Mysteries rond de afvoer van afvalwater op Westerschelde Hercules sloeg basis Middelburgse fabriek Protest tegen niet uitnodigen Antwerpen 2 NA BEGROTINGSZITTING VAN NOORDBRABANTSE STATEN: TWIJFELS AAN NADER TECHNISCH ONDERZOEK NAAR DE GEVAREN Moderner Geen onderzoek Rapport-nota ALMANAK Foto Verschoore KUNST IN ZEELAND Concert Limburgs Symphonie Orkest ZEEUWSE PLATTELANDSVROUWEN VIERDEN JUBILEUM IN GOES ,De ratel' PROVINCIALE ZEEUWSE COURANT VRIJDAG 18 NOVEMBER 1966 Mr F. IV. Adriaanse herbenoemd als lid raad voor de kunst VLISSINGEN. De minister van CRM zal op de algemene vergadering van de raad voor de kunst op zaterdag 19 no vember de 25 nieuwbenoemde leden van die raad installeren. Onder hen bevindt zich ook mr F. W. Adriaanse uit Mid delburg die voorzitter van de afdeling ballet Is. De heer Adriaanse maakte al eerder deel uit van de raad voor de (Van een onzer redacteuren) DEP' BOSCH - MIDDELBURG Mysteries dreigen te ontstaan ronc" de .affaire' van de door Noord-Brabant begeerde afvoerleiding voor (Brabants) afvalwater naar de Westerschelde. Men weet het: in Zeeland leidde dit plan tot protesten omdat men het schrikbeeld van een vervuilde Westerschelde vreesde. Gedeputeerde staten van Zeeland stelden reeds op 26 juli 1965 de minister van verkeer en waterstaat zelfs officieel in kennis van hun verontrusting. Resul taat: bij zijn bezoek aan Zeeland op 12 januari van dit jaar zegde minister I Suurhoff toe een nader technisch onderzoek naar de ge varen van vervuiling te doen instellen. Onderzocht zou dus worden of de Westerschelde inderdaad zo .zelfreinigend' was dat deze rivier het afvalwater uit westelijk Noord-Brabant zou kunnen verwerken. De Brabantse gedeputeerde ir H. A. van Haaren vertelde gisteren in de statenzitting van Noord-Brabant, dat dit technisch onderzoek inmiddels geresulteerd heeft in een nota, die ,een ondersteuning is van onze gedachten'. Anders gezegd: die nota maakt dus duidelijk dat er geen reden is voor ongerustheid over een vervuilde Wester schelde. Maar nu het mysterie: het ziet er naar uit dat er in feite geen sprake is geweest van een serieus nader technisch onder zoek nota. Een dergelijk stuk was althans by het college van gedeputeerde staten niet ontvangen. Nog altyd is het stand punt van kracht dat g s van Zeeland lebben uitgesproken in de onlangs ver schenen geleidebrief by de provinciale begroting voor 19G7. Alles scheen nop klaar en duidelijk toen gedeputeerde Van Haaren giste ren in de grote recreatiezaal van de PNEM in Den Bosch, waar de be grotingszitting van de Brabantse sta ten wordt gehouden, antwoordde op vragen over deze afvoer van afval water. Optimistisch voor de Braban ders begon hij: ,Ik acht het niet uit gesloten. dat nog in 1967 begonnen wordt met de aanleg van deze af voer', zo deelde hij mee. Hij herinnerde aan het rapport van de rfCommissie-Kortmann' waarin lo zing van het Brabantse afvalwater bij Waarde wordt voorgesteld. Ook moest hij memoreren dat de minister van verkeer en waterstaat nog geen uitspraak heeft gedaan. En voorts maakte hij gewag van ,de bezwaren van Zeeuwse zijde'. .Daarna werd er alsnog een technisch onderzoek Inge steld onder leiding van ir Zijlstra, di recteur van het BIZA', aldus de gede puteerde. Dat onderzoek leverde een rapport op en ,de minister stuurde daarover een nota aan gedeputeerde staten'. De heer Van Haaren voegde hier nog aan toe: ,Nu hebben gs de minister verzocht een spoedige beslissing te nemen. Ook is het de bedoeling dat beide commissarissen der koningin (van Brabant en Zee land) binnenkort hierover een gesprek hebben met de minister". Daarin staat letterlijk: ,BIj het werk bezoek van de minister op 12 januari ovlncie is van dit jaar aan c ,Wat staat er in die nota?', wilde ir J. G. Gooden (kvp) bij interruptie we ten. Na enige aarzeling antwoordde ge deputeerde Van Haaren: ,Het was een ondersteuning van onze gedachte, dat de hoeveelheid afvalwater maar van zo ondergeschikte betekenis i3 dat er geen rekening mee gehouden behoeft te worden. Hoewel er wel enige vervuiling kan zijn'. Brabants commissaris der ko ningin vude dit betoog aan. H(j stelde dat het eerste rapport (van de commis sie-Kortmaan) waa gebaseerd op oude gegevens, bijvoorbeeld over de Thee: ,In deze nota wordt met modernere Nederlandse gegevens nog eens aan„ toond dat onze conclusies aangehouden kunnen worden', aldus de statehvoorzit- ter. Na afloop van de Brabantse staten vergadering hebben wij by het provin ciaal bestuur van Zeeland geïnformeerd naar de nieuwe nota. Van de zyde van dit bestuur doelde men ons mee geen kennis te dragen van een ministeriële irovineïe fs hier- (over de verontrusting over de conclu sies van het rapport van de commissie- Kortmann. Red.). De daarop gevolgde nadere toelichting van de zyde van de minister heeft onze verontrusting ech ter niet kunnen wegnemen. Daarom heb- misschien wat door elkaar gehaald', al dus de heer Van Haaren. .Het betreft hier een nota opgesteld door de commis sie. onder leiding van ir Zyistra, een nota die aan de minister Is gezonden. Die nota, waarin dus conclusies van deze technische commissie waren ver werkt, is ter kennisneming aan ons toe gezonden, Maar het provinciaal bestuur van land zegt die nota niet te kenne daarop deelde gedeputeerde Van Haaren enigszins verrassend mee, dat de nota zelfs ter sprake is gekomen tydens onderbond tussen gedeputeerde staten van Zeeland en gedeputeerde staten Noord-Brabant,Is het inderdaad de bedoeling dat de beide commissarissen der koningin hierover een bespreking zullen hebben met de minister, zoals u in de staten zei?' vroegen wij. .Nu ja, de minister is daarvan zelf nog niet op de hoogte', aidus de heer Van Haaren, Opnieuw stelden we ons in verbinding met een woordvoerder van het provin ciaal bestuur in Zeeland, te weten de commissaris der koningin, mr J. van Aartsen. Nadat we hem op de hoogte hadden gesteld van de nadere toelich ting die de heer Van Haaren ons ver schaft had, kon de heer Van Aartsen het mysterie gedeeltelijk ontsluieren: .O. maar dan gaat het hier om mede delingen van ae minister van vier of vijf maanden geleden. Een nieuw tech nisch onderzoek is er naar mijn mening niet geweest. Er waren wel besprekin- ;en. Die zijn in juni al afgesloten. We lebben toen slechts een nadere toelich- ing gekregen', aldus de commissaris. Opnieuw dus (evenals in de geleide- brief): ,een nadere toelichting', geen conclusies van een nader technisch onderzoek. Met deze gegevens opnieuw commentaar gevraagd aan gedeputeerde Van Haa ren. ,Ja, het gaat hier inderdaad om een nota van maanden geleden', gaf hij daarbij op aandringend dat zoveel gelijk wordt gestreefd naar gezuiverd afvalwater". Nota bene: gs van Zeeland spreken hier niet over conclusies van een na der technisch onderzoek, maar over .nadere toelichtingen van de zyde van de minister'. oor ons was deze reactie van het pi vlnciaal bestuur van Zeeland (geen kt„ nis van een ministeriële nota) aanleiding nader te informeren bij gedeputeerde Van Haaren van Noord-Brabant. ,In mijn antwoord heb ik rapport en nota (ADVERTENTIE) In geval van storing, is voor de abonnees op onze servicedienst dit weekend beschikbaar de heer B. C. Neve, Dorus Rljkers- str. 12, Middelburg. TeL 01180-5025. .eeuwse Jk hoop dat u met deze gegevens iets voor de Zeeuwse almanak kunt maken' schrijft een lezer uit 's-Heerenhoek, maar het lijkt ons geheel afdoende, hem zelf verder aan het woord te laten: piet is echt gebeurd in een huis houden met zes kinderen in 's-Hee- renhoek. De moeder had voor sin terklaas tien chocoladeletters ge kochtdie ze in de wasmachine verborg. Na twee dagen ging ze vrolijk aan de was, de chocolade letters hélemaal vergetend. Het resultaat was verbluffend, een wasmachine vol chocóladesop, bo venop dreef een papiertje met een bekend chocolademerk en het was goed had een mooie bruine teint gekregen. N.B. Het was een vol automatische wasmachine, die door middel van een slang aan de kraan gevuld werd.' Wij hebben deze bijdrage in ex- tenso geplaatst, omdat onze ver. sie toch maar een verdraaide voor stelling van zaken zou geven: De moeder van een kinderrijk ge zin in 's-Heerenhoek sloeg, met het oog op sinterklaas, tien chocolade letters op in haar wasmachine. Toen ze zie*•- enkele dagen later, chagrijnig als altijd, aan de was zette, dacht ze ook dat nog, eerst die chocoladeletters er uit. Eigen lijk moet ik ze, ten behoeve van de almanak, er in laten zitten, maar ze kunnen me in Vlissingen nop meer vertéllen, zit ik met een hms vol ellende, een verziekte wasma chine en tien kostelijke letters in de vernielingEn ze haalt ze er atte tien uit, een v, een e, een r, nog een r, weer een, e, een k, een m, een a, nog al een a en een r. (Van een onzer redacteuren.) DEN BOSCH. ,Het heeft een hoogst ongelukkige indruk gewekt dat onze Belgische Duren niet onze gasten waren op net zeehavencongres in Middelburg'. Dat zei mr H. A. Maeijer (kvp) gisteren in de statenzitting van Noord-Brabant. Dit statenlid fulmineerde heftig tegen het feit, dat. met name Antwerpen niet was uitgenodigd voor dit congres. Eerder had de commissaris der ko ningin in Noord-Brabant, mr C. N. M. Kortmann, verklaard, dat de uitnodigin gen .bewust tot Nederland beperkt wa ren gebleven' en dat .Antwerpen bewust niet uitgenodigd is'. Daarbij hebben de organisatoren van het congres niet over het hoofd gezien dat Antwerpen en Gent belangrijke partners in de ontwikkeling van het Scheldebekken zijn, aldus commissaris. Economisch, politiek en financieel kan de nationale grens op dit moment echter niet verwaarloosd wórden, stelde de heer Kortmann. Hij meende ook: ,Van Neder landse zijde is er ook geen enkel be zwaar tegen de interne contacten van de Belgische havens Antwerpen en Gent. Nadrukkelijk wil ik echter 3tellen dat dit alles niet betekent dat wij geen be hoefte hebben aan overleg met Antwer pen en Gent. We hebben dat overleg ge had en we zullen het ook in de toekomst hebben. Daaraan hecht ik grote waarde omdat de ontwikkeling van Antwerpen Gent, maar vooral van Gent een we- toe. Maar is er dan wel sprake geweest van een serieus nader technisch onder zoek? .Onderzoek is een groot woord. Verschillende technische merites uit het rapport van de commissie-Kortmann zijn eens op hun waarde getoetst. Een :erzoek Dat zal er niet geweest zyn. Een serieus onderzoek, dat duurt jaren', aldus de heer Van Haaren. Verontschuldigend verklaarde deze ge deputeerde nog: .We zijn wat uitgelokt door de heer Willem» (fractieleider van de PvdA in de Brabantse staten. Red.) 'roeg op een manier of hij er MONUMENTENLIJSTEN VASTGESTELD Bij onderscheidene beschikkingen van de minister van cultuur, recreatie en maat schappelijk werk, mr M. Vrolijk, zijn de definitieve monumentenlijsten vastge steld voor onder meer de gemeenten ssele, Driewegen, 's-Heerenhoek en Wolphaartsdijk. Eerste paal voor motel Nieuwerkerk Dinsdag 22 november zal aan rijksweg 18 bij Nieuwerkerk de eerste paal wor den geslagen voor het motel .Nieuwer- Burgemeester A. A. van Eeten zal de plechtigheid verrichten. 'an wist. Conclusie: het ziet er naar uit dat na alle conclusies van het .rapport-Kort- mann' en het rapport-Zijlstra' geen sprake is geweest van een serieus nader technisch onderzoek. En dat leidt weer tot de conclusie: het ziet er naar uit dat de minister van verkeer en water staat momenteel niet over veel meer nieuwe gegevens beschikt over dit af valwaterprobleem dan t(jdens zijn be zoek aan Zeeland op 12 januari jl f ADVERTENTIE: GEMAKKELIJK FILMEN 265,- Vlissingen - Goes - Kruiningen LEDELTHEATER OOSTBURG In het Ledel-theater te Oostburg con certeerde gisteravond het Limburgs Symphonie Orkest onder leiding van André Rieu. Het origineel samengestel de programma heeft helaas slechts weinig bezoekers getrokken. Het pro gramma werd geopend met een rede lijke uitvoering van de korte Vijfde Symphonie van William Boyce; een pit- ADVERTENTIE! VOOR VADER, MOEDER EN KIND In ,De Prins van Oranje' Provinciaal bestuur 35 jaar GOES ,wy zouden beslist g Zeeuwse vrouwen zyn, alB w(j dit kroon jaar niet wilden gedenken', aldus me vrouw I. H. van Oeveren-de Rijke in haar openingsrede by de viering van het 35-jarig bestaan van de afdeling Zeeland van dc Nederlandse Bond van Platte landsvrouwen. Uit alle delen van Zeeland waren leden van de bond naar Goes gekomen om te delen in de feestvreugde in ,De Prins van Oranje'. Mevrouw Van Oeveren heette de aan wezigen van harte welkom, in het bij zonder mevrouw K. van Aartsen-Stap, echtgenote van de commissaris van de koningin in Zeeland, mevrouw F. Huber, echtgenote van de burgemeester van Goes, ir J. Prins, voorzitter van Zeeuwse Landbouw Maatschappij, me vrouw J .W. Visser-Jansen, presidente van het hoofdbestuur van de landelijke bond, mevrouw M. L. Hendriks-Koning van het provinciaal bestuur Noord-Bra bant en afgevaardigden van de Christe lijke Plattelandsvrouwen Bond, de Ka tholieke Boerinnenorganisatie, de Neder landse vereniging van huisvrouwen, de Plattenlands Jongeren Gemeenschap, de ZLM van West-Zuid-Beveland, leer krachten huishoudelijke voorlichting, directrices van landbouwhuishoudscholen en de vakschool voor meisjes en de vier oud-presidentes van de afdeling Zeeland. zenlijke 'waarde is voor de ontwikkeling van net Scheldebekken'. Mr Maeijer dacht kennelijk am over de nationale grens. Hij citeerde uit de tweede nota ruimtelijke orde ning in Nederland: .Zeker voor een land als het onze is de ontwikkeling zo zeer verweven geraakt met die bulten de landsgrenzen en met de Europese functie van Nederland in het algemeen dat de ruimtelijke vraagstukken slechts in het Interna tionale kader volledig kunnen wor den overzien'. En voorts: ,In dat grotere kader lijkt Nederland geo grafisch gezien zelfs meer een streek dan een larnd'. Derhalve noemde hy het niet uitnodi gen van Antwerpen: ,Een verzuim, een tactische fout zelfs, die verdere bespre kingen niet bevordert'. Voorts sprak hij over een ongelukkig gebaar. De commissie had eerder ook nog mee gedeeld, dat een volgende stap van de Nederlandse partners zal zijn te spre ken over de bestuursstructuur van het lichaam, dat opgericht moet worden voor .Reimerswaa''. Noord-Brabant denkt aan een onderzoek naar de mo gelijkheden van een versnelde aanpak van dit plan .inclusief het kanaal van Waarde". f ADVERTENTIE) (Slot van pag. 1) speeld bij de beslissing om de fabriek in Middelburg te bouwen: De beschikbaarheid van een ruime energievoorziening en van redelijk diep vaarwater voor de aanvoer van grote hoeveelheden grondstoffen. Het aantal en de geaardheid van de thans en in de toekomst In Zeeland beschikbare arbeids krachten. ,Ze doet ons venvach ten', aldus de Herculesdirecteur, ,dat wij hier een goed team van consciëntieuze en loyale mede werkers kunnen opbouwen'. Hij stelde, dat Hercules dit laatste altijd als één der belangrijkste ver eisten voor het goed functioneren van een bedrijf beschouwd heeft. ,Dat bo vendien de betrokken autoriteiten be reid bleken om de voor dit gebied bestaande ontwikkelingsplannen ver sneld uit te voeren, overtuigde ons er van, dat wij in een gunstig en be sluitvaardig klimaat zouden komen', verzekerde hij. Vooral deze laatste factor heeft grote invloed gehad op het besluit in Middelburg te bouwen, omdat deze omvangrijke Investering om markttechnische redenen ln uit zonderlijke korte tijd gerealiseerd moest worden', voegde de heer Wa- gemaker er aan toe. De produktiecapaciteit van deze fa briek voor DMT dimethylterephta- laat, de grondstof voor polyester ve zels en fiimB) is 50.000 ton per jaar en de totaalinvestering in vaste acti va van Hercules in Nederland zal daardoor de 90 miljoen gulden over schrijden. Het verkoop- en adminis tratief personeel bulten beschouwing gelaten, komt dit neer op een inves tering van f 350.000 voor elke man, die in Middelburg en Zwijndreeht bij de produktio betrokken is. Dit bedrag ligt volgens de heer Wagcmaker be langrijk boven het gemiddelde voor de Nederlandse chemische industrie. Nadat de heer Wagemaker de Neder landse Hercules In korte trekken aan zyn gasten had voorgesteld (verkoop organisatie, afzetmogeiykheden) zei hij er van overtuigd te zijn, dat de fabriek een goede toekomst tege moet gaat. De sterke groei van de wereldproduktle van synthetische ve zels, met de relatief sterkste groei van de polyestervezel. namelijk 100.000 ton per jaar, tot zeker 19(0, wettigt deze verwachting. B(j de beantwoording van de vraag over uitbreidingsmogelijk heden dient volgens de directeur in aan meriting te worden geno men, dat de textielindustrie bij zonder conjunctuurgevoelig is, en dat de concurrerende chemische bedrijven ook veel belangstelling tonen voor de snel groeiende markt. ,Wij vertrouwen echter dat het door ons gevolgde procédé, te zamen met efficiënte produktie- methoden, ons in staat zal stellen zo'n aandeel van de markt te ver krijgen, dat wy in de niet te verre toekomst tot uitbreiding kunnen overgaan, die overigens niet tot DMT behoeft beperkt te blijven', liet de heer Wagemaker weten. de Amerikaanse moedermaatschappij, voegde mr Drijber zyn respect toe voor de visie, voortvarendheid en teamgeest, waarmee het Hercules plan in Middelburg is op- en door gezet. Nu kortgeleden een stroom nota's is verschenen ,En dus nog net niet zijn vergeten' plaatste de heer Drijber de ontwikkeling van Middelburg met de vestiging van Hercules in het brede kader van deze nota's: De Nederlandse economie tot 1970, de tweede nota ruimtelijke ordening, de haven nota, de nota groei en structuur van onze economie. Nota's, waar in de groei van chemische en de petrochemische industrie worden onderstreept, (Zeeland heeft er met Dow, Biliton, Hoechst en Her cules een belangrijk aandeel in), de daarvoor noodzakelijke zeeha vens en het belang in dit kader van de Schelde. Al deze nota's zijn Hercules en de stedelijke kanaal zone Middelburg-Vlissingen vol gens mr Drijber ,op het lijf ge schreven' en uit de feiten en cij fers trok de burgemeester de vol- gende conclusies: Conclusies gen, alsmede een bredere financiële armslag voor de gemeenten. Rijksbijdragen zullen voor geruime tijd noodzakelijk zyn, zowel voor overbrugging van de periode, waarin de schaalvergroting nog niet bereikt is, en voor dekking van verkeers- en saneringslasten enz. De woningbouw en de arbeidsmarkt zijn niet los van elkaar te zien. Het personeel zal vooral op hot middel baar en hoger technisch vlak van el ders moeten worden aangetrokken, althans in het begin, daar de Zeeuw se onderwijsinstellingen in een niet onbelangrijk deel in de behoeften kun nen gaan voorzien. Voor gemeenten, provincie en ministerie, ligt hier voorts een taak om met het Zeeuwse bedryfsleven te trachten particuliere beleggers nog meer voor de woning bouw in deze streken te interesseren. De nu zo tastbaar geworden toekomst van Schcldehaven en industriebekken maakt wellicht een zeer tydlge p" ning niet van bovenaf, maar binnen Zeeland bijzonder noodzakelijk. ,wy moeten zelf sturen in de snelle stroom naar het, naar Ik hoop, niet onbe reikbare einddoel: een redelijk har monische combinatie van een sterke economische ontwikkeling met be houd van het wijde voor ue recreatie geschapen Zeeuwse land en water", concludeerde mr Drijber tot slot. (Voor meer nieuws over Hercules zie pag 9) Een stedelijk complex is nodig en potentieel aanwezig: de 67.000 in woners tellende Walcherse kanaal zone zal een schaalvergroting onder gaan, nu grote concerns zich er ge vestigd henben. Schaalvergroting en bevolkingsgroei zyn geen doeleinden op zichzelf, nodig voor: een gevari eerder werkgelegenheid, meer varia tie in sociale contacten en hoger peil van de sociaal-culturele voorzlenin- De aote voor de grondoverdracht van de gemeente Middelburg aan Hercules wordt onderteleend: vin r: gemeentesecretaris mr J. Hooij, burgemeester mr J. Drijber, mana ging-director J. W. Wagemaker en directeur C. Muys, beiden van Her cules. (Foto PZC) In haar openingswoord zei mevrouw Van Oeveren dat er ln die 35 jaar zoveel ver anderd was, zeker in Zeeland: ,De af standen zijn kleiner geworden, er zyn bruggen en dammen gekomen en onze huishouding is veranderd door de vele nieuwe hulpmiddelen. Laten we er oog voor hebben en ervoor zorgen dat alles b(j te houden en ook iets te weten van de satellieten en Gemini's die om de aar de cirkelen'. ,De plattelandsvrouwen zelf zijn niet jes van hen uit het hele land kregen met het schortje en een greep uit de knopendoos. Nu waren het ook weer plattelandsvrouwen die hebben gehol pen met het naaien van gordijnen voor ,Het zilveren schor', ontmoe tingscentrum voor de jeugd op dr Zeeuwse schorren bij Arnemufden' aldus de presidente. Sprekers Na het zingen van het bondslied was het de beurt aan sprekers en spreek sters. Als eerste sprak één van de eigen leden, mevrouw Wouters uit Middelburg, een wens op rym uit. Zij bood daarbij een wandkleed aan, dat naar ontwerp van mevrouw Vermet uit Zierikzee door eigen leden uitgevoerd was. Alle facet ten van het Zeeuwse leven waren hierin terug te vinden: stad en platteland, cais son, dijk en brug, landbouw, visserij, fruitteelt, recreatie en industrie, liet geheel beschenen door een zon. Verdere felicitaties werden uitgesproken door mevrouw J. W. Visser, presidente van het hoofdbestuur, ir J. Prins van de ZLM, mevrouw M. L .Hendriks, presi dente van het provinciaal bestuur Noord-Brabant, de heer J. C. Zandee na mens de PJG en mevrouw J. E. Kake- beeke-Mosselmans namens de andere vrouwenbonden en -verenigingen. Hierna spraken vier oud-presidentes van hun ervaringen tijdens him voorzitters schap. Mevrouw F. Kostense-Kraak ver telde van de moeilijkheden rondom het contact met do afdelingen, dit in ver band met het vervoer: het ging nog O] de fiets! Mevrouw L. N. Huysman-Grlei herinnerde aan de lezingen die zij ooi toen veel hield en wel gratis. Zo werd ze een keer bedankt door een enthou siast bestuurslid met de woorden: ,Nu u zo vriendelijk bent geweest hier gratis te spreken, kunnen we de volgende keer een goede spreekster vragen'. Mevrouw W. van Veen-van Loghem haalde herinneringen op van de tentoon stelling van Zeeuwse sieraden in haar bestuurstijd en mevrouw D. Kugel-Swart vertelde van de opening van het badsei zoen ln Engeland waar zij Indertijd bij aanwezig was. Oe oud-presidentes werden ieder toege zongen. En nadat de uitslag van de provinciale brelwedstrijd bekend was gemaakt zon gen twee plattelandsmannen, de heren A. Riedijk uit Sint-Maartensdijk en J. van der Pijl uit Kruiningen een kostelijk lied: ,Waar zijn alle vrouwen heen?', waarin zij verzuchtten van die goeie ouwe t(jd toen ,zij' nog niet geëmanci peerd waren! Een gezamenlijk optreden van de koren van Kruiningen, Schouwen, Wolphaarts dijk en Tholen besloot de morgenbyeen- komst. Er werd uitgevoerd .Holland, ze zeggen je grond is zo dras', ,Des win ters als het regent', .Fledeldi-fiedeldel, buiten in de bloemenwei' en ,Wilt heden nu treden'. 's Middags verzorgde de toneel-werk groep .Proloog' uit Eindhoven een op voering van ,De schelmenstreken van Scanin' van Molière. In de foyer van ,De Prins van Oranje' waren stands Ingericht van het woning adviesbureau, de stichting voor huishou- deiyke voorlichting ten plattelande en van de verschillende commissies van de bond voor plattelandsvrouwen, was ook een kraampje waar men ca deautjes kon kopen. De presentjes waren door leden gemaakt en bijeengebracht. De opbrengst komt ten goede aan de Internationale bond voor plattelands vrouwen, de ACWW. ti gstuk Engelse barok, waarin uiter aard een streng ritme, bewegelijke lage strijkers en een stralende solopartij voor blaasinstrumenten, in dit geval twee trompetten, niet ontbraken. De goed ge blazen soil kwamen door de akoestiek van de zaal voortreffelijk tot hun recht, in het strijkorkest merkte men nauwe lijks enige beïnvloeding van het klank- evenwicht door de (wegens ziekte) niet volledige celli-groep. Meer miste men het klavecimbel als noodzakelijke ritmi sche ondersteuning, daar de bewerking van Constant Lambert werd gespeeld, die onder meer op dit punt het barok- karakter ernstig geweld heeft aange daan. Binnen de instrumentengroepen afzonderlijk was het samenspel vol maakt. Bij het orkest als geheel waren er lichte oneffenheden. Met een ongewone concentratie werd hierna uitgevoerd de omvangrijke, door de componist zelf voor orkest bewerkte, balletsuite .Facade' van sir William Walton. Het bijzonder gave resultaat strekt dirigent en orkest aes te meer tot eer, daar deze uitvoering de eerste was die het orkest van de suite als één ge heel gaf. Dirigent Rieu was - gewend ais wij reeds zijn geraakt aan zijn exac te directie - overal tegeiyk en met lenig omschakelingsvermogen wist het orkest aan elk van de delen hun typische ka rakter mee te geven. Dat was een hals brekende, doch verdienstelijk verrichte prestatie. De hier en daar ronduit vermakeiyice passages waren bij de Maastrichtenaren vanzelfsprekend in bekwame handen; zij beleefden dan ook, en ook dat paste volkomen bij de aandachtige uitvoering, zelf kennelijk plezier aan deze verklan king. Slechts zou men deze suite als ge heel beschouwd wat overrompel ender, wat minder voorzichtig wensen. Bril jant werden de soli gespeeld, vaak in kleine groepjes van de meest merkwaar dige samenstelling. Prachtig werk hoor den wij de slagwerkgroep verrichten in de .Populair Song'. Zeer imponerend wa ren de talloze solistische trekjes in het Zwitserse jodellied (een van de best ge slaagde parodieën!) en in de Polka. Di rigent en orkest wisten voortreffelijk raad met de zeer ingewikkelde ritmen van de Valse en van het slotdeel, een virtuoze tarantella. Terecht kreeg het orkest een enthousiast applaus. Na de pauze volgde er nog een te wei nig lichtvoetige Symphonie K.V. 181 van Mozart, voordat Fernade Kaeser de soloparty van het Vierde Pianoconcert van Beethoven met een bijzonder per soonlijk karakter vertolkte. Haar tou cher was, zonder nu de meest denkbare helderheid te bezitten, soepel en fijn ge schakeerd. zodat vooral de wat geleide lijker verlopende wisselingen in de klanksterkte bijzonder fraai gerealiseerd werden. Zo imponeerden ons bijvoor beeld haar cadensen in hoge mate. Haar zeer elastische spel gaf het middendeel een zelden zó overtuigend gespeeld dich terlijk karakter. Haar charmante ver tolking had hier en daar meer ontspan nen kunnen zijn, doch André Rieu liet het orkest met een niet overbodige, ge voelige attentie begeleiden. Jammer genoeg werd aan de klankkleur van het geheel afbreuk gedaan door een ernstig stemmingsverschil tussen orkest en de, met uitzondering van de hoog ste octaven, duidelijk te lage vleugel. De slecht bezette zaal moet een teleurstel lende ervaring hebben betekend voor de ZVU die dit interessante concert had georganiseerd. v. d. Br. NEDERLANDS TONEEL GENT; CONCERTZAAL, ZIERIKZEE Het zou, jegens het Nederlands Toneel Gent, te vriendelijk zijn, de opvoering van Charles Dyers JDe ratel' (Rattle of a simple man), gisteravond onder ZVU- auspiciën in de Zierikzeese Concertzaal, briljant te noemen. Daarvoor waren Dyers by vlagen virtuose teksten niet voldoende uitgediept, benut, miste de voorstelling het esprit, dat de auteur de situatie heeft meegegeven: het treffen tussen de wereld van het lichte meisje Cyrenne en voetbalsupporter Percy, die zyn clubdas voor één keer, bij wijze van ongecoördineerde uitspatting, aan de kapstok van haar zwoel ingerichte flatje zal hangen. Maar daar dient direct aan toegevoegd, dat het Nederlands Toneel Gent het - niet talryke - publiek een bijzonder genoeglijke komedie voorscho telde. met behoud van de waarden van dit stuk: de personages kregen voldoen de menselijk reliëf om hen als levensecht te accepteren hun tragiek werd niet medogenloos, maar met warm mededo gen aan de zaal opgediend. Percy is een schattige, onbedreven pro vinciaal, hopman van de padvindery, die thuis liefdadigheidswedstrijden organi seert, maar by het jaarlijks uitstapje van zyn club aangeschoten, overrompeld en meegtroond in Cyrennes flatje tot enige bezinning komt en dan om een burgerly'k bestaantje volkomen weer loos; de auteur plaatst hem dan tegen over een Cyrenne, die bij haar licht voetige, soms spitse teksten als ,Ga je mammie nu alles vertellen over je uit spattingen?' en, daarop aansluitend, ,Zijn mama's soms geen mensen?' een gevoeligheid behoudt, die het stuk tot meer dan een komedie maakt. Dyer had maar twee figuren nodig om een hele wereld op te roepen en het waren gister avond Suzanne Juchtmans en Roger de Wilde, die, steunend op de kracht van Dyers sublieme dialogen, als Cyrenne en Percy toch wel de goede toon vonden, soms vertederend acteerden en - inciden teel - een ontroering opriepen, die de jsante situaties in ,De ratel' een hu- Zeldzaam Het zyn van Hercules, aldus burge meester Drijber in zijn toespraak, in vooral door de goede samenwerking waarmee het bedrijf de gecompli ceerd geschakeerde overheden tege moet trad) het blijft toch een zeld zame gebeurtenis, waarmee de bevol king geleidelijk aan vertrouwd zal ra. ken in het komende jaar, wanneer het bedrijf visueel en qua mankracht vooral voor de kundige regie van 1 Poppe. Mare Cammaert tekende voor het decor, er waren bloemen, en een dankbaar publiek applaudlseerde lang durig. H. H. fADVERTENTIE ENKEI.E IiUIEN Veranderlijke bewolking met plaatseljjk enkele buien, maar ook enkele opklarin gen. Matige, in het Waddengebied af en toe krachtige noordoostelijke wind. On geveer dezelfde temperaturen als gis teren. ZON EN MAAN 19 november Zon op 08.06 onder 16.44 Maan op 14.18 onder 23.11

Krantenbank Zeeland

Provinciale Zeeuwse Courant | 1966 | | pagina 2