Zierikzeese kajak gaf zeldzaamheden prijs Nabij 's H.-Arendskerke scooterrijdster gedood Mr. A. J. v. d. Weel - burgemeester na bevrijding - ereburger Middelburg Verzetstentoonstelling geopend Harpoenhout j es en peddelhouder Zeeland heeft de voorkeur boven Noord-Groningen ALMANAK Commandowisseling rijkspolitie te water Wemeldinge EXAMENS In botsing met twee auto's ONVERWACHTE MEDEDELING OP VERZETSEXPOSITIE „U bent een sieraad voor onze stad" In Middelburgs stadhuis 3 PROVINCIALE ZEEUWSE COURANT DINSDAG 3 NOVEMBER 1964 (Advertentie) De bekende Eskimokajak in het gemeentelijk museum van Zierik- zee heeft maandag enkele bijzon dere voorwerpen prijsgegeven, die het misschien mogelijk maken om de historie van het zeldzame an tieke éénpersoonsvaartuigje en die van de vijf andere in ons land wat verder te ontrafelen. De speurder naar alles wat met kajakken te maken heeft, drs. G. D. Nooter, conservator aan het gemeentelijk museum voor het onderwijs, afde ling volkenkunde te Den Haag, is op het ogenblik bezig de Zierik zeese kajak te openen. Daarbij zijn nu voor de dag gekomen: twee werphouten voor een harpoen en een steuntje om de peddel in rust stand te zetten. Het zijn maar kleine, voor een leek misschien wel onbeduidende voor werpen. Maar ze zijn uniek. In ons land werden ze nog niet eerder ontdekt. De Haagse onderzoeker zal er de litteratuur op naslaan, zal een volledige determinatie pro beren te geven van de kajakinstru mentjes in dit gave exemplaar op de zolder van het Zierikzeese stad huis. Drs. Nooter is op het ogenblik bezig aan een inventarisatie van alles wat in Nederland nog is te vinden op het terrein van oude Es kimoactiviteiten. Het Haagse mu seum heeft er een grote collectie van, de rijkse van alle. Zijn naspeuringen naar antieke Es kimovaartuigjes en -gebruiksvoor- werpjes heeft drs. Nooter naar de zes „walvisvaarderssteden" in ons land gevoerd, waar nog kajakken te vinden zijn: Hollum (Ameland), Hindeloopen, Enkhuizen, Hoorn, de Rijp en Zierikzee. Zoals men weet heeft de kajak daar vele jaren aan de zoldering van de Schutterszaal gehangen. Een gave boot is het met een man erin, gehuld in een pak van zeehon dehuid. Er gaan veel verhalen over die man. Het zou de oude „Zierick" zijn, de stichter van de stad, die in 789 aan land kwam en er zich vestigde. De Zierikzeese kajakvaarder wordt ook gedood verfd als de Noorse „winterko ning". Maar ook die stelling blijkt niet houdbaar. Wat er dan wel te vertellen is voor de man in zijn goedbewaarde pak en zijn bootje? Voorlopig nog wei nig, maar drs. Nooter wil proberen daarin verandering te brengen. Daarom is hij ^u bezig de ..man-in de-kajak" uit zijn bootje te lichten. „Ik heb dat afgelopen voorjaar al geprobeerd, maar toen lukte het niet", vertelt hij op de zolder van het stadhuis. „Nu gaat het wel. En tegelijk al met een aardig succes je". Baleinen De conditie van de Zierikzeese ka jak is in vergelijking met de vijf andere in ons land bijzonder goed. Het bootje is niet beschilderd en het materiaal nog gaaf. De bevesti gingen van de houten onderdelen zijn ook uniek: van walvisbaleinen. De oude vorm, zoals de Eskimo's die gebruikten. Hoe het vaartuigje overigens in het Zierikzeese mu seum is terechtgekomen is een raadsel. Dat is met veel museaal bezit zo. Tot ergernis vaak van de conservatoren, die bij hun po gingen tot naspeuringen op een ge brek aan registratie vaak stuklo pen. Wat Nederland nog bezit aan Eskimokajakken is beslist niet wei nig. In Denemarken zijn uiteraard ook aardige vondsten van deze oude Groenlandse walvisjagers te bezichtigen. In Schotland bezit men een enkele Groenlandse kajak. Een zevende in Nederland gevonden ka jak is kort geleden uit Amsterdam doorverkocht naar een museum in Frankfort. Voor de wetenschap zijn de drie kleine voorwerpen, die gis teren in Zierikzee uit de kajak kwa men, bijzonder interessant. Ze kun nen helpen bij de reconstructie van het beeld over de oude walvis vangst. De twee werphouten voor de har poen illustreren het met de hand aan de haak slaan van de walvis, hefboompjes voor het polsgewricht. Het ene dwarshoutje moet gefun geerd hebben als houder voor de peddel in ruststand, die dan tevens als een roertje kon worden ge bruikt. Kleine voorwerpen zijn het uit een avontuurlijke tijd en uit een wel zeer speciale tak van de vis vangst. VASTE COMMISSIE P.P.D. GRONINGEN: Voor industriehaven aan diep vaarwater De vaste commissie van de Provin ciale Planologische Dienst van de provincie Groningen is, zo blijkt uit haar rapport over het Eems- havenproject de mogelijkheden van een diepzeeïndustriehaven be noorden Uithuizermeeden van oordeel dat na de Europoort Zee land de voorkeur zal genieten bo ven Noord-Groningen, omdat Zee land bescliikt over diep vaarwater en bovendien gunstig ligt ten op zichte van het centrum van het land, Rotterdam en Antwerpen. „Daarom moet", aldus de commis sie, „het Eemshavenprojeet wel in gedachten worden gehouden, maar niet als eerste alternatief op kor te termijn". De commissie komt in het rapport tot de conclusie, dat uitvoering van het pro ject tussen de 150 en 200 miljoen gulden zou vergen en dat zeker niet moet wor den gedacht aan realisering op korte termijn. De commissie is voorts van oor deel, dat de haven bereikbaar zal zijn voor schepen tot 40.000 ton en niet tot 60.000 of 80.000 ton zoals aanvankelijk werd verwacht. De commissie heeft het rapport aangeboden aan Gedeputeerde Staten. Thans is het in studie bij de commissie van advies en bijstand aan de staten, terwijl provinciale staten zich er begin volgend jaar in een speciale zit ting mee zullen bezighouden. De studie, die thans in Hamburg wordt gemaakt van de waterbewegingen in de Eems kan, zo meent de commissie, mede dienstbaar worden gemaakt aan het Eemshavenprojeet. De kosten van een eenvoudige haven worden door de com missie op zeker 150 miljoen gulden ge schat: daarbij komen nog tientallen mil joenen guldens voor tenminste 500 ha industrieterrein. De commissie spreekt zich niet uit over de situering var. de haven noch over de vorm daarvan: tra ditioneel dan wel met pieren of steigers. Zeeuwse Fietsen Rijwiel of fiets is een twee-, soms driewielig wegvoertuig, be wogen door degene die vervoerd wordt" leert, ons de Winkler Prins en hoewel we daar niet van onder steboven zijn, is het rijwiel het voor ons weer helemaal, nu som mige artsen deze bewogen bewe ging voorschrijven aan zwaarlij vige automobilisten met klachten. Want dit is wel een beetje trieste ontwikkeling: nu de auto's een aanvaardbare graad van perfectie hebben bereikt, treden de storin gen bij de berijders op. Als we deze lijn even doortrekken: men verschijnt als automobilist steeds minder in de garage, maar steeds vaker op het spreekuur. Het komt nog wel zover, dat iedereen het normaal vindt op een ziekenfonds- fiets te rijden. Maar nu even een priemend vin gertje omhoog: in Vlissingen heeft een man, een technicus nog wel, op de eerste dag dat hij zich op zo'n rijdend recept verplaatste, een niet onbetekenende aanrijding veroorzaakt. Als automobilist had hij jarenlang schadevrij gereden. Hij moest zich, nu als wielrijder, opnieuw onder doktersbehandeling stellen. 't Was gelukkig maar een schram. Maar voor de fiets is hij voorgoed verloren. Om zijn werkgever van het oponthoud op de hoogte te stellen betrad hij een nabij de on heilsplaats gelegen rijwielhandel met het verzoek ,Jtan ik hier even bellent" ,J3el maar hoor", zei de man, „er staan er hier genoeg." NIEUW PERSPECTIEF VOOR HET OORLOGSMUSEUM „Hier radio Oranje, de stem van strijdend Nederland". Deze woor den, afkomstig van een geluids bandje, doorbraken maandag avond in de hal van het Middel burgse stadhuis de stilte tijdens de opening van de verzetstentoon- stelling van het rijksinstituut voor oorlogsdocumentatie, een gebeur tenis die een indrukwekkend ka- De tot groepscommandant van de rijks politie te water in Gorkum benoemde adjudant L .de Best uit Wemeldinge groepscommandant van de rijkspolitie aldaar heeft maandag tijdens een bijeenkomst met het personeel in het groepsbureau te Wemeldinge, afscheid genomen. De heer De Best stond gedu rende een periode van zeven jaar aan het hoofd van de rijkspolitie te water te Wemeldinge. De scheidende adjudant werd toegespro ken door overste P. C. Silver, comman-1 dant van het district Vlaardingen van de rijkspolitie te water. Hij richtte zich| in een kort afscheidswoord tot de heer De Best. waarin hij hem dank bracht voor alles wat hij voor de groep in We meldinge heeft gedaan. Tevens kon overste Silver de nieuwe groepscom- mandant van Wemeldinge, J. Bron uit' Gorkum begroeten. De districtscomman dant deelde mede, dat deze benoeming tevens een bevordering inhield: opper wachtmeester Bron uit Gorkum zal in Wemeldinge de functie van adjudant be kleden. In zijn felicitatietoespraak wees overste Silver erop, dat Wemeldinge be slist geen gemakkelijke groep is, want deze groep bestrijkt de gehele provin cie Zeeland. De scheidende en nieuwbenoemde com mandant spraken vervolgens een dank woord. Adjudant Bron was voor zijn benoeming te Wemeldinge sinds 1940 bij de rijkspolitie te water te Gorkum in de functie van postcommandant. rakter droeg. Mr. A. J. van der \veel oud-burgemeester van Mid delburg, die de opening verrichtte, zag in de tentoonstelling een die pere betekenis, dan men normaa aan tentoonstellingen pleegt te geven. „Het is een herdenking van wat gebeurde en een herdenking van hen, die daaraan deel hebben gehad". Mr. Van der Weel zei blij te zijn, dat tot de belangstellenden voor de ope ningsbijeenkomst zoveel mensen behoor den, die in een gevaarvolle tijd een aan deel hadden in het werk, dat met deze tentoonstelling wordt geëerd. „Zij ver kozen", zo zei de heer Van der Weel, „boven het dulden en schikken met de dood voor ogen een verbeten strijd, die voor velen een ijdele strijd is gewor- Kapitein H. HeidemannrechtsJ gaf de eerste bezoekers van de ver zet stentoonstelling een toelichting op het geexposeerde. in de Burger taal van het Middelburgse stadhuis. den". Bedevaartsgang De heer Van der Weel betoogde, dat een verzetstentoonstelling niet zo maar een tentoonstelling is waar men even naar gaat kijken, cimdat men even tijd heeft. „Het is een plaats, waar men stil en bescheiden met schroom en eerbied binnen gaat". Mr. Van der Weel beschouw de de tentoonstelling als een bede vaartsgang van hen, die streden te gen willekeur en onrecht, een bede vaartsgang tegen de genezing van de kwaal van het eigen belang". Zijn treffende woorden werden afge sloten met de weergave van het ra diobericht, dat het einde van de oor log aankondigde. In een welkomstwoord tot de in de hal verzamelde belangstellenden, waartoe behalve gedeputeerde M. J. van Poelje als vertegenwoordiger van de commis saris der koningin, talrijke andere bur gerlijke en militaire autoriteiten behoor den, zei mr. Drijber, dat de herdenking van de bevrijding van Middelburg met deze tentoonstelling nog eens extra wordt geaccentueerd. Op 5 mei gend jaar nog eens op feestelijke wjj- ze in Middelburg worden gevierd. De burgemeester kon meedelen, dat er over de te organiseren evenemen ten reeds contacten zijn gelegd met „Uit het Volk. voor het Volk" Mr. Drijber noemde de komst van de ver zetstentoonstelling naar Middelburg van groot belang, omdat vooral de jongeren hierdoor in contact worden gebracht met een levend verleden. De burgemeester herinnerde in dit ver band aan bet feit. dat Middelburg ook een oorlogsmuseum bezit. Het mate riaal verkeert echter in een dusdanige toestand, dat do tentoonstelling moei lijk meer een groot publiek aanspreekt. De inrichting van de vleeshal tot expo sitieruimte zal de tentoonstelling over de oorlog uit het Middelburgse stad huis doen verdwynen. Omdat het materiaal echter te waarde vol is om ergens te worden opgeslagen, heeft het gemeentebestuur contacten gelegd niet bet rijksinstituut voor oor logsdocumentatie en het bestuur van bet oorlogsmuseum. Uit dit gesprek is een nieuw perspectief geboren: het Mid delburgs oorlogsmuseum zal welis waar op een andere plaats in moder ne luister worden heropend. De verzetstentoonstelling in de Burger zaal geeft met aanplakbiljetten, foto's, spotprenten en overzichtskaarten een aangrijpend beeld van de oorlogsperiode. Onder het tentoongestelde bevindt zich Jan Camperts gedicht „De achttien do den". dat gaat over 15 leden van de Geuzengroep van Bernard IJzerdraat en drie februaristakers, waaruit mr Van der Weel in zijn openingsrede enkele treffende fragmenten aanhaalde. Tot het materiaal, dat in de Burgerzaal is te zien behoort ook een stand over drop pings en een vitrine met allerlei oorlogs tuig. Kapitein R. Heidemann van de sectie welzijnszorg van het hoofdkwar tier van de Koninklijke Landmacht zorgde voor een uitgebreide toelichting op het geëxposeerde. De tentoonstelling is tot en met vrijdag geopend. Aardgasbespreking in Oostburg De colleges van b. en w. van de gemeen ten in Wcst-Zceuwseh-Vlaanderen zjjn uitgenodigd voor een oriënterende be spreking over het aardgas. De bespre king wordt in het gemeentehuis van Oostburg gehouden en staat onder lei ding van gedeputeerde A. -J. Kaland. Dat deelde burgemeester A. P. Kostense van Biervliet gisteravond in de raads vergadering méde op een vraag van de lieer A. Klaeysen. De voorzitter sprak de verwachting uit, dat West-Zeeuwsch-Vlaanderen in 1966 op het aardgasnet zal kunnen worden aangesloten. Volgens de burgemeester zal reeds in het voorjaar 1965 een gas- zlnker door de Westerschelde worden ge legd tegelijkertijd met een zinker ten behoeve van de waterleidingmaatschap pij „Zeeuw8ch-Vlaanderen". De heer A. Hage te Scherpenisse slaagde voor het politiediploma AA te Op de foto de verongelukte scooter naast de auto, waarmee de rijdster het eerst in botsing kwam. (Foto P.Z.C.) Geef uw lievelingsvogel het beste: 'Sluis verpakte vogelvoeders! INHAALMANOEUVRE IN FILE Bij een verkeersongeluk op de rijksweg door Zuid-Beveland, aan de Goese zijde voor het viaduct bij 's-Heer-Arendskcrke, is maandag morgen een inwoonster van Drachten om het leven gekomen. Het slachtoffer is een 22-jarige ver pleegster, mej. A. de Haan, die per scoo ter op vakantie was en in Zeeland en kele vriendinnen wilde bezoeken. Zjj I reed met haar scooter tegen twee auto's en moet vrijwel op slag zjjn gedood. De scooter werd volkomen in elkaar ge- I drukt. Het ongeluk gebeurde tegen elf uur. Een trekker op de rijksweg, die in de rich ting 's-Heer-Arendskerke reed. was er de oorzaak van, dat zich vlakbij het via duct een file vormde. In die file reed ook mej. A. de Haan. Zij wilde de voor haar rijdende door J. J. A. van R. uit Rotter dam bestuurde personenauto voorbijrij- Geef uw lievelingsvogel het beste: p3lüis verpakte vogelvoeders! personenauto. De scooterberijdster remde toen om zich weer in de file te voegen. Zij raakte met haar scooter ech ter de voorzijde van de auto, die zij aan het passeren was. Daarop werd zij te rug geslagen op de tegenligger, die op dat moment juist passeerde. Deze wa len, bestuurd door mej. H. D. uit Mid- lelburg, had een snelheid van ongeveer tachtig kilometer. Liet de eerste aanrijding zich niet zo ernstig aanzien de auto van Van R. liep slechts lichte schade op de ge volgen van de tweede botsing waren tragisch: mej. De Haan werd tegen de grond geslingerd en liep aan het hoofd zulke zware verwondingen op, dat zij vrijwel op slag moet zijn gedood. Een arts uit Raaltc, die toevallig in de file reed, kon geen hulp meer verlenen. Van de scooter bleef niet veel meer dan een wrak over; de tweede auto werd aan de linkervoorzijdc vr(j ernstig bescha digd. Het verkeer over de rijksweg had enig oponthoud. AFNEMEND BUIIG Opklaringen, maar aanvankelijk nog een verspreide bui, tot matig of zwak afnemende noordoostelijke wind. In het binnenland weinig wind. Middag- temperaturen van 8 tot 10 graden. ZON EN MAAN 4 november Zon op 07.40 onder 17.07 Maan op 07.31 onder 17.31 Een volkomen verraste mr. A. J. van der Weel nam maandag avond in de hal van het Middel burgse stadhuis een door burge meester mr. J. Drijber overhan digde zilveren legpenning en een door gemeentesecretaris mr. J. Hooy aangereikte oorkonde in ontvangst. Het waren de attri buten, die behoorden bij het ereburgerschap van Middel burg, dat de heer Van der Weel werd aangeboden als extra blijk van waardering voor zijn ver diensten als burgemeester van Middelburg in de periode die ligt tussen 7 november 1944 en 31 juli 1946. Een langdurig applaus van een uitgebreid gezelschap genodigden, die de opening van de verzetstentoonstelling in de burgerzaal meemaakten, om lijstte deze gebeurtenis. In een toespraak wierp mr. Drij ber een terugblik op de voorbije oorlogsperiode, met name op de tijd, toen mr. Van der Weel eerste burger van Middelburg was. Het stadsbestuur stond toen voor een taak die even gigantisch als uit zichtloos was. Na de spanning van de oorlog en de roes van de be vrijding kwam de terugslag. In een met 40.000 mensen volgepakt bin nenstad moesten de problemen zo goed mogelijk worden aangepakt. In grote lijnen memoreerde mr. Drijber de taken waarvoor het stadsbestuur van toen zich zag gesteld. Hij wees daarbij op het stadhuisplan, de planning van de herbouw en het woningprobleem, dat toen 1500 woningzoekenden betrof. Uitzonderlijk Nadat de heer Van der Weel af gestudeerd was aan de universi teit van Amsterdam, vestigde hij zich als advocaat en procureur te Middelburg, waar men reeds spoe dig op het sociaal- en verenigings- terrein op zijn steun en medewer- kring kon rekenen. Niet definitief Toen in de oorlogsjaren 1940-1944 ook Middelburg stille ondergrondse werkers telde, was mr. Van der Weel één der hunnen, althans, hij leefde in gedachten geheel met hen mee. Vóór het uur der bevrijding sloeg stond het vast, dat mr. Van der Weel de man zou zijn, die het bestuur van de stad voorlopig op zich zou nemen. Nadat de bezetters de afmars hadden geblazen, nam de heer Van der Weel het tijdelijk burge meesterschap van de heer J. Ph. Koene die het toen een paar Burgemeester mr. J. Drijber van Middelburg rechtsoverhandigt mr. A. J. v. d. Weel de zilveren leg penning van de stad toegens ziin benoeming tot ereburger van Mid delburg. Gemeentesecretaris mr. J. Hooy met oorkonde in de han den kijkt geïnteresseerd toe. Foto P.Z.C) weken had vervuld over. De ze tijdelijke waarneming duurde tot 31 juli 1946 en het was alleen omdat de heer Van der Weel geen vaste benoeming ambieer de, dat het tijdelijke burgemees terschap niet definitief werd. Voor de P.v.d.A. had de heer Van der Weel intussen een zetel in de staten gekregen en dit college koos hem direct tot lid van Ged. Staten welke functie hij aanvaardde toen het burgemeesterschap ten einde liep. Tot 1962 gaf de heer Van der Weel als gedeputeerde zijn krach ten en kennis aan de provincie. DS. J. W. SLINGENBERG ZIEKENHUISPREDIKANT VOOR „BERGZICHT" GOES Het nieuwe prot.-chr. streekziekenhuis „Bergzicht" te Goes krijgt per 1 decem ber een eigen zlekenhnispredikant. Het is ds. J. \V. .Slingenberg (50), thans ge reformeerd predikant te Oosterbeek. Ds. Slingenberg is beroepen door de gere formeerde kerk van Goes en is vervol gens afgestaan als predikant voor het ziekenhuiswerk. Dat werk omvat dan alle patiënten. Het is voor het eerst, dat een prot-chr. streekziekenhuis in Zee land een eigen vast ziekenhuispredikant heeft. De taak van ds. Slingenberg omvat zo wel bezoek als het organiseren van voor het verplegend personeel cursussen, lectuurvoorzieningen, kerkdiensten, en zovoort. De bevestiging en de intrede van ds. Slingenberg als predikant in de Goese gereformeerde kerk hebben, in één dienst, in de eerste weken van december plaats. Ds. Slingenberg werd 5 april 1914 in Kampen geboren, waar hij het gerefor meerde gymnasium volgde en vervol gens studeerde aan de theologische ho geschool van de Gereformeerde Kerken. In 1944 werd hij kandidaat in de theo logie. In 1945 werd ds. Slingenberg be vestigd als predikant te Roodeschool, waarna hij in 1948 predikant werd Oosterbeek. In deze gemeente is Slingenberg goed vertrouwd geraakt met ziekenhuis- en bejaardenwerk. In zijn wijk (van bijna 900 zielen) zijn ver schillende bejaardentehuizen en in het nabij gelegen Arnhem was hij dikwijls werkzaam in de drie ziekenhuizen, even als in Velp. Van de gereformeerde kerk in Velp is ds. Slingenberg consulent. In de classis Arnhem van de Gerefor meerde Kerken is de Oosterbeekse pre dikant voorts kerkvisitator, deputaat voor evangelisatie en deputaat voor de geestelijke verzorging van militairen. Geestelijk gestoorde vernielde dakpannen r.-k. openluchtkerk In de nacht van zaterdag op zondag heeft een geestelijk gestoorde man en kele honderden dakpannen van de R.-K. Openluchtkerk te Dishoek naar bene den gegooid. Een zoon van een vlakbij wonende hotelhouder hoorde het lawaai, waarna de politie werd gewaarschuwd. Met behulp van de hotelhouder en diens twee zoons heeft de rijkspolitie van Koudekerke de man kunnen aanhouden. Hij is inmiddels overgebracht naar de psychiatrische inrichting „Vrederust" te Bergen op Zoom. Het wordt niet on mogelijk geacht dat de man ook de da der is van de vernielingen aan de kerk enkele weken geleden. „De samenwerking in b. en w. moet wel uitzonderlijk goed zijn geweest", zo stelde mr. Drijber want er hoefde slechts één keer te worden gestemd en dat was over de kermis, maar daar stem men wij nu ook nog over". Mr. Drijber zei dat het stadsbestuur van toen nooit beschouwd is als een interimbestuur. „U hebt uw taak vervuld ten koste van uw eigen werk", aldus Mid delburgs burgemeester, die zjjn voldoening uitsprak over het feit, dat Zeelands hoofdstad mr. Van der Weel tot haar ingezetene mag rekenen. „Wij beschouwen U als een sieraad voor onze stad", aldus mr. Drijber. die vervolgens bekend maakte, dat mr. Van der Weel het ereburgerschap van Middelburg was toebedacht. Aan mevrouw Van der Weel werden bloemen aange boden. Mr. Van der Weel dankte getroffen voor de onderscheiding, die hem ten deel was gevallen. Hierna kreeg de nieuwbenoemde ereburger vele gelukwensen in ont vangst te nemen. Bij het opmaken van de historische kajak op de zolder van het stadhuis in Zierikzee zijn aan het museumbe- zit enkele zeldzaamheden toege voegd: twee harpoenhoutjes en een peddelhouder. Op de foto de zeld zame voorwerpen, (Foto P.Z.C.) uw kind goed beschermd tegen I winterkou Drie kleine voorwerpen

Krantenbank Zeeland

Provinciale Zeeuwse Courant | 1964 | | pagina 2