Dubbelstad: 100.000
inwoners in 1980
BILT
,Ave Maria' thema
voor tv-programma
Waterschappen:
bezinning op
samenwerking
Britt Wadner radio Sydkoerst met
Cheeta II' naar Canarische eilanden
2
VIJFTIEN
DUIZEND
ARBEIDS
PLAATSEN MÉÉR
ALMANAK
GROOT AANDEEL
VOOR HULSTER
GEMENGD KOOR
Financiën
Vrees
Automobilist
verloor macht
over stuur:
winkelgevel geramd
Bromfietser
ernstig gewond
ZATERDAG UIT
VLISSINGEN
VERTROKKEN
Kooien'
Auto raakte van
rijksweg 58
Brandweer rukte
voor niets uit
PROVINCIALE ZEEUWSE COURANT
MAANDAG 23 OKTOBER 1967
ETI-RAPPORT MIDDELBURG-VLISSINGEN
VLISSINGEN Tussen 1965 en
1980 zal het aantal arbeidsplaat
sen in Middelburg en Vlissingen
met 15000 toenemen als gevolg
van de ontwikkelingen in .Vlissin-
gen-Oost' en het Middelburgse in
dustrieterrein. Dit is een conclusie
van een rapport .Onderzoek Mid-
delburg-Vlissingen', dat het Eco
nomisch Technologisch Instituut
voor Zeeland heeft samengesteld
in opdracht van de colleges van b
en w van de beide steden, die hier
mee voldoen aan een bepaling in
het besluit op de ruimtelijke orde
ning: .Burgemeester en wethou
ders stellen ten behoeve van een
goede ruimtelijke ordening in het
gebied der gemeente een onder
zoek in naar de mogelijke en wen
selijke ontwikkeling van de ge
meente'.
Een andere conclusie nit het rapport
Ie, dat een inwonertal van 100.000
In 1980 voor de dubbelstad zeer
waarschijnlijk zal zijn. ,Het kan als
een reëel richtgetal worden be
schouwd waarop het voorzieningen
niveau dient te worden afgestemd.
Dit voorzieningenniveau Is omge
keerd een essentiële voorwaarde
voor de geschetste groei' aldus het
rapport. De groei van de werkge
legenheid met de genoemde 15.000
arbeidsplaatsen, waarvan circa
12.000 voor mannen zullen zijn
zal vooral na 1970 plaatsvinden, zc
verwacht men, dus tussen 1970 en
1980.
Niet al deze werknemers zullen in Mid
delburg en Vlissingen gaan wonen. Ook
moet worden bedacht, dat het haven
gebied Vlissingen-Oost zijn zwaartepunt
zal krijgen aan Bevelandse zijde. Daar
om veronderstelt het rapport dat de
helft van de berekende toeneming met
12.000 mannelijke werknemers, dus on
geveer 6000, zich in Middelburg en Vlis
singen zal vestigen. Een verdere groei
van de dubbelstad zal van twee facto
ren afhankelijk zijn. Een .interne' fac
tor slaat op de taak die de rijks- er
provinciale overheid aan de dubbelstad
zal toewijzen. In 1980 zal de dubbel
stad ruim twintig procent van het voor
ziene Zeeuwse inwonertal hebben. Zou
dit in het jaar 2000 ook ruim twintig
procent zijn dan zou het bevolkings
cijfer ongeveer 160.000 bedragen. .Het
is de vraag', aldus het rapport, ,of de
toenemende economische groei niet ge
paard zal gaan met een verdere ver
stedelijking, dus met een hoger per-
Woningbouw
Mede rekening houdend met de ver
vanging van slechte wonin-en, wordt
in het rapport een cijfer van dui
zend genoemd voor het aantal
ningen, dat in de periode tot 1
jaarlijks moet worden gebouwd.
Het ETI maakt ook enkele opmerkin
gen over de plaatsen, waar de stads
uitbreidingen moeten komen, hoewel
men daarbij aantekent, dat dit niet tot
de competentie van het instituut be
hoort. .Voor de woningbehoevenden', al
dus het rapport, ,is het het gunstigst
indien zij ten aanzien van de situe
ring van him woning een keus kunnen
maken uit verschillende alternatieven.
Dit pleit voor het vergroten van de
woningvoorraad In beide gemeenten en
tegen een te zwaar acc«nt op het rea
liseren van nieuwbouw in slechts één
Sedeelte van een gemeente. In deze ge-
achtengang is plaats voor een (be
scheiden! groei van Nieuw- en Sint?
Joosland en Sint-Laurens.'
Kanaal
Het rapport stipt voorts aan, dat van
de in net havengebied Vlissingen-Oost
en op het Middelburgse industrieter-
rein werkzame arbeidskrachten ver
moedelijk de voorkeur zal uitgaan naar
Middelburg-Zuid en Oost-Souburg. ,De
afstand en de te overwinnen moeite
tussen de gebieden van de beide ge
meenten aan de westzijde van het ka
naal en het Sloegebied zijn groter. Dit
betekent niet dat de woningbouw al»
leen aan de oostzijde van het kanaal
moet plaatsvinden. Niet iedere addities
nele werknemer zal werkzaam zijn in
het Sloegebied. De dienstensector zaj
zich voor een belangrijk deel aan de
westzijde van het kanaal uitbreiden.
Bovendien zijn vanuit de woongebieden
aan die zijde van het kanaal de centra
van Middelburg en Vlissingen en de
recreatiegebieden gemakkelijker te be
reiken. Overigens moeten de stadsuit
breidingen niet te dicht bij de industrie
ën worden gerealiseerd'.
.Een snelle'verbetering va* de verbin
dingen tussen de beide zijden van het.
(ADVERTENTIE)
Leeuwse
(fas
Op een kleuterschool in Middel
burg had een meisje bijna al haar
tanden verloren. Niemand hoef
de zich daarover op te winden:
ze was gewoon, zoals mei. dat zo
vol vervjachting omschrijft, ,aan
't wisselen'.
Nu ging het om een meisje met
een uiteraard kort maar he
vig agrarisch verleden, dat nog
dicht bij de natuur stond en in
tens met de seizoenen en de kring
loop van zaaien en maaien mee
leefde.
En daarom was eigenlijk nie
mand verrast.
Niet verrast toen zij, bij het ke
ren van het tij, meedeelde: Juf,
m'n tanden komen op'.
Kanaal door Walcheren is ook uit het
oogpunt van stadsuitbreidingen van
groot belang. Tenslotte liggen aan de
westzijde van het kanaal de grote re
creatiegebieden'.
Het rapport gaat tenslotte verder in op
het stedelijk verzorgingspeil, de win
kelvoorzieningen en de stadswinkelcen-
tra.
Ten aanzien van .hoogwaardige stads-
winlcelcentra' wordt nog opgemerkt,
dat bij een afremmen van de ontplooi
ing van dergelijke centra en een toene
mende mobiliteit van de consument een
belangrijke afvloeiing van de koop
kracht naar elders kan optreden, bij
voorbeeld naar Rotterdam, Roosendaal
en Breda. Over het Middelburgse stads-
winkelcentrum wordt daarbij nog aan
getekend, dat dit niet alleen een locale,
maar ook een belangrijke streek- en
toeristische functie vervult, waarbij de
aanwezigheid van vrij veel parkeerruim
te op niet al te grote afstand van het
centrum een stimulerende factor vormt.
Zowel de uitbouw in het saneringsplan
Lange Geere als de interne elasticiteit
scheppen de ruimtelijke mogelijkheden
voor een kwalitatieve en kwantitatieve
aanpassing van het stadswinkelcentrum
aan de versterkte locale regionale en
toeristische functie. Ten aanzien van de
parkeeraccommodatie in het Vlissingse
hoofdcentrum wordt opgemerkt, dat dit
momenteel te wensen overlaat: vooral
in het toeristenseizoen schiet de capa
citeit spoedig tekort.
,In de toekomst zal de gesaneerde
Spuistraat ongeveer vijfduizend vier
kante meter extra parkeerruimte
bieden. Voorts bestaat de mogelijk
heid, dat de vissershaven zal wor
den gedempt, hetgeen ongeveer
twaalfduizend vierkante meter par
keerruimte zal opleveren. Een en an
der betekent een toevoeging van
ongeveer achthonderd autopnrkeer-
plaatsen.'
Middelburger zat
op straat in
Bergen op Zoom
BERGEN OP ZOOM De 21-
jarige C. K. uit Middelburg heeft
zaterdagnacht het verkeer te
Bergen op Zoom onder andere in
de Bosstraat lichtelijk ontwricht
door midden op de straat te gaan
zitten. Tegenover de politie, die
hem bekeurde, verklaarde hij
dat hij het had gedaan in een
overmoedige bui en onder invloed
van alcohol.
Personenauto tegen
boom: bestuurder
ernstig gewond
ZUIDDORPE Nabij ,De Bonte Koe'
te Zuiddorpe is in de nacht van zater
dag op zondag de Axelaar A. D. met zijn
personenauto van de weg geraakt en te.
gen een boom gebotst. D. liep daarbij
ernstige verwondingen op. Hij moe si
naar het St.Elisabethziekenhuis te Sluis
kil worden overgebracht. De auto werd
totaal vernield.
OPNAMEN IN ANTWERPEN
ANTWERPEN De majes
tueuze Onze Lieve Vrouwekerk
was zaterdag voor het publiek
verboden terrein. Onder de
spitsbogen van deze gotische
Maria-kathedraal maakten te
levisiecamera's opnamen voor
een bijzonder AVRO-program-
ma, gewijd aan het Marialied.
De uitzending, waarin het Hul
ster gemengd koor onder lei
ding van Jo Ivens een belang
rijk aandeel heeft, gaat op 19
december de lucht in. Maar
vooruitlopend daarop zullen de
AVRO-leden volgende maand
al in de gelegenheid worden ge
steld een langspeelplaat te ko
pen, waarop het hele program
ma te beluisteren is. De plaat
komt niet normaal in de handel.
Waarom koos de AVRO de Onze
Lieve Vrouwe kerk als decor voor
dit programma van Maria-liederen
,Om de goede akoustiek, maar voor
al om de sfeer', zegt regisseur Jef
de Groot De AVRO liet voor de op
namen Vera Lynn naar Antwerpen
komen. Verder werken mee het
NRU-koor en -orkest onder leiding
van Jós Cleber, de organist Pierre
Palla en de solisten Jennie Veenin-
ga (sopraan) 'en Arjan Blanken (te
nor). Het volledige programma, dat
onder de naam ,Ave Maria' zal wor
den uitgezonden^ bestaat uit 11 lie
deren. Men had de keus uit een
veel groter aantal Marialiederen,
omdat door de eeuwen heen ontel
bare kunstenaars werden geïnspi
reerd door het .Ave Maria gratia
plena'.
Aan de eigenlijke opname van het
televisieprogramma gingen zaterdag
urenlange camerarepetities vooraf.
Onder de hoge gewelven zorgden
schijnwerpers en kaarsen voor de
sfeer. Tussen de beide zangkoren in
stond een kostbaar, met goudbro
kaat omhuld Mariabeeld. Het aan
deel van het Hulster koor bestond
uit de vertolking van Ave Maria's
van Arcadelt en Strawinsky, van
Brahms' .Gegrusst Maria' en van
een Marialied van een onbekende
componist. Het koor begeleidde Jen
ny Veeninga in het Ave Maria var
Gounod en Mascagni en Arjan Blan
ken de echtgenoot van Therèse Stein
metz) in het Ave Maria van Schu
bert.
Voor het Hulster gemengd koor
betekent de medewerking aan het
AVRO-programma een waardi
ge bijdrage aan de vooravond van
het eigen jubileum-concert. Het
koor bestond begin deze maand
tien Jaar. Gp zaterdag 27 okto
ber wordt dit feit gemarkeerd
met een jubileum-uitvoering in de
basiliek te Hulst. Reeds nu zijn
voor dit concert meer dan 800
kaarten verkocht.
Sinds de oprichting op 1 oktober
1957 staat het Hulster koor onder
leiding van de musicus Jo Ivens,
die daardoor een sterk persoonlijk
stempel op het koor drukte. Aan
vankelijk legde men zich toe op a-
capella werken uit verschillende
stijlperiode's. Het koor verzorgt
reeds Jarenlang uitvoeringen via de
Nederlandse radio, waaronder kerst-
programma's. In 1965 nam men deel
aan het Grand Gala du Disque, in
hetzelfde jaar verzorgde men een
kerstprogramma dat te zien en te
beluisteren was via de televisie. Ook
in het buitenland verzorgde het Hul
ster koor radio- en televisieprogram
ma's. In april 1966 werd, op uit
nodiging van de Westdultse Rund
funk, een programma van het koor
in Keulen opgenomen. Een maand
daarop verzorgde men een program
ma van polyfone werken voor de
werden twee radioconcerten opge-
Nederlandse televisie. In Brussel
werden twee radioconcerten opge
nomen.
Van het koor zijn enkele grammo
foonplaten in de handel met kerst
liederen en polyfone werken. Het
telt momenteel 75 leden, zowel da
mes als heren. Dirigent Jo Ivens
leidt behalve het Hulster gemengd
koor tevens een oratoriumkoor in
Middelburg. Hij is muziekleraar aan
het Janseniuslyceum te Hulst, di
recteur-organist van de basiliek in
Hulst en adjunct-directeur van de
Zeeuwse muziekschool. De heer
Ivens werd enkele malen uitgeno
digd deel te nemen als dirigent
bij de cursussen voor de Nederland
se Radio Unie.
Aan het jubileumconcert van aan
staande zaterdag werkt 't Philhar-
LTERNEUZEN De heer A. de
Lange, die S0 jaar secretaris van
het Zeeuwse Groene Kruis is, en
de heer H. P. Everwijn, die na
6 jaar de voorzittershamer van
de vereniging neerlegde, ontvin
gen zaterdag tijdens de ledenver
gadering in hotel Rotterdam ge
schenken en hun echtgenoten wer
den in de bloemen gezet. De heer
Everwijn kreeg uit handen van
dr P. G. Vaandrager een zilve
ren sigarendoos (foto)de heer
De Lange ontving een fraaie ta
felaansteker en een asbak, waar
in nog het een en ander gegra
veerd zal worden. Als niet-roker
zeg ik u hiervoor hartelijk dank"
zo sprak de lieer De Lange. De
heer Everwijn legde uit dat men
bij het kiezen van een geschenk
was afgegaan op de snelheid
waarmee de heer De Lange bij
besprekingen in zijn woning siga
ren en sigaretten te voorschijn
brengt. De gedeputeerde Van den
Bos zei er even later van dat hij
hoopte dat het geschenk de heer
De Lange niet aan het roken zou
zotten. De voorzitter kwam tot
een bekentenis: J)e enige fout die
ik als Groene Kruis-voorzitter
ben blijven maken is het roken'.
Op deze vergadering komen wij
nog nader terug. (Foto PZC).
monlsch orkest van Antwerpen mee,
alsmede de solisten Nelly van der
Spek, Wilhelmina Mathis, Arjan
Blanken en Rob Holl. De KRO zal
het concert op een nog te bepalen
datum uitzenden. Het programma
vermeldt het Gloria van Vivaldi,
het Magnificat van Sammartlni, het
Ave Verum van Mozart en de con
cert-mis in d van Mozart.
Slot van pag. 1
Aandacht kreeg ook een andere,
actuele waterschapszaak: de kwestie
van de waterschapsfinanciën. De heer
Dekker zei erover, naar aanleiding
van de toelichting in de begroting
van verkeer en waterstaat: ,Uit de
mededelingen zouden we de verwach
ting kunnen putten, dat het vraag
stuk van de waterschapsfinanciën
binnen niet al te lange tijd tot een
oplossing komt.' Hij zag dat niet
dadelijk, gelet op de ingewikkeldheid
van de zaak, het weinig rooskleurige
financiële beeld van het rijk ,en het
trage tempo, waarmee in het alge
meen regelingen tot stand komen,
waarmee specifieke waterschapsbe-
langen gemoeid zijn.'
Hjj herinnerde eraan, dat het rapport
van de departementale commissie
over de waterschapsfinanciën btf de
waterschappen niet gunstig is ont
vangen. Naar zjjn mening zal bij
het regeringsberaad over deze ma
terie ook het rapport over het wa-
terschapsbestel van de dr Wiardl-
Beckmanstichting van invloed zUn
een rapport, waarvoor men van wa-
terschapszyde meer waardering heeft.
De heer Dekker wees erop, dat in
dit rapport het antwoord op de vraag
of het aanbeveling zou verdienen de
waterschappen op te heffen en hun
taken over te hevelen naar gemeen
ten, provincies en rijk, duidelijk ls:
overname van die taken wordt po
sitief van de hand gewezen. Eens
was de heer Dekker het ook met de
visie in dit stuk, dat de uitgaven
voor ,van andere zijde' gestelde eisen,
zo weinig mogelijk ten laste van
de ingelanden moeten worden ge
bracht. Niet eens was hij het met
het wenselijk geachte pachtersstem
recht: het zal naar de mening van
voorzitter Dekker ,een denaturering
van de verhouding tussen verpachter
en pachter ten gevolge hebben.'
AXEL Na met een andere personen
auto in botsing te zijn gekomen verloor
de Axelse automobilist J. P. D. in de
nacht van zaterdag op zondag op het
kruispunt Stationsstraat-Noordstraat-
Kerlcdreef en Prins Hendrikstraat de
macht over het stuur. De wagen ramde
de voorgevel van de winkel van De B.
Er ontstond aanzienlijke materiële scha
de. Er deden zich geen persoonlijke on
gelukken voor. Door onvoldoende rechts
e houden had D. even tevoren een aan-
flding veroorzaakt met de wagen van
zqn plaatsgenoot J. N.
SOUBURG Zaterdagmiddag om
streeks haif twee is de bromfietser G.
de V. uit Souburg ernstig gesvond
raakt toen hij vanuit de Bosscha:
straat te Souburg zonder voorrang te
verlenen rijksweg 58 overstak. Hg werd
-epen door een personenauto, be
rd door G. M. uit Bergen op Zoom,
die uit de richting Nieuwland kwam.
De V. werd vijftien meter weggeslingerd.
Dokter Th. Bloos uit Souburg verleende
eerste hulp. Met een zware hersenschud
ding, een gebroken sleutelbeen en een
diepe vleeswond in het rechter been
werd het slachtoffer naar het St-Joseph-
zlekenhuis te Vlissingen overgebracht.
Bromfiets en auto werden licht bescha
digd.
Bromfietser reed
op paartje in
AXEL Zaterdagnacht is de Axelse
bromfietser D. F. bil het buurtschap
Waartwijk op het rijwielpad op een vrij-
mej. M. van
K. uit Terneuzen moesten per ambulance
naar het Julianazlekenhui» worden over
gebracht. Dokter K. Boot verleende eer.
ste hulp.
Teleurgesteld toonde de heer Dekker
zich in zjjn openingsrede in de ver
wachtingen ten aanzien van de wet
uitkeringen wegen, ook al noemde
hij de tot nu toe ontvangen voor
schotten .aanzienlijk en een welkome
tegemoetkoming'. De heer Dekker:
,Ib realiseer me, dat het een moei
lijke taak is een schema op te stel
len voor de te verdienen geldmid
delen vooral wanneer de bedragen
niet toereikend zijn om aan de wer
kelijke behoefte te voldoen. Deze
taak is dubbel moeilijk, wanneer de
instantie, die de verdelingssleutel
moet maken, zelf belanghebbende Is.'
Na bestudering van het ontwerp van
de verdelingsverordening voor Zee
land was zijn hoop omgeslagen in
vrees. Met name, omdat voor de uit
kering voor quartaire en tertiaire
S»en het minimumpercentage van 15
is aangehouden, terwijl voor de se
cundaire wegen het uitkeringsper
centage op zijn minst 30 procent
hoger zal liggen dan de wet als
minimum aangeeft. ,Na bestudering
van de toelichting ontstaat een zeker
gevoel van onbehagen, omdat de ach
tergronden van de argumenten onvol
doende met cijfers worden toegelicht'
aldus de heer Dekker.
,De teleurstelling bjj de waterschap
pen zou beter te verwerken zjjn ge
weest wanneer duldeljjlc zou zjjn aan
getoond, dat de voorgestelde verde
ling als de enig juiste en billijke
is aan te merken'. Nu «Ut niet is gf
beurd voelen de waterschappen zie
tekort gedaan. Onze enige hoop
nog gevestigd op de provlncl
ten van Zeeland, zo zei hjj.
Daarbij maakte de heer Dekker er
gewag van, dat de verlangens van
de waterschappen rond deze uitke
ringen ln de statencommissie begrip
hebben ontmoet. Hij zag ln een per
centage van 15 voor de tertiaire en
quartaire wegen. Overigens had de
pen geen redelijke bijdrage er
met de suggestie, dat t
aan het verzoek tot verhoging van
dit percentage kan worden voldaan
mogelijk de garantie kan wor
den gegeven dat een deel van de re
serve van 10 procent zonder voor
behoud zal worden bestemd voor de
quartaire wegen Overigens had de
heer Dekker graag gezien, dat de
lengte van de quartaire wegen zou
zijn genoemd ,het zou verhelde
rend hebben gewerkt* en wees
erop, dat de kwalificatie .quartair*
voor een weg van meer dan zuiver
lokaal belang ,een rekbaar crite
rium' is.
Op het huishoudelijk gedeelte van
deze vergadering en de voor
dracht van ir. R. van Hees, lec
tor aan de Groningse rijksuniver
siteit, die in deze vergadering de
ontwikkeling van het agrarisch
grondgebruik besprak, komen
wij nog nader terug.
Verder stond de voorzitter van de
Zeeuwse Polder en Waterschapsbond
stil bjj de modernisering van het
reglement van politie voor de pol
ders en waterschappen, waarover de
commissie-Van Dongen zich heeft
beraden en by het vergunningenbe
leid. Daarover stelt de commissie,
dat de bevoegdheid van tot het ver
lenen van vergunningen bij de water
schappen moet komen te liggen en
alleen voor meer belangrijke werken
door gedeputeerde staten moet wor
den afgegeven, zo zei de heer Dek
ker, die dit juist vond.
Hjj attendeerde er de vergadering
ook op, dat er sinds enige tijd sa
menwerking is ontstaan tussen de
Zeeuwse waterschappen op ambteljjk
niveau. Regelmatig worden bespre
kingen gehouden tussen de eriffleri
en de hoofden van de techniscne dien
sten, waarin onder meer actuele
vraagstukken behandeld worden, die
ln een later stadium op bestuursni
veau beleidsbeslissingen vragen.
'LISSINGEN Zaterdagavond
werden de trossen losgegooid
van de Cheeta II, het schip j
te koers naar de Canarische
eilanden. Het had op de Schel-
dewerf voor het oude stadhuis
van Vlissingen gelegen, nadat
het een beurt in het droogdok
had gehad.
3 Cheeta n is een berucht
schip in Zweden. Het is een
zusterschip van radio Veronica,
daar bekend onder de naam Ra
dio Syd.
in boord zwaait een vrouw de
scepter.
-in vrouw die haar Radio Syd
wereldberoemd maakte.
:ritt Wadner.
'in sympathieke vrouw die van haar
schip, haar radio- en haar tvstations
houdt en die daarom al enkele jaren
verbeten met de Zweedse regering
vecht voor ,een vrije radio'.
Ze onderstreept haar relaas met geba
ren. Wat is er allemaal gebeurd
In Zweden ls één radiostation, het
heeft 'n monopolie, 't ls dé nationale
radlo. Er zijn geen muziekstations.
Maar er is wel behoefte aan, dat is
wel gebleken zegt Britt Wadner.
Zweden ls een groot en ,lang' land.
Volgens mij zouden er radiostations
moeten komen voor verschillende pro
vincies met muziek. Er zou concur
rentie moeten komen voor de natio
nale omroep, gezonde concurrentie'.
;o begon er mee. Kocht een klein schip,
de Cheeta I en voer ermee voor de
kust van Zuid-Zweden. Men schreef
1958. Ze was een pionierster en ze luid
succes met haar programmaatjes. Ze
kreeg veel reacties van luisteraars,
□iet alleen uit Zweden, ook uit De
nemarken.
Twee jaar later deed radio Veronica
een even glorieuze intree in het radio
wereldje.
,We voelden ons geen piraten, we had
den gewoon een prlvé-omroep. In 1962
kwam er een wet in Zweden: als we
niet stoorden, mochten we wel uitzen
den, maar ik mocht geen eigenaar zijn.
De staat wilde geen concurrentie. Het
was altijd mijn eigen station dus ik
vocht ervoor, ging naar ministeries,
praatte als Brugman. Ik had er Iets op
kunnen verzinnen, zeggen dat een an
der eigenaar was, maar daar voel Ik
niets voor, ik wil er eerlijk voor uitko
men. Maar dat verbieden ze. Er kwam
een proces, ik kwam voor de recht
bank; in 1964 kwam ik er een maand
voor in de gevangenis. Ik schaam me
er niet voor ik heb toch niets ver
keerd gedaan 7'
.Ik vecht voor vrijdom in de ether,
niet voor geld. AI het geld dat ik van
de radio ontving stak ik er opnieuw in.
We kochten de Cheeta n, de Cheeta
I was eigenlijk te klein een 500-
tonner uit 1934. Ik vecht voor democra
tie. Toen ik in de gevangenis zat hiel
den meer dan 20.000 mensen een de
monstratie voor Radio Syd en mij. Ik
vecht door!'
Ze begon ln de Cheeta II ook met tele
visie. Er is een complete studio, die
er zaterdag maar koud, leeg en knnl
bijlag. De apparatuur Is nu ergens In
Zweden tot ze weer uit mag zenden.
Aan die televlsie-busincss ging twee
Jaar voorbereiding vooraf. Het leek erg
moeilijk vanaf een schip uitzendingen
te maken. Eindelijk lukte het: 15 de
cember 1965 de eerste officiële uitzen
dingen, van 's morgens 11 tot 's avonds
12. Bekende zangers en artiesten kwa
men aan boord. Radio én t.v-Syd wer
den bekend en geliefd bij het Zweedse
publiek, jong en oud. Kerst en oud
nieuw werden aan boord gevierd. ,Het
was een mooi feest. Hier aan boord
voel Ik me thuis', zegt blonde Britt.
Er was veel reclame en het ging goed.
Precies een maand later kwam het Ijs,
Het werd elke dag centimeters dikker.
Vlak voor de kust werd het meer dan
een halve meter dik. Wtf weken steeds
verder uit en konden niet meer terug.
Toen moest het schip van Radio Caro
line naar Amsterdam voor reparatie. Zfe
vroegen ons of wij onze apparatuur
voor hen beschikbaar wilden stellen.
Dat was leuk, wij konden zelf toch niets
doen'.
Zo haalt adem on zegt dan heel be
heerst maar zeer verontwaardigd: ,hct
parlement nam in die maand een nieu-
wo wet aan waarin elke concurreren
de omroep werd verboden. Wij hoor
den het aan boord, maar konden niets
terug doen. Met de eerste gelegenheid
ben ik terug naar Zweden gegaan, ge
praat, gesmeekt.
Vergeefs.
Mijn schip kon niet terug, ze konden
nu alles In beslag nemen, mijn schip,
mijn thuis, zelfs mijn zoon en perso
neel.
Ik ging naar Holland, naar Vlissingen,
waar liet schip in het droogdok moest.
Toen kwam er iemand uit Kuwait. Vre-
despiloot Abie Nathan wilde het ko
pen. Maar Ik wil het niet kwijt. En Ik
wil er niet in andere landen mee wer
ken. Tk ben een Zweedse, ik houd van
Zweden en voor Zweden wil ik een vrije
omroep'.
Waarom gaat u dan nu toch naar de
Canarische eilanden?
.Elke winter gaan duizenden landgeno
ten van mij daar naar toe. Er zitten
veel Zweedse toeristen. Men heeft mij
gevraagd daar te komen werken. Ik
wil het graag doen. Maar eerst ga ik
naar een minister in Madrid, persoon
lijk toestemming vragen. In Spanje zit
ten 200 Spaanse stations; ik wil er wel
met radio-tv Syd als toeristische attrac
tie komen, in het Engels en ln het
Zweeds.
Dan kan ik toch iets voor de Zweden
doen.
Ze heeft veel fans, ze krijgt veel fan
mail, Zweedse strijdster voor ,de vrije
radio en televisie'. Rultn 25.000 Zwe
den zijn lid van lid&r Syd; honderd
duizenden hebben één of meer van
haar grote festivals bezocht. Ze blijft
vechten, hoopt op een nieuw pnrlement
en een nieuwe wet, die haar, het schip
cn de negen andere bemanningsleden
de terugkeer naar Zweden mogelijk zal
Met een grandioze voorstelling van
Carlino's .Kooien' heeft de toneelgroep
Studio zaterdagavond in de Middelburg
se Schouwburg de eerste van vier op
voeringen gegeven, die het gezelschap
ook dit jaar weer voor de ZVU in se
rievorm .Hedendaags toneel' ver
zorgt. Een grandioze voorstelling, om
dat .Kooien' twee éénakters met een
duidelijke parallel toneel is van uit
zonderlijke allure, gepresenteerd in een
indringende en eminente vertolking,
een indrukwekkende prestatie van An
drea Domburg en Ton Lensink.
Beide éénakters, .Sneeuwengel' en
.Epifanie' zijn gebouwd rond een ge
stoorde man-vrouw relatie, waarbij het
element van verwijdering en vervreem
ding dermate intens wordt getekend,
dat" de situatie uitgroeit tot een psy
chologische verkenning en dat is be
paald geen uitstapje van de platte
landsvrouwen.
In .Sneeuwengel' speelt Andrea Dom
burg de verlopen prostituée, wier laat
ste klant genegenheid eist. voor welke
genegenheid de man het draaiboek op
zak heeft: elke zin, die voor hem de
taal van menselijke warmte spreekt,
ligt pasklaar voor haar gereed. En dan
ontrolt zich de meedogenloze tragiek
van beider vereenzaming in een ob
sederend, bijna afschuwelijk psycho
drama. waarin de milieu-botsing, aan
vankelijk nog lachwekkend, later vol
komen ondergeschikt blijkt: hun er
varingen en tragiek zijn analoog, en in
de rauwe, weinig gepolijste woordkeus
van de prostituée huist dezelfde gevoe
ligheid als in de belletristische bena
dering van de sensitieve intellectueeL
In .Epifanie' tekent Carlino, wat cli
chématiger maar nog altijd razend
knap. naar een emancipatie-schabloon
de vertwijfeling van de man, niet bij
machte de facade van de dominerende
vrouw te doorzien. Als ornitholoog
vlucht hij in de symboliek van zijn we
tenschap: hij zal en dat is zijn epi
fanie haan zijn, volgens de wetten
van het hoenderhok de eerste in pik-
dominantie. En ook dit mislukt, want
de stakker legt een el.
Wat profaan om deze exact waarneem
bare. overigens ook weer symbolisch
ingevoegde ontwikkeling zo te banali-
seren, maar wel bevrijdend, als men
wat minder zwaartillend is gestemd
ten opzichte van Carlino's intenties:
hij heeft twee voortreffelijke éénakters
feschreven, gevoegd tot .Kooien', su-
liem, fascinerend toneel, maar ge
lukkig vrij van .boodschapperij', een
fragmentarische observatie, vrij van
het dwingende voorschrift er iets van
mee te nemen, enige reden wellicht,
waarom het bijblijft.
In Andrea Domburg en Ton Lensink
had Studio de Ideale bezetting om
.Kooien' te vertolken, zij acteerden bei
den zeer gedisponeerd en als wij per
nuance een nog juist iets groter respect
voor de prestatie van Andrea Domburg
signaleren, dan is dat omdat zij er in
slaagde in .Epifanie' een volkomen
nieuwe persoonlijkheid te produceren,
terwijl Ton Lensink incidenteel nog her
innerde aan de man, die in .Sneeuw
engel' de vrouw van zijn verleden
zocht. Overigens, en zijn inbreng was
te imposant om dit als een excuus t9
lanceren, hadden .John' en ,De man'
daarvoor teveel Identieke eigenschap
pen.
Complimenten tenslotte voor de regis
van Kees van Iersel hij had ook
de hand in het decor van Siet Zuyder-
land en Gerrit Kouwenaar, die voor
de vertaling tekende. Een talrijk en
dankbaar publiek van vooral jonge
mensen voor wie de serie bedoeld
is dat de voorstelling geboeid had
gevolgd, applaudisseerde bij de bloe
men langdurig.
SOUBURG Zaterdagavond tegen
twaalf uur is een personenauto, bestuurd
door A. A. T. uit Arnemuiden. op rijks
weg 58 ter hoogte van het viaduct bij
Souburg van de weg geraakt en in de
sloot terecht gekomen. De bestuurder
verklaarde door een tegenligger te zijn
verblind. De bestuurder en éen der inzit
tenden. C. J. O. uit Arnemuiden, werden
ter observatie naar het St.-Josephzieken-
huis gebracht. De andere inzittende, B.
v. d. K. uit Arnemuiden, kon zijn weg
naar huls vervolgen. De zwaar bescha
digde auto moest door een takelwagen
uit de sloot worden gehaald.
VLISSINGEN Zondagmiddag Tukte
de brandweer te Vlissingen uit om een
brand te blussen in de Walstraat. Op
het bewuste adres bleek niets aan de
hand te zijn: een overbuurman, die wist
dat de bewoners van het tegenover hem
;elegen pand niet thuis waren, meen«jjgr
joor het raam vuur te hebben gezien.
De brandweer kon hem geruststellen.
AUTO REED TEGEN
VOORGESORTEERDE WAGEN
Zaterdagmorgen omstreeks elf uur is
een auto, bestuurd door J. R. uit VlJs-
slngen, op de West-Souburgseweg tegen
een voorgesorteerd staande auto eere
den. Deze auto. bestuurd door W. de K.
uit Vliseingen, wilde linksaf een inrit in
slaan. R. liep een wond aan het voor
hoofd op. In het St-Josephziekenhuis te
Vlissingen is de wond gehecht. Beide
auto's werden vrij zwaar beschadigd.
ACHTJARIG MEISJE
GEWOND
MIDDELBURG - Zondagmorgen moest
het achtjarig meisje V. B. uit Middel
burg ln het gasthuis worden opgenomen
nadat zij gewond was geraakt bij een
aanrijding bij de Koepoortbrug. Daar
gaf het meisje dat met de fiets was,
geen voorrang aan de bromfietser A. T.
eveneens afkomstig uit Middelburg. T.
liep schaafwonden op.
VERWACHT.
ZUIDWESTELIJKE WIND
In de ochtend hier en daar mist. Overi
gens zonnige perlolen en op «le meeste
plaatsen droog weer. Zwakke tot ma
tige, aan de kust af en toe vrjj krach
tige zuidwestelijke wind. Ongeveer de
zelfde temperaturen.
ZON EN MAAN
24 oktober
Zon op 07.19 onder 17.29
Maan op 20.29 onder 13.58
