Pierre Didier: welkome gast
in het Veluws revier
1 J.* 1 mm
Wilde zwijnen komen het mooist uit in en tegen de achtergrond van sneeuw.
Een zg. „rot" van oud en jong te samen.
Een bijzonder geslaagde opname van een bolderende korhaan in de vroege
ochtend.
Een jv..ge Mad'onram levend op de Hoge Véluwe en de Asselse Heide.
I ijn eerste kennis
making met een der beste natuurfoto-
grafen van de oude wereld, dateert al van
ongeveer tien jaar geleden. Toen ver
scheen op een goede dag aan de zuide
lijke ingang van ,,De Hoge Véluwe" een
touringcar uit Brussel met een dertig
natuurvrienden, die op een trip door Ne
derland ook liet Nationale Park aan
deden. Eigenlijk was het een nogal luid
ruchtig gezelschap, dat ik tevoren op
.Rijzenburg" te woord moest staan, om
de mérites van het reservaat, voorname
lijk op plant- en dierkundig gebied, bij
deze bezoekers ingang te doen vinden.
Welbeschouwd hadden de Belgische gas
ten in hoofdzaak belangstelling voor de vo
gelbevolking, want de groep bestond uit le
den van het Ornithologisch Studiegenoot
schap „Aves" en gelukkig bleef men niet
lang, want de excursie viel op 11 november
en dan leg je vooral bij een vrij rumoe-
rig-drukke club weinig eer in met de
gevederde bewoners van bos en veld. Men
moet het immers doen met een gering aan
tal blijvers en de gelukstreffers van trek
vogels. Intussen herinner ik mij, dat ze
gelukkig waren met een buizerd, de kla
gende winterroep van de zwarte specht in
de beuken van de Pampel en voorts met
een paar roedels edelherten en mouffle-
wild die bij gebrek aan voldoende ornitho
logische onderwerpen gretig werden geac
cepteerd.
Vogelvrij buurland
Voor mij was het van meer belang het
een en ander te horen over de in België
toegepaste maatregelen ter bescherming
van vogels. Daarmee bleek het maar kwa
lijk gesteld en vooral de roofvogels, die
schut noch vrijwaring van hogerhand ge
noten, moesten een zware tol Detalen. Dit
komt door de duivenhouders-bonden, die
premies uitloven voor het doden van de
gehate roofvijanden.
In het jaar, voor het genootschap „Aves"
deze excursie in Holland hield, werden liefst
19.308 premies voor dit onwaardig doel be
taald; dit betekent een moordpartij onder
de in België broedende of doortrekkende
grijpvogels, die vooral gevangen worden on
der de slagnetten der vogeltjesvangers, op
wier uitgezette lokkers ze stoten. Ook
toonden onze bezoekers zich verontrust
over de eïerverzamelaars, want er bestond
een levendige handel in nesten en legsels
van zeldzame soorten, vooral naar buiten
landse collectioneurs, die zich weinig scru
puleus plegen te tonen. Zo werden de eie
ren van de fel begeerde en hoog-in-prijs
staande slechtvalk vrijwel alle uitgehaald
en van andere soorten navenant. Gelukkig
konden de Belgen verrukt over de Ne
derlandse vogel- en jachtwet ook met
een plezierig bericht komen. De valkenier
Ch. Kruijfhooft. een praktisch man, placht
n.l. onder het net geslagen slechtvalken
op te kopen, hetgeen hij adverteerde in de
tijdschriften der vogelvangers, biedende
meer dan de duivenhouders: er zouden hem
hierdoor driekwart der valken in handen
vallen, die weer in vrijheid werden gesteld.
Gemiddeld waren dat er volgens mijn zegs
lieden 14 per jaar. Overigens werden tal
van andere vogels, schadelijk voor het ver
troetelde haar- en veerwild, systematisch
door de jachtwachters (zoals de wildschuts
daar heten) uitgeroeid en voorts kon het
bemachtigen van kooivogels haast be
schouwd worden als 'n volksvermaak. Neen,
alles met alles werd het geen plezierig dis
cours; mijn publiek schaamde zich voor
zijn landgenoten, die zo zorgeloos met de
schatten der natuur omsprongen en liever
een tilvlieger of postduif zagen dan een
nobele valk.
Ik voerde over deze toestanden een lang
gesprek met een intelligente natuurlief
hebber-fotograaf, die met zijn vrouw niet
helemaal in dit milieu scheen te passen
Eerste ontmoeting
In een stille hoek van het restaurant haal
de hij een enveloppe met grote opnamen
van viervoeters en vogels te voorschijn
Hij bleek er voor deze sport vaak alleen op
uit te trekken wat ook trouwens een con
ditio sine qua non is en maakte de
tocht oriënterenderwijs mee, om hier en
daar connecties aan te knopen en zo moge
lijk over de grenzen te vinden, wat het
eigen land hem onthield en bedierf. Met
dit gilde van vogelvrienden had hij reeds
Texel en Ameland bezocht, zoals foto's van
zee- en strandvogels getuigden. Ik had spoe
dig in de gaten, dat Pierre Didier uit het
goede hout gesneden was en in de loop
der volgende jaren bleek ik mij niet in
zijn kwaliteiten te hebben vergist. Zonder
er ophef van te maken ontwikkelde hij zich
tot een der beste en meest opmerkelijke
wildfotografen van Europa. Hi.i belijdt de
ware zwerversrbmantiek, bedrijft het zwa
re, vaak onbarmhartige fieldwork met on
verflauwde liefde en is een nimmer ver
moeide, moderne woudloper, misschien
vergelijkbaar met de drie generaties Shi-
ras, vermaarde kunstenaars met de came
ra en fervente beschermers. Hun tweedeli
ge werk met de vele honderden natuur
opnamen, Hunting wild of life with camera
and flashlight" kan ik ieder aanraden,
die van zulk een historische terugblik houdt
want het is een „record of 65 years' visits
to the woods and waters of North Ameri
ca". Zonder te willen beweren, dat Didier
deze grote voorgangers op de voet heeft
gevolgd, ondernam hij toch een paar grote
crossings in de USA en Canada met ge
lijk doel en heeft een belangrijk assorti
ment fotografische documentaties mee
huiswaarts gebracht waar wij ze later uren
lang op dia's en films in kleur en zwart
wit, hebben bewonderd, gelijk we dit keer
op keer doen met de uitkomsten van tien
tallen andere trips. De liefde tol dit mooie
outdoor-work brengt hem overal; zijn kun
digheid en vriendelijke omgang met per
sonen van alle rangen en standen maken
hem spoedig tot een geliefd gezel, door de
jacht, die hij eertijds beoefende, behield
hij entree in vele jagerskringen en alles
culmineert in kijker en camera want het
geweer bleef voortaan ongebruikt. Zelden
ontmoette ik iemand, die zozeer met het
ware feu-sacré bezield bleek, wiens hob
by nooit afzakte en toch zou ik Didier geen
maniak willen noemen.
Rijke uitkomsten
De meest succesvolle wildfotograaf van
Duitsland, J. Roedie zegt in zijn prachtige
herinneringswerk „Wunder der Wildbahn"
dat hij uitsluitend van edelherten niet min
der dan 10.000 opnamen in zijn archief
heeft! Daarmee zal zijn Belgische confra
ter overigens veel jonger zich niet
willen meten, al telt hij zijn roodwildnegatie
ven van de Ardennen, de Hoge Veluwe,
Het Loo en vele andere revieren niettemin
bij vele honderdtallen, om niet te
spreken van objecten als everzwijnen,
moeflons, reeën, steenbokken, gemzen, pa
trijzen, korhanen, fazanten, ganzen, een-
worden, soms nabij Brussel (het 600 ha
omvattende Zwin-reservaat aan de grens
van Z.-Vlaanderen), maar doorgaans ver
derop bijv. naar het Domaine Commu
nale Nascogne, dat op 2500 ha een waar
wilde zwijnen dorado bevat, de Hautes
Fagnes, eenzaam en verlaten, waar de kor
haan tussen de zeggebulten boldert, naar
de bossen van het Departement des Eaux
et des Forêts, de Koninklijke Houtvesterij
en enz.
De onderwerpen lokten hem tot ver over
de grenzen, tweemaal naar de States, vaak
naar Bretagne (Les sept ïles, 23 ha, een
vluchtoort voor zeevogels als papegaaidui
ker en Jan v. Gent, zeekoet en alk; dit
reservaat heet Albert Chappelier, naar een
vurig voorvechter van de bescherming al
daar) en naar de vermaarde Camargue
van 13.500 ha in de zeer vogelrijke Rhöne-
delta met het meer van Vaccarès. Ander
maal richt hij het stuur van zijn Mer
cedes naar het Gran Paradiso, het hoge en
moeilijk te betreden natuurmonument van
Italië, omvattende liefst 63.000 ha, waar
speciaal de alpensteenbok het doel is.
doch waar Didier tevens een rijke buit
aan opnamen van de schuwe gemzen, mar
motten etc. mocht maken. Hij beoefent zijn
vreedzame camerajacht in Oostenrijk en
Duitsland, zwerft langs de Ooster-Schelde
en verschijnt onverhoeds bij een plasje
op Tholen, waar haast geen mens weet
van heeft, doch waar allerhande moeras-
en watergevogelte fourageert. Ik heb zoiets
meer meegemaakt, Engelse vogelfotogra
fen werkten b.v. allang op Schouwen en
Texel, voor iemand anders er de lens op
kluut of bergeend richtte dan het school
hoofd Vijverberg en Steenhuizen, de pre
parateur van Artis. Zelden maakt Didier,
zoals deze voorgangers en andere camera
mensen, echter gebruik van een schuil-
tent, hij heeft uit zijn jagersperiode de lief
de en kunst van het voorzichtige aanber-
sen overgehouden, ook de voorzichtigheid
en bovenal het geduld, de bedachtzaam
heid en een angstvallige precisie met de
ingewikkelde tele-apparatuur van 28, 40 en
zelfs 80 cm, zwaar en moeizaam mee te
dragen buiten de paden der mensen. Vaak
heb ik hem behoedzaam zien speuren en
snuffelen, tussen dennen en jeneverbessen,
door slenken en over wildwispels, beslui
pend enig dier, zonder het op te stoten,
zoals een geroutineerd weidman dit kan.
Ik verzeker u dat deze kunst veel moei
lijker is dan de jacht met kruit en lood.
Iemand die haar volkomen onder de knie
heeft, kan men zulk een natuursport gerust
laten beoefenen, doch men hoede zich voor
amateurs, die herten door een paar helpers
in de gewenste richting laat drijven, de
voerplaatsen verontrusten of veel te lang
blijven volharden met doorgaans ontoerei
kend materiaal op de koop toe, want dan
wordt de levende natuur opgeofferd aan eer
zucht en geldingsdrang; het is nu een
maal geen hobby voor Jan-en-alleman.
College
ras
Behalve F. F. Hazelhoff, van de Public
Reiations Shell Nederland, die indertijd de
mooie tentoonstelling in de kantine van
Wegener's Couranten Concern verzorgde,
behoren G. K. C. v. Tienhoven, D. v.d.
Hoorn en F. P. B. J. Roosendaal in ons
land tot de betrouwbaren, die dit doornige
pad met succes betreden en dan schakel ik
de pietjes-kwekers bewust uit. In Duits
land is het behalve Roedie, vooral Jul.
Behnke en in Zwitserland Meerkamper. Zij
leveren werk van de bovenste plan en
Pierre Didier schaart zich er onbedreigd
bij. In nationale en internationale krin
gen van natuur- en landschapsbescher
ming drong zijn autoriteit verder door dan
die der anderen en daardoor opent zich me
nige deur, zoals die van de Kon. Hout-
veterijen Het Loo, waar hij schone triom
fen behaalde en o.m. het thans verdwe
nen kapitale hert al op de film kreeg voor
de knappe expert Hazelhoff. Helaas ge
beurde ait op een regenachtige dag, die
het maken van de briljante opnamen zo
als Didier ze wenst, verijdelde. Als natuur-
Wij zijn er altoos blij om, als hij met zijn
een bezoek aankondigt. We
horen dan weer van zijn trips, zijn glorie
nissen als administrateur du Royal St. Hu
bert Club de Belgique en id. des Reserves
Naturelles et ornithologiques de Belgi
que, of als Mebre titulaire du Con-
seil International de la Chasse en id. van
liet World Wildlife Fund, want overal zit
hij zo te zeggen in en dank zij zulk een
wijde kring van vrienden krijgt hij nogal
eens een tip of kans, waar we dan later
een plezierig resultaat van zien. Dit kan
zijn in zijn Brusselse woning, die vol hangt
met prachtige vergrotingen zelf vervaar
digd in zijn fraaie buitenhuis „Chïrmont'
aan de schilderachtige Ourthe of gewoon bij
ons, als het echtpaar er voor een weekje
'neerstrijkt, compleet met Biscuit, de ruw
harige teckel, zonder wie wij ons de Di-
diers nauwelijks kunnen voorstellen.
A. B. WIGMAN
In de bronst van 't edelwild: burlend plaatshert met zijn harem. Het Loo '61).