NAAR BETHLEHEM
WF
Van her
en der
CIRKEL
HALF DUIVEËI
KLIMAAT
OPVOEDING
02|§g§^'^-Ta xxs -*•- -
COMMUNICATIE EX|T
HAAST
RADICAAL
ZATERDAG 24 DECEMBER 1966
PROVINCIALE ZEEUWSE COURANT
9
Volgend najaar
Pij het kerstfeest behoort een kerststalletje, zeggen rooms-katho-
liekcn. Bij het kerstfeest behoort een kerstboom, zeggen protestan
ten en ook vele mensen die bij de volkstelling opgeven dat zij tot
geen enkele kerk willen worden gerekend. In beide wordt het
kerstgebeuren ons aanschouwelijk voor ogen geplaatst, waarbij
we moeten toegeven dat het rooms-katholieke symbool duidelijker
is pr. meer op het kerstgebeuren aan het begin van onze jaartelling
•vijst dan dat het geval is met de protestante kerstboom. Voor deze
laatste zijn er veel meer woorden van uitleg nodig dan bij het kerst
stalletje. dat ons veel directer herinnert aan het woord uit 't evan
gelie van Lukas, waar de herders tegen elkaar zeggen: Laten wij
dan naar Bethlehem gaar. om te zien hetgeen geschied is en ons
door de Rere is bekend gemaakt. De engel die er bij staat wijst er
op dat hier iets wordt afgebeeld dat, niettegenstaande het gewoon
menselijk gebeuren, boven de aarde uitgrijpt. In deze geboorte
gast het verbond Gods dal. naar het Oude Testament, in bijzondere
zin met Abraham begon, verder en hier komen de volken der aarde
in 't zicht. Vandaar dat bij het kerststalletje ook behoren de wijzen
uit het Oosten waarvan er één altijd als een neger wordt afge
breid.
daarin vast en zeker vinden een plaat
van die geboortekerk. Ze lijkt meer
op een middeleeuwse burcht clan op
een kerk. Alleen de torens met klok
ken laten aan de buitenkant zien dat
dit dreigende gevaarte een kerk is.
Wie in de reisbeschrijvingen zo het
een en ander over cfe geschiedenis
van die kerk leest, huivert eigenlijk
van. Wat is er om en zelfs in deze
kerk gevochten, in de meest letter
lijke en harde zin en hier zien we
voor ogen de droevige verdeeldheid
van het christendom. Die komt al tot
uiting in de kloosters welke er tegen
aan zijn gebouwd, een rooms-katho-
liek, 'n oosterse orthodox en een Ar
meens klooster. Slechts één wand is
In de geschiedenisboeken uit de eer
ste eeuw vinden we de naam van
hem die in Bethlehem geboren is,
niet of nauwelijks. Toch is er van
niemand meer invloed uitgegaan op
de geschiedenis der wereld aan van
de man uit Nazareth.die puur toeval
lig—zo zeggen wij in de stad van
David geboren is. Zo ingrijpend is
z|jn geboorte dat de kerk. op het
voetspoor van de apostel Paulus, is
gaan spreken en zingen van Jezus
Christus als de tweede Adam. Met
Hem wordt er een nieuw begin ge
maakt. En al mogen er dan vragen
komen of deze aarde sindsdien
wederom een paradijs is een
uiterst pijnlijke vraag wanneer die
aan ons bij de kerstfeestviering wordt
gesteld dat neemt toch met weg
dat de gestalte van het kindeke in de
kribbe, wiens leven eindigde als de
man aan het kruis, niet uit de we
reldgeschiedenis weg te denken is.
Zelfs wanneer de kerk in splinters
uiteen zou spatten en helemaal zou
vergaan, dan nog zou zijn gestalte
en zijn woord niet uit deze wereld
weg te denken zijn. Het mens-zijn
kan door Hem een andere gestalte
krijgen en daarom moet het gaan
wanneer wij kerstfeest vieren.
In de dagbladen hebben we het be
richt gelezen, dat niettegenstaande
alle spanningen die er geweest zijn
en nog zijn tussen Israël en Jordanië.
STEMMEN UIT
DE KERKEN
de grens tussen het joodse deel van
Jeruzalem en Bethlehem voor een
paar dagen open zal zijn, zoals dat
ook voorgaande jaren het geval was.
We hebben schattingen gezien van de
duizenden pelgrims die in de stad
Davids worden verwacht. Ze komen
uit heel de wereld om de route volgen
die zonder twijfel Jozef en Maria ge
gaan zijn toen ze het laatste deel
van hun reis vanuit het noorden van
het land naar het zuiden aflegden.
Een gebeurtenis, een belevenis, om
het kerstfeest te vieren in de plaats
waar het eenmaal geschied is naar
het woord van het evangelie. We
zagen een afbeelding van de geboor
tekerk, waaronder dan de grot die als
de plaats van de geboorte wordt aan
geduid. Deze grot is rijkelijk versierd
en voor een der altaren ligt een dikke
marmeren plaat waarin een gat is
gemaakt. Daar doorheen kan men de
rotsbodem zien. Er omheen is een
zilveren ster aangebracht waarop in
"t Latijn de woorden te lezen zijn:
Hier werd uit de maagd Maria Jezus
Christus geboren. Hoe oud de traditie
mag wezen, het is historisch lang niet
zeker dat deze de juiste plaats is
waar Maria het leven schonk aan
haar eerstgeboren zoon.
Wie een van de zeer vele reisbe
schrijvingen leest over Palesti
na (we gebruiken deze naam
nog maar, hoewel ze feitelijk als
naam van een land Is verdwenen) kan
gang tot het
kerkgebouw. Oorspronke
lijk was het een grote boog, een rui
me ingang. Deze is dicht gemetseld
zodat er niet meer is overgebleven
dan een rechthoekige opening van
120 cm hoog en 78 cm breed. Wan
neer iemana deze kerk wil binnen
gaan, moet hij dit bukkende doen.
.Slechts door de deur der nederigheid
kunnen we naderen tot de kribbe van
Bethlehem'. Een mooie zinnebeeldige
gedachte, zullen we zo denken. Maar
de werkelijkheid van deze kleine toe
gang is minder mooi geweest. Zelfs
vechters te paard zijn door die oor
spronkelijke grotere ingangspoort de
kerk binnen gereden en hebben daar
hun gevreesde zwaard gezwaaid. En
om dit te voorkomen heeft men die
§rote boog dichtgemetseld en slechts
at kleine poortje open gelaten, op
dat er nooit meer dan één binnen zou
kunnen komen. Tot in onze eeuw toe
is er nochtans in deze kerk gestre
den. De geschiedenis van deze kerk
laat zien wat Christus Jezus nu juist
niet gewild heeft. Hij heeft voor allen
die door het woord van de discipelen
in Hem zouden geloven gebeden: op
dat zij allen één zijn.
Deze kerk in Bethlehem die we al
leen maar uit beschrijvingen ken
nen, trekt ons helemaal niet aan.
omdat ze juist het schrijnend tegen
deel is van wat ze zou moeten zijn,
een teken van eenheid rondom Hem.
wiens leven hier in Bethlehem begon
en we voelen niet de minste behoefte
om met duizenden mee te trekken van
Jeruzalem naar Bethlehem, ook al
zouden we op de 24e december in Pa
lestina zijn. Wie gelooft er trouwens
iets van dat je in Bethlehem beter
kerstfeest kunt vieren dan elders?
De handelaren zullen ook daar actief
?Ijn en pogen, evenals dat in Europa
en elders ter wereld het geval is. er
een goed zaakje van te maken. We
lazen de klacht, van een bisschop nog
wel, dat het zover gekomen is dat
véél christenen een hekel hebben ge
kregen aan het kerstfeest. .Ze weten
nauwelijks meer hoe ze in deze tijd
"het nog zinvol kunnen vieren en hoe
ze het hun kinderen nog duidelijk
kunnen maken wat Kerstmis eigen
lijk is'. H|j had al stemmen gehoord
die zeggen- .Laten we als kerk er
maar mee ophouden het officieel te
vieren'. Dat is inderdaad een vraag
of wij het kerstfeest nog kunnen
vieren in een sfeer die geworden is
zoals wij het nu zien rondom deze
feestdagen
Er is geen helderziendheid voor no
dig om te kunnen voorspellén, dat
Nederland in economisch opzicht een
moeilijk jaar tegemoet gaat, zo con
stateert het Parool (onafh. soc.)
Hoe de ontwikkeling in 1967 zal zijn
hangt in belangrijke mate af van het
gedrag van de economische Siamese
'tweeling': lonen en prijzen. Da.t hier
een met gering dilemma ondoemt
blijkt wel uit de uitlatingen, die men
hierover van werkgevers- en werk
nemerszijde kan vernemen,
.In het jongste nummer van De On
derneming. orgaan van het Centraal
Sociaal Werkgevers-Verbond, leest
men in dit verband: .Niemand kan
zich voorstellen, dat de Neder
landse ondernemers medewerking zul
len kunnen verlenen aan een prijsbe
leid. indien niet de lonen op aan
vaardbare wijze in de hand worden
gehouden.'
Maar op de verbondsraadveigadering
van het NKV heeft de heer P. Brus
sel. voorzitter van de Katholieke Me-
taalbewerkcrsbond Sint Eloy. de
klacht laten horen, dat thans opnieuw
een offer van de werknemers wordt
gevraagd, nadat zij reeds eerder hun
oereidheid hadden getoond een bijdra
ge te leveren tot het economische
herstel van ons land. .Laten.' zo zei
hij, ,nu de werkgevers ook eens liun
verantwoordelijkheid tonen door de
prijsontwikkeling in bedwang te hou
den. zodat er volgend jaar wellicht
toch nog een reële verbetering van
het loonpeil mogelijk is'.
De enige conclusie waartoe men. bij
het tegenover elkaar stellen van zul
ke uitspraken komt. is, dut beide
pattijen gelijk hebben. Lonen en
prijzen zitten nu eenmaal onverbre
kelijk aan elkaar vast Hun samen
hang vormt een probleem dat sterk
aan dat van de kip en het ei doet
denken.
Wil Nederland in 1967 het economisch
evenwicht hervinden, dan zal het in
de eerste plaats noodzakelijk zijn
deze vicieuze cirkel te doorbreken
Het kabinet-Zijlstra. en de opvolger
die dit na 15 februari krijgt, zullen
daaraan de handen vol hebben'.
J-lel Binnenhof fr-kgeeft. de
nieuwe partij U'66 een veeg uit ile
pan, omdat de partij haar standpunt
ten aanzien van kamervet tegen-
woordiging in korte tijd volledig
heeft 'veranderd- Het blad schrijft:
.Toen D'66 zijn activiteiten als nieu
we politieke concentratie begon, viel
behalve het fraaie drukwerk ook de
fiere standpuntbepaling op: wanneer-
we in de tweede kamer niet een be
hoorlijk aantal zetels krijgen, heffen
we onze concentratie weer op, want
wij van D'66 willen alleeen maar
kansrijke vernieuwing en we hebben
geen zin een splinterpartij te wor.
den. Over het minimumaantal dat
binnen de grenzen van de aanvaard
baarheid der D'66'ers viel, heeft
nooit grote, duidelijkheid bestaan. Het
aantal zakte nogal snel. Het afgelo
pen weekeinde heeft de nieuwe par
tij évenwei besloten om desnoods met
een splinterfractie genoegen te ne
men. Met als roerend motief: men
moet de kiezers, die hun vertrouwen
gegeven hebben, niet teleurstellen.
Door een realistische bril, bekeken
heeft D'66 thans een verstandig be
sluit genomen. Een partij, die de
kiezers ultimatief benadert, wekt im
mers de indruk behept te zijn met
dictatoriale neigingen. Ook groepen
als de PSP en de Boerenpartij zijn
heel bescheiden begonnen en na een
paar jaar toch uitgegroeid van splin-
tergroep tot kleine fractie. Dat ze
blijvertjes zijn, valt te betwijfelen:
maar ze hebben in ieder geval in het
politieke water deining verwekt.
Maar al toont D'66 thans meer nog
voor de werkelijkheid te hebben, na
de bohibai ie waarmee de groep ge
start is zal menigeen toch wel de
Indruk hebben dat drs Gruyters e s.
politiek-principieel nu de eigen gla
zen ingegooid heeft. Nog geen maand
geleden heette het vol trots: een heel
ei of niets. Desnoods wordt nu zelfs
een half duiveëi geaccepteerd! En de
groep, die nochtans blijft beweren in
Nederlands politieke bestel als breek
ijzer te zullen fungeren, zal in vele
ogen dan ook al niet meer dan een
nagelvijltje kunnen worden.'
EDERLAND biedt in tegenstelling
'oi met name België veel mindei
gunstige voorwaarden voor het vesti
gen van industrieën. Sinds '6) heb
ben zichzo schreef onlangs Ruim
/Acht. het orgaan van het NKV, veer
tien Nederlandse bedrijven in Bel
gië gevestigd. En dat was gedaan
omdat de faciliteiten in België veel
groter zijn, dan wat in Nederland
geboden wordt- En ook omdat de
'ambtelijke rompslomp, die in Ne
derland aan de vestiging van een
industrie terbonden is veel groter en
gewikkelder is dan in België. Al
dus hel dagblad .Trouw' iprot chr.j
dat vervolgt:
,\Vat de faciliteiten betieft is Bel
gië, naar met voorbeelden werd
aangetoond, inderdaad een land waar
het goed vestigen is, De Belgische
regering slaat de indirecte voorde
len van industrieën blijkbaar zo hoog
aan, dat men daar van het aanwen
den van lokmiddelen kan spreken,
in tegenstelling tot de Nederlandse
waarbij men meer van 'n afweerhou
ding moet spreken In Nederland
werkt het ambtelijke apparaat
moeizaam en gecompliceerd, terwijl
men in België alles veel gemakkelij
ker opvat en veel vlotter afdoet,
Maar dit laatste is niet 't voornaam
ste, het zijn vooral de in België
verleende faciliteiten die aan zich
vestigende industriën zulke grote
weg. Toen was de aarde even koud
als te voren en de nacht was nog|
meer donker na die schittering welke Uioos*hn+iQCi tnnAo
zij hadden gezien. Hun bleef niets! OlbbLROpöbyTlUCLti
over dan het woord dat hun bekendVATICAANSTAD (P.EUTEK AFPi
was gebakt en door dat woord heb-: pau„ Paulu.s d. zesde heeft vrijdag aan-,
ben z(J zich laten voortdrijven. De wk(.infJlt,d d;., ,n
Nieuwe catechismus
bestseller in 1966
De herders op de velden van Bethle
hem hebben iets bijzonder be
leefd. Rondom hen was plotseling
een grote hemelse legermacht die
God loofde, Die engelen gingen weer
,\Vant de genade Gods is ver
schenen, heilbrengend voor alle
mensen, om ons op te voe
den...' (Titus 2 II)
De genade Gods is verschenen...
dat is de kerstboodschap! En het
is een blij bericht: God heeft in
Zijn grenzeloze liefde omgezien
naar de wereld. Hij laat de onge
hoorzame mens niet over aan zijn
bitter lot, maar Hij betoont hem
Zijn barmhartigheid en genade.
Als zichtbaar teken van déze lief
de legt Hij Zijn Zoon in de kribbe-
Bethlehem wordt, het machtige
monument van Gods genade.' En
op het kerstfeest zingt het door
ons hart: ,'t Licht dezer wereld
is reddend verschenen. Hallelu
jah'. Voor velen is dit alles! Men
set dan ook achter het woordje
.mensen' in bovenstaand bijbel
woord een dikke punt. .Kerstfeest
is een heerlijk feest', pleegt men
dan te zeggen, .wat fijn, dal God
ons zó lief heeft, en. dat. Christus
is gekomen om onze schuld, weg
te nemen en ons met God te ver
zoenen'.
Maar er staat geen punt in onze
tekst, maar een komma. Er komt
dus nog meer. Kerstfeest is nog
niet uit. De genade Gods beoogt
meer: ze wt>. als een goddelijke
kracht door ons heentrekken; en
ze wil doordringen tot alle hoe
ken en gaten van ons bestaan: ze
wil ons omvormen tot. nieuwe
mensen! Ja, Gods genade wil op
voedend in het leven van de gelo
vige mens bezig zijn'
Paulus noemt een drietal ken
merken van dit nieuwe leven, na
melijk bezadigd-zijn, rechtvaar-
dig-zijn en godvruchtig-zijn. De
vernieuwing heeft dus te maken
met a.11e structuren van ons leven.
Immers:
bezadigd-zijn wil zeggen: matig
zijn in het genieten van .het
goede der aarde'; we mogen
ervan genieten, maar dit genie
ten mag niet het een en het al
worden!
rechtvaardig-sijn heeft te ma
ken met de verhouding tot de
medemens: we moeten hem tot
zijn recht laten komen, en dat
volop!
godvruchtig-zijn wijst op onze
instelling tegenover God: ons
geloof moet duren; het gaat
om een blijvend vertrouwen,
om een geregelde omganq met
God.
Kerstfeest leert ons, dat niet wi)
worden opgeroepen om deze
deugdendoor eigen kracht en
inspanning te bewerken, maar
dat Gods genade dit tot stand wil
brengen in ons leven. Van ons
wordt slechts' verwacht, da.t wij
ons voor de werking van deze ge
nade zullen openstellen, zoals wg
in de zomer ons lichaam, bloot
stellen aan de zon. Alleen dan
kan God zijn opvoedend, werk. ijL
ons leven verrichten!
Vergeet u de komma niet. in ons
tekstwoord*
Kerstfeest is heus meer dan:
Christus neemt mij aan en ver
zoent mijn schuld. Het is óók:
Door Zijn genade wil Hij mij om
vormen tot een echt mens Gods;
een mens, zoals God hem heeft
bedoeld!
Dat mijn eigen ik-leven er dan
aangaat, wat geeft het! als
Gods genade maar groeit in mijn
leven1
MIDDELBURG
L. LINGEN
DEN HAAG - De nieuwe catechismus
uu.M v. «vt-sv.-. I,..,. oo..- (copyright bij het Nederlandse eplsco-
z(j zich laten voortdrijven. De. gezondigd dat van 29 september tot 21 oaat) :s met tot dusver vijf drukken
kerstbomen worden straks verbrand oktot,er en /X) nodig tot latere da- van :n totaal 300 000 exemplaren de vol-
en de kei si balie, jes opgeruimd Aang-| tum komend jaar de eerste bijeen- slagen te-si seller op de ranglijst van
diensten, al of niet oecumenisch, zrjn: komst van de nieuwe bi.vnhopssynodcNederlandse boek-uitgaven in 1966. zo
keralled^ren zijn gezon- Van de R-K Kerk in Rome gehouden zal 'blijkt u:t gegevens van de vereniging
worden. De instelling van deze synode, ter bevordering van de belangen des
die de paus in het bestuur van de kerk boekhandels. De catechismus wordt -
moet bijstaan, ls zoals bekend nog tij- op afstand gevolgd door boeken als
ju.k belastlngglds (200.000'
i het hele jaar. Daarin kun
nen we zo moeilijk bullen het woord
.vrede' omgaan. Na het kerstfeest is;
de nacht iri Vietnam of waar ook ter
dens het tweede Vaticaanse concilie door
paus Paulus aangekondigd
duizendste zwarte beertje
Bruna
synode krijgt een permanente se- (120.000) en .Bericht aan de rattenko-,
cretaris-generaal. de werktaal zal het ning* van Mulisch (40.000). En naar uit-.
l^eimc^e^ge^o^kerk wn sclfrilnemi' z0n en 'u' besprekingen worden Paul' Brand
«e genoortekerk een schrijnend - niet Sll het openbaar gehouden.
teken van verdeeldheid en dan
hoeven we niet" alleen "tc denken wn', exemplaren
de kerken die een stuk van deze kerki «iL a wordeT5
in bezit hebben. uSe 8loe! coördinatie van alle a
Hilversum mede-I
begin 1967 nog 100.000
r van de katechismus
Mffli afgeleverd.
I lige stoel ter coördinatie van alle activi-. wanneer de thans lopende bestellingen
teiten op het gebied van het lekenapos-;zijn afgewerkt zullen van de nieuwe
..„Jtolaaf alsmede van een •studiecomrni.«-i0iïtechi8mus derhalve in nog geen vijf
m<>el l^sie van de heilige stoel' getiteld .Justitla maanden 400 000 exemplaren zijn ver-
nmriat ha* «.v. haf ..-erkelijk et pax' (gerechtigheid en vrede) ter bc- kocht
studering van alle grote sociale proble-|Momenteel zijn vertalingen in voorbe-
men van deze tijd en vooral die van de;,eidin» in het Duits Engels, Frans.,
ontwikkelingslanden Portugees Italiaans en Spaans Deze
De paus gaf in zijn toespraak uiting aan zullen in aprü-mel 1967 op de pers gaan
omdat het gaat
mens-zijn dat door Christus een
andere gestalte kan krijgen dan die.
welke ons van nature eigen is Het
brengt ons in aanraking met vluch- 6„. ,.g„ aai,
telingen en ontheemden, met hen, Zjjn bezorgdheid over wat hij noemde
voor wie er arhnnhaar in dMejveneld; openbare uitingen van leerstellige or.-
voor wie er schijnbaar - U1L111
vfj ls' mie' slachtoffers rus- en verzet tegen discipline" ui-
atl politiek met kerk Dit moest met waakzaamheid en!
mensen die geen voedsel en kleding 'zielzorgelijke liefde tegemoet getreden
hebben en die niet neten waar z:, vvorden zei hij
™°J:len be£?en' .met Paus Paulus kondigde geen buitenland-
hen. voor wie er geen recht in deze SP r„jzen aan maar zei wel dat hil van
uit'ö-ek'fimen^ fip It bestaa"; In bet Pas| plan was als bisschop van Rome een sc-
cte ra opnieuw vertaalde wecken'van' ,ric ,b?zoe^e" aa" kerken cn Parochies! (Van onze Haagse redactie)
Leo N Tolstoi kwamen we hl ver1 o d;Jl S''bled ,e brengen. I)EV HAAG Grot»; gebeurtenissen
nieuwing in aanrakin® met ziin ver sPrekend OVPr <|p hervorming van de werpen hun schaduwen vooruit. Dat
een gelofte hadden afgelegd een be-
Gemeentepersonecl helpt
hij geheime repetities
in Haagse raadszaal
veel mogelijk in stilte
aanraking met zijn ve
entrale bestuursorgaan van de kerk vooralsnog 7.<
de inbreng welke het. ofschoon voorbereiding,
beloofd haden dit samen "te doen "o"n- °ler bePpIkt,e middelen beschik- van prinsc Margriet mr Pietra van
derweg raakten ze elkaar kwijt De kend" ln P?rlode tussen het eerste en Vollenhoven. Hoewel liet vernieuwen
een bereikte Jeruzalem. De ander .net !';vce«e attcaanse concilie had ge- van het wegdek voor het raadsgebouw
redde in 'n streek die door de ho«°rer ,ev®r«- aan de -Javastraat, waar het burgerlijk
getroffen was. een «zin van de dood
en omdat zijn geld op was, keerdeI RnoJocni Uooh
hij naar huis terug. In Jeruzalem IDOClfCnWCCi^
zocht de een overal zijn makker. Tel-1 -*r C 1 I
kens zag hij hem bij kerkelqke plech-! /t OuYtlClYI I TV
tigheden vlak vooraan in de kerk.l^ u<"
terwijl hij nauwelijks een staanplaats.(AMSTERDAM (ANP)
van
je achterin had kunnen krijgen Maar
bij de uitgang vond hl) zijr. kameraad
niet, hoe hij ook zocht Het verhaal
van deze twee oude mannen is hele
maal niet als een kerstverhaal be
doeld. Toch zou ik weinige weten die
beter zijn. Zo wensen we onze lezers
een gezegende gang naar Bethlehem,
PARIJS Ze zijn er. de J'eres
Noel' ran Parijs, een bus vol, ge-
leeu 'i kinderen (en ote men.
sent -erblijden met goede gaven.
huwelijk van de prinses wordt voltrok
ken, niet bepaald geruisloos is verlopen.;
We! in alle stilte, zelfs in het gehlem.!
.worden reeds repetities gehouden in de
Z rnnnrj benedenzalen van het raadsgebouw om,
te komen tot een op de seconde kloppend!
De boeken- tijdschema op 10 januari, tijdras de
week 1967 zal worden gehouden van za-plechtigheden Personeel van de ge-
terdag 25 febr. tin 4 maart. De gala- meente bleek bereid zich ln te leven in,
avond en het boekenbal vinden plaats op .de rollen van het bruidspaar en de vele
vrijdagavond 24 febr. in het internatio-j koninklijke gasten, die bij de huwelijks-
naai congrescentrum RAI Amsterdam I voltrekking aanwezig zullen zijn.
Het programma voor de gala-avond Zij waren voorzien van naamschilden,
wordt samengesteld door en staat onder waarop tevens het nummer staat ver-i
produktie van Jan Vrijman en RinUs meld van de rijtuigen, waarin zij zullen
Ferdinandusse. De verslering van het zijn gezeten. Op de naamschilden vanl
congres voor het boekenbal wordt dit-1prinses Margriet en mr Pleter van Vol-]
maal verzorgd door de twee ontwer-lenhoven staan geen namen: bruid en,
pers. die tot nu toe het boekenbal heb-bruidegom is voldoende. Ook prinses
ben versierd, Pieter Groot uit Westzaan.j Irene en 'naar echtgenoot worden ver-1
voor wie het in 1966 de eerste keer was. wacht Er was althans een draagster
jen Metten Koornstra. die alle daaraan!met het naambord .prinses Irene' er.
voorafgaande boekenbals heeft versierd een drager met het bord .prins Hugues'.
voordelen bieden, dat daartegenover
Nederland geen enkele kans maakt,
zolang desondanks tot voor kort in
Nederland de werkgelegenheid meer
dan overvloedig was behoefde men
zich van deze ongunstige verhouding
niet al te veel aan te trekken. Maai
nu ook hier de werkgelegenheid af
neemt wordt dit anders
De Nederlandse regering zal in ver
band met de veranderde omstandig
heden gunstiger mogelijkheden moe
ten scheppen. Te lang, naar nu blijkt,
heeft men zich veel te weinig aange-
trokken van wat men in een land
als België dienaangaande deed en
doet. De tijd is voorbij dat kleine of
zelfs grote landen, ook wat de indus
trialisatie betreft, hun eigen gang
kunnen gaan.
Faciliteiten en voorwaarden door het
ene EEG-land verleend en bedongen,
moeten afgestemd zijn op die van de
andere. Willen de EEG-landen een
werkelijke (althans) economische
eenheid gaan vormen dan is coördi
natie en onderling overleg zeker nu
wel geboden.'
.links liberaal', dan weer .onafhan
kelijk socialistisch' of .onafhankelijk'
soc, soms radicaal', cn het is ons ook
wel eens overkomen, dat een boze
kenschetser raak dacht te slaan mei
.crypto-communistisch'. Wijzelf zou
den aan .radicaal' de voorkeur ge
ven, maar dan niet in de partijpoli.
tieke betekenis van het woord'. Na
er op gewezen te hebben, dat .radi
caal' oorspronkelijk de aanduiding
was voor de linkervleugel der Fran
se republikeinen en dit dan in te
genstelling tot .opportunistisch', ver
volgt hel blad: ,Nu is het zeker niet
zo. dat ,De Groene' zich niet tlV3is
zou voelen in een sfeer van links
en in een sfeer van sterk sociaal
besef. Toch dient men bij het woord
.radicalisme' in verband met ons
blad aan iets anders te denken, te
weten aan de eerste en eigenlijkste
betekenis van dat woord de nei
ging om tot de wortel, de radix, te
gaan. Wie jaargangen van ,De Groe
ne' ter hand neemt en zich verdiept
erin. bespeurt telkens weer die
neiging en dus ook het streven en
ie poging niet aan de oppervlakte te
blijven, maar verder te graven, be
werktuigd met de rede en door on
vervaardheid gesterkt op zoek naar
kern en wezen van de problemen
en veelal van de conflicten, waar
mee in de desbetreffende periode de
wereld of het eigen land te maken
kreeg, zowel politiek als cultureel'.
In de kop van het blad voert .De
Groene' de nadere aanduiding .onaf
hankelijk'.
komen zou zijn de opvatting dat
de regeling van de omroep een po
litiek zo heet hangijzer is, dat zij de
vorming van nieuwe regeringscom
binaties aanzienlijk zou kunnen be.
lemmeren. Dit is een opportunistisch
motief, ook en vooral een gevaarlijk
motief, omdat het hier een zaak be
treft waarbij het grondrecht van de
uitingsvrijheid in het geding is. En
met grondrechten mag men niet sol
len.
Gezien in historisch perspectief Is er
voor haast allerminst aanleiding. Het
eerste ontwerp voor een radlowet is
werp gaat terug tot 1953. Sinds 1930
wordt de omroep bij algemene maat
regelen van bestuur geregeld. De
jongste algemene maatregelen van
bestuur, het radlobesluit 1965 en het
gewijzigde televisiebesluit 1956. be
vatten vrijwel alle elementen die ook
het wetsontwerp bevat. Dat maakt
bijvoorbeeld, in beginsel, de toewij
zing van een zendmachtiging aan de
stichting Radio Televisie Nederland
en aan andere gegadigden die aan
het getalscriterium voldoen mogelijk
Nogmaals: Er is noch reden, noch
een redelijke aanleiding tot haast
overheid belast en welke zij subsidi-l
eert, kunnen we precies te weten ko-|
men hoe de overheid de verschijnse
len waardeert. Heel vroeger moesten]
de kranten een extra belasting be-i
talen, het .dagbladzegel. Want de
overheid vond het helemaal niet zo
nodig dat iedereen kranten kon lezen.
Maar toen men grotere waarde ging
hechten aan de vrije meningsuiting,
verdween het dagbladzegel. En op 't.
ogenblik zijn er a] die vinden, dat de
overheid kranten behoort te subsidi
ëren!
Bij de PTT vrees ik een ontwikkeling i
in tegengestelde richting. Geruis
loos kan de PTT van onderneming,]
die de communicatie onder het volk
wilde bevorderen, veranderen in een
instrument van de overheid om de
communicatie te belasten. De enorme
PTT-winsten in het recente verleden
zijn een bedenkelijk teken. Een iaar-
iijkse subsidie aan de PTT zou beter'
passen bij de betekenis van deze on
derneming zoals ik die zou willen,
zien. Een principieel debat in het
parlement over de functie van de
PTT zou ik toejuichen. Moeten we
we de uitwisseling van gedachten en
gevoelens per post gaan subsidiëren
of belasten Een mooie vraag
Het. weekblad ,De Groene Ainster.
dammer' (onaf) staat deze week in
het teken van liet negentigjarig be
staan. Het blad vraagt zich in een
lubtieumartikel op de voorpagina af:
■Bij alle bezwaren tegen etiketten-
plakker ij welk etiket zou .De Groe
ne' wel wïïlen en mogen opplakken
Het blad gaat verder:
.Het is geen gewone vraag. In eer
overzicht van persmeningen lezen we
vaak achter de naam van een kram
kenschetsend woord-tussen-haakjes
Als het dan om .De Groene' gaat is
er nogal wat variatie, in andere ken-
schetsende, al dan niet sierend be
doelde woorden. Nu eens is het
Met grote spoed hebben de nog
slechts enkele wéken in het zadel ïif-
tende ministers Klompé en De Quay
de memorie van antwoord op he!
ontwerp-omroepwet aan de twrede
kamer aangeboden. Hoewel de, Nieu
we Rotterdamse Courant' (liberaall
in her algemeen waardering kan heb
ben voor een snel en doelbewust be
leid, vindt het blad in dit geval de
haast niet verdienstelijk. De memo
rie maakt duidelijk, dat het liuidu/e
kabinet ten aanzien van de regeling
ran de omroep niet teil afwijken van
lijn van de vorige regering. Het stuk
moet nog onder de leiding van de
heer Vrolijk zijn geconcipieerd. Op
enkele punten is van verstrakking m
plaats van liberalisering sprake. Dit
geldt met name voor de nieuwe re.
dactie van de artikelen waarin het
inteursrecht van de omroeporgani
saties op de publikatie van de pro
grammagegevens nog scherper wordt
vastgelegd.
Het zou onverantwoord, onverstan
dig en in feite ook ondemocratisch
ïjn. als het parlement het nuttig zou
oordelen het wetsontwerp nog vóór 1
februari te behandelen. Praktisch
lijkt dit bovendien vrijwel een on
mogelijkheid. omdat behalve de twee.
de kamer ook de eerste kamer er nog
aan te pas moet komen.
De enige aanleiding tot een spoed
operatie want daarop zou het neer
In een beschouwing over de tariefs
verhoging van de PTT zegt de ru-
briekschnjver Flex in .Trouw'
(prot. chr.J dat het tijd wordt om
ons te gaan bezinnen op de functie
die de PTT dient te vervullen.
.Heel vroeger, in 1850. was het de
bedoeling de communicatie onder het
volk te Bevorderen. Reizen was duur.
Maar je kon elkaar een papiertje stu-
postwet bedoelde een goedkope trans-
portmogèJijkheid te scheppen. Han
del en nijverheid, iedereen profiteer
de ervan. De communicatiemiddelen
(wegen, kanalen, kranten, posterijen,
radio, televisie, telefoon, spoorwe
gen) zijn voor een volk wat de ade
ren zijn voor een lichaam. Een
verstandig volk doet alles om zijn
.bloedsomloop' te bevorderen. Zonder
communicatie geen welvaart, geen
vooruitgang. Het domste wat een
samenleving kan doen is de communi
catie-mogelijkheden beperken.
Waarom moeten de kerken geen
bouwbelasting betalen? Waarom is
■het bedrijven van kunst niet speci
aal belast? Waarom geen leeszaal
belasting ingevoerd? Of een onder-
wijsbelasting Al deze zaken zijn
gesubsidieerd het onderwijs zelfs zeer
zwaar. Terecht. Want de overheid,
die er ons ten goede is. wil daarmee
bewust de genoemde zaken bevorde
ren. Maar theoretisch is het ook
denkbaar, dat een domme overheid
onderwijs eigenlijk maar een luxe
vindt en meent dat ouders, die kin
deren kennis willen laten bijbrengen,
daarvoor best een paar honderd gul
den belasting kunnen betalen. Door
na te gaan welke verschijnselen een
De Gazet van Antwerpen staat in zijn
comment aar kolom stil bij de /lood I
van een dagblad', de overname van
de Gazette de Liège door La Libre
Bélgique. Hiermee is een blad ver-I
dwenenwaarmee de Gazet ran Ant
werpen nog al eens in de clinch lag
met betrekking tot Vlaams-Waalse1
problematiek. Wat dit punt aangaat
noemt het Antwerpse blad de Gazette
de Liège ,het potdichst gesloten van j
onbegrip en eenzijdigheid'. In dit op
zicht, aldus het blad. kan de over.
name door Lu Ltbre Belgiqne nau
welijks een verslechtering'zijn. Niet-
temin treurt De Gazet van Antwer
pen bij .de dood van een dagblad':
.meer en meer zullen nog de werke
lijk groten kunnen standhouden,
waarbij vooral de advertentiepositie
van kapitaal belang is. Fusies, con
centraties en verdwijnen lot een niet
tegen te houden ontwikkeling. Het
verschijnsel doet zich voor in Enge
land, in Duitsland, in Frankrijk, hoe
wel daar provinciale bladen zich in
posities van sterkte hebben weten op
te werken.
Telkens wanneer een dagblad ten on
der gaat. wordt een stem tot zwij
gen gebracht aan de rondetafel der
democratie En dit ls verontrustend.
Maar het heeft geen zin de econo
mische werkelijkheid te loochenen.
Het is immers zeer de vraag of "met
de kunstmatige subsidiëring van een!
zich niet meer bedruipende krant, de'
persvrijheid gediend zou zijn. Zoals
de Duitse persmagnaat Axel Sprin
gers het uitdrukte: ,Een groot aan
tal advertenties is nog altijd te ver
kiezen boven een alleenstaande me
cenas'.
(ADVERTENTIE)
'n Grote Kerstmlsvreugdebron
Is 'n muzikale platenhon
Het Ru**Kehc vakltondsorgiuin
Troed meldt dat w». jaar gch-dt-n
stukjes huid van drie Russische
doktoren aan een ruimteschip zLjn
meegegeven en vervolgens weer
bij de oorspronkelijke eigenaars
zijn ingeplant. Doel van deze
proef, die acht maanden voor de
Kus Joerl Gagarin op 12 april
1961 de eerste ruimtevaarder
werd. werd genomen, was de ge
volgen van kosmische straling
voor de mens te itepulen. Het inen-
se.iyk weefsel bleek niet te hel»-
ben geleden. De dokter» die stuk
jes huid afstonden waren M. Kn-
pitsjnikov, N. Kilmkov en S. No-
wikov van het experimenteel bio
logisch instituut te Moskou, Stuk-
ies huid werden losgemaakt Min
nun schouders en dyen, in geste
riliseerde flessen geplaatst en
vervolgens naar de ruimte ge
stuurd aan boord van een kunst
maan die op 19 augustus 1960
werd gelanceerd. Op 22 angustus
kwamen de stukjes weefsel in het
laboratorium terug en werden rei
weer ingeplant, santen met an
dere stukjes huid tan dezelfde
dokters die men voor eontrole
in het laboratorium had achterge
houden. De «tukjes die op reis wa
ren geweest schoten wortel op de
achtste dag, later dan de contro
lestukjes, meldt Troed.
In een poging om de Lotidcr,.>e
gemeen t earn Me na ren du idelijker
brieven aan het publiek te latm
opstellen, zijn voorbeelden hoe het
niet moet ontleend aan de post ixw
de dienst der pensioenenDe voor
beelden zijn: tenzij ik mijn wans
geld krijg zal ik gedwongen wor
den een onsterfelijk lev én te lei
den (immortal in plaats van im-
moralj'. JHeneer. het verheugt mij
te kunnen mededelen dat mijn
echtgenoot die vermist teas, thans
dood is'.
,U hebt mijn kleine meisje veran
derd in een kleine jongen. Maakt
dit verschil uit*'
W Het aantal generaals in het Bel
gische leger is dit jaar aanzienlijk
gedaald, en wel van 04 in maart
tot 43 op dit ogenblik, zo meldt
het Brusselse blad ,Le Soir'. Dit
zou het gevolg zijn van een be
sluit van de minister van defen.
sie. Poswick om met nieuwe genc-
raaisbenoemingen te wachten op
de resultaten van de diepgaande
reorganisatie der Belgische strijd
krachten. waaraan op het ogen
blik wordt gewerkt.
Charly, het laatste rang eer paard,
dat dienst deed bij de British Rail
ways, is de wei ingestuurd. Jaren
lang heeft in Newmarket tot volle
tevredenheid van zijn bazen ge
werkt. Charly's direkte superieur
en begeleider, M. S Lawrence,
zal worden omgeschoold tot sta
tions-assistent.
Charly moet zijn carrière beëin
digen omdat het station tn New
market wordt gesloten. Tot voor
kort leefde er nog een collega van
dit rangeerpaard. Dat was Butch,
die vorig jaar werd gepensio
neerd. Butch heeft de- laatste da
gen van zijn leven doorgebracht
in Eomer.ie'. Lang heeft hij niet
van zijn welverdiende rust mogen
genieten. Dezer dagen blies hl) de
laatste adem u;.'. Zijn laatste
dienst bewees hij de Butcher.
Op feestjes in het gebouw van de
Verenigde Naties in New York
kan niet meer gedanst worden.
De tapijten slijten er te hard van.
De delegatie van Kenia vierde on
langs de derde verjaardag van de
onafhankelijkheid van haar land.
Een .high life' band uit Ghana
verzorgde de muziek. Niet zodra
evenwel was een zestal naren aen
het dansen gegaan, of d<* manager
van de eetzaal voor de gedele
geerden kwam herinneren aar. het
nieuwe voorschrift dat niet meer
gedanst mocht worden omwille
van de tapijten. Nog pas enkele
weken geleden heeft de delegatie
van Tanzania een feest gegeven
waarop naar hartelust op de rode
•'■'ten en op de tonen
e band werd gedanst.
I De volgende advertentie was
te vinden in de kolommen van de
Londense Times:
.Bill Jarvis uit Witnesham ver
zoekt vrienden en relaties vrien
delijk hem geen horizontaal ge
vouwen kerstkaarten te sturen,
aangezien zij van de schoorsteen
mantel vallen.'
I Ongeveer 3500 regeringsambtena
ren ln de -Argentijnse stad I.a
Plata hebben gedemonstreerd te
gen het maken van een dictee,
een opstel en rekensommetjes, een
examentje dat zij In opdracht van
de gouverneur van de provincie
7.ullen moeten afleggen. Zij vinen
dat hun verworven rechten daar
door in gevaar komen. De politie
moest traangas gebruiken om de
betogers uiteen te drijven.
'ADVERTENTIE
GENEVER
ln de handige kneepfles
De borrel die u „toelacht"
Geniet met uw gasten van
die tongstrelend zachte WF
genever. Een rondje WF
Daar is iedereen vierkant
voor! Oude WF Genever
Lf. 10.95 per hele liter
WYNAND FOCKINK