PROVINCIALE ZEEUWSE COURANT
,WIJ NADEREN GEVARENZONE'
Davo Coevorden
nu ook dicht -
225 ontslagen
Benelux-statuut voor ,Scheldemond'
Kritieke
dag
voor
kabinet
NVV-voorzitter Kloos erkent
Regering speelt
met gedachte van
een loonplafond
Relletjes
in Leuven
Vredesbesprekingen
Indonesië-Maleisië
Overeenkomst tussen
Nederland en de
Sowiet-Unie
Vlucht Gemini-9
nu ol) 31 mei
BRUGGEN'
NA AP CHINA?
TVs M. C. Verburg:
,0ok economisch
st-^Mireau'
209e jaargang - no. 116
WAARIN OPGENOMEN DE MIDDELBURGSE, VLISSINGSE, GOESE, BRESKENSE COURANT EN VRIJE STEMMEN
ƒ11,40 p«r k
lal. 6140 (b.g.g
ulmum 8 regelt
Vrijdag 20 mei 1966
Excellentie,
slaap zacht
Pagina 3
Kr. Clro 359300 F
DEN HAAG Het kabinet-Cals
gaat vandaag een kritieke dag te
gemoet. Vanochtend worden de re
acties ingewacht van het bedrijfs
leven op de regeringsvoorstellen
inzake het te voeren loon- en prijs
beleid. Daarna zal het kabinet zijn
standpunt moeten formuleren om
in staat te zijn volgens afspraak
de tweede kamer maandag schrif
telijk in te lichten.
De kaarten liggen tamelijk verward. Na
koortsachtig overleg gedurende de laat
ste 48 uur tekent zich het volgende
beeld af.
kamp (KVP) deze zich voorstelt.
Het NVV gaat daarbij voorop. Als
er met de botte bijl (van een loon-
plafond van 7 pet) gewerkt moet
worden, zo is de gedachte, dan moet
de regering daar maar mee komen.
Voorstellen van de vakbonden zijn
dus in dit stadium niet te verwach
ten.
De werkgevers zouden met een der
gelijk plafond niet erg ingenomer
zijn, maar verzetten zich voorname
lijk tegen een mogelijke prijsstop die
minister Den Uyl (PvdA) voor ogen
zweeft. Men wijst in deze kring op
het externe karakter van de econo
mische problemen die het kabinet-
Cals zich op de hals gehaald heeft.
De PvdA-tweede-kamerfractie stelt
woensdagmiddag apart bijeen om
zich te beraden. De uitslag is niet
bekend maar in politieke kring vreest
men een zich van te voren vastleg
gen van de socialistische regerings
partner. De speelruimte van de PvdA
-ministers zou zo in gevaar komen,
en mogelijk daardoor ook het voort
bestaan van het kabinet-Cals.
De KVP-tweede kamer-fractie stelt
zich op het standpunt dat men moet
afwachten wat de regering gaat
voorstellen. Wel heeft men geestver
wanten in het kabinet duidelijk
maakt dat voor de KVP slechts
ingrijpen van de overheid op het ge
bied van lonen en prijzen aanvaard
baar zou zijn wanneer ook van rege
ringswege drastisch bezuinigd gaat
worden. Men zal hierbij geen uitzon
deringen tolereren, een opvatting die
voor minister Bogaers (KVP) een
moeilijkheid kan opleveren omdat
h(j met man en macht zijn, kostbare,
woningbouwplannen wil doorzetten.
De AR-fractie staat dichtbij het
standpunt van de KVP, maar dringt
zo mogelijk nog meer in de richting
van overheidsbezuinigingen.
Staalkaart van meningen
Binnen het kabinet is de staalkaart van
meningen niet minder gevarieerd.
Scheidslijnen lopen liier naar gelang van
partij en functie geheel door elkaar. Er
wordt van minister-president Cals veel
vertoon van besluitvaardig gezag ge-
eist, zo kan men in politieke kring ver
nemen, om de middelpuntvliedende
krachten die het kabinet bedreigen te
weerstaan.
Bezuinigingsdwang
Belangrijk is daarbij dat de overheid
tot bezuiniging gedwongen wordt
niet alleen op politieke gronden. Het
dekken van het begrotingstekort-
1966 is minder makkelijk gegaan dan
minister Vondeling zich had voorge
steld, omdat de kapitaalmarkt tot
het uiterste overspannen is gebleken.
Het zal dus louter om financiële re
denen al voor het kabinet-Cals onmo
gelijk zijn dit jaar het regeringspro
gram integraal door te voeren. Waar
de klappen moeten vallen staat nog
nog niet vast. maar dat de situatie
minder rooskleurig is dan minister
Den Uyl in het begin van het jaar
meende is duidelijk."
Zelfcorrectie
In kringen die de regeringscoalitie na
staan is men met deze .zelfcorrectie',
hoe jammer men het ook vindt voor de
goede voornemens van het kabinet-Cals,
niet zo ongelukkig. De uitlating van drs
Nederhorst, de voorzitter van ae PvdA-
fractie in de tweede kamer, - dinsdag
in het debat met het VVD-kamerlid
Geertseina - dat een zekere temporise
ring van overheidsuitgaven nodig zal
kunnen blijken, ziet men in hetzelfde
licht als een gelukkige aanwijzing dat
ook in de hoek van de socialistische
regeringspartner besef voor de econo
mische realiteit van het ogenblik door
breekt.
Men gaat er daarbij vanuit dat Neder
horst ook bezuinigingen voor dit jaar op
het oog had, terwijl nij eigenlijk over de
begroting van 1967 sprak.
MOSKOU (TASS) In Moskou Is
I woensdag een verdrag voor culturele
Isamenwerking tussen Nederland en de
iSowJet-Unle geparafeerd. Het verdrag
voorziet in uitwisseling op grote schaal
np het gebied van ln-t hoger onderwijs,
■de kunst, waaronder toneel- en fllm-
j kunst, de radio, liet toerisme en de
sport.
BONDEN WILLEN GESPREK MET MINISTER
Directie deelde
mee: ,er is geen
geld meer'
DEVENTER (ANP) Het de-
lacle van de Davo-haardenfabriek
in Deventer is thans volledig ge
worden. De directie heeft het per
soneel van de Davo-vestiging in
Coevorden meegedeeld dat ook dit
bedrijf zal worden gesloten. Voor
de ongeveer 225 personeelsleden
houdt dit ontslag in.
Korte tijd nadat de vennootschap bad
bekendgemaakt surséance van betaling
te hebben aangevraagd en gekregen,
moest de sluiting worden aangekondigd
van de bedrijven in Deventer. Deze
maatregel kwam toen reeds 175 perso
neelsleden op ontslag te staan.
biet ingang van maandag
Woensdag werd meegedeeld dat met
ingang van maandag 23 mei alle be
drijven van DAVO in Deventer en in
Coevorden gesloten zullen zijn. De
vertegenwoordigers van de werkne
mersorganisaties, de ondernemings-
Naar de directie desgevraagd nog mee
deelde is het besluit om ook de gloed
nieuwe fabriek in Coevorden stop te
zetten, te wijten aan de houding van de
bankier van Davo, de Nederlandsche
Middenstandsbank. De bank weigerde
verdere kredieten- te verlenen, ondanks
het feit dat zich vlak voor de surséance-
aanvraag een gegadigde had aangemeld
voor de overneming van het bedrijf.
Dit was ook de reden dat de Coevorden-
se fabriek niet tegelijk met de bedrijven
in Deventer is stopgezet. Davo is toen
in surséance -gegaan om een rustiger
klimaat te scheppen voor de verdere be
sprekingen met deze gegadigde. Deze
(Zie slot pag. 3 kol. 5)
KAAP KENNEDY (AFP) ,Gemini-9'
zal op 31 mei worden gelanceerd. Dit is
woensdag officieel op Kaap Kennedy
meegedeeld. ,Geinïnï-9' kon dinsdag niet
in een baan om de aarde worden ge
bracht vanwege de mislukte lancering
van de agena-raket, waarmee de ruim
tecapsule later rendez-vous zou maken.
Bankier
lil»
Vlaamse studenten
slaags met rijkswacht
LEUVEN (ANP, Reuter) Tot
het ochtendgloren was Leuven
woensdagnacht het toneel van wil
de taferelen, waarbij de studenten
ware veldslagen leverden met de
rijkswacht. Tussen de 500 en 1000
Vlaamse studenten raakten op tal
van plaatsen slaags met de zwart-
gehelmde politiemannen.
In tegenstelling tot het harde optreden
tegen de stakende mijnwerkers in
Zwartberg, enkele maanden geleden,
waarbij royaal gebruik wenl gemaakt
van vuurwapens, ontzagen de politie
mannen de studenten en beperkten zij
zich in hoofdzaak tot het hanteren van
'aterkanonnen en liet werpen
Arrestaties
WASHINGTON (UPI) Het Ameri
kaanse ministerie van buitenlandse za
ken heeft ingestemd met het voorstel
van de minister van defensie, Robert S.
McNamara, dat de VS proheren ^rug
gen naar comniunistisch-China' te bou
wen teneinde het gevaar van een oor
log door een misverstand te verkleinen.
De woordvoerder van het State Depart
ment, Robert J. McCloskey, deelde mee
dat Dean Rusk van tevoren op de hoog
te was gesteld dat zijn ambtgenoot van
defensie woensdag in Montreal een der
gelijke suggestie zou doen Andere func
tionarissen van het ministerie van bui
tenlandse zaken zeiden dat McNamara's
verklaring dat de VS op de een of an
dere wijze moeten traenten ,het isole
ment van grote naties als rood-China te
doorbreken', overeenkomt met de op 16
maart door Rusk afgelegde verklaring
dat de VS moeten trachten ,de mogelijk
heden van officieuse contacten tussen
communistisch-China en onszelf' te ver
groten.
traangasgranaten.
VS
namen weer
AMSTERDAM (ANP) - ,Wij staan niet bekend als economische
pessimisten, maar ook in onze kring wordt nu duidelijk, dat wij de
gevarenzone naderen'. Dit verklaarde gistermiddag de voorzitter
van het NW, de heer A. H. Kloos, in een begroetingstoespraak
op het vijfjaarlijkse congres van de Algemene Nederlandse Bouw-
bedrijfsbond in het RAI-congrescentrum in Amsterdam. Volgens
de heer Kloos is dit jaar een ding duidelijk geworden, dat het niet
kan doorgaan met Ionen en prijzen als tot nu toe. Wij zitten met de
economie in een kritieke zone. Er is geen enkele aanleiding voor
een paniekstemming, maar het tekort op de betalingsbalans is zo
duidelijk aan het stijgen, dat er volgens de heer Kloos iets moet
gebeuren.
Een regering die werkloos zou toezien
dat een tekort op de betalingsbalans per
manent zou blijven, is geen knip voor de
neus waard. Voor de vakcentrale die
deze gegevens aan zijn laars zou lappen,
behoeft men al evenmin waardering te
hebben. De heer Kloos zei, dat een h(
haling van 1957 toen enkele jaren van
grote betalingsbalanstekorten werden
gevolgd door twee jaren van volkomen
stagnatie van de economische groei, voor
de werknemers ongunstige consequenties
hebben.
Bijsturen
Hij betoogde, dat het er nu op aankomt
hoe het bijsturen gebeurt. Het moet zich
naar zijn mening zo voltrekken, dat de
economische groei in stand blijft. Dat
betekent dat het tijdig moet gebeuren,
voordat er al te zware klappen In het
bedrijfsleven vallen. De heer Kloos stelde
daarbij als voorwaarde, dat het bijsturen
psychologisch verantwoord moet gebeu
ren en dat het aanvaardbaar blijft voor
alle groepen die er bij betrokken zijn.
Zonder aanvaarding van deze voorwaar
den. is het bijsturen tot mislukken ge
doemd.
Loonplafond
De heer Kloos zei voorts dat de regering
op dit moment de schijn wekt de nadruk
te willen leggen vooral tijdig te willen
zijn met het ingrijpen, maar daarbij ver
liest zij echter de psychologische kant
teveel uit het oog.
De NVV-voorzitter vond het niet
dig er doekjes om te winden dat de
regering speelt met de gedachte van
het afkondigen van een loonplafond,
op korte termijn. Het NW kan zich
niet voorstellen, dat het ingrijpen van
de regering zich daartoe zou gaan
beperken. Waarschijnlijk zal er ook
op ander terrein dan wel ingegrepen
worden, waardoor ook het prysver-
loop meer dan tot nu toe het geval
was in de hand wordt gehouden.
Onbillijkkeid
Ook de overheid zelf, die een wel zeer
ambitieus programma in een jaar heeft
trachten te verwezenlijken, zou volgens
de heer Kloos misschien het tempo iets
willen verlagen. Het bedrijfsleven zal
zijn al te grote investeringsdrang, die
alleen maar tot verdere opvoering van
de spanning op de arbeidsmarkt leidt,
moeten intomen. De heer Kloos vroeg
zich af of dit programma op korte ter
mijn te realiseren is. zonder grote psy
chologische spanningen op te roepen.
Hjj gaf te kennen, dat het afkondigen
van een loonplafond een grove onbillijk
heid inhoudt voor de contraeten die nog
moeten worden goedgekeurd. ,Men kan
niet tijdens de rit van paarden wisselen',
de heer Kloos. Dezelfde beoordelings-
•men die tot nu toe hebben gegolden,
zullen ook voor de komende cao's in acht
moeten worden genomen. Daarmee wilde
hij niet zeggen, dat elk contract onge
wijzigd de eindstreep zou moeten halen.
Er zal een mogelijkheid moeten zijn, om
in gevallen waar duidelijke achterstan
den zijn van de gemiddeld gewenst ge
achte loonsverhoging af te wrjken. Even
zeer zal er begrip voor moeten worden
opgebracht, dat vele afwijkingen die de
regering kennelijk als vaste norm is
gaan beschouwen, worden ingegeven
door het voorkomen van zwart loon, dat
men thans gedeeltelijk in de contracten
wil verwerken.
Uiterst beperkt
De mogelijkheden om op korte termijn
bij te sturen zonder grove onbillijkheden
(Zie slot pag. 3 kol. 1)
Enkele malen werd de gummiknuppel
gehanteerd. Er werden sléchts een do
zijn arrestaties verricht. De rebelleren
de studenten braken straten op en be
kogelden de rijkswachten met Leuven
se kasseien, waarbij winkelruiten sneu
velden.
Tal van studenten hadden zich tegen de
waterkanonnades gekleed. Zij liepen
rond in zwembroekjes met daaroverheen
Minister Malik bevestigt
kernproef
WASHINGTON' (Reuter) De Ame
rikanen hebben gisteren op hun proef-
terrein in Nevada weer een ondergrond
se kernproef genomen, hun twintigste
dit jaar. De kracht van de ontploffing
stond gelijk aan die van 20.000 tot
200.000 ton tnL
Radioactiviteit
in ons land
niet toegenomen
DEN HAAG De Chinese kernbom
explosie heeft nog niet een toe.neming
~'an de radioactiviteit in ons land ten
;evolge gehad. De kans, dat de lieven
tome gesignaleerde radioactieve wolk
ook ons land zal passeren, Js niet groot.
Pas over enkele «lagen kan definitief
worden vastgesteld of de radio-actieve
wolk ons land inderdaad .links' laat lig
gen.
Volgens een zegsman van het ministerie
van sociale zaken en volksgezondheid
bestaat er ook in het geval, dat de
wolk ons land zal passeren, geen reden
voor bezorgdheid. Al zou de hoeveelheid
radioactiviteit in ons land, zoals in Ro
me het geval is, worden verdrievoudigd
dan nog is bij lange na niet de kritieke
grens bereikt. De hoeveelheid radioacti
viteit in onze melk bedraagt op het
ogenblik tussen de 2% en 3 micro cu
rie .volgens het ministerie een .norma
le' hoeveelheid. Pas boven de 100 micro
curie wordt de toestand kritiek.
Incidenten in
Barcelona
BARCELONA (AFP) De inhuldiging
van mgr Mareclo Gonzalez tot aartsbis
schop-coadjutor van Barcelona, gister
middag in de kathedraal van de stad, is
gepaard gegaan met tul van incidenten.
Op een gegeven ogenblik raakten op en
kele meters van het hoofdaltaar zelfs
mensen slaags. Gedurende de gehele
plechtigheid, die anderhalf uur duurde,
klonken in de kerk protestkreten. Over
de benoeming van mgr Gonzalez bestaat
in Catalonië in brede kring ontevreden
heid, omdat hij een Castilliaan ls. De po
litie verrichtte acht arrestaties in de
kerk. De gearresteerden werden in de
loop van de dag vrijgelaten. Zij droegen
sporen van mishandelingen.
Bij een van de knuppelcharches kreeg
een volksvertegenwoordiger een slag op
zijn hoofd. De rijkswachten negeerden
zijn politieke onschendbaarheid.
Kerk
Tijdens de hoogmis in een Leuvense
kerk hieven gisteren ongeveer 500
Vlaamse studenten de vrijheidshymne
van de Amerikaanse negers ,We
shell overcome' aan. Daarna volgde
het lied ,De Vlaamse leeuw'. Op de
collecteschaal legden ze briefjes
waarop stond: ,Gèen gesplitste uni
versiteit, geen geld'. De studenten
hielden vervolgens zelf een collecte
in de kerk, die naar hun zeggen ruim
achthonderd gulden opbracht.
Opnieuw kwam het woensdag tot
een treffen tussen Vlaamse studen
ten aan de katholieke universiteit
van beuven en de rijkswacht. De
studenten protesteren tegen de be
slissing van de bisschop om de
Franstalige afdeling te handhaven.
Vermoedelijk al
binnen enkele
dagen
De Indonesische minister van bui
tenlandse zaken, Adam Malik,
heeft gisteren verklaard dat zijn
regering officieel heeft ingestemd
met het voeren van onderhande
lingen met Maleisië ter beëindiging
van de reeds 32 maanden durende
confrontatie.
Beide landen hebben reeds enige we
ken geleden verklaard bereid te zün
tot onderhandelen. Gisteren heeft de
plaatsvervangende premier van Ma
leisië, toen Abdoel Razak, een be
zoek aan Noord-Borneo vroegtijdig
afgebroken om naar Koeala Loem-
poer terug te keren, volgens hem om
zich voor te bereiden op besprekingen
.in de komende dagen'.
De verklaring van Malik, tegenover ver
slaggevers, was de eerste officiële be
vestiging dat Indonesië tot praten be
reid is. Volgens Malik wacht hij slechts
op het bepalen van de tijd en een plaats
buiten beide landen door Malei
sië, om met Razak in conferentie te
gaan.
SUGGESTIE OP STUDIEDAG IN EINDHOVEN
EINDHOVEN .Het is nu
hoog tijd om tot aetïe te komen
in de samenwerking over de
grenzen heen. Daarom moeten
we één of twee projecten aan
pakken Na twintig jaar Bene
lux moet de studeerfase voorbij
zijn'. Het was een suggestieve
conclusie, die woensdag viel te
trekken uit verhandelingen en
paneldiscussie op een studiedag
in Grand Hotel ,De Cocagne'
over ruimtelijke ordening in het
Benelux-middengebied. Twee
concrete ideeën kwamen er op
tafel:
een statuut .Scheldemond', tussen
België en Nederland, een regio
naal overlegorgaan over zaken
als planologie, lucht- en water
verontreiniging, economische aan
gelegenheden, streekvervoer en
dergelijke voor het gebied Ant-
werpen-Bergen op Zoom en de
oevers van de Westerschelde; een
verdrag daartoe moet worden
voorl»ereid;
I een gezamenlijk economisch stu
diebureau dat zich met behulp van
moderne technieken van onder
zoek moet belasten met de in
richting van het gehele centrale
Beneluxgebied; de economische
studies zijn geografisch te frag
mentarisch en te empirisch van
karakter.
Aan weerskanten van de tafel hebben
de deelnemers aan deze studiedag,
georganiseerd door het comité van
Belgisch-Nederlands-Luxemburgse
samenwerking, zich intensief bera
den over de stand van zaken van de
Benelux-Ln-praktijk op het moment-
nu en de mogelijkheden om er echt
vaart in de brengen. Bijna negen jaar
terug was er zo'n eerste regionale
Benelux-contactdag. Vertegenwoordi
gers van de provinciale en gemeente
lijke overheid en van het bedrijfs
leven zetten zich toen om de tafel.
Men was zich ervan bewust dat eeD
aantal gewesten in Zuid-Nederland
en Noord-Bel gië jarenlang in de
nationale periferie gelegen zich
in een hoog tempo zou gaan ontwik
kelen. De vraag, die men zich stel
de: hoe kan deze ontwikkeling aan
beide zijden van de staatsgrens het
best worden gecoördineerd? Het Be
nelux-middengebied is sindsdiens op
alle mogelijke facetten doorgelicht.
Er werden rapporten opgesteld, we
tenschappelijke analyses gegeven, pu
blicaties zagen het licht, de regerin
gen werden bij de problematiek be
trokken. Belangstelling genoeg dus.
De gebieden aan weerskanten van de
iing door te maken. Voorbeelden: de
Zeeuws-Vlaamse kanaalzone, Ant
werpen, openlegging van de Kempen,
actuele problematiek in de driehoek
Aken-Luik-Maastricht. Maar aan de
praktische situatie van een gemeen
schappelijke aanpak lijj de ontwikke
ling van het Benelux-middengebied is
weinig veranderd sinds 1957.
Dit beeld schetste voorzitter M. J.
Keyzer, voorzitter van het comité
Benelux in Nederland aan het begin
van de studiedag cn daaruit was
maar één ding af te leiden: het was
nu meer dan ooit tijd geworden om
op praktische uitvoering van coördi
natie aan te sturen.
,SPIL'
Vandaar de suggestie van drs M. C.
Verburg, directeur van het ETI voor
Zeeland, even later om een econo
misch studiebureau op te richten.
Een gedachte, ondersteund door dr
V. Neesen. directeur van de economi
sche raad van Belgisch-Limburg. Hij
pleitte voor ,een bescheiden, maar
permanent secretariaat, dat de spil
zou kunnen worden van een actieve
samenwerking'. Duidelijk liet hij uit
komen dat er op het moment in de
verschillende organen van Benelux-
samenwerking op regionaal gebied
niet efficiënt en systematisch genoeg
kan worden gewerkt.
Bij de paneldiscussie werd het dui-
delijk: het werk van de studie- en
(Zie slot pag. 2 kol. 5)
WALVISJACHT
OP DE RIJN
DUISBURG (DPA-Rcuter)
Met een schot uit een narcosepin-
tool, maakte de directeur van de
dierentuin in Duisburg, dr Wolf
gang Gewalt, gisteren een voor
lopig? einde aan een spectacu
laire .walvisjacht' op de Rijn. Het
vijf meter lange «lier, een Beluga-
dolfijn die in de Poolzeeën thuis
hoort en zich maar zelden in de
Noordzee vertoont, was woensdag
bij Duisburg door een schipper
waargenomen.
Andere schippers menen het nu al
zondag bij Nijmegen gezien te heb
ben. Op alle manieren, o a met tou
wen, netten en pijl en boog, heb
ben zoölogen, bijgestaan door de
waterpolitie, de brandweer en mi
litairen, de dolfijn levend probe
ren te vangen, maar steeds was
,Moby Dick' zoals hij al gauw ge
noemd werd zijn belagers te snel
af. Toen dr Gewalt met een nar-
cosepistool verscheen was de dol
fijn echter verloren. Hij werd in
de rug getroffen en verdween on
der water. Of de dolfijn nu op de
bodem van de Rijn ligt te sterven
of de .jagers' een nieuwe poets
gebakken heeft weet men nog niet.
maar men kreeg gisteravond wel
het vermoeden dat de vis was
ontsnapt en opnieuw de Rijn af
zakte.
Rivierpolitie en brandweer maSan
op het ogenblik jacht op een dol
fijndie men woensdag in de Rijn
bij Duisburg heeft zien snoemmen.
De directeur van de dierentuin rti
hier om een beluga gaal. Foto bo
ven: politie en brandweer proberen
het dier te vangen. Foto onder: de
vis »n het water van de Rijn.
