PROVINCIALE ZEEUWSE COURANT
ENGELS ULTIMATUM AAN RHODESIË
Bij weigering
van Smith
zaak voor VN
Ambonezen vijftien jaar in Zeeland
Druk op
Soekarno
sterker
WEER REL IN
DJIBOUTI
STRENGERE SANCTIES ALS REBELLIE NIET VOOR KERSTMIS WORDT BEËINDIGD
Geen wijziging in
Duitse regering
Ex-Davopersoneel
zoekt zijn heil
buiten Deventer
Velen nog zonder werk
Politiepensioen
van 55 naar
60 jaar verschoven
PROEVEN MET
GEMINI-11
GESLAAGD
,MAAR NOG RUISEN DE PALMBOMEN...:
Overbodig
knelpunt
209e jaargang-no. 216
WAARIN OPGENOMEN DE MIDDELBURGSE, VLISSINGSE, GOESE, BRESKENSE COURANT EN VRIJE STEMMEN
Dir«ilt> N V Bah. Ml), i
0 Bureaus: Vllulngen,
telefoon 2911. Zlorlllua
de C V Provinciate Zaai
eek, 11,40 per li
I, lal. 6140 (b.f.g.
(min. 1,75). ,1
Donderdag ISsept. 1966
Sas krijgt als
eerste aardgas
Pagina 2
•at. CIro 159300 P
LONDEN (UPI) De Britse premier, Harold Wilson, heeft gis
teravond een ultimatum gesteld aan premier Ian Smith van Rhode-
gië om vóór Kerstmis eën einde aan zijn rebellie te maken. Zo niet
dan zal Engeland zijn vredesvoorwaarden intrekken en strengere
sancties nemen, waarbij de VN zullen worden ingeschakeld.
Een en ander staat in een gisteravond uitgegeven communiqué door
de conferentie van gemenebestpremiers aan het slot van hun be
spreking van de kwestie-Rhodesië.
Ondanks ernstige meningsverschillen over de wijze waarop de rebel
lie moet worden beëindigd hebben de andere premiers Wilsons recht
_i eigen voorwaarden voor een regeling van de kwestie te dicte
ren erkend.
Wilson, aldus het communiqué,
heeft de gouverneur opdracht ge-
e. en de voorwaarden van zijn
ultimatum door te geven aan alle
schakeringen van de publieke opi
nie ih Rhodesië en ,het illegale re
gime daar aan te zeggen dat in
dien het niet bereid is de eerste
en onmisbare stappen te doen ter
beëindiging van de rebellie en de
uitvoerende macht aan de gouver
neur over te dragen, Engeland zijn
vorige vredesvoorwaarden en de
belofte de goedkeuring van het
Britse parlement te verkrijgen van
onafhankelijkheid vóór de instel
ling van een meerderheidsregering
sal intrekken en mandatoire sanc
ties treffen.
Ook Afrikanen
b het communiqué werd duidelijk ge
maakt dat als bevolking van Rhodesië
wordt bedoeld de vier miljoen Afrika
nen zowel als de 220.000 Europeanen
wier geheel blanke regering op 11 no
vember verleden jaar eenzydig de on
afhankelijkheid uitriep.
Binds het begin van de conferentie heb
ben de gemenebestleiders uit Afrika,
Azië en West-Indië geëist dat Enge
land een formele verklaring zou uitge
ven waarin wordt gesteld dat geen on
afhankelijkheid in Rhodesië zal worden
aanvaard voordat een meerderheidsre
gering is verkregen.
In het communiqué werd gezegd dat
de Britse regering grote waarde hecht
aan het principe dat enige oplossing
aanvaardbaar moet zijn voor het volk
van Rhodesië als geheel.
De leiders van het gemenebest hebben,
volgens het communiqué, besloten het
Rhodesische probleem voortdurend in
het oog te houden en spoedig weer bij
een te komen als het onwettige regime
niet spoedig ten einde komt.
Principes
Premier Wilson zegde toe dat de Britse
legering aan het parlement geen grond
wettelijke oplossing zal aanbevelen die
niet In overeenstemming zou zyn met de
principes' van de regering Inzake
een oplossing van het Rhodesische pro
bleem.
Slag voor vredeskandidaten'
VOORVERKIEZINGEN IN 11 STATEN
VIELEN VOOR JOHNSON GOED UIT
WASHINGTON (RTR)
President Johnson kan zich
in zijn beleid ten aanzien van
Vietnam en het rassenvraag
stuk in zijn land wat ge
schraagd voelen door de uit
slagen van de voorverkiezin
gen, die dinsdag in elf, sta
ten van de VS gehouden zijn
en waarbij het erom ging de
republikeinse en democrati
sche kandidaten aan te wij
zen die elkaar in november
zullen bekampen bij de con
gres- en gouverneursverkie
zingen. De uitslagen worden
algemeen gezien als een ne
derlaag van Johnsons poli
tiek.
De .vredeskandidaten', gekant te
gen het Amerikaanse optreden
in Vietnam, kregen zware klap
pen. Zij behaalden slechts tien tot
vijfendertig procent van de stem
men. Ook voor de tegenstanders
van rassenintegratie was weinig
succes weggelegd. Een uitzonde
ring daarop was Maryland, waar
George P. Mahoney die rassen
scheiding voorstaat als demo
cratisch kandidaat voor het gou
verneurschap werd gekozen, In
Minnesota leed het prestige van
vice-president Hubert Humphrey
onder de overwinning van gouver
neur Karl Rolvaag, die kandidaat
is gesteld voor een nieuwe ambts
termijn. Rolvaag, leider van de
Democratische Boeren- en Arbei
derspartij, twintig jaar geleden
door Humphrey opgericht, was
door zjjn eigen partij een nieuwe
kandidatuur geweigerd en wierp
zich daarop als onafhankelijke in
een bittere verkiezingsstrijd. De
vice-president, die naar verwach
ting in 1972 tegen senator Robert
Kennedy in het strijdperk zal tre
den voor de democratische kandi
datuur voor het presidentschap,
steunde een van Rolvaags tegen
standers.
DJIBOUTI (UPI). Oproerige natio
nalistische jongeren hebben gisteren
voor de tweede maal In twee dagen de
straten van Djibouti bevolkt om lucht
BONN (DPA) De Westdultse bonds
kanselier Ludwig Erhard heeft gisteren
laten weten, dat, hy op het ogenblik
geen aanleiding ziet tot het aanbrengen
van wijzigingen in het kabinet. Wel be
houdt hjj zich het grondwettelijk recht,
daartoe te allen tijde voor, aldus zei een
regeringswoordvoerder, nadat het kabi
net bijeen was geweest.
De dag tevoren zou, naar gisteren be
kend werd, op een bijeenkomst van de
CDU/CSU-fractie zijn aangedrongen op
opneming in het kabinet van Pranz-
Josef Strauss, de leider van de Beierse
Christelijk-Socialc Partij, en voorts op
instelling van een commissie die onder
leiding van Strauss de richtlijnen voor
een kabinetsreorganisatie zou moeten
uitwerken. Volgens het Hamburger
Abendblatt zou de laatste eis, voorna
melijk van de zijde der jongeren gesteld,
geen meerderheid In de fractie gevon
den hebben.
Onderwijl heeft de ondervoorzitter van
de Sociaal-Democratische Partij, Her-
bert Wehner, op een duidelijke beslis
sing van de Bondsdag omtrent de positie
van de minister van defensie Von Hassel
aangedrongen. De SPD zal een motie
hiertoe in het parlement indienen.
Woedende bendes plunderden de huizen
van de Bthiopiërs in de inheemse wijken
waarna zij door handgranaten die uit
een helikopter wei-den geworpen op de
vlucht gingen.
In de moderne wijk van Djibouti plun
derde een bende de woning van Ali Aref,
de vice-voorzitter van de plaatselijke re
geringsraad. Aref bevindt; zich op het
ogenblik in Parijs voor overleg in ver
band met de ongeregeldheden die vorige
maand het bezoek van president Char
les de Gaulle in de war hebben gestuurd.
MR JONKMAN
WIL MEMOIRES
SCHRIJVEN
DEN HAAG (ANP). Mogelyk
zullen to zyner tyd de memoires
verschijnen vam nir J. A. Jonk
man, thans nog lid en voorzitter
van de eerste kamer. Op de vraag
van een uitgever of hjj zich tot het
schrijven van zyn memoires zou
willen zetten heeft mr Jonkman
zich bereid verklaard om het te
proberen.
De heer Jonkman, die zaterdag
afscheid neemt als voorzitter van
de kamer, heeft dit gistermiddag
meegedeeld in een afscheidsbijeen
komst met parlementaire verslag
gevers. In de memories zal o m
aandacht worden geschonken aan
3e ontwikkeling in de verhoudin
gen tussen Nederland en Indone
sië gedurende de laatste 25 jaren.
UTRECHT (ANP) Deventer is niet
erg populair meer bij de werknemers,
die enkele maanden geleden door liet
sluiten van de DAVO hun baan verlo
ren. Uit een enquête die de drie metaal-
vakbonden hebben gehouden, bljjkt dat
maar 20 van de 100 ondervraagden in
Deventer en in de metaal zyn gebleven.
Minstens 50 oud-DAVO-personeelsleden
hebben buiten de stad werk gevonden.
In totaal zijn 70 werknemers weer aan
de slag, 30 zijn nog zonder werk, aldus
meldt ,St.-Eloy', het orgaan van de
het metaal, het elektrotechnisch bedrijf
Katholieke Bond van Werknemers in
en aanverwante bedrijven. Uit de en
quête bleek voorts dat van de 75 onder
vraagde handarbeiders er 35 moeten
rondkomen met een lager inkomen dan
in hun DAVO-tyd, 23 bleven op het
oude peil en 17 gingen erop vooruit.
DJAKARTA (ANP) Het in
vloedrijke nationalistische parle
mentslid Sajoeti Melik heeft in het
Indonesische parlement de aan
dacht gevestigd op de ,tegenstrïj-
dige manier van denken' van pre
sident Soekarno bij de formule
ring van diens leerstellingen als
de grote leider van de revolutie.
In 1960, kort nadat hjj de volledige uit
voerende macht op zich had genomen,
verdeelde Soekarno de wereld in drie
blokken, de Afrikaans-Aziatische lan
den, de westelijke vrije wereld en het
socialistische blok. Verscheidene jaren
later echter, toen Soekarno zijm kruis
tocht tegen het imperialisme begon,
kende de president echter nog maar
twee blokken, de westelijke wereld en
het socialistische blok, aldus Melik. Hij
noemde Soekarno onlogisch, omdat hij
eerst de Indonesische staatsfilosofie
pantjasila een .sublimering va.n het com
munistisch manifest en de Amerikaanse
onafhankelijkheidsverklaring' noemde,
doch later sprak van ,aan de Indonesi
sche omstandigheden aangepast mar
xisme'.
Melik is tot 1964 een toegewijd volge
ling vam Soekarno geweest. Hij stichtte
zelfs een beweging ter bevordering van
het soekarnoïsme. Toen de president
deze beweging echter verbood en haar
ervan beschuldigde financiële steun te
ontvangen van de Amerikaanse geheime
dienst, keerde Melik zich van Soekarno
af.
Buitenlandse diplomaten voorspellen een
verwarde situatie als Soekarno zou wei
geren vrijwillig te buigen voor de hem
ongunstig gezinde overmacht. Indonesi
sche kringen verwachten dat het leger
drastisch zal ingrijpen wanneer het op
Java tot gewapend verzet mocht ko
men. Zij zeiden, dat het leger de toe
stand volledig meester is en niet zal
aarzelen genadeloos toe te slaan bij elke
Eoging van communistische elementen
erreuracties te beginnen onder het voor
wendsel Soekarno te verdedigen.
In sommige politieke kringen in Djakar
ta is de verwachting uitgesproken dat
Soekarno tegen het einde van deze
maand voor een langdurig verblijf bui
tenslands zal vertrekken. Er werd steeds
meer druk op de president geoefend om
Indonesië te verlaten voor 1 oktober, de
datum van de mislukte staatsgreep van
vorig jaar en de dag waarop het proces
tegen de voormalige eerste vice-premier
Soebamdrio in Djakarta moet beginnen.
groot aantal Amsterdamse
studenten heeft woensdagmiddag
een demonstratieve tocht door de
stad gehouden om zo de aandacht
te vestigen op de Jcamernood bij de
studenten. Hier een overzicht van
de stoet tijdens de mars van de
Weesperstraat naar het Museum
plein.
(Van onze Haagse redactie)
DEN HAAG De pensioenge
rechtigde leeftijd van rijks- en ge
meentepolitie wordt verhoogd van
55 tot 60 jaar. Bij koninklijk be
sluit van 7 september is namelijk
bepaald, dat aan politiepersoneel
bij zestigjarige leeftijd eervol ont
slag zal worden verleend.
Dat is het zogenaamde functionele leef
tijdsontslag, dat ingaat op de eerste van
de maand na die waarin de politieamb
tenaar zestig jaar is geworden. Voor
politiemannen die de zestigjarige leef
tijd reeds hebben bereikt gaat het ont
slag in per 1 oktober, tenzij hij ver
zoekt of er mee akkoord gaat dat het op
een later tijdstip, maar uiterlijk 1 ja
nuari 1967, ingaat.
Het ontslag kan in het belang van
de dienst telkens voor een jaar wor
den opgeschort. Zulks op verzoek of
met instemming van betrokkenen en na
een nieuw geneeskundig onderzoek. De
gene die eervol ontslag heeft gekregen
ontvangt een uitkering naar tachtig
procent van de laatst genoten wedde,
vermeerderd met een half procent voor
elk dienstjaar boven de dertig.
In politiekringen is men verheugd, dat
de regeling nu bekend is geworden.
Nog onlangs hebben de drie politieor
ganisaties in ons land zich in een ge
meenschappelijk telegram tot de minis
ters van binnenlandse zaken en justi
tie gewend. Daarin werd met klem
aangedrongen om de gang van zaken
met betrekking tot afkondiging van
regeling functioneel leeftijdsontslag
veel mogelyk te bespoedigen.
Franse kernproef
werd uitgesteld
PAPEETE (AFP) De vijfde Franse
kernexplosie, welke gisteren in het
bied van de Stille Oceaan zou pla
vinden, is wegens de weersgesteldheid
uitgesteld. Dit Is uit goede bron ver
nomen.
Weer 2 records
RUIMTEVAARTCENTRUM
HOUSTON (AFP, Reuter,
UPI) De astronauten
Charles (Pete) Conrad en
Richard F. Gordon, hebben
gisteren met hun gekoppelde
ruimtevaartuig twee nieuwe
ruimterecords gevestigd. Bij
een klim die. door ontbran
ding van de aangekoppelde
Agenadoelraket werd inge
zet, werd het absolute snel
heidsrecord op bijna 29.000
km per uur gesteld, terwijl
zij zich in hun Gemini-11 tot
op een afstand van om
streeks 1400 km van de aar
de verwijderden, bijna twee
maal zover als de beide as
tronauten Michael Collins en
John W. Young in hun Gemi-
ni-10.
'ik zeg je, dat het fantastisch is
het Is haast niet te geloven', zo
deelde astronaut Charles Conrad
aan het grondstation mee, ,ik be
hoef maar uit het venster te kij
ken om de wereld te kunnen over
zien'.
Het doel van deze klim is niet
alleen het onderzoeken van de
Van Allen-stralingsgordel, maar
tevens worden de bedde astronau
ten in staat gesteld betere over-
zlchtbare foto's van de aarde te
nemen.
Later deelde astronaut Conrad
aan het grondstation mee, dat de
stralingsmeter aan boord van het
ruimteschip een lagere stralings
dosis aanwees dan die waaraan
de bemanning van de Gemini-10
heeft blootgestaan.
Na in een tussen de 290 en 200
km liggende baan om de aarde te
zijn teruggekeerd opende astro
naut Gordon het luik van de Ge-
mini-11 om gedurende een perio
de van 140 minuten foto's van het
heelal te maken.
Tegen 17.35 uur (Nederlandse
tijd) maakte Conrad de Gemini-
11 los van de Agenadoelraket,
waarmee hij sinds maandag tij
dens de eerste omwenteling ver
bonden was. Beide ruimtevaar
ders waren toen nog verbonden
door het 30 meter lange koord
dat Gordon dinsdag tijdens zijn
bekorte verblijf buiten de cabine
had bevestigd.
Conrad moest de cabine vervol
gens boven de Agena sturen,
waarbij de neus van de Gemini-11
naar de aarde moest wijzen. De
Agena zou met zijn neus naar
boven staan. Daarna zou de Ge-
mini graad voor graad om de
doelraket gaan draaien.
Conrad zei dat hij op zeker ogen
blik ,niet meer wist waar hij
was, toen hij trachtte het touw
tussen beide ruimtevaarders strak
te trékken. Eerst bleef het vast
zitten, daarna sloeg het om een
handgreep van de Agena. Beide
keren kreeg hy het los, maar de
Agena begon langzaam te draai
en. Verder verliep alles volgens
plan. Beide ruimtevaarders gin
gen vroeg rusten na een welbe
stede dag. Voor vandaag rest hen
nog een betrekkelijk gemakkelijk
nieuw ,rendez-vous', waarna zij
naar de aarde terugkeren.
Landing
Volgens het vluchtplan moet de
Gemlni-11 vandaag om kwart
voor drie onze tyd op ongeveer
1160 km ten oosten van Kaap
Kennedy in de Atlantische Oce
aan neerkomen.
Eigen inbreng
in samenleving
waardoor het
contact groeit
WLISSINGEN Ruim vijftien
jaar wonen nu in Nederland
omstreeks 26.000 Ambonezen.
Ruim 1000 daarvan vertoeven
in Zeeland. Ze kwamen in 1951
als KNIL-militairen, met de ver
wachting, dat zij spoedig naar
Iudonesië zouden kunnen terug
keren als daar de politieke he
mel zou zijn opgeklaard. Maar
het is anders gegaan. De Am
bonezen moesten hier blijven,
hoewel vele Ambonese harten
nog hunkeren naar het eigen va
derland waarmee vooral de
strijd om een eigen vrije repu
bliek van de Zuid-Molukken is
verbonden.
Het nieuwe bestaai?,, dat zy hadden
gedacht te kunnen opbouwen in de
Zuid-Moluklten na de ontbinding van
het koloniale leger is er niet. geko
men. Dat nieuwe bestaan hebben zij
naar velen hopen voorlopig
moeten opbouwen in Nederland. De
Nederlanlse regering heeft getracht
hen daarmee zoveel mogelyk te hel
pen, omdat zij dit als haar plicht
zag.
Dat nieuwe bestaan: voor velen was
dat in de eerste plaats Nederlands
leren naast het Maleis van de Ma-
lei.se scholen-, e.en ander vak leren,
een baan zoeken, mede omdat de
financiële steun van de regering een
aflopende zaak is. Het belangrijkste,
althans het meest in het oog lopende
punt bij de voorzieningen van het
rijk was het helpen aan een goede
woning, in woonwijken of, zoals dat
wordt genoemd, .buiten', tussen de
Nederlanders. Thans wordt nog een
klein deel van de huishuur vergoed,
maar dit rijksaandeel in de huur
wordt elk jaar kleiner, na ongeveer
drie jaar zullen de Ambonezen hier
bij geen bijzondere positie meer heb
ben. Dan heeft de rijksoverheid geen
speciale taak meev in materiële zin
ten aanzien van de Ambonezen. De
plaatselijke overheid en de samenle
ving in haar geheel zullen dan de
normale verantwoordelijkheden op
zich moeten nemen diie zij ook heb
ben ben opzichte van de Nderlanders.
Zonder reserves
Ds H. de Boei', die namens het mi
nisterie van cultuur, recreatie en
maatschappelijk werk leiding geeft
aan het maatschappelijk werk ten
behoeve van de Ambonezen in Ne
derland, zei het onlangs in een radio
lezing zo: ,Maar met de materiële
normalisering zijn de eigenlijke
vraagstukken niet opgelost. En daar
om blijft de rijksoverheid nog een
eigen verantwoordelijkheid op zich
nemen. De totaliteit van deze groep
is niet zonder meer op te splitsen
in een aantal kleine plaatselijke
groepen.'
Er blyven nog een aantal onzekere
factoren bestaan, die vooralsnog een
centraal beleid en een centrale be
geleiding onmisbaar maken.' En:
,YVaar ligt de toekomst voor de Am
bonezen? Wat leeft, er aan verwach
tingen in hen? Zijn zij daarginds of
hier? Is er wat rustige zekerheid
in hen of de onrust van de onzeker
heid? En hoever gaat dan hun in
teresse voor de Nederlandse samen-
lering? In hoeverre willen zy daar
aan deelhebben en in welk opzicht
zetten zij zich daartegen af? En
hoe functioneert zo'n woonwijk daar
bij? Als een startplaats naar een
echt deelhebben aan de Nederlandse
samenleving? Of als een isolemant,
gewild of niet gewild. En de Neder
landers? Vooral de Nederlandera
rondom de woonwyken? Is er meer
dan een vriendelijke neutraliteit?
Vraagt men zich af, of er iets ge
daan moet worden om de anderen
het besef te geven, dat zy in méér
dan oppervlakkige zin, zonder reser
ves, deel kunnen hebben aanonze
samenleving?'
Woningen
De Ambonezenzorg wordt landelijk
geleid door een commissaris. In Zee
land zijn voor dit werk actief de
heer H. C. van Iwaarden (Middel
burg), sociaal ambtenaar van het
ministerie van cultuur, recreatie en
maatschappelijk werk, alsmede de
heer J. G. de Jager (Souburg), en
als sociaal verzorgster mewouw N.
B. Betcke-Schouwenaar in Goes. Zij
hebben namens het ministerie con
tacten met de in Zeeland wonende
Ambonezen, die verspreid zijn over
Walcheren, Zuid-Beveland en Z.
Vlaanderen. In Middelburg wonen de
meesten: 306 (46 gezinnen), waarna
Souburg met 53 gezinnen met totaal
304 personen en Koudekerke met
zestig personen (elf gezinnen). Deze
gezinnen wonen daar allemaal in de
nieuwe woonwijken. Op het voorma
lige vliegveld in Souburg wonen nog
twaa lf personen en in het voormalige
kamp Middelburg I nog twee.
Verspreid, dus niet ih woonwijken.
vindt men in Vlissingen en Souburg
31 gezinnen met 186 personen, in
Middelburg inclusief Nieuw-- en
Scnt-Joosland 24 gezinnen (144
personen), in Goes, Groede en Ter-
neuzen totaal nog drie gezinnen. Elk
gezin telt omstreeks zes personen.
Toen de Ambonezen in Nederland
aankwamen moest woonruimte voor
hen worden geschapen. Er waren on
der andere in Zeeland de kampen van
de wederopbouw, waarin voorlopige
voorzieningen werden aangebracht,
omdat hun verblijf maar tijdelijk zou
zijn. Toen werd het tijdelijk met
een langdurig karakter en werden
nieuwe plannen gemaakt. De Am
bonezen verhuisden naar woonoorden
naar veelal woonwijken. Som
mige van hen gingen naar afzonder
lijke woningen. De woonwijken zijn
van het rijk, de verspreide huizen
van woningbouwverenigingen of van
bedrijven. In verband met het gedeel
telijke isolement verafgelegen van
scholen bijvoorbeeld werden de
woonoorden in Zeeuwsch-Vlaanderen
het eerst opgeheven: omstreeks 1960
De andere woonoorden Kruiningen
Middelburg, Vlissingen, Koudekerke,
Serooskerke volgden spoedig na
die in Zeeuwsch-Vlaanderen.
De grote meerderheid van de Ambo
nezen wilden graag het groepsver
band in een eigen woongemeenschap
(Zie slot pag. 2 kol. 2)
1 liT?r is opnieuw aanleiding en-
WvM Li kele opmerkingen te ma-
ken over industrialisatie en
vlLdif luchtverontreiniging in Zeeland.
Gisteren meldden wij, dat
Hoechst Vlissingen NV is be-
gonnen met metingen om vast
te stellen hoe de samenstelling van de
stofneerslag is in de omgeving van het
Sloe- Het bedrijf wil namelijk weten hoe
zuiver de lucht hier Is vóórdat er ook
maar één paal de grond in gaat voor de
nieuwe fabriek. Een dergelijke medede
ling versterkt zonder de minste twijfel
het vertrouwen in de leiding van het be
wuste bedrijf, een vertrouwen waarvan
wy al eerder hebben blijk gegeven na
een bezoek aan Frankfurt. Nochtans is
het goed er op te wijzen, dat het hier
om onderzoekingen door het bedrijfsleven
zelf gaat en niet om activiteiten van de
zijde der overheid.
Er la een tweede punt, waarop in dit
verband de aandacht moet worden
gevestigd, namelijk de toenemende
verontrusting in de kringen van de
Zeeuwse landbouw. In het vorige week
verschenen nummer van het Zeeuws
land. en tuinbouwblad zijn mededelingen
;edaan over het standpunt van het ZLM-
iestuur: er moet ten aanzien van de
lucht- en waterverontreiniging op pro
vinciaal niveau worden gewerkt, waarbij
ook de landbouw moet worden ingescha
keld, zo luidt de opvatting in de ZLM.
Dat de landbouw inderdaad direct be
trokken is bij de problematiek van de
milieu-hygiene bleek duidelijk uit een
interview "van de redactie van het ZLM-
blad met dr J. G. ten Houten, directeur
van het Instituut voor Planteziekten-
kundïg Onderzoek. Deze deskundige, die
tevens vice-voorzitter is van de Werk
groep invloed luchtverontreiniging op
planten van de Raad voor de luchtver
ontreiniging, stelde in dit vraaggesprek
nadrukkelijk, dat hij het voor de akker
bouw en de fruitteelt noodzakelijk vindt,
dat de zogenaamde ,nul-fase' wordt vast-
;esteld. Bovendien herinnerde hij er aan
Jat in Noord-Holland een net van meet
stations wordt gebouwd, terwijl uit zijn
verdere opmerkingen viel af te leiden dat
hij ook voor Zeeland een dergelijke maat
regel van belang acht. Nog een opmer
kelijke mededeling: dr Ten Houten ge
looft niet meer in een .schadevrije land
bouw' in de toekomst, gezien de kolos
sale snelheid, waarmee de industrialisa
tie in Nederland zich ontwikkelt.
.We moeten dus zien te leven met de in
dustrie als onze buurman en de industrie
zal dus moeten leven met de landbouw
als buurman. En we zullen er dus ven
allebei de kanten naar moeten streven dat
de schade tot het uiterste minimum wordt
beperkt. Van de kant van de landbouw
door te proberen, wanneer het econo
misch verantwoord is, zo resistent moge
lijke rassen aan te planten en door de in
dustrie om tot het uiterste de zaak te
zuiveren. Gelukkig lopen de belangen van
volksgezondheid en landbouw hier paral
lel, alleen zijn de gewassen gevoeliger'.
Het grote belang van de landbouw btj de
milieu-hygiëne, alsmede de verweven
heid van allerlei aspecten van dit pro
bleem, zijn in deze opmerking duidelijk
aangegeven-
Wanneer men nu tegen deze achter
grond nagaat wat er in Zeeland
gebeurt, dan kan men eigenlijk al
leen maar zeggen dat alléén de industrie
geen enkele aanleiding tot wantrouwen
geeft, integendeelzij toont in zaken van
deze luchtverontreiniging een openheid,
die men alleen maar kan toejuichen.
Maar de overheid althans naar buiten,
wordt die indruk gewekt is passief.
Zij is vooral passief als het er om gaat
verontrusting weg te nemen bij belang
hebbenden. Zoals men weet is de land
bouw niet toegelaten bij de bekende Vlis-
singse commissie, die het gemeentebe
stuur moet adviseren inzake kwesties
van luchtverontreiniging. Terwijl toch de
landbouw directer bij deze zaak is be
trokken dan de gemiddelde inwoner van
Midden-Zeeland. Dr Ten Houten zei het
in het hierboven genoemde vraaggesprek
duidelijk: de belangen van volksgezond
heid en landbouw lopen parallel, maar
.de gewassen zyn gevoeliger1. In ZLM-
kring maakt men zich zorgen: men is
immers economisch by deze zaak be
trokken, het gaat om het bestaan. Wat
ligt er nu meer voor de hand dan de ge
organiseerde landbouw direct te betrek
ken bij het werk aan
overheidskant in deze
kwestie? Het ZLM-
bestuur heeft vorige
week gezegd: deze
problemen moeten op
provinciaal niveau worden bestudeerd, er
moeten twee commissies komen. Welnu,
laat de overheid toch de landbouw niet
tevergeefs aan de deur kloppen: deze
bedrijfstak is de eerst belanghebbende.
Enige maanden geleden hebben gedepu
teerden in antwoord op vragen van de
statenleden Van der Peyl en Van Ben-
nekom meegedeeld, dat zy waar moge
lyk in samenwerking met het bedrijfs
leven, de gemeentebesturen en deskun
dige ryksinstanties, al datgene zullen
doen wat in hun vermogen ligt om een
schadelijke of hinderlijke verontreiniging
te voorkomen. Inmiddels is gebleken
Hoechst gaat in dit opzicht vooraan
dat de industrie openheid wil. Waarom
nu niet van overheidskant een wat actie
ver beleid, waarbij de landbouw direct
wordt ingeschakeld? Waarom géén ini
tiatief in dit opzicht van het provinciaal
bestuur Het recente ontwerp-streekplan
Midden-Zeeland geeft nog weer eens
duidelijk aan hoezeer ook de provincie
partij is in deze ontwikkeling. De land
bouw móet worden uitgenodigd, er moet
op provinciaal niveau iets gebeuren. Al
leen al op psychologische gronden zou
een dergelijke "stap verantwoord en nood
zakelijk zijn. By de landbouw krijgt men
de indruk alsof deze sector van het
Zeeuwse leven niet meer meetelt. Hier
wordt onnodig een knelpunt geschapen.
Jammer.
WESTBERLIJNSE
POLITIEMAN
WAS EEN SPION
WEST-BF.RI.I.JN (Rtr) Het West-
berlijnse hooggerechtshof heeft gisteren
de 61.-jarige voormalige politiefunctio
naris Hans Weiss tot vyf jaar gevange
nisstraf veroordeeld wegens spionage
voor Oost-Duitsland. Weiss' echtgenote
kreeg wegens medeplichtigheid negen
maanden voorwaardelijk.
De Westduitser had bekend dat hij de
Oostduitse staatsveiligheidsdienst in
lichtingen had verstrekt over de orga
nisatie van de Westduitse politiemacht.
Hij zou echter geen geld voor zyn werk
hebben ontvangen, maar de inlichtingen
hebben verstrekt omdat hij een comma-
