Chef-kellner Holst
bouwt op zolder
clippers en fregatten
Overzicht 1965 en vooruitzichten
1986 van Zeeuws bedrijfsleven
Ontwikkelingshulp in
gereformeerde synode
Stijging kosten
ernstig probleem
Groothandel
Verkeer
Kleinhandel
Ambacht
Horeca
Postdienst
Bankwezen
Gemeenschappelijk
Franse tekst voor
het Ome Vader
PROVINCIALE ZEEUWSE COURANT
DONDERDAG 6 JANUARI 1066
DOOR Kv K-VOORZITTER C. A. KAMMERAAD
Traditiegetrouw heeft de heer C.
A. Kammeraad. de voorzitter van
de kamer van koophandel en fa
brieken voor Midden-Zeeland in
zijn nieuwjaarsrede een overzicht
gegeven van het bedrijfsleven in
het kamergebied, met voor ver
schillende takken van handel, nij
verheid en vervoer een verwach
ting voor 1966.
In de scheepsbouwindustrie wordt
onvoorziene omstandigheden
voorbehouden verwacht, dat het
resultaat waarmee 1965 wordt af
gesloten, op ongeveer hetzelfde ni
veau zal liggen als dat over het
voorgaande boekjaar. De lampvoe-
tenindustrie verheugde zich over
een toenemende vraag, zowel in
binnen- als buitenland. De nog
steeds stijgende koperprijs en de
toegenomen lonen en kosten oefe
nen een zware druk uit op de
winstmarges. Aan het einde van
1965 bestond minder zekerheid ten
aanzien van een voortgaande ex
pansie.
Goede verwachtingen voor 3966 meld
den de kinderconfectie-, herenkleding- en
damesondergoedindustrie. Voor de ijzer
gieterij zijn de vooruitzichten redelijk
goed, hoewel de stijging van de kosten
ernstig is.
Hoewel do vooruitzichten voor de fabri
cage van apparaten en installaties voor
de petrochemische- en de atoomenergie-
Industrie uitstekend zijn, veroorzaakt de
situatie op de arbeidsmarkt ernstige zor
gen. De ongunstige situatie wordt geac
centueerd door een onaangepast vesti
gingsbeleid van de lagere overheid.
Indien de voortekenen niet bedriegen
za! op een geslaagde campagne in de
groente- en fruitconservenindustrie
teruggezien kunnen worden; de toe
komst wordt optimistisch tegemoet
f ezien. De verwachtingen over 1966
n de veiligheidsartikelensector zijn
lager dan in 1965, als gevolg van de
niet geringe stijging van loonkosten
en onzekerheid over de afzetmoge
lijkheden.
Bevredigend was de situatie bij de bak-
kenjgrondstoffenindustrie, banketfabri-
cage en de coöp. zuivelindustrie. In de
machinale houtbewerkingssector nam de
omzet toe door grotere activiteit in de
bouwnijverheid. De vooruitzichten zijn
onzeker door de afremming van de uti
liteitsbouw en de schaarste op de kapi
taalmarkt. De resultaten in de beton-
industrie zijn zeer bevredigend geweest;
voor het begonnen jaar zijn de produk-
tle-eenheden zeer goed bezet.
Gunstige perspectieven biedt 1966
voor de gymnasüekwerktuigenfabriek
de glasindustrie, de chemische lijm-
industrie, de dieselmotorenfabrlek, de
pearl essenceproduktie en de fabrica
ge van landbouwwerktuigen. In de
handschoenenfabricage wordt ge
werkt aan vesteviging van de po
sitie, voor de fabricage van drai-
neermachines wordt 1966 met enige
zorg tegemoet gezien.
Voor de groothandel in oude metalen
was 1965 zeer gunstig te noemen. Ver
groting van de omzet was er voor de
groothandel in levensmiddelen; de groot
ste stijging werd bereikt door de In
vloed van het toerisme. In de honthandel
was de omzet zeer behoorlijk, hoewel
lager dan in 1964. Voor de handel in
bouwmaterialen is 1965 goed geweest, de
resultaten in 1965 zullen in grote mate
worden bepaald door de rijksgoedkeurin
gen.
Redelijk gunstige vooruitzichten heeft de
verf- en glasbranche, een gunstig jaar
had de handel in landbouwwerktui
gen, de pharmaceutische groothandel en
ae groothandel in huishoudelijke artike
len. Bevredigend was de veehandel.
Geluiden uit de coöperatieve groot
handel in landbouwproduktcn en -be
nodigdheden: ondanks de sombere
verwachtingen door de natte zomer
zijn de opbrengsten en pry zen voor
de graangewassen, aardappelen en
bieten gemiddeld bevredigend te noe
men; de opbrengst/kwaliteit/'prys van
Kuivruchten en vlas zijn teleurstel-
idvan graszaden sterk wisselend.
De ontwikkeling van de chemische
onkruidbestrijding kon in 1965 re
volutionair genoemd worden.
De handel in granen, zaden en peul
vruchten verliep trager dan vorig jaar
doordat de exportrestitutie verlaagd
werd Het zaaizaadhandels- en vereae-
lingsbedrijf heeft zijn hoge omzet ge
handhaafd. In de aardappelhandel is in
1965 eens te meer gebleken, dat het voor
de kleinere bedrijven steeds moeilijker
wordt zich te handhaven. De kwaliteit
van de oogst was over het algemeen
Bij de groothandel in dranken waren de
resultaten niet onverdeeld gunstig, als
gevolg van de slechte weersomstandig
heden. Door de opening van de Ooster-
scheldebrug wordt een verhoogde afzet
(toerisme) verwacht.
Alleen Zierikzee maakte een zeer
gunstige uitzondering als gevolg van
de tot stand gekomen vaste verbin
dingen naar het noorden en het nog
ontbreken daarvan naar het zuiden.
Over de gehele linie kwamen weer de
sterk gestegen kosten naar voren.
Het goederenvervoer via de NS op de
stations ten westen van Bergen op
Zoom bedroeg bij aankomst 107.403 ton
(vorig jaar 207.609 ton) en b(j vertrek
98.217 ton (vorig jaar 113.954 ton). Het
aantal vertrokken en aangekomen reizi
gers van de stations bedroeg 1.368.000,
waarvan 336.000 uit Middelburg (vorig
jaar resp. 1.426.000 en 348.000). Het
goederenvervoer onderging de gevolgen
van de verminderde aanvoer van nujn-
steen in Vlissingen.
Het ongeregeld beroepsgoederenvervoer
over de weg heeft een ongewoon slappe
tijd beleefd, bij het grensoverschrijdend
verkeer is de "rentabiliteit aangetast, in
het geregeld vervoer hebben zich concen
traties en of saneringen op bepaalde ly-
nen voorgedaan. Het Beneluxvervoer
neemt steeds toe, maar ook de concur
rentie van Belgische zyde. Het zal nog
wel enige tijd duren alvorens van een
volledige harmonisatie gesproken kan
worden.
De autobusdiensten constateerden een
nge verhoging van het aantal ver
voerde reizigers en de opbrengst, die
echter achterbleef bij de onkostenverho-
ging. Aan de eisen, die vervuld moeten
worden om een goed bedrijfstechnisch
beleid te voeren kan alleen worden vol
daan door een ingrijpende tariefsverho
ging op korte termijn. Het toerwagen-
ledrijf heeft zich bevredigend ontwikkeld
de bedrijfsontvangsten stegen met
ongeveer 14.7 procent. Het tele-
graafverkeer gaf een daling te zien.
Het aantal telefoonaansluitingen in het
kamergebied nam met 1000 toe to'
23.450; het aantal aanvragen, dat nog
op uitvoering wacht, was ultimo 196)
opgelopen tot 1700 tegen 1360 in het
begin van het jaar.
Ten aanzien van de te verwachten re
sultaten in het verzekeringsbedrijf kan
worden meegedeeld, dat op basis van de
eerste drie kwartalen 1965 een behoor-
ijke ontwikkeling te zien zal geven ten
aanzien van de produktie, waartegenover
de geleden schade echter eveneens een
stijgende Hjn vertoont.
De directie brandschade steeg in het
eerste half jaar van 1965 met 15 pro
cent ten opzichte van het jaar daarvoor.
Er is daarom een plan om te komen tot
verbetering van de brandpreventie.
Met uitzondering van de kleinere bedrij
ven In de meer afgelegen plaatsen heeft
de kleinhandel weer een jaar afgesla-
ten met wat betere resultaten dan in 1964
Naarmate de bedrijven in groeiende ge
meenten, al dan niet met toeristenver
keer, zijn gelegen en progressief worden
geleid, zijn de winsten bevredigend tot
gunstig. Specialisatie heeft veelal ook
eon stimulerend effect op de omzet.
In de bouwbedrijven was 1965 over het
algemeen bevredigend. Het huidige jaar
wordt in aannemerskringen met zekere
bezorgdheid tegemoet gezien. Voorname
lijk door de zeer sterke stijging van de
lonen en andere arbeidsvoorwaarden en
mede door de nog te verwachten stij
gingen in 1967. alsmede door de geld
ontwaarding, zullen de bouwkosten en
onderhoudswerken wel tot een bijzonder
hoog niveau stijgen.
Bevredigend waren de resultaten In het
loodgietcrsbftdrijf en het centrale-verwar-
mingsbedrljf.
Was 1964 een recordjaar voor de Zeeuw
se hotellerie, 1905, is in vele opzichten
teleurstellend geweest; de grootste te
genvaller was het zeer slecht naseizoen,
na het koude voorjaar en de grillige
Bomer. Slechts enkele bedrijven meldden
een stijging van de omzet.
Bij de postdienst is het aantal loket
handelingen nagenoeg gelijk geble
ven; het aantal verzonden en ont-
vangen postpaketten liep iets terug, Iter
De geld- en kapitaalmarkt stond in 1965
onder sterke druk. De banken werden bij
meerdere maand-ultimo's gedwongen een
beroep op de centrale bank te doen. Het
maandgemiddelde voor de daggeldtarie
ven was aan sterke schommelingen on
derhevig, waarbij in januari een mini
mumstand van 2,43 procent werd bereikt
terwijl dit percentage na september
(2,66) sterk toenam tot een hoogste
stand van 3,91 in november.
De oesterkwekers hadden een redelijk
seizoen; de aanvoer was in het seizoen
1964-1965 volgens de voorlopige eyfers
634.000 ton (waarde ongeveer 4 mil
joen), in het voorafgaande seizoen
381.000 ton (waarde ongeveer 2 mil
joen). De mosselen gaven een zeer goede
opbrengst; de garnalenomzet was ho-
Wat de groente- en fruitteelt betreft:
de teelt van pit- en steenvruchten was
in 1965 gunstig tot zeer gunstig, minder
gunstig was het resultaat in de klein-
fruitsector, in de groenteteeltsector ech-
r bevredigend.
Vragen kamerlid
Van Bennekom
Het tweede-kamerlid Van Bennekom
(arp) heeft aan de ministers van verker
een waterstaat en van onderwijs en we
tenschappen de volgende vragen gesteld:
1 Is het waar, dat de leerlingen van de
zgn B-cursus van de PTT verplicht zijn
het onderwijs in de algemene elektro
techniek te volgen aan één bepaalde,
door het bedrijf aangewezen school
2 Is de mogelijkheid aanwezig, dat ook
andere scholen kunnen voldoen aan de
voor dit onderwijs gestelde normen?;
3 Zo ja, zijn de bewindslieden dan van
oordeel dat de vrijheid van schoolkeuze
voldoende is gewaarborgd wanneer ook
vraag 1 bevestigend zou worden beant
woord?
Bevorderingen bij
rijkswaterstaat Zeeland
Bij beschikking van de minister van
verkeer en waterstaat van 31 december
1965 werden bij de rijkswaterstaat, ar
rondissement Terneuzen, de volgende
in vaste dienst zijnde ambtenaren met
ingang van 1 januari bevorderd: admi
nistratief ambtenaar B eerste klas: de
heer A. Dees te Terneuzen; tot admini
stratief ambtenaar A tweede klas, ad
ministratief ambtenaar C eerste klas:
de heer P. Kempe te Terneuzen tot
administratief ambtenaar B eerste klas,
technisch hoofdambtenaar: de heer C.
de Jager te Terneuzen tot technisch
hoofdambtenaar eerste klas, opzichter
C: de heer P. Harte te Terneuzen tot
opzichter B en opzichter D: de heer J.
A. F. de Hulle te Breskens tot opzichter
C.
Inwonertal van
St.-Annaland steeg
Het zielental van de gemeente Sint-
Annaland nam in het afgelopen jaar
toe met 7. Op 31 december 1964 bedroeg
het aantal ingezetenen 2697 (1346 man
nen en 1351 vrouwen). Dit aantal ver
meerderde door geboorte met 53 (31
mannen en 22 vrouwen) en door vesti-
Ting met 44 (25 mannen en 19 vrouwen)
iet verminderde door overlijden met 25
.11 mannen en 14 vrouwen) en door ver
trek met 65 (33 mannen en 23 vrouwen).
Op 31 december 1965 bedroeg het inwo
nertal dus 2704 (1358 mannen en 1346
vrouwen). Er werden 23 huwelijken vol
trokken, er werd 1 echtscheiding inge
schreven.
BB
g J P£ JÏEiSJ*
THANS TROMPS
VLAGGESCHIP
AAN DE BEURT
,Ik kreeg vanmorgen ineens een
inval, waardoor ik een belang
rijk verband zag. Daarom komt
het juist zo mooi uit, dat ik een
vrije middag heb. Als je zoiets
in je hoofd krijgt, moet je er da-
deilijk aan beginnen, want an
ders is het later weg'.
Deze schijnbaar aan de denk
wereld van 'n uitvinder ontspro
ten woorden zijn afkomstig van
de heer J. Holst, die dagelijks
als .chef de rang' in een groot
Amsterdams restaurant present
is en voorheen als chef-hofmees
ter vel jaren over het water
zwalkte. Zijn vroegere beroep
heeft hem geïnspireerd tot een
unieke hobby, want hij behoort
tot de bekwaamste (en begrij
pelijkerwijze zeer weinige) bou
wers van oude scheepsmodellen,
die er in ons land te vinden zijn.
,U ziet hier een Engelse driedekker
uit eind 1700 met 100 kanonnen. Het
is een weergave van de HMS Victo
ry. aan welks boord admiraal Nelson
tijdens een zeeslag tegen de Frans-
Spaanse vloot door een geweerkogel
dodelijk getroffen werd.'
Met dit commentaar wijst de heer
Holst op het verkleind spiegelbeeld
van een roemvol schip, dat in zijn
huiskamer op de boekenkast staat.
Er is 2V: jaar in het knutselkamer.
tje op zolder aan gewerkt met een
liefdevolle toewijding, die zich tot
het meest minltleuze detail uitstrekt.
.M'n ideaal is. zo dicht mogelijk de
historische werkelijkheid te benade
ren'. aldus de heer Holst, die waar
lijk niet gauw met zichzelf tevreden
is. Het bewijs kan men in het ge
noemde zolderkamertje vinden, waar
verschillende halve (gesloopte) mo
dellen staan, die in ongenade geval
len zijn. Er is ook een voltooide Fal
con uit plm 1850 voorbeeld van
een Engelse theecllppcr die de
verbanning naar een stoffig hoekje
schijnbaar allerminst verdiend heeft,
maar het vonnis ligt reeds vast: .Die
heb ik vroeger eens gemaakt en ga
ik bij gelegenheid met m'n huidige
ervaring weer helemaal opbouwen.'
In de 25 jaar, dat hij zich met de
.scheepsbouw' bezig houdt, ztjn feite
lijk maar 2 modellen gereed geko
men, die de maker pesroonlijk vol
doening schenken. Dit zijn dan de
.Victory' en een geheel getuigd Kn-
Dc heer J. Holst en zijn Engel
se Victory uit eind 1700...
gels fregat uit 1790 (3000 werk.
uren), dat thans als blikvanger in
een Amsterdamse boekhandel aan de
Spuistraat staat en welks waarde
door kenners op 10.000 geschat
wordt.
Aan de wieg van ieder model staan
lijvige (veelal Engelse) boeken over
de anatomie van oude schepen,
blauwdrukken van ontwerptekenin
gen en talloze bezoeken aan het Am
sterdamse scheepvaartmuseum,
waar de heer Holst bij wflze van
spreken kind aan huis is en steeds
zeer welwillend ontvangen wordt.
Het werkproces begint bij een oude
plank, die met de cirkelzaag in plak
ken van 4 mm dikte verdeeld wordt.
Hieruit worden dunne latjes of tewel
spanten gezaagd, die als een bos
bloemen in een potje met water ge
zet worden. (,Dat is om het hout
buigzaam te maken voor de ronde
kant van het schip'.) Wat er hierna
alles moet gebeuren, laat zich niet
in kort bestek beschrijven. Een flexi
bele draaiende as, waarop verschil
lende fraiskoppen van metaal en
steen gemonteerd kunnen worden
(sommige heb ik zelf gemaakt')
speelt hierbij een grote rol. Het is
een soort tandartsinstrumentarium,
maar er zijn tal van andere fijne
tangetjes, beitels, mesjes enz nood
zakelijk. ,Je ontmoet veel beeld
houw-, ultsnij- en legpuzzelwerk, zo.
dat je vaak moet gaan improviseren.
Van een plastic kanonnetje van 45
cent overigens met zorg opge
zocht snijd ik b v In palmhout een
model, waarvan Ik gipsvormen maak
om op het keukenfornuis mijn nodige
kanonnen van lood te gieten. Op de
rommelmarkt op het Waterlooplein
ontdekte ik met de loep op het
plaatje van een oude klok twee che
rubijntjes, die ook in het wapen van
de Victory bleken voor te komen.
Dat was een mooie vondst, die ik
ook in lood copieerde'.
Toen we onze blikken verder in het
knutselhokje rond lieten gaan, za
gen we ook nog een oud aquarium
met restjes hout. een fles met een
zelfgemaakt brouwsel stokholmteer,
vermengd met terpentijn en boen
was om het patina van .oudheid' te
krijgen), tekeningen van schepen
met en zonder zeilen en de romp van
een Clipper, destijds als eerste werk
stuk uit een stuk hout gebeiteld.
.Een goed scheepsmodel moet niet
slechts uitwendig, maar ook inwen
dig volledig ztjn. In het fregatin de
Spuistraat zit alles zelfs de
kachel in de hut van de kapitein.'
Op onze vraag ,of een dergelijk mo
del ook zou kunnen varen, was het
antwoord: ,Maar natuurlijk. Het is
origineel met koperen nagels op
spanten gebouwd en het hoeft
slechts getrimd en geballast te wor
den.'
Thans wacht een bijzonder zware op-
gave: het nabouwen van de ,Aemi-
11a', het vlaggeschip van admiraal M.
H. Tromp, bekend uit de slag bij
Dulns in 1639. Een gedeelte van het
grondmodel is reeds klaar, hiervoor
diende een (vooroorlogse) blauw
druktekening van het Duitse schip
.Wappen von Hamburg' uit 1667, dat
tot hetzelfde type behoort.
,Ik ben helemaal aangewezen op het
scheepvaartmuseum. Gelukkig zijn
er goede prenten in omloop. Het
wordt studeren en snuffelen. Er be
staat bij mijn weten maar weinig
litteratuur waaraan ik houvast heb.
Ik zal voor de bouw wel weer een
paar jaar nodig hebben'.
Maar de heer Holst voelt, dat hij
thans diep genoeg doorgedrongen is
in de geheimen van deze ambachte
lijke hobby (die tusi^n haakjes in
het buitenland meer beoefenaren
vindt dan bij ons) om zichzelf deze
examenopgave te stellen.
Nu kan men natuurlijk twisten over
de artistieke en vooral de historische
waarde van een scheepsmodel (onze
scheepvaartmusea hechten hoofdza
kelijk waarde aan modellen, die in
de t(jd zelf van het schip gebouwd
zijn), maar zeker is, dat zo'n oud
schip een geheel eigen en vrij inge
wikkelde constructie was, die van de
hedendaagse modelbouwer een grote
vakkennis en veel inzicht vraa^.
,Het duurt zeer lang, voordat je in
je vingertoppen voelt, wat het zijn
moet. Zo'n schip had een eigen per
soonlijkheid en dat pakt je. Het
was met trots en liefde gebouwd, de
mens was er met zijn beste gevoelens
veel intensiever bij betrokken dan by
de scheepsbouw van tegenwoordig.'
Maar het verleden zou voor de he
dendaagse modelbouwer niet meer te
benaderen zyn, indien hij niet over
een uitgebreide litteratuur kon be
schikken. By het slot van ons bezoek
hebben we eens een aantal boeken
ter hand genomen, zoals .Deepwater
Sail', .Masting and Rigging', .Tui
gage van de 19de eenw', .Clippership
and Oceancarrier", ,The anatomy of
Nelson's ships', enz.
.Veel heb ik geleerd uit het voortref,
felijke boek van de ex-conservator
van het Rotterdamse scheepvaart-
musemn, de heer E. \V. Petrejus.
.Model van de oorlogsbrik Irene'. Hy
beschrijft het bouwen en de onderde.
len op een meesterlijke manier. Het
boek is nu aJlwn nog antiquarisch te
krygen, want het is niet meer in de
handel.'
Het einde van de staking hij het
vervoerbedrijf te Neto York is nog
niet in zicht. Bij de remises staan
lange rijen metro-treinen opgesteld.
Installatie
burgemeester
van Yerseke
burgemeester van Yerseke, mr. Pijl Ho-
geweg, worden geïnstalleerd. Om tien
over half twee 's middags zal de nieuwe
burgemeester aankomen bij het monu
ment aan de Langeville, waar twee
raadsleden ter begroeting aanwezig zul
len zijn. Om kwart voor twee zullen de
leerlingen van de lagere scholen bij het
gemeentehuis de burgemeester en zijn
gezin een zanghulde brengen. Om twee
uur volgt dan de installatie, tijdens een
bijzondere raadsvergadering, die wordt
gehouden in zaal Nolet. De muziekvere
niging .Mozart' zal 's avonds om kwart
voor acht voor het gemeentehuis de
burgemeester een serenade brengen.
Vanaf acht uur bestaat er voor de bur
gerij en afgevaardigden van verenigin
gen gelegenheid om met de burgemees
ter en zyn echtgenote kennis te maken
in de raadzaal van het gemeentehuis.
Sterke daling (74) van
inwonertal Rilland-Bath
Het zielental van de gemeente Rilland
Bath nam in het afgelopen jaar af met
74. Op 31 december 1964 bedroeg het
aantal ingezetenen 2921 1466 mannen en
1455 vrouwen). Dit aantal vermeerderde
door geboorte met 63 (39 mannen en 24
vrouwen) en door vestiging met 145 (75
mannen en 70 vrouwen); het verminder
de door overlijden met 20 13 mannen en
7 vrouwen) en door vertrek met 262
(123 mannen en 139 vrouwen). Op 31
december 1965 bedroeg het inwonertal
dus 2847 (1444 mannen en 1403 vrou
wen). Er werden 18 huwelijken voltrok
ken, er werd 1 echtscheiding ingeschre-
ZIEENTAL BLEEF GELIJK
IN ELLEWOUTSDIJK
Het zielental van de gemeente Ellewouts-
dljk bleef in het afgelopen jaar gelijk.
Op 31 december 1964 bedroeg het aantal
ingezetenen 379 (186 mannen en 193
vrouwen). Dit aantal vermeerderde door
geboorte met 9 (4 mannen en 15 vrou
wen) en door vestiging met 24 (9 man
nen en 15 vrouwen); het verminderde
door overlijden met 3 (3 mannen en 0
vrouwen) en door vertrek met 30 (13
mannen en 17 vrouwen).'Op 31 december
1965 bedroeg het inwonertal dus 379
(183 mannen en 196 vrouwen). Er wer
den 4 huwelijken voltrokken, er werden
geen echtscheidingen ingeschreven.
Kruiningen kreeg er
73 inwoners bij
Het zielental van de gemeente Kruinin
gen nam in het afgelopen jaar toe met
73. Op 31 december 1964 bedroeg het
aantal ingezetenen 5133 (2575 mannen
en 2558 vrouwen). Dit aantal vermeer
derde door geboorte met 112 57 mannen
en 55 vrouwen) en door vestiging met
231 (120 mannen en 111 vrouwen); het
verminderde door overlijden met 38 (19
mannen en 19 vrouwen) en door vertrek
met 232 (114 mannen en 118 vrouwen)
Op 31 december 1965 bedroeg het inwo
nertal dus 5206 (2619 mannen en 2587
vrouwen). Er werden 34 huwelijken vol
trokken. er werden geen echtscheidingen
ingeschreven.
Alleen al in de Zweedse hoofdstad
moesten 1S00 mannen met 67S voer
tuigen worden ingezet om de stra
ten van de ergste sneeuw te ont
doen. Er werd 1,000 ton pekel ge
bruikt. Knappe kopper, hebben bere
kend, dat het gehele land wordt be
dekt met SI miljard ton sneeuw,
oftewel een laag van 50 cm. Vele
Zweden binden dan ook de lange
latten onder om zich te verplaatsen.
IN ZITTING VAN VANDAAG
Rapport deputaten
naar aanleiding van
vraag classis Goes
(Van een medewerker)
Zoals bekend, heeft de classis Goes
de Gereformeerde kerken aan de gene
rale synode, die deze week te Lunteren
haar zittingen weer is begonnnen, ver
zocht de deputaten te benoemen met de
opdracht om de vragen die rondom het
probleem van de ontwikkelingslanden
gerezen zijn, in studie te nemen en de
kerken via een herderlijk schrijven van
voorlichting te dienen. De classis vindt
dat het probleem van de ontwikkelings
landen niet ten onrechte het sociale
vraagstuk van deze tijd is genoemd. De
grote armoede in tweederde van de we
reld moet meer dan ooit de levenswijze
van de kerk vandaag bepalen. Het gaat
hier om een probleem dat het gehele
terrein van de verkondiging raakt. De
classis zegt dat juist hier een vacuum
in het pastoraat dreigt te ontstaan, dat
zonder concrete beslissingen en duide
lijke voorlichting niet kan worden ge
vuld. De classis vroeg de synode zich
er over uit te spreken of 'het in dit
geval ook niet de roeping van de kerk
de overheid op haar taak te wij
zen voortdurend alles te doen wat
haar vermogen ligt om de nood
de ontwikkelingslanden niet alleen
incidenteel maar ook structureel
fundamenteel te bestrijden;
er btj haar op aan te dringen aan
een dergelijk beleid ook metterdaad
een zeer hoge prioriteit te verlenen
in het totaal van het regeringspro
gramma en de overheidsuitgaven;
inzonderheid de christelijke par
tijen aan hun bijzondere verantwoor
delijkheid In dezen te herinneren.
Bij de synode kwam ook een schrijven
in van de particuliere synode van Zee
land over hetzelfde onderwerp. Daarin
werd het voorstel Goes nog nader ge
amendeerd.. Er waren betuigingen van
adhaesie van de classes Amsterdam en
Haarlem. De part. synode wil dat de
synode deputaten zal benoemen met de
opdracht ae vragen van Goes in studie
te nemen en de kerken via een herder
lijk schrijven van voorlichting te dienen.
De generale synode heeft deze stukken
gesteld in handen van een commissie,
waarvan voorzitter is ds. A. S. Tim
mer te Rotterdam.
Aanbevelingen
Bij monde van haar rapporteur, de heer
De Boer, adjunct-directeur van de
stichting voor maatschappelijk werk,
heeft de commissie aa. de synode over
het voorstel Goes c.s. een uitvoerig rap
port uitgebracht. Dit rapport komt a.s.
donderdag In de synode te Lunteren.
Naar het oordeel van de commissie heb
ben de geref. kerken in de sectie we
reldhulpactie van het deputaatschap
voor algemeen diaconale arbeid een ap
paraat, dat volledig ingewerkt is en de
ze sectie is bij uitstek geschikt om een
goede communicatie tussen de gerefor
meerde kerken en de overheid tot stand
te brengen en het gehele probleem even
als de positie van de zending en diaco
naat te bezien. Deputaten voor alge
meen diaconale arbeid zou hier een op
dracht kunnen worden gegeven. Daar
bij kan ook de nationale raad van ad
vies voor ontwikkelingslanden gebruikt
worden als communicatie-kanaal naar
de overheid, die haar instelde. Daaraan
geeft de commissie voorkeur boven an
dere middelen. De commissie stelt aan
de synode voor te besluiten:
deputaten voor de algemeen diacona
le arbeid op te dragen:
1. te bevorderen, dat jonge leden on
zer kerken worden aangemoedigd om
zich beschikbaar te stellen voor
daadwerkelijke dienstverlening ten
behoeve van de ontwikkelingslanden
en eventueel de kerken daartoe voor
te lichten en te adviseren;
2 daarbij o.a. mogelijkheden te doen
scheppen om voor hen, die zich voor
deze arbeid beschikbaar stellen, vrij
stelling van militaire dienst te ver
krijgen;
3. de kerkeraden op te wekken om in
de prediking en de pastorale zorg de
gemeente aan te sporen in haar le
venswandel rekening te houden met
de grote noden in de ontwikkelings
gebieden en de liefde te betrachten
in de ontmoeting met de bevolking
in deze gebieden;
4. na te gaan op welke wijze onze ker
ken een adequate bijdrage kunnen
verlenen in een structurele hulpver
lening aan deze bevolkingen en hoe
met betrekking tot deze zaak de
communicatie met de overheid ware
te onderhouden dan wel te verbete
ren;
5. na te gaan of en op welke wijze po
litieke en maatschappelijke organi
saties kunnen worden gestimuleerd
tot het betrachten van gerechtigheid
ten opzichte van de bevolkingen van
de ontwikkelingslanden door het ge
ven van suggesties voor de structu
rering van een geïndustrialiseerde
samenleving in die landen en hun
eventueel daartoe voor te lichten en
te adviseren;
een studiecommissie in te stellen, die
het gehele probleem van de welvaart
van onze westerse samenleving in rela
tie tot de armoede in grote delen van
de wereld en de betekenis daarvan voor
de christelijke levensstijl in studie
neemt.
Het .secretariaat voor de openbare m
ning' van bet Franse r-fe episcopaat
heeft in een communiqué meegedeeld
dat ,de katholieke, orthodoxe en pro
testantse autoriteiten hebben beslo-
aanvaarden, zodat ,allo christenen,
by een gemeenschappelijk zoeken
naar de door Christus gewilde een
heid, tezamen het gebed kunnen zeg
gen dat hun ene Heer hun heeft ge
leerd'.
De tekst luidt:
.Notre pêre qui es aux cieux, que ton
nom soit sanctifie, que ton règne
vienne, que ta volonte soit faite sur
la terre comme au ciel.
.Donne-, nous aujourd'hui notre pain
de ce jour, pardonne-nous nos offen
ses comme nous pardonnons aussi
a ceux qui nous ont offenses, et ne
nous soumets pas a la tentation, mais
delivre-nous du mal'.
De katholieken van de Latijnse ritus voe
gen hier tot slot .arnen' aan toe. De
ooestrse christenen en de protestan-i
ten houden het b(j hun eigen doxolo
gie (slotbede).
Van katholieke zjjde is het besluit
door het Vaticaan benrachtigd. De
tekst zal in de mis op het aanstaan
de paasfeest in gebruik worden ge
nomen. Van protestantse kant zal aan
de synode van 1966 bekrachtiging
worden verzocht.
Het in Frankrijk uitgegeven communi
qué is ondertekend door kardinaal
Joseph Lefebvre, voorzitter van de
voltallige vergadering van het r-k
Franse episcopaat, de orthodoxe me
tropoliet Meletios en de orthodoxe
aartsbisschoppen van Londen en Ge-
nève en de voorzitters van de lu
therse en hervormde kerken in
Frankrijk Piere Bourguel en Edouard
Wagner en Marcel Joron en Etienne
Jung.
Vernieuwingen bij
de Capucijnen
Enkele Minderbroeders-Capucijnen heb
ben van hun religieuze en kerkelijke
overheid opdracht gekregen te gaan
zoeken naar nieuwe vormen van min
derbroedersleven.
Zo wordt in Amsterdam begonnen met
een nieuwe kleine religieuze gemeen
schap in een meer eigentijdse en le-
vensnabije kleine religieuze gemeen-
trokken zijde meegedeeld. Het zal een
bescheiden broederschap zyn, be
staande uit drie religieuzen, die ge
woon tussen de mensen in zullen wo
nen. ZIJ hebben hun habijt afgelegd
en dragen eenvoudige gebruikelijke
kleding.
De minderbroeders bezigen niet langer
klooosternamen en laten zich niet
meer aanspreken met .eerwaarde'. Ze
wensen simpel te wonen en te leven
en door handenarbeid in hun levens
onderhoud te voorzien. Deze paters
worden niet belast met een bepaalde
vorm van apostolaat. Zij hopen echt
te gaan behoren tot het woon-, leef-
en werkmilieu van hen, temidden van
wie zij leven.
Een soortgelijke poging gaan enkele an
dere Minderbroeders-Capucijnen in
Waalwyk (N.B.) ondernemen. Deze
communiteit is echter belast met een
groot stuk zielzorg voor vooral Fran
ciscaanse religieuzen in Noord-Bra
bant. Maar behalve een centrum voor
Franciscaanse zielzorg willen zij sa
men toch ook een minderbroedersge-
meenschap opbouwen, waarin zij ko
men tot meer aangepaste belevings-
vormen vun hun roeping.
Vaticaan heeft nu
ambassade in VAR
De vertegenwoordiging van het Vati
caan in de Verenigde Arabische Repu
bliek. tot nog toe een legatie (internun-
tiatuur) is met ingang van dinsdag tot
de rang van ambassade verheven, aldus
is in een communiqué van het Egyp
tische ministerie van buitenlandse "za
ken meegedeeld. De VAR is reeds se
dert november 1959 door een ambassade
by het Vaticaan vertegenwoordigd.
NED. HERV. KERK
Beroepen te Herkmgen Ph. J. Leemans
te Oud-Vo.sseineer. Bedankt voor Meer
kerk A. van Eljk te Bergschenhoek.
GEREF. KERKEN.
Beroepen te Boorn-Bergum A. J. v. d.
Wiel, kand. te Bennekom die dit beroep
ook heeft aangenomen. Bedankt voor
Treebcck J. Melse te Oenkerk.
GEREF. KERK (VRIJGEMAAKT).
Beroepen te Ferwerd-Hallum W. Triem-
stra, kand. te Meppel. Bedankt voor
Drogchnm E. van Riet te Pieterburen.
GEREF. GEMEENTEN.
Bedankt voor Ridderkerk C. Harinck
te Utrecht.
