Belangrijk materiaal voor
toekomstige ontwikkeling
in het rapport-Amsterdam
Slotrapport van
commissie Enschedé
Toenemende druk
op middengroepen'
Ontwikkelingslanden steken diep in de schuld
3
TOEKOMST VOOR DE KLM
MINISTERS
VERWERPEN
METHODE
KOPPEJAN
Spoed zetten
achter herziening
artsenopleiding'
VEEHOUDER
MISHANDELDE
ZIJN SCHAPEN
Weekeinde in
zachtere lucht
DR BERGHUIS
GENOEMD ALS
BURGEMEESTER
HILVERSUM
Ultimatum aan
regering-Soeharto
De dood op de weg
BV A-voorzitter signaleert
Door belastingen,
premies en
heffingen
Hulp steeds
meer in de
vorm van
leningen
EVACUATIE VAN
HUURLINGEN UIT
KONGO
ZATERDAG 7 OKTOBER 1967
PROVINCIALE ZEEUWSE COURANT
Twee ministers in brief aan tweede kamer:
(Van onze Amsterdamse
redacteur)
.Belangrijk materiaal voor de toe
komstige ontwikkeling'. Zo ka
rakteriseren de ministers van bin
nenlandse zaken en justitie het
rapport van de commissie van on
derzoek Amsterdam in een bege
leidende brief aan de tweede ka
mer. Zij menen, dat het er ,nu
eerst op aankomt uit het materi
aal lering te trekken bij de wijze,
waarop het bestuur in al zijn gele
dingen aan het werk is en aan het
werk gaat'.
Beide bewindslieden beperken zich
in hun commentaar op het rapport
tot de onderwerpen, die het rege
ringsbeleid in zijn algemeenheid
treffen. Zij gaan niet in op de ge
beurtenissen in Amsterdam, vooral
Voor zover deze de plaatselijke over
heid betreffen. ,TJit de installatie
rede van de nieuwe burgemeester is
gebleken, dat het hoofdstedelijk ge
meentebestuur een reeks van maat
regelen in voorbereiding heeft, wel
ke tot verbetering van ae verhoudin
gen kunnen leiden. De ministers
willen daaraan graag hun steun ge
ven, maar laten het initiatief over
aan de hoofdstad. Zij wijzen er op.
dat .nadere onderzoeken naar wat
door sommige getuigen hebben ver
klaard niet mogelijk is. .Het gaat
er nu om, dat uit de ervaringen
in het verleden gevolgtrekkingen
voor de toekomst worden gemaakt.
Het materiaal is niet alleen van
belang voor Amsterdam. In brede
kring van hst bestuur zal men er
profijt van kunnen trekken.
De ministers verenigen zich met het
betoog van de commissie, dat er coördi
natie nodig is van beleidslijnen met
als centrum de burgemeester. Zij cite
ren in dit verband ook de nota over
ordeverstoringen van hun voorgangers.
De commissarissen der koningin en de
procureurs-generaal bij de gerechtsho
ven hebben intussen al besloten om
het plegen van overleg tussen officier
van justitie en burgemeester te bevor
deren er zijn reeds vele contacten
gelegd, de ministers zullen voortzetting
hiervan zoveel mogelijk stimuleren.
Gesteld wordt, dat het effect van het
optreden der politie in hoge mate af
hankelijk is van het beleid dat de
strafrechter volgt. De minister van ju
stitie meent, dat het justitieel beleid
niet de daarbij van belang zijnde fac
toren, alsmede de voorlichting daar
over, in de kring van de rechterlijke
macht brede aandacht behoeven. Hij zal
dat beraad voor zover mogelijk stimule
ren, en wetenschappelijke onderzoekin
gen steunen. Ook aan andere aspecten
van het justitieel optreden dient nadere
aandacht te worden gegeven.
De minister van justitie kondigt aan,
dat hij de gedachtenwisseLlng zal be
vorderen over de strekking en de moge
lijkheden van procedure betreffende het
artikel 540 wetboek van strafvordering
(over de handhaving der openbare orde)
APELDOORN (ANP) Sedert ver
scheidene jaren zijn van verschillende
kanten in toenemende mate bezwaren
gerezen tegen de bestaande opleiding
totarts. Faculteiten, studenten en art
sen hebben in vele geschriften blijk
gegeven dat zij het curriculum wensen
te herzien. Aldus vrijdagmorgen prof.
dr \V. H. Struben, voorzitter van de
Koninklijke Nederlandsche Maatschap
pij tot Bevordering der Geneeskunst,
in zijn rede bij de opening van het-
ledencongres in de Schouwburgzaal
Orpheus' te Apeldoorn.
De huisartsen zelf. bij monde van de
Landelijke Huisartsen Vereniging
(LHV) en het Nederlands Huisartsen
Genootschap (NHG) zijn aldus prof.
Struben van mening, dat de oplei
ding tot arts, zoals deze tot nu toe
plaats vond, onvoldoende is om de stu
dent, die het artsdiploma heeft ver
worven. als huisarts te laten functio
neren in de gewijzigde medische en so
ciale verhoudingen. Zij achten een spe
cifiek op het huisartsenberoep aanvul
lende studie in of na de artsonoplel-
ding noodzakelijk.
Het departement van onderwijs
wetenschappen en de verschillende fa
culteiten, zijn van mening dat de oplei
ding t.ot arts te lang is. zoeken inmiddels
naar bekorting van de studietijd en
wijziging van het curriculum.
Ik meen, aldus prof Struben, ,dat alle
betrokkenen thans moeten inzien dat
verder gediscussieer met bedoeling een
eenstemmige betere oplossing te vin
den nutteloos is en slechts een negatief
effect zal hebben, maar dat men ge
zamenlijk de handen ineen moet slaan
om de voor het moment gekozen opzet
de grootst mogelijke medewerking te
geven.
LAB0URC0NGRF.S CONTRA
RASSENDISCRIMINATIE
SCARBOROUGH (RTR) Op de laat
ste dag van liet jaarlijkse congres van
dp Britse Labourparti.j in Scarbourough
hebben de afgevaardigden vrijdag niet
algemene stemmen een resolutie nange-
nomen waarin om hardere mantregelen
tegen rassendiscriminatie wordt ge
vraagd.
in de Amsterdamse situatie zo
veel misverstanden hebben geheerst.
Hij wijst er In de brief op, dat de
politie niet met haar optreden hoeft te
wachten tot de burgemeester of zijn
plaatsvervanger bevelen hebben gege
ven voor een concrete situatie. Hiermee
belandt de brief bij het onderwerp van
de instructie aan poiitie-personeel.
Initiatieven
Beide ministers menen, dat de poli
tieman onder bepaalde omstandighe
den zelf initiatieven behoort te ne
men: .ook hieraan zal bij de voort
gezette vorming aandacht moeten
worden besteed. Vervolgens: .van
de hogere politiefunctionarissen moet
worden verwacht, dat zij door dei
nodige tegemoetkomendheid, open
heid en door het geven van verant
woordelijkheid, het aan de hen on
dergeschikten mogelijk maken zich
in een moeilijke situatie te gedragen
in overeenstemming met de beteke
nis van de hen toevertrouwde taak.
De bewindslieden constateren, dat de
moeilijkheden in Amsterdam voor een
niet gering deel werden veroorzaakt
door het feit, dat degenen die op orde
verstoringen uit waren, zich ten doel
stelden de grenzen der wet af te tasten
en dat doende telkens nieuwe
middelen daarbij hanteerden. Gewezen
wordt op het nut van een goede voorbe
reiding van politie-optreden. De keuze
van te hanteren middelen moet door de
leidinggevende politie-ambtenaren wor
den gedaan, voor zover niet door de bur
gemeester to concrete bepaald.
Wegvoeren
Uitvoerig wordt vervolgens ingegaan
op da zogenaamde methode-Koppejan.
De Amsterdamse hoofdinspecteur van
die naam heeft, zoals men zich zal her
inneren, verleden jaar een grote groep
demonstranten laten overbrengen naar
de rand van de stad om ze daar los
te laten. De ministers zijn van meninj
dat dit optreden niet door de wet wor<
verbonden reeds hierboven omschreven
bezwaren (die ook na wettiging van
de wegvoering zouden blijven bestaan)
doen de ministers afwijkend staan
tegenover het geven van dergelijke be
voegdheden. Zij laten nog daar of een
dergelijke wet te verenigen zou zijn
met de bescherming van de rechten van
de mens, en de fundamentele vrijheden.
Wat betreft de sociaal-psychologische
aspecten, beide ministers stellen dat
bijzondere aandacht moet worden ge- DEN HAAG
geven aan het opbouwen van een goed
contact met de pers. ,De regering zal
daarbij, voor zover nodig, steun moeten
verlenen.
De ministers besluiten hun brief met
enkele opmerkingen over het gedirag
der demonstranten m de hoofdstad, die
er op uit zijn ,de grenzen van het
toelaatbare af te tasten. Zij stellen-
op zichzelf is het al kwalijk, dat men
op die manier aandacht voor eigen me
ningen wil afdwingen. Nog bedenkelij
ker wordt deze methode als zij. zoals df
commissie constateert, gepaard gaal
met achterbaksheid.
Daartegenover moet duidelijk stelling
worden genomen. Wie bedrog als mid
del hanteert, kan geen tegemoetkomend
heid van andere zijde verwachten. Blij
ven de strijdmiddelen eerlijk, dan zal
het bestuur er op bedacht moeten zijn
zich snel aan gewijzigde omstandighe
den aan te passen. Dit eist fantasie en
begrip
volking.
Vooral de grote korpsen zullen veel
zorg moeten geven aan het verzamelen
van inlichtingen waarbij het niet
alleen aankomt op het vastleggen en
onderkennen van activiteiten van be
paalde personen, maar zeker ook op het
analyseren van wat er op maatschappe
lijk gebied gebeurt.
voor de KLM. Boven: de Boeing
")7, dte de luchtvaart'maat schap-
ij in bestelling heeft. Het toe-
tel kan 399 passagiers vervoeren
n de economy class. Lengte
zijn afgezien daarvan allerlei bezwa
ren tegen aan te voeren: de weggevoer
den worden niet geïdentificeerd, niet
verhoord er zijn ook allerlei .tegen
zetten' mogelijk. De ministers delen ten
overvloede mee, dat ze niet van plan
zijn bedoelde methode wettelijk moge
lijk te maken. ,Een regeling in alge
mene zin zou de politie bevoegd ma
ken om massaal personen weg te voe
ren de wet zou daarbij geen onder
scheed kunnen maken tussen ordever
storingen van groepen jongeren in de
hoofdstad, en onder meer ordeversto
ringen bij politieke demonstraties of
werkstakingen. En de niet te voorziene
omvang van het gebied waarop de maat
regel van wegvoering zou kunnen wor
den toegepast, en de aan deze maatregel
In rapport-Enschedé
Geen standpunten
van leden van het
koninklijk huis
(Van onze Amsterdamse redacteur)
Standpunten van de leden van het ko
ninklijk huls zijn weggelaten uit het
tweede interim-rapport van de commls-
sie-Enschede. De regering meent, dat de
ze materie geen onderwerp van discussie
dient te zijn. Het betreft hier voorname
lijk stukken, die betrekking hebben op
het huwelijk van prinses Beatrix. Ook
de meningen van individuele ministers
ten aanzien van in het kabinet daarover
genomen beslissingen zijn weggelaten.
PubUkatie zou onverenigbaar zijn met
het geheime karakter van het kabinets
beraad.
Evenals in het eerste rapport zijn de
personalia geschrapt van personen, die
worden genoemd in stukken van het
openbaar ministerie en betrekking heb
ben op de strafvordering. Bovendien zijn
twee rapporten, die bepaalde gegevens
bevatten over de werkwijze van de re
cherche, niet opgenomen.
Ook zijn weggelaten enkele verklarin
gen van en over politiefunctionarissen
van het Amsterdamse korps, omdat
blikatie daarvan er toe zou kunnen
dragen de onderlinge verhoudingen m
het korps ongunstig te beïnvloeden, en
daarmee een oplossing van de door de
commissie gesignaleerde problemen be
moeilijken.
Enkele zeer korte passagers, die mede
delingen geven betreffende de inlichtin
gendienst, zijn om redenen van staats
veiligheid niet afgedrukt.
Twee bijlagen opleidinggegevens en
een verslag van de gemeenteraadszitting
van de hoofdstad op 22 juni 1966) zijn
neergelegd ter griffie van de beide ka
mers der staten-generaal.
(Van onze correspondent)
ALKMAAR De rijkspolitie te Wor-
mer heeft de veehouder D. R. bekeurd
wegens dierenkwelling. De boer had de
staarten van 25 schapen afgesneden om
zijn dieren beter te knnnen herkennen.
Hij bad de dieren niet verdoofd, terwijl
hij evenmin de wonden had gedesinfec
teerd.
Voorts had R. de testikels van de ram
men met een stuk touw afgebonden.
Dit werk mag alleen door deskundigen
worden gedaan, bijvoorbeeld door een
veearts, die dan echter de dieren ver
doofd en verder geen touw gebruikt.
Nabije toekomst
Onder: de Boeing 2707 SST, die
de maatschappij in optie heeft.
Het supersonische toestel zal een
kruissnelheid hebben van 2900
km per uur op een hoogte van
20.000 meter. Aantal passagiers
270-350. Lengte 91,62 meter, span
wijdte 54,86 meter.
(Slot van pag. 1)
techniek ver en intelligent ontwik
keld, zij werd bovendien massaal on
dersteund door links georiënteerde
jongerengroepen, nozems en derge
lijke. Dat hing dan weer samen met
het algemeen sociaal-politieke en in
tellectuele klimaat van Amsterdam'
Het slotrapport opent met de beschou
wing van .algemene uitwendige facto
ren". De commissie zegt: .een aantal
verschijnselen die zich voordoen in ons
land, zijn geen typisch Amsterdamse
of Nederlandse verschijnselen, maar
Westeuropese of zelfs algemeen cul
turele verschijnselen. Men komt ze in
de literatuur en in de pers telkens
tegen. De commissie geeft enkele ci
taten. ,De jeugd van na 1945 is het
gezag, ook dat van de ouders, ont
wend. Voorts is er een verwarring op
feestelijk gebied: allerlei oude zeker-
leden vallen weg en worden niet da
delijk vervangen door waardevolle alter
natieven. Zo rakeft velen op drift
het zicht op normen en verhoudingen
vervaagt': En" bijvoorbeeld ook: ,mij
benauwt het dat dit land steeds on
verdraagzamer schijnt te worden dit
is in strijd met iedere goede Amster
damse traditie'. Terloops zij opgemerkt,
dat provocatieve acties niet alleen
geografisch ook buiten Amsterdam
en Nederland voorkomen, maar his
torisch ook in andere tijden. Zulke
acties zijn niet zo uitzonderlijk en eigen
tijds als men wel geneigd is aan tc
nemen.
Improvisatie
Vervolgens de .algemene inwendige fac
toren'. De commissie constateert, dat
ambtelijke apparaten zijn ingesteld op
een continu taakvervulling op een be
paalde wijze en volgens vaste formele
regels. Wordt zo'n apparaat geplaatst
voor uitzonderlijke situaties die de in
wendige soepelheid op de proef stellen,
dan zijn de grenzen vaak spoedig be
reikt. Dan moet er geïmproviseerd wor
den en over het algemeen is improvisa
tie niet de sterkste kant van een amb
telijk apparaat. Het is overbekend hoe
in plotselinge nood ook bestuursamb
tenaren tegen de verwachting in kun
nen falen. We hebben daarvan na de
inval van de Duitsers in 1940 en bij
de watersnoodramp van 1953 wel voor
beelden gezien. Dit verschijnsel doet zich
bij grotere ambtelijke apparaten meest
al sterker voor dan bij kleinere. In
Amsterdam hebben wij uiteraard met
een groter ambtelijk apparaat te ma
ken.
Extremisme
Amsterdam neemt in Nederland
eigen plaats in. Amsterdam is een
wereldstad. Het is van oudsher bij
uitstek het centrum van belangrij
ke culturele en sociale stromingen
die in ons volk leven. In deze stad
wordt een voornaam deel van
dagblad- en periodieke pers
maakt, de verbindingen met r
en televisie zijn eng. Politieke be
wegingen vinden juist in Amster
dam hun voedingsbodem. Men treft
juist in deze stad neigingen tot
extremisme aan. Amsterdams ge
schiedenis ook in het recente ver
leden toont een woelig beeld,
woeliger dan van vele andere Ne
derlandse steden. In die geschiede
nis zijn onrust, wanordelijkheden,
opstand tegen de machten van het
ogenblik, bepaald geen uitzondering.
Zij hebben vaak Amsterdam gesierd,
zoals in de bezettingstijd. Een klas-
seoproer in de vorige eeuw was in
Amsterdam vaak gewelddadiger dan
elders. De 2 procent regeling die de
aanleiding was tot de actie van 13
juni vorig jaar betrof geen Amster
damse maar een landelijke aange
legenheid. Amsterdam beet de spits
af, waarbij het tot ernstige onge
regeldheden is gekomen.
Dit alles voert de commissie aan bij
het bepalen van de Amsterdamse sig
natuur. Kennelijk leeft er structureel
in de Amsterdamse bevolking een zeke
re woeligheid, die licht tot explosieve
situaties" en tot uitbarstingen leiden
kan. In zo'n stad moet de overheid er
nog meer dan elders op bedacht zijn
dat zij op de hoogte is en blijft van
wat er leeft onder de bevolking en wat
haar beweegt. Zij móet daarbij een
gevoelige vinger aan de pols houden,
en bijvoorbeeld meer nog dan elders
voorzichtigheid betrachten met het toe
staan of verbieden van bepaalde mani
festaties. Deze dienen in Amsterdam
met grotere voorzichtigheid tegemoet
te worden getreden omdat zij eerder
tot ongeregeldheden leiden.
(Van onze weerkundige
medewerker)
Twee stormdepressies hebben ok
tober deze week een zeer onstui
mig entree gegeven. Inmiddels
nemen de depressies een meer
noordelijke route waardoor bq ons
de barometer is gaan stijgen.
Achter een zwak frontje, dat vrij
dag passeerde, stroomt nu zach
tere lucht binnen. Het weekeinde
zal ovenwegens droog blijven met
enkele opklaringen en een wat
aangenamere temperatuur dan in
de achter ons liggende dagen. Het
zeewater heeft nog een tempera
tuur van ruim 15 graden. De
luchttemperatuur kan tot onge
veer 17 graden stijgen.
(Van onze
redactie)
Frustratie
Opnieuw citeert de commissie enkele
wethouders. ,Er speelt frustratie mee
in het Amsterdamse klimaat, over de
verkeerscongestie, het onvoldoende
openbaar vervoer, de vooral voor jonge
mensen knellende woningnood. De moei
lijkheden van de laatste" twee jaar zijn
zeker niet een zuiver politieel vraag
stuk, maar moeten ook worden gezien
in de context van deze factoren. In
Amsterdam, waar het leven fel klopt
en men het gevoel heeft, op de barri
caden te staan, is er een leegte geko
men in het leven van vele jongeren,
die opgevuld zal moeten worden. Door
de financiële tekorten wordt de leef
baarheid van de stad relatief minder'.
De commissie stelt, dat zulk een ont
wikkeling op zichzelf nog niet hoeft te
leiden tot ordeverstoringen. Maar de
ongeregeldheden kunnen niet als een
samenhang begrepen worden wanneer
men verzuimt het chronische en het
acute karakter van het Amsterdamse
klimaat daarin te betrekken.
DJAKARTA (van de ANP-correspo
dent) De studenten in Djakarta he
ben de regering gewaarschuwd dat ze de
Chinese ambassade zullen bezetten als
niet binnen drie dagen de diplomatieke
betrekkingen met Peking worden ver
broken. Het ultimatum is vrijdag op het
ministerie van buitenlandse zaken over
handigd, terwijl buiten circa, 500 studen
ten de uitwijzing van alle Chinese diplo
maten eisten.
DEN HAAG Dr W. P. Berghuis,
thans burgemeester van Kampen en
voorzitter van de Anti-Revolutionaire
Partjj, zou, naar wij uit weUngellchte
kringen vernemen, binnenkort worden
benoemd tot burgemeester van Hilver
sum als opvolger van de op 1 oktober Jl
afgetreden heer J. J. G. Boot.
Na zijn benoeming te Hilversum zoi
Berghuis het voornemen hebben binnen
afzienbare tijd het voorzitterschap van
de A.R.-Partij neer te leggen. Het burge
meesterschap van Hilversum eist de ge
hele mens op en mede gelet op zijn ge
zondheidstoestand zou de thans 56-jarl-
ge dr Berghuis er de voorkeur aan geven
zijn vele nevenfuncties, waaronder dat
van het lidmaatschap van de eerste ka
mer op te geven.
indruk der commissie op een sim
plificatie, welke in het licht der feiten
geen stand houdt. De houding van de
pers stellig meermalen kritisch ten
opzichte van het beleid en het optreden
van de politie bij ordeverstoringen is
blijkbaar veel genuanceerder geweest
dan zulke klagers menen.
Onderling verband
Een zoeken naar de achtergronden van
de ordeverstoringen brengt naast veel
gemeenschappelijks toch ook heel wat
punten van verschil aan het licht, al
naar het geldt: nozems, provo's, poli
tieke demonstranten of arbeidsonrust.
Toch staan die ordeverstoringen, hoe
zeer ook uiteenlopend van aard en her
komst, als zodanig niet los van elkaar.
Op oud ijs vriest het makkelijk. Een
vroegere ordeverstoring kan. ook in
haar vorm, baanbrekend werken voor
nieuwe onrust vooral in een bewust
levende stad als Amsterdam.
Veel aandacht besteedt natuurlijk de
commissie ook aan de rol van de .com
municatiemedia': pers, radio en televi
sie. Aan professor :nr dr M. Rooij werd
gevraagd hiernaar een onderzoek in te
stellen. Zijn rapport is als bijlage toe
gevoegd. De commissie citeert hieruit
in de slotconclusie. De verslaggevers
van de dagbladen hebben in de woelige
junidag de gebeurtenissen op straat
met distantie benaderd him versla
gen hebben daardoor een feitelijk, wei
nig geëmotioneerd karakter gekregen.
In de commentaren staan centraal: het
probleem van de verhouding tussen po-
Iitie-justitie en burgerij en de bezwa
ren tegen de leiding van het hoofdste
delijke politiekorps. De meermalen ge
hoorde klacht, dat het gezag of de poli
tie door de Amsterdamse pers zijn
.weggeschreven', berust aldus de
Speelruimte
Het politie-optreden vertoonde in de
loop der onderzochte periode een dui
delijk gemengd karakter. De commis
sie stelt, dat de politie zich door het
justitiële beleid .lelijk in de knel' ging
voelen, .de speelruimte' ging verloren.
Het lijdt voor de commissie geen twij
fel, dat alles anders zou zijn gelopen
als men had beschikt over betere in
lichtingen, over betere bevelsverhou
dingen. en over betere verbindingen.
Ook wordt gewezen op de onbevredi
gende situatie, dat het politiepersoneel
in bepaalde afdelingen geen recht
streeks contact hebben tijdens de sur
veillance met hun chef, maar wel met
het hoofdbureau. In het materiaal heeft
de commissie verder verschijnselen aan
getroffen, die kunnen wijzen op een
spanning tussen de theorie van de op
leiding en de praktijk. Ook over de
mentale training van de Amsterdamse
politieman kan men niet gerust zijn.
Verder wordt nog eens geconstateerd,
dat de verhoudingen tussen de burge
meester als hoofd van de politie en de
korpsleiding ,niet gezond' waren. Ten
slotte: maakt men de balans op, dan
is het totaal beeld niet opwekkend. De
situatie In Amsterdam is, naar de com
missie vreest met waardering voor
al het goede, in verschillend opzicht
ongunstiger dan elders.
De commissie kan uit alles slechts de
slotsom trekken, dat in de verhoudin
gen zoals die te Amsterdam gegroeid
zijn, de communicatie tussen de voor
het beleid verantwoordelijke autoritei
ten onvoldoende tot ontwikkeling is
gekomen, en dat heeft een nadelige
invloed gehad op het verloop van za
ken.
Van onze correspondent
ITEGELEN De 24-jarige vrachUiuto-
I chauffeur Jac. Engels uit Tegclen, In
dicnat van het Internationaal transport
bedrijf P. Nissen Jr. is in de Eiffel
nabij DunncnltClm met zijn rachtauto
met aanhangwagen, geladen mot
Hchoorsteenpottcn van de weg geraakt
en In een twintig meter lager gelegen
ravijn gestort. Het slachtoffer, gehuwd
en vader van een kind werd daarbij zo
zwaar gewond dat hij kort na het on
geval aan de opgelopen verwondingen
bezweek.
BRUSSEL (ANP) Bij een botsing
tussen een Nederlandse tankauto en een
zware Nederlandse vrachtwagen is don
derdagmiddag te Kalmthoul nabij de
Belgisch-Nederlandse grens de 17-Jari
ge bijrijder A. van Gastel uit Roosen
daal om het leven gekomen. De chauf
feurs van de twee vrachtwagens liepen
slechts lichte verwondingen op.
AMSTERDAM (ANP) - Doordat
hij geen voorrang verleende is donder
dagmiddag de 26-jarige E. Gauw uit
Amsterdam op het kruispunt Van Nij-
enberglaan-A. J. Ernststraat in do
hoofdstad met zijn auto in botsing ge
komen met een andere wagen. De man
werd met ernstige hoofdwonden naar
het St.-Wilhelmiha Gasthuis overge
bracht waar hij korte tijd later over
leed.
KUINRE (ANP) De 25-jarige G.
C. Nieuwenhuizen uit Delfsterhuizen ls
op de weg van Oldemarkt naar Kuinre
door een rukwind met zijn bromfiets
gevallen en later aan de opgelopen
hoofdwonden overleden.
GRONINGEN (ANP) In het aka-
demlsch ziekenhuis te Groningen ls aan
de bekomen verwondingen ten gevolge
van cm verkeersongeluk overleden de
27-Jarige tekenaar J. J. Eolman uit
Hoogkerk. De heer Bolmaa reed don
derdagavond om kwart voor acht met
zijn soooter op rijksweg 43 nabij Gro
ningen, toen hij ln een "hevige regenbui
werd aangereden door een slippende
auto. De scooter werd van de weg ge
veegd en de berijder ernstig gewond.
HEEMSTEDE ANPi Vrijdag
middag ls de 16-jarige bromfietser C.
B. uit Haarlem, die haast een vracht
auto op de Heemsteedse Dreef in
Heemstede reed, aangereden toen een
autobestuurder rechtsaf sloeg. De jon
gen was vrijwel op slag dood.
Kleuters van Lomm
weer naar school
(Van onze correspondent)
ARCEN Het conflict rond de kleu
terschool te Lomm (L.). waar in het
begin van deze week deining ontstond
over de vraag wie als kleuteronder-
wqzeres voor de klas van de door 40
kinderen bezochte kleuterschool zou
moeten staan, is voorlopig opgelost.
De 56-jarige mejuffrouw Sop. die reeds
jaren als kleuterleidster optrad, staat
weer voor de klas. totdat Ls uitgezocht
wie de rechtmatige leidster is.
Pastoor J. Jenniskens, die de voorkeur
gaf aan de jonge 19-jarige pas benoem
de mej A. Seesing en weigerde de sleu
tel van de school te geven aan mej
Sop, die korte tijd geleden ontslag aan
vroeg, doch deze ontslagaanvrage la
ter weer introk, in welke tijd mej See
sing tot kleuteronderv.ijzeres werd be
noemd, heeft zich bij deze beslissing,
die Sn overleg met de bisschoppelijke
inspecteur J. Janssen is genomen, neer
gelegd. Om de kleuters niet langer de
dupe te laten zijn van dit geschil, is
de school, die ln verband met deze ai-
faire was gesloten, nu weer geopend.
ZEIST (ANP) ,De druk op de
middengroepen duurt niet alleen
onverminderd voort, maar neemt
nog toe'. Dit constateerde vrijdag
middag de heer A. W. Janssen,
voorzitter van de bij het NKV
aangesloten Katholieke Bond van
Werknemers in Bank- en Verze
keringsbedrijf en Administratie-
Kantoren (BVA), tijdens de na
tionale studiedagen van deze bond
in Woudschoten te Zeist. De heer
Janssen meent dat de zware druk;
op de middengroepen niet in het
belang van het land kan zijn, om
dat het enthousiasme, de inzet en
de bereidheid om verantwoorde
lijkheid te dragen daardoor wor
den aangetast.
Do heer Janssen gelooft dal de druk
nog zal toenemen als het door de re
gering ingediende voorstel tot invoe
ring van huurbelasting wordt aangeno
men. De heer Janssen noemde het voor
stel genuanceerder en soepeler van op
zet dan destijds het huurbelastingvoor-
stel van minister Bogaers. Hoewel de
belasting minder zwaar aankomt dan
ln het eerste voorstel het geval was.
blijven de bezwaren van de BVA be
staan. Het doel, een vlottere doorstro
ming, wordt er niet mee bereikt.
Voorbeelden
Als andere voorbeelden van .aanslagen
op de middengroepen' noemde de heer
Janssen de opnieuw sterk stijgende ziek
tekostenverzekering, de wederom stij
gende sociale verzekeringspremies en
tenslotte nog de aangekondigde belas-
ziel
wordt verzwaard.
Sprekende over de banken en het
verzekeringsbedrijf, betoogde de heer
Janssen, dat de huidige opzet van
de salarisschalen zo ondoorzichtig
is. dat de werknemers onvoldoende
rechtszekerheid wordt geboden. HU
pleitte voor een groter aantal sala
risschalen met een verbeterde classi
ficatie van de functies. Kritiek uit
te de heer Janssen voorts op de
bankiers, die zonder overleg met de
vakbonden zijn overgegaan "tot open
stelling van de banken buiten de nor
male kantooruren, alhoewel hierover
duidelijke afspraken voor overleg
zouden zijn gemaakt. De BVA tilt
hieraan zwaar.
OPTIMIST De gepensioneerde me
thodistenbisschop Herbert Welch, die
de komende maand 105 jaar wordt,
bracht onlangs een bezoek aan een
bevriend geestelijke, die ongeveer 50
was, Bij het afscheid drukten zij elkaar
de hand en de jeugdige vriend zei vrien
delijk: ,Wel bisschop, ik hoop dat we
elkaar het --clgend jaar onder dezelfde
omstandig,'""»,den zullen weerzien'.
.Waarom niet', antwoordde Welch. ,Je
ziet er aardig gezond uit'.
(Van een speciale correspondent)
ï"~\e onderontwikkelde landen ra-
ken ieder jaar dieper in de
schuld. Hun inkomsten uit handel
met het buitenland nemen maar
weinig toe. In het totaal van de
hulp die zij uit de belangrijke ge
ïndustrialiseerde landen ontvangen,
zit nauwelijks meer enige stijging.
Deze weinig optimistische constate
ringen zijn dezer dagen gedaan
door de Wereldbank te New York.
Het aantal ontwikkelingslanden
wordt door de Wereldbank op 95 ge
steld.
Tussen 1962 en 1966 namen hun las
ten uit hoofde van aflossing en ren
tebetaling op uitstaande buitenland
se schuld per jaar met gemiddeld
10 procent toe; praktisch gesproken
gaat twee-derde van alle officiële
ontwikkelingshulp hieraan op. Een
van de voornaamste bronnen van in-
komsten in deze landen is de export
van grondstoffenmaar de verkoop
daarvan steeg naar volume ieder
jaar met slechts 5,5 procent terwijl
'de prijzen gelijk bleven. Ten dele
wordit het dieper en dieper in de
schuld zakken van de ontwikkelings
landen veroorzaakt door het feit da,t
de rijke landen steeds meer geneigd
zijn hulp in de vorm van lr~'
verstrekken en steeds minder als
gift. De situatie wordt er niet ge
makkelijker op, omdat veel van de
ze leningen niet uit een algemeen
fonds komen, maar afkomstig zijn
van een bepaald land. dat er dan ook
nog voorwaarden aan verbindt ten
Wereldgebeuren
aanzien van de afzet van bepaalde
produkten. Kapitaalsoverbrenging
naar ontwildcelingslanden heeft ove
rigens duidelijk te lijden gehad van
de voortdurende druk op de beta
lingsbalans in met name Engeland
em Amerika. In 1966 vloeide voor
een waarde van 2634 miljoen dollar
hulp uit de Verenigde Staten rente
loos naa,r de ontwikkelingslanden:
dit bedrag was niet veel hoger dan
in de vijf voorafgaande jaren. In
1961 bedroeg het 3447 miljoen dol
lar. Engeland meiakte in 1961: 457
miljoen dollar over; in 1966 501 mil
joen. De Franse bijdrage aan het
ontwikkelingswerk liep terug tot 721
min in 't afgelopen jaar. W.-Duitsland
schonk in 1961: 618 miljoen, in 1962:
468 miljoen en in 1966 490 miljoen.
Afgezien van de communistische lan
den dragen de hier genoemde vier
landen voor ongeveer 80 procent bij
in de algemene ontwikkelingshulp.
Opmerkelijk is. dat de kleinere lan
den Australië, Nederland, Cana
da, Japan, Noorwegen, Zweden en
Denemarken hun buitenlandse
hulp sterlc hebben uitgebreid. Het.
totaal dat de achttien landen die het
internationale ontwikkelingsfonds
gesticht hebben, bijdragen, is geste
gen va.n 6048 miljoen dollar in 1961
tot 6483 miljoen in 1966.
Er is daarnaast uiteraard veel mul
tilaterale hulp uit diverse inter
nationale organisaties Maar, zo
concludeert de Wereldbank, wan
neer men alle officiële hulp bij elk
aar telt en men houdt dan rekening
met de prijsstijgingen, dan is er van
1961 tot 1966 nauwelijks enige stij
gingen aan te wijzen in de hoeveel
heid kapitaal die de arme landen
hebben ontvangen om er hun im
porten mee te betalen. Behalve re
geringshulp van land tot land en
hulp van land tot internationale or
ganisaties is er ook nog hulp die
wordt gegeven door particulieren en
ondernemingen. In 1966 bedroeg het
totaal daarvan aan renteloze voor
schotten 3400 miljoen dollar, 600
miljoen minder dan het jaar tevoren.
Dat werd voornamelijk veroorzaakt
door de halvering van de Ameri
kaanse bqdrage. Vooral het Midden-
Oosten en de Noordafrikaanse olie
producerende landen werden erdoor
getroffen.
Kritiek
Felle kritiek uitte de heer Janssen ook
aan het adres van de Sociale Verzeke
ringsraad, die zich .op onverantwoorde
wijze' bemoeit met de resultaten van
loononderhandelingen bij de bedrijfsver
enigingen, de sociale fondsen en het
Gemeenschappelijk Administratie Kan
toor.
Deze instellingen zijn wettelijk verplicht
de arbeidsvoorwaarden ter goedkeuring
voor te leggen aan de sociale verzeke
ringsraad terwïlle van het financiële
toezicht. Inplaats van financieel toe
zicht te houden, bemoeit de SYR zich
volgens de heer Janssen echter met
allerlei details en decreteert wat wel
en wat niet mag worden overeengeko
men. Daardoor wordt het normale over
leg tussen partijen gefrusteerd.
GENEVE (RTR, AFP) De Europese
huurlingen die sinds enkele maanden
in de Kongolese oostprovincie zitten
gaan ermee akkoord dat zij zullen wor
den geëvacueerd. Zij gaan waarschijn
lijk naar Malta, zo heeft het internatio
nale Rode Kruis vrijdag meegedeeld. De
toestemming tot evacuatie stond in een
brief van de leider van de huurlingen,
kolonel Sehramme, aan het Rode Kruis.
Het gaat om ongeveer 130 huursoldaten.
Ongeveer 950 man Katangese gendar
merie, die zich bij de huurlingen hadden
gevoegd, zullen waarschijnlijk naar Zam
bia worden geëvacueerd. President Mo-
boetoe van Kongo heeft een vertegen
woordiger van het internationale Rode
Kruis laten weten, dat hij met deze op
lossing akkoord gaat.
Malta was gekozen wegens zijn goede
georgrafische ligging, zo verklaarde een
Rode-Kruiswoordvoereder.