IN VRIJ ZAMBIA KUNNEN DE NEGERS EN BLANKEN GOED SAMENWERKEN Hoogst modem transport op de luchthaven Schiphol Vijftigjarige Grontmij viert 11 december feest Verademing na de broeierige sfeer in ,blank' Rhodesië iets vaar hun fiets! Waarom niet direct een goede gasaansteker? ASPIRIN® BAYER SPORT Rusland speelde tweemaal gelijk in Zuid-Amerika VRIJDAG 26 NOVEMBER 1965 PROVINCIALE ZEEUWSE COURANT 19 DE PRAKTIJK IN EEN JONG LAND (Door David Holden, redacteur .Sunday Times') LOESAKA De meeste blanke inwoners van Rhodesië be schouwen de rivier de Zambe si tegenwoordig als de grens tussen de beschaving en de bar baren. Ten noorden van de ri vier ligt het onafhankelijke zwarte' Afrika, het verwerpe lijke resultaat van een betreu renswaardige ommekeer. De premier van Rhodesië, Ian Smith, heeft de hele wereld im mers verkondigd, dat in zwart Afrika de communisten de macht in handen nemen, dat de democratie, de beginselen van goed bestuur en het christen dom met voeten worden getre den en dat de Afrikaanse mi nisters er alleen maar op uit zijn, hun secretaresse aan te randen. In het zuiden daarente gen ligt Rhodesië, het land van de christen, het land van de blanke, een bijna vrij land. Het leek rnJJ dus de moeite waard deze vreselijke scheidslijn eens over te steken. Ik hel» het gedaan en in derdaad, het heeft de moeite geloond. Aan de Rhodesische kant van de brug stond een Europese functionaris de paspoorten te controleren. Hij schoot meteen uit zyn slof toen hij in myn papieren als beroep .verslaggever' zag vermeld. Hij had de grootste be zwaren tegen de dagblndpers, Enge land, dé Verenigde Staten en de we reld. Hij zei van oordeel te zijn, dat de blanken voortdurend door de Afri kanen zyn misbruikt en hjj dacht vol weemoed terug aan het Zambia van Aan de overkant, in Zambia, stonden drie jonge Afrikaanse functionaris sen. Zij waren opgeruimd, beleefd en zij toonden grote 'belangstelling voor een Engels pondbiljet in mijn porte monnee. Zij vonden het een enigs zins slordig uitgevoerd biljet, een beetje Kongolees. Zij waren overigens uiterst voorkomend en zij onthielden zich van enigerlei commentaar over de politiek of het vraagstuk der ras- Typerend Mijn ervaring aan deze en gene zij de van de grens is in wezen, niet erg schokkend, maar zij is toch een aardige illustratie van het éontrdst tussen Rhodesië en Zambia, tussen de opvattingen met betrekking tot de rassen. In tegenstelling tot de mening van vele blanke Rhodesiërs, dat de bevolking van Zambia zich sedert de onafhankelijkheid aan de kant van de zwarte rassenstrijders heeft ge schaard en dat de Europeanen er op de rand van een vulkaan leven, heb ben de betrekkingen tussen de rassen in het grootste deel va.n Zambia op mij een veiTassend goede indruk ge maakt. In de hoofdstad Loesaka gaven de meeste Europeanen, niet wie ik van gedachten heb gewisseld, als hun me ning, dat zij er nu beter aan toe zyn dan vóór de onafhankelijkheid. Over al zie je blanken en negers in elkan ders gezelschap, zij ontvangen elkaar thuis en het gaat allemaal ongefor ceerd. .Alles komt op z'n pootjes te recht', zei een Europese ambtenaar. ,Dat samengaan vordert nog niet zo snel, doch wy behoeven ook niet bang te zyn voor een schelding der rassen. Wü aanvaarden elkaar gewoon.' In het gebied va.n de kopermijnen is de toestand evenwel anders. Daar vieren rassenscheiding en vooroor deel nog hoogtij, ten dele als gevolg van de hechte solidariteit van de blanke gemeenschap met de vele Zuidafrikanen, ten dele doordat de Afrikaanse arbeiders op een hoger niveau leven, beter worden betaald, beter zijn georganiseerd en daardoor ook veeleisender zijn dan elders in het land. Zouden op zekere dag de bittere vruchten van de tegenstelling tussen de rassen in Zambia moeten worden geplukt, dan zou de oogst hier be ginnen, in de rauwe kroegen, waar net geld rolt, en in de clubgebouwen van de mijnwerkers te Kitwe en Ndola, Toch worden zelfs dddr de Europeanen nog niet dermate be dreigd als wel eens wordt beweerd, Stuivertje wisselen Pas sinds twee jaar worden syste matisch jonge Afrikanen opge leid voor geschoolde arbeid. Het za.l stellig nog vijf jaar duren alvorens een behoorlijk aantal Afrikanen in staat zal zijn, zijn plaats in te nemen bij het middenkader in de industrie. De grote ondernemingen, de Anglo- American en de Rhodesian Selection Trust, houden er rekening mee, dat zij tegen 1970 wellicht de helft van het: korps Europese employés door Afrikanen kunnen vervangen, waar- bi,)' aan degenen die ontslag krijgen, financiële bijstand zal worden ver leend. De topfuncties in de industrie zullen evenwel zeker nog aanzienlijk langer in Europese handen blijven. Op precies dezelfde wijze zullen Euro peanen nog een aantal jaren de kern vormen van het bestuursapparaat. Dit kan trouwens niemand verbazen als wij vernemen dat een jaar gele den, op het moment van de onafhan kelijkheid, slechts honderd Afrikanen uit Zambia hoger onderwijs hadden genoten en niet meer dan duizend een middelbare opleiding hadden ge volgd. Tegen het einde van dit jaar zal aan het hoofd van elk departement een Zambiaan als secretaris-generaal staan, doch daaronder zullen Euro peanen met Afrikanen samenwerken in de verhouding vijf op één. Bij de politie is pas zeer onlangs voor het eerst een Afrikaan als hoofdinspec teur benoemd en by het onderwas zyn Europese leerkrachten nog altijd in de meerderheid. Op het moment dat Zambia onaf hankelijk werd, woonden 75.000 Euro peanen in het land. Tot dusverre zyn ongeveer 5000 vertrokken. De alge mene opinie is, dat dit juist de men sen waren die het niet over hun hart konden verkrijgen door een groep negers te worden geregeerd. Moeilijkheden De ontwikkeling heeft geleld tot vermindering van de spanningen tussen de rassen tot een toenemende rust op de arbeidsmarkt, zelfs in de streek van de kopermijnen. Dit heeft nochtans tot gevolg gehad, dat de arbeidsproduktiviteit van de mijn werkers lager werd dan ooit tevoren. Natuurlijk is ook in Zambia niets ideaal. Vergeleken met Rhodesië draait de ambtelqke molen traag, zelfs als het gaat om het 'afhandelen van simpele gevallen. Beweerd wordt, dat er steeds minder efficiënt wordt gewerkt. Voorts is ongetwijfeld spra ke van vriendjespolitiek van een soort die ons uit Amerika zo bekend Vele destijds naar Zambia geëmi greerde Engelsen met kinderen, ma ken zich bezorgd over de achteruit gang van het peil van het onderwijs nu Afrikanen die de Engelse taal on voldoende kennen, in grote getale worden ingeschakeld op de middel bare scholen, die voorheen zo'n echt Europeaan hebben overgenomen, be klagen zich er bitter over, dat zij niet evenveel verdienen als blanken met eenzelfde beroep. Het is niet uitge sloten, dat ontevredenheid, angst en afgunst zullen toenemen in de eerst komende jaren, in de moeilijke over gangsfase die Zambia na de onaf hankelijkheid doormaakt. Vele Europeanen hebben zich dan ook verzoend met de gedachte, dat zy op de lange duur overbodig zullen wor den en al eerder kunnen worden blootgesteld aan economische en po litieke druk. Deze zelfde mensen er kennen echter grif een aantal gun stige factoren bij de ontwikkeling, die ertoe kannen bydragen dat de problemen van het land nuchter wor den aangepakt. Van groot belang zyn de bodemschat ten, die reeds nu in hoge mate tege moet kunnen komen aan de behoef- teft in Afrika aan ertsen. Hiermee kan Zambia een betere economische infrastructuur opbouwen dan enig ander land in .zwart' Afrika. In de tweede plaats wonen betrekke lijk weinig Europeanen in het land. De vèrhouding is één Europeaan op vijftig Afrikanen, vergeleken met één op achttien in Rhodesië. De blanken verdienen in iioofdzaak hun geld bij de mijnen en niet in de landbouw, zo dat aan Zambia het vraagstuk van de Europese plantages voorby gaat. Het is maar goed dat hij alle touwtjes in handen heeft. De Europeanen ver trouwen hem en de Afrikanen zyn getuige van de economische vooruit gang. Uiteraard is er ook kritiek op Kaunda en die kritiek zou krachtiger kunnen worden als liet land niet in sneller tenipo een Zanibiaans karak ter krygt. Voor zover my bekend, is •liter nog niemand die zyn plaats Nederlandse raad land- en tuinbouw Er wordt naar gestreefd om reeds in januari tot oprichting van een .Neder landse raad voor land- en tuinbouw' over te gaan. Dit is meegedeeld na een woensdagmiddag in Den Haag gehouden oriënterende bespreking, waaraan w deelgenomen door vertegenwoordigers van de drie centrale landbouworganisa ties en van centrale coöperatieve instel lingen op het gebied van de land- tuinbouw. De deelnemers aan de vergadering ble ken zich in principe te kunnen vereni gen met de voorgestelde instelling er opzet van de op te richten raad. Volgens de concept-statuten, die een van de pun ten van bespreking vormden, zal dt raad het overleg over afzetvraagstuk- ken tot hoofdtaak hebben. Een en ander zal in de komende weken binnen de betrokken organisaties coöperaties worden besproken. TANGANJI KA: H5AHJ (o i ».-.V l ft. MSEBEIY j S0LWE2Ï t* ■Q:l* l.-»" FtJlMESOf BMIEMIll* «tUOKtwE u,*»,,, - 1 ZAMBIA Topman I worden gevestigd op Kaunda, de president, een man van één en al be scheidenheid en met een gezond ver stand, die rustig zijn beslissingen neemt en in geen enkel opzicht be smet is door wraakgevoelens jegens de blanken. Zijn waardevolle per soonlijke invloed heeft bijgedragen Admertentie) "ss msttsg roor de kinderen"? cfa <b#0ié/&evtefc>'£&o/ De jaren van de laatste zweefbrug van Europa, die de Weetduitse dor pen Ösrten en Baebeck, gelegen aan de zyrivier van de Elbe, de Oste, niet elkaar verbindt, zyn geteld. Dc eigenaardige constructie, die alleen nog by Rocliefort in Frankrijk haar» gelijke had, zal niet meer worden gebruikt, zodra in 1968 een verbeersbrug over de in deze buurt 18 meter brede rivier leidt. Sinds 1909 zweeft de gondel aan de 38 nieter hoge stalen opbouw van oever tot oever. Bjj een draagcapaciteit van 12 ton kunnen behalve voetgan gers maximaal zes auto's worden vervoerd. Maar voor het huidige au toverkeer is dit zelfs bij een continu dag- en nachtbedrijf te weinig. Bo vendien moet het verkeer bij storm en hoog water worden gestaakt. Grote zorgen hebben de plaatselijke autoriteiten over het feit, dat de technische controle-instantie heeft besloten, het bedrijf van de zweef brug direct te zullen stopzetten als de komende weken geen nieuwe gondel wordt Ingebouwd. 150.000 gulden zullen in deze onderneming gestoken moeten worden, die dan nog maar drie jaar in gebruik zal zijn. En het is derhalve begrijpelijk, dat men er thans over denkt, het vreemde monument van technische vooruitgang uit lang vervlogen tij den na de bouw van de brug als curiositeit en toeristenattractie in- stand te houden. Egyptisch schip wordt vermist Van het Egyptische vrachtschip ,E1 Arich' met een bemanning van 32 kop pen is sinds 17 november, toen het in de Golf van Biscaje een SOS-signaai uit zond nadat het roer in een storm was gebroken, niets meer vernomen. Dit heeft de eigenaresse van het schip woensdag in Aiexandrië meegedeeld. De ,E1 Arich' was op weg van Engeland naar de thuishaven. Heroine aan boord Nederlands schip Politie heeft vijf plastic zakken, die vermoedelijk heroïne ter waarde van een miljoen dollar bevatten, van het Neder landse vrachtschip Loppersum gehaald, even nadat het 6.795 ton metende vaar tuig in Nassau op de Bahama-eilanden was aangekomen. De politie was ge waarschuwd door Interpol. STEEDS MEER TE VERWERKEN Alles automatisch in vrachtcentrum (Van een medewerker) Sinds onheugelijke tijden heeft het vervoer voor Nederland een belangrijke rol bij de export gespeeld. Door de eeuwen heen hebben de bewoners van ons land de reputatie van ,dei vrachtvaarders van Europa' ge-j noten. Heden ten dage, nu snelle i straalvliegtuigen de afstanden j steeds kleiner maken, wordt de-j ze taak wereldomvattend. In de-1 ze capaciteit speelt Nederland een belangrijke rol in de EEG.' De verklaring hiervan ligt in de geo-i grafische positie van ons land ten( opzichte van de andere Europese) landen. Binnen een straal van 650! kilometer vormt Nederland het mid-| delpunt van een bevolkingsagglome-j ratie van 150 miljoen mensen. Met- andere woorden: het land ligt in een gebied met een enorm economisch I potentieel, uitgebreide industrieën en) intensieve handel. Nederland, aan de rand van he grootste industriegebied) van de EEG, het Ruhrgebied, is een. natuurlijke doorgangspoort voor West-Europa en bijgevolg gemeenschappelijke markt. Het beste bewijs hiervan is de im mense groei, die het vrachtvervoer door de lucht de laatste jaren heeft doorgemaakt. Wanneer men de na oorlogse cijfers met elkaar verge lijkt, komt men tot de ontdekking, dat het vervoer van luchtvracht via Schiphol een stormachtige ontwikke ling doormaakt. In 1948 bedroeg dï1 6.303.000 kilogram, in 1958 31.000.000 kilogram, terwijl het afgelopen jaar 69.000.000 kilogram werd genoteerd. De resultaten van het eerste half jaar van 1965 wijzen erop, dat dit ge tal in ruime mate zal worden over troffen. De verwachtingen zijn, dat deze groei zich in versneld tempo zal voortzetten. Aanpakken voor de SILVERMATCH FIRST CLASS*— Consiielo astroeen 12-jarig zigeu nermeisje uit Los Mateos bij Car tagenawil de 17-jarige zigeuner Antonio Nunez trouwen, die werk zaam is als metselaar. De ouders van Consuelo hebben de paus spe ciale toestemming voor het huwe lijk gevraagd, dat 10 december zou moeten plaatsvinden. Een beroem de couturier uit Madrid heeft be loofd de bruidsjapon te zullen ma ken. Schiphol neemt in de rij van de J te continentale luchthavens de de plaats in, na Parijs en Frankfort. Maar zal men deze positie kunnen handhaven nu de economie in West- Europa zich in zo'n hoog tempo ont wikkelt? Om de concurrentie van an dere luchthavens het hoofd te bie den, moet Schiphol de middelen te baat nemen om zyn positie nog ver der te verbeteren. Hieraan wordt tlians hard gewerkt. In samenwerking met de KLM, die het grootste aandeel in het totale vrachtvervoer heeft, heeft de NV Luchthaven voor het nieuwe ver- keersareaal een vrachtcentrum ont worpen, waar de in 1975 te verwach- Het vrachtgebouw, dat door zijn moderne vormgeving een van de sier lijkste en opvallendste bouwwerken op het nieuwe Schiphol is, zal worden uitgerust met een gemechaniseerd en automatisch systeem voor de be handeling van vracht, waardoor Schiphol een van de modernste en efficiëntste luchthavens in Europa zal zijn. De KLM de voornaamste gebruiker van de ongeveer 18.400 vierkante meter grote opslagruimte heeft door het Amerikaanse in genieurs- en adviesbureau Dortech Inc. een systeem laten ontwerpen dat uniek is in de wereld. Deze apparatuur, die enkele miljoe nen van het budget van de KLM zal vergen, zal de soepelheid van de vrachtafdelingen op de grond derma te verhogen, dat zij is aangepast aan de snelheid waarmee de goederen door de lucht worden vervoerd. Ge brek aan tijd, bijna niet te verkrij gen mankracht, problemen met in tern transport, moeilijkheden met het opslaan van goederen, dit alles zal worden opgelost met het nieuwe systeem. Sorteerband Alle goederen, die uit de lucht en te land ter verzending worden aange voerd, komen in liét nieuwe vracht- gebouw op een sorteerband terecht. Aan het begin hiervan zit een sor teerder, die door middel van een druk op de knop elk pakket de weg naar een van de 26 pieren van de rolbaan kan aangeven. Elk der pie ren heeft een eigen bestemming. Een zg. .systeem-wagentje', het be langrijkste transportmiddel binnen het vrachtgebouw, wordt aan het ein de van elke pier gereed gehouden voor het inladen van de aangevoerde pakketten. De inhoud van het wa gentje wordt geregistreerd, waarbij ook het nummer van het loodswa- gentje wordt genoteerd. De verkre gen 'gegevens worden aan een regi stratiecentrum doorgegeven en teza men met de verdere inhoud van de luchtvrachtbrief verwerkt. Op dit punt in de procedure weet men in het registratiecentrum precies waar een bepaald pakket zich binnen het vrachtgebouw bevindt. Een volledig beladen systeemwagen tje (maximum gewicht 500 kilo) wordt daarna op een in de vloer aan gebrachte leiding geplaatst, die het automatisch naar het opslagcentrum rijdt. Hier aangekomen, wordt liet door de automatische stapelaar, her kend' en naar zijn vaste plaats in de opslagrekken, die plaats bieden aan ongeveer 1500 loodswagentjes, ge bracht. Minder dan een half uur zal nodig zijn om de pending na aankomst van het vliegtuig "te controleren, te sorteren en op te slaan. Door middel van paneelbediening kun nen de wagentjes op ieder mo ment uit het centraal opslagsys teem worden opgeroepen. Via de transportband worden zij voorts naar de plaats van bestemming gedirigeerd. Een computer produceert intussen de benodigde documenten. Ook nu zal het een kwestie van minuten zijn om de goederen te selecteren en van het opslagsysteem naar de plaats van bestemming te brengen, naar het vliegtuig voor export- en transito- goederen, naar de vrachtauto voor de af te halen vracht. De bewegin- §en van de loodswagentjes worden eheerst door een elektromecha- nische coderingssysteem. De verwer king van de coderingsgegevens ge schiedt door middel van een compu ter. Het gehele systeem, dat enerzijds eer belangrijke arbeidsbesparing en an derzijds een vergroting van de ver werkingscapaciteit oplevert, zal wor den gecompleteerd met een aan de moderne eisen aangepaste interne communicatie-inrichting. Het trans port van de vereiste documenten binnen het gebouw zal volledig wor den geautomatiseerd, met verbin- dïngskanalen tussen de KLM-kanto- ren en douane, vrachtagenten en an dere luchtvaartmaatschappijen. Hier door zal een snelle behandeling van de documenten worden bereikt en de wachttijd tot een minimum be perkt blijven. Suikerzakjes met waarschuwing Een tweetal suikerzakjes met de op- scliriften ,Pas op ongenode gasten', be doeld om diefstal uit kleedruimten te voorkomen, en .Bescherm de jeugd' met enkele wenken om kinderen te behoeden voor onprettige ervaringen, worden door het adviesbureau der Amsterdamse po litie ter voorkoming van misdrijven in omloop gebracht. Vorig jaar werden voor het eerst sui kerzakjes door dit bureau, als propagan damiddel, gebruikt. Toen werden op èen zakje enkele wenken aan vakantiegan gers gegeven onder het motto ,Pas op, juist nu', terwijl een andere als tekst had: .Pas op autodieven'. GOUDENBEDRIIF GROEIDE SNEL Ook actief in buitenland (Van een redacteur) De Bilt Als een regionaal be drijf in vijftig jaar van 32 man personeel, 9 werkpaarden en 23 os sen uitgroeit tot een internationale onderneming met 1100 werkers, met computers en ander modern materieel en met een orderporte- feulle van 110 miljoen gulden per jaar, dan is er alle reden om feest te vieren. De gouden' Grontmij in De Bilt doet dit dan ook. Een halve eeuw geleden stichtte de Zwollenaar Doedo Veenhui zen een grondverbetering- ontginningsbedryf. Kennelijk genoot hij veel vertrouwen, want de lijst van commissarissen ver meldde illustere namen. Voor die jaren beschikte men over een fors kapitaal, te weten 100.000 gulden aan prefereren- te aandelen en 50.000 aan gewone aan delen. Over het jaar 1916 boekte men winst van 4800 gulden. Het ging zo goed dat men in 1919 kon besluiten tot de aanschaffing van een motorrijwiel ten behoeve van de directie. Inmiddels had men al een tweede kan toor geopend in de. ontginningsgebieden van Brabant en Limburg. Er was ge noeg werk aan de winkel-, want in de beginjaren beschikte Nederland over 500.000 ha woeste gronden. Thans is er nog slechts- 80.000 ha. Aan de ontgin ningen van een zeer groot deel van die 420.000 ha tot landbouwgrond en bossen heeft de Grontmij haai- krachten gewijd. Na de oorlog kon de maatschappij haar werkzaamheden weer op grote schaal hervatten. Men pakte de za ken integraal aan. Niet alleen op cul tuur-technisch maar ook meer op ci- viel-technisch terrein. De ruilverka- nevcld, Oldenzaal, Pm-merend, Gen nep en Terneuzen ontwierp men uit breidingsplannen in industrieterrei nen. Naderhand in Zeeland werd men ingeschakeld, recreatieterreinen wer den aangelegd, ook bij het leggen van de. aardgaspijpleiding, bijvoorbeeld Bij hoofdpijn vinden meer mensen ter wereld baat bij Aspirin, dan bij enig ander middel. /-5-V DAAR STAAT ACHTER tussen Zutfen en Hilvarenbeek, was men betrokken. Men legde viskweek- vrjvers voor de sportvisserij aan in zuidelijk Flevoland. Niet alleen in eigen land was men actief. De E 3-weg tussen Antwerpen en Gent is de ontwerp van de Grontmij. Men werkte in Tunesië, bij de tuinbouw- ontwikkeling in een Duits veengebied, aan een beregelingsprojeet in Frankrijk, in een proefpólder bij Buenos Aires in Argentinië, op Jamaica, in India, Suri name enz. In een aantal landen heeft men dochtermaatschappijen. President-directeur Ir J. M. J. Hamraets heeft het bedrijf zien groeien zowel wat omvang als kwaliteit betreft. Eigenlijk staat hij nu aan het hoofd van een ingenieursbureau met talrijke nevendien sten. De kruiwagens zijn al lang vervan gen door bulldozers, drain eermachines, kranen en draglines. En nog steeds is men bezig met de vervolmaking van het materiaal. Advertentie OLIFANT TE WATER In een bootje tussen het riet op de ruis- voorn. Beethebbus! Touwtjes bin nenhalen. Vis in 't leefnet. Ander touw tje binnenhalen. Daar hangt een Olifant aan om lekker koel te blijven. Op de goede vangst! Proost! Ook de tweede wedstrijd van de Zuid- Amerikaanse toernee van het Russi sche voetbalteam is in een 'gelijk spel geëndigd. In Belo Horizonte bereikten de Russen een onbeslist tegen het team van Minas Gerais. Er wérd niet ge scoord. Zondag j 1 speelde Rusland "in Rio de Janeiro in de officiële wedstrijd tegen het Braziliaanse elftal met 2-2 gelijk. SCHOTLAND-WALES 4-1 Het Schotse nationale voetbalelftal heeft woensdagavond voor 50.000 toeschou wers in Hampdon Park te Glasgow met 4-1 (rust 3-1) gewonnen van Wales. De Schotse doelpunten werden gemaakt door Murdoch (2), Henderson en Greig. Het enige doelpunt van Wales werd ge scoord door Allchurch. De stand in het Britse voetbalkampioenschap is thans, nadat alle vier deelnemers twee wed strijden hebben gespeeld, als volgt: 1. Engeland 3 pnt, 2. Schotland en N.« Ierland, beide 2 punten, 4. Wales 1 punt.

Krantenbank Zeeland

Provinciale Zeeuwse Courant | 1965 | | pagina 19