r
Algemene
Bank Nederland
Stoomvaart-Maatschappij „Zeeland" j
bestaat deze m?and negentig jaar
de ware
i halfgare
Goese leeszaal: minder
bezoek, meer uitgeleend
D£ BILT
Na oorlog Hoek van Holland-Harwich
"A
ALMANAK
Verbouwplan moet
nog in raad komen
Landbouwer aan de
dood ontsnapt bij
opploegen landmijn
RADIOCONTACT VOOR „PABLOS
PANDEN VALLEN VOOR DOORBRAAK IN VLISSINGSE LANGE 1ELKE
Zeeuwse kunstenaars
exposeren in
Bergen op Zoom
265,50
DERTI
2
PROVINCIALE ZEEUWSE COURANT
DINSDAG 15 JUNI 1965
Tot 1940 geregelde dienst van Vlissingen naar Engeland
De Stoomvaart Maatschappij „Zeeland", die een
geregelde dienst onderhoudt tussen Hoek van
Holland en Harwich (Eng.), bestaat deze maand
negentig jaar. Het pas verschenen personeelsblad
over juni „De Patrijspoort" is geheel aan het ko
mende jubileum van de maatschappij gewijd.
Tekst en foto's geven een boeiend beeld van de
negentigjarige geschiedenis van de Maatschap
pij „Zeeland", een periode, die zich kenmerkte
door vele ups en downs. Zeeland heeft deze
bootverbinding met Engeland te danken gehad
aan de aanleg van de spoorweg van Venlo naar
Vlissingen, welke lijn tegen 1870 nagenoeg was
voltooid. Toen werd de wens geboren een ge
regelde dienst voor passagiers, post en goederen
na de andere kant van de Noordzee tot stand
te brengen. Op 22 juni 1875 werd de akte van
oprichting van de Stoomboot Maatschappij „Zee
land" verleden, drie dagen later de overeenkomst
met Engeland gesloten en op 26 juli 1875 werd
op Sheerness geopend.
4r
'm-.
van de Maat
schappij Zeeland betoogt in „De Pa
trijspoort", dat „het hun goed recht
was van de Zeeuwen een „eigen"
bootdienst op Engeland te willen,
evenals de omstandigheid, dat zij
hun streven een groot internationaal
belang achtten". „Maar", zo vervolgt
hij, in die tijden vooral was het
van Rotterdam een even goed recht
om uit concurrentievrees daar tegen
in te gaan". De grote voorstanders
van een bootdienst uit Vlissingen op
Engeland waren mr. G. A. Fokker en
mr. J. P. R. Tak van Poortvliet. Hun
plannen vonden overal in den lande
bijval, in het bijzonder in Amster
dam en bij prins Hendrik bijge
naamd de Zeevaarder een broer
van koning Willem III. Op 26 juli
1875 werd de dagelijkse nachtdienst
uitgezonderd des zondags ge
opend. Aanvankelijk werden uitslui
tend passagiers vervoerd en omdat
de pier te Queensborough de ha
ven, waarop men wilde gaan varen
nog niet klaar was, werd Sheer
ness het voorlopige eindpunt op En
gelse bodem. Rotterdam, dat plannen
had voor een soortgelijke dienst van
de Maasstad naar Harwich, deed
alle mogelijke moeite het de Zeeland
zo lastig mogelijk te maken. Maar
nog erger was het, dat de aanvan
kelijke berekeningen veel te opti
mistisch bleken. Het kolenverbruik
was veel groter dan was veronder
steld, het aantal passagiers bleef
beneden de verwachting en de beide
raderboten Stad Middelburg en Stad
Vlissingen, beide groot 1600 ton, le
den nogal onder bedrijfsschade. Ook
de derde boot, de Stad Breda, die
als reserveboot was aangeschaft, voer
weinig fortuinlijk. De geldmiddelen
raakten uitgeput en reeds op 14 no
vember van het zelfde jaar moest
de dienst worden
.eeuwse
Karwei
De drie heren die met een statige
Amerikaanse wagen voor een Mid
delburgs hotel stonden, waren in
een zware worsteling met de ma
terie gewikkeld. Zij waren een
band aan het verwisselen.
Ondanks al het lijfelijk geweld dat
daarbij kwam kijken, bleven ze
echter heer: de dophoeden werden
geen centimeter achterover ge
schoven, de mouwen niet opgerold,
nee, nee. Geen sprake van, dan
liever vuile manchetten.
IJzig kalm verrichtten zij de klus,
slechts af en toe onderbrekend
voor een langdurige technische
discussie over één of ander gering
onderdeel. Zij waren er op uit om
dit ongebruikelijk stuk handwerk
deugdelijk voor elkaar te brengen.
Het zal dan ook eerder te wijten
zijn aan lichamelijke vermoeidheid
dan aan geestelijke zwakte, dat
één van de drie tegen het eind van
het kuricei opmerkte:
JZeg, draai die moeren nou maar
niet zo vast, we hoeven toch maar
een klein eindje te rijden..."
Marie en de Prinses Elisabeth
genoemd naar nichtjes van prins
Hendrik waarvoor prins Hendrik
de rente en aflossing van een geld
lening garandeerde. De directie, eerst
in handen van de K.N.S.M. te Am
sterdam, kwam bij een eigen direc
teur. de heer C. L. van Woelderen,
die zijn zetel in Vlissingen had. In
maart en april 1878 werden de nieu
we boten in de vaart gebracht. Goe
de en minder goede tyden waren in de
jaren tot de eerste wereldoorlog het
deel van de maatschappy „Zeeland",
die o.m. kreeg te maken met de
nachtdienst Hoek van Holland-Har
wich, welke iyn op 1 juni 1893 werd
geopend. Toen op 18 mei 1882 de
pier in Queensborough door brand
werd verwoest, moesten de sche
pen van de maatschappy Zeeland
noodgedwongen uitwyken naar Do
ver. Pas ir. 1885 was de pier weer
hersteld en twee jaar later 1 juni
1887 kon naast de bestaande
nachtdienst, dank zij de indienst-
stelling van drie nieuwe schepen
met een dagdienst worden begonnen,
die overigens spoedig een fiasco
bleek.
In de hevige concurrentiestrijd, waar
in de maatschappij na de eeuwwisse
ling was gewikkeld, was het met
name directeur De Meester, die de
Zeeland tot grote bloei voerde. Zo
werd in de concurrentieslag met Hoek
van Holland-Harwich besloten de
nachtdienst te verleggen van Queens
borough naar Folkestone, hetgeen
een succes bleek te zyn.
Eén i
„Zee-
i de eerste boten t
Stoomvaart-Maatschappij
land", de „Stad Middelburg"die
reeds in 1875 de dienst onder-
hield tussen Vlissingen en Sheer
ness (Engeland).
de dagdienst Hoek van Holland-Har
wich met drie afvaarten per week
had hervat, kwamen de beide motor
schepen in de geregelde dagdienst
van Hoek van Holland op Harwich.
Van 1949 tot 1952 heeft de maat
schappij met de Mecklenburg nog een
aanvullende dagdienst van Vlissingen
op Folkestone gevaren, evenwel met
onbevredigende resultaten.
De afgelopen jaren heeft de maat
schappy verschillende nieuwe boter
in dienst gesteld, zodat men nu een
dienst heeft, die in alle opzichten up
to date Is.
Badpakomaan
in Hulst
Uit de tuin van de familie De P.
te Hulst zijn twee damesbadpak
ken ontvreemd. Mevrouw De P.
en haar dochter hadden 's avonds
hun zwempakken aan de waslijn
gehangen, samen met twee splin
ternieuwe badlakens. De volgende
ochtend waren de badpakken ver
dwenen: de badlakens hingen er
nog. „Ziekelijke motieven" is het
commentaar van de politie.
Vissers gevangen
op zandbank
Zes sportvissers uit Hansweert hebben
een kille nacht doorgebracht op de
Westerschelde, toen het bootje, waar
mee zij er op uit waren vast liep op
een zandbank.
Het gezelschap was er zondagochtend
met een motorbootje op uit getrokken
om op de zandplaat tegenover Hans-
weert vis te verschalken. Toen zij
echter weer terug wilden, bleek, dat
zij zelf verschalkt waren: het bootje
zat zo vast aan de grond, dat zij de
zandplaat niet meer konden verlaten.
Nadat ze een groot deel van de nacht op
de vloed hadden gewacht, arriveerden
ze uiteindelijk maandagochtend om
twee uur in Hansweert, waar vis en
vissers een warme ontvangst wachtte.
Goese binnenstad
had een uur
geen stroom
De Goese binnenstad, de Beatrixlaan en
het ziekenhuis „Bergzicht" hebben
maandagmiddag een tijdje zonder elek
triciteit gezeten. Tegen half vier viel in
P.Z.E.M.-stations aan de Vismarkt, de
Beatrixlaan en in „Bergzicht" de stroom
uit. Tien minuten na vier lukte het de
P.Z.E.M. om het station in de Beatrix
laan weer van stroom te voorzien, drie
kwartier later was dat ook bij de andere
stations het geval. Wat de oorzaak van
deze storing is geweest, was gisteren
nog niet duidelijk. De P.Z.E.M. zal daar
vandaag dinsdag een onderzoek
naar instellen.
Oorlog
Hulp
Hulp bleef echter niet uit en het was
vooral dank zij de krachtige finan
ciële hulp van prins Hendrik, dat
de dienst op 15 mei 1876 kon worden
hervat. In oktober van dat jaar kwam
de eerste overeenkomst tot stand
met de staat der Nederlanden voor
vervoer van post. De staat garan
deerde een opbrengst van f 150.000
per jaar. De financiële positie bleef
echter zorgen baren.
Bij Fairfield in Govan werden twee
nieuwe schepen besteld, de Prinses
De eerste wereldoorlog bracht de
maatschappij weinig goeds. De vaar
ten waren byzonder onregelmatig.
Soms lagen de boten van de Zeeland
maandenlang werkloos in de haven.
Verschillende boten liepen op een
mijn, terwgl één van de raderboten
door bommen zwaar werd beschadigd.
Een ander schip van de maatschappy
de „Koningin Regentes" werd getor
pedeerd en zonk. Met een gehavende
vloot kwam de Zeeland uit de eerste
wereldoorlog te voorschijn.
Op 81 januari 1919 hervatte de maat
schappy de nachtdienst op Gr avesend
alleen voor passagiers en met drie
afvaarten per week. Op 16 juni van
dat jaar werd de dienst naar Folke
stone verlegd en uitgebreid tot vijf
vaarten, een jaar later tot zes. Het
ging de onderneming in de eerste ja
ren na de oorlog goed, het aantal
passagiers nam toe en het aanbod
van vracht werd steeds groter. Op
13 juli 1922 werd de nachtdienst in
een dagdienst omgezet. Een nieuwe
ramp trof de maatschappij, toen En
geland in de invoer van vers vlees
verbood. Dat betekende anderhalf
miljoen inkomstenderving per jaar.
Op 1 januari 1927 werd de samenwer
king met de Southern Railway op
gezegd. In plaats daarvan kwam een
contract tot stand met de London-
North Eastern Railway, waarby
werd overeengekomen, dat laatstge
noemde de nachtdienst van Harwich
op Hoek van Holland zou exploiteren
en eerstgenoemde de dagdienst van
Vlissingen op Harvfïch. Tevens kwam
een nieuw postcontract tot stand. Ja
ren van betrekkelijke voorspoed bra
ken aan. waarin de maatschappij o.m.
de eerste motorschepen in gebruik
nam: de Koningin Emma en de. Prin
ses Beatrix. Zes maanden later moes
ten zy uit de vaart worden genomen,
want toen brak wereldoorlog II uit.
Naar Engeland
Vier schepen weken de eerste oor
logsdagen van Vlissingen uit naar
Engeland, waar zij de geallieerden
grote diensten hebben bewezen in de
stryd tegen de As. De oorlog had
tot gevolg, dat de maatschappij Zee
land daana niet meer in Vlissinger
terugkwam. Vernieling van de em-
Slacementen, aldus staat te lezen
i „De Patrijspoort" maakte een her
opening van de dienst vanuit die ha
ven niet mogelijk. Wel werden de
RUIMTEGEBREK NU ZORGELIJK
Meer leden, minder Ieeszaalbezoek, maar
meer uitleningen: dat is in het kort de
balans over 1964 van de openbare lees
zaal en bibliotheek van Goes. Deze in
drukken geeft het jaarverslag, dat
maandagavond tydens do algemene le
denvergadering aan de orde werd ge
steld. Een belangryke zorg voor de lees
zaal was ook in 1964 de huisvesting: de
verbouwplannen zijn in een vergevorderd
stadium, maar b. en w. van Goes moe
ten nog met een voorstel over deze zaak
in de gemeenteraad komen, zo maakte
de nieuwe voorzitter van de openbare
leeszaal en bibliotheek, ir. II. P. de Bruin
opvolger van de uit Goes vertrokken
dr. ir. W. H. Ubbink duidelijk.
Het aantal lezers van de bibliotheek
steeg van 1972 in 1963 tot 2075 vorig
jaar, waarvan bgna 950 jeugdleden.
In totaal werden vorig jaar 60.398
boeken uitgeleend (55.811 in 1963)
bij een Ieeszaalbezoek van ruim 5500.
Bij de volwassenafdeling liep het be
zoek wat terug, van 4300 naar 3770,
maar in de jeugdafdeling steeg het
bezoek: van 1418 tot 1773.
De boekvoorraad kon aanzienlijk wor
den uitgebreid, dank zij een extra sub
sidie van het rijk. De Goese openbare
leeszaal en bibliotheek kreeg er ruim
2600 nieuwe werken bij en in 1963 was
dat aantal ruim 1500. Het totale boe
kenbezit is nu 13.521, waarvan 10.388
Expositieruimte
Door die grote toename van het aantal
boeken werd het gebrek aan ruimte nog
eens extra geaccentueerd. In het jaar
verslag wordt echter de verwachting
uitgesproken, dat er nu spoedig zicht
komt op de eerste verdieping, die vol
gens de bouwplannen by de bibliotheek
getrokken wordt. Ze wordt ingericht
voor de kinderbibliotheek, waardoor de
ruimte beneden ais leeszaal benut zal
kunnen worden. Voorzitter De Bruin
voegde aan deze plannen nog een ander
toe: de bedoeling is ook om naar de
zolder een betere toegang te maken,
daar een voorleesruimte voor de kinde
ren te maken en in het andere vertrek
van de zolder een expositieruimte te
scheppen.
Dat het ledental van de openbare lees
zaal en bibliotheek is toegenomen, was
maandagavond niet te constateren op de
vergadering, waar één lid buiten het be
stuur om acte de précense gaf. Ir. De
Bruin deelde mee, dat het bestuur aan
deze situatie, die al meerdere jaren be
staat, iets wil doen.
Men wil bij de leden meer animo
kweken voor de leeszaal en vandaar,
dat het bestuur bij de volgende ver
gadering in oktober ook een
spreker zal uitnodigen om een on
derwerp in de culturele sfeer te be
handelen. „Misschien dat- daardoor de
public-relations van de leeszaal wat
meer uit de verf komen", aldus voor
zitter De. Bruin.
(Advertentie)
Een A.B.N. Spaarbiljet 1965/70 van 1.100 is op
1 maart 1970 aflosbaar met f130 per stuk
Een nieuwe, voordelige spaarmetuode voor iedereen die spaart
voor een doel dat over enkele jaren moet worden bereikt. Elke
100 gulden, waarvoor u een A.B.N. Spaarbiljet 1965/70 koopt,
groeit in vier jaar en acht maanden met een bedrag van f 30.-.
Storting op 1 juli 1965.
Inlichtingen (ook over de fiscale voordelen) en inschrijvingen
bij alle kantoren van de Algemene Bank Nederland.
fNoderlandsche Handel-MaatschoppIJ - Do Twentscho Bank)
I»
Gisterochtend is de landbouwer J. Mat-
thyssen uit Bergen op Zoom aan de dood
ontsnapt toen hij bij het eggen met een
tand van het landbouwwerktuig achter
een grote landnujn bleef haken. Matthijs-
sen stopte zijn werkzaamheden onmid
dellijk en plaatste voor de veiligheid een
kist over de mijn, waarna hij de politie
waarschuwde. De landbouwer bewerkte
het stuk grond, waarop de myn werd
gevonden, al sinds jaren. Toen de Duit
sers in 1945 wegtrokken, lieten zy in en
om de boerderij van Matthijssen grote
hoeveelheden èxplosieven achter, die
echter onmiddellijk na de oorlog wer
den verwijderd. Het naar de heer
Matthyssen hoopt: laatste „souve-
niertje" zal vandaag door de hulpverle
ningsdienst van de mynopruimingsdienst
worden opgehaald.
Drumband „Axel'
won prijs in
Frankrijk
De drumband „Axel" had zondag succes
in de grote cavalcade-optocht in het
Franse plaatsje Lomme (bij Rijssel).
Zowel de grote prijs als een diplome
d'honneur konden meegenomen worden
naar Zeeuwsch-Vlaanderen. Aan dit
drumbandfestijn namen 27 drumbands
deel, waaronder enige grote korpsen uit
Noord-Brabant.
Dat de show, die de Axelse band onder
leiding van tamboer-maitre R. Schoot
bracht, in de smaak viel, bleek wel bij
de prysuitreiking.
Evenals vorig jaar ontving de drumband
een uitnodiging voor een cavalcade-op
tocht op 27 juni in St- Omer (Frankrgk),
verder zal men op 4 juli deelnemen aan
een festival in Donai (Frankrijk) en op
11 juli aan de Europafeesten in het Bel
gische Tielt.
Echtpaar Rijpstra
naar Amerika
Chemical International te Midland, uit
genodigd voor een bezoek aan de Ver
enigde Staten van Noord-Amerika voor
het voeren van besprekingen. De heer
Rijpstra zal, vergezeld van zijn echtge
note, diverse vestigingen van Dow in
Amerika bezichtigen. Het bezoek is ge
pland voor september-oktober van dit
jaar.
In het aanstaande weekend zullen
ongeveer 1500 man troepen van het
Britse Rijnleger in en om de haven
Vlissingen-Oöst de grootste na
oorlogse landing vanuit open zee
uitvoeren. De voorbereidingen voor
deze grootscheepse oefening, die
operatie ,Pablo-5" gedoopt is, zijn
in volle gang. Op de foto: een ver
bindingsofficier probeert vanuit zijn
radiowagen in de Vlis.sinq.se Bad
huisstraat contact te krijgen met
andere kwartiermakers in het Zuid-
Sloegebied.
Primeur aan veiling
Op de veiling ln Kapelle werden maan
dag de eerste dubbele prinsessebonen
aangevoerd. Ze waren afkomstig van het
bedrijf van de firma C. Mallekote te Ka-
Selle. Koper was de heer M. Fraanje te
Iruiningen voor 2,48 per kg.
In zijn hoedanigheid van voorzitter van
de stichting Zeeuwse Beeldende Kunste
naars heeft burgemeester N. W. Eisen
van Helnkenszand zaterdagmiddag in de
kunstzaal „Etcetera" te Bergen op Zoom
de tentoonstelling van schilderijen, teke
ningen, beeldhouwwerken en keramiek
geopend, die zeventien Zeeuwse beelden
de kunstenaars daar hebben Ingericht.
Voor de opening van deze expositie be
stond een verheugende belangstelling.
Onder de aanwezigen bevond zich onder
andere de wethouder van o.k. en w. van
Bergen op Zoom, drs. P. G. M. van
Heyst. De heer Eisen werd ingeleid j
door de voorzitter van de stichting „Et-!
cetera", de heer J. Mijsbergen, diè Ber-j
gen op Zoom de toegangspoort tot Zee
land noemde.
Hij wees er op, dat „Etcetera" door het
openstellen van de kunstzaal voor
Zeeuwse kunstenaars de culturele wis
selwerking tussen beide provincies wil
bevorderen- De heer Eisen was het be
stuur van „Etcetera" dankbaar voor de
mogelijkheid ook Zeeuwse kunstenaars
de gelegenheid te geven hun werk in
Bergen op Zoom te laten zien. Voorts
toonde hg zich zeer ingenomen me
wijze, waarop het stichtingsbestuur
was geslaagd een dergelijke fraaie ex
positieruimte te creëren. Hij sprak de
hoop uit, dat deze tentoonstelling de
eerste stap zou zijn voor een geregelde
uitwisseling.
De tentoonstelling duurt tot en met zon
dag 27 juni. Bij aankoop van de ge-
exposeerde werken woedt de helft van
de vraagprijs vergoed door het rijk en
.ie provincie Zeeland, de enige provin
cie, die op dit gebied subsidie verstrekt.
met zoomobjectief en
automatische belich
tingsregeling,
van 328,voor
Een nieuwe fase van de sane
ring van de Vlissingse binnen
stad is dezer dagen van start
gegaan. Het betreft hier de straat naar de Walstraat. Om
doorbraak van de Lange Zelke, op de juiste breedte te komen
de toekomstige brede winkel- zullen een aantal panden afge
broken moeten worden; de af
braak van het eerste werd gis
teren voltooid. (Foto P.Z.C.),
NIEUWENDIJK 35-37-VLISSINGEN
- VERWACHT.
VERANDERLIJKE WIND
Veranderlijke bewolking niet in de och
tend hier en daar mist en later op de
«lag plaatselijk enige regen of een bui.
Zwakke let matige zuidwestelijke wind.
Maximumtemperaturen in liet binnen
land 20 tot 25 graden langs de kust iets
lager.
STRANDVERW ACHTING
(Van onze weerkundige medewerker).
slechts een
Overwegend
droog met enkele zonnige perioden. In
de middag 17 a 18 graden. Zeewater 14
graden.
Vooruitzichten: nog licht onstabiel en
g— 'm- *-
ratuurssujging.
ZON EN MAAN.
16 juni
Zon op 04.19 oi
Maan op 23.21 o:
