PROVINCIALE ZEEUWSE COURANT Zware brand op NDSM-werf in Amsterdam Irak breekt met Nederland Na veel verwarring: Filius benoemd KVP-BESTUUR MAAKTE ADRES ZELF BEKEND vLissims Vandaag in de krant... Vurig' debuut burgemeester Samkalden OPNIEUW ONLUSTEN IN SYRACUSE (VS) MR CALS WIL UIT ACHTTIEN' TREDEN Lijk van man op Amerongseberg Affaire sporthal C0LLEGEBEHW KRAAKT'MAAR BLIJFT HEEL... Wethouder houdt benoeming in beraad VERKLARING AFLOSSING 210e jaargang no. 194 WAARIN OPGENOMEN DE MIDDELBURGSE, VLISSINGSE, GOESE, BRESKENSE COURANT EN VRIJE STEMMEN Zaterdag 19 augustus 1967 FOLKLORE IN OOSTBURG OP TV Pagina 6 ran de Velde, p. D, den Boei en W. de Peiler. Mooldredoctcui 1508, «du. 3647/3643), Middelburg, MorlH 31, tel. 3841. (b g prijs 35 cent per mm. Minimum per edu. f S.23. Inger. med. 21/ 1. de KoK. A Abonnemenhprll» 98 c I. 2078/3169, adv. 2375). Gooo, Gro S 12.70 per kwartaal, franco per poit tel. 6140 (bgi red. 7853, edu. 5213), (min. t 1.75). .Brleuen bureau v. d. blad' AMSTERDAMeen felle uitslaande brand heeft gisteren in het begin van de- avond een mallenzolde? op j het terrein van de NDSM ver- woest. Hier een overzicht van de I brand tijdens liet blussingswerk, I waaraan ook door de Havendienst 1' werd deelgenomen. Brand EEN ZWARE BRAND heeft gis teravond een afdeling van de NDSM-werf in Amsterdam- Noord grotendeels vernield. De brand, die met groot materieel werd bestreden, trok duizenden kijkerspagina 1. Christen-radicalen MR CADS heeft onthuld dut het KVP-liestuur zelf bekendheid heeft gegeven aan het adres der cliristen.radicalen in de party. Partyvoorzitter Aalberse zou daarna met vakantie zjjn ge. gaanpagina 1. Doop prinsje BIJZONDERHEDEN over de doop van prins Willem-Alexan- der zijn thans door de rijksvoor lichtingsdienst bekendgemaakt— pagina 4. Wethouder DE VLISSINGSE RAAD heeft met vrywel algemene stemmen wethouder I. Filius herkozen in de vacature Filiuspagina 1, Eentj e maar GOES WIL in tegenstelling tot andere gemeenten één ge meente in West-Zuid-Beveland... pagina 2. D '66 BEN SCHERP PROTEST heeft D'66 laten horen tegen liet feit dat slechts één vertegenwoordi ger van de partij Is gekozen In de commissies voor herziening van de grondwetpagina 3. en in het op pagina. 11: ,tn een kale vlakte groeit. Lely stad'; op pagina 13: Wanhopig gevecht op het strand van Dieppe'vandaag 25 jaar ge leden werd in Dieppe een proef- mvasie gehouden, op pagina 15. Haags Zilver', letterkundige kro niek van Hans Warren en met mr •J. W. Burger langs politieke fi guren; op pagina 17: rubrieken voor de vrouw; op pagina 18: gjbboets Dan kandidaat voor Vlissingse steun' en Israël en de oecumenische raad'; op pagina 19: radio- en televisieprogramma's voor het iveelceinde. Binnen- en buitenlands nieuws: pagina 1. 3, 4 en 9. Zeeuws nieuws: pagina 2, 5 en 6. Sport: pagina 4. Financieel nieuws: pagina 9. SCHADE NOG NIET TE SCHATTEN (Van onze Amsterdamse redacteur) AMSTERDAM Enkele minu- ten na afloop van de werktijd werd gistermiddag groot alarm gegeven op de werf in Amsterdam- Noord van de Nederlandse Dok en Scheepsbouw Maatschappij. Er was brand uitgebroken op de mal- lenzolder in de oudste scheeps- bouwloods van dit. bedrijf aan het IJ. De hoofdstedelijke brandweer rukte uit met al het beschikbare materieel: negen wagens. Over de volle lengte van het meer dan honderd meter lange en vele tientallen meters, diepe gebouw sloegen tegen half zes enorme vlammen uit het houten dak. Gelukkig was daar niemand meer aan wezig, zodat er geen persoonlijke onge lukken ontstonden. De meeste werknemers gingen niet naar huis - velen hielpen bij het uit rollen van de slangen en het blus- singswerk. Door deze snelheid van optreden - ook door de eigen bedrijfs brandweer - kon worden voorkomen dat het vuur oversloeg naar andere loodsen en hallen. De blusboothavendienst I van de Am sterdamse brandweer zorgde ervoor dat de naastgelegen tlmmerwinkel gespaard bleef. Waterkanonnen leg den een nevelgordijn over dit lage bouwsel heen en hielpen tegelijkertijd bij het blussen van de brand. Veel rook NEW YORK (AP) In Syracuse In de staat New York hebben zich donderdag nacht weer rassenonlusten voorgedaan waarbij meer dan 20 mensen gearres teerd werden. De politie gebruikte traan gas om opstandige menigten te versprei den. ten op de komst van dr Samkalden. Zij konden hem de verzekering geven dat het afleveringsprogramma van de werf door deze brand niet rechtstreeks in ge vaar is gebracht. Het vuur vernielde ve le houten mallen - kostbare unica - voob allerlei gietstukken, De onder deze zol der gelegen werkplaatsen werden ook grotendeels verwoest, de vele tientallen machines daar werden bedolven door neerstortende binten en balken. De NDSM is tegen brand verzekerd. De omvang van de schade kon gisteravond echter nog niet bij benadering worden geschat. Door de enorme rookontwikkeling kwam er ook nogai wat publiek naar de NDSM Tot ver over het IJ was de brand zicht baar. Alle hekken van de werf bleven gesloten, zodat men alleen vanuit de verte het blussingswerk kon volgen. Tegen zeven uur kon het sein .brand meester' worden gegeven. Op dat mo ment arriveerde - onopgemerkt door de- menigte - burgemeester Samkalden. Het was voor de eerste keer dat hij zich al dus in functie vertoonde, een vurig' de buut dus. De opvolger van mr Van Hall wordt as maandag tijdens een bijzon dere zitting van de gemeenteraad ge ïnstalleerd. MR CALS ONTHULT: (Van een onzer redacteuren) DEN HAAG Heeft het KVP-bestuur met opzet het Amsterdam se dagblad ,De Tijd' gegevens over het christelijk-radicale adres van oud-minister Bogaers c.s. in handen gespeeld met de bedoeling door voortijdige publikatie verwarring te zaaien in de gelederen van de rebellerende KVP'ers? De eerste aanwijzing hiertoe was een verkla ring tegenover ons van oud-premier Cals die de deining in de KVP van deze week ronduit toeschreef aan het KVP-bestuur zelf, dat de publikatie van het adres verhaast had. Een bevestiging hiervan komt thans van de kant van de waarnemend partijvoorzitter drs G. J. M. Horbach die de beschuldiging van de katholieke oud-premier niet weerspreekt, integendeel hij vindt dat deze ,niet helemaal bezij den de waarheid is'. VOORZITTER GING DAARNA MET VAKANTIE Vorige week zaterdag kwam De Tijd met een bericht dat een aan tal KVP-leden bezig was via een handtekeningenactie binnen de partij het lopende overleg met de ARP en CHU te doorkruisen. Dit bericht ontketende vervolgens een lawine van acties en reacties die de KVP tot op de rand van een scheuring dreigen te brengen. Verwarring Dat het niet de christen-radicale groep in de KVP zelf was die tot de gerucht makende primeur in ,De THd' aanlei ding had gegeven, bleek onder andere uit de daarop volgende overhaaste reac tie van de groep, die door middel van rechtzettingen tegenover de pers gedu rende het weekeinde zoveel mogelijk weer goed trachtte te maken. Bovendien kwam diezelfde zaterdag avond, aldus een latere verklaring van de christelijk-radicale woord voerder drs Van Eerd uit Oegst- feest, in allerijl de groep-Bogaers ijeen. Oud-premier Cals bevond zich nog met vakantie in het buitenland. De groep besloot tot ',de vlucht naar voren' en liet Van Eerd nog diezelf de nacht naar Den Haag njden om daar door hem alleen ondertekende copie van het adres bij het partij bestuur in de bus te doen. Deze als beleefdheid bedoelde handeling was natuurlijk een formaliteit, want het partijbestuur was allang op de hoog te van de tekst van het adres. Daar. van lagen reeds 500 exemplaren voor verzending gereed, zodat het nauwe, lijks een geheim stuk genoemd kon worden. Pas eind augustus Over de oorspronkelijke bedoeling van de groep christen-radicale KVP- ers zegt mr Cals: ,Om in de openbaar heid té treden was met opzet oind au gustus gekozen. Dan zou Bogaers zijn nota klaar geliad hebben. Dan nog zou ik natuurlijk in hoofdzaak achter het Mallen vernield Drie NDSM-directeuren - te weten: mr F. H. F. Oldewelt, ir C. Scherphuysen en ir C. J. Schuit - waren blijven wach- BEIROET (RÏR) Irak zal zijn economische en handelsbetrek kingen met Nederland verbreken wegens de steun die dit land aan Israël heeft gegeven. Dit heeft Radio-Bagdad gisteravond bekendgemaakt. Het station gaf geen verdere bijzonderheden. adres hebben gestaan, maar dat zou dan niet zoals nu uitgelegd zijn als een actie tegen het kabinet-De Jong' Drs Horbach (lie als vice-voorzitter de leiding van de KVP heeft tijdens de afwezigheid van partijvoorzitter mr Aalberse verklaarde ons desgevraagd over de woorden van mr Cals: ,Ik ge loof dat deze niet helemaal bezijden de waarheid is. Het partijbestuur heeft natuurlijk niet gezegd: dat stuk moet gepubliceerd worden. Maar misschien heeft het wel zo gehandeld dat mochten veronderstellen dat het bericht over het adres gepubliceerd zou i den'. Over de motieven die het KVP-bestuur bij dit alles bewogen had non drs Horbach geen uitsluitsel geven. ,Ik zelf was er niet by betrokken. Dat is on der Aalberse gebeurd die daarop met vakantie is gegaan'. (Van een onzer redacteuren) DEN HAAG Oud-premier J. M. L. Th. Cals overweegt zich te rug te trekken uit de ,groep van achttien', die namens de KVP, ARP en CHU over de christelijke partijvorming in ons land met elkaar in overleg is getreden. Tegenover ons verklaarde mr Cals: ,als de taak waarover ik in mijn eerdere ver klaring gesproken heb mij inderdaad wordt opgedragen zal ik met partijvoor zitter mr Aalberse overleggen of ik dan niet uit de .achttien' zal treden'. Mr Cals doelde hierbij op zijn aanstaande benoe ming tot een van de twee voorzitters van de staatscommissie die herziening van kiesstelsel en grondwet ter hand moet nemen. Zijn eventueel terugtreden uit de .achttien', zo verklaarde mr Cals! met nadruk, moet uitsluitend gezien worden tegen de achtergrond van een dergelijke benoeming, dus niet vanwege de aard of inhoud van het drie-partijen gesprek. .Vroeg of laat moeten de .acht tien' met rapporten in de openbaarheid komen, laten wij hopen dat het dan una nieme rapporten zijn, maar er zal dan toch een stellingname van mij verwacht worden. Juist van een dergelijke publie ke discussie zal ik mij beter kunnen ont houden'. Mr Cals zei voorts dat men hem van de zijde van het KVP-bestuur had verzekerd geen reden te zien waarom hij uit de .achttien' zou treden. Dit sloeg op de gebeurtenissen van de laatste da gen die tot veel rumoer in de KVP aan leiding is geweest. UTRECHT (ANP) Bosarbeiders heb ben gistermorgen op de Amerongseberg in de gemeente Rhenen (op de grens met Amerongen) het stoffelijk overschot gevonden van een man. Het lijk, dat in verregaande staat van ontbinding verkeerde, lag vijftien meter van een bospad af in dicht struikgewas. De man is nog niet geïdentificeerd. Er wordt een onderzoek ingesteld onder lei ding van mr J. H. G. Boekraad, officier van justitie in Arnhem. De aanvankelijk zo ondoor zichtige zaak van de té duur geworden Vlissingse sporthal was gisteren in de vergadering van de raad VI is- singen eigenlijk pas goed dui delijk to cd wethouder Filius de man die de zaak vooral door zijn ontslagaanvrage aan het rollen had gebracht in tweede termijn een uit eenzetting had gegeven. Deze nadere uiteenzetting was in feite een scherp requisitoir aan het adres van zijn col lega-wethouder Gillissen Verschage. Weliswaar deed burgemeester Kolft een poging dit betoog af te zwakken, maar hij slaagde daarin met. Deze nadere verklaring van wethouder Fi lius was niet langer meer een opsom ming van algemeenheden, maar be vatte details uit b en w, waarover tot op dat ogenblik iedereen had gezwe gen. Er bleek tevens uit, dat de ver houding in het college van b en w in het recente verleden niet uitmuntte door een opgewekte hartelijkheid, in tegendeel er was sprake van grote spanningen met name tussen wethou der Filius en wethouder Gillissen Ver schage. Na het hier bedoelde betoog van de eerste had men mogen ver wachten, da,t de tweede even gedetail leerd zou antwoorden. Immers, na een dergelijk requisitoir was een verdedi ging dringend gewenst wilde niet de indruk ontstaan, dat de door wethou der Filius meegedeelde feiten stuk voor stuk onloochenbaar waren. Wet houder Gillissen Verschage echter on dernam geen poging wij hebben dat met verbazing geconstateerd zic-h omstandig tegen de gedetailleerde aanval in tweede termijn van de heer Filius te verweren. Op dat moment had de raad de plicht menen ivij primair te oordelen over de vraag in hoeverre het beleid van wethouder Gillissen Verschagen aanleiding was tot het opzeggen van vertrouwen. Er was Immers duide lijker dan ooit tevoren komen vast te staan dat belangrijke spelregels waren overtreden, maar ook dat de wethouder in de afgelopen maanden aanvankelijk geen neiging had zich aan de regels te conformeren, doch pas na pressie in het college en na duide lijke adviezen van ambtelijke zijde had erkend da.t de hier aan de orde zijnde za ken verkeerd waren behandeld. Nu er al lerlei tot vóór de raadsvergadering on bekende "details naar buiten waren ge komen was een oordeel van de raad gewenst. Pas daarna zou het eigen lijke punt van de agenda behandeld kunnen worden: de ontslagaanvraag van de heer Filius. Toen dan ook op het hier bedoelde kritieke moment één der raadsleden schorsing vroeg, hadden wij de indréuk dat deze tijd zou worden gebruikt óm in de fracties te beraden over het inmiddels noodzakelijk gewor den beleidsoordeel. VLISSENGEN In een sfeer van verwarring kwam gister avond omstreeks zeven uur het het einde van een vergadering van de Vlissingse gemeente raad die circa vijf uur had ge duurd. Aan de ordede ontslag aanvraag van wethouder van wethouder van financiën I. Fi lius en daaromheen een draai kolk van verwikkelingen. Slechts één zaak werd volsla gen duidelijk: met een enorme meerderheid (23 van de 24 stemmen één stem blanco) werd in de vaeature-Filius her kozen.... de heer I. Filius. Even tevoren was de heer Filius (die niet aan de stemming wilde deelnemen en daarom de ver gadering had verlaten) kandi daat gesteld door AR-iTactie- voorzitter A. Lorier. De heer Filius hield zijn benoeming in beraad. Aan de orde ook: de versenrij- ding van de sporthalbegroting met vier ton, de nog niet gele galiseerde .schenking' van 400.000 gulden van de Esso voor de sporthal, de conflicten in het college van b en w en vooral ook de geschonden open baarheid. Duidelijk raakte de raad het spoor kwijt in de wir war van debatten en typerend was tenslotte de verwarring rond de indiening van een motie door de heer W. P. Hamer- linck, die de steun had van de Berenpartij en de WD, In deze motie liet men weten, dat ,de samenwerking in het college twijfelachtig is en dat derhal ve het college in deze samen stelling niet het volle vertrou wen heeft'. Na een emotioneel woordenspel van links en rechts kwam de heer Hamerlinck ten slotte met de verbazingwek kende woorden: .Ze hebben de motie in m'n handen gestopt. Ik ben er in getuind. Ik trek 'em in In si Ie rust was burgemeester mr B. Kolff aan deze stormachtige zitting begonnen. Als een wethouder anders dam. o,m redenen van gezondheid of vertrek naar elders ontslag vraagt, is Eet iets dat bijzonder de "aandacht trelct, zo meende hij. Niettemin: het lean gebeuren .omdat hij meent dat hij de verantwoordelijkheid niet lam- ger kan dragen of omdat de basis voor een- verdere samenwerking ont breekt en vooral als dit laatste het geval is heeft de raad recht te weten waarom het gaat', aldus de heer Kolff, die meende dat er zeker een oplossing gevonden kom worden ,als men voor ogen houdt dat alleen èoke- lijke motieven een rol mogen spelen'. Onmiddellijk daarna legde wethouder I. Filius die volgende verklaring af die hij voorlas van een papier waar op als titel prijkte .Reden voor het vragen van ontslag als wethouder': steeds meer toegenomen. a. Als lid van het college van burge meester en wethouders acht ik mjj medé.verantwoordelijk voor liet feit, dat door de gemeentelijke stichting Sportbelangen, onder voorzitterschap van de wethouder voor sportzaken, zeer aanzienlijke bedragen zyn besteed aan de bouw en inrichting van de sport hal, boven de by liet raadsbesluit van 27 november 1965 goedge keurde bedragen. b. Door middel van herhaalde waar schuwingen, nota's en discussies is er op attent gemaakt, dat voor gepleegde overschrijdingen geen goedkeuring van de raad was ge vraagd of verkregen. Er zijn ech ter geen maatregelen genomen deze alsnog te verkrijgen. Ook verdere overschrijdingen bij de bouw en inrichting van de sport hal zijn niet vooraf aan de goed keuring van de raad onderworpen. De overschrijdingen zyn steeds meer toegenomen. e.' Door de secretaris en de afdeling financiën en door my is er steeds op gewezen, dat de gang van za ken onjuist en onwettig is. Deson danks is niet de medewerking on dervonden, die in een dergelijk ge val mag worden verwacht om tij dig en voldoende inzicht te krij gen in de gang van zaken en de omvang der bestedingen, d. De wethouder voor sportzaken en onderwijs heeft bij herhaling een gedragslyn gevolgd, die m i niet in overeenstemming is met goede opvattingen over loyale en cor recte samenwerking onder colle giale verantwoordelijkheid. Een en ander heeft ertoe geleid, dat lk de verantwoordelijkheid niet lan ger kon aanvaarden en op 1 augus tus mijn ontslag als wethouder heb ingediend, aldus de verklaring van de heer Filius. Reactie v<un burgemeester Kolff: ,Ik wil geen vliegen vangen maar ik dacht dat het 2 augustus was'. Overigens meende de heer Kolff dat alle inlichtingen rond deze hele zaak er ook wel gekomen waren ais er geen ontslagaanvrage was geweest. Het had alleen nog wel enige tijd ge duurd wamt de voorlichting was dam gegeven in het kader van een afge rond voorstel over verdere subsidië ring va.n de sporthal. Uitvoerig zette de heer Kolff de ge schiedenis nog eens uiteen: de dooi de raad verstrekte lening van een half miljoen en dc verstrekte subsidie van 37.000 gulden (exploitatietekort sporthalin de raadsvergadering van 27 november 1965. Vervolgens het te rugbrengen van de lening tot 325.000 gulden nadat de provincie 175.000 gulden had gegeven. In 1966 echter al bleek dat de begroting (totaal cir ca 1 miljoen) overschreden zou wor den. .Diverse malen zyn er daarover brie ven naar de stichting Sportbelangen uitgegaan, in juli '66. in november '66 en in januari '67. De antwoorden bleven zeer lang uit. Ze waren ener zijds geruststellend, anderzijds niet want toen al was er een overschrij ding van 114.000 gulden. In septem ber '66 was die overschrijding tot 230.000 opgelopen en in mei '67 tot 340.000. Het bestuur van de stichting (Zie slot pag. 6 kol. 1) Die indruk bleek verkeerd. Bij her opening van de vergadering werd op een allerongelukkigste wijze gema nipuleerd met een volstrekt nietszeg gende motie, een manipulatie die uit gerekend werd bedreven door de indie ner, de voorzitter van de KVP-fractie. Deze gaf ronduit toe eigenlijk niet achter de motie te staan en trok ze na enig geharrewar zonder nader over legd niet de mede-ondertekenaars weer in'. Een zotte en zonderlinge gang van zaken. De raadsvoorzitter kon van de verwarring gebruik maken om de 'ver kiezing va.n een wethouder in de vaca- ture-Filius aan de orde te stellen: de heer Filius werd herkozen, nam de be noeming in beraad omdat hij eerst een nader gesprek (onder leiding van derden) met zijn collega Gillissen Ver schage over de toekomstige samenwer king wil hebben. Daarmee was de zaak tot een voorlopig einde gekomen. Men mag wel zeggen: conform de vooraf gemaakte afspraken tussen de protes tants-christelijke fractie en die van de PvdA. Men begrijpe goed: wij zeggen niet dat de raad had behoren te be- 1 sluiten het vertrouwen in wethouder i Gillissen Verschage op te zeggen. Dat is een zaak van de raad. waarbij dit college naar ons gevoel we schreven dar reeds eerder niet snel tot een dergelijke stap moet overgaan. Daar gaat het echter niet om. De zaak die wél aan de orde is, is deze: er zijn in de raadsvergadering van gisteren over het beleid van één bepaalde wethouder een aantal opvallende feiten naar voren erekomen. feiten tot dusver niet in details bekend. Deze gegevens hadden de raad tot de vraag moeten brengen: .kunnen wij in de nabije toekomst on verminderd aan betrokken wethouder vertrouwen geven?' Ons grote be zwaar is nu, dat deze vraag niet expli ciet aan de orde is geweest, in de verwarring van het ogenblik heeft men zich vooral bezig gehouden met pun ten als: is er nog wel een basis voor samenwerking in de toekomst tussen beide heren?' Daardoor i3 men aan de kern van de zaak voorbijgegaan: toet sing van het beleid van één wethouder in het bijzonder en het doen van een uitspraak daarover. Daarbij had de raad zeker allerlei overwegingen kunnen laten gelden, bijvoorbeeld de staat van dienst van betrokken wethouder, zijn onvermoeide streven voor de sportbelan gen. de omstandigheid dat hij tijdens de raadsvergadering had erkend in deze sporthalkwestie bepaalde gevaar lijke kanten van zijn beleid niet te heb ben gerealiseerd, enzovoort. Maar de raad had zich hoe dan ook behoren uit t.e spreken, óók over het bestuur van de stichting Sportbelangen. Men heeft dat nagelaten. Men heeft wat gemord, het ene lid wat meer dan het ander en ienslotte is men opgelucht huiswaarts gegaan na de wethouder die ontslag had genomen weer te hebben herkozen. Dat betekent overigens niet dat nu de affaire is afgedaan. De hele zaak moet formeel nog worden rechtgetrok ken en daarvoor zullen raadsbesluiten nocïig zijn. Te zijner tijd zal de raad dus opnieuw zich over deze kwestie buigen. Pas dan zal een eind zijn gekomen aan deze onverwacht voor de dag gekomen VÏissingse sporthalaffaire. Het is te ho pen dat dan ook het vertrouwen over ên weer tussen raad en b en w weer zal zijn hersteld. Want dat is gisteren el gebleken: dat vertrouwen heeft een flinke duw gekregen. Premier Pengel naar Nederland PARAMARIBO (ANP) Premier j Pengel van Suriname zal op 6 septem- ber met enkele deskundigen naar Neder- I land komen voor liet voeren van bespre kingen, onder meer over het vjjfjaren- plan voor Suriname,

Krantenbank Zeeland

Provinciale Zeeuwse Courant | 1967 | | pagina 1