GOLD STAR
keus uit twee
ZELANDICA
LEZERS SCHRIJVEN
EFFICIENCYBEURS AMSTERDAM
Nederlaag voor K.V.L.
en Stormvogels
derde op ranglijst van Europa
GOLD
STAR
GOLD
STAR
BIO-TEX
„COMPUTERS OVER TIEN JAAR
VOOR IEDEREEN BEREIKBAAR"
MAAR WEINIG
VOETBAL TE ZIEN
bezit wérkelijk bijzondere
eigenschappen
Actie voor behoud
van draadomroep
WOENSDAG 21 OKTOBER 1964
PROVINCIALE ZEEUWSE COURANT
DRS. VAN DE KAMP
ELKE TWEE JAAR wordt een zgn. Efficiency Beurs geor
ganiseerd in het RAI-gebouw te Amsterdam. Van 20 tot en
met 28 oktober is daar de derde tentoonstelling uit deze
reeks te zien groter weer dan de vorige. Internationaal ge
zien staat dit evenement als derde op de ranglijst van Europa.
Her. bedrijfsleven vindt hier alle technische hulpmiddelen, die
bij het administreren en beheren kunnen worden gehanteerd.
Mv-t dit keer als overkoepelende tendens: de voortschrijden
de elektronificatie en de vervaging van het onderscheid tus
sen beide door combineren en koppelen van machines (wat
soms zo gebeurt, dat het aan de buitenkant niet meer merk
baar is). Niet alles overheersend, maar wel bijzonder spec
taculair is de categorie van de hier getoonde „elektronische
informatieverwerkende systemen" oftewel: computers.
„Paneelbedieners"
De „verre interland" tegen Albanië in
Tirana houdt zondag voetballend Ne
derland in zijn ban gevangen. In ver
band daarmee is zowel voor het be
taald als voor het amateurvoetbal
slechts een beperkt programma sa
mengesteld. In het betaalde voetbal
zijn slechts drie wedstrijden te bele
ven: RCHEDO voor de tweede divi
sie A en LongaNOAD en Xerxes
Limburgia voor de tweede divisie B.
Voor het amateurvoetbal zijn de vol
gende voor Zeeland belangrijke
wedstrijden vastgestelde eerste klas
E: HVV '24De Spechten; tweede
klas B: Rood Wit W-RKWU; derde
klas D: BSCRoosendaal en Meto
Dosko; vierde klas H: Breskens
RCS; reserve le klas: Internos 2
De Valk 2. Middelburg 2—TSC 2: re
serve 2e klas C: MOC '17 2Zeeland
Sport 2, Goes 2Sarto 2; reserve 3e
klas C: Alliance 2Zeeland Sport 3.
Winnende kolom
(Van een onzer redacteuren)
(Aver tien jaar zal de computer
ook bereikbaar zijn voor
het grote publiek. Niet dat men
dan zo'n apparaat in huis heeft,
net als nu de telefoon. Maar
wel kan iedereen zich tegen die
tijd op bepaalde servicemoge
lijkheden abonneren. Het is ook
heel wel denkbaar, dat een com
puter gaat behoren tot de
standaarduitrusting van elk
nieuw gebouw even vanzelf
sprekend als nu centrale ver
warming".
Dit zegt de voorzitter van de Effi-
ciencybeurs drs. J. A. van de Kamp,
directeur-generaal I.B.M. Nederland.
Hij werkt deze gedachtengang ver
der uit: ..Ik stel me voor, dat een ad
vocaat straks toegang krijgt tot de
juridische computer van zijn orde
door een telefoonnummer te draaien.
Hij kan het geheugen opdragen hem
mee te delen waar en wanneer wel
ke rechters uitspraak hebben gedaan
in een soortgelijke zaak' als die waar
voor zojuist zijn aandacht is ge
vraagd. Voor de beantwoording zijn
verschillende mogelijkheden te han
teren: projectie van de diverse gege
vens op een televisiescherm, een af
schrift per post, of op ponsband
ook zouden dergelijke feiten via die
zelfde telefoonlijn als elektronische
impulsen kunnen worden toever
trouwd aan een soort van drukap-
paraat, dat chemisch werkt en bij
voorbeeld fotokopieën levert".
„Om dit waar te kunnen maken
straks moeten we nu al aan de boom
schudden", zo meent drs. Van de
Kamp. Hij is daar trouwens zelf ook
vrijwel dagelijks mee bezig. In elk
gesprek tekent deze bijzonder „be
grijpelijk" over gecompliceerde za
ken sprekende expert een boeiend
perspectief zonder zich te buiten te
gaan aan irreële fantasieën.
risering, dan zegt hij: „Geen idee",
want zo luidt zijn uitleg „dat
hangt af van de informatiestromen,
die er bij zijn betrokken: het aantal
werknemers of de omzetsnelheid en
dergelijke grootheden meer, hebben
daar soms nauwelijks iets mee te
maken.
Wat de Nederlandse ondernemers
betreft: „Die denken nog vaak, dat
computers over mysterieuze tover
krachten beschikken daardoor
ontstaat een zekere schichtigheid aan
de top, die meestal gelukkig wel
weer wordt weggepraat door een
goed geschoolde staf van medewer
kers".
De eerste computer in ons land werd
medio 1957 door I.B.M. geïnstalleerd
bij de Nederlandse Heide Maatschap
pij. Sindsdien zijn er vele tientallen
gevolgd. Het daarvoor benodigde
personeel werd opgeleid bij duizen
den tegelijk. Daaruit resulteerden
vele „periodieke contacten", want er
worden geregeld ook aanvullingscur
sussen georganiseerd.
dat deze mensen door hun
werk in deze nog zo nieuwe
bedrijvigheid nadelig werden beïn
vloed". Positief neemt drs. Van de
Kamp stelling tegen het uit Duits
land afkomstig bericht, dat daar bij
„paneelbedieners" na enkele jaren
een afnemend reactievermogen is ge
constateerd waarbij ook ftun produk-
tiviteit terugliep. Een bedrijfarts zou
hebben vastgesteld, dat jonge men
sen met ogenschijnlijk eenvoudige ta
ken sneller uitgeput raakten door
een overspanning van het hart. De
voortdurende vereiste waakzaamheid
werd als oorzaak hiervoor gezien.
„Volgens mij betreft het dan mensen,
die boven hun kracht werken en dus
de verantwoordelijkheid niet aan
kunnen", 7.0 meent drs. Van de
Kamp. „Wij hebben hier betere er
varingen.
Tottenham-Chelsea
x
Sheffield U-Arsenal
X
Everton-Blackburn R.
Stoke C-Leicester
X
West Ham-Sheff. W.
X
Birmingh.-Blackp.
Burnley-Leeds U.
W. Bromw. A-Liverp.
x
Albanië-Nederland
Hamb. S.V.-Kaisersl.
X
Stuttgart-Werder
X
F.C. Köln-Karlsruhe
X
H ertha-M eider ich
Hannov.-Schalke '04
X
Bor. Dortm.-Eintr. Fr.
y
S3
AMERICAN CIGARETTES
GOLD STAR 25
'n klasse apart
25 PITTIGE SIGARETTEN
VOOR f 1,25
GOLD STAR
King Size
20 KING SIZE SIGARETTEN
SLECHTS f 1,15
Korfbalcompetitie
Wanneer hem wordt gevraagd
wat vaak gebeurt hoe groot
een bedrijf moet zijn om in
aanmerking te komen voor compute-
Gering aantal
wedstrijden
De aanhoudende regen van de vooraf
gaande dagen is er oorzaak van ge- j
weest, dat slechts enkele velden werden
CpPV ttlpp" goedgekeurd. De achterstand in aantal
lUcc gespeelde wedstrijden is daarom aan
zienlijk Indien we dit gaan vergelijken
met andere jaren. Toch gaven de wed
strijden, die wel doorgingen, enkele ver
rassingen te zien. Zo verloor Stormvo
gels volgens de verwachtingen van Swlft
3, maar dat het een uitslag met dubbele
cijfers zou worden, waartegenover de
geen enkel doelpnnt konden stel
len, valt tegen (011). In deze klas 2A
is Atlas nu lijstaanvoerder, omdat het
een ruime zege op TOP behaalde. Het
i Ritthem 72, waardoor de At-
lasploeg met 8 uit 4 stevig op kop gaat.
Ook onderaan zal het wel gaan spannen.
Atlas 4 4 0 0 8 27—16
Swift 3 4 3 0 1 6 28— 9
B.K.C. 1 4 2 0 2 4 19—13
TOP 3 1 0 2 2 7—18
Animo 3 1 0 0 1 0 45
Zuidwesters 2 2 0 0 2 0 515
Stormvogels 2 0 0 2 0 620
In 3B gingen alle vastgestelde wedstrij
den door. K.V.L. verloor zijn eerste wed
strijd, omdat het thuis de zege aan Vedo
2 moest laten, al was het dan met het
kleinst mogelijke verschil (45). Het
schijnt hier nu een zaak te worden, die
uitgevochten zal worden tussen de re-
serveploegen van Vedo en Ondo. Ook
de laatste ploeg won weer, nu werd het
tegen B.K.C. 2 een ruime zege (3Si.
Valkeni3se kon het tegen Swift 4, een
ploeg met enkele oudere routiniers, niet
bolwerken en ging met j.51 ten on
der. De stand luidt hier:
BROMFIETSLAWAAI
IN MIDDELBURG
Het is thans wel duidelijk dat de enige
maanden geleden in Middelburg van
kracht geworden politieverordening in
zake bromfietslawaai in de binnenstad
niet het verwachte effect heeft gehad,
integendeel het mens-or.terende lawaai
heeft er een triomfantelijk ooventoontje
pen frite-zakjes, wild slingerend door
het publiek, een baan naar een onbe
stemd doel van enige honderden meters
verder, om dan weer zinloos terug te
knetteren, naar de een ieder bekende
verzamelplaatsen Markt, Pottenmarkt
enz. Men staat daar dan enige tijd
„stil" om met liederlijke taal. de gieren
de brommers te overschreeuwen, ten de
trimente van de bewoonbaarheid van de
binnenstad, en dit iedere avond van
7 uur tot 12 uur. Wanneer het laatste
geraas om middernacht wegsterft ademt
menig burger van de stad Middelburg
op took als hij reeds in bed ligt!) en be-
deukt somber dat het zeker is dat dit
helse spektakel zich morgen, overmor
gen en verder steeds zal herhalen, on-j
geacht de goed bedoelde maar zeker,
niet volledig '„'•'respecteerde politie-1
verordening
Daar er bij le burgerij begrip bestaat
voor de veel omvattende taak van het,
politiekorps en redelijkerwijze controle
op de naleving van de bedoelde verorde-1
ning niet uitvoerbaar geacht mag wor
den. bljjft er maar één mogelijkheid nl.
om in navolging van vele andere ge
meenten (ook op Walcheren) het berij
den van een bruimotor van 7 tot 12 uur
's avonds in de binnenstad geheel te
verbieden.
De niet te onderdrukken energie van
30 4 40 knalpothelden kan wellicht
nuttig aangewend worden tot het reini
gen der straten, waarmede twee van de
grootste misstanden onzer huidige sa
menleving zouden zijn bestreden.
Het leefklimaat van de binnenstad zou
ongekend gunstiger worden.
U beleefd dankend voor het plaatsen
van deze „cri de coeur" teken ik gaarne,
Middelburg P. v. d. Veen
ZANDBAKKEN IN VLISSINGEN
Bij de Hercules Segherslaan te Vlissin-
gen staat een grote zandbak, gemaakt
voor de jeugd. Maar het woord zandbak
moet de naam hebben van modderbak,
ofwel kattenbak, daar de honden en
katten er hun behoefte kwijt raken. Er
is een brief destijds naar het gemeente
bestuur gezonden, met handtekeningen
van de bewoners. Het resultaat was. dat
er heren kwamen kijken, er zand werd
uitgehaald, en verder gebeurde er niets.
Kan er nu iets gebeuren, dat ze dit
stinkend ding weg halen ofwel vol stor
ten op dat de kinderen die daar spelen
voor modder en kapotte kleding worden
behoed. Mogelijk zijn er meer "van deze
bakken, want dit is geen gemak maar
een ^root ongemak.
Vlissingen Een nuisvrouw
Ondo 2 3 3 0 0 6 35— 8
Vedo 2 3 3 0 0 6 19— 8
K.V.L. 4 3 0 1 6 27—12
Swift 4 3 1 0 2 2 22—23
Valkenisse 2 0 0 2 0 322
Stormvogels 2 2 0 0 2 0 222
B.K.C. 2~ 3 0 0 3 0 8—21
De uitslagen van de Z.K.B.-competitie
z(jn:
2A: AtlasTOP 72, Stormvogels 1
Swift 3 011. 3A: Swift 4Valkenisse
15—1, K.V.L.—Vedo 2 4—5, B.K.C. 2—
Ondo 2 38. Adsp. C: Vedo BAnimo
C 04,
John Glenn jr.
wordt directeur
van Crown Cola
De Royal Crown Cola Company van
Columbus in Georgia heeft op een di
rectievergadering in New York, de
eerste Amerikaanse astronaut die om
de aarde cirkelde, de lt.-kolonel John
H. Glenn jr., gekozen tot een der di
recteuren.
Vanuit het hoofdkwartier van de fir
ma werd erop gewezen dat Glenn niet
zal worden gebruikt voor reclame of
public relations, maar dat hij als eer
ste taak zal hebben ontwikkeling en
expansie van de internationale ope
raties van Crown Cola.
President-directeur van de firma is
Wilbur H. Glenn, geen familie van de
astronaut.
Sartre wil geen
Nobelprijs
De Franse auteur, Jean Paul Sartre,
heeft volgens een in Stockholm ver
schijnend blad, verklaard geen prijs te
s 1 "Hen op de Nobelprijs voor litera
tuur.
Dagens Nyheter berichtte van zijn
correspondent in Parijs vernomen te
hebben dat de Franse schrijver beslo
ten had de Nobelprijs literatuur van
de hand te wijzen indien deze hem dit
jaar zou worden toegewezen. Hij zou
de Zweedse academie van letteren
van een en ander reeds op de hoogte
hebben gesteld.
Kerkelijke mutaties
NED. HERV. KERKEN.
Beroepen te Hulst: B. J. Blaauwendraad,
kand. te Utrecht. Beroepen te Hars
kamp: B. Haverkamp te Groenekan.
Aangenomen naar Kolder- en Dinxter-
veen: A. de Leeuw, kand. te Utrecht, die
bedankte voor Beusiehem en voor Uit
wijk. Bedankt voor Klazinaveen: B. W.
Vermaat te St.-Nikolaasga. Bedankt
voor Oudeschoot-Oranjewoud: A. ter
Stege te Burem. Bedankt voor Mijdrecht:
W. F. van der Staat te Zevenhuizen
(Z.-H.). Bedankt voor Sint-Annaland
H. N. van Slooten te Voorthuizen.
GEREF. KERKEN.
Aangenomen naar Nieuw Weerdinge: J.
A. Kwast te Ruinerwold-Koeckange.
Examen
Aan de V.U. slaagde voor het kand.-
examen theologie: de heer C. J. Streef
kerk te Veere.
CHRIST. GEREF. KERKEN.
Aangenomen naar Eindhoven: W. Steen
bergen te Meppel. Bedankt voor Klun-
dert: B. Bijleveld te Bussum.
GEREF. GEMEENTEN.
DOOPSGEZ. BROEDERSCHAP.
Beroepen te Eenrum: M. C. Schepman
te Arnhem, die dit beroep heeft aange
nomen.
VRIJE EVANG. GEMEENTEN.
Bedankt voor Leeuwarden: A. J. Buur
man te 's-Gravenhage.
zegt het keuringsinstituut
van de Ned. Vereniging van Huisvrouwen
(zie onderstaand artikel uit DENKEN en DOEN van juni 1964, pagina 16)
„Na een veelomvattend onderzoek,
verricht door het Wasserij-instituut
T.N.O. en een serie praktijkproeven
van I.V.H.A. kon ons goedkeurings-
merk verleend worden aan het was
middel Bio-tex, dat een geheel eigen
plaats inneemt tussen de vele was- en
reinigingsmiddelen op de Nederlandse
markt. Bio-tex bezit werkelijk bijzon
dere eigenschappen, die de toepassing
ervan dubbel en dwars de moeite
waard maken. Dit produkt, op zich
zelf een goed synthetisch wasmiddel,
zonder bleekmiddel en zonder op
tische blauwmiddelen, bevat nl. en
zymen, die de eigenschap hebben
eiwitten af te breken en zodoende
gemakkelijk uitwasbaar te maken.
Iedere huisvrouw weet, dat juist de
eiwithoudende vlekken: bloed, melk,
ei, jus enz. de meeste moeilijkheden
veroorzaken bij de wasbehandeling.
Wasgoed dat dergelijke vlekken heeft,
mag vooral nooit direct in heet sop
gedaan worden, daar de vlekken dan
zg. „inbranden" en niet meer te ver
wijderen zijn. Langdurig weken was
meestal nodig en oude vlekken waren
dikwijls in het geheel niet meer te
verwijderen. Met behulp van Bio-tex
is het nu veel eenvoudiger geworden
deze vlekken spoorloos te doen ver
dwijnen. Gedurende 20 minuten voor-
weken met dit middel bij een tempe
ratuur van ca. 50CC. is dikwijls reeds
voldoende. Past men een lagere tem
peratuur toe, dan moet een langere
inweektijd aangehouden worden, tot
maximaal twee uur. Het is niet raad
zaam een veel langere weektijd toe
te passen, daar de kans bestaat, dat
het vuil dan weer op het goed neer
slaat. Tn ieder geval mag nooit een
hogere temperatuur dan 60°C. toe
gepast worden, daar hierdoor de en
zymen onwerkzaam gemaakt worden.
Bio-tex kan ook als voorwasmiddel
toegepast worden bij automatische
wasmachines, mits de voorwastijd lang
genoeg is. Bij sterk met eiwithoudende
vlekken bevuild goed is het aan te
bevelen (als dit bij de machine mogelijk
is) inplaats van de voorwas de machine
in te stellen op „bonte was" en dit als
voorwas te beschouwen, waarbij Bio-
tex als wasmiddel gebruikt wordt.
Daarna dus inschakelen op witte was,
waarbij de voorwas wordt overgesla
gen, en het normale wasmiddel ge
bruiken, waarvan dan echter een
kleine dosis genomen kan worden.
Bio-tex is ook een ideaal middel om
vuile overhemden in te weken. Dik
wijls zal dit weken al voldoende zijn
om niet al te vuil gedragen over
hemden te reinigen.
Een pakje Bio-tex, produkt van Kort
man Schulte N.V., Rotterdam, kost
f0,47. De prijs van dit weekmiddel
wordt voor een deel goed gemaakt
doordat men bij het wassen met min
der wasmiddel kan volstaan dan nor
maal. Daar het produkt geen bleek
middel bevat en niet sterk alkalisch
is, kan het voor alle stoffen, die wit
of wasecht geverfd zijn, toegepast
worden. Voor wol en zijde bij niet
hogere temperatuur dan 40 °C."
Vader en zoon Van Baurscheit gaan in de kunst
geschiedenis reap, door voor beeldhouwer en
architect. Hoewel de zoon voornamelijk als archi
tect is bekend geworden, ia hij evenzeer de beeld
houwkunst getrouw gebleven. Beeldhouwkunst en
architectuur waren nauw verweven, maar behalve
het maken van beeldhouwwerken, heeft het
atelier Van Baurscheit de jonge leiding gegeven
aan de ondernemingen (stads- en buitenhuizen/,
van zijn cliënten, die uit de vermogendste krin
gen van Antwerpen, Zeeland en Holland afkom
stig waren.
Welke bouwwerken J. P. van Baurscheit de Jonge op Walcheren
heeft tot stand gebracht, heeft mej. Herma M. van den Berg
beschreven in een belangwekkend artikel in „Opus muulvum". het
boek wat we in de vorige Zelandica hebben genoemd. Wfl zien dan
dat het Van Dishoeckhuis (1733) het oude gemeentehuis van Vlis
singen en het oorspronkelijk er tegenover gelegen huis Van Wes-
terwijk, thans verplaatst naar de Hendrikstraat (Beeldenhuis) tot
de vroege architectonische werken van Van Baurscheit gerekend
worden. Verder komen op zijn naam te staan het Beeldenhuis Der
Boede, het huis van den Brande te Middelburg, (tot 1940 in gebruik
als Provinciale Bibliotheek) en de Hof te Domburg en het huis St.-
Jan ten Heere onder Domburg.
Kon het huis Der Boede, als een blokvormig huis opgetrokken, even
goed in de stad hebben gestaan, de opdracht van J. P. van den
Brande voor St.-Jan ten Heere bood de architect de gelegenheid een
buitenplaats te laten aanleggen naar de modernste ideeën „Deze
maakte zich los van det traditonele blokvorm, al of niet van pavil
joens voorzien, of door risalieten (naar voren springende gedeelten)
geleed, en gaf een aan de opkomende rococostijl aangepaste versie
van het gelijktijdig in uitvoering zijnde plan van Marot voor de uit
breiding van het Huis ten Bosch..." Het centrale punt in het gehele
plan van dit huis is de grote zaal, die in een reisverhaal uit 1832 wel
60 voet hoog wordt genoemd. Deze grote zaal liep uit in een wit
gestucadoorde fraai bewerkte koepel, die een „heerlijke omgang met
vergulde balustrade" had benevens acht ramen.
Van zijn werken te Middelburg kunnen we nog de Koepoort (1735)
noemen, de hoge vierschaar en het hek ervoor en plannen voor
werken in en aan het stadhuis. In 1737 en 1738 levert van Baur
scheit nog een stenen poort met hekken aan de heer Lantsheer. ver
moedelijk voor het buiten Steenvoorde. Voor Vrouwe Cau-Lonque
maakt hij in de kerk te Oosterland een grafmonument. Ten slotte
kunnen we nog het huis Van de Perre noemen te Middelburg, waar
thans de zetel is van de Arrondissementsrechtbank. Een brief van
1763 vermeldt de „tekeningen van de platte grondt van het huys met
den hof en den stal".
Mej. Van den Berg besluit haar studie met de opmerking dat onder
de gelijktijdig te Middelburg ontstane huizen door plaatselijke bouw
meesters, van wie Jan de Munck nog de sterkste was, er geen met
het werk van Van Baurscheit is te vergelijken. De samenwerking
met Marot, zijn contacten met Noord-Frankrijk en zijn niet gering
talent, verheffen zijn scheppingen boven wat elders in de provincie
gemaakt is.
n Maarn is zaterdag opgericht het
landelijk comité-draadomroep. Het stelt
zich ten doei actie te voeren - tot be
houd van de draadomroep, die, zoals in
de troonrede is aangekondigd, met op
heffing wordt bedreigd.
Tot voorzitter is gekozen de heer J. F.
van der Aa, uit Amsterdam. Secreta
resse is mevrouw Bouman, penning
meester de heer A. Couprie uit Rijswijk,
en technisch adviseur de heer P. C. Cos-
see uit Scheveningen. Via onder het
landelijk comité ressorterende plaatselij
ke comités en correspondenten wil men
allereerst adhesiebetuigingen verzame
len. Er zijn inmiddels al plaatselijke co
mités opgericht in Den Haag. Rotter
dam en Amsterdam.
EUROCONTROL
IN BEEK
bewindslieden nit de
ortegenwoordigd door de staatssecreta
ris van verkeer en waterstaat de heer
M. J. Kevzer, die vergezeld was door de
staatssecretaris van defensie de heer \V.
den Toom.
Anneke Grönloh en
Blue Diamonds
naar Djakarta
Anneke Grönloh en de Blue Diamonds
zullen op 18 deeemher naar Djakarta
vliegen om gedurende twee weken in
hotel Indonesia, voorstellingen te geven.
De populaire sterren maken de reis op
verzoek van de directie van dit hotel,
die de K.L.M.-vertegenwoordiger te Dja
karta. heeft gevraagd zijn bemiddeling
voor dit optreden te verlenen. Eenvoudig
was het niet om het drietal voor deze
periode vrij te maken want hun pro
gramma's .waren reeds geheel volge
boekt.
Voor de drie zangsterren betekent deze
reis meer dan een commercieel interes
sant toernee het wordt ook een weer
zien me: het land waar zij de eerste ja-
hun leven doorbrachten.
In zijn zitting heeft de raad zich thans
met algemene stemmen uitgesproken
voor het door staatssecretaris Keyzer
fedane voorstel tot het vestigen van een
:urocontrol verkeersleiding centrum te
Beek bij Maastricht, en wel op een ter
rein dat het eigendom is van het mini
sterie van defensie.
De op Nederlands voorstel genomen be- I
slissing dit centrum op Nederlands ge
bied te vestigen had enige maanden ge
leden plaatsgevonden. I
De ideale voeding
voor uw hond