VS ZULLEN GRENZEN VAN CAMBODJA EER BIEDIGEN Rotogravure' brengt AVRO in moeilijkheden Economische groei grootste factor Sihanoek na gesprek met Bowles: Amerikanen zullen infiltraties van Vietcong melden Andere omroepen willen kwestie bii de minister aanhangig maken Vandaag in de krant... LAWINES DREIGEN IN ZWITSERLAND Minister Luns krees, een boete Bonn bekrachtigt standpunt inzake Engeland-EEG Tussen de perken FRANKRIJK TREKT 3-5000MANTERUGUIT DUITSLAND DIRECTEUR ETl-ZEELAND OVER BEVOLKINGSTOENAME IN 1967 Brown naar Bonn 211e jaargang no. PROVINCIALE ZEEUWSE COURANT WAARIN OPGENOMEN DE MIDDELBURGSE, VLISSINGSE, GOESE, BRESKENSE COURANT EN VRIJE STEMMEN Donderdag 11 januari 1968 Kees Verkerk won Pagina 11 58-60. UI. 5144 (k,, red. SSOB. tdv. 3647/3643) 7754 .dm tel 2094 Ad» orlj. IS cenl eer mm Mt 8(3169. «dv 2375). SIHANOEK FRIEZEN AL WEER OP DE SCHAATS.. ,De Amerikanen willen geen gebruik maken van het aehtervolgingsrecht van Vieteongstrydkracliten die hun toe vlucht zoeken in Cambodja, zjj proberen alleen maar te helpen hy het bewaren ran de neutraliteit van Cambodja', ver klaarde de prins. De persconferentie werd gehouden na een onderhoud van anderhalf uur tussen Sihanoek en de speciale afgezant van president John- Chester Bowles. WERVING ,EVA' GEKOPPELD AAN JELEVIZIER' (Van onze radio- en tv-redactie) De uitgeverij-drukkerij Rotogra vure' te Leiden heeft de AVRO in moeilijkheden gebracht door een wervingsactie voor haar uitgave Cambodja NORODOM SIHANOEK, staats hoofd van Cambodja, heeft ver klaard, dat de VS hebben toege zegd de grenzen ran z\jn land te zuilen eerbiedigen en de Vietcong niet te achtervolgen vanuit Zuld- Vietnam (pagina 1). Na de brand EN TERNEUZEN, waar eergiste ren een hevige brand woedde, klinken al weer geluiden over her bouwen (pagina 2). Transplantatie LOUIS BLOCK, die in een New- yorks ziekenhuis een nieuw hart had gekregen, is 7% uur na de operatie overleden (pagina 3). Structuurschets IN DE RAAD VAN DOMBURG hield men gisteren hevige debat ten over de structuurschets (pa gina 5). Controle DE NEDERLANDSE huisartsen zullen de ziektewetcontrole her vatten (pagina 9). Binnen- en buitenlands nieuws: pagina 1, 3 en 9 Zeeuws nieuws: pagina 2, 5 en 11 Sport: pagina 11 Radio en tv: pagina 7 Financieel nieuws: pagina 13 ,Eva' te koppelen aan het abonne mentschap op ,Televizier\ zonder dat blijkt dat ,Televizier' geen uit gave meer is van „Rotogravure' maar van de AVRO. Door voor de wervingscirculaire ge bruik to maken van briefpapier van ,Te- levizier* wordt de indruk gewekt als zou de AVRO achter de actie staan. De an dere grote omroepen zyn voornemens deze kwestie, die z(j hoog opnemen, aan hangig to maken btf do minister van cultuur, recreatie en maatschappelijk werk, mej. mr Klompé. Hun inziens is er opnieuw duidelijk sprake van het dienstbaar zijn van de AVRO aan een winstdoel van derden. Dit is een over treding van de wettelijke bepalingen waarop het huidige omroepbestel be rust. NYE-LAMER, Frieslandwoens dagmiddag is de eerste kortebaan- wedstrijd gehouden. Hoewel er weinig publieke belangstelling was, hebben de spanning en de strijdlust er niet onder geleden. Niets geweten De AVRO laat bij monde van haar financieel-economisch directeur J. C. Bongenaar, weten dat de AVRO niets van de wijze van werving ten behoe ve van ,Eva' geweten heeft. ZIJ spreekt over een onaangename ver rassing. De gang van zaken wordt .Rotogravure', die ten behoeve van. (Zie slot pag. 9 kol. 5) Dorpen worden geëvacueerd LONDEN (Reuter, AFP) In Zwitserland worden verscheidene Alpendorpen door lawines be dreigd, nadat drie dagen achter een sneeuwstormen hebben ge woed. Op last van de overheid is men met de evacuatie van de betrokken dorpen begonnen. In het 1198 meter hoog gelegen Aroi- la bij de Italiaanse grens zijn 150 skiërs van de buitenwereld afge sloten. Alle wegen naar het dorp zijn door sneeuw geblokkeerd, hefschroefvüegtuigen kunnen door de sterke wind niet helpen. Ongeveer honderd bewoners van boerderijen rond Truns in het zui den van Zwitserland zijn geëva cueerd, evenals 350 arbeiders van een nabijgelegen fabriek die door een lawine wordt bedreigd. Vier mensen vonden de dood, vier zijn ernstig gewond en 19 huizen zijn vernield door een lawine op de Oost-Turkse stad Bitlis. Zee bevroren De temperaturen In West-Duits- land zijn in verscheidene jaren niet zo laag geweest. De zee aan de Elbcmonding ls bevroren, dins dagavond deden zich daar b(j mist vier kleine aanvaringen voor. PNOM PENH-WASHINGTON (REUTER) Het Cambod jaanse staatshoofd, prins Norodom Sihanoek, heeft woensdag op een persconferentie gezegd dat de VS beloofd hebben de Cambod jaanse grenzen te zullen eerbiedigen. De Amerikaanse regering heeft toegezegd alles te zullen doen om de grens met Vietnam niet te schenden. Gegevens Prins Sihanoek zei dat de VS de Cam bodjaanse regering in kennis zal stellen van de gegevens die z(j hebben over in filtraties van Vietnamese communisten ,om Cadbodja in staat te stellen zijn plicht als neutraal land te vervullen'. Wanneer er infiltraties worden gemeld zal de prins Cambodjaanse strijdkrach ten zenden om ,de Vietcong uit te nodi gen het Cambodjaanse grondgebied te verlaten', zoals hij zei. Tegelijkertijd zal hij de internationa le controlecommissie verzoeken ,een minutieus onderzoek' in te stellen. Hij zal de Vietcong echter niet openlijk veroordelen. Daarentegen wil hij graag alles weten over ,elke buiten landse infiltratie ,met inbegrip van die van agenten van de Amerikaanse inlichtingendienst'. Positief De prins noemde zijn onderhoud met Bowles .positief', beide partijen hadden ,de punten die ons scheiden' vermeden, De VS hebben begrip voor het Cam bodjaanse standpunt inzake de inter nationale controlecommissie en het Cambodjaanse verlangen dat deze com missie haar rol tot het uiterste zal ver vullen om alle buitenlandse infiltraties in het land tegen te gaan. ,De Ameri kanen zijn daarmee tevreden', zei hij. De besprekingen met Bowles worden vanochtend voortgezet. In Washington wordt intussen druk gespeculeerd over het geheime bezoek dat de Cambodjaanse minister van bui tenlandse zaken, prins Norodom Phoe- rissnra, de afgelopen dagen aan Hanoi bracht. Diplomatieke waarnemers ach ten het mogelijk dat Noord-Vietnam de minister enige verduidelijking heeft gegeven van het jongste aanbod tot vre desbesprekingen, met het verzoek dit over te brengen aan de Amerikaanse afgezant Chester Bowles. (De Noordvietnamese minister van bui tenlandse zaken, Ngoepen Doey Trinh, zei tien dagen geleden dat vredesbe sprekingen zullen beginnen zodra de Amerikanen hun aanvallen op Noord- Vietnam hebben gestaakt. Amerika gaat nog na of dit een oprecht vredesgebaar of slechts een propagandastap Is). Daarnaast bestaat ook de kans dat pre sident Ho Tsji-Minh tegenover de Cam bodjaanse minister zijn bezorgdheid wil de uitspreken over het besluit van het staatshoofd van Cambodja, prins Siha noek, om besprekingen met de Ameri kanen te beginnen over de toestand in het Cambodjaans-Vietnamese grensge bied. Amsterdam: VERGUNNING VOOR BETOGING NIET MEER NODIG VOORNEMEN MOET WORDEN GEMELD AMSTERDAM (ANP) De gemeente raad van Amsterdam heeft zich woens dag beziggehouden met de wijziging van de algemene politieverordening in zake het demonstratierecht. Aanleiding was een initiatiefvoorstel van de frac tie van de PvdA, gevolgd door een voor stel van b en w. Burgemeester, dr I. Samkalden stelde het standpunt van het Amsterdamse gemeentebestuur duide lijk: ,Er kan geen absoluut recht op demonstraties zjjn. De aanspraak op de openbare weg dient afgewogen te worden op de aanspraken van ande- De raad ging met instemming van de fractie van initiatiefnemer drs E. van Thijn akkoord met de nieuwe re geling, die inhoudt dat voor een de monstratie niet langer een vergun ning dient te worden aangevraagd, doen dat het voornemen moet wor den gemeld. Met de mogelijkheid dat een vroegtijdige aanmelding overleg met een in te stellen commissie uit de raad mogelijk maakt. VERKEERSOVERTREDING UITGELOKT HAARLEM (ANP) Naar eerst woensdag bekend is geworden, heeft minister Luns een boete moeten beta len wegens hel uitlokken van een ver keersovertreding. Tegen de minister was proces-verbaal opgemaakt na een lichte aanrijding op de rijksweg Den Haag-Amsterdam m de gemeente Haarlemmermeer, waarbij de auto van de minister was betrokken. De aanrijding vond plaats doordat de chauffeur van de minister op aanraden van mr Luns rechts had gepasseerd, toen op de linkerbaan een auto reed. De chauffeur van minister Luns. de 55- jarige H. M., heeft maandag voor de politierechter te Haarlem terecht ge staan, omdat hij na de aanrijding was doorgereden. Hij werd veroordeeld tot een boete van honderd gulden. De eis luidde 150 gulden. BEJAARDE MAN IN WIJHE DOODGEVROREN WIJHE De 75-jarige A. H. Damman uit Wijhe is in de vroege ochtend van dinsdag door de kou lievangen en dood gevroren. De man, die aan aderverkal king leed, was via een raam uit zjjn woning ontsnapt en in de vrieskou aan het dwalen gegaan. Vijfhonderd meter van zijn huis werd hij in een weiland gevonden. Zijn kinderen hadden de deu ren goed afgesloten, maar geen erg ge had in het raam. De echtgenote van het slachtoffer lag in het ziekenhuis. BONN (DPA) Het Westduitse kabi net heeft woensdag zijn standpunt te- :enover de moeilijkheden om het EEG- idmaatschap van Engeland bekrach- ïgd. In een korte verklaring wordt ge zegd, dat de bondsrepubliek zich niet achter een anti-Frans front zal scharen, zolang er nog een kans is president De Gaulle voor een aanvaardbare regeling van de lidmaatschapskwestie te winnen. De Westduitse regering verzekerde te zelfdertijd dat zij onwrikbaar aan een uitbreiding van de gemeenschap vast houdt. Op een persconferentie, die na het ka binetsberaad werd gehouden, zei de re geringswoordvoerder, dat in Bonn de indruk heerst, dat er nog geen .defini tief, absoluut vaststaand Brits stand punt" is. Ook het gesprek met Lord Chal- font, de Britse minister voor Europese zaken, heeft deze indruk niet kunnen wegnemen. Volgens de woordvoerder zal Bonn de Franse regering vragen, wat zij onder het begrip .arrangement' verstaat. Deze term is door De Gaulle in een van zijn recente persconferenties genoemd. Door ijs gezakt en verdronken HORN (ANP) De zevenjarige Jacques Bex uit Haelen ls woensdag by het spelen op een bevroren vijver rondom een kasteel door het jjs gezakt en verdronken. Taartoe dient een nleuw- W jaarsrede? Het ls een haast onvermijdelijke vraag in de maand januari. Voorzitters van allerlei instellingen, burge meesters, directeuren van be drijven, enfin een hele groep van respectabele mensen in de samenle ving houdt in het begin van het jaar een toespraak, waaraan in de publici teit meestal vrij veel aandacht wordt besteed. Maar nogmaals: waartoe een dergelijke toespraak? Zien we het goed, dan is de functie van de nieuwjaarsrede vooral .balans opmaken', balans over een jaar dat achter de rug is, met daarnaast een poging vanuit het jongste verleden enige aanwijzingen te geven voor het beleid in de toekomst. Dat kén zinvol zijn. Er zijn in het persoonlijk en in het maatschappelijk leven mo menten, waarop het nuttig is om terug te blikken en tevens om te pogen tot enige bezinning te komen voor de toe komst. Het komt ons echter voor, dat bij een dergelijke terugblik met bijbe horende bezinning, enige beperking toch wel gewenst is. Bij het luisteren naar de stroom van nieuwjaarstoespraken hebben wij ons menigmaal afgevraagd of deze wijze beperking wel altijd wordt toegepast. In welk opzicht een beperking? We geloven dat die vooral ligt in het er kennen en herkennen van de eigen grenzen. Diegene die een nieuwjaars rede uitspreekt, dient er menen wij van uit te gaan dat de toespraak is bestemd voor de luisteraars van het zelfde moment, d.w.z. voor de leden van het college waarin de rede wordt gehouden. Praktisch gezien houdt dat in, dat men rekening moet houden met de opnemingsmogelijkheden van de toe hoorder: het is een zware opgave voor een luisteraar geboeid te luisteren naar een *de die langer duurt dan (laten we zeggen) tienvijftien minuten. Maar er is ook een principiële kant: een nieuwjaarsrede behoort niet in de eerste plaats een polemiek te zijn met afwezige figuren, maar een tot aanwe zigen gericht betoog, mensen die uit hoofde van htm functie of lidmaatschap direct betrokken zijn bij de onderwerpen, welke in de toespraak worden aange sneden. Deze principiële kant wordt niet altijd se rieus genomen. In •ele gevallen name lijk wordt de nieuw jaarsrede .over de hoofden heen' uitge sproken. Een burgemeester of een voor zitter gaat discussiëren met een rege ring of provinciaal bestuur en zorgt aldus voor heftige uitvallen jegens af wezigen. Dat kén wel eens nuttig zijn, dit spuien van opvattingen aan het adres van instanties, die men het eens wil zeggen, maar aan de andera it moet men vaststellen dat het ■Ct vooral in de maand januari vrij wel nihil ls. Vrijwel iedere spreker in het land, die een nieuwjaarsbetoog houdt, houdt van dergelijke redevoerin gen ,over de hoofden' van de luisteraars heen. Zo gezien moet voor de regering januari een maand zijn, waarnaar met groot verlangen wordt uitgezien: do nieuwjaarsredes stromen Den Haag binnen en het enige wat de regering nog maar hoeft te doen is alle aanbe velingen uit die toespraken op te vol gen en alle wensen in te willigen. Voor een heel jaar ligt het beleid dan weer vast. Was het maar zo eenvoudig. T Vermoedelijk neemt niemand op do V Haagse departementen de polemisch» nieuwjaarstoespraken (van welke auto riteit ook) ernstig. Ze weten daar beter dar. wie ook: nieuwjaarskreten aan het Haagse adres behoren even onvermijde lijk by de januarimaand als de natte sneeuw. In Limburg wil men nog meer van de regering, maar laat dat nou in Friesland en Groningen óók het geval zijn. In Brabant hetzelfde lied en laten we eerlijk wezen in Zeeland weet men eveneens van Strijdkrachten op nucleaire basis gereorganiseerd Ultramoderne wapens voor overblijvende troepen ftuKthj* PARIJS (RTR) Frankrijk is van plan naar schatting drie- tot vijfduizend militairen uit West- Duitsland terug te trekken in het kader van een stroomlijning van het Franse leger. Daar staat ech ter, naar de Franse minister van voorlichting, Georges Gorse, woensdag meedeelde, tegenover dat de Franse troepen in de bonds republiek een ultramoderne en gro tere vuurkracht krijgen. De West duitse regering is van de verande ringen op de hoogte gesteld. Reorganisatie Frankrijk, dat zijn strijdkrachten op nu cleaire basis gaat reorganiseren, zal het gen zonder de totale troepensterkte op te voeren. De sterkte van een divisie, momenteel 30.000 man bedragend, zal naar verwachting worden teruggebracht tot 15.000 20.000 man, naar de bewa pening wordt uitgebreid met de nieuwe zware, met kernwapens uitgeruste AMX-30 tanks. In Parijs is vernomen dat dit jaar twee pantserregimenten uit de bondsrepubliek naar Oost-Frankrjjk zullen worden over geplaatst. Daar zullen ze zich aansluiten b(j een pantserdivisie die nu al in Ver dun wordt gevormd. Volgens Franse functionarissen heeft de voorgenomen maatregel geen politieke of economische betekenis. OOK WONINGBOUW OEFENT VEEL INVLOED UIT MIDDELBURG Het inwo nertal van Zeeland is, zoals wij gisteren al meldden, in 1967 met 3085 gestegen. Daarop hebben twee factoren vooral invloed. De geboortencijfers vallen daar niet onder, want als de economische ontwikkeling ongustig is ver dwijnt deze aanwas toch (sta tistisch gezien dan; natuurlijk niet de baby's. Voorop staat dus do economische groei, op de tweede plaats komt de woningbouw. Wanneer er namelijk veel woningen worden gebouwd én er gebeurt economisch weinig, levert jaar woning bevolgings- groei bouw groei per woning 1960 1117 283 0.25 1961 1540 657 0.43 1962 1603 877 0.55 1963 1362 2069 1.52 1964 2108 2661 1.26 1965 2949 2089 0.76 1966 3056 3117 1.02 1967 3600 3085 0.86 van het inwonertal met 1,3 neer. Ge lukkig is het huidige toewijzingssy steem meer dan vroeger gericht op de economische ontwikkelingen, zo dat de woningbouw de ontwikkeling soepel kan volgen. Het woningbouwcjjfer over 1967 is afgerond: de eerste elf maanden kwamen er 3376 woningen gereed. Sinds 1960 is de bevolkingsgroei steeds toegenomen, behalve in 1965. Daar zit dus een duidelijke lijn in. Vier jaar lang ligt de woningbouw ver beneden 2000. Toch groeit de bevolking in 1963 ondanks een fedaalde woningbouw van bijna 00 tot bijna 2100. Met andere woor den: de woningbouw kan de ontwik keling niet bijhouden. De twee laatste jaren zien we het omgekeerd: in 1967 stygt de woningbouw met onge veer 550, maar blijft de bevolkings groei op peil. Men ziet dan het wo- ningeffecl (laatste kolom) dalen. Voor Nederland als geheel komt de bouw van één woning op een groei In bijgaand artikel vervolgt drs M. C. Verburg, directeur van het ETI voor Zeeland, zijn analyse van het bevolkings- verlóop over 1967 in Zeeland. Met name de factoren econo mische ontwikkeling en wo ningbouw komen aan de orde. W.-Z.-Vlaand. 333 52 0,16 O.-Z.-Vlaand. 961 1228 1.2S Zeeland 3376 3085 0,91 Bij beschouwing van dit staatje blijkt dat het vaak gehoorde verwijt dat bepaalde streken met woningen wor den bevoordeeld niet opgaat. Oost- Zeeuwsch-Vlaanderen en 'ook Wal cheren groeien tegen de klippen op'. Woningbouw daar levert de meeste inwoners op. Natuurlijk mag dit niet de enige richtsnoer zijn. Sociale overwegingen spelen ook een rol. Gemeenten Per streek Interessant is het de bevolkingsgroei ook per gebiedsdeel te betrekken op de woningbouw. We nemen daarvoor de cijfers voor de woningbouw in de eerste elf maanden van 1967. Sch.-Duiveland 293 228 Tholen en Sint-Philipsland 256 348 Walcheren 868 944 Bevelanden 665 485 0,58 1,09 0.7S Eenzelfde benadering is mogelijk per gemeente. Voor de zes snelst ge- roeide gemeenten, voor Borssele waarvan de groei 55 bedraagt) en voor Hontenisse (min 64) geven wij voorbeelden. Terneuzen 286 644 2.25 Vlissingen 461 537 1.16 Middelburg 246 410 1.67 Sas van Gent 184 282 1.55 Goes 155 266 1.71 Hulst 111 176 1.59 Borssele 25 55 2.20 Hontenisse 27 min 64 min Men ziet hier effecten die zeer hoog liggen. De bereidheid naar deze ge meenten te trekken is groot. Het verschil tussen Borssele en Hontenis se met ongeveer gelijke woningbouw Ls frappant. In Hontenisse treedt hevolkïngsverlies op doordat bepaal de kerkdorpen niet meer in trek zijn. Werkgelegenheid De werkgelegenheid blijft duidelijk de doorslaggevende factor. In 1964 groeide het Zeeuwse inwonertal met 2661, de mannelijke beroepsbevolking met 850 (met 1550, maar de land bouw liep met 700 achteruit). In 1965 waren de cijfers: 2089, 300 (900 min 600 voor de landbouw), in 1966: 3117, 750 (1350 min 600). Mede dooi de mogelijke veroudering is het cij fer voor 1967 moeilijk te geven. Men mag aannemen dat de werkgelegen heid voor mannen weer met 750 zal zijn toegenomen, dat wil zeggen met waarschijnlijk 1250 minus een daling voor de landbouw met 500. Van die 1250 vallen er waarschijnlijk 900 toe aan de industrie en 350 aan de dien stensector. De groei op Walcheren nog maar net op gang gekomen, zal weinig voor die van Oost-Zeeuwsch- Vlaanderen onderdoen. Voor de Ne derlandse begrippen van thans is Zeeland op de goede weg met als ge volg nieuwe arbeidsplaatsen en ont wikkeling van stad en land. Drs M. C. Verburg. Daarom lijkt on3 enige beperking c de nleuwjaarsredenaars toch wel zinvolr men doet er een praktisch punt de luisteraar een welgevallig werk mee omdat men kort is, men doet voorts recht wedervaren aan het principe dat een toespraak eerst en vooral bestemd is voor een bepaalde kring, namelijk diegenen voor wie de rede wordt uit gesproken. Er is nog een derde punt, dat naar ons gevoel pleit voor niet al te omstandige januaribetogen. Namelijk dat de democratie in ons land een be- grotlngsdemocratie is: het beleid van het dagelijks bestuur van (bijvoorbeeld) een gemeente komt uit en terna aan de orde bij de behandeling van de begro ting. Diegenen die deze begroting moe ten vaststellen kunnen bij die gelegen heid alle posten aan de orde stellen en daarover nadere inlichtingen verzoeken, zij kunnen voorts algemene beschouwin gen houden en daarbij de door hen gewenste beleidslijn nader aangeven en toelichten. Diegenen die met het dage lijks bestuur zijn belast bijvoorbeeld een college van b en w hebben ver volgens alle gelegenheid bij deze begro tingsbehandeling in te gaan op alle aspecten van him beleid gedurende het komende jaar. Er is geen beter ogen blik voor deze zaken te vinden in het .democratische jaari dan de behande ling van de begroting. Men moet dat niet gaan afromen door al te omstan dige nieuwjaarstoespraken. Daartoe dient in eerste instantie de begroting met de daarbij behorende aanbevelings brief. Dit alles samenvattend het is niet de eerste keer dat wfl dit onder werp aan de orde stellen zouden wij willen pleiten voor korte nieuwjaars- ►raken, waarin slechts hoofdzaken en aangestipt, zouden wij vooral willen pleiten vóór het vermijden van teveel polemische opmerkingen zij verdwijnen immers in het koor van de redenaars en tenslotte zouden wij er voor willen pleiten dat het accent vooral wordt gelegd op het balans- opmaken. Een beperkte toespraak, dat wil zeggen: tussen de perken, binnen de eigen grenzen. .Waar staan wij aan het begin van het nieuwe jaar, op de wisseling van de tijd. met het werk dat ons is opgedragen en waartoe wij zijn gekozen', ziedaar het hoofd-, ja het énige thema, dat naar onze overtuiging in zulk een rede aan de orde moet" ko men. LONDEN (RTR) De Britsei minis ter van buitenlandse zaken. George Brown, zal op 19 januari in Bonn over leg plegen met zijn Westduitse collega Willy Brandt over de gevolgen van Frankrijks weigering de zes van de EEG op korte termijn besprekingen te laten houden over Engelands verzoek lid van de EEG te mogen worden.

Krantenbank Zeeland

Provinciale Zeeuwse Courant | 1968 | | pagina 1