NATTE POLITIE j.
pater en
juwelier
te goes
JJ
prijsplaat
PROVINCIALE ZEEUWSE COURANT
MAANDAG 6 JUNI
•VI
Op het Mastgat is al twee da
gen een jacht zoek, vier opva
renden, natuurlijk geen radio.
In Hansweert is een binnen
schipper op 's rijks degelijke
sluizen gevaren.
Op de Vondelingenplaat heeft
een verdoolde argonaut zijn
schip te vondeling gelegd, zit
dus om zo te zeggen
omhoog' en moet wachten
tot de woelige baren wensen
te solliciteren naar de functie
van heftruck.
Een Engelsman heeft een an
kertje uitgeworpen om op de
Westerschelde een PZEM-ka-
bel te vangen, wat kennelijk
is gelukt.
En dan hebben kleine gifkik
kertjes in de haven van Tho-
len een duur uitziend jacht
van zijn deuren ontdaan en in
het voorbijgaan zo het een en
ander vernield.
Er zijn mensen, die laatstge
noemde handelwijze beslist
onsympathiek vinden. Er zijn
mensen, die in zo'n geval nog
iets verder gaan en er wat aan
doen. En hst is bar jammer
voor de gif kikkertjes, dat die
mensen heel toevalligon
der de veelzeggende naam
natte politie' opereren.
Wat we hierboven schreven zou ge
makkelijk op één blaadje in de zak
agenda van een Zeeuws rijkspolitie
man te water kunnen staan.
Eén blaadje, één dag acfie.
Patrouilleren, opereren.
Patrouilleren
Wemeldinge en Terneuzen.
WEMELDINGE Aan de noordelij
ke in- en uitgang van het Kanaal
door Zuid-Beveland ligt Wemeldinge.
een dorp dat met een zeer nat draad
je aan het kanaal en zijn sluizen is
vastgeplakt. Het is het hoofdkwartier
van de groep Wemeldinge van de
rijkspolitie ,te water.
Prinses Beatrixweg 4 is de zetel van
groepscommandant, adjudant J.
Bron, postcommandant opper J. Bout
en hun staf. Vanuit Wemeldinge wor
den de zoete, brakke en zilte politio
nele acties in Zeeland geleid.
Het bureau van opper Bout is een ge
woon politiebureau. Er hangen Meij-
boomplaten van het koninklijk gezin,
dienstroosters en foto's van illegaal
dolende misdadigers.
De enige binding met het water geven
de gouden ankertjes op de uniform
jassen aan de kapstok en boven de
deur een grote foto van een po-
litieboot. die lustig-rustig en lekker
grijs Zeeuwse wateren doorklieft. RP-
18 staat er op.
TERNEUZEN Stad ,-on-the-move'.
Invalspoort voor een belangrijk ge
deelte van het scheepvaartverkeer
met België. Er is het kanaal naar
Gent, er is de Westerschelde. Een
drukke basis voor het tweede post-
commando van de Zeeuwse natte po
litie. Tot deze week zat opper W.
Drijfhout aan het hoofd van dit com
mando. Nu is hij districtsrechercheur
in Leeuwarden geworden. De post
krijgt een nieuwe commandant, de
post gaat door. Aan de wal (een
beetje) en op de Westerschelde (een
beetje veel).
Zeeland, land waar Michieltjes blauw-
geruite kiel gedragen», gewassen, ge
droogd en versteld werd, heeft erg
veel te maken met de grote vaart.
Vandaar de belangrijke post Terneu
zen. Vandaar ook het grijze schip.
RP-10 staat er op.
Het kan 's ochtends zes uur zijn, hel
kan ook acht uur zijn of tien of
twaalf of één. In Terneuzen en We
meldinge gaan de mannen met de
zwarte petten aan boord, want:
ongeacht de tijd ,navigare ne-
cesse est'. De ene noodzaak brengt
de andere met zich mee.
Waar mensen lopen, fietsen en auto
rijden, loopt, fietst en rijdt de politie
auto. Waar mensen varen, vaart de
politie.
In Zeeland gebeurt dat laatste met
een zevental boten. De twee grote, de
10 en de 18, een paar kleinere en de
tegenhanger van de Porsches van de
verkeerspolitie: de Veerse-Meerspeed-
boat.
Dit materiaal voor een deel aan
vervanging toe bevaart de Zeeuw
se wateren en voert er met stipte
regelmaat de diensten uit, die nodig
zijn voor een goed marcheren van de
zaken. Elke dag wordt er gepatrouil
leerd. Soms duurt dat door tot diep in
de nacht, soms komt de boot pas de
volgende dag weer thuis.
.Een mooi leven', zeggen de walkan-
ters. .Een mooi leven', zeggen de po
litiemannen. Maar wat komt er alle
maal bij kijken? Wat gebeurt er als
.patrouilleren' .opereren' wordt?
Nat en droog
Politie en politie is twee. Je hebt ze ln
zilver en je hebt ze in goud. Je hebt
er met alleen maar handgranaatjes
en je hebt er met bovendien nog an
kertjes. Maar dat Is niet het enige
verschil.
Hét grote verschil is dat je politie
mensen hebt met bloed in de aderen
en dat je (een beetje minder) politie
mensen hebt met zout water op die
plaatsen.
Dat verschil blijft in het begin de
politieschool verborgen. De oplei
ding is voor de droge en natte politie
man precies hetzelfde. De eerste po
litiejaren zijn zelfs zonder uitzon
dering kurkdroog.
Heeft de adspirant het diploma A en
de adspirant doordouwer bovendien
ook nog het diploma B op zak, dan
gaat hij onder de door meer strepen
gedekte voogdij van een oude rot in
het politievak minstens twee jaar de
boer op. .Vuurdoop' heet die periode.
Na de politieschool Arnhem en die
vuurdoop goed doorstaan te hebben
kan de sollicitatie naar de rijkspolitie
te water gedaan worden. En dan be
gint het pas.
Wat blijkt? De natte hap hoeft geen
advertenties te plaatsen in de stijl
van hup ouwe jongens zorg dat je ér
(ook) bij komt. Niet nodig, meneer.
Er is in politiekringen namelijk erg
veel belangstelling voor de zeekant.
Speciale korpsen oefenen altijd aan
trekkingskracht uit en die aantrek
kingskracht stelt het korps waterpo-
litie in staat .speciaal' te blijven. Se
lectie, selectie en nog eens selectie Is
het gevolg van het overaanbod op de
natte politiemarkt. Rol je er door, dan
heb je geluk. Je moet dan natuurlijk
ook nog waar maken dat het korps
geluk heeft gehad.
De praktijkopleiding, aan boord en
op de verschillende zeevaartscholen,
maakt van de jonge politieman een
dubbele politieman
.We eisen niet alleen dat de mannen
kunnen varen. We eisen dat ze goed
kunnen varen. Straks moeten ze de
manoeuvres van anderen beoorde
len'.
Het wordt gezegd door een politie
chef me! ervaring.
,A!s niemand nog zin heeft om te
varen, varen wij. Storm of ontij. Leuk
of niet leuk'.
Het word» gezegd door dezelfde
chef.
Storm en ontij, niet leuk: het kan
spoken op de Zeeuwse zeearmen.
zovele rampen in het Nauw van Bath,
waar snel en kordaat werd geholpen.
Het boekje maakt ook melding van
de sportvissers, die van een plaat ge
haald moesten worden, voordat de
nacht al te ongerieflijk zou worden.
Tabé
Hef boekje gaat dicht. Het wordt
tijd dat we om ons heen kijken. Het
apparaat dat .rijkspolitie te water'
heet, draait op volle toeren. Geen
spectaculaire ontmoetingen op het
water, geen moord- en doodslagza-
ken.
De RP-10 en de RP-18 maken hun
dagelijkse gewone controletocht.
Een paar mannen op de brug, een
paar beneden. Een in de kombuis.
Koffie, brood en gebakken eieren.
De wereld kan gerust vergaan. De
eierschalen verdwijnen in het kiel
zog. ,ln de grote bootmanskist' heet
dat.
Het varend wereldje kan niet ver
gaan.
Want: er is zoiets als radio uitgevon
den. Dat is alweer een tijdje gele
den, maar Het werkt nog steeds.
En in de stuurhut van de RP-18 zegt
die uitvinding plotseling, zeer duide
lijk verstaanbaar, dat het Zierikzee-
se Luitje verlaten moet worden.
Een aanvaring op de Oosterschelde
schreeuwt om natte politie. Nou,
tabé dan.
zakboekje
We gaan terug naai het zakboekje
en stellen een vraag die hard aan
komt. Het geeft niet. walkanters zijn
immers ook mensen. We vragen: wat
kan nou zo'n waterkorps te doen heb
ben?
We zijn niet de enigen, die het ge
vraagd hebben. Het antwoord ligt
klaar.
.Precies wat een politieman aan de
wal moet doen: politieman zijn'.
U dacht dat dat allemaal wel mee
viel
Er is een wegenverkeersreglement en
er is sen scheepvaartreglernent. Je
hebt drukke verkeerswegen en je
he&f bepaald drukke, ifyaferwègën.
Op de wal geeft iemand een ander
iemand in een overmoedige bui een
klap in zijn nek. Er zijn schepen, die
daarvoor niet onder doen. Een
kwaadaardige burgerjuffrouw steelt
buurvrouws nette was van het lijn
tje. Ook op schepen zijn er waslijn-
tjes.
Er is een jachtwet en er is een vis-
serijwet.
In een ordentelijke stad sluiten de
winkels op het daarvoor vastgestel
de uur. En in een ordentelijk kanaal
doen ordentelijke parlevinkers het
zelfde.
U dacht dat het met dat werk van
de natte politie wel meeviel Kom,
kom.
HET BOEKJE
Een koude maandagmorgen. Van een
parlevinkersbootje verdwijnen vijf
hangsloten en mét de sloten voor on
geveer vijfhonderd gulden aan goe
deren.
Voor vijfhonderd gulden loop je naar
de politie.
,Wie heeft er bij u in de buurt gele
gen?' .Tvyee spitsen'. De ene is gauw
achterhaald, want die liep op een ha-
vendam. Resultaat: niets. De andere
is naar Gouda vertrokken. Wanneer
geschut? Zes uur? Dan is-ie om
twaalf uur in Dordrecht. Zijspan in.
Dordrecht.
De spits wuift de Wemeldingse politie
al van ver toe met zeventig meter ge
stolen waslijn. .Gekocht in Antwer
pen. heren'. De heren vinden het toch
een beetje verdacht en zoeken. Ze
komen zo terloops 2 kg nitro-glyce-
rinepatronen tegen. Die mogen ze be
slist niet tegenkomen, want daar
wordt zeer clandestien mee gevist.
Een klein dreunt je en de vis komt
bovendrijven. De "heren wachten op
het lossen en ja, vanuit de verzegelde
ruimen komt zowaar de poet. Het ze
ventienjarig knechtje kon de grauwe
centen blijkbaar best gebruiken.
HET BOEKJE
Koeiensmokkel, wolsmokkel
Goed, wolsmokkel. Op de Wester
schelde ligt een vissersboot. Stil.
,Hé', zegt de politieman, ,dat kan niet
of het is althans zeer ongewoon. Een
visserman moet vissen, daar is hij
voor. Een visserman moet niet stil
liggen'. En vraagt: .Visser, waarom
lig je stil? Waarom wandelt u over
deze zandbank?'
Visser vindt het plezierig om te wan
delen. .Mogen we ook een kijkje aan
boord nemen?' Tuurlijk mag dat.
In de kajuit ligt een vrouwmens te
bedde. Een beetje ongewoon, haar
neus zeer dicht bij het dek.
Het bed is ook erg hoog. .Mogen we
eens naar dat bed kijken?' Tuurlijk
mag dat. Bedje vol groene, rode, gele.
paarse en witte wol. Smokkel, om er
maar eens een goedklinkende naam
aan te geven.
HET BOEKJE
Het boekje vertelt zoveel en kan ons
nog veel meer vertellen. Het gaat en
kel en alleen over het werk van de
politieman en steunt steeds op twee
grondregels:
Waar nodig hulp te bieden en
Waar nodig een proces-verbaal uitde-
Over aanleidingen tot, processen-ver
baal is en wordt genoeg gezegd, over
hulp bieden eerder gezwegen.
Het boekje maakt échter wel melding
van de ramp met de .Miraflores', van
A
G
I
N
A
e
,^J staat niet, U hangt te
staan'. De korte afgebeten
zin blijft even hangen. Een der
gelijke uitspraak kan in Goes
.repetitie' betekenen en als dat
zo is, is het doodeenvoudig no
dig dat er wat van hangen blijft.
Want Onderling Kunstgenot re
peteert tenslotte niet voor niets.
Hééft niet voor niets gerepe
teerd, getuige de uitslag van het
Zeeuws Landjuweel van dit
jaar. De eerste prijs voor de
eerste maal op Bevelandse bo
dem, ofwel: ,ze hebben het even
versierd in Goes'. ,Ze', de spe
lers van .Onderling Kunst
genot', die als je de voorgaande
zin uitspreekt meteen omkijken
naar de man van het korte af
gebeten ,U staat niet, U hangt
te staan', de (om deftig te zijn)
weleerwaarde heer A. Hellwig
ss.ee.
Pater sinds lang, land-)juwelier
sinds zeer kort Hellwig:
.Toneel is toneel, toneel is echt, dc
spelers geen komedianten. Ik wil
kunnen geloven in die mensen op de
planken. Tk wil ook dat het publiek
dat gelooft. Spelers moeten echt zijn.
Geen water in de wijn. Wijn'.
,Het stuk moet het publiek, de spe
lers en m(j tegemoetkomen, voort
durend een hand toesteken. Het is
als met een goed boek: de lezer (het
gubliek) moet zelf ook wat te doen
ebben. Het Is het of het is het niet.
Ook hier geen middenweg'
Toneel, Ja toneel. Stomme planken
en een naar gordijn ergens helemaal
vóór ln een zaal. En de mensen maar
denken: wat staan die kerels daar
gek te doen. Dat idee moet weg! In
de toneelzaal wordt een goed stuk
goed gemaakt door publiek, spelers
en de omstandigheden samen. An
ders zit je fout'. OK's regisseur wist
in 1953 plotseling wat toneel was.
De docent Nederlandse letteren van
het Goese Willlbrordcollege Hellwig
zocht in dat jaar voor éen dag een
ander doelwit voor zijn anders klas-
sendoorborende blik. Het werd de
gymzaal van de Vlissingse rhbs,
waar zoals elk jaar de Zeeuwse
voordrachtwedstrijd werd gehouden.
Van de declamatie naar het toneel
bleek m de praktijk een zeer kleine
stap te zijn, die waardig werd gezet.
De Goese school ging zowaar aan to
neel doen, kreeg een echte club, een
echte naam (,De Nardusbloem') en
een debuterend regisseur. ,Het lag
voor de hand dat de man, die de
Vlissingse wedstrijden deed, ook het
toneel zou pakken'. Lang verhaal
kort. Na drie jaar Nardusbloem
kwam pater Hellwig bij de .Rederij
kers" terecht, volgde en passant een
spelers- en een regiecursus, behaal
de succesjes in de landjuwelensector
en werd niet zo heel lang daarna door
wijlen Jan Lemaire jr ,de beste re
gisseur van Zuid-Nederland' ge
noemd.
Enige weleerwaardë reactie op voor
noemde kwalificatie: ,Hoe komt zo'n
man erbij'. Kwalificatie juist of on
juist: feit Is dat pater Hellwig zit
ting kreeg in de jury voor het Bra
bantse landjuweel, een toneelstuk,
dat hij onder de naam G. Anders
schreef, uitgegeven zag by de Ne
derlandse bibliotheek voor het ama
teurtoneel, uiteindelijk by .Onderling
Kunstgenot' kwam en in één speel
seizoen tijd het Zeeuws landjuweel
voor de eerste maal naar Goes sleep
te. Eén ding kén een beetje vreemd
lijken. Pater Hellwigs boordje is was
echt en .Onderling Kunstgenot' is be
slist geen r-k vereniging. Hoe moet
dat nou?
.Toneel is toneel. Een boordje heeft
daar niets mee te maken. De tijd
van het roomsch leketoneel is voor
belijdenissen
brullen'. Het amateurtoneel heeft de
pater ook buiten de provincie ge
bracht. Daarom kan hij iets vertel
len over de stand van het amateur
toneel in Zeeland.
.Beslist niet minder dan ln de rest
van Nederland. Eerder beter. Kijk
naar het Nederlands landjuweel. Zee
land altijd in de voorste gelederen.
Lockefeer uit Hulst zit met het
RZVT dit jaar weer op de hoogste
plaats van het katholiek amateurto-
neel in Nederland. Het publiek doet
ook veel. Er zijn hier plaatsen waar
het geweldig spelen is'. .Onderling
Kunstgenot' won dit jaar met .Saldo
Mortale' een Nederlands stuk van
een Nederlandse schrijver, copy-wri
ter, Zo-is-het-man en toneelschrijver
Dimltri Prenkel Frank. Op het ver
langlijstje van ,OK' staat .Blaffen te
gen de maan' van dezelfde schrijver.
Waarom?
.Die vent schrijft zo lekker toneel
Zijn tekst bekt goed en waarom zou-
den we aan (een van de weinige)
goede Nederlandse schrijvers voor
bijlopen.' De mensen zijn er wel eens
bang van. Eigen bodem en dan nog
modern ook. Toen we aan .Saldo Mor
tale' begonnen zeiden ze by ,OK' dat
pikt het publiek niet'. Ik heb door
gezet, want ik was er van overtuigd
dat het wel gepikt zou worden'. De
het niet welvoeglijk is een pater te
gen te spreken zullen er met heel
veel bijkomende factoren oorzaak van
geweest zijn dat het landjuweel dit
jaar een winnaar van binnen de Ra
velijnen had. Ze zullen er ook oor
zaak van zijn dat dat landjuweel over
twee jaar eer-waardig verdedigd
wordt. En...op de OK-uitvoering voor
het nationaal landjuweel zal als
dat tenminste doorgaat wel geen
enkele Goesenaar .hangen te staan'.
.Daar zijn het de spelers niet naar".
Ver over de honderd goede oplossnigen vertellen dal de prijs
plaat van vorige week in de gemeente Arnemuiden werd ge
schoten. Foutieve opgaven waren er praktisch niet.
Daarom deze week een wat moeilijker plaatje. Uw oplossing
wordt op een simpel briefkaartje vóór woensdag bij ons ver
wacht. Wij wonen nog steeds op het zelfde adres: PZC, Wol
straat 58-60, Vlissingen.
En nu de winnaar van vorige week, P. Stroo, Tuindorp 54, Arne
muiden, een van de goede oplossers en schrijver van het volgende
vers
,Die fuiken of nellen, die hangen Ie drogen,
die foto die is op 'I ichorretje genomen
Nu ii hel geen ichorreljo meer maar Arnestraal
Do gemeenle Is Arnemuiden waarom hel gaol
Daar nel achlei ligt er een bool om Ie vissen
En ik zou er niel graag mijn tientje missen
Maar 'I goal niel om hel geld .naar wol om -Ie ploot
En elke zoterdagmorgen dan zijn wij paraat
Soms welen wij 'I niel, soms zoeken wi| kor!
En... don gaal ook onmid'lijk ons hriefkaarlj- ,vort'.
Schoon nietwaar. Oh ja, nog even dit: Wilt u wel alleen de
gemeente vermelden, waarin naar uw mening de prijsplaat ge
maakt is?
