Gasvorming boven tank oorzaak
van Shell-explosie
Brand in Pernis
voor Shell geen
financiële ramp9
Olieleiding door Israël is thans in aanleg
100 GULDEN
JAMIN
3
OOGGETUIGEN MELDDEN GEVAAR
DIRECT MAAR KWAMEN TE LAAT
BRAND BIJ
PAKHOED DOOR
STATISCHE
ELEKTRICITEIT
Zichtbare schade
Albatros NV
enige miljoenen
SPIONAGESCHIP
OPGEBRACHT
Mr Beernink
geeft visie op
'ovestie-Groningen
PLEIDOOI VOOR L00NBELEID OP
LANGERE TERMIJN IN DE BOUW
JUWELIERSZAAK
LEEGGEROOFD
VARA-enquête:
Ajax-Feijenoord
VAN RODE ZEE NAAR MIDDELLANDSE ZEE
WOENSDAG 24 JANUARI 1968
PROVINCIALE ZEEUWSE COURANT
VOORLOPIGE CONCLUSIE COMMISSIE VAN ONDERZOEK:
Leren leven
ROTTERDAM (ANP) De commissie die maandag een onderzoek
is begonnen naar de oorzaak van de ramp bij de Shellraffinaderij in
Pernis, heeft zich al globaal een beeld kunnen vormen over wat er
zaterdagmorgen om zes minuten voor half vijf op de raffinaderij
moet zijn gebeurd. De commissie heeft drie ooggetuigen onder
vraagd, die volgens ir Van den Bergh verklaringen hebben afgege
ven die elkaar volkomen dekken kunnen. Aldus is dinsdagmorgen
verklaard op de persconferentie welke door de Shell-directie in Rot
terdam werd gegeven.
Uit de verklaringen van deze oog- 200.000 kubieke meter. Op het raffi-
nadei ijterrein van Shell staan in totaa
getuigen is gebleken dat zaterdag-
morgen om vier uur op de raffina
derij nog geen vuiltje aan de lucht
was. Niets wees er toen op dat er
zich nog geen half uur later een
verschrikkelijke explosie zou voor
doen. De eerste tekenen dat er iets
aan de hand was deden zich vol
gens ir Van den Bergh omstreeks
kwart over vier voor, toen drie
mensen van de raffinaderij onaf
hankelijk van elkaar constateer
den dat uit één van de tanks zich
met grote snelheid een witte nevel
losmaakte.
Eén van de getuigen dacht te ruiken
dat de nevel afkomstig was van een
benzineachtig produkt. De mannen die
de moeilijkheden aan de tank -.onsta-
teerden liepen daarna snel terug om
in de controlekamers te vertellen
wat er aan de hand was Men was 1
er toen wel over eens dat de situatie
zeer gevaarlijk uitzag Volgens ir Van
den Bergh zijn de wachtchefs in de
controlekamers er daarna niet meer in
geslaagd om per telefoon de moei
lijkheden door te geven. De explosie
volgde namelijk kort nadat de drie
Shellmensen de gevaarlijke situatie
aan de tank hadden gerapporteerd.
Wolk
De onderzoekcommissie is volgens
ir Van den Bergh van mening dat
de nevel die uit de tank kwam, is
blijven hangen en een wolk heeft
gevormd. Op een of andere manier
moet daarna deze wolk in brand
De directeur van de Shellraffinade
rij verklaarde op de persconferen
tie nog dat men aanvankelijk heeft
gedacht dat moeilijkheden aan een
hogedrukton de explosie en de daar
op volgende brand hadden veroor
zaakt. Deze mening heeft men sinds
maandag echter laten varen.
Uit een voorlopige inventarisatie blijkt
dat door de explosie en de daarop vol
gende brand in totaal 18 tanks volko
men z(jn vernield. Zeer zwaar bescha
digd werden 80 middelgrote tanks. De,
vernielde en de beschadigde tanks had
den een totale opslagcapaciteit van
ROTTERDAM (ANP) Hoewel
het volledige onderzoek naar de
oorzaak van de grote kerosine
brand op zaterdag 13 januari bij
Pakhuismeestèren/Pakhoed in het
Rotterdamse Botlekgebied nog
niet helemaal is afgesloten, zijn
deskundigen toch al tot de conclu
sie gekomen, dat de explosie in
tank 525, die de brand veroor
zaakte, moet worden gezocht in
het voorkomen van statische elek
triciteit.
Een woordvoerder van Pakhuismeeste-
ren heeft verklaard dat de 4400 m3 J.
P. 4-vliegtuigbenzine die de tank bevat
te, kort tevoren uit een zeeschip
overgepompt. Deskundigen nemen
aan dat de restanten benzine die ".ie..
de scheepstank bevonden waterdeeltjes
hebben bevat. Deze waterdeeltjes heb
ben er mogelijk toe bijgedragen dat zich
statische elektriciteit in de pijpleiding
heeft verzameld, toen deze onder druk
werd leeggemaakt. Men neemt aan dat
deze statische elektriciteit een elektri
sche stroom heeft veroorzaakt door het
midden van de tank naar de oppervlakte
van de vloeistof, met als resultaat een
ontbranding van de dampen die zich lus
sen de oppervlakte van de vliegtulgben-
zine en het dak van de tank.
Voorlopige onderzoekingen hebben ver
der uitgewezen dat de bijzondere veers
en droog een optimale mogelijkheid
voor de ontwikkeling van een te grote
hoeveelheid statische elektriciteit kan
hebben meegebracht
Bij Pakhulsmeesteren wordt overwogen
om verandering te brengen rn de nehan-
dellng van produkten als J P 4-vliegtuig-
beo7!ne in verband met de ervnri die
men zaterdag 13 januari door het bij
zondere pa meispel van nmstopd' -hed»
heeft opgedaan.
Brandwee'
Zoals men weet zjjn vele tientallen
'to M'!u eerlieden v an lir-ilrijlshrandweren
en korpsen uit Rotterdam en omgeving
lüiia 21 uur bezig geweest de brand op
bet terrein van Pakhuismeesteren ii
Botlek te bestrijden.
(ADVERTENTIE)
ie van zeventig procent van de norma
le kan wordon bereikt. Het feit dat de
raffinaderij zes dagen niet actief is,
betekent dat 260.000 ton ruwe olie niet
zal worden verwerkt. Deze olie on
getwijfeld reeds onderweg uit het Mid
den-Oosten of elders zal naar een
andere bestemming moeten worden ge
bracht, aldus de directeur van de raffi
naderij, ir T. P. van den Berg.
Shell Chemie
.Shell Nederland Chemie' NV ls -.hans
verstoken van een aantal grondstoffen
die door de raffinaderij moeten wor
den geleverd en ook van brandstof. Een
deel van .Shell Chemie' werkt namelijk
met gas en dat wordt op het ogenblik
niet gemaakt. Er is overigens een goe
de verstandhouding met de naburige
raffinaderij Chevron, die thans reeds
een gedeelte van het benodigde gas
vert. .Shell Chemie' zou afgelopen nacht
met een aantal fabrieken starten. Hot
grote probleem blijft echter dat men
afhankelijk is van de voeding /an 'ie
kant van de raffinaderij. Een deel van
deze voeding zal eind deze week te
rugkomen wanneer de raffinaderij weer
begint te produceren.
Het onderzoek van de Justitie ls reeds
enigermate gevorderd. Een deel van het
terrein dat woensdag
ten was afgesloten Ts
gegeven.
Schade
door de autoritei
thans weer vrij-
Op de persconferentie werd nog mee
gedeeld dat minister Roolvink maan-
iag tijdens het bezoek dat hij aan de
Shellraffinaderij bracht, namens de re- Over de schade die is toegebracht
gering zijn deelneming met de ramp de naburige fabrieksgebouwen van
heeft betuigd. De heer Roolvink was I batros Superfosfaat' en van Van Leer'
onder de indruk van de wijze, waarop Vatenfabriek. trad de directeur
Je politie, medische diensten, brand- Shell raffinaderij, ir Van dan Berg.
eer en ook de Shell de ramp nebben niet zeer in bijzonderheden. Wel wisl,
bestreden. ,We moeten leren leven met nien dat ook bouwkundige schade aan
de moderne chemische industrie. Dit deze complexen is toegebracht. Eenxï<>rc;e."
verplicht echter tot uiterste waakzaam- overzicht hiervan heeft men echter niet.
heid en optimale veiligheid', zo nadlHet onderzoek naar de explosie-brand
minister Roolvink maandag verklaard, wordt enigszins bemoeilijkt doordat de
De Shellraffinaderij in Pernis zal naar' documenten die inlichtingen moeter
nu wordt aangenomen zes dagen totaa!geven over de inhoud van de verbran-
niet produceren. Eind van deze week,; de tanks ontbreken. Deze documenten
begin volgende week hoopt men weer bevonden zich in een controlekamer
groot gedeelte van de raffinaderij j lie na de explosie vernietigd was.
ROTTERDAM (ANP) AJbatros Su-
perfosfaatfabrleUcn NV te Rotterdam
heeft in antwoord op vragen aan liet
ANP meegedeeld, dut de zichtbare
schade aan gebouwen door de explosie
bij de naburige Shell raffinaderij eni
ge miljoenen' bedraagt. Mogelijke be
schadiging van installaties is nog in
onderzoek.
Maandagavond sprak men ln assuran
tiekringen met bezorgdheid over de
schadeclaims die van Albatros 2n vin
Van Leer's Vatenfabriek zijn te ver
wachten. Meegedeeld werd dat het niet
waarschijnlijk ls dat de verzekerings
maatschappijen de uit te keren bedra
gen kunnen verhalen op de Koninklij
ke Shell Groep, ten eerste omdat assu
radeuren zelf veelal afstand hebben ge
daan van het recht op verhaal, ten
tweede doordat voor een verhaal r.odig
is dat er sprake moet zijn van ;chuld
of nalatigheid. Het ziet er naar uit dat
de schade aan particuliere woningen
toegebracht in het niet valt vergele
ken bi] de schade aan de naburige fa
brieken Assuradeuren schatten blj-
voorbeeld de schade ln Hoogvliet op
enige honderdduizenden guldens. in
Vlaai-dingen ligt zoals bekend de scha-
de aanmerkelijk lager dan in Hoog
vliet.
WASHINGTON fen archxej-
opname van het Amerikaanse ma
rineschip J'ueblo'.
Slot van pagina 1
DIRECTIE SHELL NEDERLAND:
BEDRIJF GOED
VERZEKERD
ROTTERDAM (ANP) De ma
teriële schade ontstaan na de ex
plosie bij de Shellraffinaderij te
Pernis, wordt voor het overgrote
deel gedekt door verzekeringen bij
buitenlandse assuradeuren. Dit
geldt ook voor de schade aan der
den. Het eigen risico van Shell is
in beide gevallen van vrij onderge
schikte betekenis.
Deze verrassende verklaring ln te
genspraak met eerdere mededelingen
van de zijde van de Shellraffinaderij
werd dinsdagmorgen ln Rotterdam
gegeven op een persconferentie van de
directies van Shell Raffinaderij Neder
land en Shell Chemie Nederland, die orr
tien uur te Pernis begon.
Zaterdag de rampdag voor de Shell
raffinaderij zei directeur ir. Van
den Bergh dat het risico intern was
gedekt bij de eigen groeps-verzekerings-
maatschappij. Wel voegde hij eraan toe,
dat misschien bepaalde toprisico's bij
Lloyd's waren ondergebracht. Zelfde
opvatting werd zondag ook vertolkt door
de Shellpersdienst.
Shell voor het overgrote deel gedekt
Een ander aspect, het produktieverliss.
wordt opgevangen door een geheel van
flexibele operaties binnen de over de
hele wereld gespreide Shell-groep. Men
zal op deze wijze het produktieverlies
kunnen opvangen. Voor Pernis zelf be
tekent het produktieverlies inderdaad
een schadepost maar voor de groep als
geheel zal er geen sprake zijn van
.substantiële Invloed' op de cijfers.
Ir. T. P. van den Bergh, directeur i
de Shell Raffinaderij Nederland NV v
Beurskoers
In hoeverre de verwarrende infor
matie van invloed is geweest op de
beurskoers van aandelen Koninklijke
Olie is moeilijk uit te maken. De
koers daalde maandag met 2,-
per aandeel tot 153,50. Op de Am
sterdamse effectenbeurs was echter
over het algemeen sprake van een
afbrokkelend koerspeil.
De invloed van de calamiteit op de
Koninklijke Shell-groep als geheel werd
dinsdagmorgen uiteengezet aoor drs O
Fischer, financieel deskundige van de
groep uit Den Haag. .Onze dekking is zo
dat het bedrag van de schade dat voor
rekening van de Shell komt betrekkelijk
relatief zeer gering is. De schade zal
geen .substantiële invloed' hebben op
de financiële cijfers van Shell Pernis'.
Het is geen financiële ramp. aldus drs
Fischer. De materiële schade is onder
gebracht bij verzekeraars in Londen,
en het ziet ernaar uit dat vanuit Lon
den op grote schaal herverzekering heeft
plaatsgevonden, zodat een zeer wijde
spreiding van het risico optreedt
Men verwacht geen .ketting-effect' op
de groepsciifers van dit kwartaal.
Ook voor de schade aan derden is de
Gewonden
brand in de raffinaderij op jl zater
dag. Bij geen van de patiënten is levens
gevaar aanwezig.
Het is een oude
vrachtboot die omgebouwd is voor con-
tra-spionage. Het incident zal recht
streeks met de Noordkoreaanse autori
teiten worden opgenomen op de o ij een-
komst van de militaire wapenstilstands
commissie die vandaag te Panmoendjom
wordt gehouden,
Amerikaanse functionarissen in Wash
ing! on zeggen dat het schip zich buiten
do Noordkoreaanse territoriale wateren
bevond omdat zij de gren- daarv
op 12 mjjl stellen, zoals Noord
maar op 3 mijl.
Verscheidene vragen blijven door net
Amerikaanse ministerie van buitenland
se zaken onbeantwoord, zoals waarom
het schip pas anderhalf uur na de som
matie moest opstomen en waarom het
geen hulp gevraagd heeft aan de Ameri
kaanse marine- en luchteenheden in de
omgeving.
Incidenten
De bijeenkomst van de wapenstilstands
commissie vandaag was voor een ander
doel belegd, namelijk het bespreken van
de Incidenten die zich al enige tijd aan
de grens tussen Noord- en Zuid-Korca
voordoen. De VS nemen deze incidenten
hoog op.
Gevangenenruil
voltooid
TEL AVIV (RTR) Israël eti Egypte] ter bereid
lit-bben dinsdag de uitwisseling
krijgsgevangenen uit de oorlog van juni
voltooid, zo is officieel in Te! Aviv be
kendgemaakt. Israël liet 4.481 Egypti
sche gevangenen, onder wie 493 Officie
ren, vrji en Egypte zond tien Israëliërs
terug. Bij deze tien waren zes officieren.
DEN HAAG (ANP) De minister van
binnenlandse zaken, rar H. K. J. Beer
nink, heeft op verzoek van twee leden
van de tweede kamer nader uiteengezet
waarom zijns inziens geen meerder
heid der leden van de tweede kamer
gemeenteraadsverkiezingen in Gronin-
I' gen wenst.
Indien de kamer, of een meerderheid
van de kamer, bij nadere overweging tot
het inzicht zou zijn gekomen dat net
wetsontwerp dat de gemeentegrenzen van
Groningen wijzigt en dat niet in .usen-
tijdse gemeenteraadsverkiezingen voor
ziet. om die reden ten onrechte dooi
de kamer is aanvaard, zouden er wel
wegen zijn gevonden om mij dit ter
kennis te brengen, of zou mij dit -vel ter
ore zijn gekomen, aldus mr Beernink
in antwoord op schriftelijke vragen van
drs J. J. Voogd en drs E. van Thijn
(beiden pvda). Dit is niet het geval ge
weest. Daarom antwoordde hij op schrif
telijke vragen van het tw,eede-kamerlid
P. Jongeling (gpv), dat hem .ook langs
andere weg" geen aanwijzingen hadden
bereikt dat de kamer voorstander was
van verkiezingen.
In de vaste kamercommissie voor binnen
landse zaken heeft de minister aldus
drs Voogd en drs Van Thïjn. een dis
cussie met mejuffrouw mr A. M. Goud
smit (d'66) over de vraag of de minis-
vas zelf een novelle (wijzi-
ST-JOHN'B FIELD Opvaren
den van het Nederlandse koel-
schip O dean Sprinteronder wie
de echtgenote van de hoofdma
chinist, mevrouw R. van Os, ver
laten de kotter van de Amerikaan
se kustwacht, die hen van hun
schip redde.
gingswet. in dit geval om verkiezingen
mogelijk te maken) in te dienen, afge
sneden door te zeggen dat hij de vraag
van mejuffrouw Goudsmit niet kon be
antwoorden nu de heer Jongeling
schriftelijke vragen had gesteld.
De minister zegt het niet eens te zijn
met deze voorstelling van zaken. Na
mejuffrouw Góudsmit voerden tien ka
merleden het woord, voordat de minis
ter, in zijn antwoord wees op de schrif
telijke vragen van de heer Jongeling.
HEARING IN
HOOGVLIET
NA BRANDEN
HOOGVLIET (ANP) De fracties
van de Partij van de Arbeid van de
Rotterdamse Vlaardingse gemeente
raad, alsmede dc Partij van de Arbeid-
fractie van dc Rijnmond raad hebben
besloten donderdagavond in het recre
atiegebouw aan de Oude Wal in Hoog
vliet een openbare vergadering te be
leggen. Alle overige politieke groepe
ringen uit deze raden zijn ook uitge
nodigd om kennis te nemen van de on
lustgevoelens onder de Hoogvlietse be
volking, die het gevolg zijn van de
explosies op de terreinen van Pakhoed
en Shell Raffinaderij NV.
Voor deze vergadering zijn bovendien
de Hoogvlietse bewoners, alsmede de
autoriteiten van Pakhoed en Shell uit
genodigd.
Het zondag opgerichte actiecomité
in Hoogvliet zal op deze vergadering
als eis stellen dat er volkomen open
heid moet zijn van het onderzoek naar
de oorzaak van de rampen.
Verder zal het comité eisen dat er een
centrale calamiteiten-organisatie in
het leven geroepen wordt voor het ge
hele Botlek- en Europoortgebied. Het
comité eist eveneens medezeggen
schap van de burgerij in de verdere
ontwikkeling van het Botlek-Euro-
poortgebied, aan de Hoogvlietse
wijkraad zal verzocht worden een en
quête te houden cmder de bevolking
over de eisen van het comité.
DEN HAAG (ANP) Bij k b van 22
meente Zaandam de heer R. Laan (Rot
terdam 1De heer Laan, die 53 jaar is, is
lid van de tweede kamer. Hij is lid van
de Partij van de Arbeid.
KATHOLIEKE BOUWONDERNEMERS:
Aantal opdrachten
daalt als gevolg
van inhaaleffect
ARNHEM (ANP) Sprekende
over de aan de gang zijnde onder
handelingen over de nieuwe cao
voor de bouwnijverheid heeft de
voorzitter van de Nederlandse Ka
tholieke Aannemers- en Patroons
bond, de heer J. P. A. Nelissen,
dinsdag op de jaarvergadering van
de bond in Arnhem gezegd, dat
men er op den duur niet aan kan
ontkomen met betrekking tot het
loonbeleid een wat langer zicht te
nemen. Ook dient het loonbeleid
in de bouwnijverheid als een ge
heel te worden gevoerd.
Hij toonde zich voorstander van een cao
voor het gehele bouwbedrijf, waarbij de
eenheidsvoorwaarden in de mantel un
de afwijkingen per sector in bijlagen
worden geregeld. Van versnippering ver
wacht hij alleen maar nadelen. De kans
moet worden benut om de cao van op
zet te vereenvoudigen, doorzichtiger te
maken, logischer van opbouw en te ont
doen van de .franje'. Het invoeren van
een minimum- en maximumloon zou de
spanning van het tegenwoordige systeem
wegnemen: we moeten de cao han
teerbaar maken voor het gehele tand
binnen en buiten de randstad en
tevens voor de onderscheiden onderne
mingen. De cao mag niet langer een
confectieharnas voor iedereen zijn. ,Het
is tijd om wat meer differentiatie U
brengen in plaats van het eenheidsar
tikel, dat niemand smaakt', zo betoog
de hij.
Voorzichtigheid
In het begin van zijn betoog had hij
op grond van de verwachting van
het Centraal Planbureau (in 1968 een
langzame groei van de economie)
zich afgevraagd of wij ook voor de
bouw wat optimistischer mogen wor
den. Hij geloofde dat voorzichtigheid
de ondernemers voor te lichtvaardi
ge conclusies moet behoeden. De
ontwikkeling in de bouw besprekend
merkte hij op dat van 1963 af de
bouwcapaciteit met enorm veel elan
is opgeschroefd. Wat vooral opviel
was de toeneming van het aantal
arbeiders in verhouding tot de pro-
duktieomvang.
In de opgaande periode beschikten
bedrijven over een wat de heer Nelis
sen noemde doelmatige overcapaciteit.
De zeer grote stijging van de arbeids-
produktiviteit, die thans in onze be
drijfstak wordt genoemd, wordt vooral
as er in feite al
eerder: zij werd echter versluierd door
de noodzaak om een overcapaciteit per
bedrijf aan te houden. In 1967 is de
overcapaciteit ten opzichte van 1966 met
3,1 procent afgenomen.
Werkgelegenheid
De ontwikkeling van de werkge'egen-
held vormt een' niet al te rooskleurig
beeld. Het lijkt er veel op. aldus de
voorzitter, dat de bouwcapaciteit te
groot is geworden. Wij -tomen steeds
meer tot het inzicht dat de werkloosheid
in de bouw niet van conjuncturele aard
is. We hebben hier duidelijk te maken
met een structureel probleem Er is een
duidelijke teruggang van de vraag te
zien en te voorzien: niet ten gevolge
van de hoogte der bouwkosten, al den
ken sommigen dat misschien, maar wel
tengevolge van het zogenaamde inhaal
effect bij het inhalen van het kwantita
tieve woningtekort. Dit heeft niet eens
met een slecht economisch klimaat te
maken, zelfs wanneer het economisch
klimaat beter wordt blijven we met de
gevolgen van het Inhaaleffect zitten, al
dus de heer Nelissen.
Beleid
Of er niet aan te ontkomen was. vroeg
de heer Nelissen zich vervolgens af,
daarbij opmerkend dat minister Schut
medio dit jaar met een nota over krot-
opruiming en sanering zal komen. Zal
men zo gemakkelijk de bewoners van
.krotten' wellicht, tegen hun zin
naar nieuwe, veel duurdere woningen
kunnen sturen? Dan krijgen we een
nieuw dirigisme in de plaats van het
dirigisme, waaraan nn langzamerhand
met- onze instemming een eind
wordt gemaakt, meende hjj. Iïij achtte
1"t"~ politieke beslissing nodig.
hier e
Slot van pag. 1
waardevolle voorwerpen, die zich in de
winkel bevonden, verzamelde en mee
nam. De hele overval was een kwestie
van enkele minuten. Omdat het zo stil
was op de dijk, zoals een Volendammer
aan een ANP-verslaggever meedeelde,
heeft niemand kans gezien om een dui
delijk signalement van de beide daders
of van de auto te noteren.
Toen de overvallers de juweliers winkel
verlieten, hebben z(j de telefoondraad
doorgesneden en de (leur op slot ge
daan, waardoor juwelier Veeken niet
in staat was snel alarm te slaan. Dit
heeft de overvallers de tijd gegeven
om ongezien het dorp te verlaten.
Duitsers
(Van een onzer verslaggevers)
HILVERSUM De VARA-bllksem-
enquête heeft gisteravond 12.420 tele
foontjes opgeleverd van mensen die Ja
of nee wilden zeggen op de vraag die
in de tv-rubriek .Achter het Nieuws'
werd gesteld: Vindt u het aanvaard
baar dat Feyenoord deze week niet op
nieuw tegen Ajax wil spelen?' Uitslag
46 procent ja, 54 procent nee.
De heer Veeken is ervan overtuigd, dat
de overvallers Duitsers waren. Ik heb zo
veel ervaring met buitenlanders, zo zei
hij tegenover het ANP, dat ik heel goed
weet of ik met Nederlanders of met
Duitsers te maken heb. Zijn echtgenote
bevestigde deze indruk van haar man.
Mevrouw Veeken was na de overval zo
danig overstuur dat zij niet in staat
was om handelend op te treden.
(ADVERTENTIE)
Capaciteit 60 min ton
(Van een medewerker)
lVAet de aankomst uit Italië van de eerste 1000
van de 84.000 ton staal die nodig zal zijn,
heeft Israël een begin gemaakt met de aanleg
van een 330 km lange pijpleiding voor olie-
transport. Dank zij deze leiding, die de Rode
Zee me» de Middellandse Zee moet verbinden,
zullen tankschepen niet meer door het Suez-
kanaal behoeven te varen of de bmweg rond
Kaap de Goede Hoop te maken. Dit laatste is,
ook als het Suezkanaal weer zal zijn openge
steld, een noodzakelijke route voor tankers die
meer dan 85.000 ton meten.
,De pijpleiding, die een capaciteit van 60 miljoen
ton olie krijgt, zal de Israëlische haven Eilath
met Asjkelon verbinden. In Israël overweegt
men reeds bij deze laatste havenplaats aan de
I Middellandse Zee een raffinaderij te bouwen. De
'raffinaderij te Haifa heeft een maximale jaar-
capaciteit van vtjf miljoen ton olie. Zij is slechts
voor drie miljoen ton in gebruik, aangezien
zij alleen voorziet in de olie die Israël zelf nodig
heeft. Niettemin heeft zij over het jaar 1966-1967
een winst van zeven miljoen gulden gemaakt.
De raffinaderij van Haifa is pas in 1956 weer
in gebruik gesteld, nadat Israël vrij toegang had
verkregen tot de haven van Eilath aan de golf
van Akaba, die in de Rode Zee uitloopt. Van
Eilath naar Haifa werd toen een olieleiding
aangelegd.
De gestremde doorvaart van het Suezkanaal heeft
Israël ertoe geactiveerd, een aanmerkelijk grotere
pijpleiding door het land te leggen. Deze leiding
met een doorsnede van 105 cm is bestemd voor
olie die alleen door Israël behoeft te worden ge
voerd. Met een aantal oliemaatschappijen is de
Israëlische regering overeengekomen, dat de tan
kers hun lading in de leiding overpompen te
Eilath. in welke diepe haven zij vrijwel aan de
kust kunnen meren. De olie wordt te Asjkelon
dan weer ln tankers opgevangen, om verder te
worden vervoerd. Aangezien door het Suezkanaal
maar tankers tot 85.000 ton kunnen varen en
de oliemaatschappijen reeds tankers in bestelling
hebben van 250.000 ton en meer die via Kaap de
Goede Hoop dienen te varen, zal de olieleiding
door Israël naar verwachting een belangrijke rol
spelen omdat op transportkosten aanmerkelijk
kan worden bespaard.
Met de aanleg van de leiding en bijbehorende
faciliteiten is 120 miljoen dollar gemoeid. Het
grootste deel van dit bedrag zal worden besteed
voor verbetering van de haven van Asjkelon
Drie kilometer voor de kust moeten pieren wor
den aangelegd, aangezien de tankers niet dich
terbïj kunnen komen, daar stranding anders
onvermijdelijk is
Voorkomen moet worden dat tankers, die hun
Dallast moeten lozen alvorens Asjkelon aan te
doen. zee en stranden met een laag olie zouden
bedekken. Daarom wordt voor de kust in de
Middellandse Zee een installatie r gebouwd, die
de ballast moet opvangen en het water van de
olie scheiden Naar verwachting zai de olieleiding
begin volgend jaar in exploitatie worden geno
men. De capaciteit zal dan nog niet hoger zön
dan 20 miljoen ton per jaar. Dat is evenwel vol-
doende om haar rendabel te maken. De leiding;
zal, zo hebben deskundigen berekend, al winst
opleveren voor tankers met meer dan 30.000 ton
olie.
De pijpleiding is overigens met de enige
.plaatsvervanger" van het Suezkanaal. Sinds
de zesdaagse oorlog ls met spoed een asfaltweg
van 314 km aangelegd, die Eilath met Haifa
verbindt. Schepen brengen hun lading naar Haifa
waar deze via de weg naar Eilath wordt vervoerd
om vandaar per schip de tocht te vervolgen. Eni
ge Griekse vissers, die door de sluiting van het
Suezkanaal werden verrast tijdens de vangst in
de Rode Zee, voorzien de Griekse bevolking mo
menteel op deze wijze van vis. In koelwagens
wordt de vangst over de Israëlische wegen ge
reden, om in Haifa in Griekse schepen te worden
overgeladen Israëlische ingenieurs hebben tevens
nog een gigantisch project in studie, dat beoogt
door de Negev een tweede Suezkanaal te graven,
omdat, afgezien van de politieke situatie, het
zeker is. dat het Suezkanaal omstreeks het J"aari
2000 onmogelijk in de behoeften van de scheep
vaart kan voorzien.
Belastingvrije spaarpremie
van 20% voor deelnemers aan
het Premie Spaarpian tot een
maximum van f 100,- per echt
paar of f 50,- per persoon
per jaar.
Spaarvormen (evt te combineren):
spaarbewijzen
effectenbewijzen
levensverzekeringen
spaarkasinschrijvingen
hypotheekaflossingen
garantiekredietaflossingen
Nadere inlichtingen bi] Spaarbanken,
Boerenleenbanken. Raifieisenbanken,
Postkantoren. Banken. Borgstellings
fondsen. Hypotheekbanken. Bouwfond
sen. Spaarkassen. Levensverzekering
maatschappijen. assurantie-tussenper
sonen en de Sociale Verzekeringsbank, i
Of vraag per briefkaart aan Premi®
Spaarpian. Postbus 51. Den Haag, vrij
blijvend de brochure over dit nationale
plan.
morgen voordeel
diverse
noomboterkoekjes
250 gram van 115
voor 99
nlot duur wol heerlijk