vitamol Prof. Wemelsfelder sprak over bouwen in onze wonen en tijd EERSTE KAMER STEMT VOLGENDE WEEK OVER NIEUWE DRANKWET Aantal cafés wordt minder JONGENS VAN 11, 12 EN 16 JAAR PLEEGDEN REEKS INBRAKEN VOORZITTER N.V.V. VRAAGT HET R.-K. EPISCOPAAT OM DUIDELIJKE UITSPRAAK OVER MANDEMENT WOENSDAG 30 SEPTEMBER 1964 PROVINCIALE ZEEUWSE COURANT 3 Bij opening fabriek industriële woningbouw „CONTOUREN TEKENEN ZICH AF VAN MAATSCHAPPIJ, DIE GEESTELIJK LEEG IS" Prof. dr. J. Wemelsfelder, hoogle raar in de economie aan de techni sche hogeschool in Eindhoven heeft gisteren bij de opening van de nieuwe fabriek voor industriële woningbouw van Indeco Coignet N.V. in Zaandam, door prins Bern- hard, een rede uitgesproken, geti teld „Bouwen en wonen vandaag en overmorgen". Prof. Wemelsfelder behandelde vraag: „waar plaatsen wy het berichtje over de industriële produktie van Achter ons ligt een periode van schrille tegenstellingen, tussen kapitaal en ar beid, stad en platteland, een klasse op kussens en een andere klasse op klom pen, aldus de Eindhovense hoogleraar. Discriminatie De discriminatie tussen prikklokkers en niet-prikklokkers en die in de lengte der vakanties zijn nog aanwezige residuen uit de oude tijd. Een „restantoprui ming" ligt in de lijn der ontwikkeling. Maar: wat dan? Duidelijk tekenen zich, aldus prof. Wemelsfelder. reeds de con touren af van een maatschappij die gees telijk leeg is, zonder doel, zonder elan. Alles in deze samenleving van overvloed richt zich meer en meer op het prikke len van de haast animale gulzigheid van het menselijk wezen. Het morele dreigt immoreel te worden en het immo rele wordt moreel. De held van gisteren, die tegen zichzelf vocht, is de lafaard van vandaag. Deze maatschappij dreigt tot een steriel vegeterend organisme, waarin de arbeid is ontzield tot een aan tal geplande handelingen. Waar moeten zij nu in die wereld een berichtje over de opening van een fabriek voor woningen inpassen"" Is het een stuk van de vervolmaking ten. Op het gebied van de woningbouw van de oude maatschappij of is het i dreigt dit helaas wel, aldus spreker, een prelude op de nieuwe wereld van doch hier is my verzekerd dat de archi- morgen Het pre-fabriceren van wo-1 tect in geen geval projecten als ningen kan het „scheppen" van de genstonden" en „lusthoven" voor ogen bouwvakker ontzielen tot planmatige handelingen. Wanneer er da RUTECKS-ZAKEN IN BREDA EN HAARLEM DICHT Het personeel van Ruteck's restaurant- lunchroom In Breda, ongeveer vijftien man, is per 1 oktober ontslagen in ver band met de verkoop van het bedrjjf door de E.M.S. aan de bierbrouwerij „De Drie Hoefijzers". Het personeel krijgt van de nieuwe ei genaresse een nieuwe arbeidsovereen komst aangeboden onder de voorwaarde, dat het personeel medisch wordt goed- i gekeurd. ,De Drie Hoefijzers" zal he< «n P"»pectie» MLS!*?ZmJmÜ vT/ Oy O/ -J/ yi* xly \ls O, -1/ -1/ 'ls \L/ *1/ -i' 'L> U- \1/ .Jy *J/ Het Wereldgebeuren nog propagandalieden citeerde spreker prof Teiiegen:^ wan-Hoefijzers" is een redelijke exploitatie ons de nieuwe woonmogelykheden in- neer zij voorts aan een situatie met toe- van het bedrijf mogelijk. In de ogen van Tegenstellingen Er zijn, zo vervolgde spreker, gelukkig ook andere kanten „Het zyn de sterke dit Coignet-project renten als een symbool van een geluk- nemende vrije tijd op zinvolle wijze in-;de nieuwe eigenarc-sse is het bedrijf met Kig en gelukzalig leven, dan verschij- houd willen geven zullen de arbeid en onrendabel. Wellicht zal later worden be nen verkleuring der werkelijkheid, ver- het werk zich van de fabriek naar de;s]oten intern enige wijzigingen aan te zwakking der gestelde inspanning, ver- woning moeten kunnen verplaatsen. De brengen, waardoor het bedrijf alleen sterking van mogelijke materiële en sen- woningen zullen hierop ingericht moe- restaurant wordt. suele prikkeling. ten worden. j Het personeel, dat voor „De Dne Hoef- i ijzers" wordt afgekeurd zal niet worden D overgenomen. Zij krijgen ontslag en zul- neailieil len onder de afvloeiingsregeling van de E.M.S. vallen. Prof. Wemelsfelder wees vervolgens op j Ook Rutecks cafetaria annex restau- „de keiharde economische realiteit": bij rant aan de Kruisweg nabij het station stijgende produktivitelt m de industrie in Haarlem zal per 1 oktober zijn ge en niet-stijgende produktiviteit in de [sloten. Het personeel, ongeveer vijftien traditionele^ woningbouw, moeten de man, is ontslag aangezegd. Drs. Nijsten, lid van de raad van be stuur van E.M.S. research- en ontwik kelingsgroep (R.E.O.) N.V., belast met de afwikkeling van de reorganisatie van de horecasector van de E.M.S., deelde het personeel gisteravond namens de heer R. Zwolsman een en ander mee. Het pand in Haarlem is eigendom van de E.M.S. Een nieuwe bestemming voor het pand is nog niet gevonden: het is niet verkocht. De sluiting van Rutecks in Haarlem ningbestand weerspiegelt nog altijd de tegenstellingen van vroeger. De woning was onder meer een statussymbool. Thans wil men in de woningconceptie schoonheid en dynamiek aan eenvoud paren. Slaagt men daarin dan kan juist de schoonheid van de eenvoud een uitdaging vormen voor het pom peuze dat nog te veel onze villawyken ontsiert. De democratisering van de maatschappij kan zich in het woon beeld verder accentueren, hetgeen niet noodzakelijkerwijs een fatasieloze ni vellering inhoudt. Deze projecten kun nen ook nog anders een uitdaging vormen door de soepelheid in nun vormgeving. klassiek gebouwde huizen In verhouding tot andere industrieprodukten steeds duurder worden. De economie werkt on vermijdelijk, en misschien zelfs onweer staanbaar ten gunste van de fabriekswo- ning. Na in herinnering te hebben gebracht hoe moeilijk het is initiatieven van een grootser allure te realiseren in een distributie-economie zijn nu eenmaal ve le instanties en nog meer dossiers nodig besloot prof. Wemelsfelder zijn rede: Met opzet ben ik tot nu toe met een werd noodzakelijk geoordeeld, omdat wijde boog om het woord woningnoodhet bedrijf niet rendabel zou zijn. Het heengelopen. We mogen het argument i ontslag zal bij het gewestelijk arbeids- daarom niet wegmoffelen. Integendeel: bureau worden aangevraagd. Voor het - V's sarssssrssss -ssysrs iftarsss SSSÏESTsSst «n^..r£ ,3SSÜ:«— h"ft 8 elkaap P»" belvijrt dat opzichten succesvol actief zjjn geweest". Meer arrestaties in juwelen-zaak verwacht (Van onze Amsterdamse redacteur) Er worden nog meer arrestaties ver wacht b(j het verder oprollen van de gangsterbende, die al geruime tijd ope reert vanuit het Roergebied. Twee Am sterdamse politiemannen zijn in verband daarmee naar Dortmund gereisd. Hoofdinspecteur Valken en rechercheur P. Kalf gaan met Krimminalkommissar Löplein overleggen of en hoe in deze zaak verder kan worden gecoördineerd. Zij zullen voorts ook Paul Cichetzki en Helmuth Balk gaan verhoren. Nu de daders aan weerskanten van de grens zijn gepakt, wordt verwacht dat de justitiële autoriteiten van beide lan den tot een vergelijk zullen proberen te komen inzake de berechting. Het is niet onmogelijk, dat de gangster Domi- nas die ook van een dubbele moord wordt verdacht daarom toch terecht zal staan, gelijk met zijn daar gegre pen medeplichtigen, in Duitsland. In Bottrop is de vrouw gearresteerd van de al eerder aangehouden Helmuth Balk. Zij wordt van medeplichtigheid verdacht. Waarschijnlijk heeft deze vrouw het trio gangsters „opgevangen" met een andere auto, nadat zij de ge stolen wagen hadden verlaten. i woningen Wegwerker door trein gegrepen helpen direct tegen brandend maagzuur Tussen Dordrecht en Oud-Zwijndrecht is gistermorgen de 67-jarige T. Horn heeft een bouwcapaciteit"van"Ï000"v^ ningen per jaar. Er werken in totaal De man- dle beJ\ was het m}' 135 man, onder wie 100 Turken. In voeren van onderhoudswerk aan de Weesp brengt de nieuwe fabriek mo- spoorbaan werd zwaar gewond, menteel al fundaties aan voor de bouw danks waarschu wings signalen stapte van 240 woningen in de premiesector, als deel van een plan voor de bouw van in totaal 600 woningen. Volgens een zegsman van het bedrjjf zijn er reeds zoveel „principe-opdrachten" van de ge meente Amsterdam gekomen, dat slechts door de bouw van een tweede fa briek aan de vraag kan worden voldaan. BEZWAREN TEGEN VRIJER STELSEL Houding A.R.P. is nog niet zeker hij op de rails toen een trein naderde. „POOLSTER" WERD BIJ AFMEREN BESCHADIGD H. Ms. bevoorradingsschip „Poolster", op garantievaart in het Middellandse zeegebied, waar het schip tevens oefent met de schepen van het smaldeel I, is bij het meren te Gibraltar langs de ka de geschampt, waarbij de neus van het schip beschadigd werd. Het schip zal ter plaatse worden gerepareerd. Vitaminen...'n weldaad! Medici bevestigen, dat voor de gezondheid en hei aanzien van de huid vitaminen onmisbaar zijn. Daar ons lichaam echter geen vitaminen vormt, verschaft Vitamol van buitenaf deze opbouwende stoffen en voorkomt daardoor vroegtijdige vermoeidheidsverschijnselen. Vitamol houdt uw huid jong en garandeert een steeds goed verzorgd uiterlijk. DE SUCCESVOLLE VITAMINE-HUIDVERZORGING Voedingscrème (groene tube), herstelt en verzorgt de huid 's nachts Dag crème blauwe tube), ter bescherming van de huid overdag Vitamol - vitamine-huidverzorging tuben en flacons 4.75 tot 6.75 blijken, dat deze termijn niet toerei kend is, door initiatief van de rege ring of van de Kamer de periode x lengd kan worden. i; De bewindsman achtte geen termen aanwezig om een vergoeding te geven!] de vermogenswaarde van de be-ji Dit is de m-jarige Paul Chichetstki, die gearresteerd is in verband met de juwe lenroof te Amsterdam. PARTICULIERE BENADEELDEN INDONESIË DOEN BEROEP OP MINISTER In een rekest aan de minister van bui tenlandse zaken heeft de „Vereniging ter Behartiging Belangen in Indonesië" ge vraagd by de komende besprekingen met de Indonesische autoriteiten betreffende onder meer schaden geleden door parti culieren" onze rechtmatige schadeclaims op volwaardige wyze te doen behartigen" De vereniging, die discriminatie signa leert tussen de integrale schadeloosstel lingen aan hier gevestigde Nederlanders (watersnood, oesterkwekers en dergelij ke) en de minimale tegemoetkomingen aan de uit Indonesië gerepatrieerden, herinnert onder meer aan de garantie van koningin Wilhelmlna, dat alle scha de, door oorlogshandelingen toegebracht aan levens en eigendommen, volledig zou worden vergoed door de Nederlandse regering. Dezelfde groep Nederlanders werd na de soevereiniteitsoverdracht op nieuw getroffen tengevolge van de mo netaire maal regelen van de Indonesische regering. Het gaat dc vereniging thans om teruggave van hetgeen na de i vereiniteïtsoverdracht onder beheer werd gesteld, zoals banksaldi, spaargelden, en dergelijke. Urgentie acht de vereniging aanwezig, omdat, gezien het aantal bejaarden on der de benadeelden, de kans geringer wordt om persoonlijk nog iets te ont vangen. De vereniging wil voorts mede worden betrokken bij de voorbereidende bespre kingen over de schadeclaims. (Van onze parlementaire redacteur) De Eerste Kamer heeft gisteren. waarde tolJtnike; als ga maxi. uitvoerig beraadslaagd over deimumstelsel wordt opgeheven. i nieuwe draak- en horecawet. Tot: Enkele afgevaardigden hadden daar-i stemming is het niet meer geko-1 naar gei ormeer men. Dat zal volgende week gebeu-RpclüTTIP ren. De anti-revolutionaire woord-' voerder prof. De Gaay Fortman staatssecretaris Banker van economi-| zei dat dit zijn fractie goed uit-;sche zaken antwoordde op de hem ge- kwam, daarmee de Kamer in het !?lae, lanss wettelijke i r, w* iiweS de reclame voor alcoliolhouden- onzekere latend, hoe de A.R.P. zal|d£ dranken aan banden gelegd kan stemmen. In elk geval kan wordeili worden, dat een geheel of gedeelte- verwacht dat de Eerste Kamer het "°Lur?:,-!f de Nederlandse wetgeving zou zyn. wetsontwerp zal aanvaarden, want Hij schrok daarvoor niet terug, maar: het merendeel der sprekers ver-;er zouden toch wel zeer deugdelijke klaarde rich voorstander van de pro- nieuwe wettelijke regeling. beren door middel van overleg met, het bedrijsfleven tot een vermindering Het wetsontwerp laat het maximum van de reclame te komen, stelsel, waarbij een beperkt aantal vergunningen kan worden verleend, vervallen. De gemeenten krijgen meer bevoegdheden: b. en w. kunnen zo veel vergunningen uitgeven als zij' nodig achten. De gemeenten kunnen eisen stellen ten aanzien van het toe-; laten van kinderen in horecabedrij-; ven, het afgeven van dansvergunnin- gen en het bepalen van inrichtings eisen. Tot 1 januari 1975 zijn zy be voegd wijkmaxima vast te stellen. Om een horecabedrijf te beginnen moet men voortaan 25 i.p.v. 21 jaar zijn. Er wordt geen onderscheid meer gemaakt tussen een vergunning en een verlof. De vestigingsbesluiten voor de kleinhandel in sterke drank i en voor de horecabedrijven wordenI ingetrokken. Kritiek Er bestond lang geen onverdeelde; stemming bij dit wetsontwerp. Dat was trouwens in de Tweede Kamer al gebleken, waar het op 25 februari 1964 werd aangenomen met 72 stem men tegen 52 stemmen. In de Tweede Kamer verklaarden de P.v.d.A., de P.S.P., de C.P.N., de S.G.P., het G.P.V., de B.P.. twee leden van de A.R.P. en twee van de C.H.U. zich ertegen. Het bezwaar gold toen en ook nu weer in de Eerste Kamer voor namelijk de opheffing van het z.g. maximumstelsel. Mr. In 't Veld (p.v.d.a.) gewaagde er beeldend van, dat het ellende-drinken (door de arbeiders in de vorige eeuw) plaats gemaakt heeft voor het wel- vaarts-drinken. Dat vervulde hem met zorg omdat hij /erwachtte dat het drankverbruik nog meer zal toene men, vooral als het aantal vergun ningen voor het exploiteren van een tapperij of een slijterij niet meer aan een maximum gebonden is. En drank gebruik leidt tot een geestelijke ver slapping, betoogde hij. Mr. In 't Veld In de Eerste Kamer heeft de mi nister van sociale zaken en volksgezondheid dr. Veldkamp gisteren meegedeeld, dat het eco nomische instituut voor het mid den- en kleinbedrijf zijn vergelij kende onderzoekingen heeft afge sloten met de publikatie van de bedrijfsgegevens van het café bedrijf. Volgens deze publikatie is alleen bij een omzet boven 60.000 gulden een rentabiliteit te verwachten. Van alle vestigingen blijft echter omzet. Dit zijn circa 11.000 café bedrijven. In 1951 waren er nog 14.991 bedrijven en thans nog slechts 12.483. De teruggang be draagt 17 procent. Aangenomen moet worden, dat het televisietoestel een groot deel van het Nederlandse volk aan de huiskamerfauteuil kluis tert. MMMfW Kruisorganisaties zijn teleurgesteld Nadat reeds de vorige week de voorzit ter van de Algemene Nederlandse Ver eniging Het Groene Kruis, mr. J. W. van Gelder, zyn teleurstelling had geuit over de begroting 1965 van bet departe ment van sociale zaken en volksgezond heid voor wat betreft het volksgezond heidsbeleid, hebben de kruisverenigin gen in ons land thans gezamenlijk van hun teleurstelling en verontrusting bljjk gegeven. Zij doen dit in een communiqué, waarin onder meer wordt gesteld, dat „bij een beleid van de overheid, zoals in de inge diende rijksbegroting naar voren komt, de ontwikkelingsmogelijkheid en zelfs de bestaansmogelijkheid van het particu lier initiatief op het terrein van de ge zondheidszorg in de huidige welvaarts staat wezenlijk wordt ondergraven". De kruisorganisaties doen op minister Veldkamp het dringende beroep op de begroting alsnog de ruimte te scheppen voor de kruisverenigingen en kraam zorgorganisatie in stand te houden en verder tot ontwikkeling te brengen. In concreto bepleiten zijn daarbij een op trekking van het rijkssubsidie in de sala rissen en Bociale lasten van de kraam verzorgsters, teneinde tot een verant woorde salariëring van de kraamver zorgsters te kunnen komen Afhalen kranten op postkantoren in discussie De P.T.T. zal nog niet overgaan tot In krimping of opheffing van de mogeiyk- heid tot het afhalen van dagbladen op zaterdagmiddag op postkantoren. Wel zal de faciliteit worden beëindigd op die kantoren, waar er gedurende drie ach tereenvolgende maanden geen gebruik van ls gemaakt. Dit is gebleken uit een bespreking tus sen de plaatsvervangend hoofddirecteur posterijen van P.T.T. en de vakorgani saties. In deze bijeenkomst werd ver slag uitgebracht over het ingestelde on derzoek met betrekking tot het afhalen van dagbladen op zaterdagmiddag. Uit de resultaten bleek, dat de situatie in vergeleken met de overeenkomstige ■de in het jaar daarvoor vrijwel ge- is gebleven. Uit de in 1964 in twee post distri eten verzamelde cijfers blijkt zelfs een lichte toeneming. Op basis van deze ervaringen en gezien de aan een beperking van het dienstbetoon verbon den bezwaren, heeft de P.T.T. gemeend de faciliteiten te moeten handhaven. postkantoren te vervroegen. Door de arrestatie van vijf jongens, drie broertjes van resp. 11, 12 en 16 jaar, en twee broertjes van 11 en 12 jaar, heeft de Nijmeegse politie klaarheid gebracht in een grote serie schoolinbraken. Alleen al in de afgelopen week brak het vijftal in bij tien scholen. In de weken daar aan voorafgaand waren zy nauwelijks minder actief. De buit van de kinderen was over het algemeen niet groot. Hun bezoe ken waren echter catastrofaal, omdat zij een spoor van ernstige ver nielingen achterlieten. Zy draaiden waterkranen open, goten flessen met zoutzuur uit en sloegen deuren en schrijfbureaus in elkaar. In een der scholen zorgden zij op deze wijze zelfs voor een schade van dui zend gulden. De twee broertjes van 11 en 12 jaar zijn na verhoor door de politie aan hun ouders terug gegeven. De andere kinderen zijn inge sloten. Het Belgische elftal door coach Constant Vandenstock samenge steld voor de wedstrijd tegen Ne derland in Antwerpen. V.l.n.r. Jean Cornells, soigneur Jean Bauwens, Georgest Heylens, Paul van Hirnst, Joseph Jurion, Laurent Verbiest, Johan Devrindt, Wilfried Puis, Jean Plaskie, Jacky Hoekman en Pierre Hanon. MAN BEKENT MOORD OP VROUW IN LEEUWARDEN De 26-jarige jongeman .1. G'., die zondag morgen werd aangehouden in verband oiaijyiug, ucbuuguc „ij. „i -'"i en zijn partijgenoten hadden overwe-i n,,'L "e moord zaterdagnacht op de gende bezwaren tegen het wetsont-143-jarige mevrouw J. D.-B. te Leeu- werp, warden heeft tegenover de politie bc- Dat was ook het geval met de heer kend de vrouw gewurgd te hebben. Van Pelt van Se^P.S.P. De heren|De mnn (lie de E„pgF|d b„ocM, heeft zaterdagavond ruzie niet haar ge- Hooy .((k.v.p.), Louwcs (v.v.d.) Beerekamp (c.h.), De Gaay Fort man (a.r.) en Van Riel (v.v.d.) waren van oordeel dat het wetsont werp een aantal wezenlijke verbe teringen inhoudt. Prof. De Gaay Fortman hield min of meer een slag om de arm, toen hij aan de minister vroeg of de mogelijkheid tot het vaststellen van wijkmaxima door de gemeenten, die door het wetsontwerp als overgangsmaat regel tot 1 januari 1975 bestaat kregen, waarna hij haar, volgens zijn zeggen, heeft gewurgd. Eervol ontslag gouverneur van Suriname Bij K.B. is de heer Archibald Carrie „VERKLARING RECTOR NIET VOLDOENDE" Mgr. Bekkers beraad is aan de gang ke leden van het N.V.V. niet in gewe tensnood behoeven te verkeren, vindt hij niet voldoende. Het oordeel van reetor Doesburg lijkt ons niet beslissend voor de gewetensnood van rooms-katholieke leden van ons vakverbond, aldus de heer Roemers. Alleen een duidelijke uitspraak van het episcopaat kan die gewetens nood opheffen. De N.V.V.-voorzitter wijst erop, dat de ze zomer herdenkingsartikelen in katho lieke dagbladen over het mandement nu tien jaar geleden afgekondigd De voorzitter van het N.V.V,, de heer D. Roemers, heeft het Neder landse episcopaat om een duidelij ke uitspraak gevraagd over het bisschoppelijk mandement van I vrijwel eensluidend de strekking hadden 1954, waarin het katholieken werd verboden lid te zijn van het N.V.V. op straffe van onthouding van de Heilige Sacramenten. In „De vakbeweging", het kaderblad van het N.V.V., zegt de heer Roemers dat de gewenste duidelykheid in het openbare leven vereist, dat een verbodsbepaling door het hoogste gezag in de rooms-ka tholieke kerk afgekondigd, door hetzelf- a» crovocr ;n het openbaar wordt in ge- 1 het mandement en in het bijzonder de verboden passen niet meer in 1964. Ver scheidene katholieke bladen erkennen nu dat de toelichting op het verbod van het lidmaatschap van het N.V.V. op zyn zachtst uitgedrukt ongelukkig was. Beraad ka- -v,srr- Bpkkers. de bisschop van Den r" Bosch, heeft desgevraagd aan een ver- ~:gever van de VARA-televiaie mee- eventueel verlengd kan worden als op zjjn verzoejj met ingang van 1 de- - sia£, begaan cember 196» eervol ontslaü verleend openbaar wordt ,nj^ 8^b,|d d>, „e ie Desiaan. uit het ambt van gouverneur van troKKen- maar ,iat de afronding daarvan nog wel Wat de wijkmaxima aangaat zei mi- Suriname onder dankbetuiging voor De verklaring van rector J. Doesburg, enige tyd zou kunnen duren" Het nister Veldkamp dat er wanneer te- de gewichtige diensten in dat ambtj geestelijk adviseur van het Nederlands N.V.V. wil het resultaat van dat beraad gen het einde van de tien jaren mocht bewezen. IKatholiek Vakverbond, dat de katholle-1 rustig afwachten". TOERISTISCH TOPJAAR 1964 Vereniging voor Vreemdelingen verkeer (A.N.V.V.) gemeend te kunnen vaststellen naar aanlei ding van schattingen en indruk ken van geënqueteerde bedryven en instellingen. Uit cijfers van het Centraal Bu reau voor de Statistiek blijkt, dat het buitenlands bezoek in het eerste kwartaal van 1964 met meer dan 25 procent is gestegen. De heer J. A. Risseeuw, de di recteur van het A.N.V.V., meen de voor de toename van het eigenlijke seizoen te mogen aan nemen. dat deze ongeveer vijftien procent heeft bedragen. Amster dam en Haarlem meldden bij voorbeeld een vermeerdering van respectievelijk 13 en 33 procent buitenlandse bezoekers De V.V. V.-directeuren lieten weten, dat 1964 een topjaar is. wat ook voor de hoteliers het geval was. Niet alleen de gunstige weersom- Partij-generaal De nieuwe regeringsleider ir. Oost- Duitsland, vier-sterrcngeneraal Willi Stoph is een van de minst be kende topcommu nisten achter het ijzeren gordijn. Vaak afgebeeld in het ;rauwe uniform van het Oostduitsc leger lijkt hij omhuld door een grijs waas van geheimzinnigheid. Uit zyn communistische carrière zyn slechts schaarse hoogtepunten bekend, enke le data welke verband houden met promoties die geen opzien baarden. Ook zijn recente benoeming door ue Oostduitse Volkskamer tot premier als opvolger van de overleden Gro- tewohl heeft nergens schokken ver oorzaakt. AI Jaren, zo wist men, deed Willi Stoph het werk van Grotewohl. Zijn benoeming ls derhalve een for mele kwestie, waaraan men in het •esten dan ook verder geen conse quenties verbindt. Trouwens, de func tie van premier is in de landen ach ter het ijzeren gordijn van weinig be tekenis. Het zyn de partijsecretaris sen die er doorgaans de dienst uit maken en in Oost-Duitsland is het al niet anders. Walter Ulbricht is er de grote man en in diens schaduw heeft Stoph tot dusver een weinig op vallend bestaan geleid. Ook als militair heeft Stoph geen be langrijke dingen gedaan Zijn gene- raalsrang heeft uitsluitend een titu laire betekenis en Stoph is geenszins als een man van het vak te beschou wen. Hij is van huis uit metselaar evenals zijn vader was en zijn enige militaire ervaring deed hij op gedu rende de tweede wereldoorlog aan het Russische front als korporaal. In de partij maakte Stoph geleidelijk carrière, maar van uitzonderlijke prestaties is voorzover bekend nim mer melding gemaakt. Zijn naam kwam bijna nooit in de kranten. Hij deed zijn werk achter de schermen als een trouw functionaris zonder meer. Dat Stoph aan geen enkele zuivering ten offer is gevallen en daardoor thans tot de kleine groep oude ge trouwen behoort, heeft hij volgens ingewijden te dankrn aan zijn trouw aan de partij. De richtlijnen van de partij heeft hij steeds onvoorwaarde lijk gevolg en Ulbricht had een bey trouwbare medewerker aan de vroe gere metselaar. Willi Stoph werd op 8 juli 1914 in Berlijn geboren. In 1928 werd hij lid van de communistische jeugdbeweging en drie jaar later trad hij toe tot de partij. Daarna hoorde men lange tijd niets meer over hem. Het naziregime zette hem blijkbaar niet aan tot bijzondere daden, hij vluchtte niet zoals veel van zijn par tijgenoten naar Rusland of Frankrijk. Hij bleef gewoon metselaar en van 1935 tot 1937 volbracht hij zijn dienst plicht bij de artillerie. In februari van 1940 werd Willi Stoph opgeroepen en het ligt voor de hand te veronderstellen dat hij vluchtte, maar dat deed Stoph niet. Hij volgde de orders van het leger op en meld de zich. Hij vocht aan het Russische front, werd zelfs onderscheiden en pas teruggetrokken toen hij verwon dingen had opgelopen die hem in het ziekenhuis deden belanden. Als kor poraal en drager van het ijzeren kruis tweede klas verliet Willi Stoph de dienst. Een later afgegeven commu nistische verklaring over deze perio de in Stophs lever, luidt heel kort: hij stond tijdens zijn diensttijd in con tact met de communistische cellen van de ondergrondse in het leger. Na de oorlog keerde Stoph terug naar Berlijn om in de oostelijke sector een afdeling van de commu nistische partij op te richten. Eind 1945 stond hij aan het hoofd van de instelling voor wederopbouw en leidde hij het puinruimen, een karwei dat voornamelijk door vrouwen moest worden gedaan. De wederopbouw was bij Stoph in goede handen: als met selaar was hij een deskundige. Toch is hij nooit als held van de arbeid voor "dit werk beloond en vereerd. Stoph trad nimmer op de voorgrond. Ook niet toen hij de opdracht kreeg en uitvoerde om de industrialisatie op gang te brengen en evenmin toen hij in 1947 hoofd werd van de econo mische afdeling van de partij. Pas in 1950 kwam er zoiets als eer» erkenning van zijn verdienster». Willi Stoph werd gekozen in het Centrale Comité. Toen hij bij die gelegenheid het podium beklom werd er in strijd met de gewoonte niet geapplaudis seerd. Op de een of andere manier weerhield zijn verschijning de mensen ervan al te enthousiast te zijn. De rest van zijn loopbaan had hij vooral te danken aan Ulbricht, die Stoph volkomen schijnt te vertrouwen. Ulbricht bezorgde zijn medewerker een baan als minister van binnen landse zaken, welke benoeming m 3952 officieel werd en enkele jaren later werd Stoph belast me: de vor ming van het volksleger. In januari 1956 betrad Stoph tijdens een zitting van de Volkskamer het podium ge kleed in het oude Duitse generaals uniform en getooid met drie sterren. Hij kondigde de oprichting van het volksleger aan en deed een beroep op de vroegere leiders van Hitiers Wehrmacht om het volk in de wa penhandel op te leiden. Tot 1960 bleef Stoph het uniform trouw. Hij was toen benoemd tot ..ge neraal van het leger", de hoogste rang welke hem recht gaf vier ster ren te dragen. Sedertdien ziet men hem slechts bij uitzonderingen in uni form. Hij is dan ook meer een partij- generaal dan een militair, bijzonder trouw in de communistische leer en niet iemand van wie we thans veran deringen behoeven te verwachten. standigheden, ook de propagan- da-acties in het buitenland neb ben tot deze toename bijgedra gen. Hiertoe werden activiteiten ontplooid in Amerika, Engeland en Zwitserland, waarin het be drijfsleven participeerde voor een bedrag van 1 miljoen gulden. Dringend vereist achtte de direc teur van de A.N.V.V. een verant woorde uitbreiding van de ver- blyfsaccommodatie. De inkom sten uit het buitenlands toeristen bezoek bedroegen dit jaar naar zijn schatting ruim 900 miljoen gulden, welk bedrag vorig jaar 770 miljoen was. Beleid en propagandavoering van de AN.V.V. worden geleid en ge baseerd op zuiver wetenschappe lijk marktonderzoek. Dit onder zoek wordt voortgezet. Kantoren heeft de A.N.V.V. thans in New- York, San Francisco. Stockholm, Keulen. Parijs, Beriyn, Ziirich en Londen. Honoraire vertegenwoor digingen zyn er in Japan. Spanje en Zuid-Amenka. Het aantal Nederlandse vakan tiegangers nam in 1964 naar ru we schatting van de A.N.V.V. toe met tien procent. Dit mamfes- teerde zich vooral in de badplaat sen. de watersportgebieden en de bosrijke streken in het oosten, midden en zuiden van het land. WILLI STOPH .vier sterren voor korporaal... HARPO MORSE OVERLEDEN In het ziekenhuis Berg sin ai in Hol lywood is op de leeftyd van 70 jaar over leden het „stomme" lid van het komi sche Marx—Brothers-trio Harpo Marx. In 1961 stierf de piano-spelende Chico.

Krantenbank Zeeland

Provinciale Zeeuwse Courant | 1964 | | pagina 3