Amsterdam heeft merkwaardig culinair-historisch museum -3K. Unieke instelling Banketbakkerij is een oud vak KEELPIJN? Belgische koopvaardij groeit nog steeds wajang- Haliplus Haliplus Jeugddetectives Bonn is hoofdstad, doch bepaald geen wereldstad Zwitserse horloge-industrie door concurrenten belaagd VRIJDAG 26 NOVEMBER 1965 PROVINCIALE ZEEUWSE COURANT 31 ONS LAND telt vele min of meer bekende musea. Maar het minst bekende is wel het Culi nair Historisch Meuseum der Nederlandse Banketbakkers dat is gehuisvest in de school voor banketbakkers, aan de Wibaut- strdat 220 te Amsterdam. En hoewel de daarin ondergebrach-, te uitgebreide verzameling al 50 jaar bestaat, blijkt ze meer be kendheid te genieten bij buiten landers en wel vooral bij Amerikanen dan bij landge noten. Op dit merkwaardige verschijnsel werd dezer dagen de aandacht ge vestigd, toen in de aula van de bnn- lcetbakkerschool een feestelijke bij eenkomst was belegd., culinair museum, dat over drie ruimten be schikte, is namelijk met een vierde expositiezaal uitgebreid. Verscheidene belangstellenden hoor den voor het eerst in hun leven van dit museum, waarvan op bescheiden wijze reeds in 1912 de grondslag wérd gelegd. Omstreeks de eeuwwis seling had een aantal banketbakkers de ambachtelijke waarde van hun be roep in gevaar zien komen door de komst van allerlei machines, hoe pri mitief die toen nog waren. Daarom schreef de heer A. Beuker, banket bakker te Rotterdam, een simpel briefje aan de heer J. Boerhout, banketbakker-raadslid te Hilversum, en aan zijn collega, de heer H. M. J. Borg te Amsterdam, om plannen te 'beramen FP'J n c vöor,turnen, dat eeuwenlang in hun beroep gebruikt gereedschap verloren zou gaan. Het gevolg was, dat op 12 februari 1912 bovengenoemde drie heren op een vergadering van vakgenoten te Gro ningen tot lid van een historische commissie werden benoemd. Zij moes ten zoveel mogelijk materiaal ver zamelen. In opkamertje De commissie slaagde erin, allerlei gereedschappen, menu's, lectuur en curiosa te verwerven. In 1924 werd een opkamertje in het achterhuis van de eerste vakschool voor banketbak kers in de Quellijnstraat te Amster dam beschikbaar gesteld, waarin het een en ander kon worden onderge bracht. Het verzamelen van allerlei materiaal nam natuurlijk veel vrije tijd van de commissieleden in beslag, zodat zij hulp kregen van de heer en mevrouw W. Berkhoff-Deelman, een bekende banketbakkersfamilie uit de Leidsestraat te Amsterdam, en van de heer George H. Flgi, banket bakker, tevens hotelhouder te Zeist. Het zijn hoofdzakelijk wel deze laat- sten geweest, die veel tijd hebben besteed aan het catalogiseren van de groeiende bibliotheek, het verzorgen van tientallen speculaasplanken, sui kergietvormen, pastillagevormen, ge bruiksvoorwerpen en gereedschappen uit keuken, bakkerij, winkel en tea room. Niet te vergeten het inplakken en registreren van vele duizenden menu's, foto's van werkstukken, me dedelingen op vakgebied, in het kort: van alles, dat rechtstreeks of zijde lings voor het kleine museum van belang kon zijn. werd de vakschool voor banketbak kers in de Quellijnstraat overgebracht naar de school voor banketbakkers in de Wibautstraat, En het kleine, ambachtelijke museum, dat inmid dels internationale bekendheid had verworven verhuisde mee fin kon enigszins worden uitgebreid. Op deze wijze ontstonden een historische bi bliotheek, een historische winkel en een historische bakkerij. Met gelden, wei geheel uit de particuliere sec tor verkregen, werd het museum in gericht en onderhouden. De verzameling bestond op 12 febru ari 1962 een halve eeuw. Ter gele genheid van dit jubileum stelde een comité zich ten doel, drie beschik bare kleine ruimten uit te breiden met een expositiezaaltje. Ook dit doel is nu, wederom met middelen uit particuliere bron, bereikt, mede dank zij medewerking van de overheid, die mei Is Clnrijs. één dag per week afstond ten behoeve van een verantwoorde inrichting. Deskundig De historische commissie van de Ne derlandse uanfeetiiakKöi'fl, die hel be zit beheert, wordt gevormd dooi de heren D. Barneveld, directeur- archivaris, B. de Blank en F. Muller, lit Bussuin, en J v/iliems uit Maars- sen, terwijl de heer G. Griever met enthousiasme de functie van conser vator vervult. Met vele interessante voorwerpen voor ogen kan men zich er reken schap van geven, dat ook de geschie denis van de Nederlandse banket bakkerij tot in liet grijze verleden teruggaat. Daarbij moet zeker nog de aandacht worden gevestigd op de bibliotheek met ongeveer 1200 delen, van 1500 af tot héden toe, alle be trekking hebbend op liet culinaire vak. SS rvirli'igh'C alicsxins 'te moeite waard, niet alleen door vak lieden maar ook door hen, die be langstelling koesteren voor geschie denis, zy het in dit geval op speciaal gebied. Gezien de folkloristische, cul- betekenis van het museum is iets waardevols verricht door een kleine groep uit een kleine organisatie. {Advertentie) hoest? verkoudheid? ja GROENE KRUIS HOESTBONBONS helpen probaat en smaken heerlijk! In 1.964 heeft de Belgische koopvaardij voor de eerste maal het miljoen ton laad vermogen overschreden (juist 1.026.375 ton). De .Compagnie Maritime Beige' is met 30 schepen de grootste eigenares. Torwjjl 27,5 procent van de wereld koop vaardijvloot minder dan 5 jaar oud is, is dit percentage voor de Belgische koop vaardijvloot zelfs 42,5 procent. De Belgische koopvaardij is verleden laar met één enkele eenheid gegroeid. Maar tien moderne schepen hebben ne gen vaartuigen vervangen waarvan de mogelijkheden niet meer beantwoordden aan de'eisen van een moderne exploita tie. Deze tien nieuwe schepen zijn drie vrachtvaarders, twee tankschepen met: grote tonnenmaat en vijf kustvaartui gen. Zes daarvan zijn gebouwd op Bel gische scheepswerven, ëén in Duitsland, en de andere drie werden gekocht van buitenlandse rederijen. Do tonnenmaat van de Belgische erts schepen neemt ook met. de dag toe. De .Mineral Seraing', het grootste vaartuig van de Compagnie Maritime Beige en tevens het grootste ertsschip van de na tionale vloot, is in september in de vaart gebracht. Dit vaartuig dat op de scheepswerven van. Cockerill Yards te Hoboken is gebouwd en een draagvermo- fen heeft van 5-1.300 ton. De .Mineral eraing' is uitsluitend bestemd voor de aanvoer van overzeese ertsen voor de fabrieken van Cockerill-Ougrée. In juni j 1 is de .Mineral Ougrée' in ge bruik genomen, een bulk-carrier met een Byna 3000 studenten zyn geduren de de eerste weken van het winter semester in YVest-Berlijn op zoek naar eèn kamer. Daar dc gebruike lijke methoden niet altijd succes hadden en vooral teveel tyd in be slag namen, kwam de bond van Duitse studententkorpsen op dit lu mineuze reclame-idee, «lat woning en huisbezitters ertoe moet aanzet ten één van hun kamers te verhu ren. Midden op de drukke Berlijn se Kurfiirstendarora werd een gemeu bileerde kast opgestc-ld en om beur ten door leden van do Vrije Uni versiteit, de Pedagogische en de Technische Hogeschool bewoond'. De student in de kast was voor de kamerzoekers tot nu toe van meer nut, dan alle voorafgaande oproe pen vin radio, televisie en kranten.» By de kamerbemiddelingsbureaus van de universiteiten kwamen gedu rende de eerste dagen van de actie .Schrank-Unterbunft' meer aanbie dingen binnen dan anders in eon hele maand. draagvermogen van 32.000 ton, van de Rederij Deppe, voor hel: vervoer van1 stortgoederen. Het bulktransport is een nieuwe bedrijvigheid van CMB. vaart worden gebracht. Het is besteld door CMB bij de werven J. Boel en Zo nen te Tcmse. Voor het ogenblik hebben Belgische re derijen bij de Belgische werven acht schepen in bestelling, met een totaal laadvermogen van 217.00 ton; het be stelling, met een totaal laadvermogen van 217.000 ton; het betreft twee sche pen voor stortgoederen (96.500 ton laad vermogen), een ertsboot (51.700 ton), een tankschip (55.650 ton), twee koel- schepen (5.900 ton elk) en twee kust vaarders (1.650 ton tezamen). De automatisering heeft ook haar intrede gedaan in de Belgische koopvaardij, om door het besturen van de machines op de commandobrug. Een lijnvrachtschip, een petroleumtankschip en een kernaan drijving op de schepen vormen reeds het onderwerp van grondige studies. ir^SP m Ik neem Wajang omdat het licht verteerbare margarine is en...zo heerlijk! PLANTEN MARGARINE ongezouten-puur planlaardlg-licht verteerbaar-dus gezond. Jj verhoogt uw weerstand tegen griep, vermoeidheid, slapte nervositeit, verkoudheid. Neem nu elke dag zo'n klelno capsule Haliplus die bovendien zo gemakkelijk is in te nemen. U komt dan gezond dé winter door. ~öan en ooozwmvwvvwwvwwi DE BOEKENPLANK Bij de uitgeverij Van Goor Zonen Den Haag verschenen iveer twee nieuwe jeugddetectives ïn de series Shirley Flight en De Hardy's. Deze boeken, die geschikt zijn voor meis jes en jongens van 12 tot 16 jaar, weten door hun boeiende inhoud en verzorgde uiterlijk steeds meer le zers te vinden. In .Shirley Flight en de gestolen goudstaven' van Judith Dale (verta ling Lidi Luursema, illustraties Freek van Vliet) kunnen de jeugdige leze ressen weer kennis maken met de avonturen van deze vlotte stewar dess. De reis gaat ditmaal met een vliegboot naar Canada; hét toestel heett behalve een aantal passagiers ook een lading goud aan boord. Een internationale dievenbende zit ach ter de lading aan. In het vliegtuig maakt Shirley .kennis met een oude dame, die bij een tussenlanding op IJsland uitstapt; ze brengt haar naar huis en wordt dan in dit huis gevan gen genomen. De oude dame blijkt namelijk de roverhoofdman (in tra- vesti) 'te zijn. Gelukkig weet Shir ley te ontsnappen en de diefstal op de haa.r eigen, originele wijze te ver ijdelen. Voor de trouwe lezeressen van Shir ley Flight een fijn .nieuw avontuur' voor beginnelingen een aanmoedi ging. De jongens kunnen hun hart opha len aan de belevenissen van Frank en Joe Hardy en hun altijd honge rige vriend Chet Morton, dit keer weer meer dan eens het kind van de rekening. In ,De Sirene' van Frank lin W. Dixon vertaling J. P. Slie- ker; illustraties John Hummel) wer ken de beide jonge, nog schoolgaan de detectives aan dezelfde zaak, waarop hun vader als privedetectïve door de regering ixi Washington is gezet. Pa Hardy is dan ook vaak op reis en zodoende komt een belang rijke portie van het speurderswerk neer op de schouders van zijn beide doortastende zoons. De Hardy's ko men in aanraking met niets ontzien de misdadigers, die een schuilplaats hebben gezocht in een groot, door de mensen gemeden bos vanwege de wilde wolven, die er in voor zouden komen. Met hun vrienden trekken Frank en Joe het bos in, waar ze adembenemende avonturen beleven. Een ontvoering, geheimzinnige ont moetingen op zee en in het bewuste bos en bovenal de sirene geven on gekende spanning aan dit nieuwe werk over de Hardy's. De jongens tussen 12 en 16 kunnen zich geen be tere ,kost' voorstellen! Drie prinsessen Margeric Weiner schreef een aan trekkelijk boek over levens van drie .Parvenu Prinsessen'. Dat waren de dames Carolina, Elisa en Pauline Bonaparte, die als zusters van Na poleon jarenlang straalden aan het adellijk en vorstelijk firmament van Europa. Ze maakten na de val van hun broer Napoleon, zelf ook een die pe val mee, maar merkwaardig is toch hoe goed ze zich wisten te hand haven in het Hyper-aristocratische milieu waarin ze toch eigenlijk van huis uit niet behoorden. Ze streden ook hardnekkig voor het behoud van de bezittingen, welke ze grotendeels uit de handen van hun broer hadden ontvangen. Hoewel ze zorgen en moeiten kenden, valt het ons twin tigste eeuwers op, dat ze er toch eigenlijk veel beter afgekomen zijn, dan in onze eeuw de meeste mannen en vrouwen van ineenstortende re gimes en verdreven vorstenhuizen. Aan die laatsten werd weinig bezit gelaten Bij de uitgeverij Ad. M. C. Stok ver scheen een vertaling van Margeric Welner's werk in een keurig verzorg de uitgave. Het Wesfduitse .bondsdorp' Correspondenten uit VS vertelden ervan Bonn. Veel Duitsers beschou wen hun hoofdstad aan de Rijn met een enigszins sceptische blik. Graag spreken zij met een wat spottende ondertoon over het .Bondsdorp', wanneer zij Bonn bedoelen. Want voor hen is Berlijn niet alleen de voorma lige hoofdstad, Berlijn moet ook in de toekomst weer de hoofd stad van Duitsland worden. Hoe denken echter buitenlanders, die te Bonn werken over deze stad? Om hierop een betrouwbaar ant woord te krijgen interviewde dr Leo Lichtinghagen van de te Bonn ver schijnende .General Anzeiger' enige buitenlandse collega's die hier ais correspondent werken. Twee voor aanstaande vertegenwoordigers van de buitenlandse pérs, beiden Ameri kanen, kwamen tot een oordeel, dat aldus kan worden samengevat: Bonn zal nooit een soortgelijke rol als Berlijn kunnen .spelen; Bonn is een stad, waarin het pret tig leven en werken is; Bonn mist dc typische eigen schappen van een echte wereldstad. ERVAREN Een der geïnterviewden was Daniel Schorr, chef-correspondent van de Amerikaanse televisiemaatschappij Columbia Broadcasting System C BS). Hij heeft in de hele wereld ge werkt en kan vergelijkingen trekken. Zijn mening luidde; ,Van alle ï'ege- ringscentra waar ik gewerkt heb Washington. Parijs, Moskou, War schau, Den Haag en Bonn is Bonn wat het werken betreft de gemakke lijkste'. Wat hem als man die vaak haast heeft, bijzonder goed bevalt is het feit, dat mj ministeries en am bassades binnen enkele, minuten kan bereiken. De meeste voor het politieke leven belangrijke gebouwen staat dicht bij een in het zuiden van de stad. Dit stadsdeel is Schorrs eigenlijke ar beidsterrein en zodoende ziet hij vaak maandenlang de binnenstad niet. Ook dit waardeert hij in Bonn: in tegen stelling tot Parijs of Washington zijn er hier, in de regeringswijk althans, geen parkeerproblemen. Gevraagd naar het intellectuele en politieke klimaat van de stad aan de zoals ik die bijvoorbeeld ken van Berlijn, Hamburg en Frankfort*. SCHRANDER Met dit oordeel benadert hjj dat van een andere Amerikaan, Arthur Ohi- sen, correspondent van de ,New York Times'. Ook voor hem neemt Berlijn een bijzondere positie in: ,De Berlijners zijn natuurlijk gebo ren hoofdstedelingen. Zij denken veel meer in politieke richting dan bij voorbeeld de mensen van Bonn. Maar dat is natuurlijk ook een gevolg van de bjjzondere politieke situatie van: Berlijn. Daarentegen zie ik geen on-i derscheid tussen bijvoorbeeld de be woners van Bonn of Frankfurt of Diisseldorf. Ik vind de meningen te Bonn ïn het algemeen nogal .sophis- ticadcd', wat men het best kan ver talen door schrander niet een portie ervaring', vindt Ohlsen. Hij voëgde er nog aan toe, dat Bonn liet al moeilijk heeft de rol van hoofd stad op zich te nemen, iaat staan een wereldstad zou kunnen worden. ,De Bondsregering met haar enorme staf zou in een stad als Parijs of Berlijn gemakkelijk kunnen verdwijnen. Bonn evenwel heeft zich aan deze situatie goed aangepast' HOOG PEIL Beide Amerikaanse correspondenten loven de culturele prestaties van Bonn, in het bijzonder de nieuwe schouwburg. Daniel Schorr vindt zelfs, dat de concerten en operavoor stellingen in Bonn soms op een hoger niveau staan dan die in Parijs. Arthur Ohlsen is op dit punt wat terughoudender. Ondanks een veel heid aan culturele manifestaties blijft er volgens hem toch één probleem: De internationale tournees van kunstenaars tussen New York en Wenen lopen helaas niet over Bonn. Wanneer een kunstenaar in Duits land als gast optreedt, is het mis schien te 'Berlijn of München, maar bijna nimmer hier'. Deze beperking weerhoudt Ohlsen overigens niet van een veelvuldig bezoek aan de concer ten in de Beethovenhalle. Overigens: Arthur Ohlsen, noch Da niel Schorr wonen te Bonn ofschoon zjj daar werken. Evenals het groot ste deel va n hun buitenlandse colle ga's en veel diploniten hebben zij het nabij gelegen Bad Godesberg als woonplaats gekozen. Dat doet echter geen afbreuk aan hun recht om op grond van jarenlange ervaring iets verstandigs over Bonn te mogen zeg gen. METHODEN VAN GROOTVADER GEHEEL NIEUWE AANPAK NOODZAKELIJK GEACHT (Van een correspondent). GENfcVE Nog steeds maken de Zwitsers bijna de helft van alle hor loges ter wereld en verkopen zy 97 procent van hun prodnktie ln het bui tenland. Zij hebben evenwel de laatste tijd gevoelige klappen gekregen in een paar der belangrijkste afzetge bieden en zij zijn nu dus wel genood zaakt de gehele structuur en de met hoden van de industrie bijzonder kri tisch onder de loep te nemen. In 1953 was de horloge-industrie nog de belangrijkste op de export gerichte Industrie, doeh ln het afgelopen jaar was zij reeds gedaald tot de derde plaats, na de machine- en de chemi sche industrie. Tussen 1953 en 1961 is de waarde van de export van horloges slechts in geringe mate gestegen. Zij bleef rond de 1100 miljoen Zwitserse fran ken schommelen, ruim 900 miljoen gulden. Ofschoon de export in het afgelopen jaar tot 1630 min. franken is ge stegen, bleeft het aandeel in de tota le uitvoer van het land slechts 14 procent, tegen 16,8 procent in 1958. De moeilijkheden spruiten ten dele voort uit de omstandigheid, dat de in dustrie zo sterk is gespreid over tal rijke bedrijven, in hoofdzaak familie bedrijven, en ten dele doordat de meeste producentengeen greep heb ben op de vei'koop. De produkten, in het bijzonder polshorloges, worden verkocht onder het merk van de im porteur. Enige tijd geleden zijn schuchtere pogingen gedaan om een gemeenschappelijk merk te lanceren en er in het buitenland reclame mee te maken, doch deze actie werd weer spoedig opgegeven. Op hoog niveau De produkten van de Zwitserse hor loge-industrie kunnen in vier catego rieën worden verdeeld, namelijk de goedkope die vaak worden verpakt in een doos met het opschrift ,Hong Kong', de soorten van gemiddelde kwaliteit, doorgaans met een merk naam, de groep van meer dan ge- De Westberlynse politie heeft ge volg gigeven aan een noodkreet van de automobilisten door een speciale ploeg aan het werk te zetten op de Kurfürstendamm. De ploegen ver wijderden een laag sneeuw van der tig centimeter die een groot aantal auto's het wegrijden belette. KERKNIEUWS luxe horloges, die praktisch uitslui tend door de juweliers worden ver kocht. Op de markt in Azië wordt van Japanse zijde hevige concurren tie ondervonden in de beide eerste categorieën. In de Verenigde Staten geven eigen, Amerikaanse produkten, de toon aan in alle groepen, met uit zondering van de luxe klasse. De ge bruikte mechanieken daarentegen zijn doorgaans van Zwitsers fabri kaat. In het algemeen kan worden gecon stateerd, dat de Zwitsers de luxueuze categorie nagenoeg volkomen beheer sen, doch dat er zware concurrentie is in de minder dure soorten. Die soorten nu vormen juist de kern van de produktie. Het vraagstuk ivordt duidelijk ge ïllustreerd door de wijze waarop de stukprijs bij de industrie als geheel in de afgelopen jaren in de verdruk king is gekomen. In 1962 was deze nog 37 franken, maar reeds een jaar later werd een gemiddelde van 31 franken genoteerd en dat niveau kon sindsdien niet worden verhoogd: bij Rolex bijvoorbeeld bedraagt deze twintigmaal het gemiddelde. NED. HERV. KERK Beroepen te Huizen (NH) (vac G. H. van Kocrten) J. van der Velden te Amersfoort, te Rotterdam-C (toezeg ging) J. de Olde te Steenwijk. Beroepen te Veenendaal N. Kleermaker te Rotr terdam-C. GEREF. KERKEN Beroepen te Maastricht S. de Vries te Bennekom, te Garrelsweer T. J. Jansen te Surmenhuizen. CHR. GEREF. KERKEN Beroepen te Arnhem M. Baan te Zeist, EV. LUTH. KERK Aangenomen naar Delft C. Schreudera te Amstelveen. Vier soorten De toeschouwers bij de rugbywed strijd Deerfield tegen de Mt.-Her- monschóol voor voorbereidend ho ger onderwijs hadden alleen maar belangstelling voor het spel, terwijl het schoolgebouw achter hun rug in brand stond. Het xoerd een slech- dag voor Mt. Herman, want het team heeft wedstrijd ook nog ver loren. In een uitvoerig rapport, dat onlangs aan de bondsraad Is uitgebracht, wordt de noodzaak van structurele wijzigingen by de Zwitserse horloge industrie bepleit. ,Wij kunnen met de goedkopere soorten niet met succes concurreren tenzij wij de prodnktie aanpassen aan moderne industriële planning en tot massaproduktie overgaan', wordt ondeT meer opge merkt. Inderdaad hebben enige betrekkelijk kleine bedrijven tot fusie besloten, doch het zal veel tijd vergen alvo rens de Zwitserse vaklieden ervan kunnen worden doordrongen, dat .buitenlandse' methoden nu eenmaal beter zijn dan hetgeen grootvader ln ere hield. In de Zwitserse horloge-industrie werken momenteel 80.000 mensen. De meeste bedrijven bevinden zich in de Jura, alsmede in en om Genève. Er zijn 700 afzonderlijke firma's, driekwart daarvan met nog geen twintig werknemers, en talrijke vak mensen die alleen bepaalde onderde len vervaardigen. Wat een verschil met Japan.! In 1964 slaagde Japan er in, de export van horloges te verdubbelen. Japan wordt een steeds grotere con current van Zwitserland op de on stuimig groeiende markt in Azië. In Japan zijn evenwel slechts 35 on dernemingen, waarvan er vier een zeer grote omvang hebben gekregen. Van deze vier is er weer één. Seiko, die 55 procent van de jaarlijkse pro duktie van 13,4 miljoen stuks voor haar rekening neemt. GEVAERT-AGBV voor Sint: no. 3 Dia viewer surprise verpakking dige viewer. Mooie dia's In een J oogwenk beschermd tegen stof en krassen. J 13.70 GEEF GOED, GEEF

Krantenbank Zeeland

Provinciale Zeeuwse Courant | 1965 | | pagina 21