PROVINCIALE ZEEUWSE COURANT
LASTENVERZWARING IN 1967
Rijksuitgaven
boven twintig
miljard gulden
Deltaplan in 1978 alleen ,rond' als
waterstaat meer geld op tafel krijgt
Accijns op benzine wordt Algemene verhoging van
4 cent per liter hoger omzetbelasting in 1968
Begrotingstekort
f1176 miljoen
Vijf
doden
bij
ongeval
Refriimlies
NIEUW BERAAD
OVER HET
L00NBELEID
motorrijtuigen
Kenmerken beleid:
soberheid en
beperking
minister J. G. Suurhoff in begroting:
DELTAWERKEN
IN 1967 MET
174 MILJOEN
GENT-TERKEUZEN: f 50 MILJOEN
SCHELDE-RIJN: NU f 15 MILJOEN
De kapel
van Cals
WAARIN OPGENOMEN DE MIDDELBURGSE, VLISSINGSE, GOESE. BRESKENSE COURANT EN VRIJE STEMMEN
Woensdag 21 sept. 1966
o Zeeuw» Courant! ubd tla Wolds. P. I. dta Saw ox IN. t* P«®»ej. Moofdredottaun Q. A. da Koli to Abonnemenliprljo 80 cent p
OORII p«d. JSOSj adv. S647/384S), MlddolbUm, Martit OH. tel. 3S41. (b.f.i. rad. 2070/3109, adv. 2373). Ooae, Crote Mi
adv. s.as Intra, raad. Z'/a tirM. Klalna adv. (mm. 8 rtjsle) 13 eenl par
ah, ƒ11,40 per kwartaal, franco p
tel. «140 (b.8.8. rad. 7831, adv.
(min. ƒ1,75). .Brieven bureau v.
It maar. Qlro 359100 PZC, Mlddalbura.
Eerste klappen
gevallen....
Pagina 3
MINISTER-PRESIDENT CAES
soberheid en beperking
BENZINE
4 cent duurder
DR VONDELING
twintig miljard gepasseerd
SMALLENBROEK
NIET IN
TWEEDE KAMER?
DEN HAAG Naar wij uit wel
ingelichte kringen vernemen is het
onwaarschijnlijk dat oud-minister
J. Smallenbroek (ar) de benoe
ming tot lid van de tweede kamer
zal aanvaarden. Door het bedan
ken van de heer P. Chr. Elfferich
is vorige week vrijdag in de twee
de-kamerfractie van de AR een
vacature ontstaan. Als eerste op
de nominatie staat de heer Smal-
lenbroek.
Naar deze mededeelde had hij nog geen
beslissing genomen. Ook kon hij ons niet.
Wggen wanneer hij dat zou doen. Volgens
de Kieswet heeft een kandidaat voor het
lidmaatschap van de eerste of tweede
Kamer vier wieken de tijd om zich te be
zinnen.
fc AR-icringen heeft men de laatste we
ken druk op de heer Smallenbroek uit
geoefend zich voorlopig van politiek op
treden te onthouden. In een eerdere va
cature binnen de tweede-kamerfractie
h inmiddels voorzien door de beëdiging
van mr w, R. van der Sluis, tot voor
kort secretaris van de AR-partij. De heer
Smallenbroek had laten weten dat hij
voor een benoeming niet in aanmerking
wilde komen.
Sindsdien is echter de zaak die de heer
Smallenbroek tot het indienen van zijn
ontslag als minister van binnenlandse
zaken bracht voor het kantongerecht in
Den Haag geweest. Er gaan dus stem
men op in politieke leringen die vinden
dat er nu geen belemmering meer is voor
de heer Smallenbroek een benoeming tot
Kamerlid te aanvaarden. Deze worden
echter in mindere mate gevonden onder!
de partijgenoten van de ex-minister in de|
tweede kamer. Hier is men zelfs van me
ning dat hij er beter aan had gedaan on
middellijk na het bekend worden van de
vacature-Elffrich te laten weten niet,
dus ongeacht de uitspraak van het kan
tongerecht, in aanmerking te willen ko
men.
(Van onze parlementaire redactie)
DEN HAAG Minister Vondeling van financiën heeft in zijn gis
teren verschenen miljoenennota (voor het eerst in de geschiedenis is het
totaal der uitgaven geraamd boven de 20 miljard gulden, bij een tekort
van 1.176 miljoen gulden) en het daarbij behorende dekkingsplan 1967
een reeks van lastenverzwaringen aangekondigd. Tot de hogere lasten,
die het Nederlandse volk in 1967 en 1968 te dragen krijgt behoren de
belastingmaatregelen van het dekkingsplan:
0 Verhoging van de benzineaccijns met 4 cent per liter en een
overeenkomstige aanpassing van de dieselverhoging in de motor
rijtuigenbelasting voor auto's, die niet op benzin© rijden. De totale
opbrengst van de twee verhogingen, die alleen voor het jaar 1907
zullen gelden, wordt geraamd op 130 miljoen gulden.
0 Verhoging van de accijns op gasolie met 2,20 per 100 liter.
De opbrengst wordt geraamd voor 1967 op 60 miljoen gulden.
0 Heffing van 20 opcenten op de omzetbelasting met uitzonde
ring van de eerder verhoogde tarieven van 7, 10, 18 en 25 pet. De
invoering van deze verhoging, die naar raming 680 miljoen gulden
per jaar zal opbrengen, wordt gesteld op 1 januari 1968. Deze
datum is gekozen om de prijsstijgende tendensen in 1967 te beper
ken.
a Verlenging met één jaar van "het 47ste punt van de vennoot-
apsbelasting. Deze verlenging zal naar raming 43 miljoen gul
den opbrengen.
Een versnelling in het opleggen van nadere voorlopige aansla-
gen in de inkomstenbelasting aan belastingplichtigen met een inko
men groter dan 15.000, die hun aangifte doen voorbereiden door
belastingconsulenten. De opbrengst in 1967 wordt hierdoor ver
groot met 425 miljoen, waarvan als dekking wordt beschouwd een
bedrag van 300 miljoen gulden.
Voorts ligt het in het voornemen een
aantal tarieven, retributies enz te
verhogen. Dit geldt onder meer voor
paspoortleges, loodsgelden, maxima
van gerechtelijke boeten, octrooigel-
den en keuringsgelden. Een groot
deel van deze verhogingen betekent
volgens minister Vondeling aanpas
sing aan stjjgende kosten.
Meer over de troon/rede, de miljoenen
nota en verschillende begrotingen op
de pagina's 11, IB, IS, 15 en 17.
UTRECHT (ANP) Het be
stuur van de stichting van de ar
beid komt op 27 september weer
bijeen, onder meer om van gedach
ten te wisselen over de nieuwe
loonpolitiek. Het is niet uitgesloten
dat daarbij ook de kwestie van het
spaarloon weer ter sprake komt.
Op 26 augustus werd in het stich
tingsbestuur voor de laatste maal
over het nieuwe loonpolitieke sys
teem gesproken. Partijen kwamen
toen niet veel verder, mede in ver
band met het feit dat van rege
ringswege nog geen beleidslijn was
aangegeven.
Voorts wordt de Indiening oaaigelcon-
dtgd van een wetsontwerp voor een
speculatiewinstbelasting. Deze belas
ting, die buiten het dekMagsplan Is
gehouden, zal voor 1967 een geraam
de opbrengst geven van 5 miljoen
gulden.
Ter voorkoming van ernstige vertra
ging btj de uitvoering van het rijks-
wegenbouwprogramma zal, ter ver
sterking van het destijds daartoe in
gestelde rijkswegenfonds, een wets
ontwerp tot verdubbeling van de op
centen op de motorrgtuiigenbelasting
worden ingediend, waarvan de op
brengst op 107 miljoen gulden wordt
geschat.
Andere ontvangsten
Ook de niet-belastingontvangsten
zullen tot de noodzakelijke midde
lenvergroting bijdragen. Onder meer
zullen enkele nieuwe maatregelen op
het terrein van de volkshuisvesting
worden getroffen, zoals:
■Het opleggera van een heffing op
de huren van woningwetwoningen,
die worden bewoond door personen
uit de hogere Inkomensgroepen. De
opbrengst hiervan wordt geschat op
70 miljoen gulden.
Extra aflossingen van voorschot
ten wegens overdracht van woning
wetwoningen aan bewoners. Deze af
lossingen worden geraamd op 4fl
miljoen.
Bijdragen in de financiering van
woningwetwoningen door bepaalde
bewoners. De opbrengst is geraamd
op 15 miljoen.
PTT
Tot de niet-belastingontvangsten be
hoort ook een verhoging van de uit
keringen door de PTT aan het rijk
met 66 miljoen. Deze verhoging is
mogelijk door de PTT-baten in 1967
via aanpassing van de tarieven met
193 miljoen te verhogen met 193
miljoen.
De rijksbegroting voor 1967 hondt
voor het eerst ln de geschiedenis een
geraamd totaal aan uitgaven in van
boven de 20 miljard gulden. Wan
neer rekening wordt gehouden met
een aantal aanvullende posten, waar
onder het dekkingsplan, komt het
uitgaventotaal van de ontwerp-be-
groting 1967 op 20 miljard, 152 mil
joen gulden (20.152 miljoen) en
nen de ontvangsten uit belast!
en andere middelen tezamen woi
gesteld op 18 miljard, 976
(18.976 miljoen), zodat het
saldo 1 miljard, 176 miljoen (1J.76
miljoen) bedraagt.
De ontwenp-rijksbegTotlng voor 1967
is, aldus de minister van financiën,
dr A. Vondeling ln zijn miljoenen
nota, gericht op een voortzetting van
de uitvoering van het regeringspro
gramma, hetgeen uitbreiding van be
paalde overheidsvoorzieningen mee
brengt. Daairbij is er evenwel reke
ning mee gehouden, dat in de huidi
ge economische situatie een minder
snelle toeneming van de bestedingen
wenselijk is dan in het recente.ver
leden heeft plaatsgevonden. Het ka
binet meent daarom bij de verwezen
lijking van een aantal van zijn plan
nen een wat kalmer tempo te moe
ten volgen. Dit geldt onder meer
voor het defensiebeleid, het woning
bouwbeleid, waterbouwkundige wer
ken en voor de afronding van het
beleid ten aanzien van de sociale
voorzieningen.
De toeneming (in miljoenen) van de
uitgaven ten opzichte van de oor
spronkelijk vastgestelde begroting
1966, betreft de volgende doeleinden:
Algemene salaris- en pensioenmaat
regelen 690.
Onderwijs en wetenschappen 490.
Volkshuisvesting (vrijwel geheel wo
ningwetvoorschotten) 320.
Nationale schuld 190.
Sociale voorzieningen 130.
Landbouw en visserij 80
Verkeer en waterstaat 130.
Overige doeleinden, per saldo 40.
Totaal 2070.
Beleid
het rijksbegrotlngsbelc
kenmerkt door soberheid en door be
perking ten aanzien van nieuwe plan
nen. De personeelsbezetting wordt,
met slechi
ROSMALEN (ANP) Een bus
je met arbeiders, dat op de weg
langs de Zuidwillemsvaart tussen
Den Bosch en Veghel reed, is gis
teren ter hoogte van de Dungense
Brug in het kanaal gereden. Vijf
mensen werden daarbij gedood, 2
werden zwaar gewond en 2 licht
gewond. Twee van de omgekome
nen waren wielrijders, een bejaard
paar, dat in de richting van Den
Bosch reed.
CZie slot pag. 3 kol. 3)
Foto: het zwaargehaven.de busje
■wordt uit het water getrokken.
Van een 'onzer redacteuren
DEN HAAG. Om het totale
deltaplan in 1978 officieel
nog steeds het streef jaar te
kunnen afronden zal er per jaar
aanzienlijk meer geld op tafel
moeten komen dan de 174 mil
joen, die op de begroting voor
verkeer en waterstaat voor het
komende dienstjaar vrij komen.
Lukt dat niet, dan ,kan niet
vorden gegarandeerd dat de
door de deltacommissie aanbe
volen veiligheid ook inderdaad
omstreeks 1978 zal zijn tot
stand gebracht', schrijft minis
ter J. G. Suurhoff in zijn toe
lichting op de begroting.
Voor het eerst wordt aldius offici
eel toegegeven dat het tijdschema
van de deltawerken geen elasti-
clteit meer heeft. De uitvoering
van de verschillende projecten ge
doogt geen verder uitstel. Om het
tijdstip 1978 te .halen' zal voor-
i zover thans valt te overzien
tot dat jaar gemiddeld 200 mil
joen in elke begroting moeten
worden beschikbaar gesteld. De
174 miljoen voor 1967 gereser
veerd is nog juist voldoende om
de sluiting van de afdammingen
van het Volkerak (1969), het Ha
ringvliet (1970 en het Brouwers-
haivense Gat 1971) te realiseren.
De deltawerken tot afsluiting van
Haringvliet en Volkeralc blijken heel
wat duurder te worden dan aanvan
kelijk was geraamd. Voor het Ha
ringvliet komt men thans op de on
derste regel aan een bedrag van
ongeveer 640 miljoen. Daarvan zal
pa 1966 nog 185 miljoen moeten
worden verwerkt. Het Volkerak-del-
taproject zal in totaal 240 miljoen
gaan kosten. Daarvan moet nog 128
miljoen worden besteed.
Zowel om financiële als om uitvoe
ringstechnische redenen zullen Vol
kerak en Haringvliet niet meer in
de aanvankelijk geschematiseerde Ja
ren 196(3 en 1969 kunnen worden af
gesloten. De minister voegt er in de
toelichting op zijn begroting aan toe
dat deze latere sluitingen niet van
Invloed zijn op de rest van het uit
voeringsprogramma deltawerken. Het
Brouwershavense Gat blijft voor 1971,
de Oosterscheldedarn voor 1978 ge
noteerd. Tenminste zoals in de
aanhef gesteld wanneer er vol
doende middelen worden beschikbaar
gesteld.
WERKHAVEN
Als voorbereidingen van de werken
tot afsluiting van de Oosterschelde
zal een werkhaven (Schelphoek)
worden aangelegd en ingericht. Deze
werkhaven kan tevens dienst doen
als basis voor het tydig treffen van
voorzieningen langs de oevers van
de Oosterschelde met het oog op
een eventnele verhoogde stormaan
val.
Nu in het Brouwershavense Gat op
een soort van plateneiiland twee dom-
vaWlran zijn aangelegd zal het pro-
(Zie slot pag. 4 kol. 1)
Voor Zeeland bevat de begroting 1961
van verkeer en waterstaat de volgen
de belangrijke onderdelen:
Voor voortzetting van de werken
tot verruiming van het kanaal
Gent-Ter neuzen is andermaal een
bedrag van 50 miljoen opgeno
men. De werken vorderen in een
zodanig tempo, dat het in uitzicht
gestelde tijdstip van voltooiing
eind 1968 zal kunnen worden
aangehouden. Met België is over
eengekomen dat -zal worden ge
tracht om jaarlijks een hogere
som dan deze 50 miljoen te
venverken. België zal deze verho
ging dan geheel voorfinancieren.
Voor een begin .op karwei' met
de aanleg van de nieuwe Schelde-
RijnverbindLng wordit een bedrag
van 6 miljoen gereserveerd. In
1966 zal het niet meer tot uit
voering komen. De voorbereidin
gen blijven beperkt tot onderzoe
kingen en grondaankopen. Het
programma voor 1967 vermeldt
een investering van 15 miljoen.
Het bedrag van 9 miljoen in
de begroting, voor het lopende jaar
uitgetrokken gevoegd bij de
nieuwe reservering maakt het
mogelijk in 1967 stevig van start
te gaan. Wat de Schelde-Rijnver-
binding betreft zal worden begon
nen met de aanleg van enige
hoogwaterkerende dijken langs de
Wester- en Oosterschelde en langs
de Eendracht. Bij Bath zal een
werkhaven worden aangelegd De
plannen voor het komende jaar
vermelden verder: het maken van
de bouwputten voor een schutslui-
zencomplex en voor een uitwate
ringssluis, alsmede van de grond
werken voor de omleggingen van
de rijksweg en de spoorlijn, die
de nieuwe doorsteek in de Kreek-
rakdam moet kruisen.
rproonr
1 heb
mrede en miljoenennota
hebben dit jaar eigenlijk
IQjapi iets triests, beide stukken zou
rnen kunnen samenvatten met
de zin: ,We willen wel, maa.r
gggy we kunnen helaas niet'. In-
derdaad een opvallend ken
merk van het Calsiaanse beleid: er is
door allerlei omstandigheden vrijwel
geen ruimte om te regeren zoaLs de
sterke mannen van weleer zich in hun
prille dromen dat hadden voorgesteld.
Daardoor heeft het kabinet-Cals iets
weg van een zwaar-bezet koperorkest,
dat ln een uiterst klein vertrek schallen
de fanfares laat horen, terwijl deze mu
ziek alleen maar geschikt is voor een
enorme zaal of voor de openlucht. Maar
er is helaas geen behoorlijke zaal be
schikbaar, het regent bovendien uit een
buiig economisch wolkendek je, zodat het
openluchtconcert moest worden afgelast.
En daar zit ze nu te blazen, de Calsiaan-
se kapel, in het minimaal-kleine vertrek
van de huidige mogelijkheden .De musici
doen hun best om het nog enigszins te
laten klinken, maar het lukt niet al te
best. Jammer voor de blazers, zij had
den zulke goede voornemens, ze hebben
ze echter niet kunnen uitvoeren.
Er is nog een uitdrukking, die men aJs
samenvatting kan gebruiken bij het
lezen van de stukken, ditmaal een aan
duiding voor de regering zelf, namelijk
het .nota-kabinet'. Er wordt over niet
minder dan zeven nota's gesproken
over allerlei onderdelen van het rege
ringsbeleid, die ln de loop van het ko
mende parlementaire jaar zullen worden
ingediend. Het lijkt ons de vraag of dit
nu een gelukkige vorm van regeren is:
zowel de eerste kamer als de raad van
state worden automatisch buiten spel
gezet. Op zichzelf behoeft dat geen prak
tisch bezwaar op te leveren beide
colleges werken (met alle respect voor
hun eerbiedwaardigheid zij dit opge
merkt) nogal eens vertragend maar
toch bestaan ze, zij vormen een staat
kundige realiteit. De regering zet ze nu
in feite op allerlei punten buiten spel.
Als dat Inderdaad een
praktijk gaat worden,
dan zou men mis
schien eens kunnen
nieu
we grondwet in te
dienen, waarbij deze
praktijk wordt gelegaliseerd door ophef
fing bijvoorbeeld van beide hier genoem
de colleges. Het is overigens al duide
lijk gewonden, dat het kabinet-Cals geen
enkele mogelijkheid meer ziet op het
stuk van grondwetgeving enig initiatief
nemen. Er zullen alleen enkele pogin
gen worden gedaan de discussie over de
verschenen .proeve' voor een
Een .nota-belsid' betekent namelijk bet
vastleggen van een bepaalde lijn
voor nu en straits. Dat .straks* betekent
óók de periode, waarin (na de verkie
zingen van volgend jaar) een nieuwe re-
j zal optreden. Daarmee is inder-
een duidelijk kenmerk van deze
regering aangegeven: zij bereidit een
aantal maatregelen voor, waarvan de
consequenties uiteindelijk voor rekening
van een nieuw kabinet zullen komen. In
bepaalde gevallen is dat weliswaar niet
te vermijden een beleid moet zich ook
op langere termijn richten maar er
zijn nu toch wel diverse plannen aan de
orde, waarvan dit kabinet kan zeggen:
,Na ons de uitvoering'. Bijvoorbeeld: de
verschuiving van de defensielasten, de
invoering van de omzetbelasting, eigen
lijk ook de versnelde Inning van de in
komstenbelasting. Het kabinet neemt
inin of meer een hypotheek op zijn op
volger: dat is het beeld van het Calsi-
beleid.
Uit het voorgaande komt één conclu
sie onvermijdelijk naar voren: de
regering-Cals handelt zo ambitieus om
dat zij te weinig tijd heeft gehad. Daar
om: nooit meer tijdens de parlementaire
rit van kabinet veranderen, waarbij de
signatuur zo nadrukkelijk als dit keer is
gebeurd, wordt veranderd. Een kabinet
moet vier jaar kunnen werken. Een
tweede conclusie, die eveneens voor de
hand ligt, betreft de komende verkiezin
gen: het is in deze tijd niet meer moge
lijk om zo-maar op partijen en hun pro
gramma's te stemmen, men moet bij
voorbaat als kiezer weten welk compro
mis tussen de diverse programma's een
kans krijgt bij een kabinetsformatie.
Daarom zouden de politieke partijen er
goed aan doen voor de verkiezing mee
te delen met welke partners zij het land
willen regeren. De recente regerings
stukken tonen opnieuw aan hoe belang
rijk het ls dat in dit opzicht een keus
wordt gedaan. Dat moet men de mannen
het kabinet-Cals tot him eer meege
ven: zij durven te kiezen, zij trékken
zelfs hun lijn door tot na hun bestaan.
Welnu, die lijn (of een andere lijn) zal
de inzet behoren te zijn van de verkie
zingen
Een laatste opmerking over enkele
passages in de troonrede: in de eer-
»laats de opmerkingen over de jeugd
e vernieuwingsdrang. Eerlijk gezegd
een nogal vage alinea, waaruit boven
dien de conclusie kan worden getrok
ken dat de regering alleen maar het oog
op de jeugd heeft. Bij navraag bleek ons
dat gedoeld wordt op de vernieuwings
drang ln het algemeen. Het is heel mooi
dat het kabinet-Cals deze woorden vanaf
de troon heeft willen laten horen, maar
men dient zich wel te realiseren, dat het
praktisch nut vrijwel nihil is, zeker bij
een kabinet ln zijn nadagen. Daardoor
maakt deze vernieuwingspassage sterk
de indruk, dat zij als een ethisch-getin-
te slottirade moet fungeren, waarvan
het wezenlijke effect rustig kan worden
vergeten. Eigenlijk geldt dit ook de Viet-
nam-opmerkingen in het begin: in we
zen een bevestiging van een oud stand
punt en bovendfen een conformeren aan
de oficiële Amerikaanse opvatting. Noch
de .vernieuwers' we denken daarbij
bijvoorbeeld aan jongeren in politieke
partijen noch de Vietnam-verontrus-
ten zullen door beide pasages gesterkt
zijn. Had men ze niet beter kunnen
vegflaten
KINDEREN VEROORZAAKTEN
SPOORWEGONGELUK
BENSHEEM (AFP) In verband met
de treinontsporing die zich zaterdag
heeft voorgedaan op de lijn Bensheim-
Worms in de Westduitse deelstaat Hes-
zijn twee jongens van respectievelijk
>n en acht jaar aangehouden. Zij
hadden ,voor e grap' stenen op de rails
gelegd. By bet ongeluk kwam een
vrouw om het leven en werden vijftien
gewond.