PROVINCIALE ZEEUWSE COURANT LANDING LOENA-9 IS GELUKT Prachtige prestatie van Russen EMS-woningen in Vlissingen blijven leeg Russisch ruimteschip boordevol instrumenten hereikt zonder brokken zijn doelde maan NEDERLAND HAD 7 VETTE JAREN Portugees schip in brand IJ Ufa VIJF MAN GEVLUCHT UIT HET HAARLEMSE HUIS VAN BEWARING IR KOOY: .GROOT SUCCES' Kennedyronde in de knel geraakt Griepepidemie duurt voort SLECHTS EEN PAAR KOPERS MELDDEN ZICH Wethouder Smit: Voor gemeente een nare zaak' Bouwstroom Tevreden Uitdrukking fl&ntlijK 209e jaargang no. 29 WAARIN OPGENOMEN DE MIDDELBURGSE, VLISSINGSE, GOESE, BRESKENSE COURANT EN VRIJE STEMMEN Vrijdag 4 februari 1966 Treinrovers met grof geschut Pagina 3 Olractlai F. vin de Velde. F. B. den Boer en Walitreal 58-60. lel. 2355 (b.j.J. red. 3508. ed red. lel 2425. adm. lel. 2094. 0 Ad», prils 34 3647/3643), Middelt red. 2078/1169. alaprlj» 88 cent per «eek. 11.40 per kwartaal. Irene d.. 2175). Coee. Grol» Merkt 2. lel. «140 Ib.f.f. r Kleine ad», (mei. rafels) 14 cent per rafel, (min. Giro 359300 F.Z.C.. Middelbar,. turna 9' i«5 S Rusland is er gisteravond om kwart voor acht Nederlandse tijd in geslaagd een onbemand ruimteschip zonder brokken op de maan te brengen. Gisteravond Iaat maakte het Russi sche persbureau Tass bekend dat de Loena 9 een perfecte zachte landing had uitgevoerd in de Oceaan der Stormen ten westen van de kraters Reiner en Maria. Deskundigen uit alle delen van de wereld waren de eersten die spraken van een groot succes en van een his torisch moment in de geschiedenis der ruimte vaart. President Johnson der Verenigde Sta ten zond president Podgorny een telegrafische gelukwens. In het telegram zegt Johnson dat de Russische prestatie de gehele mensheid ten voordeel kan strekken en dat de gehele mens heid haar toejuicht. De Russische geleerden Het Russische persbu reau Tass heeft donder dagavond bekendge maakt dat de Loena-9 hebben, aldus de Amerikaanse president een zeer belangrijke bijdrage geleverd tot de ken- oppervlak, in de Oceaan der stormen. nis van de maan en van de ruimte. IN THEEPAUZE OVER DE MUUR.. Een ontvluchte kreeg gisteravond reeds spijt steeds De Loena zond na de landing via de frequentie van 183.538 mes ge gevens naar de aarde, zo meldde Tass. De instrumenten fungeerden normaal. De geleerden van de Britse radiotelescoop te Jodrell Bank bevestigden de geslaagde zachte landing van Loena 9 op de maan. De directeur van het Britse observatorium, sir Bernard Lovell verklaarde dat de radiotelescoop .vastgenageld' blijft aan de fre quentie van de Loena. Lovell meent dat Rusland thans een voor sprong op Amerika heeft behaald. Twintig minuten na de landing zou de Loena reeds televisiebeelden van de i maan naar de aarde hebben geseind, volgens Jodrell Eank. De landing van; de Loena heeft bewezen dat het maan-1 oppervlak zodanig is dat niet alles vveg-| zakt wat er op neerkomt, zo verklaar de een woordvoerder van het Ameri-[ kaanse bureau voor ruimtevaart. Offi cieel commentaar van dit bureau kon nog niet worden verkregen. Een commentator van Radio Moskou zei gisteravond dat de landing van Loena 9 de weg heeft geopend voor een be- mande ruimtevluent naar de inaan. Hij g voorspelde dat de Russen binnen 10S jaar een mens naar een andere planeet!» Als de remraketten een fractie van een seconde te vroeg zouden zijn afgevuurd, zou de Loena boven het maanoppervlak tot stilstand zjjn gekomen en daarna onder invloed van de zwaartekracht van de maan te pletter zijn geslagen. Te laat remmen zou het ruimteschip even eens te pletter hebben laten slaan. zullen sturen. De Loena zal gegev ■erzamelen over: S de samenstelling en de dichtheid van h het maanoppervlak de oorsprong en de ouderdom van de maan de mogelijkheid van de aanwezig heid van primitieve levensvormen op grond van een theorie dat eens maan zieh heeft losgemaakt van Antwoord ijfeld zullen de instrumenten van helpen een antwoord te ge ven op vele vragen lang voor de mens voor het eerst voet op de maan zal zet ten, aldus de commentator, die ener zijds zei dat misschien een jaar of tien gemoeid zouden zijn met het afwerken van de eerstvolgende stadia op het ge bied van de bemande interplanetaire ruimtevaart, en anderzijds opmerkte dat de landing van de mens op de maan en zijn terugkeer naar de aarde mogelijk een kwestie van nog maar enkele jaren zou zijn. Landing Volgens Tass Is het ruimteschip om 21.45 uur Moskoutijd geland (19 45 uur Ned. tijd). Bijna twee en een half uur eerder dan verwacht werd. Deskundi gen menen dat de vaart van het ruim teschip met behulp van torugstootra- ketten is afgeremd. Moskou had niet van tevoren bekendgemaakt dat de Loena 9 een zachte landing moest ma ken. De Loena 9 is het tiende ruimte vaartuig dat de maan heeft bereikt. Om de zachte landing mogelijk te ma ken, moesten (le remraketten tot op een fractie van een seconde nauwkeurig in \verking*worden gesteld. De Russen neb ben toegegeven dat de vroegere mis lukkingen vooral te wüten waren aan het falen op dat punt. De voorzitter van de Nederlandse vereniging voor ruimtevaart, ir dr J. M. J. Kooy te Breda, vindt de zachte landing van de Russische Loena-9 op ae maan een groot succes. Hij acht hierdoor zijn theo rie bevestigd, dat de door erosie ontstane laag maar dun is, an ders immers was de Loena-9, die naar ir Kooy aanneemt, op poten is geland, in de laag weggezakt. Dat djf landing is gelukt, is vol gens de voorzitter van de vereni ging voor ruimtevaart, ook hierom zo belangrijk om het vjndin van een andere vorm voor ruimtevaar tuigen en de raketten, waarmee ze worden gelanceerd, weer veel tijd en geld zou kosten. Ir Kooy zou het ook een groot succes vinden, wanneejr tv-opna- men zouden kunnen worden ge maakt van het maanlandschap vanuit dit landschap zelf. Zjjn me ning is. dat dit landschap vrij doods zal blijken te zijn. Vooral in de zee der stormen, waarin de Loe na-9 is geland, zal het z.i. moeilijk zijn herkenningspunten te vinden. Bekend is dat het landschap ook veel minder geaccidenteerd is dan de aarde, aldus ir Kooy. MINISTER DEN UYL: sis in de knel geraakt. Het is vrijwel uitgesloten, zo liet minister Den Uyl blijken, dat de onderhandelingen midden 1966 afgelopen zullen zijn. (Van onze parlementaire redactie). De Nederlandse consument heeft, sinds ons land lid van de EEG is, een periode van unieke en reële welvaartsstijging beleefd. De con- iumptie is in zeven jaar met 4,7 procent gestegen. Dat is de laatste twee eeuwen niet eerder gebeurd. Minister Den Uyl verklaarde dit ïsteren in de openbare vergade ring van de tweede-kamercom missie voor economische zaken. Het valt niet te becijferen, in hoeverre die welvaartsstijging als gevolg van de EEG is en welk deel andere oorzaken heeft. ,De voordelen van de EEG voor de consument zijn niet in procenten per produkt of guldens per huishouden uit te drukken", zei de minister. Indonesië I De minister deelde mee, dat de in-! voer van Indonesië naar Nederland] in de eerste elf maanden van 1964 291.000.000 gulden bedroeg en in de zelfde periode van 1965 357.000.000 gulden. De uitvoer beliep in deze Zie slot pag. 3 kot. 5) Uit het Huis van Bewaring II aan de Harmenjansweg in Haar lem zijn gistermiddag even na 4 uur vijf gevangenen ontsnapt. De vijf mannen zaten in preventieve hechtenis. Zij namen hun kans waar tijdens de theepauze. Een van hen, de 27-jarige J. H. M.: heeft zich gisteravond om tien over tien echter al weer bij de portier van de Haarlemse gevan genis gemeld. De andere vier, de 23-jarige H. D. uit Amsterdam, de 29-jarige D. A. van de K. uit Amsterdam, de 26-jarige B. G. D. uit Utrecht en de 37-jarig B., zonder vaste woon- of verbl waren gisteravond laat nog spoorloos. Aan de politiepost in Haarlem-Noord aan de Rijksstraatweg meldde zich gis termiddag omstreeks vier uur de chauf feur W. D. Poort met de mededeling dat hij een kwartier tevoren in de om geving van de Haarlemse gevangenis waarin ook het Huis van Bewaring II, bestemd voor preventief gehechten uit het arrondissement Amsterdam is ge vestigd, drie mannen over een muur heeft zien klimmen. De chauffeur was met zijn vrachtauto het drietal gevolgd, dat in de richting van de Prinsenbrug over het Spaarneliep. De mannen gingen via de Gonet- straat naar het Ripperdapark. Aan gezien de chauffeur door de drukte van het verkeer moest stoppen, had hij de mannen uit het oog verloren. Hij is daarna verder gereden naar Haarlem-Noord om de politie te waarschuwen. De Haarlemse politie belde de Haarlemse gevangenis op met de vraag of er ook enige ge vangenen ontvlucht waren. Üe di rectie wist nog van niets en besloot een appel te houden. Toen bleek, dat vijf mannen niet aanwezig waren. Vermoedelijk is de politie een half uui na de geslaagde uitbreking gewaar schuwd zodat de mannen ruim gele- ;enheid hebben gehad zich in het druk- :e verkeer te mengen. Zij waren alien in burgerkleding. Theepauze Deze vijf waren met nog drie andere verdachten bezig in een werkzaal van het werkgebouw aan de achterzijde van de Haarlemse gevangenis. Om kwart over drie begon de pauze die een kwar tier moest duren. De werkmeester had voor thee gezorgd en de zaal afgeslo ten, waarin de 8 mannen achterbïe De zaal heeft een grote wand van wapend glas. Voor dit glas bevindt zich harmonicagaas. In de zaal lagen combi natietangen, die gebruikt worden om gaatjes te maken voor het binden van boeken. Met deze tangen hebben enkele mannen het gaas doorgeknipt, waardoor een groot gat ontstond. Vervolgens is een ruit ingeslagen waarna vijf van de acht mannen op een platje van twee en een halve meter hoogte zijn gespron gen. Zij zijn van het platje gesprongen en kwamen in de brandgang. Aan het einde van de gang is een muur tje van twee en een halve meter. Toen zij hierover heen waren geklommen le Damastraat uit. Van ij zich in de richting van de stad begeven. Burgerkleding Vooral in het westen en in het noorden van het land heerst in verscheidene plaatsen een soort griep, die volgens de hoofdinspectie van de volksgezondheid naar alle waarschijnlijkheid influenza b is. De ziekte, die van de goedaardige soort is (integenstelling met de zoge naamde a-griep die een wat kwaadaar diger verloop heeft), draagt hier en daar een epidemisch karakter en heerst vooral onder de jeugd. In vele plaatsen zijn de schoolklassen door de influenza-b gedecimeerd. In sommige plaatsen is een kwart tot een derde van de schoolkinderen ziek. De ziekte heeft zich nog niet tot het hele land uitgebreid, maar treedt nog haardsgewys op. De Conceicao Maria' wordt door sleepboten naar Borkum gesleept na de aanvaring met het m s ySi- tn onskerk'. Lucht op nu - ANP) Vertraging Akkoord van Luxemburg" klonk giste ren in de vergadering veelvuldig na. De EEG-crisis neeft vertraging veroor zaakt in de voltooiing van de douane-1 unie. zei drs Den Uyl. Of de afgesproken datum van 1 juli 1967 wordt gehaald,! hangt af van het tempo waarm del EEG-ministerraad en de Europese com-| missie weer aan de slag gaan. Ook de Kennedyronde voor verlaging van de douanetarieven tussen de EEG de Verenigde Staten is door de cri- Man met 5000 lotto-formulieren bij grens gepakt Aan de doorlaatpost Europapoort in rijksweg twaalf bij Zevenaar heeft de douane de Rotterdammer C. W. aange houden. De man had vijfduizend formu lieren uit de Duitse lotto bij zich, die in Rotterdam en omgeving in roulatie zou- d^ïl worden genomen. Het gros van de 103 EMS (koop)woningen in Vlissingen staat ruim een maand na de eerste oplevering en een half jaar na het gereedkomen van de eerste woningen nog altijd leeg. Slechts vijf huizen zijn be woond, de rest wacht op kopers en bewoners. Bijna 100 wonin gen leeg, terwijl de lijst van woningzoekenden van de ge meente Vlissingen niet minder dan 1407 namen telt volgens een mededeling van burgemeester mr B Kolff in de gemeente raad ,Voor het gemeentebestuur is het uiteraard geen prettige zaak', zei ons wethouder F. G. Smit van volkshuis vesting. ,Het is een nare zaak, dat met zo'n groot aantal woningzoe kenden 100 goede woningen leeg staan. Daar ben je als wethouder van volkshuisvesting natuurlijk wel mee bezig. Overigens geloof ik, dat op een wat langere termijn de wonin gen wel verkocht zullen worden. Wat (lat betreft ben ik toch wel optimis tisch'. Dat optimisme wordt ook gedeeld door de Exploitatie Maatschappij Scheveningen (EMS), voor wiens rekening ae 103 koopwoningen in het Vlissingse uitbreidingsplan Pauwen- burg zijn gebouwd. ,Er is veel be langstelling voor deze woningen',"zei ons de heer P. F de Vries van de EMS. .Toegegeven, tot nu toe ver liep de verkoop niet zo vlot. maar we hebben goede hoop, dat het nu wel beter zal gaan. Overigens wil ik er op wijzen, dat de laatste op levering in maart zal geschieden. Het valt dus allemaal wel mee'. Men zal zich herinneren, dat de bouw van de Zwolsmanwoningen in Vlis singen (en ook in Middelburg) bin nen het kader van een speciale rege ling valt. Deze is destijds getroffen tussen de (vorige) minister van volkshuisvesting en bouwnijverheid en de EMS, waarbtf de minister extra bouwvolume voor arbeidsbesparende bouwplannen in de vrije sector be schikbaar heeft gesteld. Men kan de vraag stellen: .Waar om zo'n groot aantal koopwoningen in Vlissingen gebouwd, waarvoor, zo als tot nu toe is gebleken, bijzonder weinig animo bestaat'. Wethouder Smit: ,Van begin is de afspraak ge weest de koopwoningen volgens plannen moeten er nog 125 worden gebouwd in Pauwenburg in Vlis singen te bouwen, en niet in Middel burg-Zuid. Men achtte Pauwenburg een veel aantrekkelijker plaats voor deze woningen'. Volgens de wethouder moet men de gehele bouw mede zien in het licht van het optimisme, dat zowel ge meentebestuur als EMS hadden ten aanzien van de ontwikkelingen in de toekomst. .Mogelijk hebben we ons daar op verkeken', merkte wethou der Smit op. dus de heer Smit. die dit als een po sitief punt ziet. Maar terwfll de in middels al gedeeltelijk voor de eerste maal opgeleverde woningen van de woningbouwverenigingen onmiddellijk worden betrokken, melden zich geen kopers, een enkele uitgezonderd, voor de Zwolsmanwoningen. Aanvankelijk was de prijs van de ZwoKmanwoningen gesteld op 47.000 tot 52.000 gulden, afhankelijk van het feit of het een middenwoning dan wel een eindwoning betrof en of men er een garage bjj wilde hebben. Nu zijn de woningen geprijsd voor een bedrag van 41.500 tot 47.500. .Gewoon een kwestie van verkoop techniek', aldus de heer De Vries van de EMS. ,Nu komen alle bijkomende kosten voor rekening van de koper, terwijl in de aanvankelijke prijs voor de woningen deze kosten waren be grepen, vrij op naam dus'. Volgens de neer De Vries is er geen sprake van, dat de woningen enkele dui zenden guldens koedkoper zijn gewor den. Op de vraag, waarom de EMS dan toch andere prijzen heeft vast gesteld, antwoordde hij met: ,een kwestie van verkooptechniek'. De woningen van de EMS maken deel uit van een meerjarige bouw stroom in Middelburg en vlissingen, die niet alleen de bouw van de EMS- woningen omvat, maar tevens resp. 158 en 196 woningen voor de woning bouwverenigingen .Goed Wonen' en .St.-Willibrord' te Vlissingen. .Door de EMS-woningen Is de volledige bouwstroom mogelijk geworden' al- Toch zijn de afgelopen maanden een aantal kopers komen opdagen. Vijf EMS-huizen worden momenteel be woond. Eén van de kopers, de heer (Zie slot pag. 2 kol. 3) Een kamerlid heeft woensdag het woord .jodenfooi' gebruikt en er ontstond onmiddellijk een groot tumult, er werd .schande' geroepen. De bewuste volksvertegenwoordiger, behorende tot de uiterst rechtse vleugel van de KVP, schrok er geducht van en zei sussend, dat hij alleen maar aan een .volksuit drukking' had gedacht. Vanzelfsprekend trok hij het woord ln. Was het kamerlid met zijn aanvankelijke woordkeus hele maal fout? Hadden de .schande'-roepers gelijk? Incidenten als deze en vragen als hier geformuleerd zijn typerend voor de periode na 1945. Sinds" in dat Jaar ln de volle omvang duidelijk is geworden wat er aan het joodse volk is misdre ven, sinds ook is ingezien, dat de schuld van deze gruwelen niet beperkt blijft tot enkele misdadige topmensen van de nationaal-socialisten, sinds bovendien de Na aanvaring bij Schiermonnikoog Bemanning door loodsboot gered Het 1815 ton nietende Portugese vrachtschip .Conceicao Maria' is gistermorgen vroeg op ongeveer 8 mijl ten noorden van Schiermon nikoog na een aanvaring in dichte mist met het Nederlandse schip .Simonskerk' (9829 ton) in brand gevlogen. De Nederlandse loods boot Pollux' nam de 2B opvaren den van het Portugese schip over. Eén van hen was gewond. Achttien van de schipbreukelingen wer den met een Duitse reddingboot naar het eiland Borkum gebracht. De andere 8 stapten van de .Pollux' over op de Duitse sleepboot .Atlas',die aan de brandende Portugees had vastgemaakt. In de loop van de middag was men erin geslaagd het vuur aan boord van de .Conceicao Maria' meester te worden. Terwijl de! .Atlas' begon het schip in de riehting. van Borkum te slepen, bestreed wust geworden, is men zich beter gaan realiseren dan vroeger (althans in bre der kring) hoe de verhouding tot een onderliggende groep zich mode uit in het alledaagse taalgebruik. Men sla er Van Dale's woordenboek maar op na: het aantal uitdrukkingen in combinatie met .jood' is bijzonder groot en de mees te daarvan worden als negatief van aard ervaren. En terecht is men zich dat be wust geworden, men is gelukkig voor het discriminerend karakter van dergelijke uitdrukkingen gevoeliger dan vroeger. Discriminatie: het slagwoord van deze tijd, dat ook in deze aangelegenheid een rol speelt. De heftige reacties van de kamerleden zijn vermoedelijk mede te verklaren omdat het gewraakte woord werd gebezigd in een debat over de .ton van Luns', de bijdrage van Ne derland voor het fonds dat rechtssteun verleent aan slachtoffers van de apart heid. Het bewuste kamerlid had zich daartegen verzet in nogal felle bewoor dingen. En toen het woord .Jodenfooi' viel, waren de reacties vermoedelijk scherper dan wanneer een ander onder werp aan de orde zou zijn geweest. Vaak ook daaruit kan mede het verioop van het incident worden verklaard - - gaat het signaleren van discriminatie gepaard met emotionele reacties van solidariteit met de gediscrimineerde groep, misschien zelfs met (onbewuste) collectieve schuldgevoelens. Elke taal kent overigens uitdrukkingen, die in hun oorsprong een discriminerend ka rakter hadden, uitdrukkingen die nóg onaangenaam kunnen klinken, zonder dat echter ook maar één emotie wordt gewekt. Het Engels bijvoorbeeld be schikt over allerlei weinig prijzenswaar dige spreekwijzen met betrekking tot de Nederlanders. Als de Engelsman het heeft om maar één voorbeeld te noe men over .Dutch courage', dan bedoelt hij de moed die uit sluitend op de bodem van de leeggedronken jeneverkruik is te vinden. Weinig vleiend. Toch zal geen enkele Brit bij het gebruiken van de be wuste uitdrukking menen, dat hij be ledigend voor een groep Europeanen is geweest. Hij bezigt de opmerking als een van vadei op zoon overgedragen .volksuitdrukking' (om een kamerlid eens te citeren), er is dan ook geen spra ke van enig schuldgevoel jegens de Ne derlanders. Maar zodra woorden als (en nu verhuizen we weer naar het Neder landse taalgebied) nikker, jodenfooi, vod- dejood, zwarte enz. worden gebruikt, komt de emotie naar boven: :nen her innert zich de gruwelijke moord op het joodse volk. men realiseert zich daden van apartheid, door of in opdracht van het blanke ras bedreven, men beseft niet schrik dat sommigen discriminatie nor maal en gewenst achten. En mede op grond daarvan veroordeelt men het be zigen van woorden, zoals deze week in de tweede kamer. Ook het achteloze, onbewuste gebruik wordt niet geaccep teerd, men is er zelfs overgevoelig voor. /^overgevoelig. We hebben dat woord V_/ met enige reserve neergeschreven: het kan snel aanleiding tot misverstan den geven. We hebben het echter ge bruikt. omdat we moesten denken aan het verhaal over de man, die in een ge zelschap, waarin ook joodse medebur gers aanwezig waren, enkele joodse moppen vertelde. Een van de aanwezi gen vond dat gênant en zei tot de ver teller: .Het lijkt we! of je antiserruet bent'. Het antwoord kwam niet van de moppentapper, maar van één der joodse ezigen, rechtstreeks gericht tot de die de opmerking over het anti semitisme had geplaatst: .Ik heb de indruk, dat jij er veel méér last van hebt!'. Men ziet hoe gecompliceerd dit alles ligt: een nadrukkelijk en met veel vertoon distantiëren leidt in sommige gevallen tot een geheel tegenovergesteld resultaat. We zullen overigens het .schande'-geroep in de kamer niet als zodanig interpreteren, al zal hier de •erontwaardiging niet alleen een men selijke, maar vooral ook een politieke achtergrond hebben gehad. Daarom is het wellicht goed er op te wijzen, dat het eigenlijk niet gaat om de tegenstel ling blank-zwart, jood-niet-jood, maar dat het in wezen gaat om het woord van Abel J. Herzberg .de heiden de mens". In het laatste hoofdstuk van .Arnor fati', waarin Herzberg zijn herinneringen aan Bergen-Belsen -.ast- legde, staat ,Hij (de heidenieeft in iedereen, in de geestelijke die de waar heid, in de estheet, die de schoonheid, in de wijsgeer die de verantwoordelijkheid zoekt, hg leeft ook in de jood'. De neiden is eeuwig, aldus Herzberg. ,wij zullen hem telkens weer ontmoeten'. Hebben de .schande'-roepers gelijk?, zo vroegen wij in de aanvang van deze kolom. Ons antwoord: jawel, maar laten ze niet te hard roepen, niet te nadrukkelijk. Dat wekt argwaan. i simónsHars x v iitrl ihtrtta tweede sleepboot het vuur aan boord van de Portugees met schuimblusapparatuur. De .Simonskerk' liep bij de aanvaring een gat in de voorsteven boven de water lijn op. Het schip zette de reis naar Hamburg-Bremen voort, nadat van de .Pollux' was vern - n dat alle beman ningsleden %-an bet Portugese schip in veiligheid waren.

Krantenbank Zeeland

Provinciale Zeeuwse Courant | 1966 | | pagina 1