Tracé Oosterscheldedam
tamelijk ver westelijk
zusterhuis voor
revalidatiecentrum
Nieuw boek over
Kapelse historie
Kleuterschool in
Schore nu geopend
Verpleeghuis komt
nu definitief in
Terneuzen
Gs tegen hoogbouw
Dr Roebers: ,we
hebben gebrek
aan bijna alles'
ALMANAK
Van Goese auteui
W. van Ysseldijk
Grafkelders
Ledenvergadering
ZLM op 18
december in
Middelburg
Losgebroken koe
zet Burgh op
stelten
NIEUW EVENWICHT IN EEN
VERANDEREND KUSTBEELD'
PROVINCIALE ZEEUWSE COURANT
DONDERDAG 30 NOVEMBER 1967
ZONNEVELD'-KRITIEK OP
BLOKKEREN PLANNEN
OOSTKAPELLE Dr H. A. Roe
bers, geneesheer-directeur van het
zeehospitium Zonneveld heeft zich
woensdag zeer kritisch uitgelaten
over de houding van het provin
ciaal bestuur van Zeeland aan
wiens beleid het te wijten zou zijn,
dat de zo noodzakelijke bouw van
een revalidatiecentrum voor Zee
land op de plaats van het zeehos
pitium nog steeds niet gerealiseerd
kan worden. Het plan dat al jaren
oud is, verkreeg onlangs de goed
keuring van de minister van socia
le zaken en volksgezondheid. De
provincie stak er echter een stok
je voor door zich uit te spreken te
gen de bouw van een zestien me
ter hoog zusterhuis bij het com
plex.
Dr Roebers toonde zich juist daarom zo
gegriefd dat het provinciaal bestuur dit
p3s een jaar later heeft kenbaar ge
maakt aan Zonneveld. Geëist werd dat
het zusterhuis met twee verdiepingen
zou worden ingekort. Maar dat betekent
dat mer weer met ruimtegebrek zou ko
men te zitten. En het terrein waarop de
nieuwbouw is gepland leent zicli niet
voor een verdere uitbreiding van de
laagbouw. Momenteel wacht het Zonne-
veldbestuur op een beslissing van de
minister voor volkshuisvesting en ruim
telijke ordening.
De geneesheer-directeur van Zonneveld
toonde woensdagavond de keerzijde van
de medaille. Hij reageerde op uitlatin
gen van de sinterklazen In burger van
.Sport Steunt Zonneveld', die de loftrom
pet staken over de medewerking van de
provinciale overheid. Wat dr Roebers
rondbazuinde leek echter meer op treur
muziek
Momenteel zijn er 67 interne en 12 ex
terne revalidatiepatiënten.
De heer Roebers noemde het beleid van
•verheid op het punt van het blokke-
van de nieuwbouwplannen .een bij
zonder droevige zaak".
.We kunnen niet verder. We zitten prop
vol. We hebben gebrek aan praktisch al
les. Aan huisvesting van patiënten en
personeel; aan speelruimte voor de kin
deren; aan therapie- en schoolruimte.
We hebben verder dringend behoefte
aan meer ruimte voor de huishoudelijke
en technische dienst. We dreigen achter
op te raken als er niet snel wat gebeurt'
zo zei dr Roebers, die tenslotte nog op
merkte dat .Zonneveld' moet steunen op
drie peilers, te weten een moderne outil
lage. erkenning als revalidatiecentrum,
wat weer gekoppeld is aan nieuwbouw
en een erkende ziekenverzorgstersop-
leiding. En hij besloot wat cynisch met
de opmerking: het provinciaal bestuur
kijkt niet vooruit maar omlioo;
Officiële opening
school .Zuidburch'
in Middelburg
MIDDELBURG Burgemeester mr J.
Drijber zal vrijdag 8 december om twee
uur 's middags de opening verrichten
van de nieuwe Zuidburch-school voor la
ger onderwijs. De school staat in de Ma-
gistraatwijk aan de Samuël Radema-
cherstraat.
96 bedden
De nieuwbouwplannen voor een revali
datiecentrum belopen een bedrag van
tussen de vier en vijf miljoen gulden.
Het gaat hier om een centrum met een
capaciteit van 96 bedden, te verdelen
over drie paviljoens met voorts een uit
gebreide ruimte voor fysische therapie
met een zwembad en ruimte voor ar-
beidstherapie, logopedie en een school
van acht klassen. Daarbij zou dan een
zusterhuis moeten komen. Het plan ls
Ir Vellekoop: ,Het
zal met fruitteelt
waarachtig wel gaan'
KLOETINGE ,Het zal met de frult-
koop, rijlcsfruitteeltconsulent in Zeeland
dinsdagavond zijn causerie over het on
derwerp .Heeft de Nederlandse fruit
teelt nog een kans tegenover de Franse
fruitteelt'. De heer Vellekoop sprak in
.Amicitia' te Kloetinge voor leden van
de vereniging van oud-leerlingen van
land- en tuinbouwcursussen en Neder
landse fruitoteeltorganisatie te Kloetin
ge en omstreken.
Spreker achtte de geweldige fruitpro-
duktie in het huidige Frankrijk als men
het reëel beziet geen zaak om in paniek
te raken. Wanneer een goede produktie-
en afzetpolitielc wordt gevoerd zal de
Nederlandse fruitteelt zeker uit de hui
dige impasse komen, vond hij.
Spreker lichtte zijn woorden nader toe
met dia's.
In zijn inleiding had voorzitter L. v. d.
Linde er op gewezen dat men voor deze
avond welbewust had gekozen voor een
belichting -an de economische aspecten
van de fruitteelt. Hij sprak er zijn vol
doening over uit dat er bij de leden,
gezien de grote opkomst, niet uitslui
tend belangstelling bestaat voor cul
tuur-technische onderwerpen zoals die
in vorige seizoenen werden behandeld.
Leeuwse
Teer
Maandag werd in dit hoekje een
geval van dubbele ondertrouw be
handeld, te zien in het publikatie-
kastje van een gemeente i» v:es-
ielijk Zeeuwsch-V laanderen. Een
juffrouw A. was achtereenvolgens
met de heren B. en C. in onder
trouw gegaan. Nu doet zich in
het dorp de trieste omstandig
heid voor, dat het lampje, dat
's avonds het publikatiekastje ver
licht, stuk is. Weshalve men al
lerlei mensen met zaklantaarntjes
voor het kastje ziet drommen
niemand wil iets van het schouw
spel missen.
Het wordt tijd dat de gemeente
eens ingrijpt e-r moet nodig
een nieuw lampje in het kastje.
In een geheel ander dorp deed
zich in de oorlog ook eens een
geval van drommen voor, toen
daar iedere vrijdagavond een ge-
evacueerde dame een bad in de
schuur nam. Ze liet zich dan sier
lijk in een tobbe glijden, een
schouwspel, dat onder een deel
van de mannelijke bevolking een
grote populariteit genoot.
De zaak lekte uit en de vrouwen
grepen in: ze smeerden hel kozijn,
waaraan de gluurders zich ver
gaapten, vol zwarte teer.
Zo ontstaan bijnamen: wie zo
thuiskwam, heette voor het ver
dere leven Jan Teer. Maar nie
mand is men zo blijven noemen.
Een bijnaam heeft nu eenmaal
mede de functie van het onder
scheid.
ontworpen door de architecten Van 't
Hooft en Wondergem. In een nadere toe
lichting stipte dr Roebers de noodzaak
Postkantoren open
in Zeeland op
vrijdagavond of
koopavonden
VLISSINGEN' Met ingang van 1 d
cember zullen in het postdistrict Mid
delburg (Zeeland en West-Noord-Bra-
bant) vijftien postkantoren op vrij
dagavond of up de plaatselijke koop
avond worden opgesteld. Men kan er
voor alle postale handelingen terecht.
Het kantoor Oostburg is geopend op
de woensdagavonden tot acht uur, Zie-
rikzee op donderdagavond tot acht uur.
Middelburg en iVlissïngen zijn op vrij
dagavond geopend tot half negen. In
Goes kan men eveneens vrijdagsavonds
terecht, maar tot negen uur. Op vrij
dagavond zijn voorts tot acht uur ge
opend de kantoren Axel, Breskens,
Hulst. Sas van Gent en Terneuzen.
Wat de kantoren in West-Brabant be
treft: zowel Bergen op Zoom ais Roo
sendaal. Steenbergen, Oudenbosch en
Zevenbergen zijn vrijdagsavonds open
tot half negen.
De heer K. van Everdingen, voorzit
ter van de PTT-kamer (waarvan hij
lid is, namens de kamer van koop
handel voor Midden-Zeeland) en als
zodanig lid van de PTT-raad, beide ad
viserende organen, wees er op. dat de
PTT zoekt naar wegen om meer ser-
te verlenen tegenover de dagen
zoals de vrije zaterdag waar de
service minder moet worden. Er zijn
proeven genomen met het openstellen
van postkantoren op koopavonden in
gemeenten elders in ons land. die goed
uitvielen. ,De koopavonden in Zeeland
service van de middenstand kun
nen nu worden gecombineerd met de
ze PTT-dienstverlening. Deze service
staat ook tegenover de restrictie, dat
er na drie uur geen geldzaken meer
kunnen worden gedaan op de postkan
toren'. De heer Van Everdingen ge
looft niet, dat de openstellingen bij
PTT weer zullen worden ingetrokken,
.alleen als de koopavonden van de mid
denstand zouden verdwijnen'.
Instuif St-Nicolaas
De instuif in het jeugdgebouw (Oude
pastorie) te Nieuw en St.-Joosland zal
zaterdag 2 december a s in het teken
staan van het sinterklaasfeest. Iedere
bezoeker wordt verzocht een pakje me
de te brengen. De avond begint om half
acht en is alleen toegankelijk voor jon
geren van 13 tot en met 15 jaar.
Verschijnt in januari
KAPELLE Er komt in
januari een boek uit, dat een
uitgebreide informatie en do
cumentatie over de geschie
denis van Kapelle bevat. Het
is, in opdracht van het ge
meentebestuur, geschreven
door de heer W. E. P. van
Ysseldijk uit Goes. Het werk
schenkt aandacht aan de ont
wikkelingen van Kapelle in
een periode van ongeveer
duizend jaar: van de eerste
nog na te gane neder
zettingen tot de plannen voor
een gemeentelijke herindeling
en een mogelijke ruilverkave
ling van het fruitteeltgebied.
De titel van het hoek: ,De ge
schiedenis van Kapelle (Z.-B.)'.
Er korut een oplage uit van in to
taal 1250 exemplaren, bij boek
handel D. Burger in Kapelle. Be
halve 450 pagina's tekst bevat
het werk ook talrijke illustraties,
in totaal ongeveer tweehonderd:
daarbij zijn ongeveer vijtïg gro
tere en kleinere kaarten.
Schrijver W. E. P. van Yssel
dijk is met de voorbereidingen
van het historische overzicht drie
jaar bezig geweest: .Geschiede
nis was en is een soort hobby
van me. het is een boeiende zaak.
Toch heb ik geaarzeld, toen Ka-
peiies burgemeester me vroeg
het boek te schrijven. Ik zat in
de landbouwjournalistiek en voor
zag wel. dat het een uitgebreid
karwei zou worden. Maar ik heb
er de landbouwjournalistiek voor
opgegeven'.
Hoe net boek tot stand is geko
men? De heer Van Ysseldijk:
«burgemeester Van Suylekom
liep al lang met het idee om
de geschiedenis van Kapelle op
nieuw te boek te stellen. In het
•verleden heb ik ook diverse ar
tikelen van historische aard ge
schreven. onder meer in het
ZLM-blad over oude boerderijen
en hun bewoners en naar aan
leiding daarvan heeft hij contact
met me opgenomen. De gedach
ten gingen eerst uit naar een
historisch werk, dat de laatste
150 jaar zou omvatten, maar
naar aanleiding van diverse ge
sprekken zijn we tot de conclu
sie gekomen, dat we beter de he
le geschiedenis als uitgangspunt
konden nemen, vanaf het ont
staan van Kapelle en Biezelinge.
Schore is niet zo uitputtend be
handeld, maar Eversdijk krijgt
na 1816 wel weer zoveel
mogelijk aandacht'.
voor een aanzienlijk deel verlo
ren gegane kerkelijke archief
van Kapelle, hij heeft heel wat
gegevens kunnen halen uit het
rijksarchief te Middelburg (on
der meer de rechterlijke archie
ven van Kapelle) en uit de pro
vinciale bibliotheek.
Een actueel aanknopingspunt:
de in april van dit jaar gevon
den grafkelders in de monumen
tale hervormde kerk in het hart
van Kapelle, die toen werd ge
restaureerd. De heer Van Yssel
dijk heeft bij deze vondst onmid
dellijk contact gezocht onder
meer met ir. Trimpe Burger,
waarbij men tot de conclusie is
gekomen, dat deze kelders uit on
geveer 1300 moeten stemmen, vóór
deze kerk er stond.
Tenslotte een onvolledig
overzicht van de onderwerpen,
die in ,De geschiedenis van Ka
pelle (Z.-B.)' aan de orde wor
den gesteld in twaalf hoofdstuk
ken en een serie bijlagen, waar
in onder meer een historisch re
gister van de burggerlijke stand
is opgenomen. Er wordt aandacht
besteed aan het ontstaan van het
gebied, het landschap en de his
torische namen van percelen
grond en weiden in de streek.
Veel plaats is ook ingeruimd voor
een overzicht van de kastel n
van Kapelle, van het klooster .Je
ruzalem', van de kerken van de
dorpen en hun ontwikkeling.
Daarbij krijgen ook de middelen
van bestaan een accent: van de
lakenwevers, tot de meekrapteelt
en de ontwikkeling van land- en
tuinbouw.
Uiteraard ontbreekt ook de over
heid niet, met beschouwingen
over onder meer de watervoor
ziening, rechtspraak en handha
ving der orde, de straatverlich
ting, militie en schutterij. Dan
is een apart hoofdstuk gewijd aan
het verenigingsleven, aan de we
gen en het verkeer, de bevolking
en de .donkere tijden van
Spaanse overheersing en Franse
tijd, de wereldoorlogen en de
Franse militaire begraafplaats.
In ,een toekomstbeeld' krijgen
tenslotte het gebied en de dorpen
in deze eeuw de aandacht, wor
den de gemeentelijke herinde
lingsplannen en de komende
mogelijke ruilverkaveling- hehan-
ylo
Er is deze eeuw al eerder een
geschiedkundig boek over Kapel-
Ie verschenen: de .Kroniek van
Bijlo', die veertig jaar geleden
werd geschreven. Het nieuwe
werk is geen aanvulling op dit
boek. Het is een apart boek, dat
niet alleen aanzienlijk uitvoeri
ger op tal van (historische) za
ken ingaat, maar waarin ook de
mening van auteur van Ysseldijk
op verschillende punten afwijkt
van die van Bijlo. Bovendien ko
men er tal van onderwerpen ter
sprake, die in de. .Kroniek van
Bijlo' niet zijn vermeld.
De heer Van Ysseldijk heeft voor
,De geschiedenis van Kapelle
(Z.-B.) drie jaar lang jacht ge
maakt' op historische gegevens.
Hij heeft daarbij wel Bijlo ge
bruikt, is gedoken In het gemeen
te-archief, In het overigens
W. E. P. VAN IJBSELDIJK
...3 jaar geschiedenis...
(Foto PZC)
SCHORE Met behulp van een
aantal kleuters heeft mejuffrouw
M. J. de Jonge, Anspectrice van
het kleuteronderwijs, de nieuwe
kleuterschool te Schore officieel
geopend. Dit gebeurde met een
kruiwagentje, waarmee mejuf
frouw De Jonge en de kleuters
een papieren muur aan flarden
reden. We komen nader op deze
opening terug.
(Foto PZC
W. Keikes wordt
nieuwe archivaris
van Zierikzee
ZIERIKZEE De raad van Zierik
zee heeft dinsdagavond tot stadsar
chivaris benoemd de heer W. H. Kei
kes, nu streekarchivaris te Dokkum.
Hij heeft de benoeming aanvaard en
zal per 1 maart in functie treden. De
ze benoeming was noodzakelijk in ver
band met de ontslagaanvrage van de
huidige archivaris-conservator, de heer
C. Postma: hij is per 1 april benoemd
tot chartermeester van het hoogheem
raadschap Delfsland. De raad verleen
de hem eervol ontslag.
MIDDELBURG In het Citytheater in
Middelburg zal op maandag 18 december
de algemene ledenvergadering worden
gehouden van de Zeeuwse Landbouw
Maatschappij. Algemeen voorzitter ir J.
Prins, zal dan een openingsrede houden.
Op het programma staat verder een in
leiding, te houden door ir H. H. Smeenk,
plaatsvervangend algemeen secretaris
van het ladbouwschap. Hij snijdt het on
derwerp .Boer en ondernemer' aan.
BURGH Een losgebroken koe heeft
maandagmorgen in Burgh een opschud
ding teweeg gebracht. De koe, die be
stemd was om bij slagery De Koning
te worden geslacht, rukte zicli by het
uitladen los en rende de Ring op. Even
later verliet het dier de rijweg en ging
bet de achtertuintjes in.
Na diverse schuttingen en moestuinen
üe hebben vernield rende het beest de
Weeldeweg op. In de buurt van de
Steurweg werd de koe gevangen en
in de haar achtervolgende auto geladen.
De gevangenschap duurde evenwel niet
lang, want het dier rukte zich voor
de tweede maal los. Een toenemend
aantal achtervolgers heeft de koe uit
eindelijk naar haar stal kunnen drijven
en haar daar opgesloten. Even later kon
de koe bij de slagerij worden afgele
verd zonder dat zij zich opnieuw los
rukte. 's Avonds knalde het schot.
Botsing
Op het kruispunt Oude Zandijk - Vlaan-
dertje te Heinkenszand vond een bot
sing plaats tussen een auto en een
wieh'ijdster. Het ongeluk ontstond door
dat de wielrijdster mej. C. B. geen
voorrang verleende aan de bestuurder
van de auto de heer H. F. Belden zijn
afkomstig uit Heinkenszand.
Mejuvffrouw B. liep hierbij een hersen-,
schudding op. Haar fiets werd zwaar
beschadigd. Aan de auto ontstond enige
schade.
SCHETSPLAN BIJNA KLAAR
In de loop van 1968
wordt mogelijk met
de bouw begonnen
Volgens de voorlopige schetsen wil
men de begane grond van het ge
bouw uitsluitend gebruiken voor de
diverse diensten, zoals administratie,
artsen, fysiotherapeutische afdeling]
enzovoort. Op de verdiepingen daar
boven worden de patiënten onderge
bracht. Men wil dit zo regelen, opdat
de patiënten door de ramen over de
zeedijk naar de Westerschelde kun
nen kijken. Voorts wil men de patiën
ten laten samenleven in kleine ge
meenschappen van maximaal twaalf
personen, om zoveel mogelijk een
huiselijke sfeer te scheppen.
In- en extern
TERNEUZEN Het plan voor
stichting van een verpleeghuis
voor langdurige zieken in Terneu
zen is nu definitief. Het gebouw
komt te staan aan de verzwaarde
zeedijk langs de Westerschelde,
ten oosten van Terneuzen, nabijovereenstemming met de huidige op-
Jvatting dat werk- en woonsfeer het
het zogenaamde Schulpenhoekje in i beste gescheiden kunnen worden, zal
de Serlippenspolder. In mei 1964 j dlf'ouaeï? Ë55E?
verleende de minister zijn princi-
piële goedkeuring aan een plan van jongere krachten zullen terecht kunnen
j eti-i.- j in het verpleegstershuis, dat bij het
de Stichting verpleeg- en rusthui- verpleeghuis zal worden gebouwd. Wat
7on Miriripn-Zpplnnrr nm ppn vpu- het aantal personeelsleden betreft, heeft
zen JUiaaen-üieeiana om een ver-1 mei} ais streefgetal één kracht op twee
pleeghuis voor langdurige zieken patiënten.
7 (Operatief ingrijpen en dergelijke is in
in Zeeuwsch-Vlaanderen te bouwenhet verpleeghuis niet mogelijk. De heer
In verband hiermee is de naam van|
de stichting per 1 april van dit
jaar veranderd in .Stichting ver- tische afdeling (bewegingsleer) wei tot
pleeg- en rusthuizen Zeeland'. In speekmanden' onde/anderf1 geriatri!
de loop van 1968 hoopt men met de °M°m>
bouw te kunnen beginnen. De
bouwtijd wordt geschat op 3 a 4
jaar.
De directeur-econoom van de stichting,
de heer M. L. Almekinders te Middel
burg, vertelde dat de algemene gedachte
momenteel uitgaat naar een capaciteit
van 110 bedden. Het kunnen er evei
ook 140 worden, maar dan zal een
dat men nog voor Midden-Zeelani
petto had, moeten vervallen. Overigens
zal dat dan volgens de heer Almekin
ders, wel een betere verdeling tot ge
volg hebben. Het verpleeghuis te Ter
neuzen wordt zo gebouwd dat de mo
gelijkheid tot uitbreiding open blijft.
Binnenkort hoopt men een eerste schets
ontwerp naar de minister te sturen. Het
ontwerp is van de architect ir P. J, 't
Hooft te Goes.
Vanaf het eerste begin heeft Terneuzen
op de nominatie gestaan voor vestiging
van dit verpleeghuis. Bij het indienen
van het plan opperde de minister deze
plaats reeds, in 1964 waren b en w
van Terneuzen al van mening dat er
maar één plaats in aanmerking kwam
en onderzoekingen van de stichting we
zen uit, dat men Terneuzen moest kie
zen. Bij de bespreking van de plannen
werd en wordt de stichting ter zijde ge
staan door het provinciaal opbouwbr-
gaan ,de provinciale raad voor de volks
gezondheid en de federatie verpleegin
richtingen voor langdurige zieken. De
kosten worden geschat op ongeveer vijf
miljoen gulden. Dit komt neer op
40.000 a 50.000 per bed. De finan
ciering geschiedt met overheidsgaran-
tie.
Bouwkeet bij
Hoechst uitgebrand
VLISSINGEN Op het terrein van
Hoechst in Vlissingen-Oost is woensdag
avond een bouwkeet van de Nord Rhein
Westfalischer Bau- und Montage AG
in vlammen opgegaan. Bij deze brand
werd ook het aangrenzende schaftlo
kaal door het vuur aangetast. De brand
ontstond waarschijnlijk doordat er kle
ren lagen te drogen op de elektrische
verwarmingsapparatuur.
IR P. SANTEMA VAN RIJKSWATERSTAAT
(Van een onzer verslaggevers)
ROTTERDAM Het tracé voor de deltadam in de monding van
de Oosterschelde zal om dwingende waterstaatkundige redenen
wel tamelijk ver westwaarts moeten komen. Ir P. Santema, hoofd
van de afdeling waterhuishouding, aanpassingswerken en inrich
ting deltawerken heeft woensdag op de recreatie-studiedag van de
ANWB in Rotterdam globale lijnen op liet witte doek geprojec
teerd van het in de waterstaatstop meest favoriete tracé voor
deze laatste deltadam (streef jaar voltooiing: 1978). Hij greep met
die opmerking wat vooruit op een officiële beslissing over de vast
stelling van het tracé, die binnen niet al te lange tijd zal worden
genomen. En dat gebeurde toen deze waterstaatsingenieur het had
over het veranderend kustbeeld voor zuidwestelijk Nederland, dat
ook in recreatief opzicht boeiende perspectieven opent.
De in de mond van de Oosterschelde
en Brouwershavense Gat (na de af
sluitingen) te verwachten ontwikke
lingen zullen volgens ir Santema lig
gen tussen twee grenssituaties:
H zeewaarts van de afsluitdam zal
een schoorwal, waarschijnlijk in
de vorm van een strandhaak wor
den opgebouwd met tussen de
schoorwal en de afsluitdam een
haf, dat op den duur een .slufter
achtig' gebied zal kunnen wor
den;
tegen de dam zal een duinforma
tie met strand worden opge
bouwd.
De eerste situatie opent grootse per
spectieven voor het ODtstaan van
nieuwe natuurgebieden aan zee, ter
wijl ook voor de openluchtrecreatie
gunstige mogelijkheden ontstaan. Bij
de tweede situatie valt het accent
vooral op de grotere mogelijkheden
van openluchtrecreatie. .Verdere stu
die zal ons meer kunnen leren over
de waarschijnlijkheid van het ont
staan van een "van deze twee situa
ties. respectievelijk een vorm er
tussen', vulde de heer Santema on
middellijk zijn eigen woorden aan.
Eerder in zijn, rond boeiende gege
vens opgebouwde, inleiding had ir
Santema gesteld dat de deltakust
thans min of meer in een dynamisch
evenwicht verkeert onder invloed van
stromingen, golven, wind en van de
door de mens tot stand gebrachte
stabiliserende werken. ,Maar dit
evenwicht zal binnenkort worden be-
invloed: door de deltawerken en door
de Europoortwerken op de Maas
vlakte. Overigens zal zich na ver
loop van tijd een nieuw evenwicht in
stellen'.
Met name schetste hij de verwachte
ontwikkeling in de mond van het
Haringvliet. Daar zal namelijk een
plaut. de Hinderplaat, ontstaan. Het
zuidelijke havenhoofd van Europoort
zal een kaap voor de kust gaan vor
men. terwijl een andere .kaap' zal
worden gevormd door de Zwarte
Hoek op Voorne. Evenals hij dat la
ter deed over de nieuwe situatie, die
mogelijk in de mond van het Brou
wershavense Gat en Oosterschelde
is te verwachten, legde de inleider
uit, dat een zogenaamde slufter voor
Voorne en de eerder genoemde Hin
derplaat 'n nieuw strand zou doen
ontstaan, terwijl het bestaande bad-
strand zijn aantrekkelijkheid zou
gaan verliezen. In beide gevallen
zouden nieuwe natuurgebieden kun
nen ontstaan, zou ook de openlucht
recreatie bijzonder gediend zijn.
MAASVLAKTE
Maar de heer Santema speelde met
de toekomst van dit gebied ook nog
in een andere richting. .Met een
flinke dosis fantasie of -zoals an
dere misschien zouden willen stellen
met een nuchtere realiteitszin kan
men ook denken aan een mogelijke
verdere uitbouw van haventerreinen
op de Maasvlakte in zuidelijke rich
ting in het dan inmiddels aangezan-
de en opgeslihde kustgebied'. Hoever
dit wenselijk of noodzakelijk is,
daarover liet de delta-inrichter zich
liever niet verder uit.
Wel stipuleerde hij nog even dat een
verder naar het zuiden voortgezette
zeehavenontwikkeling op de Maas
vlakte de belangen van millïeuhygi-
ene, openluchtrecreatie en natuurbe
scherming om een ruime overgangs
zone wagen tussen het havengebied
en de bestaande kust van Voorne.
Het toekomstig evenwicht van de del
takust is op het ogenblik onderwerp
van een reeks onderzoekingen bij
waterstaats deltadienst, waarmee
met name ir J. N. Svasek zich bezig
houdt. Op het ogenblik kunnen over
dit complexe probleem nog slechts
globale indrukken van de te ver
wachten ontwikkelingen worden ge
geven.
Zo wordt bijvoorbeeld voorzien dat
het grotendeels wegvallen van de
stromingen uit de zeegaten er oor
zaak van zal zijn dat de thans voor
de kust gelegen onderwaterdelta's,
na verloop van tijd voor een groot
deel zullen worden .opgeruimd'.
De heer Santema: .Verdere stu
die zal ons moeten leren welke
maatregelen geboden zijn om een
te sterke aantasting van de kop
pen van de eilanden te voorko
men'.
Ons Dorado
Concert- en Gehoorzaal,
Middelburg,
Op de huidige dag is het niet eenvou
dig om de jeugd op een of andere wijze
werkelijk muzikaal aan te spreken. De
passiviteit beïnvloedende media, als radio
(het uiterst linkse gedeelte van de ai-
stemschaal!), de ep-plaat en televisie,
overspoelen haaf met hoogst simpele
muziekjes, welker aantrekkingskracht
waarschijnlijk berust op een allerele
mentairst gebruik van de muzikale
grondelementen en welker uitwerking in
het algemeen een verlammende is op de
muzikale apperceptie van de jeugd. Het
doe-element, het zélf-spelen met de ele
menten, met de bouwstenen, het zélf ac
tief bezig zijn met ritme en melodie, met
timbre en harmonie, kan echter in hoge
mate bijdragen tot een stukje muzikale
opvoeding, dat echt niet op een idolate
waardering voor Bachs Mattheuspas-
sion of Beethovens Slotkoor behoeft uit
te lopen.
De resultaten van een dergelijke, op zelf.
werkzaamheid gebaseerde musische vor
ming beluisterden wij gisteravond in de
Concert- en Gehoorzaal te Middelburg,
alwaar in het kader van de culturele uit-
wisseling tussen Belgisch West-Vlaan-
deren en Zeeland, onder toezicht van dj
beide provinciale besturen,1 in s
werking met de stichting cultuur
een concert gegeven werd door de jeugd-
musiceergroep ,Ons Dorado' uit Brugge,
Het was het eerste zaaloptreden in Ne
derland na reeds vele buitenlandse rei
zen van dit uit ongeveer honderd leden
in de leeftijd van 10-18 bestaande
jeugdkoor en -orkest, dat twaalf jaar
geleden werd opgericht met het doel om
binnen het schoolverband van het Sint-
Lodewijks college een mogelijkheid to
scheppen tot het musiceren voor eigen
pleizier.
De oprichter en leider, de priester-musi
cus Paul Hanoulle, achtte dit pleizier
te kunnen oproepen door met zfln jon
gens te gaan delven in het dorado van
Carl Orffs ,Musik-Schulwerk',
goudmijn van waardevolle suggesties
tav het stimuleren van de muzikaal-
creatieve krachten in de mens. Waar
toe het, onder bekwame leiding, bezig-
zijn met de muzikale bouwstenen kan
leiden, heeft Hanoulle met zijn schare
op overtuigende wijze bewezen. Wij noe
men hier het ahw uit een collectieve
improvisatie voortgekomen stuk voor
slagwerk, waarin het eigen lichaam op
zeer genuanceerde wijze in de ritmische
beleving betrokken werd (handgeklap,
voetgestamp). In het door Carl Orff ge
componeerde dansstuk voor sopranino-
fluiten en slagwerk, door solist zowel
als fluitenkoor virtuoos geblazen, door
de handtromspeler met verbazingwek
kend raffinement geslagen, ligt dan wel
duidelijk het gevaar van de gecultiveer
de, van boven af gedicteerde compositie
op de loer. Hanoulle speelde in dit werk
zijn allerhoogste troeven in de dynami
sche differentiaties uit.
De musische zelfwerkzaamheid en eigen
creativiteit werden op verrassende
over het voetlicht gebracht door
mimegroep, gevormd uit de jongste
lingen. onder leiding van de pantomime-
leraar M. A. J. Hoste, leerling van Mar
cel Marceau. Bijzonder aardig was het
.Circus', een reéks kinderlijke improvi
saties, en de plastische uitbeeldingen
van een aantal oud-nederlandse volks
liederen. Opvallend was hier, evenals In
het musiceren, dat de kinderlHke spel-
drift door een weldadige discipline op
een hoger niveau werd gebracht. Enkel»
fraaie staaltjes van hetgeen door een
weloverwogen stimulering van het mu
zikaal gevoel bereikt kan worden, ga
ven enkele blokfluitsolisten en een blók-
fluitkwartet in chorisohe bezetiing (os
in Hons Poser's .Rendsburger Tanz')
Hanoulle en Hoste hebben met de a
hen toevertrouwde leerlingen op frap
pante wijze aangetoond met eenvoudigs
pxnrpssïemiddelen in het mimisch-muzi-
''alp vlak Hp ïei'2-d van nu tot een door-
lppfde kunstbeoefening te kunnen acti
veren. G. W. B.
Boomgaarden verkocht
WEMELDINGE Dezer dagen heeft
notaris J. C. Kram uit Kapelle enkele
percelen boomgaarden verkocht. Dat
gebeurde in het dorpshuis te Wemeldin-
ge en niet. zoals abusievelijk eerder
meld, in het dorpshuis te Kapelle.
REGEN OF MOTREGEN
Toenemende bewolking met op de
meeste plaatsen tijdelijk regen of mot
regen. Matige tot krachtige zuidweste
lijke wind. Maximum temperaturen om
streeks 8 graden.