IN ZEEUWSCH-VLAANDEREN IS DE
BOOG NOG STEEDS GESPANNEN
een schooltje in axel
dat hoerenkamer werd
extiA
cora hofman:
beetje nerveus
zeeuwsch-Vlaanderen
MENSEN IN
DE SPORT
ZEEUWSCH-VLAANDEREN
VRIJDAG 12 MEI 1967
TERNEUZEN Als Cora Hof
man (14) uit Terneuzen in een
wedstrijd moet lopen of sprin
gen is ze altijd een beetje zenuw
achtig. ,De anderen zijn al zo
groot, ik hou m'n hoofd nooit
goed recht en heb ik nou wel
voldoende getraind?' zijn de pro
bleempjes waarover ze dan zit te
tobben. Volkomen ten onrechte
overigens, maar praat dat een
modieuze, wat verlegen HAVO-
leerlinge eens aan haar ver
stand. Trainer J. B. Johannisse
(van ,Scheldesport') mag nog
zulke bemoedigende schouder
klopjes uitdelen, Cora blijft zich
een tikkeltje ongemakkelijk voe
len. ,Dat duurt nooit zo lang
hoor', zegt ze. ,Als ik eenmaal
ben gestart vergeet ik alles. Dan
is het alleen maar belangrijk om
zo goed mogelijk te lopen of zo
ver mogelijk te springen'.
En dat kan de Terneuzense atlete!
Enkele weken geleden sprong ze tij
dens schoolv.edstrijden 5.85 meter en
dat was voldoende geweest voor een
derde plaats op de nationale rang
lijst. .Was geweest", inderdaad, want
het ging hier om een niet-officiële
ontmoeting en dan telt zo"n sprong
helemaal niet mee.
Een ander hoofdstuk: Zierikzee.
Daar werden op Hemelvaartsdag
Zeeuwse atletiekwedstrijden gehou
den. Cora (,een beetje nerveus' na
tuurlijk) ging er inclusief tasje met
sportgoed heen. Ze nam een forse
aanloop en kwam precies 5.43 me
ter verder neer. En daarmee over
trof ze het Zeeuwse record van Ma
ry Moerman 10 centimeter. Ook hier
echter een pechfactor: rugwind, dus
het gold weer niet.
Op tweede pinksterdag wil de Ter
neuzense lyceumleerlinge het eens in
Hulst proberen, op door de plaatse
lijke vereniging RKHAV uitgeschre
ven wedstrijden. Misschien regent
het dan wel...
HULST De laatste dag van de
kermis is in Hulst een bijzondere,
om het simpele feit dat men er dan
nog een schepje bovenop doet. De
kermis verheugt zich nog in de be
langstelling van kinderen die de
nougat, het Hollandse gebak en hel
iwalken tussen de lawaaierige ten
ten nog niet moe zijn, maar alle
mondige inwoners amuseren zich
met de wielerkoers of de schutterij
en houden daarbij nauwlettend hun
dorst in de gaten. Gelukkig loopt
het parcours lang seen groot aan
tal openbare gelegenheden, die op
dergelijke hoogtijdagen strategi-
tche punten vormen binnen de oude
vesting.
Tegen de aarden wal. aan de binnen
zijde, ligt één van die strategische
punten. Het is een eenvoudig en so
ber ingericht proeflokaal aan de
Nieuweweg, dicht bij het bolwerk dat
men de manége noemt, omdat men
er vroeger in plaats van auto's paar
den parkeerde. Behalve proeflokaal
is het een clublokaal, onder meer
van de schuttersvereniging ,Elk zijn
Recht'. Elk zijn plezier bovendien,
want de schutter die óók dolgraag
de koers wil volgen, hoeft maar af
en toe even over de drempel te stap
pen. Daar staan ze dan: pijlen in
de hand, petten op het hoofd, onder
vrienden, geen last van dorst... Van
af de schuttersbaan roept een wellui
dende stem: .Nooitgedacht!' Het is
zijn beurt. Op de schuttersplaats,
die in het café zelf ligt, spant hij
zijn boog terwijl een aantal .kwaaie'
en minder .kwaaie' schutters toekij
ken. De wip met de kleurige vogel
tjes ligt achter in het ommuurde
tuintje, voor de muur van het dui
venhok. Zijn pijl laat hij eerst naar
de blauwe lucht wijzen. Eén oog tuut
er langs. Dan zakt de pijl in de tot
het uiterste gespannen boog en suist
hij weg. Mis. Hot projectiel ploft te
gen het zeildoek achter de wip. ,Och,
hij wilde hem nog één ronde la
ten staan' is het commentaar. Maar
de volgende keer zal hij naar men
verwacht de hoge vogel raken en
het tientje in de wacht slepen. De
fazantenhaan stapt wat heen en weer
in zijn hok, kennelijk weinig geïnte
resseerd in de langssuizende pijlen.
De kip, die naast de fazant woont,
is niet thuis. Er ligt een handvol
eieren.
Er wordt deze dag geen wedstrijd
geschoten, maar het gaat vandaag
alleen maar om het amusement.
Natuurlijk levert het schieten van
een hoog- of zijvogel een premie op,
maar dat is niet de essentie. Op
clubwedstrijden wordt uitgemaakt
wie binnen de vereniging de beste
schutter is. Dan wordt alleen de
hoogvogel geplaatst en krijgen alle
schutters een bepaald aantal scho
ten toegemeten, waarmee zij het
moeten doen. Vader en zoon Van
Helsland (Jan en Louis) hebben zich
In eigen huis opgewerkt tot geduch
te schutters. Vital de Vos, zo hoor
den we, mag zeker niet over 't hoofd
gezien worden. Vital komt er even
bij staan en maakt duidelijk dat het
wel los loopt. Die bescheidenheid en
de afwezigheid van eerzucht zijn niet
zeldzaam in schutterskringen.
X>at is een van de Jongste schut
ters; hij doet het heel aardig'. Men
zegt het van de negenjarige Fran-
kië, die geen zondag verstek laat
gaan. Met een ernstig gezicht spant
hij zijn boog en schiet: de hoge vo
gel hangt in 't zeil, samen met zijn
pijl. In zo'n jongen zit toekomst. We
vroegen hem hoe lang hij al schiet,
.'n Jaar of acht' verstaan we. maar
misschien bedoelt hij een jaar of wat.
Ook de dames doen mee. maar mis
sen, wat door de heren niet als al te
man en telt voor negen wanneer
men die alléén omwerpt. In alle an
dere gevallen tellen de zot en de ne
genman voor twee. Men speelt het
ploeg tegen ploeg (elk vijf of zes
man) en men heeft plezier met z'n
allen.
Onder de schutters treft men weinig
jongeren aan. Schieten is een ver
maak van de oudere generaties. Na
tuurlijk niet alleen in Hulst: in alle
dorpen en gehuchten in het oosten
van Zeeuvvsch-Vlaanderen hebben de
schutters hun liggende of staande
wip. ,'t Is maar wat je gewend bent'
'-eggen kenners over het verschil tus
sen de twee wippen en voor beide
geldt: ,D'r zit een hoop geluk hij'.
de voordeur, meisje Hofman hoefde
geen stap te verzetten. De vereni
gingsmensen hadden haar bezig ge-
.'.ien tijdens schoolwedstrijden en dat
eidde tot een beleefdheidsbezoekje.
Vier Zeeuwse kampioenschappen
Enkele jaren geleden haalde ze zelfs
de oranje-band judo. Wee de duistere
figuur die met overvalplannen rond
loopt. Cora vloert hem, ze rent weg
of ze springt hem op z'n nek. En
dan behoort, niet te vergeten, de
gewone degelijke mep ook nog tot het
wapenarsenaal-..
De schieting kabbelt voort. Schut
ters staan rond de toog, een glas ter
rechter- en een boog ter linkerhand.
Hulstenaren weten zich kennelijk uit
stekend te amuseren, getuige het
aanplakbiljet dat 43 zomerschietin-
fïn vermeldt, in de lokaliteiten van
Leeraert, G. Lijbaart, J. van Hels
land en A Verhulst. Een kleiner bil
jetje staat vol met schutterslatijn
over inzetten en premies. Nu we het
toch over geld hebben: de pijlenra-
per krijgt een kwartje van ieders
inzet.
Louis van Helsland is niet alleen 'n
kwaaie schutter maar ook de reke
naar van de duivenconcourscommis-
sie te Hulst en daarbij nog eens
kampioen pieren. (Toch geen kwaaie
pier). De lokaliteit blijkt tevens club
lokaal van de postduivenhoudersver-
eniging ,De Hulsterse Luchtbode'.
Portretten van beroemde duiven en
lange papierstroken met noteringen
van de duivenklok sieren de wan
den. Het pieren is een spel voor de
winterdag, als de duiven rust heb
ben. Het spe4 gaat als volgt: negen
houten stekken staan in een vierkant
op de vloer van zwart-witte tegels
en één stek. ,de zot', staat er even
buiten. De speler moet met een hal
ve bol proberen alle stekken in één
keer omver te werpen. De middel
ste stek in het vierkant is de negen-
Hoe is Cora eigenlijk in de atletiek
verzeild geraakt, hoe kwam ze ertoe
om zich voor .Scheldesport' op te ge
ven? Eerlijk gezegd (en om een lang
verhaal kort te maken): het bestuur
stond op een goeie dag ineens aan
bracht de jeugdige atlete op haar
naam: verspringen en hardlopen
meisjes D (1965) en dezelfde onder
delen meisjes C (1966). Ze heeft nog
helemaal geen zin om ermee op te
houden. Trouwens, als er ooit eens
een eind zou komen aan die atletiek-
interesse kan ze zich altijd nog op
twee andere liefhebberijen storten:
wielrennen en zwemmen.
AXEL. Het Axelse museum, beter
bekend als de .hoerenkamer' is sinds een
jaar of drie gevestigd in een oud school-
gebouwtje aan de Nieuwstraat. Er zijn
twee lokalen: in het ene vindt men ver
zamelingen gebruiksvoorwerpen, siera
den en andere getuigen van het land van
Axel in vroeger jaren, en in het andere
lokaal is de eigenlijke Axelse hoerenka
mer samengesteld.
De Stichting Axelse Boerenkamer be
staat al ruim 30 jaar. Vroeger gebruik
te men de ruimte onder het gemeente
huis als expositieruimte; het was voor
bezoekers niet altijd even gemakkelijk
om binnen te raken. Toen de gemeente
de ruimte zelf wenste te gebruiken voor
de inrichting van een archief kreeg de
stichting het oude schooltje aangeboden.
Tegenover het gebouwtje woont de man die
over alle bezienswaardigheden wel het een
en ander weet te vertellen. Joh. Huyssen is
vrijwel altijd thuis, zodat bezoekers zelden
tevergeefs naar de Nieuwstraat komen. Van
hem weten we dat de ruimte nu al weer
te klein is om alle voorwerpen een plaats te
geven. Telkens weer zijn er mensen die het
museum waardevolle voorwerpen geven of in
bruikleen afstaan. In het lokaal dat het dichtst
bij de straat ligt, treft men een verzameilng
rookartikelen, fraaie pijpen en tabaksdozen,
en een verzameling munten uit binnen- en
buitenland. Benamingen als .Pietje', .Scheep-
jesschelling' en .Leeuwendaler' gelden voor
oude munten van Zeeuwse bodem (16de-18de
eeuw). Verder een collectie sieraden. De heer
Huyssen legt uit hoe die daar kunnen be
landen. .Een oude man heeft ze geschonken.
Hij kon ze natuurlijk wel aan zijn kinderen
geven, maar dan was hij ze kwijt'. Tegen de
muur staan tegels uit oude boerenkeukens,
die tegenwoordig bijzonder in trek zijn en
de brandweer van Axel leverde een bijdrage
in de vorm van een aantal leren putsjes
Bijna niet te geloven dat men vroeger met
die putsjes ooit een brand geblust kreeg. Tus
sen de gereedschappen van de vroegere wa
genmaker en de landbouwgereedschappen
hangt een groot: ijzeren slot; dat zorgde er
vroeger voor dat de deur van het gevang, on
der heit raadhuis, deugdelijk gesloten bleef.
Voorts staan er onder meer een baktrog, een
fraai beschilderd kakstoeltje en een schaal
model van een .antieke' boerenschuur
Voor klederdrachten, die men ook in het
voorste lokaaltje aantreft, kan men beter
even naar de .hoerenkamer'. Het is een ech
te huiskamer, zoals die waarschijnlijk nog
best ergens in het land van Axel zal bestaan,
althans gedeeltelijk. Een heel gezin van le
vensgrote poppen toont er de kleding: een
boerin haar rouwkledij, een jongeman zijn
dagelijks tenue en een meisje de burger
dracht met de langmuts. De hondjes staan
op de schoorsteen, een plattebuiskachel
staat er vóór. en een antieke hangklok siert
de wand.
Naast de boerenkamer is een aparte afdeling
ingericht met poppen, gekleed in achttiende-
eeuwse klederdracht. De poppen zitten gezel
lig bij de grote schouw, waarbij allerlei voor
werpen die men voor het onderhoud van het
vuur nodig heeft, staan geëtaleerd
Ln het museum wordt vrijwel alles opgeno
men dat oudheidkundige waarde heeft en af
komstig is uit het land van Axel. Daarom
passen ook potscherven, die bij opgravingen
bij 't Hof van Axel tevoorschijn kwamen, en
een oer-oude schrijfmachine in het museum.
Alleen op zondagen blijft de deur van het
museum gesloten. Op alle andere dagen kam
men er een bezoekje brengen tussen 9 en 12
uur en tussen 13.30 en 18 uur. ,Maar ik ben
echt niet zo dat ik om zes uur zeg: boem,
de deur dicht' vertelt de heer Huyssen erbij.
Dat geldt speciaal voor mensen die van bui
ten komen en niet alle dagen in de gelegen
heid zijn het museum te bezoeken.