengen als lnj liet
geluk heeft te behoren' tot een
van de 95 uitverkorenen', d«e
tweemaal per week in staat
worden gesteld een behandeling
aan de kunstnier te ondergaan.
Eén spoeling (nierdialyse) met
dit ingenieuze apparaat, dat bet
bloed ontdoet van de afvalstoi-
fen, die de nieren normaliter
zouden moeten verwijderen
kost 325 tot 400 inclusief
het honorarium van de specia
list. En die specialist wordt daar
echt niet rijk van. Niet de finan
ciën spelen overigens een beslis
sende rol, bij de vraag of men al
dan niet van een kunstnier ge
bruik kan maken. De zieken
fondsen kunnen de ruim dne
miljoen gulden per jaar voor be
handeling aan de kunstnier (ze
ventig procent van de 95 is naar
schatting in hetfonds') gemak
kelijk opbrengen, en op de voor
dit jaar geschatte uitgaven van
twee miljard gulden is dit maar
een schijntje. Gebrek aan ge
kwalificeerd personeel geeft he
laas de doorslag.
In Engeland en Amerika hebben
sommige ernstige nierpatiënten een
kunstnier thuis. In de slagader
heeft men een buisje ingenaaid dat
met een stopje kan worden afge
sloten. Op deze .kraan' kan de kunst
nier na intensief oefenen bijvoor
beeld door de echtgenote worden
aangesloten. Zij kan hem ook be
dienen. Geen sinecure want zo'n be
handeling duurt 'n veertien uur.
Niemand heeft nog onderzocht of
een .thuis behandeling' wellicht
goedkoper, maar vooral 'efficiënter
is dan die in een ziekenhuis. Be
handeling in het ziekenhuis is be
paald niet goedkoop tegenwoordig,
vooral doordat de personeelskosten
de helft van het totaal uitmaken.
Komt een patiënt wel of niet voor
de kunstnier in aanmerking? De be
slissing kan een zaak van leven of
dood zijn. Die beslissing is in Ne
derland aan de medici overgelaten.
In de Verenigde Staten is zij in han
den van een uit artsen, psychologen,
priesters, predikanten en maatschap
pelijke werkers bestaande commis
sie.
In Nederland vallen bijna automa
tisch drie groepen van ernstige nier-
patiënten af: kinderen beneden de
dertien omdat zij te kleine bloedva
ten hebben, ouderen van boven de
vijftig tot zestig omdat bij hen de
kans op vaatafwijkingen groot is en
patiënten die tevens aan andere on
geneeslijke ziekten lijden.
Selectie
Dr J. van der Meer. medisch advi
seur van de Centrale Bond van On
derling Beheerde Ziekenfondsen
(CBOZ), zou de selectie niet graag
in handen van de ziekenfondsen zien.
,Wij zullen wél betalen', zegt hij,
overigens een fervent tegenstander
van degenen die de produktieve
mens bij een kwestie van leven of
dood boven de onproduktieve willen
stellen.
Dat de ziekenfondsen de kosten van
een nierdialyse vergoeden, is nog
maar van recente datum. Het is
trouwens de eerste poliklinische be
handeling in (academische) zieken
huizen die zij voor hun rekening
nemen. Het betreft een hele uit
gaaf per patiënt, maar aangezien
aat er maar betrekkelijk weinig
zijn (nog geen 70), bepaald niet
onoverkomenlijk. Een polio-patiënt
die zonder onderbreking is aange
sloten op een kunstlong kost ook
zo'n veertig mille per jaar. En hoe
wel het aantal dure behandelingen
mede door de enorme ontwikkeling
die de medische wetenschap de laat
ste jaren doormaakt (waaraan de
met de minuut toenemende trans
plantatiemogelijkheden niet vreemd
zijn) steeds groter wordt, blijft het
aantal .dure' patiënten voor een gro
te ziekenfondsorganisatie als de
CBOZ met zijn bijna twee miljoen
leden toch relatief gering.
Dr Van der Meer die voor de ernsti-
dan moeten er wel reële mogelijk
heden worden geschapen om het
assortiment aan nieren aanzienlijk
te vergroten' meent dat de zie
kenfondsen ook zeer ingrijpende
operaties zullen moeten betalen. En
dan gaan zijn gedachten onder meer
uit naar harttransplantaties die over
niet al te lange tijd toch ook in
Nederland zullen worden toegepast,
te meer daar de Nederlandse medi
ci op het gebied van de immunologie
weefselleer) bepaald een vooraan
staande plaats in de wereld inne
men. Financieel zuilen de zieken
fondsen bepaald geen grens stellen,
is de vaste overtuiging van dr Van
der Meer.
Meer zorgen maakt hij zich over
de aan transplantaties verbonden
medisch-eithische problemen.
Een nier van een overledene moet
.eigenlijk' drie tot vijf uur na het
overlijden zijn overgeplant, wil men
enige kans op succes hebben. .Eigen
lijk' komen alleen In aanmerking
Maar men kan uit piëteltsoverwi
gingen toch moeilijk aan de familie
van een pas-verongelukte vragen of
enkele organen verwijderd mogen
worden een arts zou dat natuur
lijk ongevraagd en ongemerkt kun
nen doen, maar dat is, hoewel uiterst
praktisch, strijdig met zijn ethiek.
En dan. wanneer is iemand dood?
.Eigenlijk' geldt dat de dood pas is
ingetreden wanneer het lichaam
lijkvlekken vertoont en stijf wordt.
Maar dan kunnen de organen .eigen
lijk' niet meer voor transplantaties
worden gebruikt. De kans op afsto
ting is het geringst (bij eén-eiige
tweelingen zelfs afwezig) wanneer
organen van familieleden worden ge
bruikt. Dat betekent doorgaans aat
levenden organen moeten afstaan.
Het aantal organen dat levenden
kunnen afstaan, is uiteraard aan
zienlijk geringer dan het aantal dat
uit doden kan worden gehaald. En
bepaald niet alle familieleden komen
in aanmerking om als donor te fun
geren, nog afgezien van de bereid
heid om dat te doen. Het blijft een
hele stap om een nier af te staan,
ook al kun je daarmee het leven
van een dierbare redden.
Het is duidelijk dat de problemen
bepaald niet in de eerste plaats op
het financiële vlak liggen. Daarvan
zijn dc ziekenfondsen overtuigd.
Daarom ook zullen zij geen bezwaar
maken, ook al zullen de steeds duur
dere medische ingrepen hen steeds
meer geld gaan kosten.
(ADVERTENTIE)
,Uw hoofd was zeker wat zwaar'
Boete 150,en
voorwaardelijke
ontzegging
erg
ARNHEM Het moet wel i
nevelige toestand zijn geweest
de 21-jarige soldaat Tonny D. uit Axel
met de auto van een vriend over de
provinciale weg ZuiddorpeSt.-Jansteen
reed, tijdens een verlofweekend in ok
tober van het vorige jaar. ,Hij legde af
en toe zijn hoofd op de bar', zei de
juffrouw die de pilsjes schonk in café
Dieleman in Axel, van waar de rit be
gon; ,liij had behoorlijk gedronken'
Nauwelijks had D. de dancing achter
zich gelaten of hij vloog uit de bocht,
tegen een boom.
.Uw hoofd was zeker wat zwaar die
avond', zei gisteren mr K. N. Korteweg,
president van de krijgsraad in Arnhem
waar de soldaat zich moest verantwoor
den voor joyriding en het in gevaar
brengen van het verkeer. ,Ik weet er
niets van', zei D. ,ik had drie tot vier
pilsjes od'.
De joyriding ontkende hij ook. .Tobias
heeft me de sleutels gegeven'. Maar
Tobias, een Hongaar die een tijd lang
in Axel woonde, had verteld dat hij de
sleuteltjes alleen maar had
D. zijn papieren te laten
verhaal deed de barjuffrouw ook. Het
echtpaar waarmee Tobias praatte, had
niet willen geloven dat hij al 32 was.
Tonny D. liep naar buiten om de wetti
ge bewijsmiddelen te halen en kwam
terug mot een landkaart', zo stond er
in haar verklaring.
,Die juffrouw was ook dronken', rea
geerde de beklaagde. ,Zo'n raar ver
haal heb ik nog nooit gehoord'.
Dat hij de sleutels had gekeregen om
papieren te halen leek hem ook on
waarschijnlijk. ,Dat was hélemaal niet
nodig, want de auto stond altijd open.
Ik geloof trouwens dat hij helemaal
niet op slot kon. Volgens mij was Tobi-
t ADVERTENTIE)
4711 échte eau de cologne f2.50
as al vergeten dat ie mij de sleutels
gaf toen hij na het dansen buiten kwam'.
Het zal allemaal wel op een misver
stand hebben berust. Er zat een bandje
van beat en hoempapa, zoals D. het
uitdrukte, en ze konden elkaar niet zo
best verstaan. Maar auditeur militair
mr B. H. van Everdingen kon er toch
niet zo licht over denken. Hij eiste twee
weken hechtenis en een jaar ontzeg
ging en 100 gulden boete voor de joy
riding.
Raadsman mr J. Dorhout twijfelde aan
de getuigenverklaringen, omdat eigen
lijk niemand veel van de gesprekken
had kunnen horen. Hij vond dat dit
gevalletje D. niet te ernstig moest wor
den aangerekend.
De krijgsraad veroordeelde de sol
daat uiteindelijk tot een boete van
150 wegens liet veroorzaken van
het ongeval. Dit vonnis werd ver
zwaard met een voorwaardelijke ont
zegging van de rijbevoegdheid voor
zes maanden. Voor joyriding, die de
rechter niet wettig én overtuigend
bewezen achtte, volgde vrijspraak.
en nü... een Drum
Drum! Een pittige mélange
van 17 soorten tabak.
Lang gerijpt, kundig gemengd
en vers verpakt in
de handige pouch J125
Pessimisme over
ontwikkeling van
prijzen en afzet
noemde dit juist voor de boer moeilijk,
omdat er vaak belangrijke consequen
ties zijn voor zijn bedrijf. Men verwacht
van de standsorganisaties dat zij in de
ze zaken de belangen van de enkeling
behartigen.
EEG
AXEL Tydcns een 4,5 uur durende Mr J. F. G. Sehlingeman, economisch
marathonvergadering nam de afdeling adviseur van liet KNLC en tweede-ka-
Axel van de ZLM vrijdagmiddag at- nierlid hield vervolgens een causerie
scheid van haar voorzitter, de heer W. over een aantal facetten van de ge-
Koster. Voorzitter Koster besloot zich] meensehappelijke markt. Hij schetste
de nood: -
terug te trekken uit het afdelingsbe
stuur vanwege andere drukke bezighe
den. In totaal was hy 23 jaar bestuurs
lid van de afdeling Axel en 20 jaar
voorzitter. Als bestuurslid wordt hy op
gevolgd door de heer M. Murre. Een
nieuwe voorzitter zal in de eerstkomen
de vergadering van het dagelijks be
stuur worden benoemd.
Bij het afscheid van de heer Koster
sprak vice-voorzitter J. W. de Putter
de hoop uit, dat de nieuwe voorzitter
de voetsporen van de oude zal blijven
drukken. Hij betoogde, dat de heer Kos
ter zich altijd op een waardige wijze
van zijn taak had gekweten. ,Zijn voor
zitterschap heeft de afdeling niets dan
voordeel opgeleverd,' aldus de heer De
Putter. In een afscheidstoespraak gaf
de heer Koster een overzicht van net
wel en wee van de afdeling, die dit jaar
35 jaar bestaat. Hij zei te geloven, dat
vooral in de naoorlogse periode veel tot
stand kon worden gebracht. Onder meer
had men een aandeel in de stichting
van de ZLM-landbouwhuishoudschool té
Axel. Vice-voorzitter De Putter vertolk
te tenslotte de waardering van de af
deling voor het werk van de heer Kos
ter door het aanbieden van een ge
schenk.
Mineur
daarin de noodzaak van het samengaan
van de Europese landen. Mr Sehlinge
man zei te geloven, dat 10 jaar EEG
voor de landbouw bepaald wel vruchten
heeft afgeworpen. Nederland is naar
zijn oordeel bepaald niet het slechtst be
doeld.
Bepaald pessimistisch liet de heer
Sehlingeman zich uit over de gevolgen
van de Belgische kabinetscrisis voor de
Benelux. Hij verwachtte hiervan een ver
tragende werking. Verder betoogde hij,
dat de toetreding van Engeland be
paald niet alleen afstuit op de weige
ring van één man. .Ook andere landen
staan niet te popelen," zo zei hij. Bij de
behandeling van een aantal huishou
delijke zaken, werden de heren H. de
EXAMENS
DELFT De heer J. C. van der Sluis
uit Goes is aan de technische hogeschool
te Delft geslaagd voor 't prepaedeutisch
examen vliegtuigbouwkundigingenieur.
De heer G. A. van der Straaten uit Ter-
neuzen slaagde aan dezelfde hogeschool
voor het propaedeutisch examen mijnin-
Aan het begin van deze laatste dooi genieur.
hem geleide afdelingsvergadering liet
voorzitter Koster zich in mineur uit
over de prijs- en afzetontwikkeling in
het afgelopen jaar. Voor de afzet van]
aardappelen noemde hij een goede plan
ning op lange termijn noodzakelijk. Voor
de door de kunstvezels met ondergang
bedreigde vlasteelt zullen eventuele
steunmaatregelen naar het oordeel van
de heer Koster niet altijd effectief zijn.
Hij zei verder te geloven, dat in de
veehouderij alleen gespecialiseerde
mestbedrijven kunnen renderen. Voor
de tuinbouw voorspelde hij grote
moeilijkheden. Niettemin zei de heer
Koster te geloven, dat de landbouw
in Zuidwest-Nederland er aanmer
kelijk beter voorstaat dan in de'rest
van net land.
alentijndag
dag der kleine attenties-
overal - voor iedereen. Waarom?
Gewoon zo maar, de gelegenheid
van het jaar om eens iets
terug te doen.
Bijzonder optimistische geluiden liet de
heer Koster horen over de ledenstand en
de financiële positie van de afdeling. Op
1 januari j 1 waren er 227 leden. Er was
een kasoverschot van 1820,13. Naar
aanleiding van een vragenlijst van het
landbouwschap over zaken betreffende
de ruimtelijke ordening, zette een com
missie uit de vergadering uiteen, dat
naar haar oordeel van de boer in het
algemeen weinig inzicht kan wor
den verwacht in zaken die de ruimte
lijke ordening aangaan. De commissie Elspeet.
(Van onze weerkundige medewerker)
Het is nog te vroeg om te stellen
dat de winter voorhy is, maar zeker-
is dat de winter niet lang meer kan
duren. Over drie weken kondigt de
lentemaand maart: zich al aan, hoe
wel dit niet onmiddellijk van meet
af lenteweer hoeft te betekenen. Zo
lang het nog februari is, moet nog
altijd met een laat koudegolfje re
kening worden gehouden,
Een duidelijk voorbeeld hiervan gaf
de winter in 1948. Ook toen was de
winter aan de zachte kant. In ja
nuari nauwelijks meer dan 2 tot 3
graden vorst en een eerste februari-
helft met op enkele dagen maxima
boven de 10 graden. Het leek snel
lente te worden tot op 16 februari
zich nog een vorstperiode aankondig
de die het tot in de eerste week
van maart uithield.
Er waren in het noorden, oosten
zuiden van ons land zelfs nog
paar nachten met 10 tot 12 graden
vorst en er werd geschaatst, want
ook overdag kwam het kwik 5 tot
6 dagen niet boven het vriespunt.
Met zulke, wat late, onaangename
verrassingen moet in de dikwijls wis
pelturige februarimaand rekening
worden gehouden. Tot heden valt de
winter 1967-1968 naar de te natte
en zachte kant uit, ondanks de korte
koudegolf van begin januari.
De grootste sneeuwhoogte in janua
ri werd in het oosten van ons land
waargenomen. De regen- (en
sneeuw-)waarnemer te Denekamp no
teerde enkele dagen een laag van
gemiddeld 45 cm sneeuw.
In het zuidwesten van ons land was
plaatselijk nauwelijks van een
sneeuwlaag sprake.
Zo uit
blijkt kw
De laatste kans
Zoals bekend is 1968 het laatste jaar,
waarin wU iets kunnen doen om dc
vrijheid van Ned. Nieuw-Guinca
(West-Irian) te helpen verwezenlij
ken. Het, Nederlandse volk heeft nog
altjjd de karaktereigenschap op de
bres te staan voor de zwakke, die
voor zijn vrijheid strijdt tegen een
veel sterkere tegenstander, die zich
aan geen overeenkomsten stoort en
die zich bij voortduring schuldig
maakt aan rechtsverkrachting.
Eens te meer wil ik het accent hier
op leggen, dat in 1960 in een over
eenkomst welke mede door de Ne
derlandse regering in New York werd
ondertekend, wordt verklaard, dat de
Schietwedstrijd
reservepolitie
Dinsdag 20 februari wordt in het ver
enigingsgebouw t:e Westdorpe de jaar
lijkse schietwedstrijd gehouden van de
reserve-rijkspolitie. De deelnemers kam
pen die avond op de revolver, de lucht
buks en de karabijn.
januarin eerslagopgaven
i de neerslag in het oos
ten van ons land, evenals plaatse
lijk in Oost-Brabant en Limburg bo
ven de 100 mm, tegen normaal ruim
60 mm neerslag.
Van onze waarnemers ontvingen wij
de volgende neerslagopgaven van ja
nuari: Axel 95, Kapelle 90, Sint-
Maarlensdyk 84, Goes 78, Kats 79.
Borssele 75, Oostburg 72. Middelburg
71, Wolphaartsdijk en Cadzand 66,
Vlissingen en Ritthem 60, Renesse
54. Serooskerke (W.) 52 mm.
(ADVERTENTIE)
NED. HERVORMDE KERK
Beroepen te Wanneperveen H. v. u.i
Beid te Beesd. Beroepen te Dussen;
(toez.) G. F. Smaling te Schoonre-'
woerd. Beroepen te Oppenhuizen (c.
a.F. A. van Liere te Renesse. Be
dankt voor Rijssen (vac. J. van 't En-i
de) Drs A. Noordegraaf te Oldebroek.
Bedankt voor Rijssen (vac. J. Vos)|
J. H. Vlijm te Krimpen aan de IJssel.
Bedankt voor Ouddorp E. J. Schimmei;
te Harderwijk. Benoemd tot hulppred. j
te Bollen H. Steenhuis, hulppred. tel
Schonebeek.
GEREFORMEERDE KERKEN
Beroepen te Bakkeveen en te Hantum
(c.a.) A. J. G. Dronkert, kand, te Lei-,
den.
GEREF. KERKEN (VRIJGEMAAKT)
Beroepen te Pernis E. Teunis te Mon-1
ster.
GEREFORMEERDE GEMEENTEN
Beroepen te Venendaal en te Zuid-Be-1
yerland A. Hoogerland te Werkendam
Bedankt voor Oosterland C. Wisse te j
Stercocos, Postbus 68, Amsterdam.
Papoea's in 1969 door middel van
vrije verkiezingen zich zouden kun
nen uitspreken of zij een eigen sta
tus wilden dan wel bij Indonesië in
gelijfd worden. Het jaar 1968 biedt
ons de laatste gelegenheid het Pa
poeavolk te steunen, opdat deze vrije
keus gedaan zal kunnen worden. De
vervolgingen en intimidaties tegen
over de Papoea's, die voor een vrije
status zjjn, gaan onverminderd voort.
Het ls nu de allerhoogste tijd en de
laatste kans om door een groot
scheepse actie te appelleren aan het
geweten van de Nederlandse rege
ring, het Nederlandse volk, de gehele
wereld om recht te doen wedervaren
aan het Papoeavolk.
Aan de zalvende woorden van de
heer Malik kan geen vertrouwen wor
den geschonken met betrekking tot
voortzetting van daden, waaruit
enig recht zou resulteren. De heer
Malik maakte onder meer deel uit
van het driemanschap Soeharto-Ben-
vorio-Malik, dat de vrijheidsstrijder
mr dr Soemokil liet vermoofHen. Een
reden te meer tot wantrouwen je
gens deze man. Alleen een aller
grootste actie, zowel op nationaal als
op Internationaal niveau, welke op
alle fronten en met alle legale mid
delen wordt gevoerd, kan effect sor
teren. Ik moge een beroep doen op
allen, die op het standpunt staan,
dat plechtig gesloten overeenkom
sten moeten worden nagekomen, voor
één keer een geldelijke bedrage te
verlenen ter bestrijding van de kos
ten aan zo'n grote actie verbonden.
Vlissingen, J. C. Dert
De oorlog in Vietnam
De Vietnamese oorlog is in een
stroomversnelling terechtgekomen;
volle pagina's in dagbladen, bombar
dementen, meer soldaten, vergaderin
gen, televisie, etc. Het is een span
nende en onverdragelijke toestand
geworden waar de drang naar vrijheid
op zijn hoogst is gekomen, ten koste
van duizenden doden, die op afschu
welijke wijze om het leven komen.
Hele gezinnen worden uit elkaar ge
rukt, vrouwen met onschuldige kin
dertjes blijven aan hun lot overge
laten, kindertjes die hulpeloos ach
terblijven en nooit meer hun ouders
terugzien. Deze toestand wordt on
houdbaar voor de hele wereld. Aan
deze moordpartij moet een einde ko
men! Waar hebben deze Vietnamezen
die zware boete en straf aan ver
diend Het zijn ook maar mensen van
vlees en bloed, zoals wij.
Duizenden zullen gebrandmerkt blH-
ven en verminkt gaan voor hun hele
leven, door die eindeloze bombarde
menten met napalm. En de haatge
voelens die zich vast zullen klampen
in veler harten en nooit meer los
zal laten. Dit alles is de oorzaak van
de drijfveer en de zvicht tot verove
ring en tot winst, de wens om zich
te verrijken op kosten van een ander
volk goedschiks, en als het niet
anders ging kwaadschiks.
Wfj moéten allen de ware feiten on
der ogen durven zien en onze soli
dariteit betuigen met het Vietname
se volk. Want ook zij willen in vrij
heid leven.
Sas van Gent
G. Meeusen
(Van redacöewege bekort)