tyÜfaM nv
Geheim van wenkende
en de trommelende
krabben ontraadseld
NINA RICClJ
DE GAPER
De PZC een goede vriend die altijd welkom is
4
LEZING
Neem
een
abonnement
op de
PZC
Fa A. I
JONGEDAME
CHAUFFEUR
F. MAUERS ZOON NV
KINDER
PORTRETTEN
ennincj
groot bal
het gemoderniseerde
HUIS
extraform
Hl
STAP ONZE WINKEL
EENS BINNEN...
Door Duitse professor
Mens verstaat
dierentaal
Keurend
Praten
PROVINCIALE ZEEUWSE COURANT
WOENSDAG 9 NOVEMBER 1966
Wie
TROMMEL-
wassen
zegt, zegt
ZANKER
ONDERTROUWD
LEEN JACOBSE
SIN A KLEINEPIER
Huwelijksvoltrekking don
derdag 24 nov. 1966. Recep
tie van 56 uur In het
dorpshuis te Grijpskerke.
Domburg, Heerenstr. 16.
Op heden, woensdag 9
november, hopen
hun 55-jarige echtver
eniging te vieren.
Schoondijkseweg 47
Driewegen
NATUURKUNDIG
GEZELSCHAP
MIDDELBURG
Donderdag 10 november
door ir J. Haisma,. Eindho
ven: .Lasers en hun toepas
singen', (met lichtbeelden
en film) in de .Schakel'
Bachten Steene.
20.00 uur.
Voor de vele bewijzen
deelneming, ontvangen na
het overlijden van mijn lie
ve vrouw, onze lieve moe
der, behuwdmoeder en oma
J. A. ARNOLDUS-
v. d. HOEK
betuigen wij onze hartelijke
dank. Inzonderheid aan dr
Bax, dokter Van Dijk en het
verplegend personeel van
het ziekenhuis .Bethesda'.
Uit aller naam,
C. Arnoldu8
Vlissingen, nov. 1966
Nijverheidstraat 20
Voor de blijken van mede
leven, ons betoond na het
overlijden van onze lieve
man, vader en behuwdva-
der,
P. F. TANGHE
wij allen hartelijk
dank.
Uit aller naam,
M. Tanghe-Griep
Vlissingen, nov. 1966
Breitnerlaan 30
A. DE KONING
Tandarts Souburg
donderdag 10 november
AFWEZIG
C. C. SLUIJTER,
arts.
Donderdag 10 en vrijdag
11 november
AFWEZIG.
Dr J. D. van Scheyen
zenuwarts
donderdag 10 november
AFWEZIG.
Ondergetekende deelt
het geachte publiek van
Oostkapelle en omstreken
mede, dat hij zijn maalderij
en veevoederhandel met in
gang van 1 dec. 1966 zal
beëindigen.
Dankend voor het vertrou
wen beveelt hij zijn opvol
ger bij u aan.
J. CYSOUW,
Waterstr. 10. Oostkapelle.
Refererend aan bovenstaan
de delen wij mede, dat wij
de maalderij en veevoeder-
handel van de heer J. CY
SOUW overnemen.
Beleefd aanbevelend,
Noordweg 4, Oostkapelle.
Tel. 01188-258
WIJ VRAGEN:
voor adm. werkzaamheden. Bezit van
diploma's strekt tot aanbeveling.
Rijbewijs B-E vereist.
Persoonlijk of telefonisch aanmelden bij
Achter de Houttuinen 12
Middelburg - tel. 01180-4756
Èfoto - film
markt middelburg
Carnavalsvereniging
,DE ItOENKELPOT'
te PAEREGAT.
organiseert op vrijdag 11
november, de elfde van de
elfde,
in de Jeugdhoeve, met ver
kiezing Raad van Elf en
Prins Carnaval.
Aanvang 8.00 uur.
Zaal open 7.30 uur.
Westerstraat 22 te Harlin-
gen. Te bevragen: Bosboom
Toussaintstraat 71, Harlin-
gen.
Zanker was de éérste fa- j
briek, die trommelwasma- j
chines maakte. En Zanker is
de eerste gebleven wat be
treft oerdegelijke construc
tie en technische perfectie.
Ook u raakt niet uitgepraat
over de fantastische resul
taten, die u met een Zanker
bereikt: een heerlijk-frisse,
kraakhëldere was - de trots
van iedere zorgzame huis
vrouw. Daarom is Zanker
'extraform' zo'n beste keusl
Nina Ricci: Wereldberoemd Parfum
Parfum Léger en Eau de Toilette
In 3 betoverende geuren:
L'Air du Temps (Atomiseur Eau de Toilette 16.-)
Capricci (parfum v.a. 15.50)
Mademoiselle Ricci (Parfum vanaf 12,50)
Verkrijgbaar bij:
DEPOSITOIR VOOR MIDDELBURG
LANGE
DELFT 13
TEL. 2686
MIDDELBURG
De ZANKER E5 AUTOMA-
TIK is speciaal gemaakt
voor grote gezinnen met
weinig plaatsruimte. De
kleinste wasautomaat met
de grootste trommel (voor
5 kg droog wasgoed!). Pre
cisie - instelling voor alle
soorten wasgoed. Alle be
langrijke delen van roestvrij
edelstaal: lange levensduur
ook bij intensief gebruik.
Grote was of „tussendoor
wasje": de machine stelt
zich automatisch op de was-
hoeveelheid in! Standaard
uitvoering 758.-. Met elec-
tronische temperatuurrege
ling 848.-.
Eigen service-dienst
n Zeeland!
Grossier voor Zeeland:
massee zoon
Goes
Tel. 01100-5140
DROGISTERIJ-PARFUMERIE
en pas eens een
MANTEL, JAPON,
ROK of BLOUSE
uit onze grote
collectie
MANTELS 75,— 98,— 110,— 125,— 135,—
JAPONNEN 17,50 22,50 29,75 35,— 45,—
ROKKEN 15,75 19,75 21,— 22,50
BLOUSES 7.90 12,50 18,75
REGENMANTELS 45,— 69,— 75,—
De .communicatie' in de dieren
wereld, houdt de wetenschap
van oudsher sterk bezig. Dit
leidde tot ontraadseling van de
,danstaal der bijen'. Ook kwa
men geleerden er achter wat het
getjilp van vogels betekent.
Een nieuwe bijdrage tot een
vraagstuk, dat ook Darwin al
heeft beziggehouden de com-
munieatiegebruiken van een be
paald soort krabben, heeft het
onderzoek van de Duitse prof
dr Rudolf Altevogt opgeleverd,
die als zoöloog is verbonden aan
de universiteit van Münster. Hij
is er na langdurige observaties
in vele delen van de wereld in
geslaagd de gebarentaal van de
.wenkkrabben' te ontraadselen
en hij leerde deze taal .spreken',
voorzover het de signalen be
treft, die deze dieren elkaar ge
ven.
Wenkende krabben wonen alleen in
warme landen. In de landen aan de
Rode Zee, in India. In Europa komen
zij alleen voor in de riviermonden
van Andalusië. De krabben houden
er van aan het strand te zitten of in
het drassige slik van riviermonden.
De mannetjes van deze krabbensoort
wenken of wuiven met hun witte of
felgekleurde scharen. Zij hebben zelfs
een speciale .wenkschaar", die groter
is en hoekiger dan de andere schaar.
Dit wenken gaat gepaard met trom
melsignalen. De krabben van deze
soort zitten gewoonlijk dicht bij
elkaar. Wel met zijn honderd op een
vierkante meter. Zij hebben geen or
ganisatie en zijn wat men noemt
.sub-sociaal'. Hun samenleven heeft
echter geleid tot een communicatie
systeem. De Duitse zoöloog ontdekte,
dat de trommelsignalen van de krab
ben even belangrijk zijn als het wen
ken. Het geluid van dit getrommel,
kan alleen door mensen worden ge
hoord, omdat krabben geen gehoor
orgaan hebben. Wél hebben zjj een
fijn-ontwikkeld vermogen om de vi
braties in de grond, die door het ge
trommel worden veroorzaakt waar
te nemen. Zij .horen' als het ware
van hun lichaam.
Het wenken \an de mannetjeskrab-
ben kan worden vergeleken met het
balderen. Het geschiedt in de paar
tijd. Wanneer het balderende krab-
bemannetjes zich in een bepaald-
graad van opwinding heeft gebracht
dan gaat hij zelfs met zijn kleine
schaar wenken en een paar van zijn
poten. Bij iedere wenkbeweging
maakt het dier een soort .kniks' en
richt zich dan weer op.
Terwijl de manqetjeskrabben hun
krabbedans opvoeren, wandelen on
opvallend gekleurde vrouwtjeskrab-
ben rond en bekijken het gedoe van
de mannetjes keurend en kritisch.
Een mooie wenkdans kan grote in
druk op hen maken. Wanneer het
mannetje denkt, met zijn wenken
succes te hebben gehad en chance'
heeft gekregen, dan geeft hij nog ter
afsluiting een felle tromroffel weg
met zijn wenkschaar op de grond en
kruipt in het dichtstbijzijnde hol. Als
het vrouwtje daar zin in heeft, volgt
zij hem. Wanneer zjjn optreden haar
echter niet heeft bevallen, dan blijft
het vrouwtje buiten het hol en geeft
geen kik. Toch blijft het niet lang al
leen. De wenkdans en het tromgerof
fel van het mannetje hebben de an
dere mannetjeskrabben gealarmeerd.
Zij weten, dat er een vrouwtje in de
buurt is en komen op hun beurt te
voorschijn om hun geluk te beproe
ven. Bij die gelegenheid komt het
nogal eens tot gevechten tussen de
mannetjes.
In nachten met nieuwe maan wande
len de mannetjeskrabben over het
slik van hol naar hol en kloppen aan
de ingang daarvan een signaal, dat
uit 8 tot 12 slagen bestaat.
Professor Altevogt plaatste gevoeli
ge opnameapparaten, die de geluids
schommelingen op de band opnamen
Met behulp van een versterker kon
hij meeluisteren naar hetgeen de
krabben elkaar hadden mede te de
len. Het komt voor. dat een amou
reus mannetje op zoek naar een
avontuur, per ongeluk bij het hol van
een ander mannetje staat te kloppen.
Deze komt dan woedend naar hoven
om een robbertje te vechten. Komt
een vrouwtjes-krab na eerst op haar
gemak naar een reeks signalen te
hebben geluisterd, met vriendelijke
bedoelingen te voorschijn, dan bezich
tigt het de op vrijerspoten rommelen
de mannetjeskrab op haar gemak.
Het mannetje begint nu des te ster
ker te roffelen. Ziet het vrouwtje wel
iets in het mannetje, dan besluit liet
met hem naar het natte strand te
gaan, waar het paar innig omstren
geld tot het ochtendgloren verblijff.
ZiPt het vrouwtje niets in het man
netje, dan trekt liet zich weer terug
in het hol. Het schijnt, dat bij deze
soort het mannetje de woning van
een wijfje niet ,mag' betreden. Een
wijfje mag echter wel een mannetjes-
krab in zijn hol opzoeken.
Het komt ook wel voor, dat wijfjes-
krabben rondslenteren, terwijl de
mannetjeskrabben in hun hol zitten.
De wijfjes kunnen echter niet door
signalen laten weten, dat zij er zijn.
De mannetjes voelen echter de vibra
tie van hun stappen. Zij weten dan
dat wijfjes in de buurt zijn en begin
nen een korte roffel van een tot drie
slagen te kloppen. Dat zou men het
.pauzeteken' van de mannetjes kun
nen noemen. .Hoort' het mannetje
dan weer stapjes, dan begint het
meteen aan de grote roffel. De krab
ben in holen kunnen de stappen van
krabben buiten niet naar geslacht,
maar wel naar tempo onderscheiden,
.Voelen' zij aan de geluidstrillingen,
dat de stappen buiten haastig zijn,
dan kunnen zij afkomstig zijn van
een krab die op de vlucht is voor ge
vaar. Dan verstommen alle manne
tjeskrabben in de buurt, omdat zij
de aandacht van eventuele belagers
buiten niet op zich willen vestigen.
De baldersignalen worden overigens
alleen in geval van nood gecombi
neerd met een waarschuwing voor
gevaar. De onder de grond zittende
krabben letten voortdurend op de vi
bratiesignalen van boven. Wanneer
boven de grond een mannetjes-krab
aan zijn balderdans bezig is. dan
kruipen de andere mannetjes ook
naar boven om eens een kijkje te ne
men en na te gaan of hun deelneming
zin heeft.
Het wenken en de daarbij horende
roffels van de paartijd, worden bij
hogere temperaturen intensiever
Professor Altevogt plaatste naboot
singen van vrouwtjeskrabben en
kon zien hoe de mannetjes-krabben
ook daartegen begonnen te wenken
en er om heen te dansen. Ook kon de
zoöloog door de trommelsignalen van
de krabben met zijn vir.gers te trom
melen, antwoorden van de krabben
onder de grond uitlokken en de krab
ben zelfs uit hun holen lokken. Wijf-
jeskrabben die naar boven kwamen,
lieten zich zelfs strelen. Dat wil zeg
gen alleen zolang zij hun oogjes op
steeltjes kuis neergeslagen hielden.
Besloten zij een kijkje omhoog te wa
gen, dan zagen zij het monster dat
hen ,in de malin;' had genomen en
snelheid van hun stapjes en de tril-
kropen vlug in hun hol terug. De
lingen daarvan lieten de andere
Een soort, blijft zitten waar je zit
krabben weten, dat er alarm was.
en verroer je niet'-sein.
Wissenkerke won
van Amemuiden II
Wissenkerke heeft met Amemuiden
meer moeite gehad, dan de 3-1 eind
stand zou doen vermoeden. Al was het
veld moeilijk bespeelbaar, toch was het
voor de rust een aantrekkelijke wed
strijd. Voor beide doelen ontstonden ge
vaarlijke situaties en in de 20e minuut
gaf Ko Snoep uit een goede voorzet van
Ko de Smit Wissenkerke de leiding 1-0
Na deze openingstreffer begon Amemui
den aan een togenoffensief. Het mid
denveld werd door de thuisclub te veel
verwaarloosd en in de 40e minuut kwam
Amemuiden gelijk met Wissenkerke hoe
wel aan dit doelpunt eem .buitenspel
luchtje' zat (1-1). Wissenkerke kreeg
echter voor de rust nog een voorsprong
want in de 44e minuut scoorde Ko
Snoep 2-1
Na de rust zakte het spelpeil aanzien
lijk. In de 89e minuut vergrootte Kees
Meulenberg met een ver schot de voor
sprong tot 3-1 wat tevens de eindstand
was en de eerste nederlaag voor Avm>-
muiden betekende.
Cursus ziekten- en
onkruidbestrijding
De commissie agrarisch vakonderwijs
is voornemens in Krabbendijke een cur
sus ziekten- en onkruidbestrijding in de
fruitteelt te geven. Deze cursus zal wor
den gehouden in het leslokaal Wilhel-
minastraat 2. Het ligt in de bedoeling
dat dinsdag, 15 november aanstaande
wordt begonnen, De duur van de cur
sus is ongeveer 13 a 14 avonden.
Hoofd van deze cursus is de heer J. op
't Hof directeur van de lagere tuin
bouwschool in Kapelle, die les zal ge
ven in het vak plantaardige parasieten.
De heer J. Burger, leraar aan genoem
de school, zal de dierlijke parasieten
behandelen. De heer H. J. Mandersloot,
technisch ambtenaar bij de rijkstuin-
bouwvoorllchtingsdienst in Goes behan
delt de toepassing van bestrijdingsmid
delen en de heer Van de Vrie, leraar
mechanisatie, zal lesgeven in spuittech-
niek en mechanisatie.
HOUSTON (Texas) Astronaut
Edwin Jluzz' Aldrm oefent in een
bassin bij Baltimore voor zijn Ge-
mini li-uitstapje: hij werkt hier aan
de kraag, ide de verbinding vormt
tussen de Gemini en de Agena doel-
raket. De gewicht loosheid vj as voor
Aldrin het beste op deze manier,
onder water, te simuleren.
Hengelwedstrijd
van .Vlissingen'
De hengelsportvereniging .Vlissingen'
hield haar laatste hengelwedstrijd van
dit seizoen op het badstrand. Veertig
hengelaars vingen in totaal 109 vissen.
Het gewicht van de bovenmaatse vissen
bedroeg 12,9 kg. De uitslag was: 1. J. J.
Heijdens, 1900 punten, 10 vissen; 2. G.
van Luijk, 1620 punten, 10 vissen; 3. me
vrouw Van Geersdaele, 1513 punten, 13
vissen; 4. G. Th. Mannaart, 712 punten,
2 vissen: 5. L. Hendrikse, 706 punten, 6
vissen; 6. A. v. d. Herik, 644 punten, 4
vissen; 7. K. F. Moens, 616 punten, 1 vis;
iuw Goedhart, 553 punten, 3 vis-
ocii, c. J. Vogel, 523 punten, 3 vissen;
10. G .A. Goedhart, f53 punten, 3 vissen;
ïingsvisser 1966 werd de heer L. Cor-
us met 2166 punten. Jeugdkampioen
6 werd L. van Schouwen met 728
ten. De best geplaatste dame was
/rouw Van Geersdaele met 2046 pun-
De heer P. Meerman ving het groot
aantal vissen: 27 stuks
St.-Nikolaas
in Souburg
19 november hoopt Sint-Nico-
laas met 30 zwarte Pieten aan te ko
men in Souburg. Enkele muziekcorp
sen en een aantal volgwagens zullen
hun medewerking verlenen aan era
rondrit door de gemeente. De officiële
ontvangst zal worden verricht door wet
houder G. L. Jansen uit Souburg. Na
het ceremonieel bij de Keersluis vaart
Sint-Nicolaas omstreeks half twee door
naar de Loskade te Souburg, waar hij
om 2 uur hoopt te arriveren. Aan de
walzijde zal de politie hekken plaatsen
om te vooi-komen dat er kinaeren in
het water zullen vallen. De route van de
optocht is als volgt: Loskade, Kanaal
straat, Braamstra.it, Buteuxstraat, Van
Teijlingenstraat, Nieuwstraat, Vlissing-
sestraat. Van Turnhoutstraat, Julia-
nastraat, Emmastraat, Ritthemsestraat,
Oranjeplein, Paspoortstraat, Vlissing-
sestraat, Buteuxstraat, Hudsonstraat,
Kanaalstraat, Vlissingsestraat, Burcht
straat, muzieklokaal
Schieting van
.Zorgvliet'
De handboogvereniging .Zorgvliet' te
Ovezande hield dezer dagen een schie
ting op de liggende wippen, in café Ver
beek te Ovezande. Uitslag van de eer
ste wip: hoofdvogel. A. de Jonge Jr,
van Soranus te Heinkenszand; eerste
zijvogel, Jac. Westveer, Edele Handboog
te Oudelande; tweede zijvogel, Jer. Vet
te, Concordia, 's-Heerenhoek; eerste bo-
venkal, A. v. d. Bulck, Eensgezindheid.
's-Heerenhoek; tweede bovenkal, P. v.
Steenbergen, Zeelandia, Ovezande, bij
loting; eerste onderkal, Jac. Priem, van
Zeelandia te Ovezande; tweede onderkal.
A. Boonman, Spes-Nostra, Ovezande, bij
loting; eerste klep, J. de Rijke, Edele
Handboog, Oudelande; tweede klep. L.
de Koever, Diana, Yerseke; derde klep,
A. Clarys, Jacoba v. Beieren, Goes.
Meeste kleine vogels, B. v. d. Dries,
Eensgezindheid, 's-Heerenhoek, 6 stuks.
Uitslag van de tweede wip: eerste
hoofdvogel, P. Steketee, Diana, Yerseke;
tweede hoofd vogel. R. Rentmeester, Wil
lem Teil, Ovezande: eerste zij vogel, P.
Rentmeester, ADLM, te Kwadendamme
Lweede zijvogel, Jac. Westveer. Edele
Handboog, Oudelande: derde zijvogcl.
P. v. Steenbergen, Zeelandia, Ovezande;
vierde zijvogel, P. Verheyke, Zorgvliet,
Ellewoutsdijk: eerste kal, A. de Jonge.
Soranus, Heinkenszand; tweede kal, E.
Rentmeester, Willem Teil, Ovezande;
derde kal, G. M. Geense, Edele Hand
boog, Oudelande; vierde kal, A. A. Geen-
se. Z orgvliet, Ellewoutsdijk. Meeste
kleine vogels, F. Koens, Spes-Nostra,
Ovezande, 7 stuks.
BADHOEVEDORP Vandaag zal
een deel van het klaverblad nabij I
Schiphol voor het verkeer worden J
opengesteld, een maatregel, waar- j
van vooral het verkeer Amsterdam- j
Den Haag vv zal profiteren. Hier
een beeld, genomen in de richting i
van Amsterdamlinks de oprit v
de weg Schiphol-Den Haag.
