PROVINCIALE ZEEUWSE COURANT
MIST EN GLADDE
VEROORZAAKTEN
WEGEN
RAVAGE
Ziekenfondsen zullen betalen,
maarniet zonder protest
Recordgroei Zeeuws inwonertal: 3000
Twee
mensen
gedood
VS SMOREN'
KERNEXPLOSIES
TIENTALLEN AUTOWRAKKEN STILLE GETUIGEN VAN
KETTINGBOTSINGEN IN MIDDEN-NEDERLAND
Vandaag
in de
krant...
Ziekenfondsraad
heeft nu nog
laatste woord
BUSONGELUK:
83 DODEN
HET WORDT NU
ECHT WINTER
VOOR HET EERST SINDS 7880
EEN VESTIGINGSOVERSCHOT
Vreemde
berichten uit
Groningen
ZOON VUURTORENWACHTER GAAT NAAR SCHOOL....
Extra vrije dag
voor personeel
van luchtmacht
210e jaargang - no. 6
WAARIN OPGENOMEN DE MIDDELBURGSE, VLISSINGSE, GOESE, BRESKENSE COURANT EN VRIJE STEMMEN
ii N V Bob. MIJ. von do C V Provincials Zoouwio Couran
eauat Vllssingcn, Wolslrnol 38-60, lol. 2355 (b.g.g. re
n 2911. Zlorlluoo, rod. lol. 2754, odm. lel. 2094. A
clour G. A, do Kok. Of Abonnomonltprlli 93 cant por u/ook, ƒ12,05 por bw»m
(b.g.g. red. 2078/3169; odv. 2375). Gooi, Grolo Morkl 2, lol. «140 (b.g.g. rod.
21x torlol. Kleine adv. (max. rtgelo) 33 cent por regol. (min. 1.75). .Brlovi
O por port 12,80 per kwartaal. Loue nummen
adv. 5213), Ooitburg, tol. 2395. Ternouion, Arso
u V. d. blad' 50 cont moor. Giro 359300 PZC, h
Zaterdag 7 januari 1967
Friezen op ie motor
naar Znid-Afrika
Pagina 3
UTRECHT (ANP) Een com
binatie van mist en gladde wegen
heeft gisteren voor een grote ra
vage op de wegen van Midden-
Nederland gezorgd. Bij een van
de vele kettingbotsingen werden
[IJ twee mensen gedood. Tientallen
Hg auto's liepen grote schade op,
III terwijl sommigen zelfs volkomen
f»]-Idaljfili rf werden vernield.
Wjft vUt De twee belangrijkste knelpunten voor
het verkeer op de grote wegen waren
aan het eind van de middag de rijks-
negen 2, Amsterdam-Utrecht en 26,
Utrecht-Den Bosch. Tientallen ketting
botsingen deden zich hier voor ten ge
volge van de mistflarden. Bij zo'n bot
sing, hij Brenkelen, kwamen de 60-jarige
mevrouw M. Jansen-Appelo en haar 33-
iarige dochter A. M. Jansen, beiden uit
Maarssen, om het leven.
De oorzaak van deze kettingbotsing,
waarbij 60 tot 100 auto's betrokken wa
ren. is naar alle waarschijnlijkheid dich-
WASHINGTON (RTR) De Verenigde Staten hebben een ma
nier gevonden om ondergrondse kernproeven zodanig te .smoren'
d°.t zij op een afstand van 240 km nauwelijks ontdekt kunnen
worden, aldus is gisteren door het Amerikaanse ministerie van
defensie bekendgemaakt.
Het ministerie voegt eraan toe, dat een kernbom van 350 ton die vorige
maand ln een ondergrondse grot in Mississippi tot ontploffing was gebracht
op ruim 200 km afstand niet geregistreerd werd door seismologische sta
tions. Deze bekendmaking geeft steun aan de mening van de Amerikaanse
regering, dat inspectie ter plaatse de enige manier is om ondergrondse
proeven vast te stellen De Sawjet-Unie is evenwel tegen inspectie ter
plaatse en zegt. dat seismologische registratie voldoende is. Van Ameri
kaanse zijde meent men zelfs dat een bom, die vijfmaal zo krachtig is als
die welke op Hïrosjlma werd afgeworpen, onder de grond op 1100 meter
diepte tot ontploffing kan worden gebracht zonder dat dit elders bemerkt
wordt.
te mist geweest. Een vrachtauto botste
tegen een voor hem stilstaande perso
nenauto, die met enkele andere auto's
voor de dichte spoorwegbomen stonden
te wachten. De auto werd tegen de voor
hem staande auto gedrukt en vloog in
brand. De bestuurder, de 67-jarige eme
ritus predikant G. C. Jansen, wist zich
met de naast hem zittende schoondoch
ter, uit Schoonhoven, tijdig uit de auto
te bevrijden. De belde familieleden ach
terin de personenauto kwamen in de
vlammen om. Op de rijksweg 26 Utrecht-
Den Bosch liep het verkeer vooral vast
bij het verkeersplein te Deil. Bij ket
tingbotsingen waren daar tenminste 20
auto's betrokken, waaronder vjjf vracht
wagens. Tien mensen liepen hierbij ver
wondingen op.
Scheepvaart
De mist heeft ook het scheepvaart
verkeer in het Amsterdam-Rijnkanaal in
moeilijkheden gebracht. Bij de Beatrlx-
sluls in Vreeswijk deden zich diverse
aanvaringen voor. Een radarboot werd
gisteravond Ingeschakeld om verdere
ongelukken te voorkomen.
Breukëlem: Op rijksweg 3 ter hoog
te van Brenkelen hebben zich vrij
dag bij de spoorwegovergang ket
tingbotsingen voorgedaan toen om
streeks half vijf de spoorbomen
naar beneden gingen. Talloze auto's
op de rijbaan Amsterdam-Utrecht
schoven op elkaar. Een auto vloog
m brand. Een GO-jarige mevrouw
en haar 3S-jarige dochter kwamen
bi de vlammen om
Groei
ZEELANDS bevolking groeide in
1966 met 3000 mensen, een record
cijfer. Er was, voor het eerst sinds
1880, een vestigingsoverschot, er
vestigden zich dus meer mensen in
ons gewest dan er vertrokken.
(Pagina 1).
Artsenhonoraria
DE ZIEKENFONDSEN hebben
besloten de tussen regering en
artsen overeengekomen hogere
honoraria te betalen. Zij tekenen
echter protest aan tegen de wijze
waarop zij .buiten het overleg zijn
gehouden'. De ziekenfondsraad zal
het akkoord nu met tweederde
meerderheid moeten goedkeuren
en dan is de overeenkomst defi
nitief. (F
Arbeidsmarkt
HET AANTAL werkloze mannen
in Zeeland is gestegen van 1292
(eind november) tot 2235. Hierte
genover staat een vraag van zes
honderd. De bouwnijverheid is een
onzekere factor. (Pagina 2).
Wrak
AAN DE VOET van de duinen bij
Haamstede is het wralc van een
naar schatting 350 jaar oud schip
gevonden. De duinerij wordt
steeds smaller, de volgende storm
zal meer van het: schip blootleg
gen. (Pagina 3).
Vooruitzichten
SER-voorzitter, oud-minister De
Pous is niet bijzonder optimistisch
over de sociaal-economische situa
tie in de nabije toekomst. Do voor
uitzichten voor 1967 noemt, hjj
.niet. onverdeeld gunstig'. (Pagi
na 3).
En in het
zaterdagnummer
Op pagina 11:
Prinses Margriet, de eerste Oranje
die met een Nederlander trouwt
en nog wél een .gewone Neder
landse jongen'. Aanleiding voor
een beschouwing van de huwelij
ken in de kring van de Oranjes
én een gesprek met kapitein Mör-
zer Bruins, de koopvaardijgetuige.
Op pagina 13 tekende Jacq Prin
ce wonen en werken van Sluiskil.
Op deze pagina ook de letterkun
dige kroniek van Han- Warren.
Op pagina 15: De taaie rooie kal
kars'. rakkers in vroeger dagen
met de ivitkwnst op pad voor de
SDAP en .Vijftien jaar vormend
huishouden'.
Op pagina 10: Een pagina, vól
puzzels .Voor de denkertjes' met
de uitslag van de PZC.kerstpuz-
zei, met een kruiswoordraadsel,
een Zeeuwse gemeenten-puzzel en
prgsplaat actueel en verleden tijd.
Op pagina 17: De rubriek ,Auto
en verkeer' met. onder andere rij
den onder toezicht., de rubriek Na
schrift van het Binnenhof' en de
geknipt e commentaren.
Op paginalMartin Niemöller,
de recalcitrante: Johun Winkler
over deze bijna 75-jarige predi
kant. Voorts .Modernisme heeft
de kerken leeg gepreekt'.
AKKOORD HOGERE ARTSEN HONORARIA
UTRECHT (ANP) Na afloop
van een ruim vier uur durende
vergadering in Utrecht waarop
Dean Rusk:
Amerika bereid
met Hanoi te
overleggen'
WASHINGTON (AP) De Ame
rikaanse minister van buitenland
se zaken Dean Rusk, heeft in een
gisteren openbaar gemaakte brief
verklaard, dat de Verenigde Sta
ten bereid zijn in het openbaar of
in het geheim een onderhoud te
hebben met vertegenwoordigers
van Noord-Vietnam om een rege
ling uit te werken voor een recht
vaardige oplossing van de Vietna
mese oorlog.
Rusk verzekerde bovendien opnieuw, dat
liet geen moeilijkheden zal opleveren om
de standpunten van de Vioteong op se
rieuze onderhandelingen naar voren te
laten brengen.
Hij wees de communistische eis, dat het
Nationale Bevrijdingsfront nis enige
woordvoerder van het Zuidvietnamse
volk optreedt, echter met kracht van
de hand.
Deze uitlatingen van Rusk waren ver
vat in een brief van zeven kantjes die
die de minister aan een studentenleider
in Noord-Carolina richtte. De brief was
gedateerd op 4 januari.
het Gemeenschappelijk Overleg
van Ziekenfondsorganisaties zich
heeft beraden op de door de rege
ring aan de Landelijke Huisartsen
Vereniging gedane voorstellen,
heeft de voorzitter van het GOZ,
de heer J. J. Verschoor, gisteren
meegedeeld dat de ziekenfondsen
zich genoodzaakt zien de tussen
regering en LHV overeengekomen
honoraria te betalen.
Zij zullen dit pas doen na een wettige
bekrachtiging van de overeenkomst door
de ziekenfondsraad. Het is niet bekend,
wanneer de ziekenfondsraad over deze
zaak zal stemmen. Normaal komt de
raad iedere vierde donderdag van de
maand bijeen.
De ziekenfondsen besloten gistermorgen
niet alleen in het belang van hun ver
zekerden. de nieuwe honoraria te gaan
betalen, maar ook omdat zij zich in
dwangpositie voelen.
De heer Verschoor zei, dat de zieken
fondsorganisaties het onjuist vinden, dat
de regering pas overleg met hen heeft
gepleegd nadat zij in beginsel overeen
stemming had bereikt met de Landelijke
Huisartsen Vereniging. Onder deze om
standigheden, zo herhaalde de heer Ver
schoor, kunnen de ziekenfondsorganisa
ties geen verantwoordelijkheid op zich
nemen voor hetgeen tussen regering en
LHV is overeengekomen. Van een .ak
koord' in de letterlijke zin van het woord
tussen GOZ en artsen kan dan ook niet
worden gesproken.
Nota-Veldkamp
Minister Veldkamp heeft in een no
ta aan de tweede kamer mededeling
gedaan over het verloop van de on
derhandelingen tussen enerzijds de
Landelijke Huisartsenvereniging (L
HV) en anderzijds het Gemeenschap
pelijk Overleg van Ziekenfondsorga
nisaties (GOZ).
Aan de nota is toegevoegd o m het
advies van de commissie-Van der
Ven, zoals dit is uitgebracht op 19
december jongstleden. Ook is toege
voegd een afschrift van het schrijven
van de LHV en van het GOZ van gis
teren aan minister Veldkamp, waarin
beide organisaties de bewindsman in
kennis stellen van hun standpunt met
betrekking tot de nu ontstane situa
tie, nu beide partijen tot een akkoord
zijn gekomen.
In de brief van het GOZ Wordt er om
op gewezen, dat de ziekenfondsorgani
saties zich, gezien de inmiddels gewijzig
de situatie, volledige distantiëren van
het rapport-Van der Ven en van de
daarin vervatte gedachtengang en
(Zie slot pag. 3 kol. 2)
Op Filippijnen
MANILLA (AP) Twee bussen met
pelgrims zijn op een bergweg op de Fi
lippijnen tegen elkaar gebotst en in een
ravijn gestort. Er zijn tenminste 83
personen om het leven gekomen en on
geveer zestig gewond.
Van de gewonden verkeren velen in le
vensgevaar.
De politie heeft meegedeeld dat de bus-
sen deel uitmaakten van een colonne
van 57 bussen die pelgrims vervoerden
naar een plechtigheid. Op een dalende
helling raakten de remmen van een der
bussen onklaar. De bus ramde zijn voor
ligger en beide voertuigen vielen in he*
ravijn naast de weg.
De temperatuur steeg vrijdag in
Zeeland nog tot 3 graden boven
het vriespunt, maar in een groot
deel van ons land bleef het vrie
zen, voornamelijk als gevolg van
een sneeuwlaag, die in Brabant
en Limburg plaatselijk 12 centi
meter dik is. Boven deze sneeuw
daalde de temperatuur vrijdag
avond op het vliegveld Gilzë-
Rüen al tot 12 graden tegen
lichte vorst in Zeeland.
Een kleine storing trekt langs
Engeland naar het zuiden en
kan vandaag nog een sneeuw-
buitje veroorzaken. Ook komen
er plaatselijk dichte mistvelden
voor, die hier en daar overdag
blijven hangen. Al zal de tempera-
luur ion onze provincie voorlopig
minder laag worden dan in het
grootste deel van Nederland, toch
heeft het weer een winters karak
ter gekregen en de vooruitzichten
wijzen op een wat langere vorst
periode.
York Beach: Richie Winchester, da
zoon van een vuurtorenwachter
heeft er elke dag een hele toer aan
om naar school te gaan. In een spe-
ciaal voor hem gemaakt bakje moet
hij 180 meter over de Atlantische
Oceaan om op net vasteland te ko
men, waar een schoolbus op hem
wacht voor verder transport naar
school-
Het inwonertal van Zeeland is
over het jaar 1966 toegenomen
met 2966. De stand op 31 de
cember 1965 was 292.268, die
op 31 december jl 295.234. Daar
het geboorten-overschot onge
veer 2500 bedroeg (aantal ge
boorten minus aantal sterfge
vallen) moet er een vestigings
overschot van ongeveer 470 ge
weest zijn. Er hebben zich in
Zeeland dus 470 meer mensen
gevestigd dan er vertroRUen
zijn.
Het verschijnsel van een vestigings
overschot heeft zich sedert zeker
1880 niet voorgedaan, uitgezonderd
de kunstmatige volksverhuizingen
die tijdens en na de laatste wereld
oorlogen plaatsvonden. Deze werden
echter voorafgegaan of gevolgd door
negatieve verplaatsingen. In het al
gemeen lagen de geboorten-overschot
ten tussen 2500 en 3000 per jaar.
De werkelijke bevolkingsgroei was
altijd veel lager, zodat zoals be
kend per saldo veel mensen de
provincie verlieten,
Het hoogst was de jaarlijkse groei in
de perioden 1891-1900. i901-1910 en
1940-1950, namelijk bijna 1700. Het
laagst was de groei in de periode
1921-1930 en wel 250 per jaar. In
do dertiger jaren was de toeneming
Structuurversterking
De laatste jaren was er reeds een
aanloop tot deze gunstige cijfers,
rstijg vooral voor de arbeidsmarkt.
1958 was er een groei van 3000,
maar dit was een gevolg van de in
schrijvingen van de Ambonezen.
Toen deze werden afgevoerd daalde
de groei in de twee volgende jaren
tot 370 en 138. In 1961 was de toe-
noming 1534, in 1962 877, Ln 1963
2060, im 1964 2665 en in 1965 2089.
De verminderde daling in 1965 was
toe te schrijven aan de overal optre
dende terugloop vaai het geboorten-
cijfer. Ook dit jaar is het aantal ge
boorten op een laag niveau blijven,
staan. Des te meer valt de flinke
groei va.n het inwonertal op. Er mag
uit worden geconcludeerd dat in en
kele jaren de economische structuur
De totaalcijfers van het be
volkingsverloop van de Zeeuw
se gewesten op 31 december
1966 zijn thans bekend. In en
kele gevallen moest met
overigens betrouwbare
schattingen worden volstaan.
Zo is de samenvoeging van de
gemeenten op Walcheren op
1 juli 1966 gevallen. Die nieu
we gemeenten zijn geen loute
re optelsom van de oude. Hier
door moest onder andere het
geboorten-overschot van deze
gemeenten worden geschat.
Zoals gebruikelijk levert drs
M. C. Verburg, directeur van
het ETI voor Zeeland, het
commentaar op de cijfers.
Groei per streek
O.-Zeeuwseh-Vlaanderen
1415
Bevelanden -j- 695
Walcheren 4- 439
Schotiwen-Duiveland
4- 321
Tholen en St.-Philipsland
-f- 157
West-Zeeuwsch-Vlaanderen
Totaal
100%
van Zeeland zeer is ver-sterkt, in
1966 zelfs dwars tegen de nationale
conjunctuur in.
De groei is onevenredig over Zee
land verdeeld.
Ten opzichte van 1965 is het aan
deel van Oost-Zeeuwsch-Vlaanderen
gedaald, van de Bevelanden en
Schouwen-Duiveland gestegen. Het
aandeel van Walcheren en Tholen en
St.-Philipsland is ongeveer gelijk ge
bleven. West-Zeeuwsch-Vlaanderen
blijft iets teruglopen. De bevolking
is dus in 1966 iets egaler over de
provincie verdeeld.
(Zie slot pag. 2 kol. 2)
ej of een even-
fgvz-j week
_1 verd over de vraag o
tueel in Zeeland te vestigen
aluminiumfabriek al dan niet een bii ara-
ge zou mogen ontvangen uit de aardgas-
pot. Het mag niet, neeft de heer Van
Hasselt gezegd. Het zou zelfs ontoelaat
baar zijn. En in deze mening staat hij
niet alleen: de Groningse commissaris
der koningin, mr C. L. W. Fock. vindt
het al evenmin goed wanneer er uit de
aardgaspot eeu bijdrage voor een derge
lijke fabriek in Zeeland zou worden ge
geven. Men vraagt zich dit lezende
af: waarom maken die Groningse auto
riteiten zich zo druk over deze zaak?
Vermoedelijk
niumfabriek
kan toch geen overweging zijn om
protesteren tegen gelijke vestiglngsfaci-
liteiten aan een soortgelijke fabriek in
een ander deel van het land Een derge
lijk protest ligt in de eerste plaats op de
weg van het reeds bestaande bedrijf.
Als de directie van Aluminium Delfzijl
NV bezwaar zou maken tegen verrui
ming van vestigingsfactoren ten bate
van een concurrerend bedrijf elders in
het land, dan zou dat te begrijpen zijn.
Maar moeten overheidsfiguren daarin
voorgaan? We vinden het eerlijk gezegd
nogal eigenaardig.
Laten we pogen een verduidelijkende
vergelijking te maken. Stel dat een
nieuwe scheepswerf pogingen zou
doen een bedrijf te stichten in het Eerns-
mondgebied, een bedrijf dat een duide
lijke concurrent zou zijn van bijvoorbeeld
de Koninklijke Maatschappij ,De Schel
de'. Teneinde deze vestiging in het noor
den mogelijk te maken zou de regering
nog eens willen nagaan in hoeverre uk
de aardgaspot een bijdrage kan worden
verleend. Van welke kant moet er dan
een protest komen? Als dat nodig zou
zijn. zou dat de directie van ,De Schelde'
behoren te doen. Maar als eerste de bur
gemeester van Vlissingen Of de com-
lijkt ons twijfelachtig,
twijfelachtiger zijn als de nieuwe
scheepswerf tevens zou hebben meege
deeld, dat zij bij het niet doorgaan van
gunstige Nederlandse vestigingsvoor
waarden de landsgrens zal overgaan,
enige tientallen kilometers verder, aan
het zelfde water overigens, omdat aan
de andere zijde van de grens wel gun
stige voorwaarden gelden. Zo ligt name
lijk de zaak met betrekking tot de
Sloevestiging. Nogmaals: het is te be
grijpen, wanneer de direct-belangheb-
bende in zulk een geval zou reageren,
het zou echter vreemd zijn wanneer deze
reacties eerst en vooral van regionale
overheden zouden komen. Toch is liet nu
in Groningen gebeurd in een situatie,
vergelijkbaar met het hier geschetste
fictieve voorbeeld.
Een tweede benadeling is mogelijk.
Men kan namelijk ook betogen, dat.
de regionale overheden hier wel de
gelijk mee te maken hebben, omdat het
nier gaat om het totale pakket van ves
tigingsvoorwaarden van een bepaald ge
bied. Er zijn tot dusver vrij strakke con
dities gesteld inzake de verdeling van
de aardgaspot en daarbij is het noorden
van het land ook .slachtoffer' geweest
De havenschapvoorzitter duidde daarop
toen hij zei, dat verschillende vestigings
pogingen in het gebied van het haven
schap Delfzijl geen doorgang hadden
kunnen vinden omdat de gevraagde bij
drage uit de aardgaspot niet kon worden
verleend. Inderdaad, zo gezien is er voor
de overheid reden om te reageren. Maar
dan niet op de wijze, waarop het thans
is gebeurd. De havenschapvoorzitter en
de Groningse commissaris hadden, als zij
zich op de hier bedoelde wijze zouden
hebben opgesteld, héél opgewekte woor
den kunnen spreken. Bijvoorbeeld: .Het
is nu uit een ministe
riële mededeling ge
bleken, dat in verband
met een vestiging in
het Sloegebied zal
worden nagegaan of
de voorwaarden rond de aardgaspot ge
wijzigd moeten worden. Een verheugend
bericht: wij hebben immers reeds enige
malen in dit opzicht onze neus gestoten,
het ziet er dus naar uit dat ae nu al
zo lang bestaande strenge regeling nog
eens bekeken zal worden- Ook het noor
den kan daarvan profiteren!'. Als de
Groningse autoriteiten dat hadden ge
zegd, dan zou dat een heel wat begrijpe
lijker reactie zijn geweest dan he: ge
roep van deze week, dat aan een alumi
niumfabriek in het zuiden geen mede
werking mag worden verleend. Onze con
clusie: het ziet er naar uit, dat haven
schapvoorzitter Van Hasselt en commis
saris mr Fock zich voor de commerciële
wagen hebben laten spannen, de wagen
namelijk van Aluminium Delfzijl. In bre
de kring is immers bekend, dat deze
(wel van de aardgaspot profiterende)
vennootschap niets van een vestiging
van Péchiney wil weten. Om de achter
delen is in handen van Hoogovens,
331/3% van Alusuisse en 16 2/3% van
Billiton. Namens hen hebben de Groning
se overheidsvertegenwoordigers in feite
gesproken, niet namens het noorden des
lands. Want daar zou men vermoedelijk
algemeen juichen als de vestigingsfacto
ren (bijvoorbeeld door wijzigmg van de
aardgaspot-voorwaarden) door de rijks
overheid zouden worden verbeterd. Van-
KtliJK
Veilig vliegjaar 1966
(Van een onzer redacteuren)
DEN HAAG Luitenant-generaal A.
B. Wolff, bevelhebber der luchtstrijd
krachten, heeft in een nieuwjaarswens
al het personeel van de vier commando's
van het wapen een extra dag vakantie
toegezegd uit erkentelijkheid voor hun
uitstekende werk in 1966. Ook de dienst
plichtigen krijgen deze extra vrije dag.
De bevelhebber deelt in zijn nieuw
jaarswens mede dankbaar te zijn voor
het harde werken van het personeel en
de grote inspanning die ieder zich heeft
getroost om ongevallen te voorkomen
waardoor 1966 voor de luchtmacht een
extra veilig jaar is geworden. Hij be
tuigt daarvoor zijn tevredenheid.