MEER RUSSISCHE
HULP VOOR HANOI
Felle gevechten bij
paleis van Soekarno
Wetsontwerp herindeling Z-Beveland uit
Vooral militaire goederen
Tunesië
breekt
met
Egypte
Ook vier
gemeenten
1000 DODEN?
IN NIGERIË
Vandaag
in de
krant...
McNamara naar
Zuid-Vietnam
GEN. TASWIN
AMBASSADEUR
INDONESIË?
Tien jaar
delta-boys'
STAATSSECRETARIS DRS TH. J. WESTERHOUT
VOLLEDIG ACHTER HET PLAN VAN GS
GOES, BORSELE,
REIMERSWAAL
EN KAPELLE
Functies
Radicaal
Balans
Toekomst
209e jaargang - no. 232
PROVINCIALE ZEEUWSE COURANT
WAARIN OPGENOMEN DE MIDDELBURGSE, VLISSINGSE, GOESE, BRESKENSE COURANT EN VRIJE STEMMEN
•ctlo; N V Bch. MIJ. van
Bureau»; Vllsilngon, Wal:
iloon 2911. Zlerlltzeo, ed
Provinciale Zceuwie Courant: F. van da Velde, F. B. den Boer on W. da Pagtar. Hoofdredacteur: I
58-60, tel. 2355 <b.9.g, red. 3508, adv. 3647/3643), Middelburg, Markt 51, tel. 3841. (b.g j,
ratio telefoon 2094. Adv. prlja 35 cent par mm. Minimum per adv. ƒ5,25. Ingor. med. 214 x
:d. 2078/3169, adv. 237S).
Dinsdag 4 oktober 1966
Katleniijke zette
klok weer gelijk
Pagina 2
MOSKOU (REUTER) De Sowjet-Unie heeft gisteren een
nieuw programma voor hulp en kredieten aan Noord-Vietnam
bekendgemaakt in aanvulling op de hulp die reeds is beloofd.
Naar het persbureau ,Tass' meedeelde, zijn de overeenkomsten
gisteren getekend na besprekingen tussen vice-premier Novikov
en de Noordvietnamese vice-premier Le Tanh Nghi, die twaalf
dagen hebben geduurd.
Wat deze liulp zal omvatten is niet ont
huld, maar verondersteld ivordt dat de
overeenkomsten in hoofdzaak betrekking
hebben op de levering van militaire be
hoeften. Bekend is dat de Russen lucht
doelraketten en Mig-straaljagers leveren,
maar aantallen zyn nooit bekendge
maakt-
Nieuw stadium
Novikov zei dat uit de overeenkomsten
blijkt, dat de Russische regering ,geen
inspanning te veel is om haar internatio
nale plicht ten opzichte van Hanoi na
te komen. De Sowjet-Unie zal de nood
zakelijke hulp aan het (Noord) Vietna
mese volk blijven geven, waarbij reke
ning wordt gehouden met de behoeften
die ontstaan door het nieuwe stadium
waarin de oorlog in Vietnam verkeert'.
Ook werden documenten betreffende het
handelsverkeer in 1967 getekend.
Van ingelichte zijde werd gezegd dat
Rusland nog steeds moeiltjkheden
ondervindt van de zijde van China
bij het transport via dat land van
de Russische hulpgoederen naar
Noord-Vietnam. Dit zou ook het voor
naamste punt van bespreking zijn ge
weest tijdens het bezoek aan Moskou
van premier Pham van Dong en mi-
LAGOS (RTR) De stammen-
onlusten in Noord-Nigerië hebben
naar schatting in de afgelopen vier
tot vijf dagen minstens duizend do
den geëist, aldus is uit betrouw
bare bron vernomen.
Maar de ongeregelheden zijn op zulk een
gTote schaal geweest, dat men zelfs nog
hogere getallen mogelijk acht. De slacht
offers zijn voornamelijk leden van de
Ibo-stam uit Zuidoost-Nigerië, die in het
noordelijke gebied van de Hausals wo
nen en werken.
Vijftienhonderd Ibo's zjjn reeds met
vliegtuigen uit het noorden geëvacueerd.
De in het zuiden woonachtige Ibo's heb
ben gisteren wraak genomen voor de
aanvallen door Hausa's op in het noor
den wonende Ibo's. In Nigeria's voor
naamste oliecentrum Port Harcourt wer
den de huizen van Hausa's aangevallen
en geplunderd en, volgens onofficiële
berichten, zouden 25 Hausa's zijn ge
dood.
De politie is de toestand inmiddels mees
ster.
De ongeregeldheden begonnen na de
aankomst van Ibo-vluchtelingen uit
Noord-Nigerië in Port Harcourt. Toen de
vluchtelingen hun belevenissen vertel
den, wilde de Ibo's van Port Harcourt
wraak nemen.
24 in 4
ALS DE PLANNEN doorgang
vinden, worden de 24 Zuldbeve-
landse gemeenten samengevoegd
tot 4 krachtige bestuurseenheden:
de nieuwe gemeenten Goes, Bor-
sele, Kapelle en Relmerswaal.
Staatssecretaris drs Westerhout
heeft het wetsontwerp gemeente
lijke herindeling Zuid-Beveland
gisteren by de tweede kamer in
gediend (pag. 1).
Kleutertaxi
IN KATTENDIJKE heeft de ge
meenteraad héél veel over voor
de kleuters. Bij gebrek aan de
plaatselijke kleuterschool tastte de
raad diep in de buidel om de mo
gelijkheid te scheppen, dat de
weinige kleuters van Kattendijke
per taxi naar de kleuterschool in
Wilhelminadorp worden gebracht.
Gisteren werd de eerste rit ge
maakt PagS).
Lucht
NADAT er reeds veel is gepraat
en geschreven over de luchtver
ontreiniging, heeft de georgani
seerde landbouw thans de eerste
officiële daad ten aanzien van
deze zaak gesteld. De geweste
lijke raad voor Zeeland van het
landbouwschap heeft g s gevraagd
twee commissies in het leven te
roepen, die zich met de problema
tiek van de luchtverontreiniging
In het Zuid-Sloe zullen bezighou
den (pag. 2).
Kolendamp
DIVERSE FACTOREN - om
het weer zyn de oorzaak van
een aantal gevallen van kolen
dampvergiftiging, waarvan ver
schillende mot dodelijke afloop.
Voorzichtigheid met kolenkachels
Is dus geboden (pag. 3).
Proces
SOEBANDRIO, de Indonesische
minister van buitenlandse zaken
staat momenteel in Djakarta te
recht voor zijn deelname aan een
poging de wettelijke regering om
ver te werpen. Onze speciale ver
slaggever in Indonesië meldt, dat
dc ex-minister voor zijn leven zal
moeten vechten (pag. 9).
nister van defensie Vo Ngoejen Giap
in augustus. De Vietnamezen zouden
de instelling van een luchtbrug heb
ben gevraagd, maar de Chinezen zou
den het overvliegen door Russische
toestellen van Chinees gebied hebben
geweigerd.
WASHINGTON (RTR-AFP). De
Amerikaanse minister van defensie Ro
bert McNamara, gaat zaterdag naar
Zuid-Vietnam, waar hij een week zal
blijven. Met hem reizen de voorzitter
van het comité van stafchefs, generaal
Earl Wheeler en de twee onderminis
ters van defensie, Arthur Sylvester en
John Menaughton. Mcnamara zal in
Vietnam ook eenheden te velde bezoe
ken.
President Marcos van de Phiiippynen
heeft gisteren meegedeeld dat de top
conferentie van zeven landen over Viet
nam, die 18 oktober in Manilla zou be
ginnen, is uitgesteld tot het eind van
aeze maand.
TUNIS (AFP-Reuter) Tunesië
heeft besloten de diplomatieke be
trekkingen met de Verenigde Ara
bische Republiek te verbreken. Dit
is gisteren in Tunis bekendge
maakt.
De betrekkingen tussen de twee landen
zijn het afgelopen jaar ernstig verslech
terd. Dit begon toen president Bourguiba
onderhandelingen met Israël voorstelde
om het vraagstuk van de duizenden in
buurlanden van Israël levende Palestijn
se vluchtelingen tot een oplossing te
brengen. Het voorstel werd door Egyp
te verworpen, dat Israël als staat niet
erkent. Onlangs beschuldigde Tunesië
president Nasser ervan, dat hij ernaar
streeft in Arbische en mohammedaanse
kwesties te boventoon te voeren. Tune
sië heeft alle bijeenkomsten van de Ara
bische Liga, waarvan het hoofdkwar
tier in Cairo is gevestigd, geboycot.
In de Tunesische verklaring wordt
gezegd, dat het besluit ls genomen
wegens ,de verslechterde betrekkin
gen tussen de Arabische staten en
omdat deze satellieten van Cairo zijn
geworden'. Wat de betrekkingen van
Tunesië met de Arabische Liga be
treft zal de .status quo' worden ge
handhaafd. Dit houdt in dat Tunesië
de bijeenkomsten zal blijven boycot
ten.
Het Russische persbureau .Tass' legde
er gisteravond de nadruk op dat de mi
litaire hulp een belangrijk onderdeel
van de nieuwe overeenkomsten uit
maakt.
ALS OPVOLGER VAN
SOEDJARWO
TJONDRONEGORO
DJAKARTA Naar wij verne
men heeft de Indonesische re
gering kortelings bij de regering
in Den Haag agrément aange
vraagd voor de benoeming van
de 44-jarige generaal-majoor
Tas win Natadiningrat tot am
bassadeur in Den Haag als op
volger van de eerste Indonesi
sche ambassadeur in Nederland,
de heer Soedjarwo Tjondronego-
ro, die naar Indonesië zal terug
keren.
waar Yanl precies een jaar geleden
tijdens de mislukte communistische
staatsgreep werd vermoord, deelde
generaal Taswin mij mee, dat hy
over de mogelijkheid van zyn benoe
ming in Den Haag geen medede
ling kon doen zolang Nederland
eventuele stappen van de Indonesi
sche regering in overweging heeft.
De kleine, levendige generaal is op het
ogenblik chef van de persoonlijke staf
van Indonesische huidige machtheb
ber, generaal Soeharto. Dezelfde
functie vervulde hij tot precies een
jaar tevoren bij de vermoorde chef
van de Indonesische strijdkrachten
voor wiens door kogelgaten doorboor
de schilderij lk Taswin sprak. Gene
raal Taswin die zoals de meeste hoge
Indonesische officieren feilloos Ne
derlands spreekt, is nimmer in Ne
derland geweest. Wel werd hij in
1956 benoemd tot Indonesische mili
tair attaché in Den Haag, doch hij
heeft die bestemming nooit bereikt
omdat met het oog op de snel slech
ter wordende verhouding met Neder
land de Indonesische regering besloot
zijn vertrek tot nader order uit te
stellen. Dat uitstel werd afstel.
BOURGUIBA
EEN STUDENT ZOU ZIJN GEDOOD
DJAKARTA: gewapende troepen
houden demonstrerende studenten
op veilige afstand van het presiden
tiële paleis in de Indonesische
hoofdstad.
NIEUWE TRANSPORTEN
MILITAIREN NAAR
DJAKARTA
(Telegrafisch van onze speciale verslag
gever in Indonesië)
DJAKARTA De spanning in
Djakarta, die samenhangt met de
herdenking van de Gestapu-coup
en het begin van het proces-Soe-
bandrio heeft gisteren weer een ex
plosief karakter aangenomen door
dat volgens studentenleiders bij
ongeregeldheden voor het paleis
van (de afwezige) president Soe
karno een student met bajonet
steken werd gedood.
Hef bericht (uit meer officiële bron werd
overigens slechts gemeld dat de betrok
kene was gewond) veroorzaakte grote
beroering. Volgens leiders van de KAMI-
studentenorganlsatie was het slachtof
fer de 26-jarige Zainal Sakse, redacteur
van het KAMI-blad. Hij werd, zo deel
den de leiders mee, dodelijk gewond toen
een opgewonden menigte van enkele
duizenden studenten ondanks een zon
dagavond afgekondigd demonstratiever
bod probeerden de militaire kordons
voor het presidentieel paleis te doorbre
ken.
Wacht
De studenten hadden reeds dagen tevo
ren een permanente wacht voor het pa-,
leis op het Merdeka-plein betrokken omj
de president bij zyn terugkeer in zijn
paleis uit Bogor met spandoeken duide
lijk te maken dat hij werd aangezien als
de man die achter de mislukte coup van
vorig jaar heeft gestaan. De gemoe
deren, toch al weinig rustig, werden
nog meer opgezweept door de directe
radio-uitzending van het hele proces
tegen Soebandrio.
De militaire commandant van de Indo
nesische hoofdstad had het
de opgezweepte gemoederen
avond eindelijk verstandig geoordeeld
de steeds krasser vormen aannemende
demonstraties te verbieden. Had hij de
hoop hiermee de eenmaal opgeroepen
geesten te kunnen bezweren? Bij het
aanbreken van de maandagmorgen wa
ren de toegangswegen tot het paleis tot
in wijde omgeving afgezet met grote
aantallen militairen met de bajonet op
het geweer. Hun instructies luidden
echter niet te schieten.
Tegen tien uur hi de morgen gebeur
de precies wat de militaire comman
dant had willen voorkomen: de over
al in de stad zwervende groepen jon
geren richtten zich als op een afge
sproken signaal naar het Merdeka-
plein en verzamelden zich binnen de
buitenste afzetting. Zy poogden ook
de binnenste ring te doorbreken,
maar nu bleek het de militairen dui-
gelyk ernst.
Nieuwe president
van Brazilië
BRASILA (AFP) Maarschalk Artur|
da Costa e Silva is gisteren door het;
federale congres in Brasilia tot president!
van Brazilië gekozen.
Maarschalk Da Costa e Silva volgt!
maarschalk Humberto Castello Brancoi
Prijsverhoging voor
aardolieproducten
ROTTERDAM (ANP) Namens de
Nederlandse olieverkoopmaatschappyen
wordt meegedeeld dat als gevolg van
gestegen aanvoerpryzen op 4 oktober
aanstaande de verkoopprijzen hier te
lande van een aantal aardolieproduk-
•n worden verhoogd.
Autogasolie uit pompen, gasolie voor
andere doeleinden en huisbrandolie
1 worden met ƒ0,30 per 100 liter in|
prijs verhoogd.
De prijs voor autogasolie uit pompen!
zal dan 18,1 cent per liter
De prijzen voor huisbrandolie 2 en
dunne stookolie zullen met 0,25 perj
Heftige gevechten braken uit, waarbij
vooral meisjes die de eerste gelederen
van de jongerengroepen vormden, het
zwaar kregen te verduren. Velen kwa
men terecht onder de harde slagen die
met geweerkolven werden uitgedeeld.
Bij de volgende golf studenten, ditmaal
bestaande uit voornamelijk jongens, gin
gen de militairen tot actie over met de
bajonet.
By dit ingrijpen werden twee studenten
gewond van wie Sakse (naar de
KAMI later bekend maakte) dodelijk.
Intussen wordt duidelyk, dat het mili
taire commando van Djakarta met het
oog op deze met regelmaat van de klok
terugkerende demonstraties geen risico's
meer wenst te nemen.
Nieuwe transporten militairen kwamen
al in de loop van de maandag de stad
binnen om op alles voorbereid te zijn in
een zeer onrustwekkende situatie. Een
situatie overigens, waarbij de burgerij
zich geheel afzijdig houdt en meestal
weigert te voldoen aan de eisen van de
studenten om hen In auto's naar de af-
blnnenstad te brengen.
BELGISCH VLIEGTUIG BIJ
BUDEL VERONGELUKT
DEN HAAG (ANP) Om drie uur
gistermiddag is by Budel een Belgische
T-3S straailesvliegtuig verongelukt. De
enige inzittende is gewond in het zieken
huis te Weert opgenomen.
De machine kwam terecht in een stuk
heidegrond en spatte uit elkaar. De pi
loot, een 32-jarige Belgische kapitein
vlieger van de vliegbasis Chêvre bij
Bergen-, had zich met zijn schietstoel
in veiligheid kunnen stellen.
Het ongeluk gebeurde tijdens een oefen-
vlucht van enkele jagers van het type
T-33. _De bestuurder kreeg, uit het zui
den Nederland binnenvliegend, machine-
storing bij de Brabantse plaats Budel.
Hij vloog het toestel links van deze
plaats naar de bossen en heidevelden
ten oosten van de E-9 bij Weert. De pi
loot werd door manschappen van de in
de nabijheid gelegen Duitse legerplaats
Budel opgespoord.
Er is deze week sprake van
een Zeeuws Jubileum,
waarop wij met genoegen dc
aandacht vestigen: vandaag
Erecles tien Jaar geleden kwam
et provinciaal bestuur van
Zeeland met een schema .stu
dieobjecten' voor de dag, een lijst van
vijftien punten, waarvan nadere bestu
dering vanuit de Zeeuwse hoek drin
gend nodig werd geacht met het oog op
net deltaplan. Aan deze publikatie was
allerlei voorafgegaan Na het bekend
worden van het derde interim-advies
van de deltacommissie, waarin tot af
sluiting van de zeegaten werd geadvi
seerd (begin 1954) en na de Indiening
van het ontwerp-deltawet i november
1955) viel in deze provincie enige onge
rustheid te registreren, waarbij men
zich vooral afvroeg of het provinciaal
bestuur voldoende rekening hield met
wat men zou kunnen noemen ,de delta
toekomst'. Het hoogtepunt van de dis
cussies daarover werd gevormd door een
debat in de zomerzitiing 1956 van de
Zeeuwse staten, waarbij een aantal vra
gen van het statenlid Schorer als aan
leiding fungeerde. De heer Schorer had
met name gepleit voor een speciale delta
afdeling van de provinciale griffie, een
suggestie die gedeputeerde staten echter
hadden afgewezen. Tijdens de vergade
ring van provinciale staten vrijdag
27 juli 1956) kwam er evenwel een
ommekeer: gedeputeerden gingen plot
seling aanzienlijk verder dan was ge
vraagd en deelden mede, dat er een
.dienst deltaproblemen' zou komen.
Daarin zou een aantal provinciale diens
ten en instellingen worden gebundeld
ter bestudering van vraagstukken, die
met het deltaplan verband hielden.
Later werd deze dienst omgedoopt in
.Werkgroep deltazaken', in de wandeling
kreeg ze de populaire aanduiding .the
deltaboys'. Deze werkgroep nu, waarin
provinciale waterstaat, planologische
dienst ETI en Stichting Zeeland samen
werkten, toog onmiddellijk aan het werk
met als resultaat, dat op 4 oktober 1956
het schema studieobjecten (eigenlijk
was het een verlanglijst) kon worden
gepubliceerd. Vandaag is dat dus tien
jaar geleden. Er is, dunkt ons, alle aan-
eiding aan dit jubileum enkele regelen
te wijden.
Zelden heeft het provinciaal bestuur
na 1945 een besluit genomen, dat
zo ad rem was en zo concreet in de be
leidsvorming heeft doorgewerkt als deze
instelling van de werkgroep deltaza
ken. Het verlanglijstje van deze groep
betekende een wezenlijke bijdrage tot
de toen al zeer uitgebreide debatten
over het deltaplan. Kort en bondig sa
mengevat op een kaart van de provincie
gaf Zeeland nauwkeurig aan wat er
moest gebeuren om het deltaplan zo ef
fectief mogelijk te doen zijn voor het
zuidwesten van Nederland. De lijst van
studie-objecten kwam precies op tijd,
de .timing" was (al dan niet opzettelijk)
voortreffelijk. In de tweede kamer was
men immers juist begonnen met de voor
behandeling van de deltawet, In Zeeland
zelf begon ln allerlei kring (kerken,
landbouw, vakorganisaties, Jeugdver
enigingen enz.) het gesprek op gang
te komen over de
vraag hoe men zich
Zeeland in de toe
komst voorstelde. En
op dat moment werd
gezorgd voor een con
creet stuk: ook dat was een groot voor
deel, dit concreet-zijn. In het schema
werd niet omstandig gepraat en gerap
porteerd, het ging om exacte verlan
gens. Vanaf het eerste moment heeft
iet schema een belangrijke rol gespeeld,
waarbij het provinciaal bestuur er voort
durend voor zorgde dat men van de lijst
kennisdroeg op die plaatsen, waar het
nodig was. Zo werd het schema nader
uitgewerkt in een speciale documen
tatiemap, samengesteld met het oog op
de openbare behandeling in de tweede
kamer, enige dagen vóór deze behan
deling werden alle parlementaire ver
slaggevers uitgenodigd naar Middelburg
om met hen de Zeeuwse verlangens nog
eens door te nemen zodat zij zouden we
ten welke achtergronden de kamer
debatten mede zouden beheersen. De
groep zelf trad vele malen in het open
baar op voor allerlei geïnteresseerden,
vandaar de bijnaam: ,the deltaboys'.
Het begin van de werkgroep-periode
was een aaneenschakeling van belang
rijke initiatieven, die hun invloed niet
hebben gemist. Terugblikkend over de
afgelopen tien jaar mag en moet dit
nadrukkelijk worden vastgesteld.
(Van een onzer redacteuren).
F\EN HAAG Het uetsont-
werp tot gemeentelijke her
indeling van Zuid-Beveland ligt
thans op tafel. Staatssecretaris
van binnenlandse zaken drs Th.
J. Westerhout heeft het bij de
tweede kamer ingediend. De be
windsman volgt daarin volledig
het herindelingsplan, zoals gede
puteerde staten van Zeeland dat
eind vorig jaar in ontwerp naar
het betrokken gebied hebben
gezonden: de 24 huidige ge
meenten opheffen en 4 nieuwe
gemeenten formeren.
Op de kaarten by het. herindellngsont-
wern is Zuid-Beveland nu als volgt
gevierendeeld:
GOES een gemeente in het noord
westen met ongeveer 25.000 inwo
ners. Daarin worden samenge
bracht Goes, Kloetinge, Katten-
dyke, Wolphaartsdijk, 's-Heer-
Abtskerke en de kernen 's-Heer-
Arendskerke, 's-Heer-Hendrilcs-
kinderen en Wilhelminadorp.
BORSELE (een gemeente in het
zuidwesten met rond 15.000 in
woners). Niet Nieuw-Borsele zo
als g 8 hadden voorgesteld Dat
zal bestaan uit: Borssele, Nieuw-
dorp, Lewedorp, 's-Heerenhoek,
Heinkenszand, Ovezande, Driewe
gen, Oudelande. EllewoutsdQk,
Baarland, Hoedekenskerke, Kwa-
dendamme, Nisse en 's-Graven-
polder.
KAPELLE (een gemeente in het
midden met ruim 7200 inwoners).
Dat wordt geformeerd door Ka
pelle met Biezelinge en Schore en
Wemeldinge.
1 REIMERSWAAL (een nieuwe ge
meente met 17.000 inwoners in de
staart van Zuid-Beveland). Deze
zal ontstaan uit de samenvoeging
van: Yerseke, Kruiningen (met
Hansweert), Waarde, Krabben-
dijk en Rilland-Bath.
Staatssecretaris Westerhout komt in
zijn wetsontwerp tot de slotsom dat
het Zuid-Beveland van vandaag niet
lang meer ongestoord zal voortbe
staan. ,Op tal van punten moeten ont
wikkelingen worden verwacht, die
het agrarische karakter van Zuid-
Beveland diepgaand zullen aantasten.
Ook a! bestaat op het ogenblik ten
aanzien van de omvang en de tijd van
een eventuele verwezenlijking van de
mogelijkheden, die zich voordoen nog
geen zekerheid, .zonder al te zeer in
speculaties te treden kan en moet
toch worden geconcludeerd, dat Zuid-
Beveland niet onberoerd zal blijven.'
Drs Westerhout geeft in zijn memo
rie van toelichting een opsomming
van de toekomstperspectieven voor
Zeeland, die tegenwoordig dag voor
dag in het nieuws zijn: Sloe-Indus-
triegebied, Reimerswaalplan, Schel-
de-Rijnverbinding, een waterfront
tot de Biezelingse Ham, Goes, vaste
oeververbinding Westerschelde, Veer-
se Meer, industrialisatie in het oos
telijk oevergebied en aan de zuldeiyke
monding van het kanaal door Zuid-
Beveland, bh' Bergen op Zoom, de
nieuwe noora-zuidverbinding over de
Oosterscheldebrug, reconstructie van
de rijksweg 58 door Zuid-Beveland.
Tegen deze achtergrond van moge
lijkheden stelt, de staatssecretaris nu
ile vraag of de gemeentelijke Inde
ling van Zuid-Beveland op dit alles
wel voldoende is afgestemd. Name
lijk: of 7.ij in staat zullen zyn aan de
komende ontwikkeling op gemeente-
lyk niveau verantwoord en adequaat
mede leiding kunnen geven. Voor de
bewindsmnn staat het vast dat het-
antwoord ontkennend moet zyn.
Het wetsontwerp erkent dat momen
teel op Zuid-Beveland nog geen afge
ronde gebieden met een geneel eigen
aard, sfeer en structuur kunnen wor
den aangewezen, die bij sanering van
de gemeentelijke indeling als een
dwingend gegeven kunnen gelden.
.Dat betekent intussen niet, dat een
.plan in het wilde weg' 'is opgesteld,
zoals blijkbaar in enkele gemeenten
raadsleden veronderstellen', zegt de
staatssecretaris. Hij stipuleert dat
vóór alles de bedoeling heeft voorge
zeten, een functionele indeling tot
stand te brengen. Gemeenten dus. die
in staat zullen zijn de functies tot
haar recht te doen komen. Wat die
functies betreft kan een vrij duide
lijk begrensde concentratie worden
verwacht. Het wetsontwerp geeft de
volgende afbakening. De landin
waartse expansie van het Sloegebied
zal zich industrieel beperken tot het
westelijk deel van de Zak'van Zuid-
Beveland. De aanleg van nieuwe
woongebieden in deze hoek zal nodig
zijn. Ziedaar het karakter voor het
toekomstige Borsele. Reïmerswaal
als industriegebied zal een soortge
lijke invloed hebben op oostelijk
Zuid-Beveland, waarbij een forse uit
breiding van enkele bestaande ker
nen wordt voorzien. De cityvorming
zal zich om versnippering te voor
komen in Goes concentreren, dat
tevens een taak voor recreatieve
voorzieningen aan het Veerse Meer
krijgt.
Kapelle als fruitcentrum houdt met
Globaal geef de memorie van toe
lichting op het wetsontwerp tot ge
meentelijke herindeling van Zuid-Be
veland de reacties in de verschillende
gemeenteraden weer. De staatsse
cretaris gaat daarbij in op de aange
voerde argumenten en voorziet die
van commentaar. In vele gevallen
komt dit neer op ontzenuwen van de
tegenwerpingen en de alternatieven
van het herindelingsplan, zoals die
naar voren zijn gebracht.
Samenvattend komt drs Westerhout
tot de conclusie dat de Zuidbevelnnd-
se raden - hoezeer over het- algemeen
ook primair voor het behoud van de
gemeentelijke zelfstandigheid gepor
teerd zicli in grote meerderheid
bepaald wel realiseren, dat het tot
p«n radicale gemeentelijke herinde
ling in hun gebied zal moeten komen.
.Verschil van mening bestaat voorna
melijk ten aanzien van het tijdstip
waarop en de wijze van gemeentelijke
hergroepering', zo is hem in de reac
ties opgevallen. Het tijdstip kan vol
gens het wetsontwerp moeilijk in het
geding worden gebracht als het gaat
om westelijk Zuid-Beveland. De ver
sterking van Goes, de planning van
een gezonde uitleg van deze kern, de
recreatie op het Veerse Meer, de in
dustrialisatie in het Sloegebied
(Zie slot pag. 2 kol. 1
Is er nu in concreto iets terechtgekomen
van het verlanglijstje uit 1956? Meer
dan zelfs de grootste optimisten van
toen konden hopen. Een belangrijk deel
van de centrale weg is tot stand geko
men, weliswaar niet met een dam tussen
Noord-Beveland en Schouwen-Duive-
land, zoals men toen nog dacht, maar
via een brug De mogelijkheden voor
een zeehaven-industrie aan de monding
van de Westerschelde en hij Terneuzen
worden thans gerealiseerd. Niemand
denkt meer aan de schampere kritiek,
die destijds met name vanuit de rand
stad op de Zeeuwse plannen werd ge
uit. De ontwikkeling van het Wester-
scheldebekken als geheel is thans een
gegeven, dat zelfs niet meer ter dis
cussie komt, het wordt als vaststaand
aangenomen, hetgeen een ander uiterste
is, waarmee men nu ook niet altijd even
gelukkig behoeft te zijn. De recreatie
in het Veerse Meer komt op gang en
ook te dien aanzien is geen sprake meer
van scepticisme, wel van een niet ge
ringe vrees dat er te weinig aan kan
worden gedaan, omdat er geen geld ge
noeg voorhanden is. Enkele punten uit
het schema zijn weliswaar niet gereali
seerd, maar staan nog wel op het (in
middels vele malen herziene) program
ma, bijvoorbeeld de vaste verbinding
door of onder de Westerschelde, welk
project nog altijd hoge prioriteit heeft.
Enkele punten zijn niet en worden ook
niet verwezenlijkt: de oesterproef in het
Veerse Gat en het daarmee verwant
zijnde plan om oesters in de afgesloten
Grevelingen te kweken. De mislukking
van deze projecten behoeft het provin
ciaal bestuur zich overigens niet aan
te trekken: het heeft er genoeg aan
getrokken. Als geheel echter blijkt, dat
deze tienjaren-balans voor Zeeland (en
voor de werkgroep) ccn belangrijk saldo
vertoont.
Inmiddels is vooral de laatste jaren
duidelijk geworden, dat de ontwikke
ling van Zeeland voortdurend studie
blijft vergen, voortdurend ook dwingt
tot het stellen van de vraag: waarheen
willen wij uiteindelijk met de ontwikke
ling van dit gewest en wanneer nade-
I Vervolg zie pag. 3 kolom 1