EEN HUIS VOL
MUZIEK
THE GARANDS: GEEN BEROEPS
DE MARKT
VAN BIERVLIET
IN 1900
WOENSDAG 20 SEPTEMBER 1967
ffiKïtfït ZEEUWSCH-VLAANDEREN
VAN D'EE TOT
HONTENISSE
JAZZ - R&B - ZANG - BEAT - JAZZ - R&B
JAZZ - R&B - ZANG - BEAT - JAZZ - R&B
Elke stad, elk dorp, heeft zo zijn
eigen centrum. Meestal wordt
dit gevormd door een* plein,
welk plein dan vaak Markt ge
noemd wordt. Het is het cen
trale punt van de samenleving.
Zo ook in Biervliet. Stad van
Willem Beukelszoon,
De foto, ook alweer genomen
door A. v. Overbeeke, toont een
hoekje van dit marktplein om
streeks 1901.
Links staat de brood- a.n be
schuitbakkerij van de familie
Moggré. Een reeds lang be
staande zaaktraditiegetrouw
nog steeds familiebezit. De te
genwoordige eigenaar drijft de
ze zaak reeds 28 jaar, zijn vader
daarvoor 30 jaar en weer daar
voor zijn grootvader 25 jaar.
Dit pand is in de loop der jaren
meermalen verbouwd. Ook de
haamsaanduiding is veranderd.
Bakte vroeger nagenoeg elke
bakker Brood en Beschuit, en
dan nog met de hand, later ver
anderde dat. Het .Beschuit' ver
dween. Er werd niet meer met
de hand gekneed. Vandaar dat
toen de Machinale Bakkerijen
verschenen. Nu wordt de zaak
aangeduid met de naam:
Brood- en Banketbakkerij.
Het lage pand rechts van deze
bakkerij bestaat nog steeds uit
twee huisjes. Deze twee 'huis
jes hebben verschillende bewo
ners gekend, net als een duiven
til. In het linkergedeelte woon
den o a de ouders van Willem
Moerdijk, Krijn Pladdet, Wan
tje van de Hooft en is nu be
woond door de wed. Visscher.
In het rechtergedeelte woonde
o a kleermaker Versprille, nu
Ceesje Dieleman.
In de tijd dat deze foto gemaakt
is en ook jaren daarna, speelde
het dorpsleven zich grotendeels
af in café De Witte Leeuw. Ei
genaar was toentertijd M v. d.
Hooft, na diens overlijden werd
de zaak voortgezet door zijn
dochters Marie en Johanna. Na
het overlijden van Marie zette
Johanna (Wantje) de zaak
voort tot 1954. Zij was toen 70
jaar. .Wantje' woont nu in De
Vursche in Axel. Dit gebouw
ziet u staan onder het torentje.
In dit pand is nu een gedeelte
van de meubelzaak van Verdeg-
hcm ondergebracht. Zondags
was dit café lekker verwarmd.
Na kerktijd kwamen hier de
r-k kerkgangers hun kopje kof
fie drinken of een glaasje an
der vocht. De landbouwersver
eniging .Eigen Belang' had hier
haar vergaderlokaal. In. dit ca
fé werd o a besloten een aard
appelbewaarplaats te laten
bouwen in de Weststraat. Die
renarts Van de Vijver heeft
hier verschillende cursussen ge
geven.
Tijdens de tweede wereldoorlog
werd op de bovenverdieping
school gehouden door de heer
J. Maas, hoofd der openbare
lagere school. De eigenlijke
school was n 1 door de Duitsers
gevorderd.
Zeer bekend was in die dagen
en nog lang daarna "het huis
rechts op de foto. Hierin woonde
de heer Maarleveld, burgemees
ter-secretaris van de gemeente
Biervliet. Zeer velen uit die da
gen hebben him geld aan hem
toevertrouwd en zeer velen wa
ren daardoor in staat om van
hun moeizaam vergaard bezit
een huisje te kopen. Een echte
vader voor zijn gemeentenaren.
Ruim 45 jaar heeft hij Biervliet
gediend. Uit dankbaarheid is
een straat in Biervliet naar hem
vernoemd.
Na zijn overlijden ging het huis
over in handen van F. de Smit.
Nu wordt het bewoond door W.
de Jonge, poelier.
Al deze huizen hebben gedaan
teverwisselingen ondergaan. Let
u eens speciaal op de ramen.
Hoe hoger in aanzien, hoe gro
ter weistandsgrens, hoe groter
de ruiten en ramen zijn.
Op de achtergrond het oude to
rentje van de Ned. herv. kerk.
Heden ten dage is de Markt nog
altijd het hart van de gemeen
te Biervliet. Hieraan staat toch
het nieuwe raadhuis, de woning
van de tegenwoordige burgerva
der en niet te vergeten het
standbeeld van Willem Beukels
zoon. H. Prent.
BESTE FANS,
Ja. ja: ik weef. het wel, jullie zitten ahveer met smart
te wachten op je eigen rubriek. Nou, hou je maar vast
hoor. Ik heb van de weefc zitten praten met. Gerrit van
Weeldeneen aardige kerel met helemaal niet zulk
lang haar. Een beetje wel natuurlijk, maar daarvoor zit
hij dan ook in een beatband: The Gara/nds. Bijna alle
maal jongens uit West-Zeeuwsch-Vlaanderen: Wim Pol
derman (ritmegitarist)Huub de Loos (drummer), Lui
den Boussen (zanger), Carly Reubens (sologitarist
en Gerrit (basgifarist. Drie jaar geleden vroeg het
bestuur van de instuif in Oostburg of ze wilden spelen
en toen heeft er niemand nee gezegd. Sinds een jaar
of twee trekken ze er zelfstandig op uit en dat bevalt
best. Gerrit: <,Soni3 treden we wel drie keer per week
end op. In België veel en ook in Vlissingen en Middel
burg. We hebben een autobusje. Makkelijk om de ver
sterkers en al die toestanden te vervoeren.' Een kleine
knaap uit I-Jzendijke, Wim de Bunder heet-ie, richtte
voor .The Garands' een fanclub op. Die wil een paar
keer een gratis bal geven voor leden en je kunt. ook re
ductie krijgen voor avonden waarop Gerrits band
speelt. Een tijdje geleden is het héle stel naar Hilver
sum geweest om bij Phonogram proefopnamen te ma
ken. Als het een beetje ivil komt er straks nog een
plaat uit. ,Maar beroeps worden we nooit,' zegt Gerrit.
,We spelen voor de lol en hélemaal niet voor het geld
Kijk, wij zien het zo: als iemand ons vraagt, dan be
dienen we hem op z'n wenken. Al wil hij een wals ho
ren, weet jé wel.' Maar goed, nu kun je wel niet voor
de centen spelen, ze komen toch binnen. ,Tlie Garands'
hebben een spaarpotje gevormd en dan kijken ze wel
hoe het loopt. ,Als het erg lang duurt bij Phonogram
zullen we het eens met een ander proberen, in
België. We staan momenteel voor de moeilijk
heid dat Carly, de sologitarist, elk ogenblik in dienst
kan moeten. Nu proberen 'we het zo te versieren dat
we via een platenmaatschappij uitstel krijgen.' Als dat
lukt kunnen ze ook hun contracten) er zijn er al afge
sloten voor december) nakomen, weet je wél. In ieder
geval hoor je nog wel eens iets, réken daar maar op.
Maar beroeps worden ze nooit.
Dag, Joost.
PS: Als jullie band nou ook eens in dit rubriekje wil
komen dan moet je maar eens schrijven. Wij rukken
dan subiet met pen en camera (en bloknoot) uit, weet
je wél. Trouwens ook zangeressen en zangers zonder
bandjes mogen best eens een briefje sturen naar de
PZC in Terneuzen. Zet er dan wél even Joost? boven
dan weten we waar de spullen naar toe moeten.
TERNEUZEN Vera Mannaert (8 jaar) is een vinnig meisje met
hele donkere ogen. Ze wil later in een drumband. Slagwerk. Eén
keer per week zet ze het gebouw van de Terneuzense muziekschool
aan de Dykstraat op stelten. Veertig minuten slaat ze dan, onder
leiding van leraar J. Anthonisse uit Biervliet, heel hard en intens
op de trommel. ,Een paar jaar geleden dacht-ik: ik wil best een
cursus volgen. Eerst heb ik op notenles gezeten, maar dat ging
vervelen. Misschien ga ik straks wel bij een drumband. Daar zit
m'n vrijer ookEn daarmee is dan de ijver waarmee Vera zich
aan haar muzikale taak wijdt goeddeels verklaard.
,De muziekschool': een instituut
waar zo'n 600 kinderen uit Terneu
zen en omgeving regelmatig mee te
maken krijgen. Ze zoeken er heel
bedeesd een weg tussen de piano-
toetsen. leren noten, blazen op een
hobo tot er écht geluid uitkomt of
sjorren, iedere keer weer een beetje
behendiger, de accordeon op schoot.
Het huis aan de Dijkstraat, waar
alle beroemde componisten vanaf
een schilderij bovenaan de smalle
trap op je neerkijken, is er één vol
muziek. Directeur Anton van Prooij-
en (na conservatorium (piano) nu
een jaar in Zeeuwsch-Vlaanderen)
ziet zijn werk zo: ,Een bestaand ge
heel uitbouwen, muziek onder de
mensen brengen en daarmee bijdra
gen aan de culturele vorming.' Met
zo'n 15 docenten brengt hij die stel
regel dagelijks in praktijk. De stich
ting .Terneuzense muziekschool', in
de prille vijftiger jaren begonnen als
een initiatief van de harmonie Ter-
neuzen die op die manier jonge, vak
bekwame muzikanten wilde kweken,
groeide uit tot een uniek, breed-ge-
oriërateerd .college', waar kinderen
vanaf zes jaar alle (muzikale) kan
ten uit kunnen. Algemeen muzikale
vorming (3-jarige cursus voor leer
lingen van de eerste klas lagere
school), individueel instrumentaal
onderwijs op vrijwel alle instrumen
ten, instrumentaal onderwijs in
groepsverband, ensembleklassen, vo
caal en theoretisch onderwijs: zie
daar het (blauwgedrukte) studiepro
gramma in een notedop.
De heer Van Prooijen zei het al:
,Ean bestaand geheel uitbouwen.'
Tastbaar resultaat: een compositie
klas, die over enkele weken van
start gaat. Jongelui vanaf een jaar
of veertien ontvangen er in groeps
verband onderwijs ln vorm- en Har
monieleer en analyse. Te zijner tijd
hoopt de school de resultaten te pre
senteren op een uitvoering, waarop
kinderen eigen werk spelen. Van vi
sie getuigt ook de vorming van een
.cultuu.rgeschiedemsklas, die onder
leiding staat van de directeur. ,He1
gaat hier om kinderen van een jaar
of twaalf, dertien. Ze moeten in het
bezit zijn va.n een tweede-graadsdi
ploma voor een instrument. Om aan
net examen voor de derde graad deel
te nemen geldt het volgen van cul
tuurgeschiedenis als een eis. Ik vind
het trouwens zelf bijzonder plezierig
om de leerlingen iets te vertellen
over de achtergronden van verschil
lende componisten, de tijd waarin ze
leefden en andere cultuurvormen
naar voren te halen.' De Terneuzen
se school is een van de eerste die
daarmee het onderwijs een wat bre
dere basis meegeeft. ,Een huis vol
muziek'... Wordt het feitelijk niet
een te klein huis, daar aan de Dijk
straat De heer Van Prooijen is een
van de eersten om volmondig ,ja' te
knikken, al blijft hij er zich terde-
fe van bewust daarmee allerminst
et probleem uit de wereld te heb
bein geholpen. ,Onze lessen algemene
muzikale vorming geven we momen
teel in de Zuidlandschool, dat is al
een hele ruimtebesparing. Vroeger
zaten de groepen in ons gebouw.
Overigens is het .gebouwenprobleem'
niet zozeer een gebrek aan ruimte.
Tot nu toe valt het best mee: we
kunnen de leerlingen allemaal kwijt.
Maar ja, hoe dan ook: het uitzien:
op een nieuwe onderkomen ontbreekt
voorlopig toch nog wel.'
Ruime aandacht schenkt de school
ook aan het musiceren in groepsver
band. Een strijkorkest voor begin
ners (af en toe aangevuld met ele
mentaire blazers), een symfonie-or
kest (voor gevorderde leerlingen, in
samenwerking met het Petras Hon-
diuslyceum) en binnenkort een bla
zersensemble 'geven regelmatig acte
de presence op uitvoeringen. Gemid
deld zijn er zo'n tien per jaar, -n de
eerste plaats bedoeld voor de ouders,
die de vorderingen van hun zoon of
dochter dan kunnen afwegen tc-gen
de prestaties van andere muzikan-
ten-m-de-dop. De stichting .Terneu
zense muziekschool' is er, hoe kan
het ook anders, voor de jeugd. Leef
tijdsopbouw: tussen de zes en de
twintig. Van Prooijen: ,Bij die AVM
klassen mikken we bewust op kin
deren van een eerste klas lagere
school, ancler onderwijs wordt weer
meer gericht op hogere leeftijden
Nu houdt dat niet in dat volwasse
nen niet meer bij ons terechtkunnen,
maar zij betalen het lesgeld wel vol
ledig zélf. Er ontstaat zonder meer
dus al een selectie.'
Muziekschool: wat valt er nog meer
DIRECTE UR
A. VAN PROOIJEN
van te vertellen? Tussen Vera van
8 (die er onbewust, al doet ze het
dan ook voor haar .vrijer", een stuk
je mens-zijn leert) en Anton van
Prooijen (de belichaming van leder
een die jongelui dat elke dag bij
brengt) staat misschien alleen nog
de mening van een vader of moeder,
in sommige gevallen het laatste duw
tje in de richting Dijkstraat. Een
vader ditmaal: ,Het fijne van de
stichting? Dat iedereen muziek kan
leren. Ik weet niet wat Terneuzen
zou moeten doen zonder school. Mijn
zoon wil nu toevallig verder in de
muziek, maar ik stel me zo voor dat
ouders die kinderen hebben met een
andere belangstellingssfeer het toch
fijn vinden dat er een muziekschool
is waar hun kinderen een goede ont-
spanningsmogelfijkheid eigen ge
maakt wordt? En daarmee kunnen
de mensen van de muziekschool het
best doen. De muziekschool doet het
trouwens ook best in Teraeuzen_,
GEOFFREY MADGE GEEFT PIANOLES
VERA MANNAERT: SLAGWERK VOOR EEN .VRIJER'