AMBONEZEN
IN ARREST
Zwolsman (EMS) op aftocht uit Zeeland
KEERPUNT IN
WONINGBOUW'
Den Haag
verwacht
sultan in
september
Iraakse vlieger
wijkt met Mig
uit naar Israël
Beslissing over Feeslmalaise
schuldenkivestie
209e jaargang no. 191
PROVINCIALE ZEEUWSE COURANT
WAARIN OPGENOMEN DE MIDDELBURGSE, VLISSINGSE, GOESE, BRESKENSE COURANT EN VRIJE STEMMEN
N V Bth. Ml), gan e
ie: VIlMingcn. Wals
Zlirlkice. red. te
3647/3643), V
W. de Piitcr. HoofdredKteur
I, Merkt 31, tel. 3(41. (b,g.
edv. 5,33. InsK. med. 3=A
G. A. de Kok 0
red. 2078/3169,
x tarief. Kleine edv.
Woensdag 17 aug. 1966
BRANDSTICHTING IN
INDONESISCHE AMBASSADE
DEN HAAG (ANP) De Haagse politie heeft in samenwerking met
de rijksrecherche in Gouda acht jonge Ambonezen aangehouden, van
wie er zeven in Moordrecht wonen en een in Alphen-aan-de-Rijn, in
verband met de brand die in de nacht van 26 op 27 juli woedde in de
Indonesische ambassade aan de Tobias Asserlaan in Den Haag. De
acht arrestanten zijn ingesloten in het hoofdbureau van politie in Den
Haag. Het verhoor van de jongelui verloopt moeilijk, daar het in het
maleis moet geschieden, waarbij een tolk behulpzaam is.
In Moordrecht is een woonwijk van
ongeveer zes straten, waar voor
namelijk Ambonezen wonen, ver
enigd in 140 gezinnen. De arresta
ties zijn geheel buiten de plaatse
lijke politie omgegaan en ook de
burgemeester vertelde niet van de
arrestaties geweten te hebben.
De leider vand e Zuidmolukkers in Ne
derland, ir J A. Manusama uit Rotter
dam, verklaarde al gisterochtend van de
arrastaties te hebben gehoord. .Het lijkt
Arrestant voorgeleid
SCOTLAND YARD
NOEMT NAMEN
LONDEN (ÜPI) Begeleid door
lal van rechercheurs is gisteren
de 36-jarige werkeloze John Wit
ney, verdacht van moord op drie
Londense rechercheurs vrijdag jl.,
»ednrende twee minuten voor de
rechtbank verschenen.
De politie had uitgebreide voorzorgs
maatregelen getroffen voor de overbren
ging van Witney. Het gehele gerechts
gebouw werd tot in alle hoeken door
zocht, alle toegangen afgesloten en met
politiemannen vergezeld van honden be
waakt. Witney, die met beide handen ge
boeid aan twee rechercheurs in burger
voor de rechter stond, zal tot 23 augus
tus voor een volgend verhoor in verze
kerde bewaring blijven. De enige woor
den die Witney voor de rechtbank sprak
waren ,ja mijnheer', ,nee mijnheer' en
niets te zeggen'. Hij was enige uren na
de schietpartij in hechtenis genomen,
Het verschijnen van Witney voor
rechtbank maakte slechts deel uit van
de gewone rechtsprocedure en diende
om zijn voorlopige hechtenis te verlen
gen. Hij hoeft geen verklaring af te leg
gen tot het "voorbereidende verhoor
waarbij de openbare aanklager moet be
wijzen dat een proces gerechtvaardigd
is. De datum van dit verhoor zal nog
worden vastgesteld.
Scotland Yard heeft gisteren ook de na
men bekendgemaakt van twee mannen
die beschreven worden als .gevaarlijk en
voorzien van wapens'.
Het zijn de 30-jarige Harry Maurice
Roberts, die ook onder de schuilnamen
Ronald Ernest Hall of John O'Brien be
kend staat en de 38-jarige John Duddy.
Naast een uitvoerige persoonsbeschrij
ving richtte de politie waarschuwing en
een oproep aan de bevolking: .wanneer
deze twee mannen in het openbaar wor
den gezien of indien men hun verblijf
plaats weet, gelieve men zich in verbin
ding te stellen met de dichtstbijzijnde
politiepost. Onder geen enkele voorwaar
de moet men de mannen benaderen'.
Nadere toelichting
van Verolme
KRITIEK OP
ZUID-AFRIKA
BENADEELDE
ONZE ECONOMIE
ROTTERDAM (ANP) Scheeps
bouwer C. Verolme heeft gisteren
in een persbericht verklaard dat
zijn opmerkingen tegenover de
pers jl zaterdag over kritiek op
Zuid-Afrika niet geïnspireerd zijn
door eigenbelang. ,De woorden die
ik bij de tewaterlating van de
.Hexrivier' heb gesproken waren
alleen bedoeld om de pers ervan
te doordringen, dat kritiek op de
interne politiek van Zuid-Afrika
alleen maar de economische belan
gen van Nederland kan schaden,
en zeker niet van onszelf'.
Dg heer Verolme zegt verder dat in de
afgelopen maanden .onnoemelijke scha
de' is toegebracht aan de economische
verhouding tussen Nederland en Zuid-
Afrika. Voor de Nederlandse economie
is een grote kans verloren gegaan. In
dien de verhouding met Zuid-Afrika
.reëler' was gebleven, zou de Nederland
se economie grote voordelen hebben be
zorgd, aldus de heer Verolme.
Zijn woorden jl zaterdag in Heusden
moet de pers zien als een vriendelijke
waarschuwing, dat men niet alleen ten
opzichte van dat land, maar ook ten op
zichte van andere landen voorzichtig
moet zijn met kritiek, omdat grote op
drachten voor de Nederlandse industrie
verloren kunnen gaan.
De heer Verolme hoopt dat zijn vriende
lijke verhouding met de Nederlandse
pers behouden blijft en eindigt: .gaat het
tenslotte niet om een blijvende werkgele
genheid voor onze arbeiders'.
De 36-jarige Londenaar John Wit
ney wordt hier uit een politie-a.uto,
verborgen onder een deken, het ge
rechtsgebouw West.-Londen binnen
gevoerd. Witney is zoals bekend on
der beschuldiging gesteld van de
moord op de drie Londense politie-
LAGES TE ZWAK
OM ZIEKENHUIS
TE VERLATEN
DEN HAAG (ANP) De 63-ja-
rige Duitser Willy Lages, wiens
levenslange gevangenisstr;
Breda is onderbroken wegens zijn
gezondheidstoestand, is zo zwak
dat in de afzienbare toekomst niet
kan worden gedacht aan c
uit het ziekenhuis, aldus heeft het
Duitse persbureau DPA gisteren
gemeld.
Lages, die wegens oorlogsmisdaden
werd veroordeeld, ligt in een ziekenhuis
in Braunlage in de Harz. Reeds twee
maal is hij aan zijn darmen geopereerd-
Een vereiste derde ingreep hebben de
artsen nog niet durven doen omdat de
patiënt daarvoor te zwak is.
Politiemannen van
moord op neger
beschuldigd
WINCHESTER (AFP) Drie leden
van de politie van Winchester, in de
Amerikaanse staat Kentucky, zijn gis
teren in staat van beschuldiging gesteld
wegens moord op een 26-jarige neger,
Collie Hampton, die zondag werd door
geschoten.
De broer van het slachtoffer had een
aanklacht Ingediend tegen vier politie
mannen, die volgens hem op Collie had
den geschoten tijdens een vechtpartij
in de woning van de Hamptons. De
vierde politieman werd gewond en ligt
in het ziekenhuis. De anderen zijn na
betaling van een borgsom vrijgelaten.
Roemenen zwegen
over vliegramp
met 24 doden
WENEN (DPA) In Roemenië is vo
rige week donderdag een vligtuigonge-
luk gebeurd, dat aan 24 mensen het
leven heeft gekost. Onder hen bevond
zich een echtpaar nit Wenen, zo meldt
het Oostenrijkse blad .Kurïer'.
Het was een tweemotorige machine van
de Roemeense luchtvaartmaatschappij
Tarom. De Hjoesjin-14 kwam tussen
Brasov en Mammaia in een donderbui.
De Roemeense overheid heeft tot nu toe
niets over het ongeluk bekendgemaakt.
Huizentekort kleiner dan verwacht
DEN HAAG (ANP) In geen enkel jaar na de tweede wereldoorlog
heeft zich in Nederland een zo sterk cumulatie van feiten en gebeur
tenissen ten gunste van de volkshuisvesting en de bouwnijverheid
voorgedaan als in het jaar 1965. Hoogstwaarschijnlijk zal in de toe
komst het jaar 1965 beschouwd worden als het scharnierpunt in een
ontwikkelingsproces, waarin de schaarste aan woningen bijna een
blijvend element leek te gaan worden.
mij voorlopig erg voorbarig te conclude
ren dat de acht jongemannen uit Moor
drecht en Alphen aan de Rijn de brand
stichting in de Indonesische ambassade
op hun geweten hebben', aldus ir Manu
sama. De Zuidmoiukken-ieider die in
Rotterdam als leraar verbonden is aan
een hbs zei tot dit standpunt te zijn
gekomen onder meer op grond van het
feit dat in ieder geval een van de arres
tanten onmogelijk iets te maken kan
hebben gehad met de brandstichting. De
heer Manusama zei zeker te weten dat
de betreffende man op het tijdstip van
de brand met een Zuidmoluks voetbalelf
tal in Denemarken vertoefde.
,Niet verantwoordelijk'
In een gesprek met het ANP ver
klaarde de heer Manusama verder
dat de Zuidmolukse leiders niet ver
antwoordelijk kunnen worden gesteld
in het geval inderdaad zou blijken
dat de acht arrestanten de brand
stichting op hun geweten zouden heb
ben. .Als zij schuldig zijn dan distan
tiëren wij ons van hun activiteiten',
zo zei de heer Manusama.
Hij verklaarde voorts zich te kunnen
voorstellen dat met name Zuidmoluk
se jongeren tot acties jegens de In
donesische regering zouden zijn over
gegaan onmiddellijk na het bekend
worden van wat hij noemde ,de moord
op onze leider Soumokil'. ,Dat zou
een begrijpelijk tijdstip geweest zijn.
De avond van mevrouw Soumokils
aankomst in Nederland was dat be
slist niet', vond ir Manusama.
Dit zegt de directeur-generaal van
de volkshuisvesting en de bouwnij
verheid in het dezer dagen ver
schenen jaarverslag over 1965 van
zijn dienst. In het verslagjaar kwa
men rond 115.000 woningen ge
reed, waarmee een belangrijk deel
van de woningbehoefte kon worden
bevredigd. Bovendien is met dit
aantal bewezen, dat de bouwcapa
citeit groot genoeg is om het ge
stelde doel, de bouw van 125.000
woningen per jaar als een reële
mogelijkheid te zien.
Het tempo waarin het woningtekort kan
worden opgeheven lijkt thans aanmerke
lijk gunstiger. Het aanvankelijk voor het
begin van het jaar 1965 geraamd tekort
van 200.000 woningen blijkt op grond
van de resultaten van het in 1964 ge
houden woningbehoefte-onderzoek onge
veer 25.000 lager te zijn dan volgens de
prognose kon worden verwacht. Voorts
bleek het aantal voltooide woningen in
1965 rond 10.000 hoger dan de geraam
de 105.000 en was het aantal vervan
gen woningen ongeveer 1000 minder
dan werd aangenomen. Rekening hou
dend met het vorenstaande, kan het
tekort aan het eind ran '65, dat aan
vankelijk op 172.000 woningen was ge
raamd, thans geschat worden op 130.000
a 140.000. De eerste symptomen van een
gezondere woningmarkt in sommige ge
bieden zijn volgens het verslag reeds
merkbaar.
het land reeds op korte termijn mo
gelijk zullen zijn, zullen resterende
onevenwichtigheden moeten recht
trekken.
De percentages woningen met centrale
verwarming zijn in het verslagjaar op
nieuw sterk toegenomen. Complexen
etagewoningen in de gesubsidieerde
sectoren blijken thans voor meer dan 90
procent van centrale verwarming te
worden voorzien. Op grond van de be
schikbare gegevens ligt het percentage
in de ongesubsidieerde sector iets lager,
namelijk 83 procent. Ook het percenta
ge voor eengezinshuizen steeg aanzien
lijk, namelijk van acht in 1964 tot 18 in
1965.
Huurverhoging
Door een sterk gedifferentieerde
huurverhoging per 1 januari 1966 en
1967, tezamen met een aanzienlijke
verhoging van het initieel subsidie
waaraan nog een terugwerkende
kracht van ongeveer 1& jaar werd
verleend wordt niet kracht naar
een harmonisch huurpatroon ge
streefd. De lossere vormen van huur-
beheersing, die, naar verwacht mag
worden, in verschillende delen van
Verheugd
De ambassaderaad voor de voorlichting
van de Indonesische ambassade, de heer
Wijarto, heeft naar aanleiding van de
berichten over arrestaties in verband
met de brandstichting gezegd erover
verheugd te zijn dat de zaak ernstig
wordt aangepakt. Dat draagt bij tot het
behoud van de goede sfeer in de betrek
kingen tussen Indonesië en Nederland.
De heer Wijarto, die gisteravond In het
begin van de avond nog geen bijzonder
heden over de arrestaties had, voegde er
nog aan toe dat het een goed bericht
was aan de vooravond van de Indonesi
sche onafhankelijkheidsdag.
Gunstig jaar
Het jaar 1965 is, evenals het voorgaan
de, voor de bouwnijverheid een bijzonder
gunstig jaar geweest. Aan gebouwen
inclusief woningen, werd voor een be
drag van f 5.213 miljoen geproduceerd
(1964: f4.606 min).
Het aandeel van de woningbouw was
51,6 procent (1964: 49,3 pet). De ar-
beidsbezetting nam van 1 juli 1964 tot
1 juli 1965 toe met 6300 man of 4 pro
cent. Dit is aanmerkelijk meer dan de
groei van de totale beroepsbevolking,
welke slechts 1 2 procent per jaar be
draagt. Alleen reeds als gevolg van
dienstplichtfaciliteiten was op 1 juli
1965 de arbeidsbezitting circa 3000 man
hoger dan een jaar tevoren.
TEL AVIV (Reuter) Een piloot van
de Iraakse luchtmacht is gisteren met
zijn Mig-21 van Russische makelij naar S
Israël uitgeweken, aldus is in Tel Avïv
bekendgemaakt. Het supersone straal- 2
•liegtuig werd dicht bij de Jordaanse
jrens door Israëlische Mlragetoestellen S
onderschept.
De in Amerika geboren schilder
Raymond Duncan die in Cavalaire
(Zuid-FrankrijkJ is overleden. Dun
can, die 92 jaar oud is geworden,
wa-s een broer van de befaamde
ballerina Isadore Duncan.
(Van onze Haagse redactie)
DEN HAAG In Haagse diplo
matieke kringen wordt verwacht,
dat sultan Hamengkoe Boewono,
de Indonesische minister van eco
nomische aangelegenheden, in sep
tember naar Nederland zal komen
om te trachten een overeenkomst
te sluiten met de regering te Den
Haag over de schuldenkwestie als
mede over de financiële en econo-
we gemakshalve allen die
de tijd van vóór 1940 bewust
hebben meegemaakt hebben
nog wel een herinnering aan de
eenendertigste augustus: ko
ninginnedag. Het was de dag.
die steevast begon met een
zanghuidc voor de burgemees
ter er werden vaderlandse liederen
gezongen ln de sfeer van .Hollands vlag.
je bent mijn glorie' er waren kinder
spelen, er werden vele liters ranja ge
schonken (en oranjebitter), optochten
waren zeer in de mode. kortom de dag
vergleed opgewekt en idyllisch en me
nigeen vergat even. dat er aan de an
dere kant van de oostelijke grens de re
gering in handen was van een groep
criminelen. De eenendertigste betekende
voor de meeste scholen ook het einde van
de zomervakantie: aan spreiding werd
toen nog niet gedaan, trouwens "op reis
gaan was niet voor iedereen weggelegd,
voor menigeen was dat een te luxe bezig
heid. Zo was een generatie lang de een
endertigste augustus een vrij algemeen
volksfeest, waarop meertal het weer ook
nog wel meewerkte. De nu als naïef ge
voelde uitdrukking .oranjezonnetje' werd
j in die jaren gaarne gebruikt, met name
door dagbladschrijvers, die overigens
voor deze nationale feestdag een reek*
vaste standaarduitdrukkingen ter be-
schïkking hadden. Na de oorlog echter
is het kwakkelen geworden met natio
nale feestdagen. Al spoedig trad ko
ningin Wilhelmina af en daarmee
mische bijstand, die Nederland be
reid von 7i'in te P-even aan het nieu-|loor 'Je eenendertigste zijn basis: de laat-
reiazou zijn te geven aan net nieu „an augustus was immers geen ko_
we bewind in Indonesië. ninginnedag meer en daardoor vervielen
op die dag automatisch alle feesfcelijkhe-
,Een juiste datum voor het bezoek van den. Uiteraard was er wel sprake van
de sultan is nog niet vastgesteld, maar een verschuiving naar de dertigste anril.
we gaan er van uit, dat hij komt', aldus de verjaardag van koningin Juliana,
verklaarde een woordvoerder van het maar helemaal gelukt is dat niet: het
klimaat op die dag
ministerie van buitenlandse
Den Haag.
In juni van dit jaar zijn te Den Haag
besprekingen gevoerd tussen een Ne
derlandse en een Indonesische delega
tie. De Nederlandse delegatie stond on
der leiding van mr N. S. Blom, adviseur
bij het ministerie van buitenlandse za
ken met de persoonlijke titel van bui
tengewoon en gevolmachtigd ambassa
deur. De Indonesische missie had als
voorzitter de heer Oemardjadi, direc
teur-generaal voor buitenlandse econo
mische aangelegenheden van het de
partement van buitenlandse zaken van
Indonesië De heer Oemardjadi is onlangs
bij een reorganisatie van het Indone
sische departement ontslagen, terwijl de
heer Blom het voorzitterschap van de
Nederlandse delegatie heeft neergelegd.
Mr Blom zou het voorzitterschap van
de Nederlandse delegatie niet langer
ambiëren, omdat het resultaat van de
besprekingen met de Indonesiërs niet
aan zijn verwachtingen zouden hebben
beantwoord. Het ministerie van buiten
landse zaken te Den Haag hult zich
echter wat het aftreden van mr Blom
betreft in stilzwijgen.
erkt zelden mee,
maar bovendien bleek al 3poedig dat er
op het stuk van nationale feestdagen
sprake was van een algemene malaise.
Leeftijd
De heer Blom verklaarde gistermorgen
dat zijn aftreden als voorzitter van de
Nederlandse delegatie alleen verband
houdt met zijn leeftijd. Mr Blom is ruim
67 jaar. Na zijn pensionering heeft hij
op verzoek van de Nederlandse rege
ring het voorzitterschap van de delega
tie op zich genomen, maar mr Blom
vond 'nu de tijd gekomen ermee op te
houden. De besprekingen met Indonesië
hebben langer geduurd dan werd ver
wacht. Mr Blom ontkende de juistheid
van betichten, die zijn aftreden als voor
zitter van de delegatie zaen als een ge
volg van onenigheid of meningsverschil
len met de regering. .Moeilijkheden zijn
er niet geweest. Wij hebben het voor
bereidende werk verricht en nu moeten
de regeringen de knoop maar doorhak
ken', aldus verklaarde mr Blom.
Verkenningen
besprekingen tussen de Nederlandse
Indonesische delegaties die in juni
werden gehouden, waren in feite geen
onderhandelingen, maar meer .verken
ningen', die juist met het oog op de
grote schuld van Indonesië aan Neder
land moesten uitwijzen of in beginsel
overeenstemming met de nieuwe Indone
sische bewind zou zijn te bereiken. De
Nederlandse delegatie heeft tijdens deze
.verkenningen' verschillende voorstellen
gedaan, betrekking hebbende zowel op
de schuldenkwestie als op het verlenen
van financieel-economische bijstand in
de vorm van investeringen en krediet
verlening aan Indonesië. Deze voorstel
len, die volgens Nederlandse kringen de
basis kunnen zijn voor een vruchtbaar
gesprek met Indonesië, vormen thans
nog onderwerp van intern beraad
Djakarta.
Sultan Hamengkoe Boewono zal in sep
tember het definitieve standpunt van zijn
regering tijdens zijn bezoek aan Neder
land bekend maken, ook wat betreft de;
houding van Indonesië ten opzichte van
de Nederlandse vorderingen.
De malaise was niet alleen merkbaar
op de (nieuwe) koninginnedag,
maar vooral ook tijdens de na de
oorlog Ingevoerde vijfde mei. Die dag
leefde niet zei men en er moest
zeifs besloten worden de officiële viering
3lechts eenmaal in de vijf jaar te houden.
In de discussies daarover kwam enige
malen de suggestie naar voren om
als in Engeland slechts één feestdag
per jaar te houden, waarvoor dan als
datum de eenendertigste augustus werd
gesuggereerd. Men ziet: de herinnering
aan die vooroorlogse dag was zo dwin
gend. dat sommigen meenden dat door
Handhaving van deze datum als feestdag
ook het verloren gegane elan wel zou
terugkomen- De voorstanders van -terug
keer naar de eenendertigste' zagen even
wel over het hoofd, dat de oorzaak van
de feestmalaïse dieper zat: het tijdperk
van massale gemeenschapsfeesten was
afgelopen. Er waren allerlei ontwikke
lingen, die een terugkeer naar vooroor
logse gebruiken verhinderden: grotere
bevolkingsagglomeraties tonen veel min
der samenhang dan
de vooroorlogse ge
meenten, men leeft er
als naamloze indivi
duen naast elkaar en
niet als gemeenschap,
de begrippen gemeen
te en gemeenschap hebben in deze tijd
dan ook weinig meer met elkaar te ma
ken. Voorts zijn de mensen van nu veel
mobieler dan vroeger doordat zij over
eigen en snelle vervoermiddelen be
schikken: zij trekken er liever met elk
aar op uit dan dat zij met (onbekendean
deren gaan feestvieren. Verder is de
.ontmythologisering' om een veelge
bruikte uitdrukking uit de moderne theo
logie te gebruiken evenmin aan de
monarchie voorbijgegaan. En tenslotte
maar deze opsomming is allerminst
uitputtend is er de tv, dat dictatoriale
medium, dat allerlei nationale gebeurte
nissen naar de huiskamer heeft ver
plaatst. Een lokaal feestprogramma kan
tegenwoordig alleen worden opgesteld
wanneer de samenstellers rekening hou
den met de tijden van de tv-program-
rna's. Er is uit dit alles maar één con
clusie mogelijk: de sfeer van de vooroor
logse eenendertigste is er niet meer en
zal ook niet meer terugkomen.
PROJECTEN AFGESTOTEN
PLANNEN BLIJVEN PAPIER
UITSLUITEND
NOG ACTIEF IN
HOTELBRANCHE
VLISSINGEN Zwolsman en
zijn EMS-concern zijn in Zeeland
met recreatieobjecten, beleg
gingsaffaires en huizenblokken
op de terugtocht. Dc laat»
ste jaren zijn steeds meer bij
nader inzien toch niet zo aan
trekkelijk gebleken projecten
afgestoten. Verschillende ambi
tieuze plannen zijn niet veel ver
der gekomen dan de tekentafel.
Wie eenvoudigweg de balans opmaakt
van wat (leze ondernemende belegger
in do voorbije periode heeft aange
trokken en weer van de hand gedaan,
komt tot de conclusie dat nog slechts
twee, overigens niet onaanzienlijke,
bedrijven langs de Walcherse lenst in
exploitatie zijn:
Grandhotel .Britani
de Boulevard Evertsen
singen.
NV
i Vlis-
Badmotel Westkapelle in VVest-
kapeUe.
In Vlissingens nieuwe woonwijk ,Pau.
wenburg" staan dan nog zo'n kleine
veertig particuliere eengezinswonin
gen van de Maatschappij tot Stadsont
wikkeling (EMS) op kopers te wach
ten. In Cadzand-Bad heeft een an
dere EMS-ondernemïng, de NV Vor-
stenlandse Cultuur Maatschappij per
celen duinterrein, strand en grond in
bezit. En dan is de Gevangentoren op
de Vlissingse Boulevard De Ruyter
nog verhuurd aan Zwolsman.
Het zijn nog maar enkele restanten
van een aanvankelijk met wijde
perspectieven aangekondigde ontwik
keling. De Zeeuwse kuststrook zou
het .Mekka' worden van recreatieve
ondernemingen, waarmee het EMS-
concern allerlei tot dan toe weinig
bekende en duurdere mogelijkheden
voor badgastcnaccommodatie moest
gaan introduceren. Tegelijkertijd zou
de Maatschappij tot Stadsontwikke
ling van de Zwolsmangroep er in
Middelburg en Vlissingen voor zor
gen dat er een grote bouwactiviteit
in de sector van de particuliere en de
premiewoningen zou ontstaan. Van de
grond kwam die ook inderdaad, maar
daarbij is het dan ook feitelijk geble
ven. Snel deed het EMS-concern in
Middelburg een complex van 128 een
gezinswoningen in de nieuwe Zuidwyk
van de hand. In Vlissingens Pauwen-
burg' hebben ongeveer honderd hui
zen meer dan een half jaar leegge-
staan. Met een veertigtal is dat nog
liet geval.
Een recapitulatie van wat er op het
EMS-front in de afgelopen jaren bin
nen de Zeeuwse grenzen zoal is ge
passeerd, geeft het volgende beeld:
1 Grandhotel .Britannia' NV te
Vlissingen. In oktober 1962 be
sloot de raad van Vlissingen om
280 prioriteitsaandelen van 1000
in dit in 1955 en 1960 herbouwde
hotel over te doen aan de Land-
bank NV te Den Haag Tot dan
toe had .Britannia' steeds met.
verlies gewerkt. Voor het ge
meentebestuur van Vlissingen
dat zich als overheidsorgaan
maar moeilijk verplicht kon "voe
len om een onrendabele periode
van het boulevardhotel te over
bruggen, was het bod van de
Landbank een koers van 100 i
aantrekkelijk. Vlissingen was
van een grote zorg af en de her-
bouwactiviteiten van het gemeen
tebestuur hadden per saldo toch
geen strop opgeleverd.
Enkele jaren geleden kwam de
naamloze vennootschap van het
grandhotel met een plan tot uit
breiding van de accommodatie.
Tot op dit moment is het bij een
plan gebleven. Het verzoek loopt
nog steeds. In 1964 werd de rijks-
goedkeuring aangevraagd.
Botelplannen In Vrouwenpolder.
Anderhalve week geleden werd
bekend dat een van de tot het
EMS-concern behorende maat
schappijen ongeveer 29 hectare in
de recreatiesector onder Vrou
wenpolder heeft afgestoten naar
de Nillmij NV Levensverzeke
ringsmaatschappij. Begin 1964
had de EMS die grond gekocht
Het was de bedoeling er een .ho
tel' te vestigen: een gelegenheid
voor het afmeren van jachten
met bijbehorende hotelaccommo
datie. Ook wilde men er een bun
galowpark aan verbinden. De be
langstelling voor activiteiten op
de in Vrouwenpolder aangekochte
terreinen taande bij het concern,
toen er moeilijkheden op het pla
nologische vlak rezen en om an
dere redenen. Men wilde toch
maar liever van deze belegging
af. Dat is dan nu gelukt via de
Nillmij NV, die inmiddels plan
nen uitwerkt om via een doch
teronderneming een bunga
lowpark te gaan exploiteren. Of
het hier zomerwoningen dan wel
permanent te bewonen bungalows
zullen worden, is nog geen"uitge
maakte zaak.
3 Plan wandelpier in Vlissingen.
In 1962 kwam het EMS-concern
met het initiatief in de publiciteit
om de Scheldestad weer aan een
wandelpier te helpen van de Bou
levard Bankert af de zee in. Een
verdienstelijke opzet, te oordelen
naar de tekeningen van het in
genieursbureau Steenis. Het ge
meentebestuur van Vlissingen
stond welwillend tegenover het
plan. de toeristische attractie te
rug te krijgen, maar sindsdien is
het stil gebleven rond het plan.
4 Woningbouw in .Middelburg-Zuid.
Tal van verwachtingen wekkend
kwam de Maatschappij tot Stads
ontwikkeling (EMS) enkele ja
ren geleden naar Middelburg met
het voornemen flinke sommen in
de particuliere (premie) woning
bouw te beleggen. Het gemeente
bestuur was bijzonder geporteerd
voor nieuwe bouwactiviteit cn
verleende veel medewerking. De
eerste huizen, die in de nieuwe
zuidwijk (aan de overkant van de
stationsbrug) verrezen, waren
.van Zwolsman'. Lang kon dat
niet worden gezegd. De 128 wo
ningen werden in december 1964
aangeboden aan de Nillmij NV
(Zie slot pag. 4 kol6)
Aanleiding is een kolom in het
Zwitserse weekblad ,Die Welt-
woche* van 12 augustus jl, waarin wordt
gemediteerd over de eerste augustus
van dit jaar, de nationale feestdag van
de Zwitsers. Voor Nederlanders een leer
zame meditatie. Enkele zinnen er uit:
Waarom zou niet ook een land zijn ver-
Jaardag vieren? Maar het pijnlijke van
deze eerste-augustusfeesten. waaraan in
de grote steden niemand deelnam, nee.
Men mocht ai biij zijn als men een kind
zag, dat gelukkig zijn lampion droeg. Mis
schien zegt u: dat was altijd al een beetje
zo. ga liever naar een dorp, daar :<lop'
de zaak beter. Ik geloof het niet meer.
En ik kan de gedachte niet van mij af
zetten, dat hier Iets aan het afsterven is:
van jaar tot jaar leger wordt. Begrijp me
goed, ik wil de eerste augustus niet her
vormen, zeker niet nu het met de natio
nale feestdagen van andere landen niet
vee! beter gaat Maar er is een luchtledig
ontstaan, da: mij verontrust: men kan
niet meer spreken omdat men niets meer
te zeggen heef:. De enige troost: als oude
sociale vormen zo plotseling en zo arm
zalig uiteenvallen, dan betekent dat, dat
nieuwe vormen voor de deur staan. Wis».
|Men ziet: ook in Zwitserland is er sprake
van een nationale feestmalaise. Maar de
I auteur van het stuk in ,Die Weltwoche'
j raakt naar ons gevoel in de vraagstelling
1 de kern van de zaak niet- Waar het naar
'onze mening in feite om gaat is: hoe
wordt het nationale bewustzijn beleefd?
Vroeger gebeurde dat vooral door mid
del van nationale feestdagen een ko
ninginnedag bij ons, een veertiende juli
in Frankrijk enz. Het blijkt nu. dat der-
I gelijke feestdagen in deze tijd niet meer
de geschikte vorm zijn om uiting te ge
ven aan dit nationale bewustzijn. Boven-
dien wordt dit bewustzijn ook anders be
leefd dan vroeger, het begrip zelf is ge
revalueerd. De vraag moet derhalve niet
luiden: hoe vullen we een vacuüm op,
met andere woorden: hoe vieren we dan
jwel feest om ons het bestaan als natie
bewust te worden? Nee, er dient te wor
den gevraagd: hoe wordt op dit ogenblik
het nationale bewustzijn beleefd? Door
de jongeren bijvoorbeeld. Misschien dat
dan, bij beantwoording van deze vraag,
zou blijken, dat het vacuüm al voor een
zeer groot deel is opgevuld en dat nieuwe
vormen reeds bezig zijn te functioneren,
zij het op een totaal andere wijze en
plaats dan vroeger. Vroeger had de natie
haar feestdagen nodig als de kerk haar
heiligendagen. Maar het zou wel eens
kunnen, dat die minder essentieel zijn
dan vroeger werd gedacht
