WIM VAN EST: M iOS
EN KERSTBOMEN
NEEM LIEVER EEN AUTO
ZESTIG MILIOEN
VERBETERINGSGELD
al 75laar r
tHoogeHuys
Zaterdag 17 december 1966
mm
orde komen 'is de oost-west-verbinding op Xoord-
Beveland. Met de uitvoering van het eerste ge
deelte is men reeds begonnen. Op Zuid-Beve
land wordt de aanleg van het tweede gedeelte
van de Sloeweg ter hand genomen. Dit stuk
loopt min of meer synchroon met de herverkave
ling De Pol. Een van de problemen hier zijn de
vier viaducten bij 's-Heer-Arendskerke die in één
AUTO EN VERKEER
kilometer weg komen. Verder is van groot be-
lang de verdeelweg door de Zak van Zuid-Be-
veland, die over 's-Heerezihoek, Ovezande, 's-Gra-
venpolder en Biezehnge komt te lopen. De weg
Goes-'s-Gravenpolder is gereed, terwijl de weg
van Rilland naar Bath een opknapbeurt heeft
gehad. In het vijfjarenplan zijn ook de aanleg
van twee viaducten bij de Zandkreekdam opge
nomen.
Ze kennen me nog oueral. Deze week kwam ik met een vrachtwagen kerstbomen in Den Haag
en ik liep even een café binnen om een kop koffie te drinken. De mensen keken op en vroegen:
ben jij niet de IJzeren? Dat overkomt me zo vaak. Als ik ergens de weg vraag, zie je op het ge
zicht van de mensen dat ze me herkennen. Soms brengen ze me onmiddellijk thuis en meestal
vragen ze of ik niet die bekende wielrenner ben. Dat voordeel heb ik uit de sport overge
houden. Het is gemakkelijk bij het aanknopen van relaties en vooral in België, waar ik veel
zaken doe, maak je weer nieuwe vrienden. Daar vergeten ze een coureur zeker niet snel en ik
geloof dat de wielerprestaties toch flink hebben geholpen bij het opbouwen van een merkwaar
dige broodwinning. Ik doe in mos en in kerstbomen.'
Dat verhaal kan men in de eerste
woken van december niet zonder
moeite toegelicht krijgen. De man,
die tijdens zijn wielercarriére al een
legendarische figuur werd, werkt in
die periode ,dag en nacht'. Met twin
tig arbeiders wroet hij duizenden
kerstbomen uit de gronden rond Apel
doorn, in de Peel en in de grensstrook
van Zundert.
Dit jaar was het al een bijzonder
moeilijk karwei vanwege de zware
regens, die overigens ook de boom
pjes te vroeg deden .bruinen' in de
onderste takkenlaag.
Na het rooien gaat de massa op de
vrachtwagen richting Rotterdam en
Den Haag. Daar wachten de weder
verkopers. die de bomen bjj vijfhon
derd of duizend tegelijk kopen van
Wim van Est, die men destijds in de
burgermanlschar-ij de bijnaam van
.IJzeren Willem' schonk. De collega's
in de wielersport noemden hem ove
rigens ,D'n Dikke' en voor zjjn broer
Piet ook een renner van faam -
had men de betiteling ,D'n Blauwe'
gevonden omdat hij watrossig van
haar was.
GEEN FRITES
Willem van Est heeft in het voorjaar
van 1965 zijn racefiets opgeborgen
Hij was toen 42 jaar en de tijd van
triomfen in monsterraces als Bor
deaux-Parijs (die hij driemaal won),
heldendaden in de Ronde van Frank
rijk en in vele zware klassiekers was
afgesloten. Bij dal naderend einde
van zijn wielerloopbaan had Wim van
Est eerst gepoogin de buitenwijken
van Breda een friteszaak tot bloei
te brengen. Maar de mooie naam
.Bordeaux-Panis' bleek niet voldoen
de om dit etablissement rendabel te
maken,
(ADVERTENTIE,
Van Est is daarop met vrouw en
drie dochters teruggekeerd naar Sint-
Willebrord. Hier. op 'L Heike, betrok
hij een solide burgerhuis dat hij
begin 1965 had Van Est de sport
reeds als een b'jbaantje moeten ne
men. Het toeval had gewild dat men
hem eens had gevraagd of hij nieL
aan mos wist te komen voor bloe
misterijen in de omgeving van Gent.
Tijdens zijn gloriejaren mocht Van
Est tal van grootgrondbezitters (die
hem met Fausto Coppi op de jacht
vroegen) tot zijn vrienden rekenen en
nu klopte hij daar niet vergeefs aan
met het verzoek of hij mosgrond kon
steken. Hier en daar leverde dat
moeilijkheden op omdat de deskun
digen niet zeker weten of het zuive
ren van de grond we' zo goed is voor
boom en plant. Niettemin bleef er
voor Van Est voldoende werkterrein
over en sedert 1965 heeft hij zich toe
gelegd op de levering van mos en
grond uit dennenbossen voor bloemis
terijen. die onder meer voor de aza-
leakweek dat ,spul' gebruiken.
In 3nel tempo moest Van Est, die bij
het zware werk nog steeds het hardst
aanpakt, personeel aannemen om het
arbeidsintensieve karwei te klaren.
Hjj moest een klein machinepark
aanschaffen voor het vervoer en zo
werd hij voor het goed tot hem
toordrong een zelfstandige die
iet mocht klagen.
VERDER
In t
Zo. al weikend in de bossen, ont
stond eigenlijk automatisch het plan
om ook kerstboomen te rooien.
Wim van Est, die over arbeiders be
schikte en vervoermiddelen had, wil
de meer. Hij kocht zelf in de zomer
maanden percelen boompjes. Eerst
in 1964 op kleine schaal in de om
geving van Apeldoorn. Een jaar later
waren het er al 25.000 en dit jaar
hij nog niet aan een schatting
LEVENSVERZEKERING
SCHADEVERZEKERING
In de eerste weken van december,
in de'l)jd van Sinterklaas, gaat het
kapmes erin en dan begint voor Van
Est een tijd van onafgebroken zwoe
gen. 's Ochtends voor dag en dauw
van huis om te dooien, te laden, te
vervoeren en te verkopen. De weken
voor Kerstmis treft men hem zelden
of nooit vóór twee uur 's nachts thuis.
,lk ben', zo vertelde hij terwijl hij
zijn brede duim achter een te wijd
geworden broekriem stale, ,in een
paar weken zeker zeven kilo afgeval
len'.
Toch heeft hij nu plezier in zijn
werk gekregen. ,Als ik hard werk,
vergeet ik de racefiets', vertelt hij.
Want, Wim van Est heeft zich slechts
met veel .hartzeer' van de sport kun
nen losrukken.
,In het begin was ik er echt kapot
van', zegt hij, .rnaar nu ben ik er
wel overheen. Bij het werk heb ik
geen tijd om eraan te denken. Al
leen, als ik naar een wedstrijd ga,
dan heb ik 't nog beroerd. Dan moet
het me nog altijd wat'.
,DE VAL'
.Weet je wat de mensen het sterkst
is bijgebleven De val van de Aubis-
que in 1951. Ik had toen als eerste
Nederlander reeds Bordeaux-Parijs
gewonnen en in de Ronde van Frank
rijk veroverde ik daarna de gele trui,
weer voor het eerst in de Nederland
se wielergeschiedenis.
Een dag later, in de etappe naar Dax,
vloog ik uit de bocht en stortte 70
meter het ravijn in. Ze hebben me
toen met veel moeite naar boven ge
haald'.
Toen ik Pellenaars daar zag huilen,
moest ik mijn traantjes aan de ge
scheurde trui afvegen. Toch heb ik
onmiddellijk om ->en fiets gevraagd.
Want, ik wilde verder, zie-je. Maar
dat mocht niet omdat ze dachten dal
ik wel de nodige fracturen moest
hebben. In Tarbes zette de dokter
grote ogen op, want hij kon niets vin
den en daarop ben ik naar huis ge
gaan. Weet je wie ooit de mooiste be
schrijving van dat drama heeft ge
geven? Dat was Gé Peters. Die zei,
toen hij afstapte om naar beneden te
kijken waar ik in de struiken hing:
met zijn gele trui is hij een mooie
boterbloem... Ja, nu kun je erom
lachen, maar toen ik naar beneden
rolde met mijn ogen dicht dacht ik:
nou ga ik naar Sinte Petrus...'.
.Enfin, dat is allemaal voorbij. Het
moest er toch eens van komen. Spijt
van mijn wielerloopbaan heb ik nooit
gehad. Man, het was een prachtige
tijd. We hadden veel plezier vooral
met Wout Wagtmans, want die kon
het goed versieren Tegenwoordig
vind ik er niet zo veel meer aan. Ze
komen allemaal tegelijk naar de fi
nish. Vroeger knokten we de gehele
wedstrijd door
Maar ja. ik kan lie' de jongens niet
kwalijk nemen. Als ze de centen zo
kunnen verdienen, dan hebben ze hel.
heel wat gemakkelijker dan in onze
dagen. Of ze bet lang volhouden
Dat is weer een andere zaak'
WALCHEREN
THOLEN/SCHOUWEN
Op Tholen moet in verband met de Schelde-Rljn-
verbinding, waarbij de brug over <le Bendracht
wordt verlegd, een nieuwe aansluiting naar deze
brug worden gemaakt. Op Schouwen zal de rond
weg van Noordgouwe, die een onderdeel vormt
var. de weg Zierikzee-Brouwershaven. worden
verbeterd. Niet in het vijfjarenplan opgenomen
:s de verbeter.ng van de weg Haanurtede-Burgh.
Men wil dit, werk echter toch uitvoeren.
Z.-VLAANDEREN
Wat Zeeuwsch-Viaanderen betreft, een belang
rijk project is hier dc nieuwe weg van Kraag-
brug naar de nieuwe brug over het kanaal Ter-
neuzen-Gent. Men wil op vrij korte termijn met
deze aanleg beginnen. Later zal deze weg wor
den doorgetrokken naar Hoek, waarbij het tracé
om Hoek heen komt te lopen- Wanneer men mo.
menteel van de Braakman naar Hoek rijdt komt
men vlak voor Hoek op een wegdek dat vol z:t
met putten. Dit gedeelte zal in de toekomst in
verband met de omleiding van de weg naar de
brug. worden afgesloten. De nieuwe weg over
de brug is van groot belang voor Temeuzen. Het
doorgaande verkeer kan de plaats in de toekomst
mijden. Het wordt een dubbelbaansweg, met over
een groot gedeelte aan weerszijden een parallel
weg. Een urgente verbetering .s de weg Oost-
burg-Zuidzande, waarvoor men momenteel bezig
is met de onteigeningsprocedure om de gronden
te verwerven. Verder staan onder meer op het
programma de weg Derde Verkorting-Dneschou-
wen-Zwartehoek, Chnge-Nieuw-Namen
In het vijfjarenplan is onder andere opgenomen
de verbetering van de weg Serooskerke-Veerse
Gatdam. Deze weg zal in wezen hqt tracé wor
den van de nieuwe rijksweg, die in de toekomst
over de dammen zal lopen. Op Walcheren heeft
men dan ook nog te maken met het probleem
van de dubbelstad Vlissingen-Middelburg. Een
n.oeilijk probleem, want hierbij zijn betrokken
de wegen Vlissingen-Middelburg, Vlissingen-Kou-
kerke-Middelburg. Middelburg-Zuid-Sloe en de
Sloeweg. De doortrekking van de Sloeweg naar
Vlissingen is niet in het vijfjarenplan begrepen,
evenmin als de weg Vlissingen-Middelburg. Wel
in het plan zijn opgenomen de wegen Vlissingen-
Koudekerke en Middelburg-Zuid-Sloe, Van de
bestaande wegen op Walcheren hebben al een
opknapbeurt gehad Domburg-Westkapelle en
Zoutelande-Westkapelle. Aan de weg Seroosker-
ke-Oostkapelle is men .bezig, terwijl in het ka
der van het vijfjarenplan nog aan de beurt komt
Middelburg-Veere. Aan de kanaalweg in Middel
burg is men nog met de verbetering bezig.
BEVELAND
Een van de belangrijkste wegen die in het kader
van het vijfjarenplan op de Bevelanden aan de
RAMBLER-RENAULT-'6 7
De Rconbler-RenmOts 1967 zijn gebaseerd op do geheel nieuw ontworpen Rambler Rebel van hei
American Motors concern. De carrosserie van dit nieuwe Rambler type kreeg een vlotter rn mo
derner uiterlijk aspect de wielbasis werd met 6 cm vergroot tot lt.90 m, terwijl de wagen van bumper
gemeten precies 5 meter lang is (voorheen .',.95 m) De Rambler-Renault range omvat naast een ti
de ars hardtop, die door zijn prestaties en lijn een echte Gran Tiirismo allure heeft, doch daarnaast
het voordeel biedt van Amerikaanse' ruimte. De nieuwe Rambler-Renaults zijn niet alleen voorzien
van het reeds in 196S door American Motors geïntroduceerde dubbele remsysteern, met gescheiden
circuits, schijfremmen op de voorwielen en servobekrachtiging voor een gemakkelijke bediening, maar
bezitten tevens een solide zelfdragende carrosserie. Overeenkomstig de huidige veiligheidsnormen in
de VS is een energie-absorberende stuurkolom gemonteerd, die bij een botsing telescopisch vervormt
Dashboard en interieur zijn zwaar gecapitonneerd. Bovendien werd een totaal nieuwe achtcrascon-
structie ontwikkeld met schroefveren en vier gelei de-ar men, waardoor het mogelijk is geworden een
soepele en comfortabele vering te realiseren, terwijlwegligging en koersstabiliteit. ook op slechte weg
dekken verbeterd zijn. Ook de vergroting van de spoorbreedte draagt hiertoe bij. De Rambler-
Renault modellen 1967 worden geleverd met een sterkere motor dan voorheen. De gemonteerde 6-
cittnder in lijn behoort met zijn overvierkante bo- ring-slag verhouding, 7 x gelagerde krukas en wig
vormige verbrandingsruimten tot de modernste in zijn soort. De cilinderinhoud bedraagt .i.h hier en
het. maximum vermogen 155 pk bij 1,1,00 omw. per min.. Dank zij gewijzigde transmissie verhoudingen
wordt een zelfde rijsnelheid bereikt bij een lager motortoerental. De topsnelheid ligt bij de jr,o 'km
per uur. De wagen is vanaf januari leverbaar.
INFRARODE
WAARSCHUWER
Klektronica-ingenieurs in Del ruil hebben, vol
gens mededeling van John Farese, een functio
naris van de .Radio Corporation of America',
een apparaat geconstrueerd dat voor de automo
bilist een hulp kan zijn om aanrijding met een
voorligger te voorkomen. Dit apparaat zendt
nnmelijk een onzichtbare infrarode straal uit
die tegen een eventueel voor hem rijdende auto
weerkaatst en een waarsehuwingssignaal doet
weerklinken of oplichten zodra de onderlinge
afstand in verband met de relatieve snelheid te
klein wordt. Eventueel zouden de remmen van
ile nchterste auto dan nog automatisch in werking
gesteld kunnen worden wanneer de bestuurder
zelf niet zou reageren. Het apparaat zou ook
op schepen In vliegtuigen en ruimtevoertuigen
gebruikt kunnen worden.
VLISSINGEN Zestig miljoen gulden. Dit is het bedragdat provinciale water
staat van Zeeland in vijf jaar nodig denkt te hebben voor de aanleg van nieuwe en
verbetering van bestaande wegen. Die aanleg en verbetering geschiedde in het kader
van een vijfjarenplan waarmee in 1965 een begin is gemaakt en dat voor 1970
beëindigd moet zijn. Met dit vijfjarenplan is een planning op langere termijn ont
staan dan in de vroegere twee jarenplannen mogelijk was.
In het jongste nummer van het BOVAG-blad, het officiële orgaan van de Bond
van automobiel-, garage- en aanverwante bedrijven, is een ingezonden medede
ling' opgenomen als reactie op de recente serie advertenties van de Nederlandse
spoorwegen, waarin de NS de ongemakken en de gevaren van het autorijden ex
tra onderstreept om de weggebruikers er toe te bewegen de trein te nemen. In de
afgelopen maanden zijn in de Nederlandse dagbladen acht verschillende adver
tenties van de NS verschenen.
Boven de .tegen-advertentie' m het BOVAG-blad
staat: .in de rij staan, kaartjes kopen, soms af
gesnauwd worden. Ja. zo is dat met de trein'.
De verdere tekst van de advertentie luidt: .met
koffers zeulen. Hollen. Of wachten. Koude voeten
op het tochtperron Dienstmededeling: treintje
komt een kwartiertje later. Wachten. Dringen,
ellebogenwerk, tenen trappen, plaatsje zoeken.
Op de tocht zitten, in de kou of in de broeihitte.
Hangt van uw medereizigers af. Die kunt u niet
uitkiezen. Of: staanplaats, voor twee-personen-
retour eerste klas 53,50. Dat is de trein. Aan
sluiting missen, verkeerd overstappen, kou kleu
men. Bespreking afbreken, order missen, of
spoortreintje missen. Boemelen, overstappen,
uitstappen. Fietsje pakken en in de regen, met
koffer achterop, drijfnat thuiskomen. Daten we
effe wel wezen, zo is dat toch vaak. met zo n
trein. Blijf eigen baas. Heb uw vrijheid lief'. De
advertentie besluit met: ,neem liever de auto'.
Deze .tegen-advertentie' is afkomstig van een
BOVAGlid. Hij heeft zijn bond ook een ingezon
den brief gestuurd, waarin hij onder meer schrijft
dat de teksten van de NS-advertenties. onfris'
zijn, omdat ze geschreven zijn in de geest van
,alv vader vanavond niet meer thuiskomt, dan
:s dat zijn eigen schuld. Had ie maar niet met de
auto moeten gaan'.
Volgens hem kan men het vrijheidslievende Ne
derlandse volk niet voorschrijven welk vervoer
middel het moet kiezen. Het openbaar vervoer
zal het autobezit nooit kunnen afremmen. Nog
sterker, door een dergelijke propaganda zal het
alleen maar toenemen, aldus de schrijver.
Hij is voorts van oordeel, dat er meer voorzienin
gen voor het wegverkeer m Nederland moeten
komen. .Dan', zo zegt hij, .kunnen alle verkeers
obstakels zoals trams, grote stadsbussen, over
wegen, kostbare stations en dure treinen gelei
delijk aan verdwijnen. Want die raken vanzelf
uit de tijd. Ieder gezin wil een auto'
Hij zegt tenlotte, dat er in de Nederlandse
dagbladen voor antitrein-advertenties tekst ge
noeg is. maar, zo voegt hij hier aan toe, daar
zijn wij, automobilisten, te fatsoenlijk voor'.
Overigens zal de in het BOVAG-blad afgedrukte
advertentie niet aan de dagbladen worden aan
geboden.
.We zijn helemaal niet tegen de auto. maar
hebben slechts tegen de problemen op de weg
geageerd. De auto heeft ongetwijfeld veie plus
punten. Deze worden echter door het huidige
overbelaste wegennet, het toenemende verkeer
van de ingewikkelde verkeerssituatie teniet ge.
daan'.
Dit is het commentaar van de heer D Otten.
hoofd van de afdeling propaganda van de Neder
landse Spoorwegen, op de in het orgaan van de
Bond van Automobiel-, Garage- en aanverwante
bedrijven opgenomen .ingezonden advertentie'.,
waarin de nadelen van het reizen per trein wor
den vermeld en wordt aanbevolen de auto te
nemen. Deze reactie was weer het gevolg van
een recente serie advertenties van de NS, die
volgens de BOV AG en de RAI afbreuk zouden
doen aan de auto.
,Op deze reactie hebben we zitten wachten', aldus
de heer Otten, ,want het is begrijpelijk dat de
garagisten na de minder goede autoverkopen .dit
jaar in de pen klimmen wanneer zij menen, dat
hun belegde boterham in gevaar dreigt te ko
men'. Hij is echter van oordeel, dat de in het
BOVAG-blad vermelde advertentietekst, waarin
onder meer wordt gesteld dat men voor een
tweepersonen-retour eerste klas ad 58,50 slechts
een staanplaats krijgt toebedeeld, meer een reis
ervaring van de schrijver is. ,Een treinreis van
58,50 voor twee personen eerste klas kan',
volgens de heer Otten. .gelden voor de afstand
Haarlem-Maastricht'. Dat men dan het hele tra
ject geen zitplaats kan krijgen, gaat er bij hem
niet in. Laat de inzender eens op een normale
dag de trein nemen. Hij za! tot andere gedachten
komen, zo voegt hij hieraan toe .Nogmaals', zo
zegt de heer Otten. .we zijn niet tegen de auto.
Integendeel. Uit een enquete onder een aantal
reizigers is bovendien nog gebleken, dat 40 pro
cent van de reizigers, die eerste klas reizen,
over een auto beschikken Bij de tweede klas
reizigers heeft 31 procent dagelijks een auto ter
beschikking'.
De kilometer-vreter! De man die wellicht te veel van
zichzelf vergt, maar zeker niet van z'n kostbare automotor. Daar
heeft hij Shell Super motorolie voor gekozen. Dè olie voor alle
typen auto's - voor alle temperaturen - voor alle rij-stijlen - voor
alle rij-omstandïgheden. Onder alle omstandigheden garandeert
Shell Super motorolie maximale motorbescherming! Shell Super
motorolie - voor smering in veelvoud!
SHELL
BIEDT
MÉÉR!
De noodzaak om verder vooruit te kijken ont
stond door de uitvoering van het deltaplan. Door
•Je verbindingen via de Oosterscheldebrug, Gre-
vehngendam en Haringvhetbrug stond men voor
de eis ten noorden van de Westerschei de nieuwe
wegen aan te leggen. In Zeeuwsch-Viaanderen
was de industrièie ontwikkeling een van de over
wegingen en verder de verbreding van het ka
naal Terneuzen-Gent en ook de dubbeldekkers
op de dienst Kruimngen-Perkpolder speelden een
rol. Wat die veerdiensten betreft, de dubbeldek
kers zullen een grote verkeersinjectie voor de
wegen betekenen en daarom moeten er maat
regelen worden getroffen. Ook kwalitatief wor
den er nieuwe e.sen gesteld. Dit alles heeft bij
de provinciale waterstaat tot een verhoogde actie-
tiviteit op het gebied van de wegenbouw geleid.
Er heeft bij de provinciale waterstaat een perso
neelsuitbreiding plaatsgehad en tevens een spe
cialisatie. dit in verband met de hogere eisen
onder andere kunstwerken in de wegen, ver-
keersonderzoek en niet te vergeten de nieuwe
wet uitkering wegen, die een grote administra
tieve rompslomp met zich meebrengt, maar
waarvan men overigens voor wat betreft de pro
vinciale waterstaat maar weinig verwacht i Zes-
lig miljoen gulden is er dus volgens de raming
met dit vijfjarenplan gemoeid. Hiervoor zal on.
geveer 50 kilometer nieuwe weg worden ge
maakt. terwijl ongeveer eenzelfde aantal kilo
meters bestaande weg zullen worden verbeterd
Een deel is al gerealiseerd, om een voorbeeld
te noemen: de wegen naar de Oosterschelde
brug.
4-' Al KMA AR