PROVINCIALE ZEEUWSE COURANT KAMER VRAAGT HET KABINET: „WIE ZAL DAT BETALEN?" Onzekerheid over de financiering werpt vele vragen op Overleg in Stichting is opnieuw mislukt Australisch bataljon naar Zuid-Vietnam „Braakmanpolders": hoofdingelanden halen f.S, van voorgesteld geschot MR.GEERTSEMA: „200 MILJ0ER AAN EXTRA UITGAVEN" Marine voegt twee smaldelen samen Werknemers uit looncommissie? Mariniers van j. gaan tot actie over VS. KONINGIN JULIANA 54 JAAR URENLANG DEBAT OVER BEGROTING EN DIJKGESCHOT A. T. Adam benoemd tot griffier-ontvanger Grote sprong 208e jaargang - no. 98 WAARIN OPGENOMEN DE MIDDELBURGSE, VLISSINGSE, GOESE, BRESKENSE COURANT EN VRIJE STEMMEN lie: F. van de Velde, F. B. den real 5B-60, lel. 2355 (b.g.g. red. lel. 2425, ndm. tel. 2094. Adv. eek. 9.75 per kwi franco per pot! /II .g.g. red. 7853, adv. SI min. 1,75). „Brieven Donderdag 29 april 1965 M.W.O. 150 JAAR Pagina 3 Clro 359300 F.Z.C., Tweede-Kamerdebat over de rege ringsverklaring, gelach achter de regeringstafel tijdens de rede van fractievoorzitter Bakker van de C.P.N. V.l.n.r.: de ministers Buur- hoffy Samkalden, Luns, Vondeling, premier Cats en minister Biesheu- (Van onze parlementaire redactie) De fractieleiders, die gistermiddag jn de Tweede Kamer deelna men aan het debat over de dinsdag afgelegde regeringsverklaring, hebben, op een enkele uitzondering na, allen gevraagd hoe de regering aan het geld wil komen, dat zij nodig heeft om haar aan gekondigde plannen te financieren. De liberale fractieleider, mr. W. J. Geertsema, was het er niet mee eens, dat eerst in de komen de troonrede en miljoenennota concreet zal worden aangegeven met welke middelen de hogere uitgaven zullen worden gefinan cierd. Voor 1965 had mr. Geertsema al een 200 miljoen aan extra uitgaven uitgerekend. Mr. H. K. J. Beernink, de fractievoorzitter van de C.-H.U. stelde eveneens de vraag hoe de nieuwe plannen zullen worden gefinancierd, met name in de 5 maanden, die aan de nieuwe miljoenennota vooraf gaan. De begrotingspolitiek van het nieuwe kabinet was hem vol strekt onduidelijk. De heer Koekoek (b.p.) merkte op, dat de re gering meer geld wil uitgeven, maar niet zegt waar het vandaan moet komen. Ook. de K.V.P.-fractieleider, drs. W. K. N. Schmelzer vroeg hoe de regering denkt dc middelen te verkrijgen ter financiering van haar plannen voor 1965. Over 1966 wilde hij zich van een oordeel onthouden. Mr. Geertsema betoogde, dat de inhoud van de regeringsverkla ring zijn aanvankelijk vermoeden, dat de P.v.d.A. veel van haar ver langens zou hebben prijsgegeven, niet heeft bevestigd. Het was hem nu bijzonder duidelijk geworden, dat de lijn van het beleid van het kabinet-Marijnen, dat volgens een uitspraak van K.V.P.-voorzitter Aalberse moest worden voortge zet, fors in socialistische richting was omgebogen. Aanhakend op wat in de regeringsverklaring wordt gezegd over de democratie vroeg mr. Beernink op zijn beurt of de minister-president het in overeenstemming vond met de de mocratie om twee partijen (p.v. d.a. en a.r.p.), die bij de verkie zingen van 1963 hebben verloren, in het nieuwe kabinet zulke voor aanstaande posities te geven. Drs. Schmelzer wilde niet verhelen, wat ook geen geheim Is, dat hjj in 1963 de combinatie van het kabinet-Marijnen de beste vond. Maar de K.V.P.-fraotlevoor- zitter voegde hieraan toe. dat. de verkie zingsuitslag van 1963 een andere. com binatie niet uitsloot, mits er een vol doende meerderheid voor het regerings- [frügram gevonden zou worden. Nu de andspolitiek allereerst de oplossing vraagt van het radio- en tv-boleid, ging het er om een nieuwe combinatie te vin den, waarbij dit mogelijk zou zijn. De vraag of een tussentijds optreden van de P.v.d.A. in strijd is met de uitslag van de verkiezingen, moest de heer Schmelzer dan ook ontkennend beant woorden. Voor de V.V.D.-fractievoorzitter, mr. Geertsema, was het volkomen duidelijk, dat de P.v.d.A. bij de zetelverdeling in het nieuwe kabinet aan het langste eind heeft getrokken. Voor het eerst na de oorlog worden de twee sleuteldeparte- mentén in de sociaal-economische sec tor door twee ministers van dezelfde po litieke richting bezet. Hij vond het ver bijsterend, dat de A.R.P. en de K.V.P. niet in staat zijn geweest een bewinds man te leveren voor financiën, een de- Sartement, waarvan dr. Vondeling dui- elijk heeft verklaard, het voor de P.v.d.A, niet te begeren. Het was voor mr. Geertsema een bewijs hoe weinig men in de K.V.P. en de A.R.P. voelt voor de door de fracties aanvaarde om buiging in het beleid. Drs. Schmelzer betoogde, dat het uit eindelijke resultaat van de zetelverde ling in de K.V.P.-fractie tot bezwaren haa geleid. Het ware hem liever ge weest, dat in de financieel-economische driehoek een van de partners een zetel had bezet. Daartegenover achtte drs. Schmelzer het van belang, dat de con tinuïteit is bereikt doordat geestverwan ten op hun posten konden blijven zitten, Beleid De vraag of het hier gekomen is tot een forse ombuiging van het rege ringsbeleid, wilde drs. Schmelzer naar hij zei gedifferentieerd en ge nuanceerd beantwoorden. Op eer aantal hoofdlijnen zal het beleid worden doorgetrokken. Beleidson derdelen, die bij het kabinet-Marij nen in studie waren, zullen nu eerder uit de verf komen, zoals de vraag stukken, die te maken hebben met budgettaire knelpunten, met name het onderwijs en de financiering van de gemeenten. Tengevolge van de in het najaar var 1964 ingevoerde rationalisatie van di verse brevet- en vak-opleidingen, waar door de behoefte aan een afzonderlijk opleidingssmaldeel niet meer bestaat, alsmede, omdat de samenvoeging van schepen en vliegtuigen van twee smal delen in een smaldeel de oefenmogelijk heden vergroot, heeft de marineleiding besloten de beide smaldelen, bekend on der de namen „smaldeel I" en „smal deel V", tot één smaldeel te formeren. Dit smaldeel, dat in het algemeen zal bestaan uit het vliegkampschip met de aan boord ingescheepte vliegtuig squadrons, een kruiser, een aantal ja gers en fregatten alsmede uit onderzee boten, zal de naam voeren van (het vroegere) smaldeel V. Het zal onder commando staan van de huidige com mandant van smaldeel V, commandeur jhr. W. C. M. de Jonge van Ellemeet, lie met ingang van 1 mei a.s. bevorderd s tot Schout-bij-nacht. De samenvoeging van de beide smalde len zal op 3 mei a.s. geschieden. Op die datum wordt het huidige opleidings smaldeel I opgeheven. Nieuwe elementen in het beleid zijn de dat men zich niet moet voorstellen, dat de K.V.P. hier grote moeite mee heeft. Wat de gronapolitiek betreft zei drs. Schmelzer, dat het hem deugd had gedaan, dat dit probleem ter hand is ge nomen. Hij wees erop, dat over dit pro bleem door een commissie van partij en fractie is gestudeerd. Blij was drs, Schmelzer, dat het kabinet niet gekozen had voor een prijsbeheersing van onroe rend goed. Het marktmechanisme wordt gerespecteerd, maar de overheidspositie in deze markt wordt versterkt. In de vierde plaats constateerde drs. Schmelzer accentverschillen bij het energiebeleid. Hierbij wordt de finan ciële en onderhandelingspositie van de staat versterkt. De K.V.P. kan dit aan vaarden in de veronderstelling, dat de nister Vondeling in het verleden over minister Luns heeft gezegd. Ook dacht mr. Geertsema aan minister De Jong van defensie, die plaats neemt in een kabinet met enkele leden, die hem nog in december 1963 zijn salaris wensten te ontnemen. Verder dacht de liberale fractievoorzitter aan minister Veldkamp. Het was voor hem een raad sel hoe minister Veldkamp, die in verleden bepaald zijn opvatting over het radio- en tv-beleid niet geheim heeft ge houden, zonder blikken of blozen deel kon uitmaken van een kabinet, dat met een omroep-plan komt, dat toch wel mijlenver verwijderd ls van datgene, wat hij altijd heeft voorgestaan. Twijfels De personele bezetting van het kabinet werd door de fractieleiders ook onder de loep genomen. Mr. Geertsema twij felde aan de goede onderlinge betrek kingen van de leden van het nieuwe ka- Op hel puntje Ten slotte noemde de V.V.D.-frac tievoorzitter nog minister Bot, die door de heer Vondeling volstrekt on bekwaam werd geacht om het de partement van o„ k. cn w. te behe ren, maar die desalniettemin om po litieke' redenen in het kabinet moest worden gehandhaafd. Mr. Geertsema vond het vernederend voor minister Bot om „op het puntje van de stoel van minister Luns te mogen zitten". Hij hoopte echter, dat dit het Neder- (Zie slot pag. 7 kol. 3) Uitkering ineens - ongeorganiseerden De Stichting van de Arbeid is gis teren niet tot overeenstemming kunnen komen over een aantal ge schilpunten die het loonbeleid ra ken. Het overleg met betrekking tot de uitkering ineens, de c.a.o. Balamundi en de kwestie van ge- organiseerden en ongeorganiseer den werd na afloop van de ver gadering „mislukt" genoemd. Kernpunt der moeilijkheden is geweest de ter goedkeuring voorgelegde c.a.o. voor het bedrijf Balamundi te Huizen. De werknemers in de stichting wilden deze c.a.o. op zich beoordelen want ver der gaat huns inziens de bevoegdheid van de stichting niet. De werkgevers in de stichting willen behalve over deze c.a.o. ook kennis nemen van een daar naast gesloten overeenkomst tussen par tijen. Men kwam over dit punt in de ver gadering niet tot overeenstemming. Er dreigde, aldus werknemersvoorzitter drs. Roemers, toen een stemming over dit punt. Aangezien de uitslag van die stemming een staken van de stemmen zou betekenen (negen tegen negen) heb ben de werknemers schorsing gevraagd van de behandeling van dit punt. Men zal zich nu elk in eigen lering in de ko mende weken over de zaak beraden Uitkering De werknemersafgevaardigden in het bestuur der stichting hebben vervol gens het punt van een uitkering-in eens ter sprake gebracht. Zij hebben daarbij herinnerd aan hetgeen in het centraal economisch plan is meege deeld en gewezen op de uiteenzet ting van dr. Holtrop president van de Nederlandse Bank in het jaarverslag over 1964 van die bank. De werkgevers hebben vastgehouden aan hun standpunt eerst het half jaarlijkse economische rapport van de S.E.R. te willen afwachten. Zij hebben toegezegd constructief mede te zullen werken aan het bezien van de mogelijkheden. Volgens Amerikaans persbureau: OvBrhcidsillflütiP EM: Australische gevechtseenheden, mogelijk ter sterkte van een ba taljon, zullen binnenkort naar Vietnam vertrekken voor de strijd tegen de Vietcong. Dit is volgens United Press door volledig be trouwbare zegslieden in Canberra meegedeeld. Vlgoens de zegslieden zal de Australische regering van daag bekendmaken dat zij troepen naar Vietnam zal zenden. Inschakeling van de Australiërs zou de eerste inmenging in de strijd van niet- Amerikaanse geyechtseenheden beteke nen. De Australische regering zou de beslis sing hebben genomen na de toestand in Vietnam als „kritiek" te hebben beoor deeld. Volgens zegslieden staat het Australische besluit niet in verband met het onlangs afgelegde bezoek aan Australië van Henry Cabot Lodge, of met een Amerikaans verzoek om mili taire hulp. In Vietnam vertoeven reeds 80 Austra lische militaire adviseurs en eenzelfde aantal „Caribou" transportvliegtuigen van de Australische luchtmacht. Eerder dit jaar heeft Zuid-Kprea 3000 man troepen naar Vietnam gezonden, die echter niet aan de gevechten deelnemen. De Phi lippijnen hebben enkele medische ploegen in Vietnam gestationeerd. Er zijn in totaal 32.000 Amerikaanse mili tairen in het land. r ls aanleiding oen enkel punt uit de iringsverklarlng vsn hol kabinet Cal» en uit het jaarverslag J9M van de Nederlandsche Bank tegen elkaar af te Ie opmerking voorafgaan, dat beide stukken in opti mistische toon zijn gesteld en getuigen van een gezond vertrouwen In de voort schrijdende opbouw van de Nederlandse welvarirt. Zonder direct te vervallen in hot uiten Ivan ernstige waarschuwingen stelt de dat vijf bataljons geregelde Noord-1 president van de Nederlandsche Bank Vietnamese troepen in Zuid-Vietnam echter wel in zijn jaarverslag, dat de huidige hoogconjunctuur niet onbeperkt kan voortduren. Hij voorziet een mo- gelijk einde van de In flatieperiode. een ze- kere ontspanning op de arbeidsmarkt bin nen de E.E.G.. en een Iminder gunstige economische verhou ding tot de Verenigde Staten. opereren. Amerikaanse functionarissen weiger den commentaar. Naar verluidt zou den de Amerikanen desbetreffende rapporten van de Zuidvietnamese in lichtingendienst bestuderen. Enkele dagen geleden werd de aan wezigheid van één Noordvietnamees bataljon in het zuiden bevestigd. fcahtlijH Mariniers in actie De commandant van de Amerikaanse mariniers, generaal Wallace Green jr, heeft gisteren op een persconferentie te Da Nang aangekondigd, dat de bijna 10.000 Amerikaanse mariniers die in het noorden van Zuidvietnam zijn gele gerd, daadwerkelijk de Vietcong zullen gaan bestrijden en zich niet slechts zul len beperken tot het verrichten van be wakingsdiensten rond de belangrijkste bases. „Ik ben er meer dan ooit van overtuigd dat wij dit karwei aankunnen", zei Greene nadat hij een rondreis langs alle marinierseeDheden in Vietnam had gemaakt. „Het enige wat ik mijn mensen opdraag is de Vietcong te vinden en hen te do den. Wij hebben er gisteren één te pak ken gehad en er zullen er meer volgen", betoogde de generaal. Gisteren zijn de Amerikaanse mariniers ten westen van Da Nang hun eerste grote offensief tegen de communistische guerrilla's begonnen die de strategische vliegbasis hier bedreigen. Waarschuwing Het Russische partijblad „Prawda" heeft de Verenigde Staten gisteren gewaar schuwd dat ieder gebruik van kernwa pens in Vietnam gelijksoortige repres- sailles zal uitlokken. Het blad betoogt dat de Verenigde Staten „andermaal een actie voert om het Amerikaanse volk psychologisch te indoctrineren en het voor te bereiden op een verder „eskale- ren" van de oorlog." Er is voorts gesproken over de c.a.o. voor de A.K.U., die is goedgekeurd door het bestuur der Stichting van de Arbeid. De c.a.o. Philips met een looptijd van drie jaar is eveneens in bespreking ge weest. Algemeen was er overeenstem ming dat het contract in deze vorm niet in overeenstemming is met het loonak- koord. Men wilde het van werknemerszijde niet afwijzen maai- vond de duur van drie jaar, gezien het loonakkoord, een moei lijkheid. Besloten is dat over deze c.a.o. een gesprek met de minister van so- (Zie slot pag. 7 kol. 2) toenemende druk van i concurrentie op de wereldmarkt omdat de Amerikanen hun prijzen laag wisten te houden, vermindering van de Ame rikaanse kapitaalexport naar <le E.E.G.- landen en wellicht het ontstaan van een zekere dollarschaarste op de Euro- markt. Hij hoopt, dat men bij het wegvallen van de inflatie binnen de E EG. niet zou komen tot een te grote deflatie werk loosheid, verminderde bedrijfsactiviteit enz.). Zou nu de overheid in Nederland han delen zoals de president van de Ke- derlandsche Bank blijkbaar verwacht, dan zou die overheid bij het samenstel len van de rijksbegroting .niet meer mo gen speculeren op een (krachtig) voort duren van de hoogconjunctuur en dan zou die overheid moeten meewerken aan al die maatregelen welke een einde moe ten maken aan de inflatie. Dat laatste nu, doet mr. Cals bepaald niet. Hij zegt in zijn regeringsverklaring wel, dat de overheidsbestedingen niet sneller moeten groeien dan het nationa le inkomen, maar direct daarop consta teert hij dat er-enkele knelpunten zijn' en dat die „overbesteding" dan toch maar voor enkele jaren a/mvaard moet worden. De overheid kan niet wachten met vele urgente voorzieningen, zij moet daarvoor geld hebben, ook al komt dat er op een principieel onjuiste wijze. Wij mogen wel stellen, dat de rege ring hierbij met groot optimisme speculeert op het voortduren van de hoogconjuctuur en dat zij het risico loopt van een toenemende inflatie. Wat dat laatste betreft wordt de centra le oyerheid helaas ook nog op hardnek kige wijze gesecondeerd door de lager® overheid (gemeenten,"provincies enz.). In zijn jaarverslag 1964 wijst de presi dent van de Nederlandsche Bank er op. dat de gemeenten enz. in 1964 evenals in de voorgaande jaren het investeringsni veau sterk overschreden hebben. Ook. voor 1965 hebben deze lagere overheden nog ruimte voor inflatoire financiering en ongetwijfeld gaan zij daar zoveel mo gelijk mee door. De regering houdt daar wel enig toezicht op, maar toch niet zo veel, dat deze bron van inflatie gestopt zou worden. Resumerende mag zelfs gezegd worden, dat de hoofdbron van de nog aanwezige inflatie ligt bij de centrale en de lokale overheden Nu kan men inderdaad stellen ge lijk minister Cals reeds voor de centrale overheid deed dat de ge meenten en de provincies voor knelpun ten zitten. Zij moeten in het belang van de gemeenschap steeds meer en steeds kostbaarder werken en voorzieningen entameren. Zouden, zij die werken niet uitvoeren, dan zou dat uiteindelijk toch uitdraaien op groot nadeel voor de gemeenschap. Op grond daarvan zou men het dan maar aan de gemeenten (en aan de centrale overheid) moeten vergeven, dat zij ge durende enige jaren nog Lnflatiebevorde- raars willen blijven. Dat klinkt allemaal heel redelijk en het gevaar is ogenschijnlijk niet zo groot, omdat het voldoende onderkend wordt. Maar de centrale en lokale overheden nemen financieel-economisch gespro ken teveel hooi op hun vork cn wij blijven dat een gevaarlijke financiële po litiek vinden, die alleen maar op heel korte termijn bedreven mag worden. Het zou ons niet verbazen als de presi dent van de Nederlandsche Bank in zijn volgend jaarverslag daarvoor de aan dacht van de overheid zou vragen. Deze foto van B.M. de Koningin werd door Max Koot gemaakt ter gelegenheid van de verjaardag van de vorstin a.s. vrijdag. De behandeling van de eerste begroting en de vaststelling van het geschot voor het kort geleden opgerichte waterschap „De Verenigde Braakmanpol- clers" hebben woensdag in res taurant „Au Port" te Philippine aanleiding gegeven tot urenlan ge debatten. Discussies, die bo vendien wel erg eenzijdig wer den omdat vanuit de algemene vergadering vrijwel uitsluitend het woord werd gevoerd door hoofdingeland ir. W. Westhof, die daarin zitting heeft namens de dienst der domeinen. Uren lang heeft deze vertegenwoor diger in het nieuwe waterschap gedebatteerd met dijkgraaf H. P. Wolfert, waarnemend grif fier-ontvanger P. D. de Zeeuw en het hoofd van de technische dienst, de heer A. de Ruijter. Met name gingen deze debatten over de begroting, de toelich ting daarop en het voorgestelde geschot van f 56.per hectare. Zijn voornaamste bezwaar was dat het geschot voor de meeste ingelanden een verzwaring van lasten gaat betekenen van ruim 100 pet. van hetgeen zij voor heen moesten opbrengen. Voorts liad hjj grote bezwaren tegen het feit dat de slechtst verzorgde polders nu aangepakt zullen wornen met gelden van hen die voorheen wel voldoende aandacht schonken aan hun gebied. Ondanks de waar schuwingen van het dagelijks bestuur dat zulks het verzorgïngspeil zou gaan aantasten, lanceerde ir. West hof het voorstel om het geschot te verlagen tot f 50.per hectare, het geen met 15 stemmen vóór en 10 tegen werd aangenomen. De heer A. T. Adam uit W'estdorpc, die als num mer 2 was geplaatst op de voordracht voor griffier-ontvanger van het nieu we waterschap, werd door de alge mene vergadering benoemd met 13 stemmen, terwijl nummer 1, de heer P. J. I. Verhage uit Cadzand 11 stem men verwierf. Een van de aanwezi gen stemde blanco. De heer Westhof noemde het voorge stelde geschot van f 56.gezien het feit dat vooralsnog geen nieuwe werken zullen worden uitgevoerd en de eer3te begroting dus uitgaat van handhaving van het oude verzor- gingspeil een onoverbrugbare sprong, waardoor de meeste ingelan den hun lasten zullen zien verdub beld". Als wij dan gaan beginnen met het uitvoeren van kapitaalswer- ken stijgt dat dijkgeschot binnen kor te tijd misschien wel tot f 80.of f 90.per hectare", dacht ir. West hof. Dit was het begin van een bijna eindeloos debat, waarbij de be palingen inzake de spreekbeurten uit het kort tevoren goedgekeurde reg lement van orde, volkomen werden genegeerd. Ir, Westhof zei over de begroting onder meer dat naar zijn mening de kosten voor de dijkgraaf en de ont vanger-griffier nu al hoger liggen dan in de 42 voormalige polders. Het bedrag van f 250.000 dat op deze eerste begroting was uitgetrokken voor onderhoudswerken, "wilde hij maar liefst halveren. Het schonen van sloten kan naar zijn mening nu ook nog wel een paar jaar wachten. „Als die f 30.meer geschot per hectare alleen maar is bestemd voor de bouw van een waterschapshuis en de betaling van dijkgraaf en grif fier, dan gaan wij er met dit ge concentreerde waterschap niet veel op vooruit", aldus de heer Westhof. Voor wat betreft de salarissen wees dijkgraaf Wolfert er op, dat in de eerste begroting nog overbruggings- gelden zijn opgenomen voor de voor- (Zie slot pag. 2 kol. 6)

Krantenbank Zeeland

Provinciale Zeeuwse Courant | 1965 | | pagina 1