LOODSEN WILLEN
EIGEN INBRENG
Verslag explosief gas op Weste
VLISSINGER J. M. BANNINK:
Commissies
Activiteiten
Verantwoor
delijkheid
SLECHTS 625 ABONNEES
ÉDERLANDSE
LOODS':
PB OÏERCASWEBLAGAA).
e haveningang mï ta „Muamosras 1
^iizen te smal
aexaco-steiger' belemn
.cheepvaait^miyvertui
Vijf jaar geleien haalden het handjevol Nederlandse
loodsen - hun aantal ligt nu rond de 650 - weken
lang de voorpagina's van de dagbladen door een wel
overwogen stiptheidsactie, gekoppeld aan een drin
gend verzoek tot verbetering van hun salarispositie.
Sinds die tijd is dit korps van louter specialisten
herhaaldelijk in het nieuws geweest, maar nog nooit
zoveel als de laatste twee jaren. Geen bevolkings
groep in Nederland van deze omvang komt zo vaak
en op zulk een spectaculaire wijze in het nieuws als
jnist deze loodsen. De laatste twee jaar hebben zij
de gemeenschap nadrukkelijk attent gemaakt op hun
aanwezigheid, hun speciale kennis van nautische
problemen en hun bereidheid anderen van die kennis
le laten profileren. De loodsen zijn een kleine, strijd
bare groep, boordevol ideeën en idealen; een speci
fieke inbreng eigenlijk in het geheel van de ontwik
keling, die zich thans op scheepvaartgebied in en
rond de havengebieden voltrekt. Het medium, waar
mee de Nederlandse loodsen aan de weg timmeren
is het orgaan van de vereniging ,De Nederlandse
Loods' (oplage 625 exemplorn), en tweemaandelijk
se periodiek, die in korte tijd een gezaghebbende
stem heeft verworven op nautisch gebied. De man-
op-de-achtergrond is de Vlissingse loods J. M. Ban-
nink, een fors gebouwde veertiger, het type van de
rustige zeeman. Hij is de man, die - gesteund door
een aantal collega's - als eindredacteur van ,De Ne
derlandse Loods' de koers uitzet. Een opvallende
koers, want vele malen hebben de dagbladen artike
len of gedeelten van artikelen uit ,De Nederlandse
Loods' overgenomen.
Een kleine bloemlezing van de headlines*
Vlissingse loods pleit üoot oliehauen in het Gat van Ossenisse
'Haven van Everingen vervolg opZaid-Sloe
,D« Nederlandse loodswil helikopterhtdp
,Texaco-steiger' belemmert scheepvaart: niet overtuigend
,De Nederlandse loods' over radarketen Westerschelde
Schelde is gevaarlijkste rivier van West-Europa
Overslag uiterst explosief gas op Westerschelde
Nieuwe haveningang Temeuzen te smal
^Artikelen uit het vakblad van de loodsen
z||n aangehaald in Engelse en Duitse kran
ten, hun schrijvers zijn geciteerd in tal
van andere bladen, periodieken en kronie
ken,
,Het is prachtig, dat we dit hebben be
reikt', is de reactie van eindredacteur Ban-
nink. ,De bedoeling heeft bij ons "oorge-
zeten meer waardering te oogsten voor
het werk van de loodsen. Ook te zorgen,
dat de loodsen meer worden gekend in
allerlei zaken, waarmee zij door hun be
roep nauw zijn betrokken. De loodsen wil
len met een eigen inbreng een bijdrage
leveren aan de thans aan de gang zijnde
ontwikkeling op scheepvaart- en havenln-
dustrlegebled.'
De heer Bannink en zjjn medewerkers
gaan moeilijkheden niet uit de weg On
omwonden komen zij voor hun standpunt
uit. Soms doen zij voor bepaalde instan
ties heel vervelende uitspraken; een andere
keer weer komen zij met belangwekkende
onthullingen over zaken, die veler Delang-
stelllng hebben. Om een voorbeeld ie noe
men: In het oktobernummer werd ont
huld, dat twee gastankers op 12 augustus
van dat jaar op de rede van Terneuzen
uiterst explosief gas in eikaars ruimen
hadden overgepompt, een bezigheid, zo
vlakbij woon- en recreatiegebieden, die niet
van gevaar was ontbloot. Dit .explosieve'
artikel van de heer Bannink (,ik heb het
overslaan zelf gezien' over een zaak, waar
van in w|Jdere kring niets bekend was,
bracht zelfs een kamerlid in het geweer,
die vragen stelde aan het ministerscomitè
van de Benelux Economische Unie. Alle
dagbladen citeerden meteen het artikel
van de heer Bannink.
Nog vers In liet geheugen ligt een beschou
wing in ,l)e Nederlandse Loods', waarin
op deskundige wjjze werd gesteld, dat de
Ingang van de nieuwe haven in Terneu
zen te smal is. In dit artikel werd een
beschuldigende vinger uitgestoken naar
rijkswaterstaat. Zonder omslag van woor
den stelde de schrijver, dat er niet één
nautische commissie zou z|jn. die deze ha
veningang zou goedkeuren. Zijn conclusie
was: b|j hot uitdenken cn uitwerken van
de plannen zijn niet de juiste mensen be
trokken geweest. Duidelijker kan de kri
tiek aan het adres van rijkswaterstaat
niet. Weliswaar heeft rijkswaterstaat een
tweetal loodsen om advies gevraagd, aldus
de lieer Bannink, maar dit advies legde
waterstaat nnast zich neer, zonder de lood
sen of hun vereniging hierover ook maar
één enkele indicatie te geven. Dit soort
dingen steekt de loodsen. Het zou zo ge
makkelijk anders kunnen. Over de verhou
ding van ,De Nederlandse Loods1 met rijks
waterstaat zegt loods Bannink dan ook:
,Die is nog niet, zoals w|j graag zouden
zien.'
De loodsen hebben overigens hier en daar
toch al een zekere inspraak in zaken, die
hen nauw raken. Sinds In 1965 in ver
schillende districten loodstechnische com
missies z|jn opgericht er is ook een
dergelijke commissie in Zeeland, die in
Vlissingen zetelt is er een kentering
te bespeuren. .Gevraagd en ongevraagd
geeft de commissie advies', aldus de heer
Bannink. Vele van de initiatieven van de
commissie monden uit in artikelen voor
,De Nederlandse Loods', stuk voor stuk
goed gedocumenteerde verhalen, die met
de nodige zorgvuldigheid zijn opgestëld.
Als er bijvoorbeeld in een krantebericht
van de zijde van rijkswaterstaat wordt
gesteld, dat de overslag van explosief gas
op de Westerschelde op twe§ tot drie ki
lometer afstand van Terneuzen plaats
vond, haalt de heer Bannink slechts de
schouders op. In zijn artikel sprak hij
van 1500 meter. ,Dat is ook de juiste
afstand', beklemtoont hij. ,Wij loodsen, die
het nog waar moeten maken, dat wij een
waardevolle inbreng hebben, kunnen ons
niet veroorloven op zo'n essentieel punt
fouten te maken. Als er 1500 meter staat,
dan ls het ook anderhalve kilometer, en
geen twee of drie kilometer. Reken maar!'
De heer Bannink. die in zijn werk voor
het loodsenvakblad met raad eD daad ter
zijde wordt gestaan door zijn collega en
vriend J. W. A. Deynen uit Vlissingen.
houdt regelmatig contact met de beide
andere redacteuren van het blad, respec
tievelijk de heren H. Stallinga uit Delf
zijl en J. Bruynzeel uit Schiedam. Geen
artikel wordt afgedrukt voordat de drie
man tellende redactie er zich akkoord mee
heeft verklaard. In de regel stuurt de heer
Bannink de kopij per brief naar zijn col
lega's. Redactievergaderingen houden we
niet. Voor de heer Bannink is het van
veel belang, dat hij voor vele artikelen
en beschouwingen kan terugvallen op het
Loodsen Documentatiecentrum, dat van de
grond af door de heer Deynen Is opge
bouwd en waarvan de loodsen en andere
geïnteresseerden uit het gehele land ge
bruik maken. Alles wat er op nautisch
gebied verschijnt, komt bij de heer Deynen
terecht, die het codeert, catalogiseert en
administreert. Bij zijn onderzoekingswerk
stuit hij soms op buitengewoon interes
sante zaken, zoals enige tijd geleden, toen
hij een publikatie onder ogen kreeg van het
Institute of Navigation in Londen. Het re
sultaat was een door vele kranten over
genomen artikel in ,De Nederlandse Loods
over de wereldscheepsongevallenlijst. Daar
uit bleek, dat de Westerschelde te boek
staat als 's werelds gevaarlijkste rivier,
de rivier dus met de meeste scheepsonge
vallen.
Het is opvallend, dat vele van de beschou
wingen, die in ,De Nederlandse Loods' ver
schijnen. aan Zeeland zijn gewijd. De heer
Bannink heeft er deze verklaring voor:
,Het is ontegenzeggelijk een feit. dat de
Vlissingse en Terneuzense loodsen (hun
aantal bedraagt ruim 160 op een totaal
van 640 loodsen in Nederland, waarvan er
ruim 510 zijn aangesloten bij de vereniging
De Nederlandse Loods, die op haar beurt
via de centrale van rijkspersoneel b|j het
ambtenarencentrum ls aangesloten, waar
bij nog kan worden opgemerkt dat de
ver. ,De Nederlandse Loods' deel uitmaakt
van de (European Maritime Pilots' As
sociation) zich het actiefst tonen.
Bewijzen? ,K|jk alleen maar naar de loods
technische commissie, die uit Vlissingse
en Terneuzense loodsen is samengesteld.
Legio zijn de adviezen, die zij hebben ge
geven en nog geven."
De heer Bannink toont een overzicht van
alle activiteiten, waaruit onder meer blijkt,
dat desgevraagd aan een particuliere fir
ma een advies werd uitgebracht over de
bevaarbaarheid van het kanaal door Wal
cheren. Zó ver reikt de service van de
commissie. Soms neemt de vereniging ,De
Nederlandse Loods' zelf het initiatief en
verzoekt zij de commissie haar rapport
uit te brengen over een bepaalde zaak.
Zo is enige tijd geleden aan de commissie
gevraagd haar bevindingen te rapporteren
over de nautische situatie van de Zeeland-
brug. Dit onderzoek vroeg de vereniging
naar aanleiding van een aantal aanvarin
gen van schepen met de brug. Welnu, het
rapport is binnen en de resultaten van de
commissie zullen binnenkort in het vereni
gingsorgaan worden gepubliceerd.
De commissie bestrijkt ook andere terrei
nen. Zo is bijvoorbeeld namens de vereni
ging een rapport uitgebracht aan het Ne
derlandse loodswezen over de Inrichting
en uitrusting van twee nieuwe boten voor
het loodswezen in Vlissingen. Dit rapport
werd ongevraagd aangeboden compleet
met tekeningen van Duitse loodsboten
in dank aanvaard door het loodswezen en
de adviezen goeddeels overgenomen. Der
gelijke successen stimuleren de vereniging,
de loodstechnische commissie en de redac
teuren van het vakblad op de ingeslagen
weg voort te gaan.
Hebben de superieuren van loods Bannink
hem weieens moeilijkheden In de weg ge
legd In verband met z|jn publikaties ln
het verenigingsorgaan van de loodsen?
,In de beginperiode, zo'n jaar of acht, ne
gen geleden gebeurde het weieens, dat je
een of andere opmerking van de zijde van
de directie kreeg*, zegt de heer Banninlc,
,maar de laatste jaren hebben we nooit
meer commentaar gekregen. De directie
laat ons volkomen onze gang gaan.' .Trou
wens'. zo voegt hij eraan toe: .Ik verwacht
ook niet anders. We leven immers in een
land, waar vrijheid van drukpers is!'
Opvallend ls, dat het loodswezen weieens
geassocieerd wordt met de artikelen in
.De Nederlandse Loods'. Niet zelden wor
den Inlichtingen over het vakblad aan het
loodswezen gevraagd, hoewel dat er geheel
buiten staat. In zo'n geval wordt degene,
die inlichtingen vraagt, altijd naar de heer
Bannink verwezen. .De vind het een ple
zierige gang van zaken', merkt de heer
Bannink op. ,Ik kan gerust zeggen, dat
ik op deze w|jze een loyale medewerking
verkrijg van het loodswezen.'
.Méér nog kunnen de loodsen loyale mede
werking en erkenning gebruiken van In
stanties, die beslissingen moeten nemen
over zaken, die ook de loods nauw raken.
.We willen onze eigen inbreng hebben',
benadrukt de heer Bannink nog eens met
klem. .Op het gebied van havenaanleg,
havenindustrieterreinen voor de zeevaart.
aanlegsteigers, bruggen, noem maar op
Nauwgezet volgen de loodsen de huidige
ontwikkeling in de scheepvaart. Er komen
steeds grotere tankers, het vervoer van gas,
olie en chemicaliën neemt hand over hand
toe. Daarmee ook de verantwoordelijkheid
van de loods. H|j voelt zich niet, zoals
vroeger, verantwoordelijk voor schip eD
bemanning alleen; hij moet ook terdege re
kening houden met zijn omgeving.
Immers, een tankschip, geladen met olie.
gas of chemicaliën kan bij de geringste
onachtzaamheid van de loods 'n ramp ver
oorzaken, waarvan de gevolgen niet zijn
te overzien. De heer Deynen van het lood-
sendocumentatlecentrum. drukte zich daar
over als volgt uit: ,Wij willen niet de
put gaan dempen als het kalf verdronken
is. Wij willen voorkomen, dat het kalf ver
drinkt.'
Een beeldspraak, die op de dag van van
daag een harde realiteit is. Daarom vech
ten de Nederlandse loodsen, aangevoerd
vooral door hun Zeeuwse collega's, voor er
kenning, voor waardering en voor in
spraak. Immers, z|j zijn de specialisten,
die gevaarlijke rivieren als de Wester
schelde, de Nieuwe Waterweg enz. als
geen ander kennen. Juist de rivieren,
waarop en waaraan grote dingen gebeu
ren en staan te gebeuren. De loodsen wil
len erb|j *l|n.
De thans 42-jarige J. M. Bannink uit Vlissingen is al 12 jaar loods.
Hij is afkomstig uit Gelderland en sinds 1954 woont hij in Vlissin
gen. Toen in augustus 1958 de vereniging ,De Nederlandse Loods'
werd opgericht, werd de heer Bannink redacteur van deze perio
diek, die iedere drie maanden in de vorm van een gestencild blaadje
werd uitgegeven. Eindredacteur was de toenmalige voorzitter van
de vereniging, de Rotterdamse loods C. W. Bernhard, terwijl de
Delfzijlse loods H. Stallinga, evenals de heer Bannink, in de redac
tie was opgenomen. In mei 1964 volgde de heer Bannink zijn Rot
terdamse collega Bernhard op als eindredacteur. Kort daarvoor
was.het stencil vervangen door een gedrukte tekst. Sinds 1 januari
1966 verschijnt het blad om de twee maanden.
Alle leden van de vereniging ,De Nederlandse Loods' ontvangen
hun vakorgaan gratis thuis. Daarnaast is er een aantal mensen
uit regerings- en scheepvaartkringen, dat het loodsenvakblad ont
vangt. Een klein, overigens groeiend aantal betalende abonnees
brengt de oplage op ongeveer 625 exemplaren.
De inhoud van het blad bestaat in hoofdzaak uit beschouwende
artikelen, waarvan er vele onder ogen van miljoenen mensen ko
men, doordat tal van kranten deze artikelen geheel of gedeeltelijk
overnemen. Het verenigingsnieuws neemt slechts een bescheiden
plaats in; het is zelfs al voorgekomen, dat dit nieuws door middel
van een inlegvel de abonnees bereikte. Het loodsenvakblad is met
zijn oplage van 625 exemplaren één van de kleinste in ons land,
maar de stem, die het laat horen wint iedere twee maanden aan
betekenis.
tTataie
kttceyvihr.
Vf [«»-
vui TtTO.uto tri
W,. .-i.7?.'
onmbnï
GEVAARLIJKH - gjGOEST®' Igg
J£P£N VAK 50.000 7 ON: GHIZES1HIÏM©
J)e Nederlandse Loods':
twijfei aan w jpekn andere
'^dkoming
cslk-
