PROVINCIALE ZEEUWSE COURANT
KAMER VRAAGT HET KABINET: „WIE ZAL
DAT BETALEN?"
Onzekerheid over de
financiering werpt
vele vragen op
Overleg in Stichting
is opnieuw mislukt
Australisch bataljon
naar Zuid-Vietnam
„Braakmanpolders": hoofdingelanden halen f.S,
van voorgesteld geschot
MR.GEERTSEMA: „200 MILJ0ER AAN EXTRA UITGAVEN"
Marine voegt twee
smaldelen samen
Werknemers uit
looncommissie?
Mariniers van
j. gaan tot
actie over
VS.
KONINGIN JULIANA 54 JAAR
URENLANG DEBAT OVER BEGROTING EN DIJKGESCHOT
A. T. Adam
benoemd tot
griffier-ontvanger
Grote sprong
208e jaargang - no. 98
WAARIN OPGENOMEN DE MIDDELBURGSE, VLISSINGSE, GOESE, BRESKENSE COURANT EN VRIJE STEMMEN
lie: F. van de Velde, F. B. den
real 5B-60, lel. 2355 (b.g.g. red.
lel. 2425, ndm. tel. 2094. Adv.
eek. 9.75 per kwi
franco per pot! /II
.g.g. red. 7853, adv. SI
min. 1,75). „Brieven
Donderdag 29 april 1965
M.W.O.
150 JAAR
Pagina 3
Clro 359300 F.Z.C.,
Tweede-Kamerdebat over de rege
ringsverklaring, gelach achter de
regeringstafel tijdens de rede van
fractievoorzitter Bakker van de
C.P.N. V.l.n.r.: de ministers Buur-
hoffy Samkalden, Luns, Vondeling,
premier Cats en minister Biesheu-
(Van onze parlementaire redactie)
De fractieleiders, die gistermiddag jn de Tweede Kamer deelna
men aan het debat over de dinsdag afgelegde regeringsverklaring,
hebben, op een enkele uitzondering na, allen gevraagd hoe de
regering aan het geld wil komen, dat zij nodig heeft om haar aan
gekondigde plannen te financieren. De liberale fractieleider, mr.
W. J. Geertsema, was het er niet mee eens, dat eerst in de komen
de troonrede en miljoenennota concreet zal worden aangegeven
met welke middelen de hogere uitgaven zullen worden gefinan
cierd. Voor 1965 had mr. Geertsema al een 200 miljoen aan
extra uitgaven uitgerekend.
Mr. H. K. J. Beernink, de fractievoorzitter van de C.-H.U. stelde
eveneens de vraag hoe de nieuwe plannen zullen worden gefinancierd,
met name in de 5 maanden, die aan de nieuwe miljoenennota vooraf
gaan. De begrotingspolitiek van het nieuwe kabinet was hem vol
strekt onduidelijk. De heer Koekoek (b.p.) merkte op, dat de re
gering meer geld wil uitgeven, maar niet zegt waar het vandaan moet
komen. Ook. de K.V.P.-fractieleider, drs. W. K. N. Schmelzer vroeg
hoe de regering denkt dc middelen te verkrijgen ter financiering van
haar plannen voor 1965. Over 1966 wilde hij zich van een oordeel
onthouden.
Mr. Geertsema betoogde, dat de
inhoud van de regeringsverkla
ring zijn aanvankelijk vermoeden,
dat de P.v.d.A. veel van haar ver
langens zou hebben prijsgegeven,
niet heeft bevestigd. Het was hem
nu bijzonder duidelijk geworden,
dat de lijn van het beleid van het
kabinet-Marijnen, dat volgens een
uitspraak van K.V.P.-voorzitter
Aalberse moest worden voortge
zet, fors in socialistische richting
was omgebogen. Aanhakend op
wat in de regeringsverklaring
wordt gezegd over de democratie
vroeg mr. Beernink op zijn beurt
of de minister-president het in
overeenstemming vond met de de
mocratie om twee partijen (p.v.
d.a. en a.r.p.), die bij de verkie
zingen van 1963 hebben verloren,
in het nieuwe kabinet zulke voor
aanstaande posities te geven.
Drs. Schmelzer wilde niet verhelen, wat
ook geen geheim Is, dat hjj in 1963 de
combinatie van het kabinet-Marijnen de
beste vond. Maar de K.V.P.-fraotlevoor-
zitter voegde hieraan toe. dat. de verkie
zingsuitslag van 1963 een andere. com
binatie niet uitsloot, mits er een vol
doende meerderheid voor het regerings-
[frügram gevonden zou worden. Nu de
andspolitiek allereerst de oplossing
vraagt van het radio- en tv-boleid, ging
het er om een nieuwe combinatie te vin
den, waarbij dit mogelijk zou zijn. De
vraag of een tussentijds optreden van
de P.v.d.A. in strijd is met de uitslag
van de verkiezingen, moest de heer
Schmelzer dan ook ontkennend beant
woorden.
Voor de V.V.D.-fractievoorzitter, mr.
Geertsema, was het volkomen duidelijk,
dat de P.v.d.A. bij de zetelverdeling in
het nieuwe kabinet aan het langste eind
heeft getrokken. Voor het eerst na de
oorlog worden de twee sleuteldeparte-
mentén in de sociaal-economische sec
tor door twee ministers van dezelfde po
litieke richting bezet. Hij vond het ver
bijsterend, dat de A.R.P. en de K.V.P.
niet in staat zijn geweest een bewinds
man te leveren voor financiën, een de-
Sartement, waarvan dr. Vondeling dui-
elijk heeft verklaard, het voor de
P.v.d.A, niet te begeren. Het was voor
mr. Geertsema een bewijs hoe weinig
men in de K.V.P. en de A.R.P. voelt
voor de door de fracties aanvaarde om
buiging in het beleid.
Drs. Schmelzer betoogde, dat het uit
eindelijke resultaat van de zetelverde
ling in de K.V.P.-fractie tot bezwaren
haa geleid. Het ware hem liever ge
weest, dat in de financieel-economische
driehoek een van de partners een zetel
had bezet. Daartegenover achtte drs.
Schmelzer het van belang, dat de con
tinuïteit is bereikt doordat geestverwan
ten op hun posten konden blijven zitten,
Beleid
De vraag of het hier gekomen is tot
een forse ombuiging van het rege
ringsbeleid, wilde drs. Schmelzer
naar hij zei gedifferentieerd en ge
nuanceerd beantwoorden. Op eer
aantal hoofdlijnen zal het beleid
worden doorgetrokken. Beleidson
derdelen, die bij het kabinet-Marij
nen in studie waren, zullen nu eerder
uit de verf komen, zoals de vraag
stukken, die te maken hebben met
budgettaire knelpunten, met name
het onderwijs en de financiering
van de gemeenten.
Tengevolge van de in het najaar var
1964 ingevoerde rationalisatie van di
verse brevet- en vak-opleidingen, waar
door de behoefte aan een afzonderlijk
opleidingssmaldeel niet meer bestaat,
alsmede, omdat de samenvoeging van
schepen en vliegtuigen van twee smal
delen in een smaldeel de oefenmogelijk
heden vergroot, heeft de marineleiding
besloten de beide smaldelen, bekend on
der de namen „smaldeel I" en „smal
deel V", tot één smaldeel te formeren.
Dit smaldeel, dat in het algemeen zal
bestaan uit het vliegkampschip met de
aan boord ingescheepte vliegtuig
squadrons, een kruiser, een aantal ja
gers en fregatten alsmede uit onderzee
boten, zal de naam voeren van (het
vroegere) smaldeel V. Het zal onder
commando staan van de huidige com
mandant van smaldeel V, commandeur
jhr. W. C. M. de Jonge van Ellemeet,
lie met ingang van 1 mei a.s. bevorderd
s tot Schout-bij-nacht.
De samenvoeging van de beide smalde
len zal op 3 mei a.s. geschieden. Op die
datum wordt het huidige opleidings
smaldeel I opgeheven.
Nieuwe elementen in het beleid zijn de
dat men zich niet moet voorstellen,
dat de K.V.P. hier grote moeite mee
heeft. Wat de gronapolitiek betreft zei
drs. Schmelzer, dat het hem deugd had
gedaan, dat dit probleem ter hand is ge
nomen. Hij wees erop, dat over dit pro
bleem door een commissie van partij en
fractie is gestudeerd. Blij was drs,
Schmelzer, dat het kabinet niet gekozen
had voor een prijsbeheersing van onroe
rend goed. Het marktmechanisme wordt
gerespecteerd, maar de overheidspositie
in deze markt wordt versterkt.
In de vierde plaats constateerde drs.
Schmelzer accentverschillen bij het
energiebeleid. Hierbij wordt de finan
ciële en onderhandelingspositie van de
staat versterkt. De K.V.P. kan dit aan
vaarden in de veronderstelling, dat de
nister Vondeling in het verleden over
minister Luns heeft gezegd.
Ook dacht mr. Geertsema aan minister
De Jong van defensie, die plaats neemt
in een kabinet met enkele leden, die
hem nog in december 1963 zijn salaris
wensten te ontnemen. Verder dacht de
liberale fractievoorzitter aan minister
Veldkamp. Het was voor hem een raad
sel hoe minister Veldkamp, die in
verleden bepaald zijn opvatting over het
radio- en tv-beleid niet geheim heeft ge
houden, zonder blikken of blozen deel
kon uitmaken van een kabinet, dat met
een omroep-plan komt, dat toch wel
mijlenver verwijderd ls van datgene,
wat hij altijd heeft voorgestaan.
Twijfels
De personele bezetting van het kabinet
werd door de fractieleiders ook onder
de loep genomen. Mr. Geertsema twij
felde aan de goede onderlinge betrek
kingen van de leden van het nieuwe ka-
Op hel puntje
Ten slotte noemde de V.V.D.-frac
tievoorzitter nog minister Bot, die
door de heer Vondeling volstrekt on
bekwaam werd geacht om het de
partement van o„ k. cn w. te behe
ren, maar die desalniettemin om po
litieke' redenen in het kabinet moest
worden gehandhaafd. Mr. Geertsema
vond het vernederend voor minister
Bot om „op het puntje van de stoel
van minister Luns te mogen zitten".
Hij hoopte echter, dat dit het Neder-
(Zie slot pag. 7 kol. 3)
Uitkering ineens - ongeorganiseerden
De Stichting van de Arbeid is gis
teren niet tot overeenstemming
kunnen komen over een aantal ge
schilpunten die het loonbeleid ra
ken. Het overleg met betrekking
tot de uitkering ineens, de c.a.o.
Balamundi en de kwestie van ge-
organiseerden en ongeorganiseer
den werd na afloop van de ver
gadering „mislukt" genoemd.
Kernpunt der moeilijkheden is geweest
de ter goedkeuring voorgelegde c.a.o.
voor het bedrijf Balamundi te Huizen.
De werknemers in de stichting wilden
deze c.a.o. op zich beoordelen want ver
der gaat huns inziens de bevoegdheid
van de stichting niet. De werkgevers in
de stichting willen behalve over deze
c.a.o. ook kennis nemen van een daar
naast gesloten overeenkomst tussen par
tijen.
Men kwam over dit punt in de ver
gadering niet tot overeenstemming. Er
dreigde, aldus werknemersvoorzitter
drs. Roemers, toen een stemming over
dit punt. Aangezien de uitslag van die
stemming een staken van de stemmen
zou betekenen (negen tegen negen) heb
ben de werknemers schorsing gevraagd
van de behandeling van dit punt. Men
zal zich nu elk in eigen lering in de ko
mende weken over de zaak beraden
Uitkering
De werknemersafgevaardigden in het
bestuur der stichting hebben vervol
gens het punt van een uitkering-in
eens ter sprake gebracht. Zij hebben
daarbij herinnerd aan hetgeen in het
centraal economisch plan is meege
deeld en gewezen op de uiteenzet
ting van dr. Holtrop president van de
Nederlandse Bank in het jaarverslag
over 1964 van die bank.
De werkgevers hebben vastgehouden
aan hun standpunt eerst het half
jaarlijkse economische rapport van
de S.E.R. te willen afwachten. Zij
hebben toegezegd constructief mede
te zullen werken aan het bezien van
de mogelijkheden.
Volgens Amerikaans persbureau: OvBrhcidsillflütiP
EM:
Australische gevechtseenheden,
mogelijk ter sterkte van een ba
taljon, zullen binnenkort naar
Vietnam vertrekken voor de strijd
tegen de Vietcong. Dit is volgens
United Press door volledig be
trouwbare zegslieden in Canberra
meegedeeld. Vlgoens de zegslieden
zal de Australische regering van
daag bekendmaken dat zij troepen
naar Vietnam zal zenden.
Inschakeling van de Australiërs zou de
eerste inmenging in de strijd van niet-
Amerikaanse geyechtseenheden beteke
nen.
De Australische regering zou de beslis
sing hebben genomen na de toestand in
Vietnam als „kritiek" te hebben beoor
deeld. Volgens zegslieden staat het
Australische besluit niet in verband met
het onlangs afgelegde bezoek aan
Australië van Henry Cabot Lodge, of
met een Amerikaans verzoek om mili
taire hulp.
In Vietnam vertoeven reeds 80 Austra
lische militaire adviseurs en eenzelfde
aantal „Caribou" transportvliegtuigen
van de Australische luchtmacht.
Eerder dit jaar heeft Zuid-Kprea 3000
man troepen naar Vietnam gezonden, die
echter niet aan de gevechten deelnemen.
De Phi lippijnen hebben enkele medische
ploegen in Vietnam gestationeerd. Er
zijn in totaal 32.000 Amerikaanse mili
tairen in het land.
r ls aanleiding oen enkel punt uit de
iringsverklarlng vsn hol kabinet
Cal» en uit het jaarverslag J9M van de
Nederlandsche Bank tegen elkaar af te
Ie opmerking
voorafgaan, dat beide stukken in opti
mistische toon zijn gesteld en getuigen
van een gezond vertrouwen In de voort
schrijdende opbouw van de Nederlandse
welvarirt.
Zonder direct te vervallen in hot uiten
Ivan ernstige waarschuwingen stelt de
dat vijf bataljons geregelde Noord-1 president van de Nederlandsche Bank
Vietnamese troepen in Zuid-Vietnam echter wel in zijn jaarverslag, dat de
huidige hoogconjunctuur niet onbeperkt
kan voortduren.
Hij voorziet een mo-
gelijk einde van de In
flatieperiode. een ze-
kere ontspanning op
de arbeidsmarkt bin
nen de E.E.G.. en een
Iminder gunstige economische verhou
ding tot de Verenigde Staten.
opereren.
Amerikaanse functionarissen weiger
den commentaar. Naar verluidt zou
den de Amerikanen desbetreffende
rapporten van de Zuidvietnamese in
lichtingendienst bestuderen.
Enkele dagen geleden werd de aan
wezigheid van één Noordvietnamees
bataljon in het zuiden bevestigd.
fcahtlijH
Mariniers in actie
De commandant van de Amerikaanse
mariniers, generaal Wallace Green jr,
heeft gisteren op een persconferentie te
Da Nang aangekondigd, dat de bijna
10.000 Amerikaanse mariniers die in
het noorden van Zuidvietnam zijn gele
gerd, daadwerkelijk de Vietcong zullen
gaan bestrijden en zich niet slechts zul
len beperken tot het verrichten van be
wakingsdiensten rond de belangrijkste
bases.
„Ik ben er meer dan ooit van overtuigd
dat wij dit karwei aankunnen", zei
Greene nadat hij een rondreis langs
alle marinierseeDheden in Vietnam had
gemaakt.
„Het enige wat ik mijn mensen opdraag
is de Vietcong te vinden en hen te do
den. Wij hebben er gisteren één te pak
ken gehad en er zullen er meer volgen",
betoogde de generaal.
Gisteren zijn de Amerikaanse mariniers
ten westen van Da Nang hun eerste
grote offensief tegen de communistische
guerrilla's begonnen die de strategische
vliegbasis hier bedreigen.
Waarschuwing
Het Russische partijblad „Prawda" heeft
de Verenigde Staten gisteren gewaar
schuwd dat ieder gebruik van kernwa
pens in Vietnam gelijksoortige repres-
sailles zal uitlokken. Het blad betoogt
dat de Verenigde Staten „andermaal een
actie voert om het Amerikaanse volk
psychologisch te indoctrineren en het
voor te bereiden op een verder „eskale-
ren" van de oorlog."
Er is voorts gesproken over de c.a.o.
voor de A.K.U., die is goedgekeurd door
het bestuur der Stichting van de Arbeid.
De c.a.o. Philips met een looptijd van
drie jaar is eveneens in bespreking ge
weest. Algemeen was er overeenstem
ming dat het contract in deze vorm niet
in overeenstemming is met het loonak-
koord.
Men wilde het van werknemerszijde niet
afwijzen maai- vond de duur van drie
jaar, gezien het loonakkoord, een moei
lijkheid. Besloten is dat over deze c.a.o.
een gesprek met de minister van so-
(Zie slot pag. 7 kol. 2)
toenemende druk van i
concurrentie op de wereldmarkt omdat
de Amerikanen hun prijzen laag wisten
te houden, vermindering van de Ame
rikaanse kapitaalexport naar <le E.E.G.-
landen en wellicht het ontstaan van een
zekere dollarschaarste op de Euro-
markt.
Hij hoopt, dat men bij het wegvallen van
de inflatie binnen de E EG. niet zou
komen tot een te grote deflatie werk
loosheid, verminderde bedrijfsactiviteit
enz.).
Zou nu de overheid in Nederland han
delen zoals de president van de Ke-
derlandsche Bank blijkbaar verwacht,
dan zou die overheid bij het samenstel
len van de rijksbegroting .niet meer mo
gen speculeren op een (krachtig) voort
duren van de hoogconjunctuur en dan
zou die overheid moeten meewerken aan
al die maatregelen welke een einde moe
ten maken aan de inflatie.
Dat laatste nu, doet mr. Cals bepaald
niet. Hij zegt in zijn regeringsverklaring
wel, dat de overheidsbestedingen niet
sneller moeten groeien dan het nationa
le inkomen, maar direct daarop consta
teert hij dat er-enkele knelpunten zijn'
en dat die „overbesteding" dan toch
maar voor enkele jaren a/mvaard moet
worden.
De overheid kan niet wachten met vele
urgente voorzieningen, zij moet daarvoor
geld hebben, ook al komt dat er op een
principieel onjuiste wijze.
Wij mogen wel stellen, dat de rege
ring hierbij met groot optimisme
speculeert op het voortduren van de
hoogconjuctuur en dat zij het risico loopt
van een toenemende inflatie.
Wat dat laatste betreft wordt de centra
le oyerheid helaas ook nog op hardnek
kige wijze gesecondeerd door de lager®
overheid (gemeenten,"provincies enz.).
In zijn jaarverslag 1964 wijst de presi
dent van de Nederlandsche Bank er op.
dat de gemeenten enz. in 1964 evenals in
de voorgaande jaren het investeringsni
veau sterk overschreden hebben. Ook.
voor 1965 hebben deze lagere overheden
nog ruimte voor inflatoire financiering
en ongetwijfeld gaan zij daar zoveel mo
gelijk mee door. De regering houdt daar
wel enig toezicht op, maar toch niet zo
veel, dat deze bron van inflatie gestopt
zou worden.
Resumerende mag zelfs gezegd worden,
dat de hoofdbron van de nog aanwezige
inflatie ligt bij de centrale en de lokale
overheden
Nu kan men inderdaad stellen ge
lijk minister Cals reeds voor de
centrale overheid deed dat de ge
meenten en de provincies voor knelpun
ten zitten. Zij moeten in het belang van
de gemeenschap steeds meer en steeds
kostbaarder werken en voorzieningen
entameren.
Zouden, zij die werken niet uitvoeren,
dan zou dat uiteindelijk toch uitdraaien
op groot nadeel voor de gemeenschap.
Op grond daarvan zou men het dan maar
aan de gemeenten (en aan de centrale
overheid) moeten vergeven, dat zij ge
durende enige jaren nog Lnflatiebevorde-
raars willen blijven.
Dat klinkt allemaal heel redelijk en het
gevaar is ogenschijnlijk niet zo groot,
omdat het voldoende onderkend wordt.
Maar de centrale en lokale overheden
nemen financieel-economisch gespro
ken teveel hooi op hun vork cn wij
blijven dat een gevaarlijke financiële po
litiek vinden, die alleen maar op heel
korte termijn bedreven mag worden.
Het zou ons niet verbazen als de presi
dent van de Nederlandsche Bank in zijn
volgend jaarverslag daarvoor de aan
dacht van de overheid zou vragen.
Deze foto van B.M. de Koningin
werd door Max Koot gemaakt ter
gelegenheid van de verjaardag van
de vorstin a.s. vrijdag.
De behandeling van de eerste
begroting en de vaststelling
van het geschot voor het kort
geleden opgerichte waterschap
„De Verenigde Braakmanpol-
clers" hebben woensdag in res
taurant „Au Port" te Philippine
aanleiding gegeven tot urenlan
ge debatten. Discussies, die bo
vendien wel erg eenzijdig wer
den omdat vanuit de algemene
vergadering vrijwel uitsluitend
het woord werd gevoerd door
hoofdingeland ir. W. Westhof,
die daarin zitting heeft namens
de dienst der domeinen. Uren
lang heeft deze vertegenwoor
diger in het nieuwe waterschap
gedebatteerd met dijkgraaf
H. P. Wolfert, waarnemend grif
fier-ontvanger P. D. de Zeeuw
en het hoofd van de technische
dienst, de heer A. de Ruijter.
Met name gingen deze debatten
over de begroting, de toelich
ting daarop en het voorgestelde
geschot van f 56.per hectare.
Zijn voornaamste bezwaar was
dat het geschot voor de meeste
ingelanden een verzwaring van
lasten gaat betekenen van ruim
100 pet. van hetgeen zij voor
heen moesten opbrengen.
Voorts liad hjj grote bezwaren tegen
het feit dat de slechtst verzorgde
polders nu aangepakt zullen wornen
met gelden van hen die voorheen
wel voldoende aandacht schonken
aan hun gebied. Ondanks de waar
schuwingen van het dagelijks bestuur
dat zulks het verzorgïngspeil zou
gaan aantasten, lanceerde ir. West
hof het voorstel om het geschot te
verlagen tot f 50.per hectare, het
geen met 15 stemmen vóór en 10
tegen werd aangenomen. De heer A.
T. Adam uit W'estdorpc, die als num
mer 2 was geplaatst op de voordracht
voor griffier-ontvanger van het nieu
we waterschap, werd door de alge
mene vergadering benoemd met 13
stemmen, terwijl nummer 1, de heer
P. J. I. Verhage uit Cadzand 11 stem
men verwierf. Een van de aanwezi
gen stemde blanco.
De heer Westhof noemde het voorge
stelde geschot van f 56.gezien
het feit dat vooralsnog geen nieuwe
werken zullen worden uitgevoerd en
de eer3te begroting dus uitgaat van
handhaving van het oude verzor-
gingspeil een onoverbrugbare
sprong, waardoor de meeste ingelan
den hun lasten zullen zien verdub
beld". Als wij dan gaan beginnen
met het uitvoeren van kapitaalswer-
ken stijgt dat dijkgeschot binnen kor
te tijd misschien wel tot f 80.of
f 90.per hectare", dacht ir. West
hof. Dit was het begin van een
bijna eindeloos debat, waarbij de be
palingen inzake de spreekbeurten uit
het kort tevoren goedgekeurde reg
lement van orde, volkomen werden
genegeerd.
Ir, Westhof zei over de begroting
onder meer dat naar zijn mening de
kosten voor de dijkgraaf en de ont
vanger-griffier nu al hoger liggen
dan in de 42 voormalige polders. Het
bedrag van f 250.000 dat op deze
eerste begroting was uitgetrokken
voor onderhoudswerken, "wilde hij
maar liefst halveren. Het schonen
van sloten kan naar zijn mening nu
ook nog wel een paar jaar wachten.
„Als die f 30.meer geschot per
hectare alleen maar is bestemd voor
de bouw van een waterschapshuis
en de betaling van dijkgraaf en grif
fier, dan gaan wij er met dit ge
concentreerde waterschap niet veel
op vooruit", aldus de heer Westhof.
Voor wat betreft de salarissen wees
dijkgraaf Wolfert er op, dat in de
eerste begroting nog overbruggings-
gelden zijn opgenomen voor de voor-
(Zie slot pag. 2 kol. 6)