PROGRAM VAKCENTRALES BIJ
DE INFORMATEUR
,Vijvervreugd' zal Jpenoord' vervangen
Hervorming structuur onderneming op voorgrond
Landbouw
maakt
wensen
kenbaar
Vier bejaarden bij
brand omgekomen
Vandaag
in de
kroont...
Burgemeester wenst onderzoek
TEHUIS IN
DUIVENDRECHT
NIET TE VOL
Onderhandelingen
bouw-cao
onderbroken
Canadese treiler
vergaan - 9 doden
en 9 vermisten
Verkenner
Zijlstra
210e jaargang - no. 44
PROVINCIALE ZEEUWSE COURANT
WAARIN OPGENOMEN DE MIDDELBURGSE, VLISSINGSE, GOESE, BRESKENSE COURANT EN VRIJE STEMMEN
r weel:, 12.05 p
p per post 12.81
Woensdag 22 februari '67
Storm staarde
auto over trap
Pagina 2
Giro 359300 P
(Van onze Haagse redactie)
DEN HAAG - Het overlegorgaan van de drie vakcentrales, NW
NKV en CNV, heeft een gemeenschappelijk program van actie
van niet minder dan 36 wensen opgesteld, waarvan de hervor
ming van de structuur van de onderneming het voornaamste punt
is. Een delegatie van het overlegorgaan heeft gistermiddag een
aantal exemplaren van dit actieprogramma persoonlijk overhan
digd aan de informateur, prof dr J. Zijlstra.
KLOOS (NW)
MERTENS (NKV)
VAN EIBERGEN (CNV)
Program
DE DRIE vakcentrales NW,
NKV en CNV hebben gisteren
kabinetsinformateur Zylstra enkele
exemplaren van bun gezamenlij
ke nieuwe actie-program aange
boden (pag 1
Brand
BIJ EEN BRAND in een depen
dance van een rusthuis in Dui-
vendrecht zijn gistermorgen vier
bejaarden om het leven gekomen
(pag 1).
Storm I
DE STORM in de nacht van
maandag op dinsdag heeft een
paar opmerkelijke sporen nagela
ten: in Borssele werd een garage
in elkaar geblazen: in Vlissingen
een auto van de Leeuwentrap
(Pag 2).
Grosseto
DE ACTIE ,Een koe voor Gros
seto', in het teven geroepen voor
de slachtoffers in het Italiaanse
rampgebied vindt weerklank in
Zeeland: in Scherpenisse en West-
kapelle worden nu ook initiatie
ven ondernomen (pag 2).
Storm II
DE ZWARE STORM van de af
gelopen dagen heeft in West-Eu-
ropa grote schade aangericht.
Ook waren er in enkele landen
slachtoffers te betreuren (pag 3).
Binnen- en buitenlands
nieuws: pagina's 1, 3 en 9.
Zeeuws nieuws: pagina's 2
en 5.
Economisch en financieel
nieuws pagina 13.
Enkele belangrijke punten uit het actie-1
program zyn:
1. de totale pensioenvoorziening AOW'
en aanvullende pensioenen tezamen
dient welvaartsvast te zijn en in
direct verband te staan met het i
laatstverdiende brutoloon
een extra verhoging van de AOW-
pensioenen met per jaar 150 gulden
voor gehuwden en 105 gulden voor!
ongehuwden;
een afzonderlijke vakantiebijslag voor
AOW-trekkers van twee procent in
1967;
5. een periodieke aanpassing van belas
tingtarieven niet de bedoeling dat
ongemotiveerde drukverhogingen ten
gevolge van voortschrijdende inflatie
voorkomen worden;
op korte termijn een verkorting van
de werkweek tot 42'/, uur;
een spoedig wettelijke regeling van
het minimuminkomen;
9. het recht tot werkstaking dient
spoedig mogelijk in de wet te wor
geregeld
10. uitbreiding van de vakantie tot ten
minste drie weken plus vijf snipper
dagen voor volwassenen en vier
ken plus vijf snipperdagen voor jeug
digen.
Onderneming
De hervorming van dc structuur van de
onderneming moet in de eerste plaats
tot uitdrukking komen in de samenstel
ling van de raad van commissarissen
Niet alleen de belangen van de kapitaal
verschaffers, maar ook' van de werkne
mers dienen door commissarissen te
worden behartigd. Het actieprogram
spreekt zich niet uit voor de benoeming
van werknemerscommissarissen. De vak
beweging wil zich op dit punt nog niet
binden, aangezien de SER hierover nog
een advies voorbereidt.
Verder dienen de ondernemingsraden
meer bevoegdheden te verkrijgen, zo
dat een werkelijk mee-spreken in de
gang van zaken het geval zal zijn.
Ten derde dient er in de bedrijven
zelf meer contact te zijn tussen de
werknemers en de vakbonden.
Het actieprogram is voorbereid door een
commissie onder leiding van de CNV-
voorzitter, de heer J. van Eibergen.
Eind augustus van het vorige jaar hield
de commissie haar eerste vergadering.
Afgesproken werd het actieprogram niet
uit te geven tijdens de verkiezingsstrijd.
Wel heeft het overlegorgaan het nuttig
geoordeeld dit program het licht te doen
(Zie slot pag. 3 kol. 5)
IN BRIEF AAN DE
KABINETSINFORMATEUR
DEN HAAG (ANP) In een
brief aan de kabiiietsinforma-
tenr vraagt het landbouwschap
voor de komende parlementaire
periode bijzondere aandacht van
de regering voor de land- en
tuinbouw.
Het regeringsbeleid zal erop gericht
moeten zijn de betrekkelijk kleine
zellstandïge landbouwbedrijven te la
ten delen in dc algemene toeneming
van de welvaart. Het landbouwschap
wijst op de grote invloed van de EEG.
Op de positie van de Nederlandse
land- en tuinbouw. Het wenst een
verdere afbraak van de handelsbe
lemmeringen tussen de EEG-landen
en beëindiging van maatregelen, die
»le concurrentie vervalsen. Boven
dien herinnert het eraan, dat het
prijsbeleid voor do landbouw in het
vervolg weliswaar door de EEG-or-
ganen wordt bepaald, maar dat de
Nederlandse regering toch een eigen
verantwoordelijkheid op dit punt
blijft houden. Het prijsbeleid in de
EEG zal een verantwoorde ontwik
keling van de rentabiliteit van de
bedrijven mogelijk moeten maken. I
Daarbij zal ook rekening gehouden
moeten worden met de noodzaak,
«lat de achterstand van de beloning
van de landarbeid zo spoedig moge-
Hjk verdwjjnt.
Omzetbelasting
Met het oog op de harmonisatie in de
EEG zal het systeem van de omzet-
Zie slot pag. 9 kol. 2)
DUIVENDRECHT (ANP)
Vier geestelijk gehandicapte ouden
van dagen zijn gisterochtend om
het leven gekomen bij een korte
maar felle brand, in de dependance
van het rusthuis Visser aan de
Populicrstraat 8 in Duivendrecht.
De brand, die omstreeks half tien
uitbrak, is vermoedelijk ontstaan
doordat de 68-ja.rige heer J. J. Sib-
belee in een klein voorkamertje op
de eerste verdieping van het pand
zou hebben gerookt. De rijkspolitie
houdt het voorlopig hierop om
dat men geen andere aanwijzingen
voor het ontstaan van het vuur
heeft. Ook was zijn lijk in heviger
mate verkoold dan dat van drie
oude dames, die in de grote aan
grenzende kamer werden aange
troffen.
Waarschijnlijk, aldus de politie, zijn
de vier slachtoffer door de hevige rook
ontwikkeling gestikt en daarna ver
brand. De drie vrouwelijke slachtoffers
zijn de 92-jarige weduwe G. Giskes-
Gordijn, de 88-jarige mevrouw T. J. E.
E. Visser-Veldheer, beiden uit Amster-
Zie slot pag. 3 kol. 2)
DEN HAAG (ANP) De onderhande
lingen in I)en Hang tussen werkgevers
en werknemers in liet bouwbedrijf over
een nieuwe cao voor het bouwbedrijf
ter vernieuwing van die, welke op
maart a k afloopt, zijn gisteren onder
broken en worden vrijdag a h voort
gezet.
Deze onderbreking werd door partijen
noodzakelijk geacht voor beraad in ei-
fen kring. Verwacht wordt, dat vrijdag
e onderhandelingen zuilen kunnen wor
den besloten, aldus vernamen wij v
bevoegde zijde.
CIA staakt steun
aan een aantal
organisaties
WASHINGTON (AP) Directeur Ri
chard Helms van de AiiierikaaiiHe In
lichtingendienst CIA heeft voor een se
naatscommissie verklaard dat de CIA
de financiële steun aan een aantal
particuliere organisaties zal staken. Dit
is meegedeeld door senator Richard B.
Russell, de voorzitter van de senaats
commissie welke toezicht op de CIA
houdt.
Luchtverontreiniging:
WESTLANDSE KWEKERS
WILLEN EUROPOORT
INDUSTRIEËN VERVOLGEN
NAALDWIJK (ANP) De commissiej
Westlandse belangen zal een gerechte
lijke procedure aanspannen tegen een
aantal industrieën in het gebied van
de Nieuwe Maas in verband met de ge
volgen der luchtverontreiniging.
In de eerste week van oktober 1965
sverd op tal van tuindersbedrijven in
het Westland schade aan de planten
'toegebracht. Deze schade werd door het
proefstation te Naaldwijk aan de hand
van ontvangen gegevens geraamd op
200.000 gulden. Op tientallen tuinde
rijen in de Oranjepolder en langs de
Maasdijk in de gemeenten Naaldwijk,
's Gravenzande, De Lier en Maasland
werden 's nachts in kassen en waren
huizen jonge planten en vooral sta ver
giftigd. Een deel hiervan herstelde, doch
in sommige gevallen moesten de plan
ten worden vernietigd. De commissie
Westlandse belanden heeft in samen
werking met het proefstation te Naald
wijk ee nonderzoek ingesteld naar de
oorzaak der luchtverontreiniging. Zoals
men ook verwachtte heeft dit onderzoek
veel tijd in beslag genomen. Getracht
is de gezamenlijke industrieën te bewe
gen te komen tot een regeling inzake
de schadevergoeding. Hiertoe is ook de
medewerking van de betrokken kamers
van koophandel Ingeroepen, later ook
van het ministerie van landbouw en vis
serij en dat van economische zaken. Al
le pogingen zijn echter tevergeefs ge
weest, zodat nu is besloten tot het voe
ren van een civiele procedure, waarvan
een van de gedupeerde kwekers zijn in
deze noodzakelijke medewerking heeft
toegezegd.
HALIFAX (RTR) Gevreesd wordt
dat alle achttien opvarenden van de
Canadese treiler ,Cape Bonnie", die gis
teren in sneeuw en mist op de rotsige
kust van Nova Scotia bij Halifax liep,
zijn omgekomen. Men heeft tot dusver
■gen stoffelyke overschotten geborgen.
MIDDELBURG De bewoners
van Jpenoord' in Oostkapelle
tehuis voor zwakzinnige kin
deren staat een verhuizing te
wachten. Maar het zal nog wel
even duren. ,HaIf volgend jaar
komt het nieuwe complex ge
reed', vertelde ons de heer M. L.
Almekïnders, directeur van de
Stichting Verpleeg- en Rusthui
zen Midden-Zeeland, die Jpen
oord' beheert en die ook het
nieuwe tehuis onder haar hoe
de zal nemen. Dat nieuwe com
plex (zie foto) ligt aan de rand
van Middelburg, dicht bij de
weg naar Koudekerke. De naam
van het tehuis: Vijvervreugd'.
Er wordt al sinds april 1965 ge
bouwd.
zes afzonderlijke paviljoens zullen
de patiëntjes worden ondergebracht.
Ieder paviljoen kan 30 kindeden her
bergen. De totale bezetting kan dus
180 kinderen zijn. Ieder paviljoen is
nog weer verdeeld in twee eenhe
den van 15 patiëntjes. Vijf van de
zes paviljoens hebben al duidelijk
vorm aangenomen: vier op de voor
grond en één linksbo\ren.
Met een overdekte .straat' glazen
wanden worden de paviljoens on
derling verbonden Boven gedeelten
van die verbindingen worden twee
zusterhuizen gebouwd. Een vierkant
tussen de 4 voorste paviljoens mar
keert de plaats van een van deze
zustertehuizen. Ieder paviljoen krijgt
een eigen tuin.
Een afzonderlijke accommodatie is
rechtsboven te zien: een dagverblijf
voor minder begaafden, die daar dus
alleen overdag zijn en die de avond
en de nacht thuis doorbrengen. On
middellijk onder dit dagverblijf is
het ontspanningsgebouw te zien,
waarin ook een gymnastiekzaal is
ondergebracht.
Centraal in het complex komt het
hoofdgebouw, waarin de geneeskun
dige dienst, de pedagoog, de directie,
de administratie en de centrale ont
vangstruimte. Ook komt er een zoge
naamd economiegebouw: keuken,
magazijn, werkplaats en technische
dienst.
Rond het liele complex loopt een ring
weg. Het is voorts de bedoeling in
samenwerking met de gemeente Mid
delburg tussen het tehuis en de weg
naar Koudekerke een hertenkamp
rusthuizen Midden-Zeeland zullen ne
gentig personeelsleden nodig zijn.
De kabinetsinformatie
sinds kort in de fase-Zijl
stra aangeland toont
reeds nu enkele opvallende kan
ten. In de eerste plaats de aan
wijzing van een informateur en
niet van een formateur, hoewel
Den Haag dit laatste toch algemeen had
verwacht. Het optreden van een .verken
ner' om de informateur zo maar eens
te noemen is echter sinds 1951 in Ne
derland vrij gebruikelijk geworden, ook
al worden door sommige staatsrechte
lijke deskundigen nogal eens bezwaren
tegen dit instituut geopperd. Zo betogen
sommigen hunner, dat het staatshoofd
vóór het een opdracht tot formatie
verleent zelf allerlei adviezen recht
streeks inwint, zodat daarvoor geen spe
ciale tussenpersoon nodig zou zijn.
Treedt echter toch een informateur op.
dan kan dat eigenlijk alleen maar bete
kenen, dat deze man gaat onderhandelen
met diverse kamerfracties over een re
geringsprogramma. Een dergelijke me
thode versterkt de binding tussen rege
ring en bepaalde fracties en wel zoda
nig. dat het kabinet bij voorbaat al sterk
in zijn zelfstandigheid is aangetast.
Voorts wijzen de bezwaarden er nogal
eens op, Jat de benoeming van een in
formateur een sterk persoonlijke daad
van het staatshoofd is, waarvoor geen
enkele minister ter verantwoording kan
worden geroepen, voor de aanwijzing
van informateur is geen ministerieel
contra-seign vereist. De eerste informa
teur in 1951 mr D. U. Stikker
heeft dit buitenparlementaire (of zelfs:
onparlementaire) karakter van de ïnfor-
mateurspositie duidelijk gezien en zelfs
gewenst. Hii hoefde alleen aan de ko
ningin verslag uit te brengen, ,in de
kamer kon ik er over zwijgen*, schrijft
hij in zijn memoires. Aldus gezien moet
men erkennen, dat het instituut van
informateur niet goed past in het parle
mentaire stelsel, zoals dat in Nederland
is ontwikkeld, juist in relatie tot deze
bedenkingen is echter het optreden van
de huidige Informateur verkenner
Zijlstra opvallend.
Voor we daarop nader ingaan willen
we er eerst nog op wijzen, dat de
heer Zijlstra in zijn huidige positie
gepredisponeerd is om een belangrijke
rol te spelen in het formatieproces. Hij
is immers demissionairminister-pre
sident en weet beter aan wie ook welke
problemen op dit ogenblik belangrijk
zijn bij de samenstelling van een nieuw
regeringsprogramma. Voorts vertegen
woordigt hij een partij, die winst heeft
geboekt bij de jongste verkiezingen, er
ïs echter eén bezwaar tegen zijn optre
den: vóór de verkiezingsuitslag bekend
was heeft hij te kennen gegeven, dat
hij zelf niet meer in aanmerking wenste
te komen voor regeringsverantwoorde
lijkheid. Een aanwijzing tot formateur
evenwel zou hem stuwen in de richting
van een hernieuwd minister-president-
schap, een richting die hij dus niet op
wil. in dit opzicht sluit hij geheel aan bij
de opvattingen, die Stikker er in 1951 op
nahield. Deze politicus schrijft althans
in zijn memoires: .Met de aanvaarding
van een informatieopdracht wilde ik te
kennen geven, dat ik in ieder geval geen
minister-presidentschap wilde aanvaar
den'. Prof ZijLstra gaat vermoedelijk
evenzeer van deze brugfunctie uit. Wan
neer men op grond van deze overwegin
gen zijn aanwijzing tot informateur nog
wel plausibel vindt, blijven nochtans de
staatsrechtelijke bezwaren over, die
wij in de aanhef van deze beschouwing
oiteerden, bezwaren die naa.r ons gevoel
een redelijke grond hebben. Het opval
lende nu m dit opzicht is, dat de werk
methode van prof Zijlstra fundamenteel
verschilt van de vrijwel altijd gebruikte
en door Stikker omschreven tactiek:
.alleen verslag uit
brengen aan de ko
ningin'. Want wat
doet de huidige infor
mateur thans Hij
heeft een memoran
dum opgesteld met de belangrijkste pun
ten voor het komende regeringsbeleid,
heeft dit memorandum voorts aan de
fractievoorzitters gegeven, wil daarop
antwoord hebben en is nu van plan zo
wel memorandum als antwoord te publi
ceren. Dat deel van de kabinetsformatie,
dat vroeger nog wel eens werd aange
duid als het .geheim van het Noordeinde'
of ook wel als het .geheim van Soest-
dijk' wordt dus nu door prof Zijlstra in
belangrijke mate naar buiten gebracht.
Dat betekent dat deze stukken indien
de kamer dit althans wil mede onder
werp van bespreking kunnen zijn bij een
eventueel debat over een kabinetsforma-
Deze Zylstramethode is naar ons ge
voel een belangrijke stap vooruit,
zij ondervangt bepaalde bezwaren
>n het instituut van informateur en
is "bovendien zeer belangrijk in het licht
van allerlei ontwikkelingen in de jongste
tijd. Wij herhalen hier nog weer eens
het codewoord van voor de verkiezingen:
duidelijkheid, we herinneren aan het ge
roep om een gekozen premier en in
verband daarmee aan verlangens tot her
vorming van het kiesstelsel. Tegen deze
achtergrond gezien is het inderdaad een
grote stap vooruit, dat de informateur
zijn stukken onverwijld zal publiceren.
De kiezers kunnen dan zien welke pun
ten naar het oordeel van de minister
president en informateur voor de komen
de jaren de hete hangijzers zullen zijn,
zij kunnen tegelijkertijd lezen welk
standpunt dc fracties in de kamer tegen
over deze kwesties innemen. Het hele
beleid van de formatie kan daardoor een
stuk duidelijker worden, ook de buiten
staander zal kunnen nagaan waar en op
welk punt een fractie eventueel buiten
spel komt te staan.
nieuwe methode-
Zijlstra in de praktijk zal werken.
Hopelijk blijkt het inderdaad een goede
metsode te zijn. Als dat het geval
zal zijn, dan zou echter de kiezer
in alle redelijkheid voor de toekomst
kunnen eisen, dat een dergelijk overleg
ook vóór de verkiezingen zal worden
gehouden. Een memorandum van de af
tredende minister-president met het ant
woord daarop van de diverse kamerfrac
ties, eventueel tot stand gekomen in
overleg met verkiesbare nieuwe kamer
kandidaten, zouden de kiezer immers
heel wat verder helpen dan het gedoe
dat de afgelopen maand te zien is ge
geven.
Trein vertraagd
door botsing
op overweg
UTRECHT (ANP) Een reizigerstrein
die van .Arnhem op weg was naar Gel-
dermalsen heeft gistermiddag om
streeks half één 42 minuten vertraging
opgelopen nadat hij op een niet-bevei-
ligde overweg tussen Tiel en Wadeno-
yen in botsing was gekomen met een
bestelauto. De bestuurder van de auto
bleef ongedeerd. De trein werd licht
beschadigd.
hunt lijn
