VERDERE WINST VOOR BOERENPARTIJ
Akkoord in Vietnam
met de boeddhisten
Verkiezing in Zeeland veroorzaakte
in Vlissingen grootste verschuiving
PSP kennelijk iets over top heen
Regeringspartijen opnieuw
een - lichte - teruggang
Gemini-
vlucht
morgen
Malaise
Vandaag in Kongo
terechtstellingen
VON HABSBURG
MAG NAAR
OOSTENRIJK
VEROLME BOUWT
VOOR RUSLAND
BOOREILAND
BOERENPARTIJ HAD SUCCES IN CLINGE (2 ZETELS),
VLISSINGEN (2 ZETELS) EN MIDDELBURG (1 ZETEL)
Dringend
RAAD VLISSINGEN
KREEG ANDER
GEZICHT
Benzine-oorlog
aanleiding tot
vragen aan minister
209e jaargang - no 126
PROVINCIALE ZEEUWSE COURANT
WAARIN OPGENOMEN DE MIDDELBURGSE. VLISSINGSE, GOESE, BRESKENSE COURANT EN VRIJE STEMMEN
Donderdag 2 juni 1966
(b.s.f. rt4. 2074/11 «3.
1,40 bar kwartaal, traft«« »ar poll 11,85 par kvaarla
140 (b.f.t. ra4. 7451, a4v. >211). Oorlburj, lal. 215:
n 8 ragala) 15 cent par ratal, (minimum 1,75).
Iftraat 55-80, tal. 3
l. 1111, atfm. tal. 3
9300 PZC, Middelt
KAAP KENNEDY (UPI)
De Gemini-9-vlucht is giste
ren voor de tweede maal uit
gesteld. Het aftellen werd
drie minuten voor het vast
gestelde tijdstip van lance
ring stopgezet toen een be
paald computersignaal uit
bleef. Toen het signaal kort
daarna weer doorkwam werd
het aftellen hervat doch even
daarna weer stopgezet.. De
lancering van de Gemini-9 is
nu vastgesteld voor morgen.
De rendez-vous-raket, die giste
ren wel met succes werd gelan
ceerd, bevindt zich in een cirkel
vormige baan om de aarde, die
zo dicht ligt bij de daarvoor tevo
ren vastgestelde dat men ver
wacht dat deze morgen ook nog
op de goede koers zal liggen.
De moeilijkheden vloeiden in feite
voort uit het weigeren van de
computer de laatste gegevens over
de positie van de rendez-vous-ra
ket op te nemen.
De enige vraag na de lancering
van de rendez-vous-raket was of
het beschermend omhulsel wel is
losgekomen zoals de bedoeling
was. Doch de vluchtleiders zagen
hierin geen aanleiding tot het
stoppen van de lancering van de
Gemini-9.
Het aftellen ging daarom zonder
moeilijkheden voort totdat de
computer drie minuten voor de
vastgestelde lancerlngstijd roet in
het eten gooide.
Gemim-lO
De derde Amerikaanse bemande
ruimtevlucht van dit jaar, de reis
mot de Gemlnl-10, is Inmiddels
bepaald tegen 10 juli. De astro-
Collins zullen een reis van drie da-
lan
cering van de rendez-vous-raket,
waarmee de Gemini-9 morgen, als
er ditmaal geen kink in Se kabel
komt, een ontmoeting zal hebben.
(Van onze Haagse redactie)
DEN HAAG Een onverdroten voortschuiven
van de lawine die sinds de kamerverkiezingen
van 1963 de Boerenpartij in Nederland gewor
den is (alleen al in de provinciale hoofdsteden
vielen in totaal 25 zetels bij trosjes aan de partij
toe)dat is het meest uitspringende feit bij een
landelijk bezien van de uitslag der gemeente
raadsverkiezingen van gisteren. Daarbij in het
zelfde landelijke beeld een tendens naar beves
tiging van de uitslag van de statenverkiezingen
Einde aan burgeroorlog
BURGERS IN
REGERING
SAIGON (UPI) De militaire
regering van Zuid-Vietnam en de
boeddhistenleiders in Saigon zijn
gisteren overeengekomen een ein
de te maken aan de burgeroorlog.
Da overeenkomst werd gelijktijdig door
de regeringsomroop en tijdens een boed
dhistische massabijeenkomst bekendge
maakt. Na de bekendmaking dreigden
20 boeddhistische monniken en nonen
zich te verbranden uit protest tegen de
afspraak.
Gedurende de bekendmaking van het ak
koord waren aanhangers der boeddhisten
bezig met het verbranden van een pop
die president Johnson voorstelde en met
de plundering van het Amerikaanse con
sulaat in Hoee.
Naar het schijnt zal premier Ky aan de
macht blijven maar zal aan dê uitvoe
rende macht van zijn militaire bewind
beperkingen worden opgelegd.
Burgers
De overeenkomst houdt tevens in
dat op 6 juni aan de 10 militaire le
den van de nationale raad 10 bur
gers zuilen worden toegevoegd en te
gen 19 juni een congres van burgers
en militairen zal worden gehouden
om een overzicht te krijgen van de
regeringsaangelegenheden.
Van betrouwbare zjjde werd tevens ver
nomen dat de leiders van de boeddhisten
en de regering overeen zyn gekomen
dat een staatshoofd zal worden gekozen
door de nieuwe regering.
Een boeddhistische voorman van de agi
tatie tegen de militaire regering in
Saigon, de monnik Thien Minh, is gis-
LEOPOLDSTAD (Reuter). Radio-
Leopolds tad heeft gisteren alle inwo
ners van de Kongolese hoofdstad opge
wekt, vanochtend naar het grote veld
in het centrum van de stad te komen
om de terechtstelling bij te wonen van
de vier ex-ministers die schulidg zijn
bevonden aan een samenzwering tegen
de regering. Deze zullen om negen uur
plaatselijke tijd worden opgehangen,
tenzij pogingen achter de schermen om
gratie voor hen te verkrijgen succes
hebben.
WENEN (AFP Aartshertog Otto van
Habsburg-Lotharlngen mag naar Oos
tenrijk terugkeren. Het Oostenrijkse mi
nisterie van binnenlandse zaken heeft
gisteren de voormalige Oostenrijkse
troonpretendent ccn pas verstrekt, die
geldig is voor alle n inden. Het Oosten
rijks paspoort, dat hjj tot dusver bezat,
gold namelijk niet voor Oostenrijk.
De advocaat van Von Habsburg heeft
evenwel verklaard, dat zijn cliënt op
bet ogenblik nog niet van plan is naar
Oostenrijk te gaan. Hij wil een lange zo
mervakantie in Spanje doorbrengen en
later met zijn vrouw een bezoek bren
gen aan Japan.
De aartshertog, die in 1963 een verkla
ring van loyaliteit tegenover de Oosten
rijkse republiek tekende, woont op het
ogenblik met zijn gezin in Starnberg in
Beieren.
De Habsburgse kwestie heeft drie jaar
geleden een regeringscrisis in Oosten
rijk veroorzaakt, toen de socialisten zich
rel verzetten tegen de terugkeer naar
Oostenrijk van de zoon van de laatste
Oostenrijkse keizer. De huidige Oosten
rijkse regering is een regering van lou
ter leden van de Oostenrijkse R-K Volks
partij.
teren ernstig gewond geraakt als ge-
■olg van een aanslag op zijn leven. Een
politiewoordvoerder deelde mee dat
Thien Minh naar een ziekenhuis is over
gebracht nadat men een kneedbom in
zyn auto had geworpen.
DEN HAAG Verolme heeft een Rus
sische opdracht gekregen om een boor
eiland te bonwen voor het boren naar
aardolie en aardgas. Met die opdracht is
naar verluidt een bedrag gemoeid van
dertig miljoen gulden. Binnenkort zal
het contract worden getekend.
Bij Verolme kon men niet zeggen waar
het booreiland zal worden gebruikt. ,Dat
ren. ,Het enige wat ons interesseert is
is onze zaak niet", zo kregen wij te ho-
de opdracht, die wordt uitgevoerd naar
een ontwen) van de Verolme-werven'.
Naar schatting veertien maanden zullen
met de constructie zijn gemoeid.
Opmerkelijke cijfers: in Den Haag de
intrede van niet minder dan 5 vertegen
woordigers van de Boerenpartij in de
raad (en zulks in weerwil van het feit
dat deze partij er volgens zijn lijsttrek-
Haarsi
Iter, drs Haarsma niet één cent a
i pro-
s 6 boeren, aldaar
thans even sterk als de van 10 naar 6
teruggebrachte fractie van de Party van
de Arbeid. En in het zuiden: vergeleken
by de raadsverkiezingen van 1962 hier
'aar sterke teruggang in zetelaantal
de KVP: in Venlo van 28 naar 22»;
in Tilbnrg van 29 naar 25, in Kerkrade
van 22 naar 18, in Eindhoven van 25 naar
21, in Helmond van 17 naar 15, in 's-Her-
togenbosch zelfs van 24 naar 18, gevolg
van politieke nieuwvormingen in dit ge
bied, waarbij de meest opvallende de
.Jongerengroep' in Den Bosch die va~
op 4 zetels kwam.
In het algemene beeld viel in vergelij
king tot de statenverkiezingen van
maart jl tevens een lichte vooruitgang
van de CPN op een winst die in alge
meen percentage over vergelijkbare ge
meenten tussen de 0,6 en 0,8 percent
schommelde.
Grootste gemeenten
De grootste gemeenten in Nederland
(Amsterdam, Rotterdam en Den Haag)
toonden een beeld, waarin de Partij van
de Arbeid zijn neergang sinds 1962 (ge
meenteraden) lichtelijk leek te zijn gaan
stuiten, ook al sloot dit in Amsterdam
een verlies van 4, in Rotterdam een te
ruggang van 5 en in Den Haag een duik
van eveneens 5 niet uit. Herstelde in
Amsterdam de PvdA zich met een half
percent sinds 23 maart jl, de KVP en de
ARP-CHU gingen hier verder terug en
dat was ook het beeld in Rotterdam en
Den Haag, zij het dan dat de AR in de
Maasstad zich kon handhaven. De CPN
vorderde in deze drie grote steden met
ongeveer 0,7 percent. De WD ging nog
lichtelijk terug.
Minister-president Cals bracht zijn
stem uit in Den Haag.
van 23 maart jl: voortgezette - doch in het alge
meen lichte - teruggang van de partijen die re
geringsverantwoordelijkheid dragen. In ditzelfde
- uiteraard met sterke plaatselijke invloeden
doorspekte - landelijke beeld: de indruk dat de
PSP ten opzichte van 23 maart jl iets over zijn
top was heengeraakt. En enkele losse feiten: het
verlies van de meerderheid in de Rotterdamse
raad door de PvdA en de intrede in de Amster
damse raad van provo nummer één: Bernard
de Vries.
Commentaren
De landelijke indruk - met reserves
benaderd, aangezien door het optre
den van talloze plaatselijke kies-or-
ganisaties en politieke belangengroe
pen een algemene uitslag niet kon
worden gegeven - bleek bij diverse
politici, nun domicilie gekozen heb
bend in Amsterdam of Den Haag,
nauwelijks verwondering te wekken.
Drs Nederhorst, fractieleider van de
PvdA verklaarde geen opzienbarend her
stel verwacht te hebben, maar zich des
alniettemin te verheugen over het inge
treden procentuele herstel in Amster
dam. Hij had de indruk dat in den lande
"iet verlies van zfjn partij tot staan was
gebracht. ,Wij hebben de harde kern
jehouden' was zijn conclusie. Drs
Schmeltzer, KVP-fractieleider
slechts verrast over het feit dat de PSP
algemeen een teruggang aan het verto
nen was. Hij schoof dit op rekening van
de winst van de Boerenpartij. Zijn party
voorzitter, de heer Aalberse, was niet zó
verwonderd over het weinige succes van
zijn partij: .men moet niet vergeten dat
23 maart jl behaalde winst betrekkeUjL
stabiel gebleken. Voldaan toonde zich
WD-fractielelder Toxopeus. Opgetogen
de heer Koekoek (BP), die meer zei te
hebben gekregen dan hij had verwacht.
Commentaar van zjjn partijgenoot Voogd
(Zie slot pag11 kol. 3)
Haagse brandweer
brak twee
stembureaus open
DEN HAAG (ANP) De deuren
van twee stembureaus in Den
Haag zwaaiden gistermorgen
niet op tjjd open. De brandweer
moest er bijgehaald worden om
dit in orde te maken.
De beide stembureaus waren on
dergebracht in een openbare en
een bijzondere school. Waarschijn
lijk zijn" de pinkstervakanties er
oorzaak van geweest, dat de deu
ren langer op slot bleven dan de
leden van de stembureaus goed
dachten. Overigens hebben de va
kanties nog een rol gespeeld op
deze dag van de gemeenteraads
verkiezingen: er moesten in de
residentie tamelijk veel leden van
stembureaus worden vervangen.
HAARLEM.
De kiezers die gistermorgen om
acht uur by het stembureau aan
de Luxemburgstraat in Haarlem
hun stem wilden uitbrengen, zou
den, wanneer zjj haast hadden ge
had, over het hek hebben moeten
klimmen. Toen de voorzitter ver
scheen dacht hij, dat voor het hek
een andere sleutel nodig zou zyn
dan voor het gebouw. Daarop
klommen de leden van het stem
bureau over het hek en namen
hun plaatsen in.
Nadat de gemeentesecretaris was
ingelicht, bleek dat de sleutel van
het gebouw ook op het slot van
het hek paste. Een kwartier na
de officiële tijd van opening kon
het stembureau met zijn werk be
ginnen. Geen van de kiezers bleek
zoveel haast te hebben, dat hij zyn
weg naar het stemlokaal over het
hek koos.
gemeenteraadsver kiezin-
;en hebben ln grote 11J-
letzelfde beeld te zien
als onlangs ln maan
lezingen voor provin
ciale staten. Een onvermijde
lijke conclusie. Wij herhalen
die nog maar eens, hoewel zit gister
avond tot vervelens toe via radio en te
levisie over het Nederlandse kiezersvolk
is uitgestort. In de komende weken zal
dat nog wel een tijdje zo doorgaan. Maar-
het was gisteravond wel een saaie be
weging: het verrassingselement ontbrak
en daardoor werd met name de televisie-
uitzending over de raadsverkiezingen
een weinig boeiende herhaling van de
avond na de statenverkiezing. Tegelij
kertijd echter was dit herhalingseffect
bijzonder onthullend, met name bil het
optreden van het merendeel der politici.
Opnieuw riepen zij op tot bezinning en
opnieuw werden er opmerkingen ge
maakt over verschuivingen zus en ver
schuivingen zo. Maar als kritisch-gezlnde
toeschouwer was men helaas gedwongen
zich af te vragen of al deze natlonaal-
politieke heren de les van maart Jl nu
echt wel hebben geleerd. Eerlijk gezegd:
wij twijfelen er sterk aan. De partijfigu-
ren spraken gisteravond als vanouds de
duistere taal van net politieke kanaün.
ook nu weer goochelden zij met cijfers
om er enig voordeel uit te kunnen inter
preteren en er was eigenlijk geen mo
ment sprake van werkelijke verontrus
ting. De parade van de politieke mannen
was een weinig indrukwekkende verto
ning. Slechts een enkele maal kwam
het besef naar voren, dat er in het poli
tieke wereldje van Nederland een forse
malaise heerst.
We zullen er in het algemeen in Ne
derland goed aan doen de natio
nale aspecten van deze raadsverkiezin
gen die er deze keer wel heel na
drukkelijk zijn bij gehaald zo spoedig
mogelijk te vergeten. Het gaat tenslotte
om het bestuifr van de gemeente, niet
over het kabinet Cals, niet over de loon
politiek, maar over de vraag hoe een
raad de gemeente bestuurt, waarin men
zélf woont. Dat werd
met name gisteravond
wel helemaal verge
ten, maar niettemin
is de
V erkiezingsstrijd
rond de vinken
NEEUWENHAGEN (ANP) De ver
kiezingsstrijd in Nieuwenhagen heeft
zich gisteren gespitst op de lijsttrekker
van lyst tien, de voorzitter van de al
gemene Limburgse vinkenliefhebbers-
bond, de heer H. Mejjers. Voor verschil
lende stembureaus werden leuzen op het
wegdek gekalkt als ,wie nog een vogel
wil zien, stemt nooit op lijst tien'. Bo
vendien waren overal in Nieuwenhagen
pamfletten geplakt, die mededeelden
,wat g\j niet wilt dat n geschiedt, doe
dat ook aan de vinken niet'.
Commentaar van de voorzitter van de
bond: ,een prachtige gratis reclame voor
mijn party'.
de
hoofdzaak. Misschien
is dat ook een van de oorzaken van de
malai8estemming: de neiging van de na
tionale politici om steeds maar te me
nen, dat elk politiek hoestje in de een
of andere gemeente te maken heeft met
de landspolitiek. Aldus wordt echter de
lokale politiek op een vlak gebracht,
waar zij niet thuishoort. Helaas wordt er
ln de gemeenten zelf ook wel aan mee
gedaan: in sommige gemeenten worden
bij de begrotingsbehandeling politieke
beschouwingen gehouden die doen den
ken aan een mislukte tweede kamer. Er
zou al heel wat gewonnen zijn in poli
tiek Nederland als men de verhoudingen
in dit opzicht eens scherper ging zien
en als men met name de verkiezing van
een gemeenteraad uitsluitend weer zou
besohouwen als een zaak van de ge
meente alleen. Maar neen, er moet zo
nodig een oordeel worden uitgesproken
over het beleid van het kabinet Cals,
terwijl het toch in l'eite gaat over de
vraag of het voorzieningenpeil in de
eigen gemeente in overeenstemming is
met de redelijke verlangens van de in
woners. Het gaat er om welk beleid
raadslid Van Bennekom in Middelburg
voert en raadslid Hol ln Terneuzen, hoe
in Vlissingen wethouder Van Rooijen
zijn gemeente helpt besturen en wat in
Goes raadslid Roose doet, om maar een
paar voorbeelden te noemen. Maar over
al die dingen mocht dit jaar vrijwel niet
worden gedacht, het gmg om pro of
contra Cals en Vondeling. Nogmaals:
men kan niet genoeg stelling nemen te
gen deze slopende vernationalisering van
regionale en lokale politiek.
Een enkele opmerking over de Zeeuw
se uitslagen. Het gaat er ook in
Zeeland op lijken, dat de Boerenpartij
meer een stadspartij aan hef worden is
dan een agrarische groepering. In de
twee grootste gemeenten (Middelburg en
Vlissingen) kregen namelijk de afge
vaardigden van de Boerenpartij een voet
Integen
apotheker en een tandarts zitting in de
raad, in Middelburg gaat het om een
arts. Dat kan een medisch onderonsje
worden in de dubbelstad. Men zal echter
moeten afwachten hoe de afgevaardig
den van de Boerenpartij de gemeentepo
litiek bedrijven: een oordeel is op dit
ogenblik onmogelijk. Opvallend Ls voorts
dat de PSP de eerste raadszetel in Zee
land heeft verworven, namelijk in Vlis
singen. Door deze verschuivingen zal
het misschien wel rumoeriger worden
dan tot nog toe in de Vlissingse raad-
Voor het overige zijn er in Zeeland wei
nig grote verschillen te melden: de
constante situatie van de laatste jaren
blijft zich handhaven. Een gevolg van de
politieke stabiliteit van de Zeeuwse be
volking? Of van een geringe interesse?
We zullen het maar op het eerste hou
den.
De ernstige luchtverontreiniging,
waarvan vorige week sprake is
geweest in Zeeuwsch-Vlaanderen (men
zie pagina 2) wijst er op. dat de toene
mende ongerustheid bij de Zeeuwse be
volking over de verontreiniging van
lucht en water volkomen terecht is. Het
gebeurde in Zeeuwsch-Vlaanderen is een
levendige illustratie van ons betoog van
gisteren, waarin wij stelden dat de over
heid ten aanzien van dit onderwerp móet
spreken. Wij herhalen daarom: aan
welke eisen moeten nieuwe bedrijven in
het Sloe en in de kanaalzone voldoen?
Opening van zaken is dringend gewenst.
Zeer dringend.
VLISSINGEN Het terrein-
verlies voor de Partij van de
Arbeid is in weinig steden zo
indrukwekkend geweest als in
Vlissingen. Sinds 1962, toen de
PvdA hier één zetel won, had
deze fractie niet 11 van de 21
zetels de absolute meerderheid.
Daarvan is nu geen sprake
meer! Hoewel de Vlissingse
raad met vier zetels werd uit
gebreid (van 21 naar 25 zetels)
verloor de PvdA zelfs nog twee
vertegenwoordigersVan de
absolute meerderheid hield deze
fractie nog iets meer dan een
derde van het aantal zetels over.
De verkiezingsuitslagen van
gisteren hebben het gezicht van
de Vlissingse raad totaal ver
anderd. Weliswaar is de PvdA
met zijn negen zetels nog de
grootste fractie gebleven, maar
de protestants-christelijke par
tijen blijven er met hun acht
zetels maar weinig onder. Ook
opmerkelijk was, dat de Boeren
partij onmiddellijk vaste voet
aan de grond kreeg door twee
zetels te veroveren. Ook de PSP
verscheen in de Vlissingse raad
1 zetel. De KVP (3 zetels) en
de WD (2 zetels) handhaafden
zich.
Hoewel er in Vlissingen voor de
PvdA ongetwijfeld van een duidelijk
.politiek verlies' sprake is, heeft de
samenvoeging met Souburg en Rit-
Ihem vanzelfsprekend ook een dui
delijke invloed gehad op deze ge-
ziclitsverandering van de Vlissingse
raad. Zo kende de voormalige Rit-
themse raad alleen een CH- en een
AR-fractie: een raadslid voor de
PvdA was er niet. En terwijl de vroe
gere Vlissingse raad vijf zetels voor
de protestanten had tégen elf voor
de PvdA. was deze verhouding in
Souburg 66.
We speculeren dan ook niet als we
stellen, dat de protestants-christelijke
partijen hun terreinwinst in de Vlis-
breng' van Ritthem en Souburg. Het
bewijs: als in 1962 de raadsverkiezin
gen voor één gemeente Vlissingen-
Souburg-Ritthem gegolden hadden,
zouden de protestants-christelijke
partijen ook toen al met 8 zetels uit
de bus zijn gekomen.
GEEN VERRASSING
Als een donderslag by heldere hemel
is het verlies voor de PvdA niet ge
komen. ,De klap kwam niet zo hard
aan', bekende gisteravond laat de
heer E. de Priester, PvdA-fractielei-
der in de voormalige Vlissingse raad.
.want we hadden al rekening gehou
den met het verlies van 1 zetel.
(Zie slot pag. 11 kol. 6)
DEN HAAG (ANP) De .benzlneoor-
log" is voor het tweede-kamerlid Van
Beek (KVP) aanleiding geweest de mi
nister van economische zaken schrifte
lijke vragen te stellen, onder meer of
deze bereid is in de toekomst op dit
gebied een actiever mededinging»- en
prijsbeleid te voeren.
De heer Van Beek stelt, dat velen zich
verwonderd afvragen. waarom niet
reeds eerder onder" invloed van het ge
voerde Drysbeleid, dergelijke prijsverla
gingen tot stand zijn gekomen. Hij wil
in dit verband weten of de bewindsman
van mening is dat de prijsvorming op
dit terrein in de afgelopen jaren in
ons land in voldoende mate het gevolg
van de werking van het stelsel van
vrye concurrentie is geweest en zo
neen, waarom 's ministers mededin-
gings- en prijsbeleid in deze dan niet
actiever Is geweest.
