VANDAAG BEGINT IN PARIJS HET PROCES TEGEN NAESSENS Jongetje in Eindhoven door ontvoerder gedood Onrust door Franse olie-overeenkomst Pseudo-bioloog die kanker dacht te kunnen bestrijden E.E.G.-commissie nog niet tevreden over Nederland WEG NAAR EEN ONBEPERKTE VRIJE LOONVORMING LIGT THANS GEREED KLANKBEELD OVER DE BEZETTING THANS OP 2 LANGSPEELPLATEN DONDERDAG 8 APRIL 1965 PROVINCIALE ZEEUWSE COÜRAXT SCHANDAAL EN DRAMA (Van onze Pnrijse correspondent). Het proces tegen de pseudo-bio loog Naessens is ,jl. maandag in Parijs begonnen. Maar nauwelijks zaten de rechters op hun plaats en Naessens zelf op de beklaag denbank, of de zitting moest wor den verdaagd tot vandaag. Naes sens advocaat, maitre Biaggi had laten weten, dat hij ziek was en had een paar dagen uitstel ge vraagd. De president van het hof gaf daar schoorvoetend aan toe en zei er maar meteen vast bij, dat twee zaken afzon derlek zouden worden behandeld: het onbevoegd uitoefenen van de genees kunde en de oplichting. De Canadees Guynemer heeft nl. Naessens aange klaagd wegens oplichting. Hij heeft Naessens' reis naar Canada betaald na verzekering door Naessens, dat zijn zoon zou worden genezen. De. jongen stierf. Naar alle waarschijnlijkheid zal de oplichting niet kunnen worden bewe zen. Geheel anders staat het met de eer ste beschuldiging: het onbevoegd uit oefenen van de geneeskunde. Naessens werd op 16 maart 1924 in Roubaix, Noord-Frankrijk, geboren. Zijn middelbare school maakte hij niet af. Hij werkte als metaalwerker, later als garagehouder in de Alpes-Maritimes en studeerde in zijn vrije tijd, via een schriftelijke cursus, medicijnen, vanzelf sprekend maar hoogst oppervlakkig. Niettemin kreeg hij van het instituut voor hydrologie en badiesthesie een „di ploma" als bioloog, in de praktijk geen cent waard. „Blauwe pillen In 1952, toen nog maar pas 28 jaar, be gon hij geneeskunde uit te oefenen. Ge wrichtsaandoeningen behandelde hij met injecties, waarvan hij de ware aard nooit heeft willen bekend maken. Drie jaar later fabriceerde hij de zogenaamde „blauwe pillen" om een teveel aan witte bloedlichaampjes te bestrijden. Omstreeks die tijd bracht hij zonder toestemming van het Franse mini sterie van openbare gezondheid een middel tegen kanker in de handel, waaraan hij de naam G.N. 24 gaf. van een onbekende samenstelling. Ieder die er om vroeg, schreef hij dit zo genaamde geneesmiddel voor. Zijn bekendheid en tijdelijke populariteit stegen ten top, toen hij op de markt kwam met zijn preparaat Anablast, dan kanker en leucaemie heette te bestrijden. Bacdllen 3 beweerde, dat hij een uitzon derlijk sterke microscoop had uitgevon den, waarmee hij in vers afgetapt bloed kankerbacillen kon zien en dat kanker evengoed als andere microbische aan doeningen kon worden genezen. Alle gel- deUjke voordel in van zijn uitvinding ver maakte hij bij testament aan zijn vrouw. wetenschappen op de hoogte van zijn vinding. Toen hij wegens onbevoegd uit oefenen van de geneeskunde vervolgd werd, beriep hij zich op de directeur van het centraal bureau voor farma cie, die hem in 1962 toestemming zou hebben gegeven om zijn preparaat in de handel te brengen. Genoemde directeur heeft dat bij het getuigenverhoor vol strekt tegengesproken. Gesteund door enkele doktoren, weinig in getal, die het medicament van Naessens nan patiënten voorschreven, hetzij om- Fe» fïlmscène uit Simson en Deli- la", welke dinsdag in de Cinecitta Studio's te Rome werd opgenomen. Simson (Anton Geesinkis blind, gemaakt en wordt vernederd. Een 80 cm lange dwerg (Andriano Cor nell) leidt de reus, die zijn kracht is kwijtgeraakt, aan ccn touw. dat zy er in hun eerste geestdrift zeLf aan geloofden, hetzy op dringend ver zoek van de patiënten zelf, pakte Naes sens de zaken groot aan. In het dorp van de Nievre, Saint-Honorc-les-Bains, Wil de hy drie grote hotels kopen om daar zieken op te nemen en hen met zijn serum te behandelen. Hij schreef er de eerste cheques voor uit, waarvoor geen dekking aanwezig was. Geld accepteer de hij zogenaamd niet, wel Ratificaties uit dankbaarheid van patiënten. Door sommige patiënten o.m. op Corsica, liet hy zich huisvesten en voeden. Vernietigend rapport Intussen had de officiële wetenschap zich voor het geval Naessens geïn teresseerd. Het ministerie van open bare gezondheid gaf professor Pierre Denoix opdracht een onderzoek in te stellen: diens rapport was voor Naes sens vernietigend. Naessens kon door zijn microscoop wel beelden hebben gezien, maar dat waren geen micro organismen en evenmin kwamen zij in het bloed voor. Er kon na deze vergissingen van Naessens geen spra ke van zijn, dat Amablast een genees middel zou zijn tegen kanker of leu caemie. Latere rapporten van elf spe cialisten bevestigden dit oordeel. Reeds bestaande vindingen had Naes sens eenvoudig gekopieerd en zich toegeëigend. Zó ver dreef Naessens zijn brutaliteit door, dat hij zich uitgaf voor doktor in de medicijnen en als zodanig deelnam aan een internationaal congres in Lyon van microbiologen en specialisten op het gebied van kankerbestrijding. Naessens luisterde goed, kwam in nauw contact met geleerden van naam en verdween. Een half jaar later fantaseerde hij zijn „ontdekking" en liet die notarieel vast leggen. Dezelfde dokter Karatchenzeff, met wie hij in Lyon contact had gehad, verklaarde later, dat Naessens als kam pioen-kwakzalver niet geaarzeld had bepaalde mededelingen valselijk te ex ploiteren. Vast kwam te staan, dat de zogenaamde microscoop van Naessens in het geheel niet bestond. Naessens beweerde in het bezit te zijn van 2/4.000 maal vergrotingen, in wer kelijkheid waren de vergrotingen slechts 5/800 maal. Niet alleen op zieken en hun familie, maar ook op doktoren is grof bedrog gepleegd. „U heeft zich uit vrije wil aangemeld", zei maandag de president van het hof tot Naessens in de bank der beklaagden. „Wij nemen aan, dat U de rechtbank heel veel te zeggen hebt". Vandaag, vrijdag en zaterdag, die voor het onbevoegd uitoefenen der genees kunde gereserveerd z(jn, zullen over het drama-Naessens, of wil men: over het schandaal-Naessens, de nodige ophelde ringen brengen. Op de achtergrond staan de troosteloze ouders, die hun kinderen aan de zorg van deze kwakzalver heb ben toevertrouwd en grafwaarts hebben zien dragen. AKKOORD MET REGERING SAOEDI-ARABIË HEEFT WELLICHT VOOR ANDERE WESTELIJKE ONDERNEMINGEN GEVOLGEN Onder de oliemaatschappijen die in het nabije oosten werken, is on rust ontstaan als gevolg van de overeenkomst tussen de Franse Régie Autonome des Pétroles (R.A.P.) en de regering van Saoe- di-Arabic. Frankrijk heeft met de Meerderheid' voor Frans hleuren- tv-systeem Op de internationale conferentie over kleurentelevisie, die gisteren in Wenen is geëindigd, hebben drieëntwintig landen zich uit gesproken voor het Franse sys teem „Seeam". Daarbij bevonden zich de Sowjet-Cnïe, do Oosteuropese landen en een aantal voormalige Franse koloniën. Elf landen waren voor het Westduitse „Quam-Pal"-systeem, drie voor het Ame rikaanse „NTSC", twee voor het systeem „Quam-NTSC" en een voor „SCS". Vier landen hadden geen voorkeur en eer (Australië) liet er zich niet over uit. Zo als bekend geeft ons land de voorkeur aan „Quam-NTSC". Er namen 45 landen aan het overleg, dat 14 dagen duurde, deel. In een slotcom muniqué wei'd gezegd, dat men door ge brek aan eensgezindheid niet tot een ont- werp-advies voor een wereldomvattend systeem voor kleuren-tv is kunnen ko men. De bevindingen van het thans ge- eindigde overleg zullen worden voorge legd aan de volgende conferentie, die in juni 1966 in Oslo plaatsvindt. Opgemerkt werd dat het Foissische standpunt blijkbaar niet zo volledig ten gunste van het Franse systeem is als na het Russisch-Franse televisie-akkoord was aangenomen. In een conferentiedo cument heette het dat Rusland zijn kleu- rensysteem op het Franse „Secam" ba seert, doch daarnaast van plan is dit ver der te verbeteren, daarbij rekening hou dend met de resultaten die in andere landen zijn bereikt, overeenkomst het front van de olie-concessionarissen doorbroken en volgens deskundigen zal het contract algemene gevolgen heb ben voor de verhouding van de olielanden ten opzichte van de westelijke ondernemingen. Op Rond van de nieuwe overeenkomst heeft de Franse onderneming het recht ekregen naar olie te speuren in het •estefijke deel van Saoedi-Arabië en in de Rode Zee voor de kust van dat land. Frankrijk heeft de verplichting op zich genomen om in geval er olie wordt vonden samen met Saoedi-Arabië maatschappij op te richten, waarin de Saoedi-Arabische partner een aandeel veertig procent zou krygen. De Fransen willen in totaal zestig pro cent van de exploitatiewinst afdragen en zijn bereid de Arabieren ook nog ver reikende bijzondere rechten toe te staan. Voor het eerst in de Arabische oliege schiedenis zal een concessiemaatschap- ~iij zich onderwerpen aan de bevoegd- leid van binnenlandse rechtbanken. Gemengde gevoelens „Ondanks de tot op heden getroffen maatregelen zijn de resultaten ten aan zien van een conjuncturele ontspanning en een stabilisatie van prijzen en kosten nog niet geheel bevredigend". Dit zegt de uitvoerende commissie van de Europese Economische Gemeenschap In het gisteren ln Brussel gepubliceerde driemaandelijks economisch overzicht over Nederland. „Bovendien kan moeilijk worden aange nomen dat deze doelstellingen nu snel worden bereikt", voegt de commissie hier aan toe. „Het conjunctuurbeleid moet daarom nog steeds op vermijding van in flatie blijven gericht. Vooral in het kader van het begrotingsbeleid zijn B. ROOLVINK TOT KRUIDENIERS Minister voor coördinatie van het beteid Het Wereldgebeuren Verkiezingen in de jungle Premier Molse Tsjombe ls begonnen aan de laatste fase van zijn cam- i pagne tot verovering van Kongo, in het hele land worden verkiezingen ge houden. een gebeurtenis waarvoor men zes weken heeft uitgetrokken. Ondanks die ruime tljdsmarge ziet het er naar uit dat men aan zes weken nog niet ge noeg zal hebben. Niet alleen is Kongo een uitgestrekt land met grote delen die vrijwel onbe gaanbaar zijn, maar bovendien is men genoodzaakt controle uit te oefenen wil men verzekerd zijn var. werkelijk onpar tijdige verkiezingen. En zelfs bij deze controle zijn er nog waarnemers die aan tie goede gang van zaken twijfelen, het geen niet verwonderlijk ls, want al sinds Ie verkiezingen veertien dagen geleden begonnen. Is van verscheidene kanten geprotesteerd tegen echte of vermeende onregelmatigheden. In Leopoldstad bijvoorbeeld moesten de stemmingen worden gestaakt omdat men de grote stroom kiezer.-s administra tief niet kon verwerken. Men bleek niet opgewassen te zijn tegen de problemen, die zo'n aangelegenheid, welke de uiter ste nauwkeurigheid vereist, met zich brengt. Daarop heeft de regering beslo ten de verkiezingen in Leopoldstad voor lopig maar uit te stellen. De registratie van de kiezers ln Kongo ls, zoals Is gebleken, ge n eenvoudige taak. Sedert'de onafhankelijkheid heb ben er kleine .landverhuizingen plaats gehad. Er is sprake van een vlucht van het land naar de stad, die de stadsbe stuurders voor grote vraagstukken heeft geplaatst. Vooral in de Industriële cen tra van Katanga zijn de steden ln korte tijd enorm gegroeid, wat geen wonder is. De stamleden voelden zleh aangetrokken door de hoge lonen welke in de steden worden betaald. Onderlinge oorlogen tus sen de stammen en het optreden van de rebellen ln bepaalde delen van het land hebben die massale verhuizingen bevor derd. Tn een zeer kort tijdsbestek heeft de be- I volking van Leopoldstad zich verdub beld tot drie miljoen. Een groot aantal van de nieuw gekomenen vindt werk bij een der openbare diensten. Een te groot aantal ambtenaren was een van de vele zwakheden van de Jonge zelfstandige staat. Ambtenarenfuncties zijn nog tisch onbeperkte vrijheid thans open ligt, Het enige middel dat de overheid dan nog ter beschikking bltfft staan is, indien noodzakelijk, het afkondigen van korte of langere loonpauzes. Overigens zullen bedrijfsleven en over heid er volgens de heer Roolvink goed aan doen, zich te bleven bezinnen op de situatie. In dit verband merkte hij op, dat een algehele vrijheid op loongebled steeds zeer gewild bij de Afrikanen, niet alleen omdat men dan goed wordt betaald, maar bovendien heeft het woord ambtenaar een magische klank voor hen, het ls synoniem voor macht- Met maar al te grote begerigheid wil men de baan tjes van de vertrokken blanken inne- onafwendbare gevolgen heeft voor het prijsbeleid, terwijl grotere verschillen ln de beloning eveneens onvermijdelijk zullen zijn. plaats". Over de zes landen van de E.E.G. als ge- geheel merkt de Europese commissie op, dat de economische bedrijvigheid in het nieuwe jaar weer conjunctureel is toe genomen, maar dat de reeds medio 1964 opgetreden vertraging van de expansie zich heeft voortgezet. De uitvoer naar landen buiten de E.E.G. nam in het vierde kwartaal van 1964 ten opzichte van 1963 met niet minder dan 13,5 procent toe tegenover een invoer, die slechts zeven procent hoger was. De handelsbalans vertoonde met een tekort van 311 miljoen dollar in het vierde kwartaal 1964 een verbetering van 338 miljoen dollar jegens het voorafgaande jaar. Ook de kapitaalsbalans sloot weer met een aanzienlijk overschot en de goud- en deviezenreserves van de centrale banken stegen in de laatste drie maanden van 1964 met 944 miljoen dol lar. in het bijzonder de Aramco in Saoedi-Arabië bezien de Franse stap met gemengde gevoe lens. Hun overeenkomsten waarbor gen de olielanden over het algemeen namelijk minder invloed en een klei ner aandeel in de winst. De Amerika nen hebben bovendien in hun conces siegebieden veel meer voorrechten dan de Fransen voor zich zelf willen. De verwachting is dat Saoedi-Arabië en de andere olielanden ln het nabiie oos ten de overeenkomst met Frankrijk zul len gebruiken als middel om druk uit te oefenen op andere westelijke concessie houders. De radicale elementen in Irak en Syrië bijvoorbeeld streven naar na tionalisering en in gemaitgde kringen wil men tenminste staatsdeelname. De oliemaatschappijen bevinden zich in een dwangpositie, want zij kunnen noch door een toegevende houding hun aan deelhouders voor het hoofd stoten noch door een starre houding de Arabieren tegen zich ln het harnas jagen. Brit werft voor Kongo-Leopoldstad ex-soldaten Een Londense zakenman, Paul Daniels, heeft gezegd, Engelsen voor Kongo- Leopoldstad te werven voor de stryd te gen de opstandelingen. Volgens Daniels werft hjj voor generaal Mobotoe, de Kongolese legerleider. Voormalige officieren krijgen 100 pond sterling per week, de anderen 50 pond. „Ik doe het voor de democratie, Het zal ons ten goede komen als wij de versprei ding van het communisme waar ook ter wereld kunnen tegenhouden", aldus Da niels, „De aanhoudende hoogconjunc tuur, gepaard gaande met een zeer gespannen arbeidsmarkt, heeft liet onmne-eliik tremaakt de lonen Nu het belangrijke instrument van de net onmogelijk gemaakt-, ue ]00np0litiek de overheid niet meer als - W((a c - aan het lijntje te houden. Na ja- j voorheen ten dienste zal staan, zal zij ™e", L: •"r?evf;n - dit op-1 rpnlanffp ervarin<* zowel voor naar het oordeel van de heer Roolvink -pnmlver®jc-n-n JP zicht strengere gedragsregels op hun reniange^ertaringeen des te doeltreffender gebruik van dejer yoor^dat zij overgebleven instrumenten moeten ma ken. Hij meent dat daarnaast een regel matig overleg tussen overheid en cen trale organisaties van werkgevers en werknemers heilzaam kan werken. Ove rigens, aldus de heer Roolvink, ls hier mee het laatste woord over de loonpo litiek nog niet gesproken: bij enige te ruggang van de werkgelegenheid of een te sterk opdringende inflatie kunnen de gedachten spoedig veranderen. als na 1959 doen we er verstan dig aan, dit maar ronduit te er kennen". Aldus de heer B. Rool vink, lid van de Tweede Kamer der Staten Generaal en oud staatsse cretaris van sociale zaken en volksgezondheid, gistermiddag in Lunteren. Hij sprak daar op de al gemene vergadering van de Chris telijke Kruideniersbond over „de kruidenier in de welvaartsstaat". Na de centraal geleide en de gediffe rentieerde loonpolitiek is de loonvor ming geheel in handen van het georga niseerde bedrijfsleven gekomen, zo zei de heer Roolvink, maar ook dit systeem blijkt niet houdbaar te zijn. Aangezien er geen tussenvorm Bchijnt te bestaan, meent hij, dat de weg naar een prak- STOFFELIJK OVERSCHOT OP HEI GEVONDEN Maatschappijvorm structuur Geen aanwij zingen over de dader Het dinsdagavond in Eindhoven ontvoerde 6-jarig jongetje Corrie Hofman is gistermiddag dood aan getroffen op de Leenderhei in de omgeving van Eindhoven. Het- st-offelijk overschot werd omstreeks twee uur gevonden door een der militai ren van de legerplaats Oirsehot, die in zuidelyke richting op linie het terrein westelyk van de autoweg Eindhoven- Weert uitkamden. Het lag voorover in een denaanplanting op ongeveer vijf honderd meter afstand van net café „De Aalsterhut" van waar een zandweg in de richting Aalst gaat. Uit het voorlopig onderzoek is geble ken dat het jongetje nog dinsdagavond is gewurgd. Er zijn volgens de politie geen tekenen gevonden die op een ze denmisdrijf wijzen. Nadat de vondst van het vermiste' knaapje was gerappor teerd werd het parket in Den Bosch gealarmeerd. Daarop hebben de officier van justitie mr. J. Dony en mr. J. Boot zich ter plaatse op de hoogte gesteld. Dr. Zeldenrust heeft later sectie ver richt. Over de meest gewenste van onze maatschappij zei hij, dat de ze er in grote lijnen als volgt uit zou moeten zien: in de eerste plaats een aantal sterke industriële bedrijven waaronder enkele basisindustrieën (zoals Philips, A.K.U., Hoogovens, Unilever en DA.,F.), daarnaast mid delgrote ondernemingen In de me taal-, textiel- en chemische industrie, een voor zijn taak berekende agrari sche sector en een levenskrachtige middenstand. Een maatschappij, aldus de heer Rool vink, waarin alleen of in overwegende mate grote ondernemingen bestaan met een zeer grote schare werknemers, ls weinig aanlokkelijk. Volgens hem eist een gezonde samenleving een levens krachtige middenstand van zelfstandige ondernemers: „In een periode van fu sies van grote bedrijven, verdient d« p 'plaats van de middenstand in onze sa- ü€€7l (HttlWllZinSen menlevin& ter bereiking van een eoed evenwicir' De ouders van Corrie Hofman ziin door een parochiegeestelijke ingelicht De gehele middag is met speurhon den het onderzoek naar de dader voortgezet. Tot dusver zijn nog geen aanwijzingen in welke richting ge zocht moet worden, tenzij aangeno men wordt dat men met een gees telijk gestoorde te doen heeft. De Eindhovense gemeentepolitie die te zamen met de rijkspolitie de onver laat tracht op te sporen, staat alsnog voor raadselen. Corrie Hofman werd dinsdagavond om ongeveer half zeven door de man mee genomen. Het ventje was met enkele andere kinderen in de buurt van het spelen. Naar de andere kinderen later vertelden zou de man het ventje heb ben meegelokt met de belofte dat hij een mooi haasje zou krijgen. De andere knaapjes, een broertje twee buurjongetjes van ongeveer de zelfde leeftjjd, zijn daarna bang naar huis gelopen en vertelden daar wat er gebeurd was. Onmiddellijk werd de po litie gealarmeerd, die een speurtocht op de Leenderhed organiseerde, waaraan ook door tal van mensen uit de buurt werd deelgenomen. evenwicht grote aandacht" Terwijl de middenstand zelf de taak heeft, waar mogelijk tot onderlinge sa menwerking te komen, ziet de heer Roolvink het als de taak van de over heid, een integratiebeleid en een speci fieke middenstandspolitiek te voeren. Hrj constateerde in dit opzicht een ver betering in het sociaal-economische be leid, dat tot voor kort sterk was afge stemd op de groot-industrie en de werk nemers. Eigen minister Ten aanzien van de vraag of er 1 het mïddenstandsbeleid een eigen minis ter moet komen, merkte hy op, dat het stellig juist is, dat een staatssecretaris op het geheel van het overheidsbeleid een betrekkelyk geringe invloed heeft. Hij woont lang met alle kabinetszittin gen by en het integratiebeleid berust ook niet bij één der ministers, maar is een op elkaar afgestemd en een eenheid vormend beleid van verschillende be windslieden. De heer Roolvink zou er wel iets voor voelen als de minister economische zaken zich zou belasten met de behartiging en de verdediging van het integratiebeleid. Voor de staats secretaris blyft dan nog voldoende werk in dit opzicht „goed zitten". Onlangs was generaal Moboetoe in Nederland. Men zag hem omringd door secretaris sen en adjudanten dé duurste restau rants en winkels bezoeken. Nog niet zo heel lang geleden was hij sergeant ln het toen nog door de Belgen gelelde le ger. De politiek heeft mensen aan de macht gebracht die in het oude koloniale Kongo nooit Iets zouden hebben bereikt. Tussen deze nieuwe leiders !b een voort durende keiharde strijd gaande om de veroverde positie te behouden. Ex-premie Adoela ls het voorbeeld van iemand die het gevecht in de eerste ron de verloor. Hij heeft zijn macht moeten overdragen aan Tsjombe. de sterke man van Katanga, die aanvankelijk met de regering ln Leopoldstad overhoop lag, maar nu de machtigste man ln Kongo ls. Adoela heeft enige maanden geledén aangekondigd dat hij revanche zou ne men. Dat was tijdens een tournee door de hoofdsteden van Afrika en West- Europa. De laatste tijd heeft men niet veel activiteit van hem meer bespeurd. Molse Tsjombe daarentegen boekt do ene overwinning na de andere. Gewiekst zakenman als hij ls. heeft h(j zijn positie in Leopoldstad aanzienlfjk versterkt. Het feit dat hij de financiële onderhandelingen met Brussel tot een joed einde heeft gebracht, heeft zijn el ect niet gemist. Met grote overtuiging heeft hij uitge roepen dat hij deze verkiezingen ln Kon- go, hoe moeizaam ze ook verlopen, zal winnen. Hij speelt zijn rol als de redder van Kongo met allure, Tsjombea bol werk is nog steeds Katanga, waar de Conakat als provinciale partij geheel aan zijn kant staat- Daarenboven heeft Tsjombe zijn partij tot nationale bewe ging verheven. De Kongolese Nationale Conventie is de enige grote regerings partij die over het hele land haar vér- takkingen heeft. Met haar kan natio naal gezien alleen de Loemoembistl- sche Nationale Kongolese Beweging, die de oppositie vormt, wedijveren. De Loe- moembisten een linkse groepering omvat vele beweginkjes die vroeger steun verleenden aan de politiek van de in 1961 vermoorde eerste minister - president van Kongo, Patrice Loemoem- ba. De eenheid ln deze beweging is niet bijzonder groot, het is slechts ontevre denheid die de Loemoembisten bindt. Eenheid is trouwens ver te zoeken in Kongo. In totaal nemen meer dan 230 regionale partijen aan de verkiezingen deel. Het merendeel van deze partijen bestaat uit stamgroeperingen. Ver in het oerwoud zijn de verkiezingen vaak reeds een uitgemaakte zaak, want niemand denkt er daar over niet op de partij van de stam te stemmen. Bij het provinciaal evenredige verkiezingssysteem hebben deze kleine partijtjes echter weinig in vloed on de samenstelling van het parle ment. Het gaat in feite om de positie van Tsiombe, de man die Kongo óp zijn verlanglüstje heeft gezet nadat hij Ka- tanga alleen niet mocht hebben. „NEDERLAND 1940-1945" ten van het Muiderslot. In deze. en vooral de komende dagen zal veel herinnerd worden aan de tijd van de bezetting. Radio, televi sie en kranten zullen er vol mee zijn. Dan is het weer voorbij, Een klank- Samengesteld uit authentieke opnamen Wie op 14 juni 1941 clandestien luisterde naar Radio Oranje in Londen kon koningin Wilhelmi- n a, een toespraak horen beslui ten met: „Wie op het juiste ogenblik handelt, slaat de nazi op z'n kop. Ik heb gezegd". Tn het bezette Nederland is dat onverwachte woord van de al leen vormelijk gekende vorstinDe samensteller, drs. r. L. Schuursma werd de uitgave later op de dagUit die opnamen, voornamelijk afkom- doop gehouden in de ridderzaal stig uit het bezit van de radio in ï- i.nn orotiio Hilversum en van Radio Oranje, maar ook uit de geiuidsdienst van de N.S.B.. zijn opmerkelijke specimen gekomen. Hitier dagelijks zal gebruiken, maar kan zijn dat men er buiten de plicht matige tijdstippen van herdenkingen om behoefte aan heeft te horen, of aan jongeren te laten horen, hoe het was. Dan komt dc cassette te pas en zeer goed te pas, want wat op de twee platen is bijeengebracht roept zeer concreet de tijd op waaronder men in de oorlog heeft moeten leven. van mond tot mond gegaan. De koninklijke uitspraak is, nu 20 jaar na de oorlog, terug te ho ren in „Nederland 1940/1945", een klankbeeld door Phono gram en het geluidsarchief van het instituut voor geschiedenis van de rijksuniversiteit te Utrecht samengebracht op een tweetal langspeelplaten. Deze week is de eerste cassette met pla ten aangeboden aan prins Bernhard aandeel, een fragment uit de bralre- de die Hitler op 1 september 1939 gehouden heeft voor de Duitse Rijks dag in Berlijn en waarin hij de aan val op Polen omkeerde tot een aan val vari Polen op Duitsland en waar-, in hij de neutrale landen verzekerde1" dat Duitsland „die Neutralitat pein- lichst genatl achten" zal. Het tweede fragment is een deel van een rede van de plaatsvervangend leider van de N.S.B., Cornells van Geelkerken, die in Nijmegen op 11 april 1940 nog zegt dat als de Duit sers Nederland binnen zouden komen dit een tragiek voor de nationaal-so- cialisten zou zijn. „We zullen ons verzetten tegen een ondergang van ons vaderland". van het Utrechtse instituut heeft uit sluitend authentieke opnamen ge bruikt. Hij heeft geen mensen ach teraf laten vertellen wat ze in de oorlog beleefd of gedaan hebben. Er zijn evenmin scènes nagespeeld. Van het verzet en de jodenvervolgingen bijvoorbeeld hoort men dus niets. Af gezien van het feit dat er toen nog geen geluidsbanden waren en geluid IWllCQPrf op platen gesneden moest worden, irlUoocl l verzet en jodenvervolging waren za ken van de stilte. Wel wordt op dein de geschiedenisboekjes staat dit soort platen over het verzet en de joden- woorden geschreven. Het is an- vervolgingen gesproken. Dat gebeurt ders als men ze hoort. Het is anders dan in de verbindende teksten tussen als men de Mussert van 8 juni 1940 de authentieke geluidsopnamen. hoort zeggen: „Wat was er van ons volk geweest als de Canadezen hier hadden gezeten". Het is anders als men Blokzijl zijn praatjes hoort hou den: „Gelukkig is de periode van het haten van bevolkingsgroepen of zelfs van hele volken grotendeels achter ons'' (21 januari 1943). „De Engelsen en Amerikanen zijn Euro pa binnen gedrongen hoewel ze er niets hebben te zoeken. Ze ontlenen hun recht aan het geweld dat ze zelf hebben ontketend. Ze bevorderen de criminele moord Ze brengen zeer bewust het Bolsjewisme" (4 septem ber 1944, een dag voor dolle dins dag). geluiden alleen is de geschiedenis van de bezetting niet te vangen. De geluiden leggen herinneringen vast van die geschiedenis voor degenen rlïe de oorlog hebben meegemaakt. Voor de jongeren roepen zy een sfeer op. Om die sfeer te voltooien tot fei ten hebben die jongeren houvast aan de gesproken toelichtende tussen teksten en aan geschreven toelichtin gen op de gekozen geluiden. In de cassette ligt een vouwblad waarin bijvoorbeeld staat wie de aan liet woord zynde professor dr. R. van Ge- neghten is geweest en wie prof mr. P. S. Gerbrandv, en wat de N.S.D. A.P. De easette kost 19.50. De winst houdt Phonogram niet zelf. maar gaat naar de Stichting 1940 '45. De- winst per cassette kan niet groot zijn. De uitvoering is er te verzorgd voor. Maar de idee treft. MOISE TSJOMBE verlang!ijs t je... Bezoek van Chinese handelsmissie is uitgesteld De economische missie uit de volksrepu bliek China, die dit voorjaar een bezoek aan ons land zou brengen, komt voorie- I pig niet. De Chinese handelsattaché, de heer Hsu Pin, heeft dit aan de Centrale Kamer van Handelsbevordering meege deeld. Waarschijnlijk zal de missie eerst |in oktober een tegenbezoek aan Neder- land brengen.

Krantenbank Zeeland

Provinciale Zeeuwse Courant | 1965 | | pagina 3