EERSTE MAANFOTO'S VAN DE LOENA-9
Vliegtuig met
stort neer in
133 passagiers
van Tokio
Centrale werkplaats Zierikzee geopend
Opnamen
een
sensatie
Johnson
naar
Hawaii
BRITSE GELEERDEN ZIJN RUSSEN MET PUBLIKATIE VOOR
Schatten
MIJNSTAKING
GEËINDIGD
Schepen vinden
geen overlevenden
Staphorsters voor
de rechter
Afkeuren?
Plaats voor 120
gehandicapten
van het eiland
Duitse bus onder
trein - vijf doden
209e jaargang no. 30
PROVINCIALE ZEEUWSE COURANT
WAARIN OPGENOMEN DE MIDDELBURGSE, VLISSINGSE, GOESE, BRESKENSE COURANT EN VRIJE STEMMEN
V.ld., F. B. dan Boat an W. da Paglar. Hoofdradacllai W. Laarlouwar an G. A. da Kok 0 AbonnamanUprlla BB cant pat waak, 11,40 par kwartai
2355 (b.g.g. rad. 3508, adv. 3647/3643), Middelburg, Markt 51, lal. 3841, (b.f.g. rad. 2078/3169, adv. 2375). Goaa, Grola Markt 2, tal. 6140
tel. 2094. 0 Adv. prljt 34 cant par mm Minimum par adv t 5.10. Ingerondan mededallngon 2l/2 tarlat. Klalna adv (max. 8 ragata) 34 cant par ragal.
to par poat f 11,65 par kwartaal. Lou.
rad. 7851, adv. 5213), Ooitburg, tal. 2395.
f 1,75). „Brieven buraau van dit blad" 5
ara 20 cant. Buraavai Vllaalngan,
naar. Olro 359100 P.Z.C., Middelburg!
Zaterdag 5 februari 1968
Friesland speelde
eerste viool
JODRELL BANK:
De .sensationeelste foto's ooit van
de maan genomen', en door het
Britse observatorium te Jodrell
Bank opgevangen van de uitzen
dingen van de Loena-9, tonen een
stoffig, rotsachtig maanlandschap,
bedekt met stenen en kraters zo
groot als soepborden.
Door het opvangen en reproduce
ren van de signalen voor vier fo
to's wisten de Britse geleerden hun
Russische collega's te vlug af te
zijn in publikatie. Volgens de Brit
se geleerden bestaat zelfs de kans
dat ,hun' foto's beter zijn dan die
van de Russen.
In Moskou is officieel meegedeeld dal
het publiek ,in de loop van de tijd' de
televisiefoto's van de Loena-9 ruimte
sonde te zien zal krijgen, verder werd
niets over de foto's onthuld.
Eén foto toonde een stuk maanland
schap, een tweede een zwarte vlek, naar
wordt aangenomen de schaduw van de
Loena-9, die met haar televisiecamera's
de opnamen maakte.
De vierde en beste foto toonde aan de on-
derkant een voorwerp in de vorm van J
een stompe pijlpunt, waarin de geleerden
de neus van de ruimtesonde herkenden.
Dit werd meegedeeld door een jubelende
sir Bernard Lovell, directeur van het
observatorium bij Manchester.
Jodrell Bank heeft de fotosignalen van
de Loena-9 opgevangen met 's werelds
grootste radiotelescoop. Geleerden van
het observatorium hebben de signalen in
een foto omgezet op een facsimile-ap
paraat dat van een krant geleend is.
Het observatorium te Jodrell Bank
in Engeland heeft deze foto ontvan
gen, welke door Loena 9 is uitge
zonden. De foto toont een stukje
maanoppervlak.
Foto hiernaast: na c
zachte' maanlanding mek
Russische kranten het succes met
vette koppen op de frontpagina.
Harde grond
tegenstelling tot de Britten, de foto's
beter kunnen interpreteren, omdat zij
alles weten van de cameralens, slui
tersnelheid en afstand.
Voordat de geslaagde foto's doorkwamen
uit een directe uitzending, had men in
Jodrell Bank getracht foto's samen te
stellen uit donderdag opgenomen signa
len van de maansoncfe, maar deze pogin
gen leverden niets op.
De vier foto's, die in kwaliteit ver
schillen, werden met tussenpozen van
zes minuten naar de aarde gezonden
en blijken met een camera te zijn
genomen die twee tot 3,3 meter boven
het maanoppervlak staat, wat erop
wijst, dat de Loena-9 op harde grond
is terechtgekomen.
Lovell zei echter dat de Russen, ln
Het veertiendaagse artikel in
de serie ,De vooravond van
'40' heeft deze week de titel
.Schatten uit Spanje' meege
kregen. Het handelt om een
Spaans schip dat in de haven
van Vlissingen in beslag werd
genomen. Dit door Jac. Prince
geïllustreerde artikel vindt u
op pagina 13 in het PZC-za-
terdagnummer.
Verder op:
Pagina 2, Ring Borssele veront
rust: .waarom op biddag natio
naal feest?'; Friese gedeputeerde
gaf vioolsolo in Zierikzee.
Pagina 3, Dr. Mansholt over de
EEG.
Pagina 4. .Aardappelhandel in
Zeeland besprak problematiek' en
.Technische school in Bergen op
Zoom'.
Pagina 5. Kerkdiensten.
zaterdagnummer
Pagina 11: ,üet dorp', een verhaal
rond het revalidatiecentrum fle
Johannastichting' in Arnhem en
in de eerste plaats circus...
over het Russische staatscircus op
ijs, dat naar ons land komt.
Pagina 12: Kunst met rDadaïsme
protest tegen alles1, Meeste jon
geren positief tegenover modern
toneel' en de letterkundige kro
niek over ,De rots der struikeling'
van Boeli van Leeuwen.
Pagina IS: .Schatten uit Spanje'
Pagina Ij: Voor de vrouw, met
onder meer Vrouwen in de hogere
textiel', Kunstnijverheid kunst
en kitsch naast elkaar' en .Kap
sels voor komend seizoen'.
Pagina 15: Volleert van der Wil
ligen is een kunstambachtelijk
winkeltje begonnen in Axel. Hij
houdt zich ook bezig met het ico
nen. in de toekomst. Duizenden
dode mussen in Heinkenszand be
zorgen Kris het keizerschap en
Dave Berry kom t in de Cave. Jock
Lauriat moet alles op de fiets
doen. Meer over dit alles op pa
gina 15'.
Pagina 17: Nieuws uit de autowe
reld en commentaren van andere
dagbladen en periodieken.
Pagina. 19: Kerk en maatschappij
over de internationale hulpverle
ning, over separatisme inA frika
en stemmen uit de kerken over
geloof en ongeloof.
Het feit dat de Loena-9 zacht op de
maan is neergestreken, bewijst dat de
bodem daar niet bestaat uit een laag
stof, maar eenvoudig poreus is en twee
maal zo licht is als water, hebben Sow-
jetrussische geleerden gisteren tijdens
een door de tv uitgezonden persconferen
tie gezegd. De ruimtevaarder Yoeri Ga
garin, die ook aanwezig was, meende dat
de Sowjet-Unie nu wel als eerste een
man op de man kan brengen. Omdat
daar geen lucht is zou men eerst een
verkenningsvlucht kunnen maken rond
de maan op zeer geringe hoogte, van
tien tot vijftien kilometer. Zo laag is
op aarde niet mogelijk, de damp
kring dwingt ons minstens 130 km hoog
te vliegen.
Bodem poreus
Werkplaatsen
Prof Yoeri Pskovsky uit Moskou zei
tegen Tass dat eens op de niaan werk
plaatsen zullen worden ingericht die in
terplanetaire raketten in elkaar zetten
en van brandstof voorzien. Het opstijgen
vanaf de maan is veel gemakkelijker dan
op aarde omdat, alles daar veel lichter
Is en er geen dampkring bestaat die een
remmende werking uitoefent. Een begin-
snelheid van drie kilometer per seconde
is dan reeds voldoende.
i Zwartberg worden
Een Japans straalpassagiersvlieg-
tuig van het type Boeing-727 is
vrijdag ontploft en in de baai van
Tokio terechtgekomen. Alle 133
inzittenden zijn vermoedelijk om
het leven gekomen.
Schepen hebben de 48 km brede
baai afgezocht, maar geen over
levenden kunnen vinden temidden
van de wrakstukken die op het
rustige zeeoppervlak dreven.
Zes uur nadat het radiocontact met de
machine verbroken was, werd de romp
van liet toestel onder het oppervlak
van de baai aangetroffen en werden 21
lichamen aangetroffen. .Alle inzittenden
van de Boeing, de bemanning incluis,
waren Japanners.
Het nieuws van de ramp bracht grote
opschudding teweeg op het vliegveld van
Tokio, het einddoel van het neergestorte
toestel. Ieder half uur werd het laatste
nieuws over het reddingswerk bekend
gemaakt. Enige familieleden van omge
komen passagiers raakten buiten zich
zelve toen bekend werd dat de berichten
dat enige inzittenden levend waren opge
pikt, onjuist waren. Anderen schreeuw
den: waren er genoeg reddingsboten?'
of ,had het vliegtuig wel reddingsvlotten
aan boord?'.
Een woordvoerder van de luchtvaart
maatschappij ontkende dat de piloot
van het verongelukte vliegtuig mel
ding had gemaakt van een storing.
,Zijn laatste woorden waren dat hij de
automatische piloot uitschakelde en
over ging op zichtvliegen', aldus de
zegsman. Een woordvoerder van het
GESLAAGDE PROEF MET NUCLEAIRE
RAKET VOOR DE RUIMTEVAART
2 Amerikaanse geleerden hebben donderdag geslaagde proeven genomen 5
5 met 's werelds eerste nucleaire raket voor de ruimtevaart. De Nerva- S
nucleaire raketsystemen werden donderdag tweemaal proef gedraaid, 5
5 elk gedurende 12 tot 15 minuten. Harry Finger, hoofd van de afdeling 2
S nucleaire aandrijving van de Amerikaanse ruimtevaart, zei dat de syste- S
S men nog heter werkten dan verwacht was.
g Wij hebben dit land een middel verschaft om nog verder dan de maan te 5
S komen', zei hij, ,wij hebben aangetoond, dat nucleaire raketmotoren
S kunnen starten zonder een extra bron van energie, eenvoudig met de bin- Z
nen de kernreactor beschikbare energie.'
Volgens Finger zijn de proeven ,een mijlpaal in de ontwikkeling van nu- 5
5 cleaire aadrijving', en zal een vergrote versie van de Nerva-motor ,de 5
g mens uiteindelijk naa.r Mars brengen en mogelijk ook naar Jupiter'.
flIIIIIIIIUIIIIIIIIIlllllllUUIlllllllllllllllllllUllllllllllllllllllllllllllllllllllllllfl
Japanse ministerie voor transport
deelde evenwel mede dat .gezien het
feit dat het contact met het vlieg
tuig onmiddellijk na het gesprek met
de luchthaven werd verbroken wij
aannemen dat er een technische sto
ring is opgetreden'.
Omtrent de juiste aard van de storing
tast men nog geheel ln het duister. Het
toestel was nog vrij nieuw. Eind vorig
jaai* steeg het voor het eerst op en het
had nog maar 1600 vlieguren.
Rampen
Slechts bij één vliegramp kwamen meer
mensen om het leven, nl de ramp die
zich op 16 december 19 boven New
Op 3 juni 1962 kwamen 130 personen
om 't leven toen een Boeing 707 van Air
France by het opstygen van het vlieg
veld Orly bij Parys neerstortte. De
zwaarste ramp met een militair vlieg
tuig vond in Japan plaats toen daar een
C124 Globemaster met 129 inzittenden
neerstortte.
De president van de ,All Japan
Airlines', Kaheita Okazahi, buigt
zich vol deelneming over de nabe
staanden van de passagiers van het
vliegtuig, dat in de Baai van Tokio
is gestort. De familieleden van de
slachtoffers waren in allerijl naar
het Haneda-vliegveld gekomen, toen
zij het verschrikkelijke -nieuws van
de ramp hoorden.
De vijftien Staphorsters, die by de re
cente relletjes in de nacht van vrijdag
28 januari op zaterdag 29 Januari zijn
aangehouden en de volgende dag op
borgtocht werden vrijgelaten door de
officier van justitie te Zwolle, zullen
volgende week ln Zwolle op het matje
moeten komen. Ze zullen donderdagmid
dag om twee uur terechtstaan voor de
kantonrechter in de Overyselse hoofd
stad.
President Johnson heeft gisteren
meegedeeld dat hij vandaag naar
Honoloeloe zal reizen om een top
conferentie te leiden van Zuid-
vietnamese functionarissen, onder
wie premier generaal Ky en Ame
rikaanse functionarissen.
Johnson gaat naar Hawaii met minister
van buitenlandse zaken Dean Rusk, mi
nister van defensie Robert McNamara,
minister van landbouw Orville Freeman
en John Gardner, minister van gezond
heid, onderwijs en sociale zaken.
tennisser die Nederland ooit heeft ge
had'. Verscheidene malen was hem uit
stel verleend, maar nu ls het er dan toch
van gekome
vervolgens:
Daar is nogal wat over te doen geweest.
De tennisbond, een groot gede»-:te van de
sportpers en ook Okker zelf vreesden
dat de heel speciale lichamelijke en gees
telijke eisen die de militaire dienstplicht
stelt, zijn fysieke en mentale conditie
niet ten goede zulicn komen. Zeker niet
om zich te handhaven op het topniveau,
waarnaar hij het afgelopen Jaar ls door
gestoten. Het ls een bekend verschijnsel,
dat sportlieden in vorm achteruitgaan
wanneer zij een lijd ln dienst hebben ge
zeten, al gaat dit natuurlijk niet in alle
gevallen op Voetballers, die plotseling in
dienst moeten, krijgen als zij tot de top
behoren meestal genoeg trainIngatyd en
gelegenheid tot toetsing van hun vorm.
Voor een individueel sportman liggen
die zaken moeilijker, zeker voor een Tom
Okker, die ln Nederland geen gelijk
waardige tegenstanders meer vindt. -Minis
ter De Jong heeft erop gewezen, dat ook
een topsporter als Ard Schenk de dienst
plicht heeft vervuid. Maar zelfs voor een
buitenstaander valt het verschil ln type op
tussen Jongens als Schenk en Okker: de
laatste lijkt mentaal beslist kwetsbaarder.
Voor een legerpaychiater zou het mis
schien niet al te moeilijk zijn geweest
Tom Okker af te keuren, en dan zou de
zaak zonder veel narigheid uit de wereld
zijn geweest.
De strekking van dit commentaar lijkt
ons: Okker is mentaal kwetsbaar, het
ware beter geweest hem af te keuren..
Enkele kanttekeningen naar aanleiding
hiervan komen ons gewenst voor.
De laatste jaren is de kwestie van de
,top-sporter' en de militaire dienst
bij herhaling in discussie gekomen.
Er is een groep in ons land het hier
boven geciteerde commentaar wijst ln
die richting die er van uitgaat, dat
een topfiguur in de sport een zo unieke
verschijning is, dat men er zuinig mee
moet zijn en dat eigenlijk het lands
belang er mee is gediend wanneer de
bewuste knaap buiten de militaire dienst
mijft. Wanneer een sportman door deze
dienst niet in staat is intensief te trainen
zal hij belangrijke internationale succes
sen missen, zo zeggen de bezorgden, zijn
conditie gaat zienderogen achteruit. ,En
dan worden er belangrijke kansen gemist
de betrokken man als bijvoorbeeld good-
will-ambassadeur te laten optreden voor
Nederland'. Bovendien zo redeneren
zij verder zal deze ene man in dienst
heus niet worden ge
mist, het leger zal er
niet aan ten onder
in als hij niet onder
wapenen komt. De
ze argumenten echter
zijn niet terzake dienend. ZQ zijn ont
leend aan een normenstelsel, waarin de
sportprestatie absolute waarde heeft.
Het is echter niet het normenstelsel,
dat in het .gewone' bestel kan worden
overgenomen Men werkt daar met ge
heel andere normen en argumenten. De
moderne sportbeoefening voor zover
het de top betreft heeft veel gemeen
met de artiestenwereld: zij is omgeven
met publiciteit, wordt voorzien van com
mentaren alsof het om zaken van oorlog
en vrede gaat, de sportman is in deze
gedachtengang minstens zo belangrijk
geworden als de staatsman, hij is een
ster van de eerste orde. Alles wat hjj
doet (en niet doet), zijn kwade en goede
luimen, zijn conditie en zijn uitspraken,
het komt allemaal in de krant en op het
scherm, hij is verheven tot een Gebeur
tenis, een Evenement. Wie in deze wereld
leeft en de normen daarvan als heilige
regels beschouwt, meent maar al te vaak
dat daarvoor alles moet wijken, ook de
gewone burgerlijke plichten zoals die
voor iedere jongeman gelden. Het ls nu
al zover gekomen, dat ln commentaren
wordt betoogd men leze het citaat
hierboven dat een leger-psychiater
er beter aan had gedaan de Grote
Sportman af te keuren, zodat hij vrijge
steld zou zijn geruisloos van mi
litaire dienst. Het komt er dus op neer,
dat de psychiatrische dienst van het le
ger min of meer in staat van beschuldi
ging wordt gesteld omdat men niets
kwalijks bij Okker heeft weten te vinden.
De verhoudingen in een dergelijk betoog
zijn, dunkt ons, wel helemaal zoekge
raakt.
In de zaak O.kker ls naar ons gevoel
thans de juiste beslissing genomende
bewuste jongeman moet in dienst
als ieder ander. De overweging dat hij
een belangrijke sportman is kan hooguit
van invloed zijn op de plaats, waar hij
in militaire dienst terecht komt, meer
mag men eigenlijk niet eisen. Wanneer
een mini l:er zou hebben besloten alleen
op grond van de ongetwijfeld grootse
sportprestaties de dienstplichtige Okker
een algehele vrijstelling te verlenen, dan
MR J. VAN AARTSEN: VOORBEELD VOOR NEDERLAND'.
j^AKtltjK
uitzonde
ringspositie. Natuurlijk drnen de mili
taire autoriteiten binnen het kader van
de dienst de betrokkene zoveel mogelijk
in de gelegenheid te stellen zijn conditie
op peil te houden, zoals er ook facilitei
ten zijn voor Studerenden enz. Maar daar
mee kan de zaak dan afgedaan z(jn. Als
het hier bovendien werkelijk om een
sportieve jongeman gaat, dan zal hy
zonder twijfel pogen er met zijn mede-
dienstplichtigen van te maken wat mo
gelijk is. En als hem dat lukt is dat een
prestatie waar hij minstens zo blij mee
kan zijn als met een moeilijke overwin
ning. Wanneer hij inderdaad over een
dergelijke mentaliteit beschikt, zal hij
vermoedelijk maar weinig ingenomen
zijn met de opvatting, die we hierboven
citeerden, namelijk dat de psychiater
hem had moeten afkeuren. We kunnen
ons voor een sportman een plezieriger
commentaar voorstéllen.
OP het industrieterrein van Zierik
zee is vrijdagmiddag een met
veel zorg en liefde omringd stuk
sociaal werk een nieuwe behui
zing toevertrouwd: de nieuwe
centrale werkplaats .Schouwen-
Duiveland' was aan de officiële
opening toe. Tien jaar terug be
gon op dit eiland het instituut
voor gehandicapten. Met drie
man werd gestart. Thans zijn
er in de modern geoutilleerde,
lichte werkhallen bijna tachtig
vrouwen en mannen aan de slag.
Ruimte is er voor honderdtwin-
E11 die accommodatie heeft de com
missaris van de koningin,
gebruik gegeven.
Aartsen, nu
Het
gege
en prachtig gebouw. Een werk
plaats, die Nederland ten voorbeeld
kan strekken'. Met die kwalificatie
en niet alle goede wensen daaraan
toegevoegd kan er in de naaste toe
komst heel wat worden aangepakt
in een door prettige werkomstandig
heden gestimuleerde sfeer.
Een grote kantine vol genodigden kwam
gistermiddag als gast van eeD bijzon
der tevreden bestuur en directie
vaststellen dat het wel goed zit met
de nieuwe behuizing voor de gehan
dicapte werkers van het eiland en
van Sint-Philipsland. Na anderhalf
jaar bouwen en nog eens zes jaar
plannen maken was het dan voor
het bestuur van de gemeenschappe-
lilke regeling, voor directie en voor
personeel van de centrale werkplaats
zover. Iedereen was er ingewerkt en
met plezier kon men nu na enkele
uren van toespraken en felicitaties
wat van de produktle laten zien.
1 het zover te brengen ls er overi
gens heel wat ondernomen, moesten
er veel moeilijkheden, misverstanden
en tegenslagen worden overwomwu
Waren er ook verschillende plezieri
ge momenten, zoals de gift van het
provinciaal bestuur van Friesland bij
de ramp van 1953 aan Zeeland be
schikbaar gesteld. Dertigduizend gul-1
den daarvan zijn nu in de centrale
werkplaats .Schouwen-Duiveland' ge-I
stoken. En de Friese gedeputeerde.
mr P. E. van Krevelen, kwam die
nu met een bijzonder origineel gebaar
overhandigen.
Negen ton
Negen ton is er in het nieuwe com
plex op het Zierikzeese industrieter
rein gestoken. Een investering ove
rigens, die de moeite loont. De nieuwe
centrale werkplaats één van de
tweehonderd in het land is han
dig en comfortabel van opzet, voor
dien van allerlei snufjes en prak
tische voorzieningen. En met de ope-|
ning is de ring van zeven moderne
huisvestingen voor dit soort werk
plaatsen in Zeeland gesloten, zoals
de heer A. J. Berenpas namens de
frovinciale federatie in een felicita-
ietoespraak meedeelde.
Dat deze vorm van werkgelegenheid
voor de gehandicapte mens van alle
kanten op de kanden gedragen wordt,
kwam gisteren in Zierikzee op ver
schillende manieren naar voren. De
kerken van Schouwen-Duiveland en
het Leger des Heils byvoorbeeld bo-1
den een geschenk aan, vol van sym
boliek en erkentelijkheid aan de over-
beid. Een kunstwerk in koper en alu-
niniuni van de Zierikzeese leraar
A. S. M. Braat. Het hangt aan de
vchterwand van de kantine: de wer-l
(Zie slot pas2 kol, 2)
Vijf personen verloren het leven en vijf
endertig werden gewond toen gisteren
een tjokvolle autobus van de Westduitse
posterijen op een overweg in het
Beierse Lindau door een goederentrein
werd gegrepen. Door nog niet bekende
oorzaak waren de afsluitbomen niet
naar beneden. Det trein sleurde de bus
over een afstand van ruim tweehonderd
meter over de spoorbaan mee.
In de bus zaten vrouwen, die op weg
waren naar hun werk in Lindenberg en
kinderen die naar school gingen. Een
aantal passagiers werd met behulp van
snijbranders bevrijd. De chauffeur kreeg
een zenuwschok.
De politie arresteerdet de overwegwach
ter. Deze kon niet verklaren waarom
hij de bomen niet had neergelaten. Door
dat er mist hing zag de machinist de
bus pas toen hij slechts veertig meter
van de overweg verwijderd was. Het
was toen te laai om de trein met acht-
