A.N.W.B.-PROTEST TEGEN HET WEGGELD
Bond komt met andere cijfers
dan minister in t.v.-toespraak
Verkouden?
PLANTAGE TAMARINDEWEINIG
BELOVENDE NIEUWE SPEELFILM
BOUWVAKKERS
TEVEEL IN
GRONINGEN
Anderhalf procent
JAGER SCHOOT (OP VERZOEK) MET
HAGEL 11 GEZONDE HONDEN DOOD
KAMERCOMMISSIE KRITISEERT
DE BRITSE INVOERBEPERKING
Regeling Centraal
Antennesysteem
FAMILIENAMEN
STRIJDTUSSEN DE VRIESDE JONG EN JANSEN
DONDERDAG 29 OKTOBER 1964
PROVINCIALE ZBSUW8B COURANT
„HET IS DE HOOGSTE TIJD, DAT RIJK ZICH OFFERS GAAT GETROOSTEN"
De ruim 650.000 leden tellende A.N.W.B. heeft zich in een brief aan
de voorzitter van de Tweede Kamer vierkant tegen het regeringsvoor
nemen om een weggeld te gaan heffen verklaard. In zijn brief noemt
de bond dat weggeld een discriminerende tolheffing waar hij vol
strekt afwijzend tegenover staat. Hij dringt er met klem op aan. van
het plan tct heffen van weggeld af te zien. Wel verheugd is de A.N.W.
B. over het regeringsplan om een wegenfonds in het leven te roepen.
De bond vindt dat overigens „de hoogste tijd".
De A.N.W.B. stelt dat een goed
wegenstelsel in het bijzonder voor
ons dichtbevolkte en intensief ge-
exploiteerde grondgebied van
groot economisch-sociaal belang
is. Het is dan ook de hoogste tijd
dat het rijk zich belangrijke gro
tere financiële offers gaat getroos
ten om het tempo van wegenbouw
op te voeren. Maar de regering
had niet moeten grijpen naar het
middel van verzwaring van de fi
nanciële druk op het gebruik van
motorrijtuigen.
tfetóun'M+ o/f
Rillerig Onprettig?
Pas dan op!
Neem bijtijds AS PRO
'ASPRO' bevat alles om Uw
verkoudheid snel en doel
treffend te bestrijden.
Uei&ïoM* c/f
De A.N.W.B. vindt dat tegen het heffen
van een weggeld vele argumenten plei
ten. De bond acht het een discrimine
rende maatregel omdat ze geen reke
ning houdt met de mate van het gebruik
van de wegen en zowel de incidentele
berjjder als de regelmatige gebruiker
gelijkelijk belast. Bovendien is het on
aanvaardbaar dat een extra belasting
zal worden geëffectueerd, lang voordat
het wegverkeer en -vervoer enig soelaas
zal ondervinden van de forsere aanpak
van noodzakelijke verkeersvoorzlenln-
gen.
Verder is het onjuist dat een belasting
wordt geheven voor het gebruik van we
gen die door het huidige wegverkeer
reeds volledig zijn betaald. Zulk een be
lasting kan er overigens toe leiden dat
onwillekeurig naar bezuiniging op on
derhoudskosten van het voertuig wordt
gestreefd, hetgeen allerminst bevorder
lijk is voor de verkeersveiligheid.
POMPIDOU KREEG
VERTROUWEN
De bond gaat in zijn brief ook in op
de wijze waarop de regering het te
heffen weggeld gekoppeld heeft aan
de tolheffing bij enkele vaste oever
verbindingen. Hij zegt zich destijds
bij die tolheffing noodgedwongen te
hebben neergelegd op grond van vier
overwegingen. Door middel daarvan In de nacht van dinsdag op woensdag
kon namelijk een aanzienlijke Ver- heeft de, Franse nationale vergadering
snelling worden bereikt in de tot-<*n "l?"0 Van wantrouwen tegen pro-
standkoming van voor een beperkt "der Pompidou verworpen met -42 te-
gebied dringend noodzakelijke ver- f?" ,209 simmen De motte was inge-
bindingen. De tolgelden zullen ver- <f,end wegens het landbouwbeleid van de
vallen zodra de onderhavige kunst- *ranse regering.
- j Onder grote publieke belangstelling
voerden twaalf sprekers het woora.
Premier Pompidou verdedigde zijn be-
leid In een lange rede. Tegen twee uur in
de nacht, toen de stemming begon wei
gerde het elektronische stemapparaat.
werken In het rijkswegennet worden
opgenomen: die oeververbindingen
moeten voorlopig van regionale be
tekenis worden geacht en ze vervan
gen veerdiensten waarvoor veergel
den werden geheven. Déze tolheffin
gen waren dus incidentele en oppor
tunistische. De te heffen weggelden
zijn dat niet.
Twijfel
De bond besteedt ook aandacht aan de
ministeriële (in een t.v.-uitzending ge
dane) uitspraak dat het wegverkeer in
1965 weliswaar een miljard gulden aan
benzineaccijns en wegenbelasting zal op
brengen, maar dat de uitgaven van rijk
provincies en gemeenten op het gebied
van wegen- en stratenbouw een gelijk
Het Wereldgebeuren
„Indabi"
OP CURACAO OPGENOMEN
In de brief wordt gezegd dat de geza
menlijke uitgave op de gewone dienst
van rijk, provincies en gemeenten in1
1965 In totaal rond 600 miljoen gulden
bedragen. In een periode van zes jaar
zullen de opbrengsten van het wegver
keer rond 7700 miljoen gulden bedra
gen, waartegenover uitgaven tot een to
taal van rond 5000 miljoen zullen staan,
Bij de gewestelijke arbeidsbureaus
in de provincie Groningen worden
de laatste tijd meer bouwvakkers
ingeschreven dan normaal. Aan
vragen om bouwvakkers komen
slechts incidenteel voor en vrijwel
niet in grote aantallen. Aldus heeft
de directeur van het gewestelijk
arbeidsbureau in Stadskanaal, de
heer H. van Beilen, verklaard
naar aanleiding van vragen over
stagnatie bij de woningbouw in
deze plaats. De directeur acht de
situatie niet direct verontrustend.
Een bouwbedrijf te Groningen, dat in
opdracht van de woningstichting
Onstwedde 95 procent van de bouw in
Stadskanaal uitvoert, ziet zich ge
dwongen -deze week 27 van de 72
bouwarbeiders te ontslaan. De oor
zaak hiervan is het veel te lang uit
blijven van nieuwe bouwvergunningen,
aldus hoofduitvoerder K. Bolt, die een
aanzienlijke stagnatie in de woning
bouw in Stadskanaal voorspelt.
De firma, die net begonnen is met de
bouw van 60 nieuwe woningen, zal vol
gens hem over enkele weken weer een
aantal mensen moeten ontslaan. Wan
neer op korte termijn geen bouwver
gunningen afkomen zal het aantal
bouwvakkers teruglopen tol. .10 a 15
man. Met dit aantal hoopt de N.V. de
60 nog in aanbouw zijn de .woningen
af te bouwen en de winter door te ko
men.
Sinds het vorig jaar heeft de N.V.,
volgens de heer Bolt. mede door het
uitblijven van vergunningen reeds 80
man moeten ontslaan. De N.V. heeft
in Stadskanaal sinds 1959 ruim 1400
woningen gebouwd. Er zijn nog 400
woningzoekenden.
De totale Nederlandse export
wordt voor 1964 geraamd op 24
miljard gulden. De mededeling
van minister Andriessen in de
kamercommissie voor economi-
sche zaken, dat anderhalf pro-
cent van onze totale export in
gevaar komt door de verhoging
van de Britse invoerrechten be- j
tekent dus, dat hiermede een j
bedrag van 375 miljoen gulden
is gemoeid.
AFGRIJSELIJK TAFEREEL IN VOORTHUIZEN
Ondanks afspraak
met dierenbescherming
Voordat de gealarmeerde dierenbe
scherming kon ingrijpen heeft zich
dinsdag op het boerenbedrijf van de
gebroeders Brons aan de Lange Zui-
derweg in Voorthnizen een afgrijselijk
tafereel afgespeeld. H. Bettink uit
Stroe die in het bezit is van een jacht
akte heeft op verzoek van de beide
broers met schoten hagel uit zijn
jachtgeweer, elf van de tweeëntwin
tig honden doodgeschoten.
Dat gebeurde allemaal tegen de af
spraak met de dierenbescherming
in. welke instantie dinsdagmiddag
om twee uur alle tweeëntwintig
honden zou komen ophalen. Men
had voor de dieren onderdak ge
vonden in verschillende asiels in
de wijde omgeving.
Dat vertelde ons de voorzitter van de
plaatselijke afdeling dierenbescher
ming (in oprichting), de heer
Kamphorst uit Voorthuizen, toen wij
hem aantroffen op de plaats van de
„executie" waar hij samen met een
medebestuurslid druk doende was de
kadavers van de dode honden, ver
schillende waren aan flarden gescho
ten, op te graven om ze over te bren
gen naar het abattoir.
Boederij verkocht
De beide broers Brons bewonen sa
men met hun 90-jarige moeder een
boerderij. Het voorspel van het af
schuwelijke toneel begon al een tijd
geleden toen er nog maar enkele hon
den op het bedrijf waren. Door de
natuurlijke gang van zaken kwamen
er steeds meer honden en geen van
de broers stak daar een stokje voor.
Ten slotte was het aantal honden bo
ven de twintig gestegen. Intussen
kreeg een andere broer, die elders in
Voorthuizen woont, opdracht de boer
derij te verkopen. Dat gebeurde, maar
toen moest het bedrijf worden ont
ruimd. Een groot deel van het vee
vond zijn weg. met ander vee, een
groot koppel kalkoenen en de twee
entwintig honden bleef men zitten.
Men nam contact op met dierenarts
Blok in Voorthuizen. Deze vertelde
ons dat hij bereid was geweest de
dieren met, een spuitje te doden, in
dien men kans had gezien de honden
die overal op het bedrijf rondzwierven
op een bepaalde tijd en een bepaalde
plaats bijeen te brengen. Dat lukte
echter niet.
Dierenbescherming
De veearts nam toen contact op met
de plaatselijke politie. Die voelde er
niets voor om gezonde dieren dood
te schieten, maar men zou het met
collegae overleggen en terug bellen.
Toen bleek dat de politie niet bereid
was de tweeëntwintig honden af te
maken.
De volgende stap was de dierenbe
scherming. Voorzitter Kamphorst trof
maatregelen met hoofdinspecteur Vis
ser uit Den Kaag. En er kwam een
oplossing. De dieren zouden bij asiels
in Ede, Apeldoorn en andere plaatsen
worden ondergebracht. Afgesproken
werd dat de dieren dinsdagmiddag
om twee uur zouden worden gehaald.
Toen de dierenbescherming arriveer
de zei een van de broers echter dat ze
naar vast ,,een stuk of wat" had
den „kapotgeschoten".
Men trof op het erf verse aarde
en lege hulzen van hagelpatronen
aan. Het bleek dat elf honden wa
ren neergeknald. Vier anderen
werden nog levend en van angst
bibberend op het bedrijf aange
troffen. De overige dieren hadden
de vlucht genomen en waren spoor
loos. Het kan best zijn dat nog en
kele honden aangeschoten in holen
onder de hooiberg zitten, want de
jager is kennelijk met zijn jacht
geweer vlak voor de gaten gaan
staan en heeft toen maar wat aan-
geknald.
Tijdens het opgraven van de honden-!,
kadavers was ook een politieman aan-ij
wezig. Op het bedrijf is voorts een j
partij dode kuikens en een dood var- 3
ken liggend achter een oud schuur- j
tje aangetroffen. De koppel nog le-
vende kalkoenen verkeerde in niet al j
te beste staat.
Voor de politie is tegen een en ander
strafrechtelijk niets in te brengen om j
dat er geen overtreding is begaan.
Naar toneelstuk
van Hans Keuls
(Van een onzer verslaggevers)
Een nieuwe Nederlandse speelfilm
gaat proberen een miljoen men
sen naar de bioscopen te lokken
om althans uit de kosten te ko
men. Het is „Plantage Tamarin
de". Misschien lukt het, maar de
kans dat het niet lukt is groter.
„Plantage Tamarinde" is een
ouderwets verhaaltje dat op ou
derwetse manier is verfilmd en
daar zullen ook degenen over
vertellen die het verhaaltje nog
wel kunnen slikken of zelfs
mooi vinden.
Het is de geschiedenis van een oude
planter op Curasao, die de nieuwe tijd
niet wil erkennen. Zijn dochter
trouwt desondanks met de zoon van
de gekleurde huishoudster. Dat ge
beurt als hij in Amsterdam is afge
studeerd als arts. De zoon des hui
zes is een jongen met gemiste am
bities, die aan het eind van de film
een schuld heeft van dertigduizend
gulden. Zoveel geld heeft pa niet.
In Zagreb, de op een na grootste
stad van Joegoslavië, i-s grote
schade aangericht door het water
van de rivier de Sava. dat in dertig
jaar nimmer zo hoog heeft gestaan.
De rivier heeft een dijk doorbroken
en de stad voor een groot deel over-
stroomd.
FotoBewoners vm een buitenwijk
peddelen een bootje door een van de
straten op zoek naar eigendommen.
En hij wil ook zijn plantage niet
verkopen. Tot hij een hartaanval
krijgt en na veertien dagen weer op
de been komt. Dan ts alles pais en
vree. De dochter is weer over de
vloer. Ook de negerschoonzoon, die
zijn schoonvader zelf behandelt, en
de zoon. De plantage zal worden
verkocht. De schulden kunnen wor
den betaald.
Toneelstuk
Als toneelstuk heeft „Plantage Tama
rinde", toen met Cruys Voorbergh in
de rol van de planter, het heel goed
gedaan. Hans Keuls, de auteur, weet
hoe gemakkelijke emoties zijn aan te
spreken. Maar overgebracht naar de
ruimte van de magnifieke landschap
pen van Curasao blijft het verhaaltje
dat zich nu in een grotere werkelijk
heid afspeelt, veel meer dan ln het
theaterdecor het accent van een ge
forceerd bedenkseltje dat alleen de
buitenkant van het dramatische ge
geven raakt.
Van de toneeltekst is weinig overgeble
ven. Jan Willem Hofstra heeft hem
onder handen genomen. Het heeft
niets geholpen. De dialogen missen
elke natuurlijkheid. Ze staan stijf van
de clichés. Bovendien worden ze door
teveel van de spelers op gelijke wijze
onnatuurlijk gezegd. T.v.-regisseur
Luc van Gent tekent voor de dialoog-
regie. Ook het waarom van zijn bij
drage is een volkomen raadsel. Men
had trouwens kunnen weten dat Luc
van Gent ook in Hilversum niet be
kend staat als een begenadigd tekst-
regisseur.
j Het grote tekort van de film is dat met
al die brokjes onnatuurlijke tekst
geen echte karakters worden ontwik
keld, maar alleen een plaatjesschie-
terij overblijft van mensen die iets
doen. Voor een film te weinig doen
overigens. Men moet op goed gezag
Eden is geopend voor het nieutce
seizoen. liet vrolijke troepje op de
foto verscheen het eerst op de baan
om het ijs te proberen.
Rond Ada Kok heen geschaard, ziet
men Joan Haanappel, Henk run der
Grift, Gerben Karstens, Norbert
Felzinger, Marika Kilius en Hans
Jürgen Baümler.
aannemen dat de zoon des huizes een
jongen is die zijn geld verbrast.
Waar? Hoe'' Is alles naar dat ge
kleurde nachtclubdanseresje gegaan
dat twee minuten in het beeld is?
teglsseur van de film was Michael For.
long. een Nieuwzeelander die in En-
1 1,4 iron
Lnbour-premlcr Harold Wilson is zijn
carrière nis regeerder begonnen
met het uitvaardigen van een aantal
moedige maatregelen, die naast bewon
dering hier en daar ook verwondering
hebben gewekt. Bewondering omdat hij
zijn populariteit zo mo-dig op het spel
durft tc zetten, verwondering omdat hij
met enkele van zijn onstuimige orders
zichzelf in de vingers dreigt te snijden,
zo althans wordt het door vele politici,
die hem overigen* niet een* allemaal zo
slecht gezind zijn. gezien.
Men doelt dan niet in de eerste plaat*
op de economische maatregelen van de
Britse premier, die hem bij de EEG*
minister* minder geliefd hebben ge-
maakt, maar op zijn houding ten op
zichte van delicate kwesties als de Brit
se relatie tot landen al* Spanje en
Zuid-Rhodesie.
Hoewel twee zeer verschillende geval
len kan van beide gezegd worden dat
de nieuwe Britse regering er wat on
besuisd in heeft gehandeld.
Het was te voorzien geweest dat zich
moeilijkheden zouden voordoen m'-t -Ma
drid nadat reed* eerder een belang
rijke scheepsbouworder voor Engeland
verloren wa* gegaan ten gevolge van
de niet mis te verstane verklaringen,
welke Wilson ten aanzien van Spanje
had afgelegd.
Franco en Labour verdragen zich nu
i eenmaal zeer slecht. Maar ook in an-
jdere westerse landen la weinig waar-
I dering voor de dictatuur in Spanje, men
wacht zich echter wel de Spanjaarden
teveel tegen zich in te nemen door hen
voortdurend die afkeer te laten blijken.
Spanje maakt nu eenmaal deel uit van
de westerse wereld en die kent eigenlijk
slechts één grote vijand: het communis
me. In de verdediging U-gen dit com
munisme is Spanje oen bondgenoot.
'Vooral landen als de Verenigde Staten
en West-Duitsland voeren een positieve
politiek tegenover Spanje. Men be
schouwt daar het fascisme van Franco
als een tot verdwijnen gedoemd over
blijfsel uit een allerminst fraai verleden
dat men nog het beste onder controle
houdt door de Spanjaarden niet links te
laten liggen. Er zijn ten slotte manieren
genoeg om Madrid dwars te zitten zon-
geland documentaires maakt. Van
spelregie weet hij kennelijk weinig.
Er lopen houten Klazen over het
doek. Nergens is de camera als het
ware op de rug van de mensen zelf
gebonden. Nergens ontstaat span-1 der dat dit al teveel opvalt,
kracht, misschien alleen in de land-
schappen en in de sfeer van de Cu- 1~\e Britse Labourregering echter houdv
-JLj er heel andere opvattingen op na.
I Zij voert een principiële buitenland*'
ra?aose feestjes.
Goede rol
Voor zover het er in zat speelt Albert
van Dalsum zijn rol van planter Sjon
Jan van Leent heel mooi.
politiek, waarin het 'hard tegen hard
gaat en zij is blijkbaar bereid offers te
brengen.
Daarbij doet zij geen enkele moeite haar
bedoelingen te verdoezelen teneinde het
nadelige effect voor Engeland zelf nog
enigszins te verzachten. De tijdens het
conservatieve bewind reeds zeer pre-
caire verhouding tot Zuid-Rhodesië
lenburg genomen en voor Saulas, de bijvoorbeeld is uitgedraaid op een echte
negerbediende, een dito geschminkte crigjSi doordat premier Wilson enkele
jonkheer) Paul (Lodewïjk) Storm ongezoute waarschuwingen in ultima-
's-GravesandeDat kan na- tum-toon tot Sal is bur," richtte welke
tuurlijk niet in een film anno 1964.
Zelfs op het toneel kan het nauwe
lijks meer. Voelt men zich door al
die bedenkingen niet belemmerd, dan
kan wat Elly van Stekelenburg en
Paul Storm doen, best plezierig wor
den gevonden. Het is net als in een
operette. De komische alten zijn altijd getuigen
liet grote succes.
door de Zuidrhodesische regering wel
als een uitdaging moesten worden op
gevat.
Zelfs al kan men sympathie hebben
voor Wilsons doelstellingen, dan zal
men na deze Incidenten moeten toege
ven, dat zijn methoden van weinig tact
vanneer men kennis neemt
ergronden. zoals die aan
Slot van pa%. 1
Bronwyn van Hensbergen speelt dedeskundigen bekend zijn. is men licht
rol van de dochter soms heel rede- geneigd van onvoorzichtigheid te spre-
lijk, Jack Monkati is als haar echt- ke:!
genoot ook wel aanvaardbaar. Maar want wat is het geval" Wilson heeft
Chris Smects als de slechte zoon lijkt
weinig.
premier Ian Smith van Zuid-R'nodesië
gedreigd met een economische boycot,
wanneer deze het zou wagen de onaf
hankelijkheid uit te roepen zonder de
toestemming van Londen. Voorts zou de
Londense geldmarkt voor Zuid-Rhode-
sië gesloten worden.
Deze dreigende woorden van Wilson
vinden hun aanleiding in plannen van
Ian Smith om Zuid-Rhodesië van En
geland los te maken. Engeland wil
Zuid-Rhodesië immers niet de soeverei-
Vertegenwoordigers van de Europese'niteit schenken, wanneer niet de gehele
Radio Unie en de Nederlandse P.T.T.negerbevolking in staat wordt gesteld
hebben twee dagen gezocht naar een haar vertegenwoordigers in het parle-
gemeenschappelijke basis voor een ment te kiezen, een zaak waarover Wil-
nadere regeling inzake het door de;son en Smith het waarschijnlijk nooit
P.T.T. bij wijze van experiment op be-'eens zullen worden.
perkte schaal toegepaste centraal an-|Ian Smith heeft nu teruggegrepen op
tennesvsteem. Met volledig begrip,een oud machtsmiddel, dat indertijd al
'oor eikaars standpunten ls in ge-,door de pionier Cecil Rhodes werdMop-
meenschappelijk overleg een ontwerp1 gepast: hij heeft een ..indaba"gehou-
opgesteld voor een nadere regeling. rJen. een vergadering van stamhoofden,
voornamelijk oudere ..machtshebbers
i Dit ontwerp zal aan de betrokken Ne- dje onder het huidige bewind een ere-
derianrise ministers en aan het be- baantje vervullen, dat wil zeggen: in
stuur van de E.R.U. ter bekrachtigingI naam leiders zijn van de stammen, maar
worden voorgelegd. j in feite niet Veel te zeggen hebben. De
In het algemeen komt het ontwerp er- Rhodesische regering heeft deze men-
op neer, dat enerzijds de overbren
ging van buitenlandse t.v.-program
ma's via het c.a.s. geen belemmering
zal ondervinden van de zijde van de
zendorganisaties en dat anderzijds van
de P.T.T. een zekere garantie aan
deze organisaties wordt verstrekt, die
hen vrijwaart tegen eventuele aan
spraken van derden.
Voorts is een bepaalde regeling ont
worpen omtrent de verrekening van
bijkomende kosten, die in verband
met het c.a.s. voor de zendorganisa
ties zouden kunnen ontstaan.
Ten slotte voorziet het ontwerp in de
mogelijkheid dat in enkele gevallen
het doorgeven van buitenlandse pro
gramma's zal zijn uitgesloten. Over
neming van Nederlandse t.v.-pro
sen meer macht en meer geld beloofd
en het spreekt vanzelf, dat zij op de
hand zijn van de regering in Salisbury,
te meer omdat zij de nationalisten, de
jongeren, die van Zuid-Rhodesië een
moderne staat willen maken zonder een
stamhoofdendictatuur, haten en vrezen.
Deze stamhoofdenconferentie heeft zich
voor de plannen van premier Ian Smith
uitgesproken, maar de „indaba" wordt
door Engeland niet als een vertegen
woordiging van het volk gezien en pre
mier Wilson heeft zelfs geweigerd een
waarnemer naar de bijeenkomst te zen
den.
Waarnemers zijn van mening dat Wil
son dit laatste beter wel had
kunnen doen, zij geloven dat Wilson een
ernstige crisis uitlokt, die de zaken al-
gramma s valt met onder de ontwen)- leen maar erger kan maken. Bovendien
overeenkomst tussen de RT.T en de en dan komen de deskundigen aan
E.R.U Zoals bekend n en oen de Ne-jhet woord verkeert Engeland niet in
derlandse omroeporganisaties tegen een positie om met een bovcot te drei-
dit overnemen geen bezwaren.
••de Engelse maatregel een waarschuwing
voor ons inhoudt. „Vooral de heer Roe-
terugvallen tot het protectionisme. De' m»B hegrijpen. Hat als je je zelf uit
minister vees er op dat de Britse re- ~rB d" onaangename conse-
gering ook het plan heeft de inkomens- 2.V. neett
ontwikkeling in de toekomst te baseren «he consequent,es^ betren verkiajr;
op de produktiviteitsstijging. In dil Vn.-
band gaf de minister cijfers over de ont
wikkeling van het Engelse loonpeil en
van de stijging van de produktiviteit.
Stelt men 1953 op 100, dan was nel Brit
se loonpeil in 1963 gestegen tot 178, ter
wijl de produktiviteitssstijging van 100
in 1953 tot 127 in 1963 was gekomen
met als gevolg een kostenstijging van
ongeveer 40 procent.
De Nederlandse cijfers vond de minister
lopen, terwijl ook bij ons in die tien jaar
de produktiviteit met 27 steeg, een kos
tenstijging van 60 procent.
Al gaf de minister toe, dat in 1953 de Io
nen in Engeland hoger waren dan in
Nederland, toch was liy van mening, dat
de de minister dat het Nederlandse j
standpunt is. dat het hier om een maat-1
regel gaat. die heel ver gaat en de ge-|
zonde concurrentieverhoudingen in de
wereld ernstig schaadt.
Met alle begrip voor de Engelse sïtua-
tie, zal de Nederlandse delegatie bij de
komende besprekingen in liet G.A.T.T.
moeten zeggen, dat dit een tijdelijke
maatregel moet zijn. Engeland heeft
zich, zo verklaarde minister Andriessen,
keurig aan de procedure van het G.A. i
T.T. gehouden, maar de maatregel zal
toch nauwkeurig aan de bepalingen van
liet G.A.T.T. moeten worden getoetst.
Hoewel de minister over de schuldvraag j
liever niet veel wilde zeggen, meende hü
toch, dat de E.E.G, wel enige schuld I
heeft.
De Jansens maken
weer de beste kans
op overwinning
De families De Vries, De Jong
en Jansen zijn al enkele jaren
betrokken bij een spannende
strijd, hoewel ze daaraan zelf
part noch deel hebben. Inzet
daarbij is de eretitel „meest
verbreide familienaam van Ne
derland".
Deze nek-aan-nek-race speelt zich
af in de statige werkruimten van
het naamkundebureau vau de aan
de Koninklijke Akademic van We
tenschappen in Amsterdam verbon
den centrale commissie voor on
derzoek van het Nederlands volks
eigen. Al geruime tijd is dit bureau
onder leiding van dr. P. J. Meer-
tens, dr. D. P. Blok en H. Buiten
huis bezig met het inventariseren
van de Nederlandse familienamen
op basis van de gegevens, die de
volkstelling in 1947 heeft opgele
verd.
Tussenstand
Tweederde van de Nederlandse be
volking in die tijd oftewel 6,3 mil
joen zielen zijn nu „verwerkt". Het
betreft de inwoners van de provin
cies Groningen, Friesland, Drente.
Overijsel en Zeeland en van de ge
meenten boven 25.000 zielen in de
Naamkundebureau is weer aan het tellen
yy
andere provincies, met uitzonde
ring van Limburg Deze tussen
stand geeft de familie De Vries
met 40.000 aanhangers een goede
kans op de erepalm, hoewel De
Jong met 38.000 volgelingen en
30.000 Jansens op de voet volgen
Toch gelooft men bij het naamkun
debureau dat de Jansens als over
winnaars uit de namenstrijd te
voorschijn zullen komen, want in
het zuiden heeft De Vries niet zo
veel aanhang, terwijl juist daar
de Jansens heel wat in de melk
hebben te brokkelen.
Het zal overigens nog wel een aan
tal jaren duren alvorens de defini
tieve uitslag van deze familiena-
menstrijd bekend zal zijn, want de
inventarisatie kost veel tijd en le
vert heel wat moeilijkheden op. Op
basis van de tussenstand blijft de
volgorde van de tien meest ver
breide familienamen van ons land
voorlopig: De Vries. De Jong, Jan
sen, Bakker, Visser. Van Dijk. Van
den Berg, Meijer, Smit en De Groot
P. Blok is nu bezig met Amster
dam en er volgen nog publikaties
over de andere provincies en Den
Haag en Rotterdam, gevolgd door
een 15e boek met algemene conclu
sies. Het naamkundebureau wil
hiermee studiemateriaal verschaf
fen aan sociologen, demografen,
economen en dergelijke, die hieruit
bijvoorbeeld een duidelijk beeld
kunnen krijgen van de geografische
spreiding van familienamen, de
omvang van de migratie, het aan
deel van het buitenland in het fa
milienamenregister en-dergelijke.
Uitsterven
Publikaties
Voor Groningen, Friesland, Drente,
Zeeland en Utrecht bestaat er ove
rigens geen twijfel meer. De ge
gevens voor deze provincies zijn
verwerkt in publikaties van het
naamkundebureau, waarvan de de
len Friesland en Drente inmiddels
zijn verschenen, terwijl Groningen
dezer dagen van de pers komt
waarna Utrecht en Zeeland in 1965
volgen. Dr. P. J. Meertens, dr. H.
T. F. Miedema en H. Buitenhuis
hebben deze provinciale familiena
men-determinatie verricht. Dr. D.
Opzienbarende resultaten heeft de
inventarisatie-arbeid tot nu toe niet
opgeleverd, of het zou dan moeten
zijn, dat veel familienamen uitster
ven, terwijl er weinig nieuwe bij
komen. Opvallend is voorts dat in
Utrecht zoveel geografische namen
voorkomen leen typische Brabant
se traditïei en dat het Duitse aan
deel in de Nederlandse familiena
men vrij groot is (Van Kleef. Van
Munster, van Osnabrnggen. Van
Keulen, Van Lennep en dergelijke i
We danken die namen aan de tijd.
dat Duitsland nog arm was en ons
land rijk, waardoor veel Duitsers
hier hun heil kwamen zoeken.
De globale indruk van Brabant is.
dat er geen gehucht is of er is ook
een familienaam van. Dit duidt op
een geringe welvaart en erop uit
trekken. Daarentegen waren de
Zeeuwen meer honkvast, want de
families Middelburg en Van Vlis-
singen zijn zeldzaam.
Interessant is voorts, dat de Rot
terdamse bevolking in de 19e eeuw
voor een belangrijk deel is samen
gesteld uit het proletariaat van
Noord-Brabant en Noord-Zeeland,
hetgeen onder meer blijkt uit de
tweede plaats van de familie Vis
ser.
Jammer voor de Jansens. die tot
nu toe als een soort Nederlandse
familie-Doorsnee werden aange
duid, maar ze voeren voorlopig al
leen in Overijsel en Zeeland de
lijst aan. In Friesland staan ze
zelfs op de tiende plaats en in Am
sterdam volgen ze pas op de ze
vende plaats na De Vries, De
Jong. Meijer. Bakker. Visser en
Smit. In Rotterdam en Den Haag
voeren de De Jongs de familiena
menlijst aan. In Rotterdam is Vis
ser tweede, in Den Haag Van den
Berg. De Van Dijks bezetten in
Utrecht de eerste plaats met Van
den Berg op de tweede plaats. De
Vries is trouwens alleen maar in
de meerderheid m Groningen,
Friesland, Drente en Amsterdam,
want in Rotterdam moest deze fa
milie bijvoorbeeld met de achtste
plaats genoegen nemen en in Zee
land met de zevende.
Dat zijn dan de klasseringen op ba
sis van de tussenstand, want de tel
ling van het andere derde deel van
onze oevolking zal nog wel wat
verschuivingen opleveren. Hoe
lang dat nog duurt? Dr. P. J.
Meertens, die over vijf jaar als
directeur van de centrale commis
sie voor onderzoek van het Neder
lands volkseigen met pensioen
gaat, hoopt in ieder geval het slot
deel met algemene conclusies nog
te kunnen schrijven.
gen. Het afgelopen jaar heeft Rhodes»
geen enkele maal gebruik gemaakt van
de Londense kapitaalmarkt. De Eritse
activa in Zuid-Rhodesië geïnvesteerd,
zijn vele malen groter dan de Zuid
rhodesische in Engeland. Zuid-Rhodesië
Zambia en Malawi, hebben een gemeen
schappelijk monetair systeem en hun
activa bevinden zich in de bank van Sa
lisbury, die niet onder Brits toezicht
staat. Groot-Britannië voert voorts ta
bak in uit Zuid-Rhodesië die de Britse
consumptie voor eenderde dekt. In ge
val van een boycot zullen andere landen
die tabak moeten leveren, hetgeen een
prijsstijging tot gevolg zou kunnen heb
ben. Bovendien zouden Zambia, dat al
zijn koper via Zuid-Rhodesië afzet en
afhankelijk is van de kolenaanvoer uit
dit land en Malawi, dat veel arbeids
krachten aan Zuid-Rhodesië levert, van
de Britse maatregelen te leiden hebben.
Dit verklaart trouwens ook waarom
minister-president Hastings Banda van
Malawi zo graag goede betrekkingen
onderhoudt met Zuid-Rhodesië en Portu
gees Angola. Bijzonder sterk staat En
geland dus niet in dit conflict.
IAN SMITH
...in duel met Wilson...