POLEN NU (III)
De satire bloeit
YF-12 A? het
vliegtuig ter
snelste
wereld
DE BOEKENPLANK
land van paradoxen
Positie Joden
zeer gunstig
Drink
real
American
Cola
VERANDERING IN SAMENSTELLING
EN UITRUSTING RUSSISCHE VLOOT
Isa?ss£ h.P
sigaren
uitzonderlijk
goed!
Historische roman PARADIJS DER KATTEN
MAANDAG 21 DECEMBER 1964
PROVINCIALE ZEEUWSE COURANT
(Door Dick Verkijk)
\X7estelijke buitenlanders genieten ook in Polen bepaalde reduc
ties. Zo zijn er couponboekjes voor benzine, die de somma van
zeven dollar kosten. Benzine komt dan nog op ongeveer zestig cent
per liter, tegen tachtig cent normaal. Maar de hoofdbrekens, die
het de Poolse employés kost, om je zo'n boekje te verkopen, zijn
legio, dat wil zeggen als je niet afgepast over zeven dollar be
schikt. Ik had alleen Engelse ponden en Nederlandse guldens bij
me, hetgeen ingewikkelde rekenarijen opleverde. Een eenvoudige
van geest zou zeggen: één dollar is f3,63, dus zeven dollar is
f 25.41. Niet alzo in Polen. In een hotel in Stettin is een employé
drie kwartier bezig geweest om via ongrijpbare calculaties tot de
zelfde slotsom te komen.
Ferst wordt lie zeven dollar om
gerekend in zloty's, de Poolse
munteenheid. De uitkomst is 167,58
zloty. Vervolgens gaat de man na.
welke koers de Nederlandse gulden
ten opzichte van de zloty heeft.
Dan blijkt dat iedere gulden 6,59
zloty waard is. Vervolgens gaat hij
die 6,59 delen op 167,58 en de uit
komst is dan uiteraard (op een om
rekeningsverschil van twee cent
na) gelijk aan die van de simpelste
berekening: f 25,43. Nu is die twee
de rekening ook weer niet zo ge
compliceerd, dat er drie kwartier
ingespannen arbeid voor nodig is.
Maar zij opent wel vele mogelijk
heden tot vergissen en de bediende
in Stettin had blijkbaar al die mo
gelijkheden uitgebuit.
In de hotels in Warschau ging het
wat vlotter, maar ook daar werd
het gecompliceerde heen en weer
rekenen in zloty's beoefend. In alle
gevallen heb ik de beambten aan
geraden hun baas een lijstje met
dollarkoersen voor de verschillende
westerse valuta te vragen in de
trant van één dollar ls gelijk aan x
gulden, y DM, z Engelse ponden,
enz., zodat ze dan slechts één een
voudig rekensommetje hoefden te
maken. Maar al die beambten ke
ken me even verbaasd aan over
mijn advies: de oplossing leek hun
te eenvoudig om waar te zijn.
En je moet elke keer tot de laatste
cent in westerse valuta betalen.
Ook al kom je maar een stuiver te
kort, dan mag je die toch niet bij
passen in Pools geld. Heb je de
pech dat je niet kleiner hebt dan
een tientje, dan krijg je voor 9,95
aan zloty's terug ook al wil je hele
maal geen zloty's hebben. Eenmaal
gewisselde zloty's kim je niet meer
terug omwisselen in westerse valu
ta, maar je mag ze ook het land
niet uitvoeren. Sta je op het punt
het land uit te gaan, dan-ben je dus
die 9,95 gewoon kwijt of je moet
er gauw een paar noodaankopen
mee doen om tenminste nog iets
van je geld te zien.
Kunstmatige koers Zelfspot
Het zijn vreemde zaken, die nu al
jarenlang zo vreemd zijn en
nog jarenlang zo vreemd zullen
blijven: zolang de munt in Polen,
trouwens in heel Oost-Europa, een
kunstmatige koers heeft en in de
meeste communistische landen zijn
er twee, drie of zelfs vier koersen,
al naar gelang de status en functies
van de buitenlander, waarbij dan
nog moet worden opgemerkt dat
zelfs van die vier koersen er geen
één de ware is. Er mogen nog zo
veel officiële koersen zijn, de ware
koers vind je op de zwarte markt
en die is altijd nog twee- drie
maal zo gunstig (voor de wester
ling) als de gunstigste officiële
koers.
De R.E.M. ie uit de lucht... Een Am
sterdamse radiohandelaar geloofde
het verder wel: het restant ver
dween in de vuilnisbak...
niet veel waarde nechten aan de
benamingen van artistieke groepen
in de Oosteuropese landen. Zang
en dansgroepen van „het leger"
hebben vaak alleen die naam ge
kregen ter verdere popularisering
van het leger. In feite zijn het be
roepsmensen die een militair pakje
aankrijgen voor de authenticiteit.
In Boekarest heb ik eens een voor
stelling van het „ensemble van het
Roemeense leger" bijgewoond. Er
was ook eer. solozangeres bij in een
keurig militair uniform. Maar in
het werkelijke Roemeense leger
dienen helemaal geen vrouwen en
dat uniform was dan ook speciaal
voor die voorstellingen ontworpen.
De bedoeling van al die artistieke
ensembles van leger, studenten,
jeugdbeweging en-noem-maar-op is
duidelijk. Men wil naar buiten toe
de indruk wekken, dat alle lagen
van de bevolking en alle organisa
ties in de maatschappij actief aan
de cultuur mee willen doen en de
suggestie, dat het eigenlijk alle
maal amateurs zijn, maakt dat het
publiek meer voor hun prestaties
openstaat dan wanneer die ensem
bles een neutrale beroepsbenaming
zouden krijgen.
(Advertentie)
Cabaret
Polen heeft vier koersen waarvan
de zwarte niet eens zo ongunstig
afsteekt bij de gunstige officiële.
Toeristenkoers ..normaal" is rond
24 zloty voor een dollar, Scandina-
viërs krijgen (alleen in de noorde
lijke districten) 48 zloty, in de win
kels waar je alleen met buitenland
se deviezen kunt kopen (zogenaam
de P.K.O.-zaken) wordt de dollar
voor 72 zloty aangezien en op de
zwarte markt brengt hij ongeveer
120 tot 130 zloty op, hoewel ik U
zou aanraden, U als buitenlander
nooit met dergelijke handel in te la
ten.
Bureaucratie
De bureaucratie is altijd een bron
van ergernis Het is geen ty
pisch Oosteuropees verschijnsel. In
alle grote bedrijven, of ze nu kapi
talistisch of communistisch zijn,
treedt bureaucratie op. Overheids
instellingen zijn bij definitie om
vangrijk en slepen dus altijd een
forse bureaucratie met 2ich mee.
Aangezien in Oost-Europa zowel de
bedrijven als de overheid in één
grote rode hand zijn, is de bureau
cratie daar onvermijdelijk veel
groter dan in een maatschappij, die
in kleinere eenheden is „opge
splitst".
Het gevolg is, dat in die landen nie
mand precies weet wat nu wel en
wat niet is voorgeschreven. Door
de bomen ziet men het bos niet
meer. In elk hotel moet de buiten
lander een aanmeldingskaartje in
vullen. Pas in Warschau, toen ik al
een gedeelte van het land was
doorgereisd, hoorde ik dat je van
het hotel een deel van dat kaartje
plus hotelstempel terug moet krij
gen en aan de grens moet tonen als
bewijs waar je hebt overnacht.
Zonder dat bewijs mag je het land
niet verlaten. Maar de employés
van de hotels, waar ik tot dan toe
had overnacht, hadden me die be-
wijskaartjes nooit gegeven. Geluk
kig heeft geen Poolse douanebe
ambte me er bij het verlaten van
het land naar gevraagd. Zo hief de
ene fout de andere op, maar je
vraagt je daö wel af, weer als een
voudige van geest, of die bewijs-
kaartjesafgeverij werkelijk zo'n
dwingende noodzaak is.
De Polen weten gelukkig zelf ook
te spotten met de merkwaar
dige kronkelingen van hun ingewik
kelde maatschappij. Studenten
gaan daarbij voorop. In een studen
tenkelder in Kraków hingen aan de
muur allerlei vre;mde zaken, zoals
te doen gebruikelijk in dergelijke
clubs. Een ervan was een zwartge
blakerde geiser, waarop stond ge
schreven: „Doorgebrand in 1964".
„Dat symboliseert nu hef ware Po
len", zei een student tegen me.
In Warschau zijn drie satirische
studententheatergroepen, waarvan
het Studentski Teatr Satirików het
meest spits en het. scherpst is. Ver
der zijn er Studowa, een groep van
de technische hogeschool en Hy-
brydi. Over het algemeen zijn de
medewerkers beroepsacteurs. Bij
„Hybrydi" bijvoorbeeld was er
maar één werkelijk student. Men
moet trouwens in het algemeen
Deze zomer heb ik een voorstel
ling bijgewoond van „Hybrydi"
in een niet zo heel sterk program
ma, maar dat desondanks een uit
verkocht huis opleverde en dat
is bij elke voorstelling het geval.
Er werd wat de spot gedreven met
de cultuurpolitiek en met de aan-
oude traditie-vasthouders en in een
pantomime werd de eentonigheid
van het leven als fabrieksarbeider
geschetst.
Maar het scherpst vond ik een
spotternij op het socialistisch rea
lisme, die blijkens de reacties in de
zaal ook door de Polen zelf het
meest werd gewaardeerd. Men liet
een lied horen uit „het rijke socia-
listisch-realistische leven". Het
was een omstreeks 1955 populaire
ode aan de stoere werkers van
Nova Huta, „de eerste socialisti
sche stad" een paar kilometer ten
oosten van Kraków, een stad die
traditiegetrouw aan de zware in
dustrie is gewijd. Met overdreven
pathos en stoere vuistgebaren zon
gen de „studenten" dit zeer ritmi
sche lied (je zou er op kunnen mar
cheren) onder grote hilariteit van
het publiek. De Nederlandse uit
drukking „wie het laatst lacht,
lacht het best" is wat dit lied be
treft wel heel letterlijk van toepas
sing, want wie er het eerst zo open
lijk om zou hebben gelachen zo'n
jaar of tien geleden, zou zich de
grootste moeilijkheden op de hals
hebben gehaald.
Ook in de televisieprogramma's
gaat men de kritiek niet uit de
weg. In een journaaluitzending
werd uitgebreid aandacht besteed
aan de slechte afwerking van hui
zen in Lublin ,,A1 na drie jaar valt
de pleister van de muren", aldus
het commentaar. De camera ging
in close-up langs de scheuren in de
muren en liet uitdrukkelijk het on
gerief voor de bewoners zien. Het
zijn allerhand tekenen, dat de
maatschappij in Polen zich norma
liseert, dat men niet langer overge
voelig is voor kritiek, die in de de
mocratische maatschappij tot de
dagelijkse dingen de3 levens be
hoort.
Anti-semitisme
evoelig is men nog wel als men
VJ het antisemitisme ter sprake
brengt. Fatsoenlijke mensen weten
dat het een schande is antisemiet
te zijn, en dat het dus schandelijk
zou zijn als e. in Polen een antise
mitische tendentie zou zijn of zou
zijn geweest. Een zeer gewaardeer
de collega heeft me in alle ernst
trachten te overtuigen, dat er in
Polen voor de oorlog eigenlijk geen
sprake was van antisemitisme en
evenmin van discriminatie als het
om benoemingen of bepaalde be
roepen ging. Dat is een onjuiste
voorstelling van zaken en functio
narissen van de joodse cultuurbond
in Polen zullen dit onmiddellijk be
vestigen.
Nu er van de 3% miljoen joden nog
maar 40.000 over zijn is er voor de
Polen, zo zou men zeggen, geen en
kele „reden" om nog antisemitisch
te zijn. Maar het onredelijke van
het antisemitisme en van elk
anti-isme is dat het helemaal
geen „reden" nodig heeft. Er is mij
uit betrouwbare bron bevestigd
dat en dat geldt voornamelijk
voor Polen en de Sowjet-Unie de
jonge generatie in de communisti
sche partijleiding sterk antisemi
tisch is. Men sprak mij zelfs van
een „antisemitische vleugel". In
Polen is er geen sprake van, dat
die vleugel enigerlei invloed heeft
op de positie van de joden in dat
land, die relatief zeer gunstig is.
Het zal van de atmosfeer in de
Poolse bevolking afhangen, of die
stroming ooit haar kans krijgt, zo
als zij in de Sowjet-Unie blijkbaar
wel baar gang kan gaan.
Een andere breuklijn in de leiding
der partijen splijt haar in stalinis
ten en antistalinisten. Maar de
aard van deze groepen heeft een
volstrekte wijziging ondergaan.
Een acht tot tien jaar geleden vond
men de antistalinisten onder de na
tionalistische communisten, die on
der de druk van Stalin en zijn Sow-,
jet-Unie nit wilden. Nu zijn echter
de nationalistische communisten
het meest stalinistisch: Roeme
nen, Chinezen en in zekere matei
ook de Joegoslaven (die een bin
nenlands beieid voeren, waarin
weinig ruimte is voor ideologische
discussies)
Om het nog wat ingewikkelder te i
maken, zijn de nationalisten van nuj
niet dezelfde als die van toen, waar
uit je de conclusie zou kunnen trek
ken, dat het Oosteuropese nationa
lisme meer een reactie is op een
bepaalde politieke situatie dan een
onveranderlijk gegeven, dat de po
litiek bepaalt. Lander, als Polen
zijn van een gemakkelijk hanteer
bare rechtlijnige stalinistische
maatschappij veranderd in een in
gewikkelde, veelsoortige samenle
ving die een beoordeling ervan wel
moeilijker maakt, maar die toch
een veel menselijker aspect heeft
dan de machinale clichéstaat van
Stalin. (Wordt vervolgd)
„JANE'S FIGHTING SHIPS"
Nieuwe, met raketten Engeland
Generaal Joseph üoboetc
de van rechts), opperbe
tan het Kongolese leger,
«icare mitrailleur van roo
fabrikaat, icelke "p de r«
Stanleustad is buitgemaakt
I.B.M. breidt
laboratoria uit
uitgeruste, schepen
vervangen de oude
Frankrnk rondom een betonnen kern. dié enkele
meters onder de grond doorloopt. Om de
Mariner weer op
Canopus gericht
De Amerikaanse satelliet Mariner-4,
die onderweg is naar de planeet Mars,
heeft zich weer gericht op de ster Ca
nopus. De geleerden hebben tevens
getracht te voorkomen dat de ruimte
sonde opnieuw door een stofdeeltje uit
haar koers zou raken.
De mededeling, dat de Mariner-4 het
„oog" weer op Canopus heeft gericht
werd gedaan door het laboratorium
voor straalvoortstuwing in Pasadena,
Californië.
Lucas Bols verlaat
Amsterdam
De raad van bestuur van de N.V. Am-
stcrdamschc Likeurstokerij ,,'t Loots-
je" der Erven Lucas Bols heeft na rijp
beraad besloten dat de fabriek de stad
Amsterdam, waar de vennootschap is
geboren en groot geworden, zal gaan
verlaten.
Bols heeft in de nabijheid van Amster
dam een terrein kunnen kopen, waar
op een nieuw gebouwencomplex zal
verrijzen. Een en ander zal voor de
onderneming grote investeringen met
zich meebrengen. Met de aanzienlijke
bouwactiviteiten zullen nog jaren zijn
gemoeid, voordat de verhuizing en de
concentratie van verschillende afde
lingen geheel hun beslag hebben ge
kregen. De raad van bestuur verwacht
met de reorganisatie grote besparin
gen te kunnen bereiken, zo heeft de
president van de raad, de heer P. J.
Hart Nibbrig, in de buitengewone aan
deelhoudersvergadering medegedeeld.
In het voorjaar van 1965 zal de Inter-
nationale B^drUfsmaehlne Maatschappij
Ook de Britse marine isonit aan- y y dochteronderneming \an de
Kleinere scnepen.oie naJ BuhjneM Machines, iiaar laborato
riumcomplex in Uithoorn aanzienlijk
..Het is ecËter dringend nodig dut deze uitbreiden.
Raymond Blackman, de samensteller van vloot de beschikking krijgt over meer Dez^^ on em nc^onfcreiUJe
het bekende gezaghebbende boek op het vliegdekschepen en fregatten'. «Mus bedragem ïs^op eenjiereconferentie
gebied van 's werelds marinestrijrlkraeh-1 Blackman.
ten „Jane's Fighting Ships", schrijft in
de in Londen verschenen uitgave voor
1964-1965 onder meer „er voltrekt zich
thans op onopvallende wijze een veran- QVer ae Franse marine zegt Black- ^as van Tz':, ,r71 ls vo ruimte
dering in samenstelling en uitrusting °™r. %.^rifk S bezfg met de bouw f™f"1"*
der Russische vloot, waar by er naar ge- van een sterke vloot, die bijna geheel 'en' die aan 600 man Plaata kunnen
streefd wordt de rode marine van alle komt te bestaan uit na de oorlog ge- Weden.
bouwde schepen. Vooral de kortgeleden nieuwe laboratorium heeft een nut-
vereed vekomen kruiser Jeanne d'Are" tl* vloeroppervlak van 2000 vierkante
kan vervoe- meter en er zullen te zyner tijd 100 per
sonen werk vinden Daarmee zullen me-
dio 1967 in de laboratoria in totaal 350
„Vele der oude Russische torpedo-1 jn anniwiim zyn: twee met raketten employés werkzaam zijn. De werkzaam-
boot jagers, mijnenvegers, onderzee- uit te rust en fregatten, een kernenergie- heden van het beproevingslaboratorium
boten en hulp- en begeleidingxvaar- j onderzeeboot met raketten, een eveneens1 bestaan voornamelijk uit het testen van
tuigen zijn vervangen door een klei- over raketten beschikkende onderzeeër apparatuur voor het verwerken van for-
ner aantal nieuwe, met raketten uit- voor proefnemingen, een landingsvaar- lulieren en het beproeven van de pro-
geruste oorlogsbodems. waarvan een tuig en verscheidene onderhoudssche- dukten van de Amsterdams fabriek
doelmatiger optreden kan wnrden i van het concern,
verwacht. Dit heeft het mogelijk ge
maakt de sterkte van het Russische
marinepersoneel met 32 procent te]
verminderen".
eisen, die onze gespecialiseerde en tech
nisch hoog ontwikkelde tijd stelt".
(Advertentie)
Koopvaardijvloot
„Het valt daarnaast op dat de Sowjet-
Unie thans bezig is in alle wereldzeeën
door te dringen en niet alleen met oor
logsbodems, doch ook het spionage-trei-
lers en schepen voor speurwerk. Voorts
kan een opvallende uitbreiding der Rus
sische koopvaardijvloot worden opge
merkt. Al deze feiten tezamen wijzen
erop dat Rusland eraaar streeft de Ver
enigde Staten ter zee naar de kroon
te steken", aldus de samensteller van
„Jane's Fighting Ships", Blackman.
Hij schrijft ook: „De Sowjet-Unie be
schikt, naar schatting, over een dertig
tal door kernenergie voortgedreven on
derzeeërs en vierhonderd onderzeeboten
vinden zich zeker honderd Russische
duikboten, waarvan er enkele door kern
energie worden voortgedreven, terwijl
andere over raketwapens beschikken"
In de V.S. ontwikkeld
V.S.
Blackman merkt verder op dat er,
sinds 1963 weinig verandering is ge
komen in de algemene sterkte van
de Amerikaanse vloot. Er zijn echter
wijzigingen aangebracht in het bouw
plan op korte termijn voor onderzee-!
boten.
De Verenigde Staten willen nu in
1968 over 92 kernenergieonderzeebo
ten beschikken, waarvan er 41 metj
,.polaris"-raketten zullen zijn uitge-i
rust.
Afweer nog niet
mogelijk geacht
(Van een medewerker)
EDWARDS BASE (V.S.)
Terwijl men nog discussieert
over het wel en wee van het
Brits-Franse Concorde-project,
HARTZIEKTEN MOEDER WORDEN
aw ew voor -
mmwimMMMKWI
„Dokters die durven",
door Hugh McLeave,
Ad. M. C. Stok, Forumboekerj],
Den Haag.
denis. Hartafwijkingen
maar betrekkelijk kort in het mid
delpunt van de belangstelling en de
kennis van de methoden om afwij-
Btf de Zuid-Hollandse uitgeversmaat
schappij te Den Haag verscheen van
Peter Stiihlen het boek „Orselli, de
meesterspion", een roman over liefde
en avontuur ten tjjde van Frederik
de Grote. Jammer, dat men pas op
de helft van het boek een beetje in
zicht krygt in het verbaal, dat danig
verward geschreven is. De vertaling
Is van Cath. van Ejjsden.
De uitgeversmaatschappij Van Goor
en Zonen, Den Haag, heeft weer een
nieuwe serie kinderboekjes het licht
doen zien onder de titel: Mannetje
Monkie. Thans zijn de eerste drie
deeltjes verschenen en hopelijk vol
gen er spoedig meer.
In het eerste deeltje, getiteld „Man
netje Monkie", vertelt de schrijver
Bouke Jagt hoe dit eenvoudige baas
je samen met de koning in zijn woon
wagen het land doortrekt op zoek
naar een koningin. Als deze gevon
den is, wordt Mannetje Monkie be
loond doordat de koning hem baron
maakt, terwyl hij tevens trouwt met
de moeder van de koningin.
Het tweede deeltje „Mannetje Mon
kie vangt boeven", toont hoe dapper
de hoofdpersoon is als hij persoonlijk
afrekent met boeven, die de konin
gin hebben ontvoerd.
Eveneens komt die schranderheid
van baron Monkie de Monk naar vo
ren als hij op zijn kasteel een stel
dieven van een verborgen schat ont
maskert: deeltje drie Mannetje Mon
kie en de Ding-Dongschat.
Hoewel de drie deeltjes afzonderlijk
gelezen kunnen worden, vormen ze
toch een eenheid. Er zit spanning in,
zonder overdreven aan te doen. De
vlotte stijl zal kinderen van 6 tot 8
jaar veel plezier geven bij het lezen
van deze „detectives". De illustraties,
die wel wat zwaar van uitvoering
zijn voor deze luchtige boekjes, zijn
van Jack Kohn.
Emile Zola,
„Paradijs der katten".
Flamingoreeks,
H. Meulenhof. Amsterdam.
Emile Zola heeft zijn roem als schrij
ver te danken aan zijn romans zoals
„Het beest in de mens", „De buik
van Parijs" en dergelijke. Niet ten
onrechte overigens, maar het zou
jammer zijn als dit aanleiding zou
zijn om zijn korte verhalen over het
hoofd te zien. Want ook op dit ge
bied bewijst deze Fransman zijn
meesterschap met de pen. In zijn
verhalen is hij een geheel ander dan
in zijn realistische romans. Hier niet
de aanklager met het grote gevoel
voor rechtvaardigheid, maar de ken
ner van de mens. de observator, in
de korte vertellingen weet hn een
voortreffelijke sfeer te leggen, hij be
schrijft met een groot gevoel voor
humor allerlei situaties.
In de Flamingoreeks van H. Meulen-
hoff te Amsterdam is een aantal
van Zola's verhalen gebundeld on
der de titel „Paradijs der katten". Op
zichzelf een heel plezierige bundel,
voor degenen, die Zola als romancier
kennen een prachtige gelegenheid om
met een andere kant van zijn talent
kennis te maken-
meegemaakt. De hartchirurgie
momenteel zover gevorderd, dat de
patiënt, die vroeger slechts zeer ge
ringe levenskansen had. nu zonder
gevaar behandeld kan worden. Om
een operatie te kunnen uitvoeren
brengt men de patiënt zelfs in een
toestand, die voorheen als dood ge
classificeerd werd: het hart wordt
stilgezet, de bloedsomloop en de
ademhaling worden geregeld door
een machine zolang ae operatie aan
de gang is.
die durven" van de Britse journalist
Hugh McLeave die onder meer me
disch correspondent is van de News
Chronicle en de Daily Mail Het boek
is geen opsomming van droge feiten,
de schijver heeft zijn materiaal ple
zierig gerangschikt en bewerkt en
zodoende een boek gemaakt, dat in
de eerste plaats voor de medische
leek met belangstelling voor dit on
derwerp goed te lezen is. De uitgave
van de Forumboekerij uit Den Haag
moeder» verscheen by uit-
gevery Contact te Amsterdam een
prima handleiding voor de zwanger
schapsperiode. „Moeder worden" is
een Nederlandse bewerking van de
Italiaanse uitgave „Sarö Mad re",
door F. Miraglia, E. Orlandini en G.
Micheletti. De Nederlandse arts A.
R. F. Somers verzorgde deze bewer
king.
Het boek behandelt op overzichtelij
ke wijze in het eerste deel de vrouw
in bouw en werking, in verschillende
tijdperken van haar leven en geeft
aanwijzingen op hygiënisch gebied.
Het tweede deel van het boek behan
delt de zwangerschap, die van maand
tot maand gevolgd wordt, alsmede de
voeding en een aantal lichaamsoefe
ningen voor het verkrijgen van een
juiste lichaamshouding in deze pe
riode.
Vervolgens komen de bevalling en
het kraambed aan de beur*.. Het
boek is voorzien van 128 afbeeldin
gen, waarvan 18 in kleur. Onervaren
is. moeders kunnen in dit naslag
werk antwoord vinden op al haar
vragen. Het steek*, dan ook met kop
en schouders uit boven de diverse
„moeder-worden"-boekjes. die gratis
verstrekt worden bij aankoop van ba-
byzeep etc.
79
HET KRIS KRAS KERSTBOEK
De Kris Kras Uitgeversmaatschappij N.V. uit Amsterdam heeft een zeer
luxueus kerstboek uitgegeven. Vooraanstaande Nederlandse schrijvers en
schrijfsters hebben voor ruim twintig kerstvertellingen gezorgd Deze ver
halen zijn veelal op bijzonder aardige wtjze geïllustreerd In het Kris
Kras Kerstboek is voorts een serie prachtige foto's over Israël opgenomen
Het kerstboek bevat verder vele suggesties voor het maken van versie
ringen, die bij het kerstfeest passen: kerstkaarten, kerstmandjes, engeltjes
en dergelijke. Ook de versiering van de kersttafel wordt niet vergeten.
Trouwens niet alleen de tafelversiering, maar ook de speciale kerstge
rechten, krijgen een uitgebreide beurt. Ten slotte staan er in het Kris
Kras Kerstboek nog een kerstspelletje en het kerstlied ..O. denneboom" in
een muzikale bewerking van Piet Leendertz. Het gehele boek staat op hoog
peil. vooral de kerstverhalen en de fotoserie over Israël.
„De eerste jaren
van het kind
In „De eerste jaren" een uitgave
van J. H. Gottmer uit Haarlem
geven Lnnio dJ Majo tekeningen)
en Harriet Laurey (versjes) op origi-j
nele wyze jonge ouders de gelegen-1
heid van hun kind de gegevens te no-
teren. Men heeft aan alles gedacht,
tot aan de datum van het eerste
tandje toe. Voorts is er in deze uitga
ve ruimte gelaten om foto's in te
plakken van de baby.
Jules-Verneserie
Uitgeverij Elsevier te Amsterdam
heeft een prachtige serie pockets met
verhalen van Jules Verne het licht
doen zien De serie bestaat uit vijf
tien delen, van het „20.000 mfllen on
der zee" tot „de kinderen van kapi
tein Grant". De boeken bevatten de
boeiende originele gravures van de
eerste uitgave. De avonturen van ka
pitein Nemo zijn nog steeds even
spannend, hoewel ze vroeger vermoe
delijk veel meer indruk op de lezers
gemaakt zullen hebben. Wat is er in
deze tijd nog voor bijzonders aan een
onderzeeboot
de straalverkeersmachine die
tweemaal zo snel als het geluid
over de Oceaan moet jagen,
heeft de Amerikaanse straal-
reus YF-12 A al vele proef
vluchten achter de rug. Hot op
een raket lijkende vliegtuig van
de luchtmacht der Verenigde
Staten bereikt een snelheid van
bijna viermaal die van het ge
luid. De kruissnelheid ligt rond
de 3200 kilometer per uur.
„Wy kunnen op een hoogte van
21.000 meter bij een snelheid van
driemaal bet geluid grote afstanden
afleggen", verklaarde L. J. Knight,
een testpiloot van dit geheimste
vliegtuigproject, ooit in de V.S. uit
gevoerd. Zelfs het almachtige bewa-
king&apparaat van het luchtruim kon
de razendsneUe machine niet volgen.
Vaak sprak men van „vliegende
schotels", die met grote vaart over
bet radarscherm vlogen. Nauwkeuri
ge gegevens waren niet te verkrij
gen, tot president Johnson de sluier
oplichtte en het snelste gevechts
vliegtuig ter wereld voorstelde.
De geheimhouding gelukte ookdaar-
om zo uitstekend, omdat de YF-12A
geen verbinding met de grond nodig
heeft. Er was geen sprake van
radioverkeer, dat zou kunnen wor
den afgeluisterd. Het vliegtuig is uit-
ferust met elektronische apparaten
ie geheel automatisch werken en de
vlieger elk moment zijn positie opge
ven. Deze apparatuur heipt hem óók
bij het landen en het vmoen van het
doel. Zo is de YF-12A het eerste ge
vechtsvliegtuig ter wereld, dat volko
men onafhankelijk opereert van de
tot nu toe gebruikelijke draad met
een basis op de grond. Twee man
zijn aan boord
Het toestel zal in het bijzonder voor
het onderscheppen van vijandelijke
vliegtuigen zijn bestemd, doch kan
ook verkenningsvluchten uitvoeren
en worden gebruikt voor het uitwer
pen van atoombommen. Er is geen
afweersysteem, dat tegen dit type
machine' is opgewassen. Het t
het luchtruim volkomen.
(Advertentie)