PROVINCIALE ZEEUWSE COURANT ONTMOETING IN RUIMTE TOT 1966 UITGESTELD Geen vertraging voor het ApoIIonroject De vijf EEG-landen zoeken naar een gezamenlijk standpunt Nu ook „brugpoten" voor kabelbaan in Haringvliet Kamer wordt ingelicht over uitlekken nota PROEF MET GEMINI-6 GING NIET DOOR Rendez-vous-raket verdwijnt in de dampkring Vandaag spijkers met koppen? Radio Sofia liet de lancering doorgaan Culturele Pakistan geeft India schuld van impasse 208e jaargang no. 251 WAARIN OPGENOMEN DE MIDDELBURGSE, VLISSINGSE, GOESE, BRESKENSE COURANT EN VRIJE STEMMEN Dinsdag 26 oktober 1965 ,aP - f' dcn Bocr en W- de p°3"!r- Hoofdredacïltti W. L««rtouwor «n a. A. t* Kok A AbonnemonHpril. 85 cont p«r week, 10,75 i iat 58-60, lel. 2355 (b.g.9. red. 3508, ody. 36*7/3643), Middelburg, Merkt 51. lel. 38*1, (b.».». red. 2070/3169. edv. 2375). Goei, Grole Merkt 2. t. I. 2*25, adm. tel. 2094. Adv. prije 34 cent per mm. Minimum per adv. 5.10. Ingeionden mededelingen 21/, terlot. Kleine adv. (mee. 8 regel» 34 eeni De eerste poging tot koppeling van twee ruimtevaartuigen die zicK in een baan om de aarde bevinden, is een mislukking geworden doordat de raket die twee astronauten zouden proberen te van gen' in de ruimte, een Agena van 26 voet lengte, een baan om de aarde gisteren niet haalde. Alles leek perfect in orde te zijn toen de Agena gisterochtend slechts vier seconden na het bepaalde tijdstip van Cape Kenne dy opsteeg, om 101 minuten later te worden nagejaagd door de astro nauten Walter M. Sehirra en Thomas Stafford in hun ruimteschip Gemini-6. Het eerste teken dat er iets mis was gegaan kwam zes minuten na de lancering toen het contact verloren ging met de grote radiozender van de Agena. Toen nog eens 48 minuten later het con trolestation Carnarvon in Australië meldde dat men geen contact met de raket kon krijgen, werd de proef afgeschreven. Dit betekent een uitstel tot begin volgend jaar van een proef met een techniek die men meester moet worden voor bemande reizen naar de maan kunnen beginnen. De deskundigen veronderstellen dat de raketmotor van de Agena niet tijdig ge noeg in actie kwam om de raket in een baan om de aarde te brengen. De raket zal zijn teruggevallen in de dampkring boven het zuidelijke deel van de Atlan tisehe Oceaan en daar als gevolg var wryving zjjn verbrand. Dr. George E. Muller, directeur van het bureau voor bemande ruimtevluchten, zegt dat het vijf a tien dagen zal duren voor precies bekend is wat er met de Agena-Atlasraketcombïnatie mis is gaan. Muller zei dat de mislukking van de proef met de Gemini-6 geen uitstel zal betekenen voor die met de Gemïnï-7. Op 8 december of eerder zullen twee as tronauten in de Gemini-7 starten voor een ruimtereis van twee weken. Müller zei dat er tijdens de gehele af telling' voor de Agena-Atlas lancering niets verkeerd was gegaan. Het was de eerste mislukking in het Geminipro- gram. Teleurstelling Niet het minst teleurgesteld waren Sehirra en Stafford. Zij zouden wor den gelanceerd te 12.41 uur. Nu kro pen zij al weer om 12.10 uur. uit hun ruimtevaartuig dat de kop vormde van een Titan-2 raket. Een uur en 27 minuten hadden zij in de capsule gezeten. De teleurstelling was duide lijk van hun gezicht te lezen. Tal van uren hadden zij de proef geoefend in een namaakcapsule. Ze waren in de beste lichamelijke conditie. Kortom zij waren klaar. Toen voor Cape Kennedy het radiocon tact met de Agena was weggevallen, probeerde Carnarvon het nog met de ra dar, maar dat werd ook een misluk king. Er staan nog vijf ,rendez-vous-proeven met Geminiruimtevaartuigen op net pro gramma. Apolloproject Dokter Robert C. Samans, een di recteur van het Amerikaanse bureau voor de ruimtevaart, heeft verklaard dat de mislukking van de proef met de Ge mini-6, niet van invloed is op het plan om met het Apollo-project tegen 1970 mensen op de maan te zetten. De moge lijkheid lijkt niet uitgesloten dat de Age na is ontploft, want 550 seconden na de lancering waren uitgestuurde seinen vqf- maal teruggekaatst. Mogelijk bestond de Agena toen uit vijf stukken. Zuinig bad kunnen dienen, werd door Müller verklaard dat dit in hoofdzaak een kwes tie van geld is. Men wil daarmee zo zuinig mogelijk omspringen. Bovendien wordt het risico van mislukking groter als de deskundigen twee aftellingen te gelijk moeten verrichten. Besprekingen in Brussel toogde de Belgische minister van i tenlandse zaken, P, H. Spaak, .indien als resultaat van deze bijeenkomst niet een gemeenschappelijke houding over de financiering van de landbouwpolitiek van de EEG en een gezamenlijk stand- De ministerraad van de Europese Economische Gemeenschap zonder Frankrijk is gisteren op de eerste dag van zijn bijeenkomst in Brussel nog niet geslaagd een gemeenschappelijk standpunt te formuleren in de huidige crisis in de „zes". Oorzaak was echter niet het bestaan van fundamentele verschillen tussen de vijf Europe se partners van Frankrijk in de EEG de Duitse bondsrepubliek, Italië en de drie Beneluxlanden maar het feit dat de Duitse minis teriële delegatie over onvoldoende .handelsbekwaamheid" beschikte om volledig aan de onderhandelin gen te kunnen deelnemen. De Duitse regering is sinds maandag demissionair en wordt vandaag in de nieuwe samenstelling beëdigd. Blijk baar doelend op nader overleg van Duitse delegatie met de regering Bonn verklaarde de Nederlandse minis ter van buitenlandse zaken, mr. J. M. A. H. Luns. te hopen, dat het overleg van de „vnf" toch vandaag tot conclu, zal leiden. De tweede ministerraad van de EEG zonder Frankrijk sinds het besluit van de Franse regering van 30 juni om de Europese instellingen te boycotten was gistermiddag dan ook positief begon nen. ,Het zou als een bom inslaan', be- OUD HOOFDDIRECTEUR VAN GELDER EN ZONEN OVERLEDEN In het dlaconcssenhuis te Arnhem Is maandagmiddag overleden de heer J. M. Beuker (76) uit Renkum, oud-hoofd directeur van de Koninklijke Papierfa briek Van Gelder en Zonen in deze ge meente. gen of door interpretaties te laten aantasten zoals de regering in rijs dat blijkbaar wenst en de r< ves' op te heffen, die bij het an lijk overleg voorai van Duitse zijde zijn blijven bestaan tussen de .vijf' over een gemeenschappelijk stand punt jegens de voorstellen van de Europese commissie voor de finan ciering van hei gemeenschappelijke landbouwbeleid, met Frankrijk zouden voortvloeien'. Deze noodzaak werd door de vier óveri-,Tot een dergelijke politieke discussie ge EEG-partners en door de Europesekwam het echter niet en naar in confe- commissie bij monde van voorzitterrentiekringen wordt vernomen verzand- prof. W. Hallstein beaamd. de het debat in een technische discus- isie over de ingewikkelde materie Teleurgesteld door de annulering van de ruïmtevlucht verlaten de astronauten Sehirra en Stafford hun capsule. Gisterochtend om tien uur meldde radio Sofia dat de Amerikaanse astronauten Sehirra en Stafford met de Gemlni-6 waren gelan ceerd. Het volgend nieuws over hen kwam in het bulletin van 19.30 uur. Aan het eind daarvan werd gemeld dat het experiment Het wai de tweede maal dat een Oosteuropees radiostation zich met een Gemini vergaloppeerde. Op 19 augustus maakte radio Praag mel ding van de lancering van de Ge- mini-5, 24 minuten voor die proef werd uitgesteld. Pakistan heeft India er gisteren van beschuldigd te weigeren een politieke regeling van het geschil om Kashmir in overweging te nemen. De Pakistaanse minister van buiten landse zaken, Bhoetto .leverde tijdens een spoedzitting van de Veiligheidsraad der VN felle kritiek op de Indiase be wering dat Kashmir een .integraal deel' was van India. Hij zei dat India een re solutie van de Veiligheidsraad in de wind sloeg waarin was gepleit voor stappen om te komen tot een oplossing Tan het politieke vraagstuk dat aan het de bijeenkomst zou boycotten in dien Pakistan politieke vraagstukken te berde zou brengen, was de Indiase minister van buitenlandse zaken, Swa- ran Singh, aanwezig. Pakistan had de Veiligheidsraad vrijdag gevraagd aandacht te besteden aan de .praktische instorting van het bestand' tussen India en Pakistan. VANDAAG VOORLOPIGE INLICHTINGEN VERSTREKT Kamercommissie overlegt met 2 ministers Geheim de v9°rste'len van de Europese commis- Nadat de ministers zich met enkele de vier uren van vergaderen opeiste, medewerkers hadden j Dit moeizame debat was in volle gang Naar aanleiding van recente publi- katies in de pers, die betrekking hebben op de bescherming van de privacy en op gegevens uit een interne nota van het ministerie van justitie daaromtrent, hebben f. I de ministeries van justitie en bin- van hun teruggetrokken ïn een geheime ver-1 toen de vjjf ministeriële delegaties gadering werd van Nederlandse zijde [sloten tot opheffing van de zitting um getraeht de politieke kwasties aan zich te begeven naar een diner, dat denenlandse zaken gisteren meege- ae orde te stellen. Daartoe behoren Italiaanse delegatie aanbood en waarop de wijze, waarop de „vijf" zullen <le politieke aspecten van de huidige trachten het gesprek met Frankrijk j EEG-crisis aan de orde zou worden ge-1 Tr weer op gang te brengen, de een-steld. Vanochtend wordt het gesprek vaste commissie Uit de Iweede Ha- stemmigheid onder hen om daarvoor j voortgezet in de vergaderzaal van het niet het EEG-verdrag te laten wijzi- congressenpalels. huidige deeld, dat de voorzitter van de NACHTELIJKE ACTIE TEGEN HET RIJDEN ONDER INVLOED De Nijmeegse politie gaat in de weekeinden op grootscheepse wijze nach telijke controle uitoefenen op het gedrag van automobilisten. Dit besluit is genomen op grond van het resultaat van een controle die in de nacht van vrijdag op zaterdag in bijzijn van twee officieren van justitie werd gehouden. Tussen half twaalf en half drie werd op vijf invalswegen van meer dan driehonderd late chauffeurs de adem .beroken'. Drie auto bestuurders bleken wel erg dronken te zijn. Vier anderen hadden minder op en mochten de reis naar huis te voet vervolgen. Een groot aantal chauf feurs werd geverbaliseerd wegens diverse overtredingen of misdrijven. Nu het zuiden van het land zich al gaat voorbereiden op het volgende carnavalsfeest, achten politie en justitie in Nijmegen het de moeite waard door te gaan met grote, nachtelijke acties als deze. mer voor de binnenlandse veilig heidsdienst voor vanochtend (dins- jj? dag) een bespreking heeft belegd van die commissie met de minis ters J. Smallenbroek en dr. I. Samkalden. Deze ministers stellen zich voor bij tijds vóór de aanvang van de open bare vergadering van vandaag schrif telijk aan de tweede kamer voorlopige inlichtingen te verstrekken ter mede deling in die vergadering, aldus het ministerie van justitie en binnen landse zaken. Onze parlementaire redacteur meldde uit Den Haag, dat de voorzitter van de Pv dA-fractie in de tweede kamer, drs. G. M. Nederhorst, van plan was vanmiddag föantlijK bij het begin van de vergadering de ka mer te vragen een interpellatie te mogen houden over het uitlekken van de BVD- nota. De rijksrecherche is intens bezig met het onderzoek naar het uitlekken van de feheime nota, waarin minister Samkal- en (justitie) wordt meegedeeld dat de BVD verborgen microfoons noodzakelijk vindt om in ons land contra-spionage te kunnen verrichten. Van de nota bestaan slechts enkele ko pieën en het is uiteraard nauwkeurig he kend, welke ambtenaren daar de beschik king over hebben of hebben gehad. Door de minister van justitie wordt over wogen een strafvervolging te doen in stellen tegen de Haagse schillenboer, die het geheime stuk tussen oude kranten heeft gevonden en dit aan het ochtend blad overhandigde. Vast staat thans, dat het hier niet ging om een rapport van de BVD aan de minister van justitie, doch een Intern stuk, gemaakt door een ambtenaar van het ministerie van jus titie en bestemd voor de minister, dat handelde over BVD-aspecten. Vast staat voorts, dat dit stuk door een raadsadviseur in algemene dienst van het ministerie van justitie mee naar huis is genomen ter bestudering, daar tussen ouae kranten is geraakt en op deze wijze bij de naast hem wonende groenteman is terechtgekomen. Daar is het in handen geraakt van een schilleboer, die nu en dan in de winkel hielp. Deze heeft het ofschoon hg le zer is van een ander dagblad f Telegraaf' overhandigd. Vast sta dat het stuk niet aan dit blad is ver kocht. Om vast te stellen, in hoeverre deze schilleboer strafbaar is op grond van de artikelen van het wetboek van strafrecht, die handelen over de bescher ming van staatsgeheimen, zal moeten worden nagegaan of. en zo ja in welke mate, hij op de hoogte geweest is van het feit, dat het hier een geheim stuk betrof. Volgens de wet is toch ook de gene, die een geheim stuk publiceert, strafbaar. De verwachting bestaat ech; ter, dat .De Telegreiaf' voorlopig niet wegens publikatie van het stuk zal wor den vervolgd. 1 ter subsidiëring van de cul turele activiteiten in deze provincie over 1966 een waarschuwend woord ge schreven. Zij bepleiten méér coördinatie bij de organisatie van voorstellingen door beroepstoneel, een pleidooi dat in eerste instantie reeds door de culturele raad is gevoerd. Deze zaak ia in het af gelopen jaar acuut geworden, toen de Middelburgse schouwburg gereedkwam en de directie van deze instelling ervoor zorgde, dat er dit seizoen een eigen schouwburgprogramma met opvallende evenementen op tafel kwam. Een nieuwe eend in de naoorlogse culturele bijt van Zeeland. De beroepscultuur op het ge bied van toneel en muziek wordt in Zee land immers voor het overgrote deel ge organiseerd door uitkoopverenigingên, instellingen als ZVU, het Nut, kunst kringen enz. Sinds een aantal jaren zijn deze instellingen broederlijk verenigd in de stichting cultuurspreiding Zeeland, een stichting met een eigen bureau, dat ten dienste van deze uitkoopverenigin gên allerlei evenementen organiseert. Deze overkoepelende instelling blijkt op meer dan één grond van groot nut; de overheidssubsidie, onmisbaar voor de or ganisatie van voorstellingen, komt in één pot en kan zo efficiënt mogelijk worden verdeeld, terwijl bovendien het bureau een nuttige dienstverlening ver strekt. Tot voor kort was er in dit opzicht feen wolkje aan de eeuwse cultuursprei- dingshemel, totdat de Middelburgse schouw burg een eigen programma, bestaande uit een reeks belangrijke voorstellingen (Senegal, frères Jacques enz.), naar vo ren bracht. Er ontstonden her en der schrikreacties, er werd over en weer ge mompeld over gebrek aan samenwer king, maar gelukkig werden er al spoe dig in de culturele bijt weer vriendelijke woorden gevonden; voor zover we net kunnen nagaan, zal er in de toekomst tussen de stichting cultuurspreiding en de schouwburg overleg zijn. Wel wordt nog af en toe gefluisterd, dat de nieuwe culturele eend zorgvuldig in de kijker moet worden gehouden. Stel namelijk eens voor, dat het hier het lelijke eendje van Andersen zou wezen de weerslag van een en ander leest men nu in de stukken van gedepu teerde staten; dit college waarschuwt er met nadruk voor, dat coördinatie bij de plannen voor programma's en incidentele voorstellingen ook uit een oogpunt van subsidiepolitiek nodig zal zijn. Die waar schuwing is uiterst nuttig. Want in de toekomst ziet het er naar uit. dat meer tot dusver niet-actieve instellingen in Zeeland tot een eigen culturele program mering zullen of kunnen besluiten. In dit verband kan men bijvoorbeeld denken aan het nieuwe culturele centrum in Terneuzen, dat te zijner tijd als een vol waardige schouwburg zal kunnen optre den. Gesteld nu, dat ook dit theater met een eigen programma komt, gesteld voorts, dat Middelburg zijn programma- politiek verder uitbouwt, gesteld ten slotte, dat ook anderen in deze richting zouden gaan werken, dan betekent dit alles, dat de situatie voor de subsidie- verstrekkende overheid in casu de provincie heel moeilijk wordt. De be schikbare pot kan maar éénmaal worden verdeeld. Aan wie moet het geld worden gegeven? Aan de verenigingen, samen werkend in de stichting cultuursprei ding? Aan de schouwburgen? Of moet er een ponds-pondsgewijze vermindering worden toegepast? Het is begrijpelijk, dat gedeputeerden in de verte deze bui ziende reeds nu waarschuwende woorden hebben gesproken. En de vraag rijst of op dit moment deze woorden ai niet direct een nuttig effect behoren te hebben. In de fipenluchtfabriek' op het werkterrein bij Katseveer is op nieuw de fabricage van zogenaam de brugpoten ter hand genomen. Deze onderdelen zijn bestemd voor het Haringvliet. (Foto PZCl FABRICAGE OP WERKTERREIN TE KATS IN de openluchtfabriekvan elementen voor de Oosterschel- debrug te Kats is plotseling op nieuw de fabricage van de vele meters lange betonnen poten voor de pijlers op gang geko men. Negen stuks, in lengte va riërend van 29 tot 40 meter, zul len er in de komende weken klaar komen. Verder zullen de brugbouwers nog drie caissons of koppelstukken storten. Het is allemaal bestemd voor de Deltadienst van rijkswater staat, die in de loop van volgend jaar de drie torens van de ka belbaan in het sluitgat (Rak van Scheelhoek) van de Haring- vlietdam op dezelfde manier zal funderen als de pijlers voor Zeelands grote brug. Het gaat hier om een contract tussen rijkswaterstaat en de Aannemers- combinatie Brug Oosterschelde. Om >o de tweede helft van 1968 het on geveer duizend meter brede stroom- gat tussen «Ie imposante spuisluizen in hel li ".vliet en de wal van Voorne kaltelbaan (bekend van de Grevelingendam) te kunnen verspannen, moest er voor de drie to rens of pylonen een diepe fun dering worden gebouwd. De situatie is anders dan boven 't tamelijk ondiepe Grevelingenstroomgat, waar twee van de drie pylonen op de landhoofden konden worden gezet en de middel ste een fundatie kreeg in de vorm van een viertal vrjj kleine caissons. Voor fundering in het diepe stroomgat Voordat een beslissing werd genomen over de in het Haringvliet toe te pas sen fundering is er heel wat gecijferd bij rijkswaterstaat, ,We zijn tot de conclusie gekomen dat de pijlerme thode van de Oosterscheldebrug het goedkoopste uitkwam', vertelde ons ir. P. H. van der Weele. die sinds en kele maanden de leiding heeft van het grote Deltakarwei in de monding van het Haringvliet bij Hellevoet- sluis. Het contact met de brugbou wers van de NV Van Hattum en Blankevoort en van de Amsterdam- sche Ballast Mij resulteerde ta een opdracht voor de bouw van negen pij- lerpoten en drie koppelstukken op het werkterrein van de Oosterschel debrug te Kats. Zeelands provinciale waterstaat de directie van het brugwerk gaf de aannemers toe stemming tot deze hernieuwde palen- fabricage. In mei van dit jaar stond de laatste betonnen paal voor de brug al op stapel en sindsdien kreeg het werk in de .openluchtfabriek' een aflopend karakter. Voor het storten van de nieuwe Haringvlietpalen is een groep inmiddels ontslagen werkne mers teruggeroepen en -gekomen naar Kats. Wanneer over enige tijd deze bestelling gereed is zullen de pa len tot het volgende voorjaar opge- (Zie slot pag. 2 kol. 5) Bij een dergelijk samengaan zou men bovendien kunnen overwegen in hoeverre binnen de stichting cultuurspreiding een taakverdeling tot stand kan komen. Er liggen hier meer mogelijkheden dan men op het eerste gezicht zou menen. Een dergelijke constructie zou zorgvuldig on derzocht moeten worden: elders werkt zij reeds tot volle tevredenheid. Een soortgelijke opzet ware te zijner tijd ook voor Terneuzen te overwegen. Indien zulk een samengaan wordt nagestreefd, dan zal er voor het college van gedepu teerden geen aanleiding meer zijn waar schuwend de vinger te" heffen. Voordat we ons antwoord op deze vraag geven, lijkt het ons juist erop te wij zen, dat activiteiten, zoals door ae Middelburgse schouwburg zijn ontwik keld, op zichzelf uiterst nuttig zijn. Im mers, de realiteit gebiedt te zeggen, dat de uitkoopverenigingen (samenwerkend in de stichting cultuurspreiding) over het algemeen een monopoliepositie heb ben. en voorts dat de directe invloed van leden of contribuanten op de keuze van de stukken (gesteld dat zulk een invloed mogelijk zou zijn) vrijwel nihil is. Met andere woorden: de leden van deze in stellingen zijn min of meer gebonden aan het programma, dat hun wordt ver strekt. Bovendien 13 nog een praktisch nadeel, dat de detaillering van dit pro gramma (fov welk stuk?) pas op een vrij laat tijdstip bekend i3. In zulk een situatie kan het bijzonder gunstig zijn, dat een nieuwe instelling onder nieuwe leiding met een eigen programma komt. voornamelijk evenementen bevattend die niet te vinden zijn in het programma van de gezamenlijke uitkoopverenigin gen. Er komen meer keuzemogelijkhe den, er is een grotere variatie. Men zou nog zelfs een stap verder kunnen gaan door vast te stellen, dat de uitkoopver enigingen zijn ontstaan in een periode, waarin er in Zeeland geen theater was met een eigen politiek. In deze de laatste tijd nog wel eens in Zeeland verkondigde gedachtengang zou dc opvatting nas3en, dat een deel van het werk der uitkoop- verenigingen zou kunnen worden over genomen door de leiding van het theater. Deze benadering echter lijkt ons noga! theoretisch, zij iaat een aantal concrete punten buiten beschouwing, zoals bij voorbeeld de ledenbinding, die in diverse organisaties heel belangrijk is. Genoeg daarover echter. Het ging ons er om vast te leggen, dat naar ons gevoel het zelfstandig optreden van theaters, thans in Middelburg, in de toekomst wellicht in Terneuzen, niet bij voorbaat te ver werpen is, integendeel. Er is echter één ,maar' aan dit alles verbonden, en dat punt nu brengt ons bij de factor .coördinatie'. In Zeeland dient men op dit ogenblik naar onze mening niet uit te gaan van theo retische en theater-politieke beschouwin gen, maar behoort men zich af te vra gen hoe het in het belang van het publiek op dit ogenblik het beste kan. Wie zich op deze basis stelt, zal in de eerste plaats de realiteit van de stichting cultuur spreiding dienen te erkennen. Zal voorts onvermijdelijk tot de conclusie moeten komen, dat deze stichting een belang rijk dienstverlenend orgaan is in het cul turele leven van Zeeland, ook al zou men hier en daar nog wel verbeteringen wil len aangebracht zien. Zal tenslotte met dankbaarheid moeten erkennen, dat in deze stichting en in de aangesloten orga nisaties een belangrijk stuk burgerzin en gemeenschapswerk is geïnvesteerd. Wie dit alles nu in aanmerking neemt, zal er zonder aarzeling van uitgaan, dat de beste coördinatie tot stand kan wor den gebracht in het kader van de stich ting cultuurspreiding. In deze stichting (eventueel na aanpassing van de statu ten) móet dan ook een plaats te vinden zijn voor een instelling als de Middel burgse schouwburg. Ben dergelijke op lossing laat de initiatieven van dit thea ter onverlet, maar waarborgt wél een goede coördinatie en een goed samenspel tussen uitkoopverenigingen en theater.

Krantenbank Zeeland

Provinciale Zeeuwse Courant | 1965 | | pagina 1