PLOTSELING GEPLAATSTE NEDERLANDSE
HANDTEKENING ZAAIT PANIEK IN E.B.U.
„Laatste woord" van
hoofdstad aan Kamer
Diplomatieke zet voor C.A.S.
Joh. de Heer
GEORGANISEERD OVERLEG NIET
HETZELFDE ALS ONDERHANDELEN'
Progressief plan
als laatste troef
WIE „MENSEN VAN MORGEN" ZIET GENEERT ZICH
„Amsterdam"
door de ogen van
Van der Horst
DONDERDAG 15 OKTOBER 1964
PROVINCIALE ZEEUWSE COURANT
3
STRIJD OM DRAAD-T.V. SPITST ZICH TOE
Advertentie)
(Van onze radio-t.v.-redacteur)
Met een onverhoeds geplaatste handtekening onder een uit 1960 da
terende Raad van Europa-conventie inzake de bescherming van t.v.-
uitzendingen, heeft Nederland zich de ergernis op de hals gehaald
van de leden van de gezamenlijke Europese omroepen verenigd in de
Europese Radio Unie (E.B.U.). Het zijn de eerste schermutselingen
in de strijd rond de draad-t.v. die de Nederlandse regering op haar
program heeft staan.
E.B.U.-functionarissen gaven ons
als hun mening, dat deze plotse
linge belangstelling van Nederland
voor de zolang veronachtzaamde
conventie, geen ander resultaat
beoogde dan te voorkomen dat
een aanvullend protocol van
kracht kan worden waarin wordt
bepaald dat bij verspreiding van
t.v. per draad 50 procent van bui
tenlandse t.v.-programma's be
scherming zal genieten.
Deze E.B.U.-functionarissen verklaarden
echter dat als deze manoeuvre van de
Nederlandse regering een aankondiging
vormt tot onwil van de Ned. P.T.T. om te
betalen voor via de draad verspreide bui
tenlandse programma's de rechter dan
maar zal moéten uitmaken of buiten
landse omroepen, filmmaatschappijen,
artiesten, schrijvers en producers niet in
hun recht staan als zij schadeclaims ii
dienen.
de PTT over de kwestie van de rechten
die voor per draad doorgegeven buiten
landse tv-programma's moeten worden
betaald. Volgens de PTT zou dat een vrij
blijvend gesprek zijn. EBU-zegslieden
verklaren dat de PTT zich echter tot
onderhandelingen bereid zou hebben ver
klaard.
De vraag is of het verder leiden per
draad van buitenlandse tv-programma's
auteurs-rechtelijke aansprakelijkheid met
zich meebrengt. De beslissing over die
vraag kan het staan of vallen van het
door de regering voorgestane centraal
antennesysteem (CAS) betekenen. De
PTT beantwoordt haar ontkenned. De
EBU en andere belanghebb-enden ne
men daar fel stelling tegen. Grote Ame
rikaanse omroepmaatschappijen als de
NBC eveneens.
„Wij hebben een man in Londen die i
speciaal tot taak heeft onze produk-
ties aan Europese omroepen te verko
pen. Als Nederland zomaar in Zee
land overneemt wat we in Engeland
hebben verkocht, kunnen we in Ne
derland wel inpakken", was het com
mentaar van een Amerikaan.
De hoop van de in de EBU verenig
de omroepen was uiteraard geves
tigd op een begin van dit jaar uit de
juridische commissie van de Raad
van Europa voorgekomen en op de
tafel van de ministers terecht geko
men aanvullend protocol op
Straatburgse conventie van 1960.
Van de 17 leden van de Raad van Euro
pa hadden dat er slechts vier gedaan:
Engeland en de drie Scandinavische lan
den. Dat hield volgens Insiders de mo
gelijkheid in dat die vier landen het
voorgestelde protocol wél zouden aan
vaarden en het gevolg daarvan zou weer
zjjn dat landen die zich daarna alsnog
bij de conventie zouden aansluiten met
een ook nog die 50 procent clausule
zouden moeten slikken. Door de onver
hoedse Nederlandse handtekening onder
de conventie is nu echter de weg van de
aanvaarding van dit 50 procent-proto
col zonder Nederlandse goedkeuring ge
blokkeerd.
Opschudding
En dat de Nederlandse goedkeuring als
nog zal worden gegeven is niet erg waar
schijnlijk. Dat verklaart de enorme op
schudding en verbitterdheid in EBU-
kringen over deze onverhoedse Haagse
manoeuvre. De verontwaardiging is nog
groter omdat men de overtuiging heeft
dat Nederland, zijn handtekening in
Straatsburg plaatsend bovendien nog
voorbehoud heeft gemaakt tegen het ar
tikel in de conventie zelf waarin erken
ning van bescherming tegen versprei
ding van tv-programma's per draad-tv
is vervat.
Staartje
Door deze snelle ondertekeningsproce
dure heeft Den Haag volgens EBU-
opvattingen willen voorkomen dat in
processen die tegen de PTT zouden wor
den aangespannen wegens doorzenden
van buitenlandse tv-progranima's de
Straatsburgse conventie tegen de PTT
zou kunnen worden gehanteerd. Als dat
inderdaad is bereikt kan dit muisje nog
wel een staart hebben in de Staten-Ge-
neraal want het is wel zeker dat de EBU
waarvan de Nederlandse omroepvereni
gingen uiteraard lid zijn. tegen deze
hindernis storm zuilen gaan lopen.
HAMMOND
HUISORGEL
r éérst horen, zien en zélf bespelen!
Vraag folder. Prijs v.a. 3450.-
MINISTER TOXOPEUS IN NOTA:
Aparte delegatie
Aanvulling
Volgens dit protocol zou 50 procent van
per draad doorgegeven buitenlandse tv-
programma's bescherming genieten. Dat
sloot aan bij een bepaling in de conven
tie zelf waarin gezegd werd dat er wel
recht op bescherming tegen versprei
ding per draad moet zijn. Tegen de aan
neming van dit protocol maakte Neder
land in Straatsburg bezwaar. Maar Ne
derland had de conventie waaraan dit
protocol gehecht moc-st worden niet eens
ondertekend.
als adviesorgaan
De minister van binnenlandse zaken, mr.
E. H. Toxopeus geeft in een uitvoerige
nota zyn visie op een wijziging van het
georganiseerd overleg ambtenarenzaken.
In zijn conclusies zegt hij, dat voor het
voeren van een verantwoord personeels
beleid by de overheid ruime inspraak
van de ambtenarcnorganisaties over het
gehele terrein van dit beleid onontbeer
lijk is.
Het streven van de regering zal erop
gericht zijn het ot-erleg met de ambte-
narenorganisaties harerzijds zoveel mo
gelijk inhoud en betekenis te geven bin
nen de grenzen van haar staatsrechte
lijke verantwoordelijkheid enerzijds en
de daaruit voortvloeiende eigen status
van de ambtenaar anderzijds.
Gelet op de bijzondere rechtsverhouding
tussen overheid en ambtenaren dient
z.i. het in de ambtenarenwet 1929 ver
vatte beginsel n.l. dat het vaststellen
van de arbeidsvoorwaarden van het
overheidspersoneel niet een zaak is van
het sluiten van een overeenkomst tussen
twee partijen, gehandhaafd te worden.
Niet kan echter worden ontkend, dat de
formulering van dit beginsel niet ii
overeenstemming is met de ontwikkeling
die het georganiseerd overleg heeft ori
dèrgaan. ja zelfs die ontwikkeling, waa:
zij nog niet heeft plaatsgehad, in de weg
kan staan. Hij wilde de redactie van het
desbetreffende artikel te gelegenertijd
wijzigen.
Rillerig Onprettig?
Pas dan op!
Neem bijtijds 'ASPRO'.
'ASPR0' bevat alles om Uw
verkoudheid snel en doel
treffend te, bestrijden.
Jenny Arean als Mariette Forperon
en Bernhard droop als de schilder
Pierre Cahors in een scène van „De
kus van de ballerina"een musical
ran Willy van Hemert, die zater
dag a.s. onder diens regie door de
N.C.R.V.-televisie op Nederland l
zal uorden uitgezonden. De mu
ziek is ran Harry de Groot, die ook
de muzikale leiding heeft.
echter van doeltreffender samenstel
ling, ook wat de vertegenwoordiging
der lagere openbare lichamen betreft.
De instelling van een „voorberei
dingscommissie" ter bevordering van
een vlotte afdoening van zaken ver
dient aanbeveling.
Aan de wens, het georganiseerd overleg
toe te rusten met een zelfstandig secre
tariaat, kan in zoverre worden tegemoet
gekomen, dat het secretariaat wordt los
gemaakt van de departementale beleids
afdeling en een secretaris wordt be
noemd. Deze zal weliswaar administra
tief verbonden zijn aan het ministerie
van binnenlandse zaken, doch overigens
onder leiding van de voorzitter ter be
schikking staan zowel van de regerings
vertegenwoordiging als van de perso
neelsvertegenwoordiging.
PACIFICATIECOMMISSIE
KOMT MET ADVIES
Verwachting: reclame
op tweede net
(Van onze Haagse redactie).
De pacificatifcommissie, die vandaag in I
D«>n Haag bijeenkomt, zal tijdens deze
vergadering naar mag worden aange-
nomen gereedkomen niet haar interim
advies aan minister Bot (o., k. en w.)
over de reclame in de televisie. In het
rapport zal de meerderheid zich, zo
is algemeen de verwachting, uitspreken
vóór een tijdelijke vorm van reclame-
uitzendingen op het tweede net in af
wachting van een definitieve regeling.
De exploitatie zou in handen komen van
de Nederlandse pers, torwyl de uitvoe
ring door de N.T.S. dient te worden ge
regeld. Een raad voor televisiereclame, j
waarin onder meer vertegenwoordigers
van de overheid, de omroepen en de dag
bladen zitting hebben, zal belast worden
met het toezicht.
De meerderheid van de commissie zal
waarschijnlijk wel bereidheid tonen te
gemoet te komen aan het verlangen
van het bedrijfsleven om de reclame
enigszins te spreiden over het dagpro
gramma tijdens de logische onderbre
kingen in de programma's, zoals de pau
zes. Deze wens is inmiddels tot uitdruk
king gebracht door de vereniging van
erkende advertentiebureaus (V.E.A.) in
een memorandum aan de commissie.
Hoewel vroeger de gedachten uitgingen
naar een bundeling van de reclame in
bijvoorbeeld twee blokken vóór en na
het programma (het Beierse sy
steem), blijkt deze methode toch wel na
delen op te leveren. Niet alleen wordt
op deze wijze de reclamezendtijd be
perkt, maar bovendien wordt het moei
lijk differentiatie in de tarieven aan te
brengen, zodat de kleinere adverteerders
als het midden- en kleinbedrijf door de
hoge tarieven grotendeels buiten spel
worden gezet. Verwacht mag worden
dat in het meerderheidsrapport ook re-1 haven
Schietpartij op
jacht: weer twee
arrestaties
P1ERPR1JS
PROCUREUR-GENERAAL
HANDELDE OP EIGEN
GEZAG
i (Van onze parlementaire redacteur)
i Minister Andriessen heeft gisteren in
Na de schietpartij op een jacht in de
an Muiden hebben leden van
kening zal worden gehouden met de be- de Amsterdamse onderwereld hun
zwaren van de N.C.R.V. tegen reclame- erecode
uitzendingen op zondag. zasen v;
aangifte gedaan tegen tegenstanders.
gedeeld, dat de procureur-generaal
Dinsdagmiddag arresteerde de dis- van de Hoge Raad op eigen gezag
districtsrecherche van de rijkspolitie cassatie „in het belang van de wet"
'weer twee mannen: de 22-jarige kei- heeft aangevraagd, tegen het arrest
ner-nortier I W S en de t'-iariire VaD het HaaKse gerechtshof, waarbij
de prijzenbeschikking inzake de pier-
sportschoolhouder J. C. B. prijs onverbindend werd verklaard.
Jongetje van vier
jaar verdronken
•ierjarige Ricardo Botter,
zoontje van de kapitein van de sleep
boot „Tractie", is gistermiddag door
nog onbekende oorzaak in de tweede
Eemhaven in Rotterdam te water ge
raakt en verdronken. De rivierpolitie boord van het jacht van de dancing-
- heeft het stoffelijk overschot opge- eigenaar M. J. de V. gouden sieraden
nerfnl dre&d- te hebben gestolen.
Zij worden ervan verdacht, met de
eerder als dader van de schietpartij
aangehouden kelner Max V. (27), aan
Belangengroepen
Splitsing van het overleg naar grote be
langengroepen acht de minister niet aan
to bevelen. Evenmin wil hy een afzon
derlijke behandeling van de belangen
der hogere ambtenaren. Wijziging in de
mate van inspraak der lagere organen
in hef kader van het rijksoverleg acht
linister Toxopeus niet mogelijk.
Geen onderhandelen
Hoezeer er ook naar gestreefd dient
te worden de mogelijkheden van het
overleg te verruimen en het klimaat
te verbeteren, een overleg in de
van onderhandelen, zoals het in het
bedrijfsleven tussen twee gelijkwaar
dige partijen wordt gevoerd, kan in
het georganiseerd overleg niet plaats
vinden, aldus de minister.
Het geven van ruime onderhandelings
bevoegdheid aan de regeringsdelegatie is
hem niet mogelijk gebleken. De in 1954
gekozen constructie, die van een derge
lijke bevoegdheid uitging, moest daar
om tot teleurstelling leiden en dientenge
volge tot moeilijkheden aanleiding
ven.
De enige mogelijkheid om uit de impasse
te geraken acht de minister hierin ge
legen. dat het overleg in den vervolge
van regeringszijde wordt gevoerd door
de minister van binnenlandse zaken, ter
zijde gestaan door enige in overeenstem-
'ng met de raad van ministers aange-
;on ambtenaren of andere daarvoor
in aanmerking komende personen dan
rel namens die ministers door een uit
die ambtenaren of andere personen aan
gewezen plaatsvervanger, op overeen
komstige wijze als de minister van bin
nenlandse zaken terzijde gestaan.
Adviesorgaan
De regering zal naar inzicht van
nister Toxopeus behoefte blijven ge
voelen aan een adviesorgaan op het
gebied van de overheidspersoneels-
aangelegenheden. Deze thans door de
regeringsdelegaties vervulde functie
zal dienen te worden opgedragen aan
een college als de bestaande delegatie
A\!
Oud-verzetsman
bedreigd
De districtsrecherche te Amsterd:
stelt een onderzoek in naar aanleiding
van een klacht van de heer L. Schuu
ring te Monnikendam dat hij door on
bekenden zou worden bedreigd. In de
nacht van zondag op maandag werd
een trottoirtegel door een raam van
zijn woning gegooid. De steen was aan
de ene kant rood geschilderd en
de andere kant was een hakenkruis
gekalkt.
De heer Schuuring, die in de oorlog
actief deelnam aan het verzet in
Stompetoren en omgeving, is de af
gelopen maanden naar zijn zeggen
tweemaal door de telefoon bedreigd.
De eerste keer werd hij uitgemaakt
voor jodenvriend en de tweede keer
werd hem verboden deel te nemen
aan de jaarlijkse herdenkingsdienst
van de z.g. slag bij Rustenburg, een
moordpartij door de Duitsers in de
omgeving van Stompetoren.
De herdenkingsdienst werd zaterdag
j.l. gehouden. De heer Schuuring heeft
de dienst, evenals voorgaande jaren,
bijgewoond.
„Geef ons maar Bijlmermeer"
(Van onze Amsterdamse redacteur)
„Wie dagelijks wordt geconfron-
teerd via hemeltergende brieven hal?
met onze nog altijd omvangrijke hoog de secondaire verbindingen voor
woningnood reageert nog wel StaS'JSSS
eens fel als het er om gaat de em-
ge oplossing daarvoor te moeten
verdedigen". Dit zei Amsterdams
burgemeester ter toelichting van
een door het gemeentebestuur van
de hoofdstad rondgezonden me
morandum aan de leden der Twee
de Kamer.
de I
Onderwerp van „Laatste woord":
Bijlmermeer. Volgens het aanhangige
wetsvoorstel zou daar een aparte ge-l
meente moeten worden gesticht. Am- „Al enige honderden jaren
sterdam is daar inderdaad fel tegen. verweten, dat
"Ve hadden op 1 juli jl. al moeten
ginnen met ae planning voor dit
bied. Elke maand vertraging kost
woningen. „Zo stelde de wethouder voor I mermeer niet wórdt toegewezen
volkshuisvesting mr. Th. C. M. A. El- Amsterdam", zo besloot burgemeester
senburg. Van Hall.
Dit sluit op zichzelf niet uit. dat
er ook over gesproken is", zo vulde
de minister zijn verklaring aan.
De bewindsman gaf te kennen, dat
hij bij het uitvaardigen van de prijs-
besehikking „natuurlijk" eraan heeft
gedacht, dat deze beschikking door
een tweede minister moest worden
ondertekend. Er is echter geen minis
ter voor het toerisme, maar wel wordt
het toerisme door de minister van
economische zaken behartigd. Minis
ter Andriessen had daarom gedacht,
dat met zijn handtekening kon wor
den volstaan.
In dit verband wees de minister erop.
dat tal van economische wetten en
besluiten door één minister zijn onder
tekend. Op zichzelf was de minister
blij, dat cassatie in het belang van de
wet is aangevraagd. Zou de Hoge
Raad twee handtekeningen nodig ach
ten. dan zou dit betekenen dat tal,
van economische wetten fout zijn. j
Schilderij wordt
per oorlogsschip
overgebracht
Het schilderij „de liefdesbrief" van Ver
meer, dat geëxposeerd zal worden op
de expositie „the orange and the rose"
in het Victoria and .Albert Museum te
London, zal zondag door de torpedoboot-
jager „.Amsterdam" naar de Britse
hoofdstad worden overgebracht.
Als vlagvertoon ter gelegenheid van de
ze expositie zal de torpedobootjager en
kele dagen bij de Tower ligplaats kie
zen en de organisatoren der expositie
hebben van de gelegenheid gebruik ge
maakt om dit kostbare doek uit het
rijksmuseum te Amsterdam met dit
schip te doen overbrengen. Reeds eer
der z(jn schilderijen. o.a. „de anato
mische les" van Rembrandt, beeldhouw
erken. tekeningen, prenten, zilverwerk,
ceramiek, en wetenschappelijke instru
ct" centrale overheid menlen- afkomstig uit Nederlandse mu-
cao r. n rvat-rirtnl tui- tiiot- T
Hij liet zien, dat puur technisch ge
sproken het bebouwen van de om
streden polder eigenlijk alleen ade
quaat kan worden uitgevoerd door
Amsterdam. Er was zelfs een ma
quette aanwezig van het revolutio
naire plan dat daarvoor werd ont
wikkeld met drie verschillende
wegenstelsels op diverse niveaus.
keergarages. Dan tenslotte gelijkvloers
de fietspaden en troittoirs, plus enkele
bedieningswegen. Door deze scheidingen
wordt een ander bouwwijze mogelijk van
hoge flats in honingraatfiguren, met
daartussen veel groen.
Een nieuwe gemeente kan een zo ge
compliceerde onderneming niet aan en
zeker niet in het daarbij vereiste tempo.
Hiervoor zijn goed ingespeelde diensten
nodig.
Gevaren
Het Wereldgebeuren
Unicum in Afrika
Deze maand, om precies te zijn op
de vierentwintigste, zet het uitecn-
j vallende Britse wereldrijk een nieuwe
jonge staat op eigen benen: Noord-
Rhodesië dat al direct van naam zal
veranderen. Alle herinneringen uit
bannend aan Rhodes, de man die in
1839 het gebied onder zi;n bestuur
plaatste en het daarmee binnen de
Britse invloedssfeer bracht, zal
Noord-Rhodesie zich Zambia noemen
naar de rivier de Zambesi, de grote
[levensader van dit tropische land.
i Anders dan de meeste kortelings zelf
standig geworden gebieden in Afrika
is Noord-Rhodesië of Zambia in staat
.zich economisch aardig te behelpen.
In de eerste plaats beschikt het land
over rijke natuurlijke hulpbronnen en
in de tweede plaats zijn er geen poli
tieke moeilijkheden tussen de neger
meerderheid en de blanke minder
heid.
De blanke pioniers zijn gebleven, het
land komt dus geen leiding te kort en
er wordt van hoger hand geen politie
ke pressie op hen uitgeoefend. De
blanke inwoners van Zambia kunnen
zich politiek vnj bewegen, te meer
omdat de huidige regering geen be
zwaren heeft tegen een legale opposi
tie. In de meeste jonge Afrikaanse
landen worden geen oppositiepartijen
geduld, maar in Zambia ligt de situa
tie vrij gunstig. Men weet natuurlijk
niet hoe de toestand zich verder zal
ontwikkelen, maar voorlopig is er
geen vuiltje aan de lucht. De politieke
rust wordt uiteraard bevorderd door
ihet voor Afrika vrij hoge welvaarts
peil. De kopermijnen verzekeren het
land een bron van inkomsten, die een
zekere onafhankelijkheid waarborgt.
Wanneer er moeilijkheden komen dan
zal dat waarschijnlijk zijn onder in
vloed van buitenaf, door de afgunst
der buurlanden mogelijk,
iln heel Afrika is immers sprake van
een anti-westerse tendens, die door
lieden als Egyptes president Nasser
bij gelegenheden als de onlangs in Cai
ro gehouden topconferentie van Afri
kaanse staten, geducht wordt aange
wakkerd. Mocht deze stemming ster
ker worden dan zal het jonge Zambia,
dat op goede voet staat met de Brit
ten. het niet gemakkelijk krijgen.
De president van Zambia, Kenneth
Kaunda, heeft verstrekkende vol
machten. Behalve staatshoofd is hij
voorzitter van de regering, terwijl de
vice-president voorzitter is van de Na
tionale Vergadering. De Nationale
Vergadering en de president worden
bij algemene verkiezingen gekozen.
De president heeft veel macht, want
hij benoemt niet alleen de vice-presi
dent maar ook de veertien ministers,
die hij ook weer kan ontslaan wanneer
hij dat noodzakelijk acht.
De volksvertegenwoordiging bestaat
uit 75 gekozen leden: 65 Afrikanen en
10 blanken. De blanke leden hebben
gereserveerde zetels, hetgeen wil zeg
gen dat zij voorlopig gedurende de
eerste jaren van de onafhankelijkheid
niet uit de volksvertegenwoordiging
kunnen verdwijnen. Wat daarna ge
beurt weet men nog niet. Mogelijk
blijven tien zetels voor blanken gere
serveerd, anderzijds is het niet on
waarschijnlijk dat het stelsel van ge
reserveerde zetels overboord wordt
gezet. Behalve een Nationale Vergade
ring kent Zambia ook nog een soort
Raad van State, die het Huis van de
Stamhoofden wordt genoemd.
Een zekere garantie voor het hand
haven van de mensenrechten ligt in
de overeenkomst dat wanneer mini-
maar zeven leden van de Nationale
Vergadering de voorzitter een daar
toe strekkend verzoek overhandigen,
een tribunaal van rechters uit het
Hooggerechtshof of van gepensioneer
de rechters zal worden samengesteld
om na te gaan of een of andere wet
wel conform de rechten van de mens
is opgesteld.
Het is dus niet zo, dat Zambia een
staat is met slechts één partij.
Naast de Verenigde Nationale Onaf
hankelijkheidspartij (55 zetels) en de
Partij van de Nationale Vooruitgang
(tien zetels) is er ook nog een Natio
naal Afrikaans Congres dat eveneens
tien zetels heeft en de oppositie uit
maakt. Harry Nkumbula is er de
voorzitter van. De huidige president
Kaunda is ooit nog een volgeling van
deze oppositieleider geweest.
Kaunda heeft verklaard, dat hij een
voorstander is van het bestaan van
een oppositie en dat hij Nkumbula
erkentelijk is voor zijn bijdrage tot
het bereiken van de onafhankelijk
heid. In Londen heerst de mening,
dat Zambia zich de handen mag dicht
knijpen met deze president. De poli
tieke rijpheid en de stabiliteit van een
jong Afrikaans land hangen zo
stelt men er in hoge mate af van
zijn leider. Men heeft de indruk, dat
Zambia het in dit opzicht veelbelo
vend heeft getroffen.
ik kan daar r
alléer
gebracht.
DERTIEN JONGEREN DOOR CAMERA BEGLUURD
Openhartigheid
die schokt
(Van een onzer redacteuren)
De nieuwe Nederlandse film „Men
sen van morgen", die vandaag
in 22 steden in première gaat,
wordt een sensatie. Daar is
geen twijfel aan. Dertien jonge
Nederlanders tussen de negen
tien en 27 vertellen iedereen die
daar een bioscoopkaartje voor
over heeft hoe ze denken over
hun ouders, over liefde, over
geluk, over de dood, over alleen
zijn. Ze doen het zonder terug
houdendheid. Ze kleden zich
geestelijk uit. Ze staan te kijk
als op een kermis.
„Mensen van morgen" wordt door Sap
phire Filmproduktie N.V. van Ru
dy Meyer aangekondigd ais „een
psvehot montage, samengesteld uit
fragmenten van gesprekken van
Kees Brusse met een aantal jonge
Nederlanders. Twee jonge psycho
logen. mevrouw Eva Smit
Beek en de heer K. T. Thio, zijn
twee maanden op zoek geweest
naar een aantal doorsnee jonge Ne
derlanders, die bereid zouden zijn
aan de film mee te werken.
werden 45 gesprekken gevoerd in
steden en op het platteland. Bij
gezonde jonge mensen als het
boerenmeisje Linda, by geest
kneusjes. bij begaafden
zwakdenkenden. Bij serïeuzen
„Iaat maar waaiers". We spraken met
allerlei lagen van de bevolking", al
dus de heer Thio. En mevrouw Smit
zegt: ze deden dikwijls heel markan
te uitspraken. Je komt op die manier
wel heel onomwonden te weten, wat
er allemaal leeft en omgaat in deze
jonge mensen, waaraan de film
gewijd".
45 handjes
Kees Brusse kreeg 45 bandjes met op
namen van de gesprekken en koos
dertien van de betrokkenen voor zijn
film. De dertien kwamen op afzon
derlijke dagen voor een hele dag
naar de Cirietone-filmstudïo in Dui-
vendrecht Daar stond midden in de
grote studiohal. te midden van came
ra's en schijnwerpers een stoel. Kees
Brusse stelde vragen. Wat denk je
tussen het verkeer onder de mensen.
Hoe denk je over óod enz.
De medewerkers aan de film wisten dat
wat ze zouden gaan zeggen in de bio
scoop zou komen. Maar ze wisten
niet hoe het in de bioscoop zou ko
men. Ze weten het ook nu nog niet,
want ze hebben de film niet in een
voorvertoning te zien gekregen. En
voor de officiële première in Am
sterdam zijn ze niet uitgenodigd. Dit
laatste om hun anonimiteit te~ bewa
ren.
Linde e.s. is in een klein land als Ne
derland betrekkelijk. Men kan zeg
gen: „maar ze hébben toch geweten
wat er met hun uitspraken zou gaan
gebeuren". Inderdaad. Maar beseffen
ze er ook de draagwijdte van.
Linda giechelt aan het eind van de film
„wat zal dominee hier wel van zeg
gen". Dat is typerend. En dan weet
Linda, die leuke, gezonde meid, niet
eens dat haar eerlijke naïviteit is ge
bruikt als lachsucces. Want dat is
het grote bezwaar. „Mensen van
morgen" is geen poging tot objectief
registreren van wat de jeugd van
Nederland denkt en doet. maar een
amusementsprodukt. Men krijgt de
medewerkenden niet achter elkaar te
zien. De uitspraken zijn in stukjes
uit elkaar geknipt en vervolgens
dwars door elkaar gemonteerd. Dat
verlegt het accent van de uitspraken
en geeft er suggesties aan. die niet
in de uitspraken zelf worden be
doeld.
Tóch misbruik
Vraagtekens
„Mensen van morgen" is een kopie van
de Franse film „Hitier... connais pas"
(Hitier? I)ie ken ik niet) van A.
Michelin en Bernard Blier jr. De
i's lieten registre-
zulien in Frankrijk wel altijd
blyven. De anonimiteit van
Men mag Kees Brusse niet verwijten
dat hij als een Mondo Cane-regisseur
te werk is gegaan. Er was 35.000 me
ter film. Daarvan is ongeveer 2700
nieter gebruikt. Wat al te pijnlijk
was voor de betrokkenen is onder de
montagetafel terechtgekomen. Kees
Brusse heeft zeker geen misbruik
gemaakt van de exhibities, waartoe
dertien jonge Nederlanders bereid
bleken. Maar wel gebruik door in
eerste instantie te kiezen wat spec
taculair was, binnen de grenzen van
het fatsoen, en door „wat ik in die
mensen zag" te ordenen in een han
deling. een verhaal, dat nergens een
bewijs levert. Dat is dan weer wel
een vorm van misbruik. De film
wekt géne op.
In het voorprogramma van de film
„mensen van morgen" loopt ceh
nieuwe documentaire van Herman
van der Horst, „Amsterdam". Het
is een film die historie heeft ge
maakt nog voor hij klaar was.
Hy leek namelijk nooit klaar te
komen.
Herman van der Horst kreeg de
opdracht van de gemeente Am
sterdam zeven jaar geleden. In
tussen verschenen zijn grote Su-
rinamefilm „Faja Lobbi" en zijn
natuurimpressie „Pan". Het is
moeilijk werken met Herman van
der Horst. Maar de filmer, die zrjn
eigen scenarioschrijver, draaiboek
schrijver, cameraman, montage
technicus en geluidstechnicus is.
wil alleen het perfecte. Elke ko
pie die van zijn films getrokken
wordt gaat door zijn hand. Het
liefst zou hij bij elke voorstelling
van elk der kopieën van zijn films
aanwezig zijn om de knoppen van
de geluidsinstallatie te bedienen.
Wanneer men weet van die zeven
jaar valt het resultaat tegen. „Am
sterdam" staat niet op het niveau
van de internationaal zo vaak be
kroonde documentaires als ,."t
Schot is te boord", „Prijs de zee"
en de twee eerder genoemde.
Maar Amsterdam is dan ook een
afgegraasd onderwerp. Herman
van der Horst heeft daar geen
nieuwe accenten in kunnen leggen.
Hij heeft wel zijn eigen visie op
Amsterdam. Dus begint en eindigt
hij met zyn onvermijdelijke meeu
wen.
Het Amsterdam van Herman van
der Horst is ook een luide stad.
De kerkklokken, carillons en draai
orgels dreunen de bioscoopzaal in.
KENNETH KAUNDA
de slechtste nog niet
Stroper schoot
man neer
Na voor de officier van justitie te
Breda te zijn geleid is ingesloten in
het huis van bewaring te Breda de
21-jarige J. D. uit Zundert. die ervan
verdacht wordt in de nacht van 19 op
20 augustus in Zundert met een jacht
geweer te hebben geschoten op de 47-
jarige J. Brosens uit Zundert. Bro-
sens werd door een schot hagel in
het bovenbeen getroffen, maar niet
ernstig gewond.
Drie stropers waren in de bewuste
nacht met de lichtbak konijnen aan
het schieten in het jachtterrein van
Brosens. Deze ging met een zaklan
taarn het veld in om de stropers weg
te jagen. Plotseling werd de licht
bak op hem gericht en viel het schot.
De stropers zagen kans te vluchten.
De rijkspolitie heeft wekenlang inten
sief gespeurd en kon ten slotte ach
terhalen wie de stropers waren ge
weest. Twee van hen werden aange
houden. Bij het technisch onderzoek
in het gerechtelijk laboratorium in
Den Haag kwam vast te staan dat
het schot was gelost met het geweer
van D.. die dit na aanvankelijk te heb
ben ontkend, heeft toegegeven
