ill
PROVINCIALE ZEEUWSE COURANT
Te bouwen in opdracht van Z.-Afrika
EXPORTVERGUNNING VOOR
DRIE DUIKBOTEN GEVRAAGD
Hoechst Vlissingen mei 1968 in bedrijf
WÊÈ
Kapitein Rugiati kroop weg.
MAATREGELEN
VOOR TWENTE
Twee schepen voor
Wilton en één
voor De Schelde
Nieuwe actie voor
hongerend India
Sfóvvf
Klaar voor
onder water
Vandaag
in de
krant...
Spoedig voorstellen van regering
Voorzitter ANMB:
WIJ BLIJVEN BIJ
ONS (AFWIJZEND)!
STANDPUNT
Prof dr Winnacker
bracht bezoek aan
de fosforfabriek
210e jaargang no. 105
WAARIN OPGENOMEN DE MIDDELBURGSE, VLISSINGSE, GOESE, BRESKENSE COURANT EN VRIJE STEMMEN
ZIerlkiM. rad t
2355 (bfs '«d. 5508, adv. 3847/3643). Mlddalburf, Markt 51.
Zaterdag 6 mei 1967
Gas en elektra
hand in hand?
Pagina 2
9 rad. 7853, adv.
o 359300 PZC, I
i, Nleuwttr. 22,
OMZETBELASTING:
1 JULI OMHOOG
DEN HAAG (ANP) De heffing van
20 opcenten op de omzetbelasting gaat j
in op 1 juli aanstaande. Dit blijkt uit liet
antwoord van de minister van financiën
op deslietreffende vragen van de kamer-
leden de heren Portheine en Koning.
In dit antwoord deelt de minister mee
dat de regering heeft besloten geen ge
bruik te maken van de bevoegdheid onij
weer
GENUA (RTR) Kapitein Pastrengo Rugiati, gezag
voerder van de in maart bij de Engelse zuidkust ge
strande reuzentanker Torrey Canyon, gaf gisteren op
zijn ziekbed in een ziekenhuis in Genua een perscon
ferentie. Naast zjjn bed stonden twee politiemannen,
die daar op verzoek van Rugiati op post waren gezet,
nadat persfotografen tevoren zijn Immer waren bin
nengedrongen. De fotografen troffen overigens een
leeg bed aan, want kapitein Rugiati was weggekro
penonder zijn bed. Een van de fotografen kwam
echter op het idee om ook daar eens een kijkje te
nemen.
Tijdens de persconferentie vertelde kapitein Rugiati, dat
zijn schip destijds niet op de rotsen zou zijn gelopen
als h(j 30 seconden langer de tijd had gehad om te
manoeuvreren. Volgens de gezagvoerder luisterde de
Torrey Canyon niet naar het roer, toen werd over
geschakeld van automatische op handbesturing.
Duikboten
NEDERLANDSE scheepsbouwers
hebben de regering een export
vergunning gevraagd voor drie
duikboten, te bouwen voor de
Zuidafrikaan se marine (paginal).
Hoechst
HOECHST—VLISSINGEN komt
in mei 1968 in bedrijf niet een per
soneelsbestand van 300 350 man
(pagina 1).
Fusie
DE GEMEENTERADEN zullen
meer te horen krijgen over de fu
sieplannen tussen tie Zegarn en de
PZEM (pagina 2).
Wol
MET SUCCES zijn proeven geno
men om woltransporten economi
scher te lossen (pagina 2).
Van Hall
DE MINISTERS Beerninb en Po-
lab hebben woensdagavond in
Amsterdam overleg gepleegd met
burgemeester Van Hall. De resul
taten van dit onderhoud zjjn gis
teren in dc wekelijkse urgadering
van de ministerraad besproken
(pagina 3).
Binnen- en buitenlands
nieuws op pagina 1, 3 en 4.
Zeeuws nieuws op pagina 2,
5 en 6.
Economisch en financieel
nieuws op pagina 11.
en in het
zaterdagnummer
UP pagina 13: ,/!>67: 7 miljoen
ton ruwe olie méér oi;er de Wes-
terschelde'. De aanleg van pijp
leidingen rond het Scheldegebied
wordt nu echt een dringende zaak.
Op pagina 15:
•Dertig jaar geleden stortte de
Hindenburg neer'; in zint letter
kundige kroniek bespreektBans
Warren een herdruk van de ro
man .Wereld en bed' van Jo Of
ten;
Op pagina 17:
jKasten, een architectonische
kluif'; voorts: modenieuwtjes en
vrouwelijke vertrouwelijkheden;
Op pagina 19:
Zweden schakelt over op rechts
verkeer, achtergronden en toe
standen; .Voor 'de denkertjes, of
wel de puzzelrubriek;
Op pagina 21
Voorkom de slip' in de rubriek
auto en verkeer Naschrift van
het Binnenhof' en perscommenta
ren;
Op pagina 23:
■De preek en de kerkganger.De
kerken op de wereldtentoonstel
ling' en .Is reorganisatie van de
(kerkelijke) gemeente noodzake
lijk T'
(Van onze Haagse redactie)
DEN HAAG De regering zal
op korte termijn met voorstellen
komen voor de Twentse textielin
dustrie. Aansluiting zal gezocht
worden bij de nota -die vertegen
woordigers van de katoen, rayon
ROTTERDAM (ANP) Nederlandse scheepsbouwers hebben
thans de regering om een exportvergunning gevraagd voor drie
duikboten, te bouwen in opdracht van Zuid-Afrika. De aanvraag
is vorige week bij de minister van economische zaken, mr De
Block, ingediend door ir C. J. van der Vorm, namens de Neder
landse Vereniging van Scheepsbouwbureaus (Nevesbu)
Is Van der Vorm is directeur van de scheepswerf Wilton-Fijenoord
te Schiedam, die als de opdracht doorgaat, twee schepen voor zijn
rekening zal nemen. Het derde schip zal dan worden gebouwd door
de werf De Schelde te Vlissingen.
Lunar Orbiter'
in juiste koers
KAAP KENNEDY (AFP-RTR) De
,Lunnr Orbiter 4', «He foto's van de maan
moet nemen, heeft nu halverwege de reis
aan een opdracht voldaan door zich op
de ster Canopus te richten. Het ruimte-
scheepje ligt in de juiste koers. Donder
dagavond werd het van Kaap Kennedy
gelanceerd, op 11 mei moet het beginnen
met het maken van foto's van de maan.
Met deze Lunar Orbiter wil men 96 pro
cent van het maanoppervlak fotografe-
ien Jinneniiidustrïe, tezamen met de
drie textielvakbonden op 10 maart
aan de regering hebben voorge-!
legd. Gedacht wordt aan:
Incidentele maatregelen zoals getroffen;
werden voor Van Heek en Co; hulpver
lening met name op het punt van fi
nancieringsproblemen; liberalisering van
industriële hoiivvobjecten en bjjdrage in
de aanlegkosten van industrieterreinen.
Aldus heeft de minister van economische
zaken, mr L. de Block, op 13 april te
genover de vaste kamercommissie voor
economische en voor sociale zaken ver
klaard. De tekst van dit gesprek werd
gisteravond voor publikatie vrijgege-
Kredietgarantie
Dit is gisteren in Schiedam medegedeeld
door ir J. E. Woltjor, lid van de raad
van bestuur van Wilton-Fijenoord NV.
Op vragen van journalisten tijdens een
persconferentie over de financiële resul
taten van de werf gaf ir VVoltjer tal van
inlichtingen omtrent de omstreden duik
bootorder.
H|j zei dat de Nevesbu-deelnemers
NDSM, RDM. Wilton, De Schelde en
Werkspoor steeds onmiddellijk con
tact hehhen met liet departement van
marine als het gaat om opdrachten voor
de houw van oorlogsschepen.
Politieke rel
Op het eerste gezicht had marine des-'
tijds geen bezwaar, aldus ir Woltjer, 'i
maar toen kwam ,die vervelende politie-j!
ke rel'. Het nieuwe kabinet heeft zich,
tot dusver niet uitgesproken en dat
was in het begin ook niet mogelijk!
omdat er nog geen regeringsverklaring;
VLISSINGEN. De heer M. Zonder-
van, voorzitter van de metaalbe-j
drijfsbond ANMR, aangesloten by";
het NVV, de bond die in zijn or
gaan .Metaal koerier' al op 3 fe
bruari jJ. afkeurende geluiden liet
horen, zei ons naar aanleiding van
de pogingen van de Nederlandse
scheepsbouwers een exportvergun-
ning voor duikhoten naar Zuid-
Afrika te verkrijgen het volgende:
,Ik verwijs naar onze stellingnanie
uit het recente verleden, toen we
ons afwijzend standpunt al duidelijk
kenbaar maakten. Deze week schrij
ven we in de Metaalkoerier' nog
eens over ons standpunt, dat wij
onverkort handhaven, en we beslui
ten dat artikel met de opmerking:
,Laat nu eerst de politici maar
spreken', aldus de ANMB-voorzitter,
die verklaarde deze week al op de
boogte te zyn gesteld door ir Van
der Vorm, de directeur van Wilton-
Feyenoord. ,IIct was een informa
tieve mededeling. We konden dus
niet onderhandelen'.
was. Ir Woltjer verwacht dat de beslis
sing nu zeer binnenkort zal vallen. ,Wij
als Nevesbu laten het er niet bij zitten',
aldus de directeur van Wilton-Fijenoord,
,wij willen weten of wij kunnen bou
wen of niet'.
deze verhoging vast
als bekend betreft de verhoging van de
omzetbelasting niet alle tarieven. Uit
gezonderd zijn de verhoogde tarieven (7,
0, 18 en 25 procent).
EERSTE GEHEEL BRITSE
KUNSTMAAN IN EEN
BAAN OM DE AARDE
VANDENBERG, CALIFORNIA (RTR)
Van de Amerikaanse militaire basis
Vandenberg in California is gisfcerooli-
tenud de eerste in Engeland ontworpen
en gebouwde kunstmaan, de UK-3 ge
lanceerd. Deze kunstmaan heeft twee
miljoen pond gekost. Met behulp van de
UK-3 zullen de electronendichtheid en
de samenstelling van de atmosfeer wor
den gemeten.
Later werd gemeld, dat de UK-S ln
een baan om de aardpolen is gekomen.
Alles functioneert goed.
VS hervatten het
hulpprogramma
aan Indonesië
WASHINGTON (RTR) De VS heb
ben bekendgemaakt dat het programma
voor militaire bijstand aan Indonesië
zal worden hervat, maar dat er geen
plannen bestaan om gevecht,1«uitrusting
te leveren.
De duikbootaffaire is
in het nieuw*,
scheepsbouwers hebben
t deze week een duidelijke zet
I i op het politieke schaakbord ge-
j daan: zij hebben de regering
een uitvoervergunning voor de
onderzeeërs naar Zuid-Afrika gevraagd
en daarmee dv
korte termijn t
punt in te ne
tevens het politieke wereldje van Neder-
punt in te nemen. Daarmee nopen
tevens het politieke wereldje van Nede
land tot stellingneming. Het Is immers
nu vanzelfsprekend, dat thans ook de
kamer in beweging komt er. men mag
dan ook verwachten dat déér in de
vergaderzaal van de tweede kamer
de definitieve uitspraak zal worden ge
daan. Het blijkt nu al, dat ook de vak
bondswereld (ondanks kwaal-gespierde
uitspraken) wil afwachten hoe uiteinde
lijk de politieke beslissing zal zijn. Wel
iswaar wordt van vakbondszijde be
toogd, dat men nóg altijd een afwijzend
Onder een op 14 april in Djakarta gete-
kende overeenkomst zal de hulp bestaan
Voor dc Nederlandse scheepsbouw em uit bijstand bij werken zoals herstel aan
industrie gaat het om een order vanI wegen en bruggen, verbeteringen aan
150 tot 200 miljoen. Voor Wilton be- havens en dergelijke, die door het Indo-
1 ekent het zeker 100 miljoen, meerluesische leger worden uitgevoerd. Het
dan de houw van twee superschepen!Amerikaanse ministerie van buitenland-
van 200.000 ton. 100 scheepsbouw- se zaken noemde het programma gema-
itigd, functionarissen schatten dat het
st 1 a l. i a twee miljoen dollar zal vergen (onge-
Zie slot pag. 4 kol. 4) veer 17.140.000
beslist
Van Heek een kredietgarantie van 10
miljoen gulden te geven. Alleen op die
voorwaarde was de Nationale Investe
ringsbank bereid geweest een krediet
van gelyke omvang aan Van Heek en
Co te verstrekken.
.Vreemde zaak'
Gevraagd naar de mededeling
de heer ir J. E. Woltjes, lid van de
raad van bestuur van Wilton-Feijen-
oord over het indelen bij een ander
karwei van werknemers, die even
tueel bezwaar zouden hebben aan
een dergelijk marineschip te v
(Zie slot pag. 4 kol. 7)
Op Pinksterzaterdag 13 mei
Gemeentehuizen
kerken weer de
inzamelplaatsen
DEN HAAG Op pinkster-
zaterdag 13 mei zal weer met
behulp van de televisie een
nationale inzamelingsactie
voor India worden gehouden.
Evenals vorig jaar zullen de
kerken en de gemeentehuizen
tussen 11 en 13 uur fungeren
als inzamelplaatsen. Ver
wacht wordt dat diezelfde
avond nog de uitslag kan
worden bekendgemaakt.
Een belangrijk déél van de op
brengst zal in overleg met de In
diase autoriteiten worden besteed
aan kunstmest en het financieren
van voedselverbeteringsprojecten,
zoals irrigatiewerken. De stichting
.Eten voor India' beziet of, evenals
vorig jaar in Indore is gebeurd,
ook in Bihar een boorprogram-
nia kan worden opgezet.
Als reactie op de KRO-Brand-
puntreportage van 3 maart van
dit jaar is op de girorekening
van .Eten voor India' (100200)
een bedrag van 700.000 ontvan
gen.
Oogst
De oogst '66-'67 is nauwelijks
groter dan in het rampjaar '65-
"66. Door de enorme droogte is de
oogst voor granen niet meer dan
74 miljoen ton. In '60-'61 was dat
82 miljoen ton. In die zes jaar is
de bevolking bovendien met 72
miljoen zielen toegenomen.
De staat Bihar is het zwaarst
getroffen. De oogst wordt hier
geschat op 2,2 miljoen tegen 7,3
miljoen ton normaal. In sommige
delen van deze staat, waar medio
april de .staat van hongersnood'
is afgekondigd, is de oogst zelfs
mislukt. Er zijn geen reserve-
voorraden. Van de 78.000 dorpen
in deze staat worden er 48.000
(met totaal bijna 31 miljoen in
woners) door hongersnood be
dreigd. Bovendien hebben 18.000
dorpen totaal geen water meer.
De eerste minister van India, me
vrouw Indira Ghandi, heeft reeds
haar erkentelijkheid betuigd met
de hulp die haar land van Neder
land kan verwachten. Zij zei te
hopen dat het buitenland echter
niet de indruk krijgt dat India
zelfs niets doet aan de leniging
van de huidige hongersnood.
Uitzendingen
Radio en televisie zullen de ko
mende week een serie speciale
uitzendingen wyden aan het hon
gerende en dorstende India.
yLISSINGEN-OOST De
bouw van de nieuwe fos
forfabriek van Hoechst-Vlis
singen NV in het Sloegebied
verloopt volgens plan. Dat be
tekent: per I mei 1968 komt
de fabriek in bedrijf. Een maand
eerder zal Hoechst zijn haven
met walaccommodatie in ge
bruik kunnen nemen, zodat de
aanvoer van grondstoffen mo
gelijk wordt. In de loop van dit
jaar zullen al enkele afdelingen
proefdraaien. Het is de bedoe
ling dat het. nieuwe chemische
bedrijf bij de start van de pro-
duktie 300 tot 350 man perso
neel in dienst zal hebben.
De voorzitter van de directie van
Farbwerke Hoechst AG. prof. dr
Karl Winnacker. heeft vrijdag een
kort bezoek gebracht aan de fos-
forfabnek-in-aanbouw, die op hel
ogenblik al Imposante contouren
heeft gekregen. De stand van za
ken. zoals hij die driekwart jaar
na het begin van de werkzaamhe
den aantrof, liet op prof. Winnac-
,Een jaar ge-leden ongeveer hebben
we met een helikopter boven dit ge
bied gevlogen. Het was toen nog een
woest en kaal terrein. Wanneer men
dit in aanmerking neemt, dan kan ik
vaststellen dat het met de vorderin
gen goed loopt. Er is in een zo korte
tijd veel gedaan. Eigenlijk meer dan
men zo op het eerste gezicht ziet'.
In een jaar tyd wordt in deze nieuwe
Nederlandse nederzetting van
Hoechst voor een bedrag van onge
veer 60 miljoen DM geïnvesteerd. Dat
is om en nabij tien procent van de
totale investeringen van het Hoeohst-
ooncern in het lopende boekjaar. Al
zal het Vlissingse bedrijf aanvnnke-
ljjk in omzet niet zulke opzienbarende
cijfers bereiken, wanneer men ze
naast de totaalomzet van het concern
zet, in investeringen spreekt de
nieuwe vestiging nanzienlyk mee. De
Zie slot pag. 2 kol. 6)
De voorzitter van de directie van
Farbwerke Hoechst AG te Frank
furt. (M), prof. dr Karl Winnacker
midden óp de fotoheeft vrijdag
een bezoek gebracht aan de fosfor
fabriek in aanbouw van Hoechst-
Vlissingen in het Sloegebied. Hij
was vergezeld van een aantal mede
werkers. Op deze foto vlnr: dr J.
Schaaf hamen, voorzitter van de
raad van commissarissen van
Hoechst-Vlissingen, de heer J. G. K.
Brookhuis, directeurvan de produk-
tievennootschap te Vlissingen, prof.
Winnacker, dipl-ing H. Friedrich,
belast met de bouw van de nieuwe
Hoechst fabriek en dr J. Fuchs.
Foto PZC)
Mtieke heren maar eens een besluit moe
ten nemen. Er is dus géén sprake van
het aankondigen van een directe
boycot-actie of van soortgelijke maatre
gelen, men wil liever eerst maar af
wachten. Dat betekent alles bijeen, dat
er binnen enige tijd in Nederland een
politieke duikboten oorlog zal ontbran
den. Hoe de verhoudingen liggen is zo
ongeveer bekend: minister Luns heeft
nog op 30 december van het vorig jaar
meegedeeld, dat in het kabinet-Cals de
heren Den Uyl en Van der Stoel onover-
komenlijke bezwaren hadden tegen het
verlenen van een uitvoervergunning.
Daaruit zou men kunnen concluderen
er zijn trouwens ook andere aanwijzin
gen in die richting dat de PvdA tegen
zal zijn, de PSP en CPN uiteraard ook.
De vraag is nu vooral hoe deze zaak in
het centrum ligt, met name bij KVP en
-AR, waar vermoedelijk in de fracties
,niet bij voorbaat eenstemmigheid zal
heersen. Men denke slechts aan het ver
schil in opvatting in de verkiezings
strijd gebleken tussen mej. Klompé en
minister De Jong. Het wachten is op
het commando Klaar voor onder water'
in de diverse fracties en in de regering
Een commando, dat deze minister-presi
dent om meer dan één reden niet moei
lijk zal vallen.
Er is over deze kwestie een uitgebreide
discussie mogelijk: men kan haar
zéér principieel benaderen, er is
ook een praktisch standpunt m<
Een strikt principiële benaderir
naar het ons voorkomt ©en afw
Diegenen, die deze
opvatting huldigen,
zullen vermoedelijk
betogen dat de Ver
enigde Naties nog op
16 december van het
vorig jaar een resolutie hebben aan
vaard, waarin (verplichte) economische
sancties werden gevraagd. Die sancties
zijn al eerder (maart 1965) omschre
ven en daarbij was ook een embargo op
uitvoer van wapens en munitie naar
Zuid-Afrika. Onderzeeboten zijn wapens,
aldus deze opvatting, Nederland kan
derhalve deze schepen niet leveren. In
de praktische sfeer zijn echter allerlei
overwegingen naar voren te brengen,
waardoor ae absoluutheid van dit stand
punt wordt aangetast. In de eerste
laats heeft Nederland noch in 1965 noch
i 1966 voor de embargo-resoluties ge
stemd, maar zich van stemming ont
houden. Men zou kunnen volhouden, dat
Nederland zich bij voorbaat van het
embargo heeft gedistancieerd, zoals
trouwens meer landen. Eén daarvan
(Frankrijk) is al druk bezig met het
bouwen van onderzeeboten voor Zuid-
Afrika. Aan de andere kant heeft Ne
derland steeds gepoogd mee te werken
aan de opbouw van een internationale
rechtsorde door een zo goed mogelijke
uitvoering van de VN-resoluties. Maar
ook in dit opzicht is er in dit geval een
uitwijkmogelijkheid: het is mogelijk
te betogen, dat onderzeeboten niet moe
ten worden beschouwd als wapens in de
zin van de VN-resoluties.
met de handhaving van de apart
heidspolitiek. Tenslotte zullen de verde
digers van het .praktische' standpunt,
vooral de werkgelegenheid in Nederland,
in het bijzonder die Dij de scheepswerven,
in het geding brengen. Het rapport van
de commissie-De Kevzer spreekt in dit
opzicht zowel letterlijk als figuurlijk
.boekdelen'.
In de komende weken zal de hier ge
noemde argumentatie vermoedelijk
in den brede naar voren komen. Met
daarnaast nog wat zijlijnen, die overi
gens ook nu al een rol in .voorposten'-
discussies spelen. Zoals: ,ae ontwikke
lingslanden in Afrika jagen we m het
harnas als we die onderzeeërs aan Zuid-
Afrika leveren'. Contra-argument:
.zwart Afrika kent ook landen, die han
delsbetrekkingen met Zuid-Afrika on
derhouden'. Daarnaast zai vermoedelijk
ook worden gewezen op de handel met
landen achter het ijzeren- en het bamboe
gordijn. landen waar geen principiële de
mocratie heerst, maar waarmee toch
zaken worden gedaan. Kortom: er is een
debat met vele en uiteenlopende argu
menten te verwachten. En deze dis
cussie zal tenslotte uitmonden in een
besluit. Welk besluit? We nemen aan,
dat er in de kamer een meerderheid te
vinden zal zijn voor het verlenen van
een uitvoervergunning. Formeel kan
de regering deze kwestie alleen afdoen,
maar in de praktijk we duidden daar
op reeds in de aanvang van deze be
schouwing zal er wel een kameruit
spraak kómen. En daarmee zal de zaak
vermoedelijk afgedaan zijn. want gelet
op de voorzichtige uitspraken van de
vakbondsbestuurders geloven we niet.
dat er van die kant enige actie is te
.verwachten. In die kring speelt het
werkgelegenheidselemen; een belang-
rijke "rol." Terecht. Voordat echter een
I definitief besluit zal vallen kan nog heel
jwat politiek vuurwerk worden ver-
I wacht. Het sein .klaar voor onder water'
kan nu elk ogenblik worden gegeven.
Wat er boven water zal komen Ver
moedelijk onderzeeërs voor Zuid-Afrika.
World Journal
Tribune' komt
niet meer uit
NEW YORK (RTR-AFP) Het New-
yorkse avondblad .World Journal Tribu
ne' Is vrijdag voor het laatst verschenen.
Het blad was op 21 maart 1966 ontstaan
luit een samengaan van de .World Tele
gram and Sun', de .New York Herald
Tribune' en de .Journal American'. New
York heeft nu nog slechts één avondblad
- de .New York Post' - en twee ochtend
kranten - de .New York Times' en de
j .New York Daily News'.
De opheffing van het blad kwam'als een
verrassing. Alle werknemers staan di
rect op straat. De uitgever heeft wel toe
gezegd te zullen helpen bij
van een andere werkkring.
