- PROVINCIALE ZEEUWSE COURANT OOK STAATSDEELNAME IN OLIE-EXPLOITATIE OP ZEE MOGELIJK Drs. Den Uyl denkt er anders over dan prof. Andriessen PRINS B^H^DOraE^ DOMMPIEm^EUZE^ Prinses Margriet bij ongeluk licht gewond Volksstemming onder overbodig' papoea s NOTA VAN WIJZIGING OP ONTWERP „NATTE MIJNWET Turken bouwen Bijlmermeer vol Auto zwaar beschadigd. „West-lrian is pro-republiek" Rijpstra-dag Oud en nieuw ,Geen sprake weren buitenlandse bedrijven" Met telexbericht naar Amerika Misverstanden? VEERBOOT GEKAPSEISD: 150 DODEN Strijd in Bolivië Hondse WAARIN OPGENOMEN DE MIDDELBURGSE, VLISSINGSE, GOESE, BRESKENSE COURANT EN VRIJE STEMMEN behandeling Pagina 9 i F. van de Velde. F. B. dan Boer en W de Pagter. Hoofdredactie! W. Leertouwer en C. A. de Kok 0 Abonnementipriji 75 cent per week. 9.75 per kwartaal, franco per poet f 10.per kwartaal. Lot»» nummer. 15 cent. Bur.eur: Vliaeln«er >1 58-60, lel. 2355 (b.g.g. red. 3508, adv. 3647/3643), Middelburg. Markt 51. tel. 3641. (b.g.g. red. 2078/3169, adv. 2375). Goe», Grote Markt 2, UI. 6140 (b.g.g. red. 7853. adv 5213). Oortburg, tel. 23-jS. Tcrncur»". Arteneei.iraat 3, tel 2911. Z - re. 2425 odm. tol. 2094. Adv. pril» 34 cent per mm. Minimum per adv. ƒ5.10. Ingeiondon mededelingen 2% tarief. Kleine adv (max 8 -egel.) 34 cent per regel. (min. ƒ1.75). „Brieven bureau ven dit blad" 50 cent meer. Giro 359300 P.Z C.. Mlddelbur, Drs J. M. den Uyl minister van economische zaken, heeft bij de Tweede Kamer een nota ingediend op het bij de Kamer aanhangig zijnde wetsontwerp mijnwet continentaal plat („natte mijnwet"). In deze nota wordt voorgesteld de mogelijkheid, dat de staat niet alleen kan deelnemen in de winning van aardgas, maar ook in de winning van alle andere delfstoffen. Met deze nieuwe mogelijkheid gaat minister Den Uyl in tegen de opvatting van oud-minister Andriessen, die deel neming door de staat ook in de olie-exploitatie op zee niet juist achtte. De staat zou zich, naar het oordeel van de vroegere bewindsman op het departement van economische zaken, dan eveneens moeten bege ven in de verwerking en de afzet van de aardolie. Dit vergt z.i. enorme en zeer riskante investeringen. Oud-minister Andriessen was van oordeel, dat de opsporing en'of winning van olie een zaak is, die aan het particulier initiatief moet worden overgelaten. Minister Den Uyl, zo blijkt uit een toelichting op de nota van wijzi ging, acht het evenwel noodzake lijk, dat een mogelijkheid van staatsdeelneming in de winning van alle delfstoffen open wordt ge houden, zulks mede op grond van het feit dat er een lange duur kan verstrijken tussen het moment waarop de opsporingsvergunning wordt verleend en het jnoment. waarop de winning een ^aanvang neemt. Naar het oordeel van minister Den Uyl gaat een winning van aardolie in vrij wel alle gevallen gepaard met de win ning van aardgas. Indien aardolie en aardgas in dezelfde structuur worden aangetroffen en de staat uitsluitend zou deelnemen in de winning van aardgas, zou zulks moeilijkheden kunnen geven bij de verrekening van de exploratie- en produktiekosten met betrekking tot zo genaamde gemengde putten. Gegeven de verantwoordelijkheid die de overheid draagt voor het verkrijgen van een optimaal resultaat uit de winning van delfstoffen, dient er rekening mede te worden gehouden, dat zich omstan digheden kunnen voordoen waarin een optimaal resultaat voor de staat uitslui tend langs de weg van deelneming kan worden verkregen. Deze omstandighe den zijn thans nog niet geheel te voor zien. Zij zijn afhankelijk van de voorko mens waarin aardolie en aardgas wor den aangetroffen, van de opbrengst- en kostenverhouding en van de marktsi tuatie die zich te gelegener tijd zal voor doen. Het moet. aldus minister Den Uyl. dan ook onjuist worden geacht de moge lijkheid om door deelneming vanwege de staat een groter resultaat voor de ge meenschap te verwerven, bij voorbaat uit te sluiten. Een deelneming door de staat in de winning van aardolie en aardgas geeft de overheid bovendien de mo gelijkheid een sterkere invloed uit te oefenen op de wijze van uitputting en ten aanzien van de continuïteit van dc voorziening. Voor een verruiming in algemene I zin pleit de omstandigheid, dat het niet uitgesloten moet worden geacht dat bjj het eventueel aantreffen van bijvoorbeeld delfstoffen die van stra tegische betekenis zijn. de staat in de winning daarvan eveneens zal deelnemen. Naast een aantal zuivere wetstechnische wijzigingen wordt in de nota van wijzi ging ook voorgesteld de bepaling in het wetsontwerp, dat voor aardolie en aard- fas uitsluitend winningsvergunningen dus geen opsporingsvergunningen) zul len worden verleend, te laten vervallen. Opsporing Over deze wijziging merkt minister Den Uyl op, dat het hem niet wenselijk voor komt, dat ten aanzien van aardolie en aardgas de mogelijkheid wordt afgesne den om eerst een opsporingsvergunning te verlenen en daarna een winningsver gunning. Hij is van mening, dat door het in eerste aanleg verlenen van een opspo ringsvergunning voor aardolie en aard gas de positie van de staat in geval van een eventuele deelneming in de winning van de door de houder ontdekte aard- olie- en aardgasvoorkomens zal worden verstrekt. Een dergelijk beleid heeft bo vendien het voordeel, dat bij niet aanto ning van een delfstof binnen de geldig heidsduur van de opsporingsvergunning, deze komt te vervallen en het gebied, waarop de vergunning betrekking heeft, in zijn geheel voor een nieuwe vergun ningverlening aan een andere gegadigde in aanmerking kan komen. In dit ver band deelt de minister nog mede, dat hij wat betreft de geldigheidsduur van de opsporingsvergunning denkt aan een termijn van 10 jaren. Met deze wijziging hangt samen een ver andering in de tekst van de wet, welke ertoe strekt de opspoorder de zekerheid te geven, dat hem behoudens één ge val een winningsvergunning wordt verleend onder de beperkingen en voor schriften vernield in de algemene maat regel van bestuur, welke ten tijde van de verlening van de opsporingsvergun ning van kracht is. Slechts in het geval, dat de omstandigheden, waarin de hou der verkeert, zodanig zijn veranderd, dat het verlenen der vergunning het al gemeen belang zou schaden, zal de win ningsvergunning niet worden toegekend. Slippartij bij Bodegraven VOOR FRANSE MINISTERS GEEN KORTE WERKWEEK PARIJS. In de Fr&nsc minister raad beer*te vorige week opeens ern pijnlijke stilte. „Heb Ik het goed dat de ministers op zaterdag niet steeds iti Parijs zijn?", vroeg president Charles de (iaulle, de nadruk leggend op elk woord. De generaal, die zich verveelt als hij met vakantie is. zette langzaam zijn bril af en keek streng naar de bewindslieden om de tafel. Premier Pompidou had Juist uit gelegd. dat hij er genoeg van kreeg elke zaterdag motorkoe riers op speurtocht te laten gaan in de vrije natuur om vermiste mi nisters tijdens het weekeinde te achterhalen. Men kan ten slotte niet minister zijn en op vrjjdag het bijltje er bij neerleggen, aldus meldde „Paris Presse". De Gaulle en Pompidou vinden de zaterdag een gewone werkdag, zelfs meer dan dat want het is een fijne dag om alle zaken, die nog niet zijn afgedaan, op te lossen Pompidou sprak ook de hoop uit, dat de ministers op Hemelvaarts dag op hun post zouden zijn. Sommige ministers komen door de nieuwe richtlijn In een moei lijk parket. Ministers mogen geen lid van het parlement zijn. doch wel bijvoorbeeld het ambt van burgemeester blijven vervullen. De kiezers laten hun „excellentie" niet gemakkelijk los. Zelfs de on belangrijkste staatssecretaris wordt met het volkslied begroet en door de menigte toegejuicht als hij in een stad of dorp van het eigen kiesdistrict aankomt. Hoe moet dat nu in het vervolg op zaterdag? Dit zijn de Amerikaanse astronau ten Edward H. White (links) en James McDivitt, die in een Gemini IV capsule gedurende 4 dagen 62 maal om de aarde zullen cirkelen. De lancering wordt 3 juni van Cape Kennedy verwacht. (Van onze Amsterdamse redacteur) Turkse arbeiders zullen op grote schaal naar de hoofdstad worden gehaald om daar te worden ingezet bij het bebouwen van de Bijlmermeer. De Amsterdamse wethouder voor volkshuisvesting nir. Th. C. M. A. Elsenburg heeft in Ankara voorbereidende besprekingen gevoerd over de komst van de eerste 275 bouw vakkers. Op Schiphol vertelde liy giste ren na zjjn terugkeer, dat de kwartier makers hiervan zullen arriveren eind oktoberbegin november. Soekarno voor N.C.R.V.-microfoon: Prinses Margriet is gistermiddag om circa 14.15 uur komende van Leiden bij het oprijden van de op rit naar de rijksweg Den Haag- Utrecht'in de omgeving van Bode graven op het pas gerepareerde en met split bestrooide wegdek ge slipt en tegen de daar aanwezige vangdraad gebotst. Een toevallig passerende ambulance auto van het leger bracht de prinses naar het academisch ziekenhuis in Utrecht, waar eerste hulp werd verleend. De prinses heeft een lichte verwonding opgelopen aan de arm. „Een zeer lichte verwonding", zo om schreef de rijksvoorlichtingsdienst gis teravond het letsel dat de prinses had opgelopen. Pas later op de avond werd bekend, dat zij een verwonding aan een! van haar schouders had opgelopen. De! prinses bleef vannacht nog in het zie kenhuis maar zou vandaag naar huis mogen. voor een tweede contingent te stichten. De hoofdstad hoopt uit Turkjje totaal rond 500 bouwvakkers aan te trekken. Zij zullen samen elk jaar zo'n 2000 wo ningen kunnen zetten. Amsterdam neemt overigens die buiten landers niet zelf als stad in dienst. De werving en het contracteren gebeurt I door dc diverse bouwondernemingen.' Wel heeft de hoofdstad zich verantwoor delijk verklaard voor onderdak, voeding en wat ook bijzonder belangrijk is: de sociale en culturele begeleiding. De Turken zullen zo voor hun vertrek al een film te zien krijgen over Neder land. Ook wordt gewerkt aan een voor lichtende brochure in hun eigen taal. die ze al vast wat verteld over ons. Uit deze mededelingen blijkt al. dat voor uit zending hierheen alleen zij in aanmer king kunnen komen die alfabeet zijn. 1 President Soekarno van Indonesië is van mening dat het overeen komstig de bepalingen van de Ver enigde Naties in 1969 te houden plebisciet onder het volk van het voormalige Nieuw-Guinea overbo dig is geworden doordat het gehele volk van West-lrian voor de Indo nesische republiek is. Dit verklaar de de president in een vraagge sprek met dr. P. G. J. Korteweg van de N.C.R.V., reizend diploma tiek commentator, dat gisteravond 'in het radioprogramma „Wereld- panorama" werd uitgezonden. Dr. Korteweg herinnerde de president aan de uitspraak over West-lrian. die het Indonesische staatshoofd onlangs in een van zijn laatste redevoeringen heeft gedaan en waarover in Nederland enige deining is ontstaan. Zoals bekend heeft Soekarno gezinspeeld op het eventueel laten vervallen van het zelfbeschik kingsrecht van het West-Irianse volk. Op de vraag of de president zijn uit spraak in deze nog eens duidelijk zou willen maken, gaf Soekarno ten ant woord: ..Het is waar dat wij zijn over eengekomen om na de overdracht van West-lrian een plebisciet te houden, om het volk zelf te laten beschikken over zijn toekomst. Maar hoe is de situatie nu Het gehele volk heeft verklaard, tot de republiek van Indonesië te willen ho ren". De president trok hieruit de con clusie dat het verspillen van moeite en (Zie slot pag. 3 kol. 2) Staatssecretaris Bakker heeft gisteren in Terneuzen opnieuw zijn bewon dering uitgesproken voor de industriële groei van deze gemeente hit voerde net woord bij de opening van Dow-Che- mlcal en gewaagde van een „ontwikke ling zoals waarschijnlijk niemand had durven hopen". Voor burgemeester Rljp- stra en de zijnen moet dat een plezierig compliment zijn geweest, weliswaar heeft in Temcuzen (met wijde omge ving) een complex van oorzaken geleid tot de opvallende industriële groei van de laatste Jaren - men denke slechts aan het industrialisatiebeleid van de re- 1 gering, aan de kanaalwerkcn enz. maar tevens is hier sprake van een ge meentebestuur. dat de kansen wist en weet te grijpen. Tijdens een perslunch. I gisteren in Terneuzen. vertelde ons in een persoonlijk gesprek vice-president Merszei van Dow-Cnemical hoe belang rijk het voor een bedrijf als het zijne was, dat met name de lokale bestuur ders alle medewerking gaven „Deze burgemeester is er een van het moderne type manager, hij heeft aan een half woord genoeg Ik kan U verzekeren, dat een dergelijk feit mede een overweging is wanneer men aan de planning voor een nieuwe vestiging begint". De ope ning van deze Dow-rabriek was daarom ook wel een beetje een Rijpstra-dag. De aandacht in en rond Terneuzen valt de laatste tijd vooral op nieuwe bedrijven. Dat is haast onvermijdelijk zij met name leveren de bewijzen, aat dit Industriegebied van Zeeuwach- Vlaanderen gunstig is gelegen. Wan neer dat niet het geval zou zijn. zouden ze immers niet zijn gekomen. Bovendien trekken nieuwe fa brieken de aandacht doordat de ingebruik stelling met feeste lijkheden gepaard gaat. Dat is gebeurd Bij Philips, het is nu weer het geval bil Dow, waarvoor prins Bern hard speciaal was overgekomen. Al deze aandacht (met de daaraan verbonden publiciteit) heeft dus zijn reden. Maar het kan dunkt ons geen kwaad om juist bij een gebeurtenis als de opening van dit Amerikaanse bedrijf er op te wijzen, dat deze industriezone langs en in de omge ving van het kanaal niet uitsluitend stoelt op nieuwe bedrijven. Men vergeet het wel eens. of erger nog: men weet het zelfs niet. dat de kanaalzone van Zeeuwsch-Vlaanderen reeds vele jaren een belangrijk Industriegebied is. Het is echter onjuist deze streek op te delen in oude en nieuwe bedrijven. Integendeel er is een veelzijdige eenheid, waarbij de de len eikaars invloed ondergaan. Op dat punt wees óók staatssecretaris Bakker: elke grote industrie, die zich in een plaats vestigt, beïnvloedt tevens de ontwikkeling van de andere bedrijven in die gemeente. ARRESTATIES IN WEST-IRIAN De Indonesische autoriteiten hebben In West-lrian (het voormalige Nederlands Nieuw-Guinea) verscheidene mensen gearresteerd wegens een poging een zo genaamde „organisatie van vrije. Pa poea's" op te richten, zo meldt het pers bureau „Antara". Volgens het persbureau hadden subver sieve elementen, die hadden gepoogd de organisatie in het Ajamaroedistrict op te richten, ook de vlag van de organisa tie willen hijsen. „De pogingen van deze contra-revolutionairen, waren tijdig ver ijdeld omdat twee stamhoofden aan wie was verzocht tot de organisatie toe te treden, de autoriteiten hadden ingelicht" STAATSSECRETARIS: Staatssecretaris drs. J. A. Bakker van economische zaken, heeft maandagmiddag tijdens de offi ciële opening van het complex DOW-fabrieken in Terneuzen. nog eens duidelijk uiteengezet dat er geen sprake is van een weren van buitenlandse vestigingen in Nederland. Volgens hem zijn daar over misverstanden gerezen. Vol gens die geruchten zou de Neder landse regering haar politiek in dat opzicht radicaal hebben gewij zigd, Liever geen buitenlandse ves tigingen meer toelaten, ja zelfs een afwijzende houding tegenover die vestigingen aannemen. „Deze geruchten zijn reeds tegen gesproken, maar ik wil dat hier nog eens herhalen", zo vervolgde de staatssecretaris van economi sche zaken. „Er is geen verande ring gekomen in de „open-deur- politiek", zodat wij nog steeds iedere vreemde bijdrage aan de kwalitatieve verbetering van onze eigen industrie en een vergroting van het assortiment toejuichen". Om alle misverstanden daarover uit de weg te ruimen, verklaarde drs. Bakker, dat iedere vreemde ondernemer, die een vestiging in Nederland overweegt, als voor heen een open oor vindt bij het ministerie van economische zaken. Maar gelet op de overspanning op de arbelds- en bouwmarkt zal het niet altijd mogelijk zijn nieuwe projecten te realiseren binnen de tijd, die de ondernemer zich hieeft voorgesteld. „Hetgeen overigens evenzeer geldt voor hun Neder landse collega's", zo voegde hij er aan toe. Ook prins Bomhard haakte in op deze aangelegenheid. Hij zei non slechts een zestal weken geleden tot de leden van de Eeonomische riub in Michigan te hebben ver klaard. dat de Nederlandse rege ring goede buitenlandse Investe ringen gaarne zou accepteren „Maar terug on Schiphol boord- ik beweren, dat de noort voor buitenlands" vestigingen «restote- zou zijn. IVMV-nrecldon» n-- Michigan - hen kennelük nog net voor hef sluiten van die poort binnen"" slipt". Hel verheugde de prins. d-« staatssecretaris Bakker het tegen deel van die geruchten nog een» duidelijk had geaccentueerd. geleden uw nieuwe fuliriekseoin- jj plex in gebruik is genomen", zo ,*5»; Hgff ^Hj sident Herbert D. Doan in Mi- aK^HB hard ondertekende bericht hield jf jfff Het „doorka helen" van dit telexbe- BlBn* fwfft lÊBB mSUm j53f richt door de prins was het hoogte- hS f^Bl HEI Hl «Rf HD9B punt van deze grootscheepse opening. i IxBa ^Muir RJKAjg» die in een speciaal daarvoor opgè- INE - Wf - bouwde en ingerichte tent werd bijge- f vi— - -sBSBB woond door bijna duizend genodigden. Onder hen bevonden zich o.a. de t - - - i staatssecretaris van economische za ken. drs. J. A. Bakker, die van so ciale zaken en volksgezondheid, dr. J. F. G. M. de Meijer, de leden van Gedeputeerde Staten rar. dr. A. J. J M. Mes, A. J. Kaland en J. van der Bos. de heer Fisher Howe, zaakge lastigde voor de Verenigde Staten van Amerika in Nederland. vrHwel alle Zeeuws-Vlaamse burgemeesters, directieleden en relaties van DOW uit diverse landen en vele andere autori teiten uit binnen- en buitenland. 'rins Bernhard wees er in zyn in het 'ngels gehouden toespraak op (de iieoste sprekers hielden hun speeches n het Engels) dat de situatie van een honderd jaar geleden wel veranderd is. Toen exporteerde Nederland zjjn kapitaal en kennis naar Amerika, ter wijl nu het omgekeerde het geval is. „Tussen het Marshallplan dat ove rigens de economie van Europa na de laatste wereldoorlog weer op gang hielp en nu, ligt een lange en suc cesrijke weg", aldus de prins. Naar zyn mening is er op het ogenblik sprake van een volledige werkgele genheid en een goede betalingsbalans. In de toekomst zullen investeringen nodig zijn in de private en publiek rechterlijke sector. Het nieuwe bedrijf gaf hij de beste wensen mee voor de toekomst. Do heer Zoltan Merszei, vice-presi dent van DOW-Chemical Internatio nal, die in het Zwitserse Zürich ze telt. memoreerde dat zijn eerste taak in Europa is geweest, de DOW-zaken in Nederland op gang te brengen. De nieuwe fabriek in Terneuzen noemde hij het resultaat van dat alles. In de eerste plaats wilde hij zijn grote be wondering uitspreken jegens hen. die (Zie slot pag. 2 kol. 5) Prins Bernhard. die gisteren het complex DOW-fabrieken te Terneu zen officieel opende, landde per helikopter in het Zuidersportpark. Hier ziet men de prins geflankeerd door de waarnemend-commissaris der koningin, tnr. dr. A. J. J. 11 Mes Slinksj en burgemeester H. Rijpstra f<m Ter wen see rechts). (Foto PJZ.C.) De staatssecretaris heeft de gelegen heid te baat genomen enkele mis- verstanden althans zo noemde hij het weg te nemen over de regeringspoli- tiek met betrekking tot buitenlandse - vestigingen. Men herinnert zich wellicht, dat eind april het bericht de ronde deed. dat mi nister Den Uyl de vestiging van Ameri kaanse industrieën in Nederland zou willen afremmen. Dit bericht kwam in ,het nieuws ter gelegenheid van een be zoek aan ons land van een Amerikaanse delegatie uit Michigan. De staatssecre taris kwam er nu op terug: „Wij hebben onze open-deurpol itiek niet veranderd" zei hij met nadruk. Maar het leek ons toch. dat de bewindsman wel sterk de nadruk legde op kwaliteitseisen: hij sprak in dit verband van buitenlandse bijdragen tot „the qualitative improve ment" van onze industrie. En bovendien liet hij duidelijk uitkomen, dat er van voorkeursbehandeling geen sprake kan zijn: het zal namelijk niet altijd mogelijk zijn voor de buitenlandse ondernemer zijn project binnen de door hem voorzie ne tijd uit te voeren in verband met de overspannen arbeids- en bouwmarkt. ..Maar daar heeft zijn Nederlandse collega ook last van. zei de staatssecre taris Dat zou dus wel eens in de prak tijk kunnen betekenen, dat buitenlandse bedrijven op praktische gronden ver plicht zullen zijn een vestiging buiten Nederland te overwegen De woorden van de staatssecretaris komen er in we zen op neer. dat de Nederlandse rege ring de werving van buitenlandse in- I dustrieën heeft stilgezet. We hebben met de indruk, nu we hem hebben ge hoord, dat de misverstanden erg groot zijn geweest. Ramp in Malawi Bij het omslaan en zinken van een ri- vierveerhoot nabij Zomha in Malawi zjjn vermoedelijk ongeveer 150 personen, meest vrouwen en kinderen, om het le ven gekomen. De boot vervoerde ongeveer 200 perso nen. Toen de stalen geleidedraad plotse ling knapte kapseisde het schip en zonk. 1 De passagiers kwamen in het duister in het water terecht waarin zich vele kro kodillen bevonden. Een regeringsfunc tionaris die de plaats des onheils bezocht en vervolgens naar Zomba terugkeerde zei dat de meeste slachtoffers vrouwen en kinderen waren. Hij zei dat 57 per sonen erin slaagden aan land te komen. Zij vertelden afschuwelijke verhalen van vrienden en familieleden die hun dood vonden te midden van de krokodillen in het modderige rivierwater. De functio naris zei dat vele van de opvarenden terugkeerden van een politieke bijeen komst in Fort Johnson die ook werd bij gewoond door premier dr. Hastings Banda. Slechts vjjf lichamen konden on middellijk worden geborgen De premier heeft een onderzoek gelast. Volgens de eerste berichten sloeg het schïo na het knappen van de kabel om omdat het aan één kant te zwaar geladen was. Boliviaanse militairen hebben eisteren liet 25 kilometer van de hoofdstad La Paz gelegen mijnwerkerscentrum MI1- luni bezet. Hieraan ging een schermutse- ling met de stakende mynvverkers voor- i af, van wie er één sneuvelde, terwijl er rijf werden gewond. Het Boliviaanse leger voert thans zuive- j ringsoperaties uit. Hierbij worden de mi- litairen bestookt door stakers, die zich j in de omliggende heuvels hebben ver- scha nst.

Krantenbank Zeeland

Provinciale Zeeuwse Courant | 1965 | | pagina 1