fj| dieven
A dtigen
televisie
BBC H kf (H 4e luetö,
fanikt
4eeC Sh$zIah4 hkt
iw
h klw> 1
tlieuwe óerieó uit c^M-merika
Vrijdag 16 oktober 1964
Oet wordt weer een drukke kïjkweek,
zeker voor de kijkers die beide net
ten uit de lucht kunnen plukken. Voor
hen is er vrijwel iedere avond een tele
visiespel. Natuurlijk zullen vooral de
Olympische Spelen ook deze week nog
de kijkers in de ban houden. Net als de
vorige week 's middags en 's avonds
beelden uit het verre Tokio door onze
eigen Hilversumse mannen van com
mentaar voorzien en hier en daar gelar
deerd met eigen opnamen op de film.
Veel televisietoneel verder, cabaret,
shows en een overvloed aan buitenland
se filmseries. Er zijn er verschillende
bij, die ook in Amerika pas enkele we
ken lopen. Heus niet allemaal afdanker
tjes of oude kost. De f amily-komedie
het gezellige familieverhaal, waarin va
der, moeder en de kindertjes om de
domste dingen lachen en zelden of nooit
boos worden beleeft hoogtijdagen op
de Nederlandse schermen.
Historische uitzending
(Van onze Londense correspondent)
I_Iet tweede televisienet van de
B.B.C. populair B.B.C.-2
genoemd is nu een paar
maanden in de lucht. Men zou
kunnen zeggen: een mooie gele
genheid om eens in het hol van
de leeuw te gaan horen, hoe de
zaken lopen. De leeuw is Mr.
Busby, opper-technicus van de
zender en zijn „hol" ligt, hoewel
in Londen, vijftien kilometer
buiten het centrum, op het oude
emplacement van Crystal Pa
lace dat in 1936 in een fantasti
sche gloed afbrandde. Men
komt er via een lange rit die ten
slotte door Barnet leidt, een
wijk vol landelijke rust, maar
nog altijd Londen. De etablisse
menten van mr. Busby liggen
op de top van een heuvel, Sy
denham Hill.
Zo hoog, omdat elke materiële be
lemmering een ongunstige invloed
uitoefent op deze UH.F.-uitzendin-
gen om het even of dat nu bomen,
heuvels of gebouwen zijn. En de
hoogte van Crystal Palace (de naam
leeft nog altijd) is bepaald wel ver
heven. Dat blijkt, wanneer men op
het platte dak van het zendergebouw
komt. Men kijkt over heel Londen
heen en merkt tot zijn verrassing
dat de omgeving van de stad even
heuvelachtig is als de omgeving van
Parijs.
Hoog boven de gebouwen van B.B.C.-
2 rijst de 230 meter hoge zendmast,
waarin zich op 217 meter het „hok
je" bevindt, van waaruit de Britten
het beeld de wijde ruimte „inslinge-
ren". Na van de studio's in Londen
naar Crystal Palace te zijn gestuurd
en daar opgevangen, wordt het via
dikke kabels de toren in gebracht.
Het „hokje" kan worden bereikt met
een kleine lift, waarin nauwelijks
twee mensen passen. Af en toe ma
ken inderdaad twee man er gebruik
van. Dat zijn de technici die de lam
pen in de mast vernieuwen, helemaal
in de top, nog dertien meter hoger.
Deze lampen nebben niets met tele
visie te maken, maar zoveel te meer
met de veiligheid van het luchtver
keer. Van het eindpunt van de lift
tot de top bestaat de weg slechts uit
open treden, waar de wind huilend
aan rukt
Maar niet deze niast-alleen is B.B.
C.-2 cr niet. Mr. Busby is van me
ning, dat door het U.H.F.-systeem
heel Engeland overdekt zal moeten
worden met een net van relay-stati
ons, omdat anders het beeld te vlek
kig overkomt. U.H.F.-golveu reiken
namelijk niet ver. Zelfs in Londen en
een deel van Zuid-Oost-Engeiand
laat de beeldkwaliteit momenteel nog
te wensen over. Dat neemt niet weg,
dat men toch al rcdelyk tevreden is
met het resultaat.
Tegen het eind van 1966 of begin-
1967 zal driekwart van de bevolking
van het Verenigd Koninkrijk het
tweede net kunnen ontvangen; acht
tien relay-stations zullen dan in wer
king zijn. Voor de verst-afgelegeD
gebieden heeft men nog eens 42 on
derstations nodig. In vijf jaar kan
het hele net gereed zijn.
B.B.C.-2 is om niets anders opgezet
dan om de kijkers een keuze te ge
ven tussen twee geheel verschillende
programma's op hetzelfde ogenblik.
Menigeen heeft al de indruk "in B.B.
C-2 een medium te bezitten, dat
sterker de nadruk zal leggen op het
culturele leven Hoe an "ook- er is
nu tenminste een mogelijkheid geko
men om wanneer op B.B.C.-l een
voetbalwedstrijd speelt, af te stem
men op een toneelstuk of een concert
op B.B.C.-2 en omgekeerd.
Aan het nieuwe net zit echter een
duidelijke „maar". Alleen zij die een
televisietoestel hebben dat van eind-
1961 af dateert, zullen (met een ver
sterker op de antenne) het nieuwe
net kunnen ontvangen. Wie een
ouder toestel heeft en toch naar B.B.
C.-2 wil kijken, kan het maar 't beste
op de rommelhoop gooien en een
nieuw nemen. Want niet aleen is B.
B.C.-2 U.H.F., het zendt bovendien
nog uit op 625 beeldlijnen óók en dit
(continentale) systeem was tot dus
ver in Engeland niet in gebruik.
De technische installatie voor B.B.C.-
2 is de modernste die men zich maar
kan denken. In de regelkamer op
Sydenham Hill beschikt men bijvoor
beeld over automatische monitors
voor de controle van beeld en geluid.
Dat is nodig omdat de uitzending
van het programma geschiedt via
een combinatie van twee zenders van
elk 250 KW, die parellel staan. Twee
parallel staande beelden kunnen nog
wel door een mens in de gaten ge
houden worden, maar twee geluids-
ultzendingen niet.
Op de monitors verschijnen witte,
lichtgrijze, donkergrijze en zwarte
vlekken die gezamenlijk een compo
sitie vormen in de geest van de schil
derijen van Mondriaan. Zij vormen
een samenvatting van het uitgezon
den zwart- en wit-beeld. Het appa
raat controleert zelf het standhou
den van de tinten en nuanceringen
tot in de hoeken van het scherm.
Doet zich een afwijking voor van de
standaardtinten van het originele
beeld, dan worden automatisch de
technici van de uitzending gewaar
schuwd.
Nu voor de B.B.C.-2 een geheel nieu
we installatie moest worden neerge
zet, heeft men ook meteen maar de
zender van B.B.C.-l die al vanaf
1956 in werking is vanaf dezelfde
heuvel, in een nieuw pak gestoken.
Feitelijk is dus de kwaliteit van heel
de technische televisieproduktie van
uit Londen aanzienlijk vooruitge
gaan.
Een punt, dat in hoge mate de be
langstelling heeft op de heuvel van
Crystal Palace, is de kleurentelevi
sie. Men is er zich echter van bewust
dat het zeker tot in het jaar 1965 zal
duren, eer men er in Engeland de
eerste stappen toe zal ondernemen,
hoewel er technisch eigenlijk weinig
meer in de weg staat. De moeilijk
heid is, dat de landen van West-
Europa het dit voorjaar opnieuw
niet eens zijn kunnen worden over
een algemeen aanvaardbaar systeem.
Er zijn er verschillende.
Het Amerikaanse heeft het voordeel
dat het allang in gebruik is; de En
gelse nyverheïd en handel hebben
zich er al min of meer op vastge
legd. Het Duitse systeem staat tus
sen het Amerikaanse en Franse in.
Dit laatste, SECAM geheten, heeft
als belangrijkste eigenschap dat het
in een uiterst klein deel van een se
conde de kleuren als het ware oppot.
De heer Busby op Sydenham Hill is
van mening, dat het beeld door dit
„oppotten" en vervolgens pas uitzen
den wanneer alle kleuren „er zijn"
completer genoemd kan worden.
„Maar", zegt hij, „omdat de kleuren
even bewaard moeten blijven, wordt
het toestel ingewikkelder".
En een andere vorm van ultimale
perfectie, parallel aan stereofonie bij
de radio: stereoscopie Ruimtelijk
kijken?
De technici van de B.B.C. verliezen
nimmer hun flegma. Maar deze
vrnng slaat ze toch met verstom
ming. Dan, beslist: „Misschien komt
't ooit nog zo ver. Maar dat zullen
wij niet meer meemaken".
De hoge antenne op Sydenham Hill, bron van het B.B.C.-2-signaal.
Donderdag 22 oktober: Scène uit het t.v.-spel
Quadrille. V.l.n.r. Myra Ward, Paul Steen
bergen, Anne-Marie Heyligers en Gijabert
Tersteeg.
deel van de nogal sombere documentaire Oor
log en Vrede, die bij de eerste uitzending al
in opspraak kwam doordat de BBC een soort
censuur toepaste.
Nieuwe Carrell
VRIJDAG Een merkwaardige overeenkomst
tussen de dinsdagavond van de AVRO fen
de vrijdagavond van de VARA: eerst lach werk,
dan culturele informatie en ten slotte een
spannende film. De VARA laat aan dat alles
een half uurtje sport vooraf gaan. De Rudi
Carrellshow komt deze beer uit Concordia uit
Bussum. Rudy was niet zo bijster tevreden
over zijn eerste show in dit seizoen, waarin
grote stukken uit zijn „commerciële" (Zwols-
man) show van de afgelopen zomer waren op
genomen. Hij brengt nu alleen maar nieuw
repertoire, dat uiteraard weer actueel zal zijn,
bijgehouden tot de laatste dag.
Medewerking krijgt de Gouden Roos-winnaar
weer van de Mounties. Bertwina, Bouk Mar
tens. het ballet van Jan Arntz en enkele spe
ciale gasten, waarmee hij erg geheimzinnig
is. In Signalement besteedt Henk de By aan
dacht aan het Plan Gans, dat merkwaardige
experiment, dat beoogt kunstenaars in de ge
legenheid te stellen him werk te exposeren en
er kopers voor te vinden in het proeflokaal
van de Bols brouwerijen in Amsterdam op de
Rozengracht. Overigens een geslaagd expe
riment, dat alom de aandacht heeft getrok
ken en dat enkele boelende exposities heeft
opgeleverd. Voor de spanning zorgt de film
„Le coup de pistolet" ofwel „een meester op
het pistool", een produktie van Paris Televi
sion, gebaseerd op het verhaal van de grote
Russische schrijver Alexander Poesjkin. Het
speelt in het Rusland van voor de grote re
volutie. Poesjkin. die van 1799 tot 1837 leef
de, heeft vele verhalen en gedichten geschre
ven. Hjj is nog altijd een soort afgod en dui
zenden bezoeken in Moskou het Poesjkin-
museum. De grote waarde van de vertellingen
van Poesjkin is. dat hij zo Indringend net le
ven kon beschrijven van de eenvoudige mens
„Vier maten van nu"
ZATERDAG Het geijkte middagprogramma
van de KRO en in de avonduren ook al
geen bijzonderheden. Lancelot beleeft zijn der
de avontuur, na het Journaal komt het be
kroonde Brandpunt knipogen en als amuse
ment volgt dan „Vier maten van nu".
Dit is een muzikaal programma, waarin vier
vrijgezellen, t.w. Jan Blaaser, Wim Burger.
Paul Meyer en Dick Scheffer, hun vrije tijd
trachten door te brengen met gezamenlijk
musiceren. Ze krijgen er echter niet veel ge
legenheid voor, want op de meest ongelegen
momenten worden ze lastig gevallen.
Dinsdag 20 oktober. Een scène uit de eenakter
De Schaakpartij. Links Ton uan Otterloo en
rechts Lo van Hensbergen.
ZONDAG Een historische uitzending in de
middaguren. IICOR en CVK verzorgen ge
zamenlijk een kerkdienst uit Hoogvliet. Dat
lijkt ogenschijnlijk niets bijzonders, maar de
kerk waarin de dienst wordt gehouden is de
Antwoordkerk, die in één week wordt ge
bouwd als alles volgens plan verloopt. Het
bedehuis is een direct antivoord van het Ne
derlandse volk op de kerkbouwactie en de snel
le bouw wil symbolisch zijn voor de spoed,
die in deze geboden is.
De negen kerken, die samen de actie voeren,
werken ook in de dienst samen met dien ver
stande, dat de orde van dienst is geënt op de
liturgie, die het hervormde dienstboek voor
dergelijke gelegenheden kent. De dienst wordt
voor radio en t.v. uitgezonden. Hoogvliet is
nu nog een dijkdorp van 3000 inwoners, maar
zal spoedig een satellietstad van het Water
weggebied zijn, waar 70.000 mensen zullen wo
nen. De AVRO-avond brengt behalve de eer
ste René Sleeswijk show „Kijkt U ook van
avond" ook nog een t.v.-spel. De show met
Willy Walden en Piet Muyselaar is opgeno
men in Theater Carré, teneinde zoveel moge
lijk de sfeer van dc theaterrevue te behouden.
Het was uiteraard niet mogelyk een zo be
werkelijke show als die van Sleeswijk wil zijn,
speciaal voor de televisie te laten maken. Van
daar, dat Sleeswijk een aantal oude nummers
monteerde tussen de baletten. Schetsjes, waar
in het duo Walden en Muyselaar wordt bijge
staan door de artiesten, die indertijd ook in
die malle verhaaltjes meededen, zoals Her-
bert Joeks, Teddy Scholten en Louis Dusee.
Velen zullen ze zich nog herinneren, sketsen
als Telefoon in de nacht, Artiesteningang en
Het stond in de sterren. Vocale medewer
king verleent Christine Spierenburg, verder
dansen de Londen Stariets en de Westend
Debonaires, zingen de Garden Singers en speelt
het revue-orkest van Bill Stanford. Kortom
het is een echte Sleeswijk revue met gek
kigheid en vrouweiyk schoon. Het televisie
spel is een van de reeks, waarin Ko van Dijk
hoofdrollen zal vertolken. Het is een modern
poëtisch stuk van John Mortimer, „Instap-
kaarten gereed houden", dat onder regie van
Jan Retel wordt gespeeld door o.m. Ingeborg
Elsevier, Sigrid Koetse, Kitty Courbois, Jules
Hamel en Louis van Steenbergen. Een wat
oudere heer (Ko van Dijk) heeft zich met
een aantal Jongere vrienden verzameld op
Londen Airport. Ze verliezen zich daar in
hun fantasie, zich voorstellend, dat ze verre
reizen maken met de vliegtuigen, die ze zien
opstijgen. De heer heeft overigens ccn af
spraakje gemaakt met het dochtertje van zijn
hospita, dat hij een weekendje naar Parijs
heeft beloofd. Hij bedoelde het als scherts,
maar zij geloofde erin en komt nu met een
koffertje naar het vliegveld. Ziedaar de situa
tie waarin „Instapkaarten gereed houden" zich
afspeelt.
„Stad in boeien"
MAANDAG De filmavond van de NTS
brengt na de Stan Laurel komedie „Het
Houten Hoofd". Openbaar Kunstbezit, Jour
naal en tien minuutjes politiek nog niet de
eerste uitzending van de aangekondigde reeks
Burgerzin en Burgerschap. Die is nl. nog niet
gereed gekomen. In plaats daarvan direct de
hoofdfilm „Stad in boeien", ofwel „Man with
the gun". De produktie is van Samuel Gold-
wyn, zoon van een beroemde vader, de regie
van Richard Wilson. Het is een echte ouder
wetse maar heel goede western, waar-
In Robert Mitchum de man speelt, die op
zoek ls naar zijn vrouw en haar ontdekt in een
saloon ln Sherridan,
Dat stadje wordt in de meest ware zins des
woords geterroriseerd door een welgesteld
rancher en diens handlangers. Ze regeren de
bevolking met ijzeren hand. Langzamerhand
komt daarin verandering als Robert Mitchum
ten tonele verschijnt. Hij is een strijder tegen
het onrecht. Uiteindelijk komen de beide
hoofdfiguren tegenover elkaar te staan ln een
strijd op leven en dood. Men kan behalve
Mitchum ook de beeldschone Jan Sterling
aanschouwen. Alvorens de nieuwsman met z'n
tweede bulletin komt, nog een Amerikaanse
documentaire over de Portoricanen in New
York. Een bevolkingsgroep, die vaak als
tweede-rangs burgers moet leven. We ken
nen hen nog uit de film West Side Story,
waarvoor ze de ingrediënten leverden. Men
herinnere zich maar het liedje America....
Wissewassen
DINSDAG De Engelse les van Walter en
Connie trekt veel belangstelling, vooral
ten plattelande. Het echtpaartje zal ongetwij
feld vele Nederlanders een woordje Engels
leren. De KRO vervolgt het programma met
een stukje amusement, dat ze heeft overgeno
men van de radio en wel André Meurs' popu
laire programma „Wissewassen". Meurs zal
zijn satirische beschouwingen over actuele ge
beurtenissen voortaan eens per twee maanden
voor de televisiecamera's brengen. Dat caba
retprogrammaatje wordt geregiseerd door
Tineke NottenRoefen.
Voor het eerst ook de serie „Hazel". Van
avond maken de kijkers kennis met de dienst
bode van de Baxters, die het middelpunt is
van een onafzienbare reeks komische ver
wikkelingen in een (alweer gelukkige) fami
lie. De hoofdrol in deze comedy wordt ver
tolkt door Shirley Booth. De verhalen zrjn
gebaseerd op de bekende Amerikaanse car
toons van Ted Key. Het eerste verhaal heet
De Speelplaats. De jonge acteur Carel Linssen
zorgt voor de overgang van het amusement
naar de spannende eenakter De Schaakparty
van Sawayer Goodman, die onlangs op het
tweede net werd uitgezonden. Lo van Hens-
bergen speelt de rol van Alexis Alexandrovitsj,
een tiran die gouverneur van een provincie is.
Als hij een party schaak speelt met z'n se
cretaris, Ton van Otterloo, krijgt hij bezoek.
De bezoeker, Sjef van Leeuwen, komt hem de
onprettige boodschap brengen, dat hij zal wor
den vermoord. De man is zelf aangewezen
om het plan ten uitvoer te brengen. Fritz
Butselaar heeft de regie.
Woensdag 21 oktober: Zeg maar Jacoo, met
Louis Rettich en Jacco van Renesse.
zet in Bolsward en bovendien staat een tele
visie-oog bij de Raad der Wijzen. Bij de een
zame vreemdeling staan ook camera's, zodat
de kykers niets behoeft te ontgaan. Wordt
een van de vragen niet correct beantwoord,
dan komt de man uit Zierikzee de volgende
maand tegen een grotere gemeente uit; wint
Bolsward dan komt er de volgende maand
een andere vragensteller. Als 't gaat zoals
in België zal heel Nederland woensdagavond
meeleven met het oude Friese stadje Bols
ward en die ene eenzame vreemdeling.
„Quadrille"
DONDERDAG De VPRO heeft nog voldoen
de afleveringen van de Amerikaanse serie
„Hollywood and the stars" om nog enkele
jaren lang in de Freqnentip. vnn de laatste tijd
door te gaan. Hoofdschotel van het t.v.-
elentje van deze avond is het t.v.-spel. Jack
Dixon koos daarvoor Noël Cowards onder
houdend blijspel ..Quadrille" in de voorstelling,
zoals de Haagse Cnmedie die in het afgelopen
seizoen bracht. Het is een romantisch stuk,
dat plezierig amusement biedt. Dat weten de
toneelliefhebbers voor wie Noël Coward geen
onbekende is.
Hij situeerde deze komedie in het midden van
de negentiende eeuw. Hoofdpersonen zijn een
markies en een markiezin, een Amerikaanse
spoorwegmagnaat en z'n echtgenote. Twee
echtparen dus. De markies is ondanks zijn
leeftijd een romantisch aangelegd heer,
die het galante avontuur niet schuwt. Hij is
erop uitgetrokken met de vrouw van een mil
jonair. Ze zoeken hun toevlucht aan de Riviè-
ra, waar het immers goed toeven is voor jong-
geliefden. Maar de markiezin geeft de stryd
niet op. Met haar lotgenoot, de Amerikaan,
reist ze de ontrouwe twee achterna, nijdig ja
loers. Maar dan begint de quadrille, de wis-
sehlu.ns voor twee paren. De miljonair en het
markiezïnimelje laten elkaar ook niet on
verschillig.... Coward is bekend om zijn leuke
beeldspraken en zijn handig gedebiteerde bor
rel taf el wijsheden. Hij brengt" er vele van te
berde in dit societystuk, daf een sublieme aan
kleding kreeg. By vlagen kan men de tekst
bepaald spiritueel noemen, hoewel „Quadril
le" toch ook weer niet een van de beste Co-
war.d stukken is. De opvoering redde even
wel alles. Gysbert Tersteeg, Myra Ward,
Paul Steenbergen en Anne Marle Heyligers
zetten kleurige rollen neer en ook de bijfi
guren waren bijzonder aardig getekend. Jur-
riaan Andriessen zorgde voor speelse mu
ziek. De VPRO brengt ten slotte het tweede
Zondag 18 oktober: Kijkt U ook vanavond,
waarin delen uit René Sleeswijk revues. V.l.
n.r. Piet Muyselaar, Willy Walden en Herbert
Joeks.
„Zeg maar Jacco"
doordat ze van diefstal afkomstig lood kopen)
het klapstuk van de week: Eén tegen allen.
Deze van de Belgische televisie overgenomen
quiz lijkt een van de topuitzendingen van het
jaar te zullen worden. De eenling, die het
tegen een complete stad zal moeten opnemen,
komt uit Zierikzee: de stad is Bolsward.
Dick van Bommel, die de beide plaatsen uit
zocht is bijzonder gelukkig met de medewer
king. die hij tot nu toe mocht krijgen en ver
wacht bijzonder veel van deze quiz, die hele
Belgische steden in rep en roer bracht. De
eenling zal in een uur tijd vijf praktische en
vyf theoretische vragen stellen aan de „allen".
Voor de beantwoording van de theoretische
vragen wordt in Bolsward een Raad van Wij
zen gevormd. Ook niet-Bolswarders, mits in
die stad geboren, mogen het antwoord ge
ven als niemand anders het weet, wat best
mogelyk is, want het zijn pittige vragen,
waarvoor veel naslagwerk nodig zal blijken.
Maar alles is paraat op het Bols warder stad
huis. Voor de uitvoering van de praktische
opdrachten staan in het Friese stadje vele
tientallen mannen en vrouwen gereed. Vereni
gingen, gemeente en burgers zijn ingeschakeld.
Er zijn drie camera's en twee reporters inge-
WOENSDAG „Zeg maar Jacco" is een ex
perimenteel programmaatje, waarin de
NCRV de jonge, veelbelovende cabaretier Jac
co van Renesse een kans geeft zijn eigen
ideeën omtrent een televisieprogrammaatje te
realiseren. Jacco van Renesse is vele kykers
bekend van zyn optreden in de NCRV mu
sicals, waarin hij onafscheidelijk leek van
Jenny Areans, die hij ook vergezelde bij haar
engagement bij Wim Kan. Maar Jacco kan
alleen ook wel het een en ander.
Hij wilde graag eens echt helemaal zichzelf
zijn en doen wat hg zelf fyn vindt. De grote
vraag is voor Jacco zelf of de kykers zijn
smaak kunnen waarderen. Niet Jenny Areans
is zijn assistente, maar de al even jonge Louise
Rettich, een meiske uit een artiestenfamilie,
dat haar debuut maakte bij Rudy Carrell,
maar dat nu al aardig op weg is een ster
retje te worden. Ze verdient het. Na enkele
vaste NCRV programmapunten en een nieuw
Stiefbeenverhaal („Lood om oud yzer", waarin
vader en zoon byna op het slechte pad komen
