POLEN NU (III) De satire bloeit YF-12 A? het vliegtuig ter snelste wereld DE BOEKENPLANK land van paradoxen Positie Joden zeer gunstig Drink real American Cola VERANDERING IN SAMENSTELLING EN UITRUSTING RUSSISCHE VLOOT Isa?ss£ h.P sigaren uitzonderlijk goed! Historische roman PARADIJS DER KATTEN MAANDAG 21 DECEMBER 1964 PROVINCIALE ZEEUWSE COURANT (Door Dick Verkijk) \X7estelijke buitenlanders genieten ook in Polen bepaalde reduc ties. Zo zijn er couponboekjes voor benzine, die de somma van zeven dollar kosten. Benzine komt dan nog op ongeveer zestig cent per liter, tegen tachtig cent normaal. Maar de hoofdbrekens, die het de Poolse employés kost, om je zo'n boekje te verkopen, zijn legio, dat wil zeggen als je niet afgepast over zeven dollar be schikt. Ik had alleen Engelse ponden en Nederlandse guldens bij me, hetgeen ingewikkelde rekenarijen opleverde. Een eenvoudige van geest zou zeggen: één dollar is f3,63, dus zeven dollar is f 25.41. Niet alzo in Polen. In een hotel in Stettin is een employé drie kwartier bezig geweest om via ongrijpbare calculaties tot de zelfde slotsom te komen. Ferst wordt lie zeven dollar om gerekend in zloty's, de Poolse munteenheid. De uitkomst is 167,58 zloty. Vervolgens gaat de man na. welke koers de Nederlandse gulden ten opzichte van de zloty heeft. Dan blijkt dat iedere gulden 6,59 zloty waard is. Vervolgens gaat hij die 6,59 delen op 167,58 en de uit komst is dan uiteraard (op een om rekeningsverschil van twee cent na) gelijk aan die van de simpelste berekening: f 25,43. Nu is die twee de rekening ook weer niet zo ge compliceerd, dat er drie kwartier ingespannen arbeid voor nodig is. Maar zij opent wel vele mogelijk heden tot vergissen en de bediende in Stettin had blijkbaar al die mo gelijkheden uitgebuit. In de hotels in Warschau ging het wat vlotter, maar ook daar werd het gecompliceerde heen en weer rekenen in zloty's beoefend. In alle gevallen heb ik de beambten aan geraden hun baas een lijstje met dollarkoersen voor de verschillende westerse valuta te vragen in de trant van één dollar ls gelijk aan x gulden, y DM, z Engelse ponden, enz., zodat ze dan slechts één een voudig rekensommetje hoefden te maken. Maar al die beambten ke ken me even verbaasd aan over mijn advies: de oplossing leek hun te eenvoudig om waar te zijn. En je moet elke keer tot de laatste cent in westerse valuta betalen. Ook al kom je maar een stuiver te kort, dan mag je die toch niet bij passen in Pools geld. Heb je de pech dat je niet kleiner hebt dan een tientje, dan krijg je voor 9,95 aan zloty's terug ook al wil je hele maal geen zloty's hebben. Eenmaal gewisselde zloty's kim je niet meer terug omwisselen in westerse valu ta, maar je mag ze ook het land niet uitvoeren. Sta je op het punt het land uit te gaan, dan-ben je dus die 9,95 gewoon kwijt of je moet er gauw een paar noodaankopen mee doen om tenminste nog iets van je geld te zien. Kunstmatige koers Zelfspot Het zijn vreemde zaken, die nu al jarenlang zo vreemd zijn en nog jarenlang zo vreemd zullen blijven: zolang de munt in Polen, trouwens in heel Oost-Europa, een kunstmatige koers heeft en in de meeste communistische landen zijn er twee, drie of zelfs vier koersen, al naar gelang de status en functies van de buitenlander, waarbij dan nog moet worden opgemerkt dat zelfs van die vier koersen er geen één de ware is. Er mogen nog zo veel officiële koersen zijn, de ware koers vind je op de zwarte markt en die is altijd nog twee- drie maal zo gunstig (voor de wester ling) als de gunstigste officiële koers. De R.E.M. ie uit de lucht... Een Am sterdamse radiohandelaar geloofde het verder wel: het restant ver dween in de vuilnisbak... niet veel waarde nechten aan de benamingen van artistieke groepen in de Oosteuropese landen. Zang en dansgroepen van „het leger" hebben vaak alleen die naam ge kregen ter verdere popularisering van het leger. In feite zijn het be roepsmensen die een militair pakje aankrijgen voor de authenticiteit. In Boekarest heb ik eens een voor stelling van het „ensemble van het Roemeense leger" bijgewoond. Er was ook eer. solozangeres bij in een keurig militair uniform. Maar in het werkelijke Roemeense leger dienen helemaal geen vrouwen en dat uniform was dan ook speciaal voor die voorstellingen ontworpen. De bedoeling van al die artistieke ensembles van leger, studenten, jeugdbeweging en-noem-maar-op is duidelijk. Men wil naar buiten toe de indruk wekken, dat alle lagen van de bevolking en alle organisa ties in de maatschappij actief aan de cultuur mee willen doen en de suggestie, dat het eigenlijk alle maal amateurs zijn, maakt dat het publiek meer voor hun prestaties openstaat dan wanneer die ensem bles een neutrale beroepsbenaming zouden krijgen. (Advertentie) Cabaret Polen heeft vier koersen waarvan de zwarte niet eens zo ongunstig afsteekt bij de gunstige officiële. Toeristenkoers ..normaal" is rond 24 zloty voor een dollar, Scandina- viërs krijgen (alleen in de noorde lijke districten) 48 zloty, in de win kels waar je alleen met buitenland se deviezen kunt kopen (zogenaam de P.K.O.-zaken) wordt de dollar voor 72 zloty aangezien en op de zwarte markt brengt hij ongeveer 120 tot 130 zloty op, hoewel ik U zou aanraden, U als buitenlander nooit met dergelijke handel in te la ten. Bureaucratie De bureaucratie is altijd een bron van ergernis Het is geen ty pisch Oosteuropees verschijnsel. In alle grote bedrijven, of ze nu kapi talistisch of communistisch zijn, treedt bureaucratie op. Overheids instellingen zijn bij definitie om vangrijk en slepen dus altijd een forse bureaucratie met 2ich mee. Aangezien in Oost-Europa zowel de bedrijven als de overheid in één grote rode hand zijn, is de bureau cratie daar onvermijdelijk veel groter dan in een maatschappij, die in kleinere eenheden is „opge splitst". Het gevolg is, dat in die landen nie mand precies weet wat nu wel en wat niet is voorgeschreven. Door de bomen ziet men het bos niet meer. In elk hotel moet de buiten lander een aanmeldingskaartje in vullen. Pas in Warschau, toen ik al een gedeelte van het land was doorgereisd, hoorde ik dat je van het hotel een deel van dat kaartje plus hotelstempel terug moet krij gen en aan de grens moet tonen als bewijs waar je hebt overnacht. Zonder dat bewijs mag je het land niet verlaten. Maar de employés van de hotels, waar ik tot dan toe had overnacht, hadden me die be- wijskaartjes nooit gegeven. Geluk kig heeft geen Poolse douanebe ambte me er bij het verlaten van het land naar gevraagd. Zo hief de ene fout de andere op, maar je vraagt je daö wel af, weer als een voudige van geest, of die bewijs- kaartjesafgeverij werkelijk zo'n dwingende noodzaak is. De Polen weten gelukkig zelf ook te spotten met de merkwaar dige kronkelingen van hun ingewik kelde maatschappij. Studenten gaan daarbij voorop. In een studen tenkelder in Kraków hingen aan de muur allerlei vre;mde zaken, zoals te doen gebruikelijk in dergelijke clubs. Een ervan was een zwartge blakerde geiser, waarop stond ge schreven: „Doorgebrand in 1964". „Dat symboliseert nu hef ware Po len", zei een student tegen me. In Warschau zijn drie satirische studententheatergroepen, waarvan het Studentski Teatr Satirików het meest spits en het. scherpst is. Ver der zijn er Studowa, een groep van de technische hogeschool en Hy- brydi. Over het algemeen zijn de medewerkers beroepsacteurs. Bij „Hybrydi" bijvoorbeeld was er maar één werkelijk student. Men moet trouwens in het algemeen Deze zomer heb ik een voorstel ling bijgewoond van „Hybrydi" in een niet zo heel sterk program ma, maar dat desondanks een uit verkocht huis opleverde en dat is bij elke voorstelling het geval. Er werd wat de spot gedreven met de cultuurpolitiek en met de aan- oude traditie-vasthouders en in een pantomime werd de eentonigheid van het leven als fabrieksarbeider geschetst. Maar het scherpst vond ik een spotternij op het socialistisch rea lisme, die blijkens de reacties in de zaal ook door de Polen zelf het meest werd gewaardeerd. Men liet een lied horen uit „het rijke socia- listisch-realistische leven". Het was een omstreeks 1955 populaire ode aan de stoere werkers van Nova Huta, „de eerste socialisti sche stad" een paar kilometer ten oosten van Kraków, een stad die traditiegetrouw aan de zware in dustrie is gewijd. Met overdreven pathos en stoere vuistgebaren zon gen de „studenten" dit zeer ritmi sche lied (je zou er op kunnen mar cheren) onder grote hilariteit van het publiek. De Nederlandse uit drukking „wie het laatst lacht, lacht het best" is wat dit lied be treft wel heel letterlijk van toepas sing, want wie er het eerst zo open lijk om zou hebben gelachen zo'n jaar of tien geleden, zou zich de grootste moeilijkheden op de hals hebben gehaald. Ook in de televisieprogramma's gaat men de kritiek niet uit de weg. In een journaaluitzending werd uitgebreid aandacht besteed aan de slechte afwerking van hui zen in Lublin ,,A1 na drie jaar valt de pleister van de muren", aldus het commentaar. De camera ging in close-up langs de scheuren in de muren en liet uitdrukkelijk het on gerief voor de bewoners zien. Het zijn allerhand tekenen, dat de maatschappij in Polen zich norma liseert, dat men niet langer overge voelig is voor kritiek, die in de de mocratische maatschappij tot de dagelijkse dingen de3 levens be hoort. Anti-semitisme evoelig is men nog wel als men VJ het antisemitisme ter sprake brengt. Fatsoenlijke mensen weten dat het een schande is antisemiet te zijn, en dat het dus schandelijk zou zijn als e. in Polen een antise mitische tendentie zou zijn of zou zijn geweest. Een zeer gewaardeer de collega heeft me in alle ernst trachten te overtuigen, dat er in Polen voor de oorlog eigenlijk geen sprake was van antisemitisme en evenmin van discriminatie als het om benoemingen of bepaalde be roepen ging. Dat is een onjuiste voorstelling van zaken en functio narissen van de joodse cultuurbond in Polen zullen dit onmiddellijk be vestigen. Nu er van de 3% miljoen joden nog maar 40.000 over zijn is er voor de Polen, zo zou men zeggen, geen en kele „reden" om nog antisemitisch te zijn. Maar het onredelijke van het antisemitisme en van elk anti-isme is dat het helemaal geen „reden" nodig heeft. Er is mij uit betrouwbare bron bevestigd dat en dat geldt voornamelijk voor Polen en de Sowjet-Unie de jonge generatie in de communisti sche partijleiding sterk antisemi tisch is. Men sprak mij zelfs van een „antisemitische vleugel". In Polen is er geen sprake van, dat die vleugel enigerlei invloed heeft op de positie van de joden in dat land, die relatief zeer gunstig is. Het zal van de atmosfeer in de Poolse bevolking afhangen, of die stroming ooit haar kans krijgt, zo als zij in de Sowjet-Unie blijkbaar wel baar gang kan gaan. Een andere breuklijn in de leiding der partijen splijt haar in stalinis ten en antistalinisten. Maar de aard van deze groepen heeft een volstrekte wijziging ondergaan. Een acht tot tien jaar geleden vond men de antistalinisten onder de na tionalistische communisten, die on der de druk van Stalin en zijn Sow-, jet-Unie nit wilden. Nu zijn echter de nationalistische communisten het meest stalinistisch: Roeme nen, Chinezen en in zekere matei ook de Joegoslaven (die een bin nenlands beieid voeren, waarin weinig ruimte is voor ideologische discussies) Om het nog wat ingewikkelder te i maken, zijn de nationalisten van nuj niet dezelfde als die van toen, waar uit je de conclusie zou kunnen trek ken, dat het Oosteuropese nationa lisme meer een reactie is op een bepaalde politieke situatie dan een onveranderlijk gegeven, dat de po litiek bepaalt. Lander, als Polen zijn van een gemakkelijk hanteer bare rechtlijnige stalinistische maatschappij veranderd in een in gewikkelde, veelsoortige samenle ving die een beoordeling ervan wel moeilijker maakt, maar die toch een veel menselijker aspect heeft dan de machinale clichéstaat van Stalin. (Wordt vervolgd) „JANE'S FIGHTING SHIPS" Nieuwe, met raketten Engeland Generaal Joseph üoboetc de van rechts), opperbe tan het Kongolese leger, «icare mitrailleur van roo fabrikaat, icelke "p de r« Stanleustad is buitgemaakt I.B.M. breidt laboratoria uit uitgeruste, schepen vervangen de oude Frankrnk rondom een betonnen kern. dié enkele meters onder de grond doorloopt. Om de Mariner weer op Canopus gericht De Amerikaanse satelliet Mariner-4, die onderweg is naar de planeet Mars, heeft zich weer gericht op de ster Ca nopus. De geleerden hebben tevens getracht te voorkomen dat de ruimte sonde opnieuw door een stofdeeltje uit haar koers zou raken. De mededeling, dat de Mariner-4 het „oog" weer op Canopus heeft gericht werd gedaan door het laboratorium voor straalvoortstuwing in Pasadena, Californië. Lucas Bols verlaat Amsterdam De raad van bestuur van de N.V. Am- stcrdamschc Likeurstokerij ,,'t Loots- je" der Erven Lucas Bols heeft na rijp beraad besloten dat de fabriek de stad Amsterdam, waar de vennootschap is geboren en groot geworden, zal gaan verlaten. Bols heeft in de nabijheid van Amster dam een terrein kunnen kopen, waar op een nieuw gebouwencomplex zal verrijzen. Een en ander zal voor de onderneming grote investeringen met zich meebrengen. Met de aanzienlijke bouwactiviteiten zullen nog jaren zijn gemoeid, voordat de verhuizing en de concentratie van verschillende afde lingen geheel hun beslag hebben ge kregen. De raad van bestuur verwacht met de reorganisatie grote besparin gen te kunnen bereiken, zo heeft de president van de raad, de heer P. J. Hart Nibbrig, in de buitengewone aan deelhoudersvergadering medegedeeld. In het voorjaar van 1965 zal de Inter- nationale B^drUfsmaehlne Maatschappij Ook de Britse marine isonit aan- y y dochteronderneming \an de Kleinere scnepen.oie naJ BuhjneM Machines, iiaar laborato riumcomplex in Uithoorn aanzienlijk ..Het is ecËter dringend nodig dut deze uitbreiden. Raymond Blackman, de samensteller van vloot de beschikking krijgt over meer Dez^^ on em nc^onfcreiUJe het bekende gezaghebbende boek op het vliegdekschepen en fregatten'. «Mus bedragem ïs^op eenjiereconferentie gebied van 's werelds marinestrijrlkraeh-1 Blackman. ten „Jane's Fighting Ships", schrijft in de in Londen verschenen uitgave voor 1964-1965 onder meer „er voltrekt zich thans op onopvallende wijze een veran- QVer ae Franse marine zegt Black- ^as van Tz':, ,r71 ls vo ruimte dering in samenstelling en uitrusting °™r. %.^rifk S bezfg met de bouw f™f"1"* der Russische vloot, waar by er naar ge- van een sterke vloot, die bijna geheel 'en' die aan 600 man Plaata kunnen streefd wordt de rode marine van alle komt te bestaan uit na de oorlog ge- Weden. bouwde schepen. Vooral de kortgeleden nieuwe laboratorium heeft een nut- vereed vekomen kruiser Jeanne d'Are" tl* vloeroppervlak van 2000 vierkante kan vervoe- meter en er zullen te zyner tijd 100 per sonen werk vinden Daarmee zullen me- dio 1967 in de laboratoria in totaal 350 „Vele der oude Russische torpedo-1 jn anniwiim zyn: twee met raketten employés werkzaam zijn. De werkzaam- boot jagers, mijnenvegers, onderzee- uit te rust en fregatten, een kernenergie- heden van het beproevingslaboratorium boten en hulp- en begeleidingxvaar- j onderzeeboot met raketten, een eveneens1 bestaan voornamelijk uit het testen van tuigen zijn vervangen door een klei- over raketten beschikkende onderzeeër apparatuur voor het verwerken van for- ner aantal nieuwe, met raketten uit- voor proefnemingen, een landingsvaar- lulieren en het beproeven van de pro- geruste oorlogsbodems. waarvan een tuig en verscheidene onderhoudssche- dukten van de Amsterdams fabriek doelmatiger optreden kan wnrden i van het concern, verwacht. Dit heeft het mogelijk ge maakt de sterkte van het Russische marinepersoneel met 32 procent te] verminderen". eisen, die onze gespecialiseerde en tech nisch hoog ontwikkelde tijd stelt". (Advertentie) Koopvaardijvloot „Het valt daarnaast op dat de Sowjet- Unie thans bezig is in alle wereldzeeën door te dringen en niet alleen met oor logsbodems, doch ook het spionage-trei- lers en schepen voor speurwerk. Voorts kan een opvallende uitbreiding der Rus sische koopvaardijvloot worden opge merkt. Al deze feiten tezamen wijzen erop dat Rusland eraaar streeft de Ver enigde Staten ter zee naar de kroon te steken", aldus de samensteller van „Jane's Fighting Ships", Blackman. Hij schrijft ook: „De Sowjet-Unie be schikt, naar schatting, over een dertig tal door kernenergie voortgedreven on derzeeërs en vierhonderd onderzeeboten vinden zich zeker honderd Russische duikboten, waarvan er enkele door kern energie worden voortgedreven, terwijl andere over raketwapens beschikken" In de V.S. ontwikkeld V.S. Blackman merkt verder op dat er, sinds 1963 weinig verandering is ge komen in de algemene sterkte van de Amerikaanse vloot. Er zijn echter wijzigingen aangebracht in het bouw plan op korte termijn voor onderzee-! boten. De Verenigde Staten willen nu in 1968 over 92 kernenergieonderzeebo ten beschikken, waarvan er 41 metj ,.polaris"-raketten zullen zijn uitge-i rust. Afweer nog niet mogelijk geacht (Van een medewerker) EDWARDS BASE (V.S.) Terwijl men nog discussieert over het wel en wee van het Brits-Franse Concorde-project, HARTZIEKTEN MOEDER WORDEN aw ew voor - mmwimMMMKWI „Dokters die durven", door Hugh McLeave, Ad. M. C. Stok, Forumboekerj], Den Haag. denis. Hartafwijkingen maar betrekkelijk kort in het mid delpunt van de belangstelling en de kennis van de methoden om afwij- Btf de Zuid-Hollandse uitgeversmaat schappij te Den Haag verscheen van Peter Stiihlen het boek „Orselli, de meesterspion", een roman over liefde en avontuur ten tjjde van Frederik de Grote. Jammer, dat men pas op de helft van het boek een beetje in zicht krygt in het verbaal, dat danig verward geschreven is. De vertaling Is van Cath. van Ejjsden. De uitgeversmaatschappij Van Goor en Zonen, Den Haag, heeft weer een nieuwe serie kinderboekjes het licht doen zien onder de titel: Mannetje Monkie. Thans zijn de eerste drie deeltjes verschenen en hopelijk vol gen er spoedig meer. In het eerste deeltje, getiteld „Man netje Monkie", vertelt de schrijver Bouke Jagt hoe dit eenvoudige baas je samen met de koning in zijn woon wagen het land doortrekt op zoek naar een koningin. Als deze gevon den is, wordt Mannetje Monkie be loond doordat de koning hem baron maakt, terwyl hij tevens trouwt met de moeder van de koningin. Het tweede deeltje „Mannetje Mon kie vangt boeven", toont hoe dapper de hoofdpersoon is als hij persoonlijk afrekent met boeven, die de konin gin hebben ontvoerd. Eveneens komt die schranderheid van baron Monkie de Monk naar vo ren als hij op zijn kasteel een stel dieven van een verborgen schat ont maskert: deeltje drie Mannetje Mon kie en de Ding-Dongschat. Hoewel de drie deeltjes afzonderlijk gelezen kunnen worden, vormen ze toch een eenheid. Er zit spanning in, zonder overdreven aan te doen. De vlotte stijl zal kinderen van 6 tot 8 jaar veel plezier geven bij het lezen van deze „detectives". De illustraties, die wel wat zwaar van uitvoering zijn voor deze luchtige boekjes, zijn van Jack Kohn. Emile Zola, „Paradijs der katten". Flamingoreeks, H. Meulenhof. Amsterdam. Emile Zola heeft zijn roem als schrij ver te danken aan zijn romans zoals „Het beest in de mens", „De buik van Parijs" en dergelijke. Niet ten onrechte overigens, maar het zou jammer zijn als dit aanleiding zou zijn om zijn korte verhalen over het hoofd te zien. Want ook op dit ge bied bewijst deze Fransman zijn meesterschap met de pen. In zijn verhalen is hij een geheel ander dan in zijn realistische romans. Hier niet de aanklager met het grote gevoel voor rechtvaardigheid, maar de ken ner van de mens. de observator, in de korte vertellingen weet hn een voortreffelijke sfeer te leggen, hij be schrijft met een groot gevoel voor humor allerlei situaties. In de Flamingoreeks van H. Meulen- hoff te Amsterdam is een aantal van Zola's verhalen gebundeld on der de titel „Paradijs der katten". Op zichzelf een heel plezierige bundel, voor degenen, die Zola als romancier kennen een prachtige gelegenheid om met een andere kant van zijn talent kennis te maken- meegemaakt. De hartchirurgie momenteel zover gevorderd, dat de patiënt, die vroeger slechts zeer ge ringe levenskansen had. nu zonder gevaar behandeld kan worden. Om een operatie te kunnen uitvoeren brengt men de patiënt zelfs in een toestand, die voorheen als dood ge classificeerd werd: het hart wordt stilgezet, de bloedsomloop en de ademhaling worden geregeld door een machine zolang ae operatie aan de gang is. die durven" van de Britse journalist Hugh McLeave die onder meer me disch correspondent is van de News Chronicle en de Daily Mail Het boek is geen opsomming van droge feiten, de schijver heeft zijn materiaal ple zierig gerangschikt en bewerkt en zodoende een boek gemaakt, dat in de eerste plaats voor de medische leek met belangstelling voor dit on derwerp goed te lezen is. De uitgave van de Forumboekerij uit Den Haag moeder» verscheen by uit- gevery Contact te Amsterdam een prima handleiding voor de zwanger schapsperiode. „Moeder worden" is een Nederlandse bewerking van de Italiaanse uitgave „Sarö Mad re", door F. Miraglia, E. Orlandini en G. Micheletti. De Nederlandse arts A. R. F. Somers verzorgde deze bewer king. Het boek behandelt op overzichtelij ke wijze in het eerste deel de vrouw in bouw en werking, in verschillende tijdperken van haar leven en geeft aanwijzingen op hygiënisch gebied. Het tweede deel van het boek behan delt de zwangerschap, die van maand tot maand gevolgd wordt, alsmede de voeding en een aantal lichaamsoefe ningen voor het verkrijgen van een juiste lichaamshouding in deze pe riode. Vervolgens komen de bevalling en het kraambed aan de beur*.. Het boek is voorzien van 128 afbeeldin gen, waarvan 18 in kleur. Onervaren is. moeders kunnen in dit naslag werk antwoord vinden op al haar vragen. Het steek*, dan ook met kop en schouders uit boven de diverse „moeder-worden"-boekjes. die gratis verstrekt worden bij aankoop van ba- byzeep etc. 79 HET KRIS KRAS KERSTBOEK De Kris Kras Uitgeversmaatschappij N.V. uit Amsterdam heeft een zeer luxueus kerstboek uitgegeven. Vooraanstaande Nederlandse schrijvers en schrijfsters hebben voor ruim twintig kerstvertellingen gezorgd Deze ver halen zijn veelal op bijzonder aardige wtjze geïllustreerd In het Kris Kras Kerstboek is voorts een serie prachtige foto's over Israël opgenomen Het kerstboek bevat verder vele suggesties voor het maken van versie ringen, die bij het kerstfeest passen: kerstkaarten, kerstmandjes, engeltjes en dergelijke. Ook de versiering van de kersttafel wordt niet vergeten. Trouwens niet alleen de tafelversiering, maar ook de speciale kerstge rechten, krijgen een uitgebreide beurt. Ten slotte staan er in het Kris Kras Kerstboek nog een kerstspelletje en het kerstlied ..O. denneboom" in een muzikale bewerking van Piet Leendertz. Het gehele boek staat op hoog peil. vooral de kerstverhalen en de fotoserie over Israël. „De eerste jaren van het kind In „De eerste jaren" een uitgave van J. H. Gottmer uit Haarlem geven Lnnio dJ Majo tekeningen) en Harriet Laurey (versjes) op origi-j nele wyze jonge ouders de gelegen-1 heid van hun kind de gegevens te no- teren. Men heeft aan alles gedacht, tot aan de datum van het eerste tandje toe. Voorts is er in deze uitga ve ruimte gelaten om foto's in te plakken van de baby. Jules-Verneserie Uitgeverij Elsevier te Amsterdam heeft een prachtige serie pockets met verhalen van Jules Verne het licht doen zien De serie bestaat uit vijf tien delen, van het „20.000 mfllen on der zee" tot „de kinderen van kapi tein Grant". De boeken bevatten de boeiende originele gravures van de eerste uitgave. De avonturen van ka pitein Nemo zijn nog steeds even spannend, hoewel ze vroeger vermoe delijk veel meer indruk op de lezers gemaakt zullen hebben. Wat is er in deze tijd nog voor bijzonders aan een onderzeeboot de straalverkeersmachine die tweemaal zo snel als het geluid over de Oceaan moet jagen, heeft de Amerikaanse straal- reus YF-12 A al vele proef vluchten achter de rug. Hot op een raket lijkende vliegtuig van de luchtmacht der Verenigde Staten bereikt een snelheid van bijna viermaal die van het ge luid. De kruissnelheid ligt rond de 3200 kilometer per uur. „Wy kunnen op een hoogte van 21.000 meter bij een snelheid van driemaal bet geluid grote afstanden afleggen", verklaarde L. J. Knight, een testpiloot van dit geheimste vliegtuigproject, ooit in de V.S. uit gevoerd. Zelfs het almachtige bewa- king&apparaat van het luchtruim kon de razendsneUe machine niet volgen. Vaak sprak men van „vliegende schotels", die met grote vaart over bet radarscherm vlogen. Nauwkeuri ge gegevens waren niet te verkrij gen, tot president Johnson de sluier oplichtte en het snelste gevechts vliegtuig ter wereld voorstelde. De geheimhouding gelukte ookdaar- om zo uitstekend, omdat de YF-12A geen verbinding met de grond nodig heeft. Er was geen sprake van radioverkeer, dat zou kunnen wor den afgeluisterd. Het vliegtuig is uit- ferust met elektronische apparaten ie geheel automatisch werken en de vlieger elk moment zijn positie opge ven. Deze apparatuur heipt hem óók bij het landen en het vmoen van het doel. Zo is de YF-12A het eerste ge vechtsvliegtuig ter wereld, dat volko men onafhankelijk opereert van de tot nu toe gebruikelijke draad met een basis op de grond. Twee man zijn aan boord Het toestel zal in het bijzonder voor het onderscheppen van vijandelijke vliegtuigen zijn bestemd, doch kan ook verkenningsvluchten uitvoeren en worden gebruikt voor het uitwer pen van atoombommen. Er is geen afweersysteem, dat tegen dit type machine' is opgewassen. Het t het luchtruim volkomen. (Advertentie)

Krantenbank Zeeland

Provinciale Zeeuwse Courant | 1964 | | pagina 9